en lotin Hartveid (75) zien iiun
Echtpaar Hartman-van Strien
uit Amerika te Middeiliarnis
De Mammoetwet
aangenomen
Pieter Hartveid (78) en eciitgenote
vaderland na 52 jaar terug
LOMMERS MEUBELEN HELLEVOETSLUIS
1
Meditatie
mCKORTEHEGsZOON
0§. W. L Tukker terug
van zeereis
Vrijdag 20 juli 1962
No. 3108
Chr, STREEKBLAD OP GEREFORMEERDE GRONDSLAG
VOOR öl ZUro-HOLLANDSE EN ZEEUWSE EILANDEN
Verschijnt tweemaal per week; dinsdag- en vrijdagavond
Wie van u zonder zonde is
Fraitsnaisdeo en Frjïtiiakies
J^s. j-ruiïc&niroXe."
Contact met Flakkeese emigranten J
BINNENVIIINfBID
SCmilMBVBIIIBiP
35e jaargang
PBINS EXNDBIKSTBAAT 14 - POSTBOX I - MIDDKLHABNIS
Bedactie en advertenties: Kantoor Langeweg 13, SommelsdQk
Tel. (01870) 26 29, na 6 uur 's avo nds Tel. 20 17 Giro 167830
ABONNEMENTSPBIJS 2.1 B PER KWARTAAL
ABVüRTEirriEPEIJS 12 cent per mm.
Big coatract speciaal t«rj«t
Donderdag 12 juli was voor minister
Cals een blijde dag. Toen werd namelijk
door de Tweede Kamer met 100 tegen
44 stemmen zijn wetsontwerp op het
voortgezet onderwijs aangenomen, be
ter bekend onder de door Mr. Roosjen
eraan gegeven bijnaam van de Mam
moetwet. Dit ontwerp moet de Eerste
Kamer ook nog passeren en het is niet
voor 100 Vo zeker dat de verhoudingen
daar ook zo zullen liggen als aan de
overzijde van het Binnenhof, maar we
geloven toch wel met aan zekerheid
grenzende waarschijnlijkheid te kunnen
profeteren, dat minister Cals zijn mam
moet er ook daar wel door zal krijgen.
Het zou althans voor hemzelf een ont
zaglijke teleurstelling zijn als dit wets
ontwerp, waaraan hij zoveel jaren met
inzet van al zijn gaven en krachten
heeft gewerkt, in het gezicht van de ha
ven zou moeten stranden.
Schrijver dezes heeft een groot deel
van de parlementaire behandeling m.ee-
gemaakt en wil gaarne hier zijn in
drukken ervan mededelen. We moeten
dan beginnen met uitdrukking te geven
aan ons diep respect voor m.inister Cals.
Deze minister beschikt over een buiten
gewone intelligentie, een stalen geheu
gen, een zeldzame vlugheid en helder
heid van geest, een logische betoogtrant
een benijdenswaardig redenaarstalent
en een bijzondere handigheid in de de
batteerkunst. Het was dan ook steeds
een genot hem. te horen discussiëren
met de onderwijskundigen van de di
verse fracties, afgezien van de vraag cf
men het met hem eens was of niet. Hij
beheerste de zeer omvangrijke en inge
wikkelde materie volkomen en als ju
rist verdwaalde hij niet in de termino
logie van de meer dan 100 amendemen
ten en subamendementen en de aan
passing ervan aan de wetstekst. Zwaar
gehandicapt scheen hij door het plotse
ling overlijden van zijn staatssecretaris
Stubenrauch vlak vóór de behandeling,
daar deze een deel van de stof voor
zijn rekening zou nem.en, Hij heeft zich
toen laten bijstaan door de directeur-
generaal van zijn departement mr.
Broekiuan, maar deze heeft slechts een
paar keer het woord gevoerd. Men kan
dus zonder enige reserve zeggen, dat ds
Mammoetwet het geesteskind is van mi
nister Cals, al zijn er op sommige pun
ten door de meerderheid der Kam.er
wijzigingen in aangebracht. Wanneer
ook de Kerste Kamer haar fiat eraan
geeft, zal deze wet de naam van de
wet-Cals met recht kunnen dragen, zo
als de Lage-Onderwijswet 1920 nog al
tijd de wet-De Visser wordt genoemd.
Anderzijds moet ook gezegd worden,
dat de minister zeer bekwame tegen
spelers in de Kamer heeft gehad. De
A.R. fractie zond drie harer leden in
het strijdperk: Mr. Roosjen (vroeger le
raar), Prof. Versteeg en dhr. Van Ben-
nekom (kweekschooldirecteur). Zij heb
ben met grote bekwaamheid de bezwa
ren van A.R. zijde vertolkt en mees
tal vergeefs gepoogd door amende
ring veranderingen in de wet aan te
brengen. De C.H. hebben heel weinig
aan de discussies meegedaan. Zij voel
den van het begin af niets voor deze
wet. Alleen Dr. Tilanus voerde af en toe
het woord om zijn bezwaren naar voren
te brengen. Bij de R.K. waren het dr.
Albering (leraar Nederlands); mej. Nolte
(lerares) en dhr. Engelbertink (hoofd
landbouwschool), die aan de debatten
deelnamen. De V.V.D. zond de jonge
mevr. Van Someren-Downer in het
vuur. Deze fractie beschikt merkwaar
digerwijs onder haar 19 leden over geen
enkele onderwij sspecialist. Mevr. Van
Someren is dat ook niet, maar naar een
V.V.D. Kamerlid ons vertelde had haar
fractie ze geheel vrijgemaakt van an
der werk om speciaal de Mammoetwet
te bestuderen. We kunnen niet anders
zeggen, dan dat zij met grote wel spre
kendheid, kennis van zaken en handig
heid zioh van haar taak gekweten heeft
ook al werden bijna al haar amende
menten verworpen. En de P.v.d.A. had
als woordvoerders dhr. Kleiwegt vroeger
hoofdinspecteur van het kweekschool-
onderwijs, Dr. Tans en dhr. Vermeer.
Vooral dhr. Kleiwegt heeft een grote
rol gespeeld in de behandeling, niet al
leen als woordvoerder van de socialisten
maar ook als voorzitter van de bij
zondere commissie voor de Mammoet
wet. De kleine fracties zoals de S.G.P.
de P.S.P. en de C.P.N, hebben een be
scheiden rol gespeeld, mede omdat ze
geen amendementen konden voorstellen
daar hiervoor vijf handtekeningen no
dig zijn.
De omvangrijkheid van de discussies
blijkt wel hieruit, dat de Handelingen
van de Tweede Kamer over de Mam
moetwet in totaal ruim 500 pagina's
.uitmaken, waarvan 258 voor de alge
mene beschouwingen en 261 voor de
artikslsgewijze behandeling. Bij de
laatste raakte men af en toe wel eens
m de knoop en was schorsing der be
raadslagingen nodig. Ook bleek een
tweede lezing van de wet noodzakelijk
m verband met de vele wijzigingen.
Uiteindelijk is de Mammoet nog groter
dan hij aanvankelijk was uit de strijd
gekomen: hij begon met 117 artikelen
en emdigde met 127! De huidige re
dactie blijft nu zo als de Eerste Kamer
de Wet aanneemt, want deze mag er
geen veranderingen meer in aanbren
gen.
Voor onderwijsmensen was de behan
deling uiteraard zeer Interessant, voor
al voor hen, die thuis zijn in die sec
toren, welke bestreken worden door het
huidige middelbaar en voorbereidend
hoger onderwijs, het v.g.l.o. en u.l.o., het
J
(Johannes 8 7b.)
Als er één verhaal uit de Bijbel ge
noemd kan worden, waarin de betekenis
van de Heere Christus als Redder van
zondaren duidelijk naar voren treedt,
en heerlijk straalt, dan wel de geschie
denis van „de overspelige vrouw" uit
Johannes 8. En alweer: als er één voor
beeld ons voor ogen gesteld wordt van
Christus' eigen uitspraak, niet gekom.en
te zijn om te verderven maar om te be
houden, en om niet de wereld te oor
delen en te veroordelen, dan genoemd
verhaal uit Johannes 8.
De nacht tevoren had de Zaligmaker
eenzaam doorgebracht, zoals Plij het va
ker placht te doen, op de Olijfberg bui
ten de tempelstad (vs 1). Ternauwer
nood is de nacht voorbij, of Hij gordt
Zich aan tot zijn dagtaak. Vroeg in de
morgen keert Hij weer naar Jeruzalem,
om er Zijn leer-ambt. Zijn profetisch
werk te verrichten. Het volk is er ook
al vroeg bij. En Jezus stelt Zich niet
boven hen, neen, Hij zit midden onder
hen neer. Hij leert, niet als de schrift
geleerden, maar als macht-hobbende.
Zijn woord is geladen met de H. Geest;
er gaat een hemelse, een Goddelijke
kracht van uit. En het keert niet ledig
weer.
Vol erbarmen en geduld onderwijst
Christus het volk, de schare, die Hij
eens tekende als schapen ,,die geen her
der hebben". Hij gevoelt Zich aange
trokken tot de schare, die vervloekt
heette, omdat zij de Wet immers niet
kende en al evenmin volbracht. Christ-
tus weet van het onmogelijke, die V/et te
volbrengen. Al zou 'n mensenkind het
willen, en het proberen, hij brengt het
nooit voor elkaar. Het blijft stuk-werk"
In Zijn onderwijs zal Christus dan ook
stellig gesproken hebben van de „ver
vulling der Wet", die de Messias
dus: Hijzelf zou aanbrengen, tot ver
lossing en bevrijding van allen, „die
vermoeid en belast" zijn, opdat Hij ze
rust geven zou (Matth. 11 het slot).
Het volk is er blij over dat een „groot
Profeet" onder hen is opgestaan. Maar
er zijn er ook, die niet blij zijn; die het
daarentegen met lede ogen aanzien, dat
de Rabbi uit Nazareth de harten des
volks naar Zich toe trekt. Wie dat zijn?
Wel u kent ze wel. Ze komen telkens
in de Evangeliën op ons af, als degenen
die Christus kwaad gezind zijn, en Hem
proberen in hun strikken te vangen en
Hem zo mogelijk ten val te brengen,
ja uiteindelijk erop zinnen om Hem te
doden. Het zijn de schriftgeleerden en
de Farizeën, Dus, de geestelijke leids-
lieden van het bondsvolk. Ween, zij zijn
niet blij. Zij stemmen niet Jezus pre
diking in. Ze 'horen liever de Wet op een
wettische wijze verklaren, gebod op ge
bod en regel op regel, en tonen zich zo
hartgrondige vijanden van het nieuv/e,
dat Jezus brengt: n.l. het Evangelie van
het Koninkrijk Gods.
Zij staan „op" de wet, en zij m.enen
Mozes aan hun zijde te hebben, en ze
zetten er alles op, om Mozes, de wet dus
tegen de Heere Jezus uit te spelen,
Hem door de wet klem te zetten, en als
een „ongodist" en wetverkrachter aan
de kaak te stellen. Zou het lukken? Al
zo vaak probeerden ze het, en telkens
weer gaf Jezus van Nazereth er blijk
van, Mozes beter te verstaan dan zij,
waar Hem de geestelijke diepgang en
betekenis der Wet was opgeklaard, en
zij zioh slechts plachten tevreden te stel
len met de „letter", die inamers doodt.
Maar dit keer, dachten zij, zal Jezus
het van hen verliezen, en zal Hij voor
Mozes, voor de „wet" die verdoemt en
aanklaagt, terzijde moeten treden.
Hoe dan?
Wel zij hebben een vrouw bij zich,
een gevallen schepsel, op de daad van
overspel nog wel gegrepen. ,,V7at zal
Jezus daarvan zeggen?" Brutaal onder
breken zij de rede, die de Christus hield
Zij doorbreken het kordon van m.ensen,
en plaatsen de bevende vrouw midden
in de kring van toehoorders, en zelf
staan zij om haar heen, en ze dagen de
Meester uil: „Mozes heeft ons in de wet
geboden, dat dezulken gestenigd zullen
worden; Gij dan, wat zegt Gij? (vs. 5.)
Ge beluistert in deze woorden hun
stil genieten, hun heimelijke triumf.
Mozes heeft het toch maar duidelijk
gezegd. Wat zal nu ,,de Vriend van tol
lenaren en zondaren" hierop nog te zeg
gen hebben? Zal Hij nu nog volhouden,
dat hoeren en tollenaren hen zullen
voorgaan in Gods Koninkrijk?" Zij ver
moeden van niet. Maar toch, ze vrezen
van wel. Maar die vrees is tavens
hun blijdschap, Satanische, helse vreug
de. Je^us tegenover MozesDan zal
Mozes het winnen, en Jezus afval is
zonneklaar. De evangelist Johannes zegt
er, verduidelijkend, bij, dat het hun te
doen was, om Jezus te „verzoeken",
teneinde hem te kunnen „beschuldigen"
n.l. van verraad, prijsgave van Mozes
wetten en geboden.
En wat doet Jezus nu?
Schijnbaar niets. Althans iets heel be-
vreemdends. Iets eigenaardigs. Hij bukt
Zich ter aarde, en Hij schrijft met Zijn
vinger in het zand. Onbegrijpelijk g"-,
baar, dat wij nergens elders in de Evan
geliën tegenkomen. Wonderlijk gedrag,
dat ons ook van geen enkel ander men
senkind, wereld-wijze of -grote bekend
is.
Bijtoeluitleggers hebben zich schier
sufgedacht, uit te vinden, wat dit te
betekenen mag hebben. Volgens de
VOOR BETER a. f^
l*-^ - NAAR DE
MIDDELHRRNIS-TELtZaZS
kanttekening zou Christus, naar sommi-
ger uitleg, hetzelfde op de tempelvloer
geschreven hebben, als Hij later in
woorden zegt. Het zal wel altijd een
verborgenheid blijven.
In dit bukken mogen, ja moeten wij
zien de diepe vernedering van de Mid
delaar. Die hier al, en later tot in de
dood des kruises. Zich met de misda
digers wilde gerekend zien, hoewel
Gode de dank! Hijzelf zonder zonde
was en bleef. „Zie het Lain Gods dat de
zonde der wereld wegneemt". Zou v/er-
kelijk de zonde van overspel en echt
breuk onvergeeflijk zijn, dan was het
voor de gehele mensheid een voor im
mer afgesneden zaak". .Jezus noemde
ons immers „een boos en overspelig ge
slacht?" Wie zal een reine geven uit een
onreine?
Het vaak griezelig aandoende wel
behagen, waarmee sommigen zicli ver-
kneuteren en vermeien in anderer zon
den en ongerechtigheid, is de eeuv/en
door van een geveinsd en hypokrietisch
karakter. Jezus roept, door te bukken en
in het zand te schrijven, op tot bezin
ning. Hij geeft de aanklagers gelegen
heid om hun aanklacht nog eens te her
halen, en straks, om zich stillekens uit
de voeten te maken. Neen, Christus valt
Mozes niet af. Hij verraadt de heilige
wet Gods geenzins. Hij zegt niet, straks
vrouw, zondig jij maar verder; juist het
tegendeel spreekt Hij tot haar, al ve-
oordeelt Hij haar ook niet voor im.mer.
Zij krijgt nog tijd, genade-tijd om zich
te bekeren.
St. M'dijk (Zld.)
ds. J. V. d. Hr.
(Wordt vervolgd)
Speciaal in het opmaken van
B. V. d. VEEB
Telefoon 2682 Westdük 36
MIDDELHABNIS
Het was een buitengewoon blijde dag voor de 84-jarige wed. van Broekhoven-
Hartveld toen zij na 52 jaar haar twee brcers, Pieter die 78 jaar is, zijn even-
oude echtgenote Anna v. d. Groef en de 75-jarige John in haar woning aan de
Weriierlaan te Dirksland gezond en wel mocht ontmoeten. Het oude mens
was er gewoon van overstuur: „ik had gedacht ze nooit meer te zullen zien
vertelde ze ons." De familie Hartveld is afkomstig uit Nieuwe Tonge en de
wed. Broekhoven is wel met bijzondere banden aan haar broers verbonden,
daar zij als 19-jarig meisje de zorgen van het gezin op zich moest nemen bij
het overlijden van hun moeder. En de Am.erikanen waren niet minder ver
rast bij het weerzien van hun zuster; bij de ontvangst was de kamer met
tal van bloemen gesierd.
Vll.n.r. Pieter en mevr. Hartveld en geheel rechts zijn ongehuwde broer John.
De vitale, nu 78-jarige Pieter Hart
veld vertrok in 1S03 naar het land van
de onbegrensde mogelijkheden. Het was
toen slecht in Holland, zijn oudste broer
die nu 83 is en de reis niet meer aan
durfde woonde toen al in Amerika,
en de 20-jarige Pieter wilde er ook zijn
geluk gaan beproeven. Tot 1904 werkte
hij te Hoboken in een locomotieven-
fabriek; later vertrok hij naar Califor-
nië. Toen in 1906 zijn oudste broer
naar Holland kwam om er te trouwen
ging hij mee; bij de terugkeer in 1907
ging ook zijn broer Johannes mee.
In 1910 kwam Pieter weer naar Hol
land om zijn bruid Anna v. d. Groef
die wees was te halen. Zij trouv/den
in New Yersey. Pieter en Johannes
kweekschool en beroepsonderwijs, want
al deze sectoren worden geregeld door
de nieuwe wet. Meermalen kwamen
principiële zaken aan de orde, waarbij
rechts tegenover links stond, maar ook
allerlei onderwijstechnische icwesties
moesten behandeld worden. We gaan er
hier geen overzicht van geven. Als we
beschikken over de eindredactie van de
wet momenteel hebben we die nog
niet in handen hopen we de voor
naamste punten in enkele artikelen te
bespreken, speciaal die welke mogelijk
voor ons eiland van belang kunnen zijn.
We hebben zelf ook nog geen gelegen
heid gehad de Handelingen geheel door
te nemen.
Bij de eindstemming verleden week
donderdag was er een enorme spanning
in de Ka.mer. Van de 150 leden waren er
144 present en de beide tribunes waren
overvol. Niemand behalve de P.v.d.A.
fractie wist of de mammoet het ha
len zou, zelfs minister Cals niet. Het
stond wel vast dat de C.H. en de V.V.D.
en bloc tegen zouden stemmen en ver
moedelijk ook de A.R. Van de K.V.P.
kon de minister zeker zijn. Alles hing
dus af van de P.v.d.A. Deze stond voor
een moeilijk probleem. Ze wist, dat drie
van de vier regeringspartijen minister
Cals in de steek zouden laten. Stemde
zij vóór, dan redde ze daarmee de mi
nister, die bij verwerping zou aftre
den. Anderzijds was het voor genoemde
drie partijen ook een pijnlijke zaak,
maar zij lieten hun principiële bezwa
ren prevaleren en terecht. Vóór de eind-
stemming kwamen de woordvoerders
der partijen hun stem motiveren, de
P.v.d.A. het laatst. De enscenering was
dus prima: de spanning bleef er tot het
laatste moment in. Maar toen dhr. Klei
wegt verklaarde, dat de P.v.d.A. una
niem vóór zou stemmen, wist men dat
de mammoet het halen zou. Naar ver
luidt, waren er in de P.v.d.A.-fractie
eigenlijk 28 vóór- en 20 tegenstanders,
maar ze besloot intern om toch maar en
bloc vóór te stemmen. We geloven, dat
het dhr. Kleiwegt is geweest, die door
zijn invloed de Mammoetwet voor de
minister heeft gered.
Vóór stemden tenslotte de K.V.P.de
P.v.d.A., de P.S.P. en 5 A.R.; tegen de
C.H., de V.V.D., de S.G.P., de Comm. P.
en 9 A.R., 100 tegen 44. Minister Cals
had gewonnen en hij werd dan ook door
voor- en tegenstanders hartelijk gefeli
citeerd. Dat had hij wel verdiend, want
hij was al zeker 4 a 5 jaar met de mam
moet opgestaan en naar bed gegaan en
tijdens de behandeling 8 pond afgeval
len!
Ofschoon we begrip hebben voor het
vóórstemmen der 5 A.R. moeten we toch
zeggen, dat wij beslist om principiële
redenen tegen zouden hebben gestemd.
Het echtpaar Henry Hartman en
Teuiitje vam Striën zijn op 14 juli met
een straalvliegtuig uit Amerika op
Schiphol aangekomen, om tot 22 augus
tus bij hun familie op Flaltliee te ver
blijven. De heer H. Hartman is ge
boortig van Oude Tonge, die aan de
Molenweg 10 aldaar nog een oude moe
der heeft van 90 jaar, voor wie hoofd
zakelijk het bezoek is bestemd.
In juni 1929 vertrok de familie van
Strien uit Middelharnis; en in oktober
van datzelfde jaar vertrok de heer
Hartman van Oude Tonge. De laatste
deed het waarschijnlijk meer voor het
trekpleister, dat hij aan de dochter van
(nu wijlen) de heer J. van Strien had,
want Henry had voordien al kennis aan
Teuntje. Het is dan ook in Clifton New
Jersey tot een huwelijk gekomen.
De heer Hartman heeft in de States
meerdere jobs gehad; hij werkte eerst
in een overhemdenfabriek, later op een
scheepswerf als lasser. Weer later had
den ze een fabriekje van blokken voor
huizenbouw (zoiets als drijfsteen), daar
na was hij werkzaam als truc driver.
„Je pakt maar aan wat er voorkomt"
vertelde ons de heer Hartman. Thans
heeft hij een prachtbaan als opzichter
over een reeks flatgebouwen, hij ziet
zo bruin als een nikker, net of hij door
lopend vakantie heeft. Het echtpaar
heeft 3 kinderen die alle gehuwd zijn;
de jongste dochter huwde 30 juni j.l.
met een jongeman van Hollandse af
komst.
Zij wonen nu in Westwood New Jer
sey, waar niet zoveel Hollanders wo
nen; het contact met Hollandse families
wordt wel onderhouden, want ze reizen
en trekken veel. Voor de eerste maal
Ds. W. L. Tukker, Ned. Herv. predi
kant te Katwijk aan Zee heeft als gees
telijk verzorger een zeeireis van plm.
een maand meegemaakt met het Hospi-
taalschip „De Hoop". Gedurende de reis
zijn 16 kerkdiensten aan boord gehou
den, waarvan er 12 werden uitgezon
den via de scheepsradio. Ds. Ttikker be
zocht 28 loggers, waarvan 8 op zee.
de laatste is een verstokt vrijgezel ge
bleven werkten altijd samen op een
grote farm in Oxnard, Californië van
duizenden hectares, waar de oudste
broer het opzicht over had, waarvan
ze later enige duizenden acres van in
eigendom kregen. Niet alleen landbouw
werd beoefend, ze hadden ook veel
paarden, koeien, ezels en varkens. De
machinerie heeft dit later alles ver
drongen. Het is hun goed voor de wind
gegaan; ze hebben de farm verkocht
en leiden nu een rustiger leven. Hun
oude vaderland wilden zij nog wel eens
terugzien en zo zijn ze dezer dagen op
de vertrouwde geboortegrond gearri
veerd.
Van zaterdag 21 juli v.m. 12 uur t.ni.
maandag 23 juli v.m. 9 uur
Middelharnis-Soinmelsdijk:
Dienst heeft dokter Dogtercm, telef.
2121, Sommelsdijk.
1
Dirksland-Herkingen-Melissant:
Dienst heeft dokter Elvé, telef. 01877-
262, Dirksland.
Oost-Flakkee: i
Dienst heeft dokter Bouman, telef.
01871-269, Stad aan 't Haringvliet en
dokter Kramers, tel. 01873-201, Ooit-
gensplaat.
ZONDAGSDIENST DIERENARTSEN j
Dienst heeft de heer Wagner, dieren- i
arts te Dirksland, tel. 01877-281. j
THOLEN I
Zondagsdienst artsen. Zondag 22 juli
hebben voor de gemeenten Poortvliet, i
Tholen, Nieuw Vossemeer, St. Philips-
land en Oud Vossemeer dienst dokter
A. A. Kugel, tel. 01662-400, Poortvliet
en dokter J. Vermet, tel. 01676-415,
Nieuw Vossemeer.
van hun leven waren ze in een vlieg
tuig gestapt. Mevr. Hartman-v. Strien
zei ons, dat ze er wel erg tegen op zag
maar de reis viel erg mee. Binnen de
zeven uur waren zij vanuit Amerika
op Hollandse bodem. V/ij v/ensen hen
een prettige vakantie toe op hun ver
trouwde geboortegrond.
Op deze foto (met gehaakte muts)
de 84-jarige mevr. wed. v. Broek
hoven-Hartveld met haar 77-jarige
zuster Marg. Holster uit Nieuwe
Tonge. Ze schreiden van blijdschap
toen zij na 52 jaar hun broers en
schoonzuster terugzagen.
De reis is gemaakt in een modern
straalvliegtuig van de S.A.S.; in 6.45
uur vlogen zij naar Groenland en met
een half uur rust in 4.20 uur naar Ko
penhagen op een hoogte van 33.000 voet
en een afstand van 5641 mijl. Op deze
Poolroute hebben zij het Noorderlicht
(daglicht) waargenomen.
Op het vliegveld Schiphol kregen zij
van vele familieleden handen te schud
den en werden per auto naar ons eiland
gebracht.
De Hartsvelds spreken nog perfect
Flakkees, al verviel Pieter vrij gere
geld in de gesprekken in het Engels.
Mevr. Hartveld-v. d. Groef spreekt het
Flakkeese dialect nog uitzonderlijk goed
en was ook blij in Holland te zijn, al
zei ze veel aan haar 5 getrouwde kin
deren te denken, die ze in Californië
had achtergelaten.
En John is een goed causeur, hij praat
honderd uit over hetgeen hij in die hal
ve eeuw in Californië heeft beleefd en
toonde ons met trots de gouden medail
le van de Chr. Vereniging Past Grand,
waarvan hij kortgeleden 40 jaar lid
was.
„En hoe is nu de indruk over Hol
land en Plakkee in 't bijzonder?" vroe
gen we aan de twee vitale broers.
„Armoede is er niet meer" zei Pie
ter, „toen we vertroiiken was er dat
wel." Zij stonden beiden verbaasd over
de luxe die er is gekomen op allerlei
gebied en hun conclusie was dat de
sociale toestanden hier meer dan hon
derd procent verbeterd waren.
Zij hopen ook nog enige tijd te ver
toeven bij hun 77-jarige zuster de wed.
Margaretha Holster te Nieuwe Tonge.
„Maar jullie blijven niet te lang weg
hoor" verzuchtte de 84-jarige weduwe
van Broekhoven-Hartveld te Dirksland
want ik wil jullie zo lang mogelijk
bij mij hebben.
Hoe lang ze in Holland zullen blijven
weten zij niet, we wensen hen gaarne
een gezellig verblijf toe.
OUDE TONGE
Kerkdienst. A.s. dinsdagavond 24 juli
om 7 uur hoopt voor de Ger. Gem. voor
te gaan Ds. A. F. Hónkoop van Goes.