ËIIM1DEI1-IHEUVS
Jan Zwari-herdenking
Gemeente Nieuwe Tonge
kocht grond van diaconie
voor uitbreidingsplan
Sommelsdijkse brandweer behaalde de
eerste prijs op selectiewedstrijden
luist waar het
op aan komt
Schilderen woningen Julianalaan kan
niet worden uitgevoerd
IS
1937 - 1962
Het bezoek van de Prinsessen aan Suriname
3e blad
Vrijdag 13 juli 1962
No. 3106
Km
D-
ir
Jaag dis SEiragelIjke
Sheumatïssfce Pijaen er uit!
Bat hikt I met Iraaeiieii
Tijdens het korte verblijf in Domburg toonden Indianen de
prinsessen Irene en Margriet hun aanhankehjkheid.
ook
ctie,
nde
De raad van Nieuwe Tonge vergaderde dinsdagavond voor de laatste maal
in de huidige samenstening. Er waren 17 punten af te handelen, waarvan het
voornaamste was de grondaanltoop van de diaconie van de Herv. Gemeente,
groot plm. 4V2 ha. om het uitbreidingsplan „Zuid-Oost" te kunnen creëeren.
De partijen zijn wat de prijs betreft tot een goede overeenstemming gekomen
Aan het slot van de zitting dankte de burgemeester de 3 raadsleden, die in
september niet meer in de nieuwe raad terugkeren.
Na de opening met gebed door burge
meester C. Nieuwenhuizen werden de
notulen vastgesteld en ging men over
tot het nazien van de geloofsbrieven
van de benoemd verklaarde leden. De
ingestelde commissie adviseerde tot
goedkeuring.
De ingekomen stukken werden voor
kennisgeving aangenomen; op de vraag
van de heer L. v. d. Doel waar de zuur
stofkoffer tot redding van drenkelingen
te Battenoord komt te staan, antwoord
de de voorzitter bij een van de E.H.B.O.
leden. De heer Tijl had bedenkingen dat
de naam Bechthum nog steeds voorkomt
als plaatsvervangend lid van de Gas-
centrale Flakkee, wat bij de verdeling
van functies aan de nieuwe raad zal
worden rechtgetrokken.
Bij de ontvangen dankbetuiging van
de oudercommissie o.l. school voor aan
koop nieuwe ambtswoning stelde dhr.
Tijl voor de woning die nu vrij komt
te reserveren voor een onderwijzer van
de 0.1. school. Als die jongen weet dat
hij de woning krijgt, aldus spr. kan hij
aanstalten maken om te trouwen.
De voorz. wilde rekening houden met
de wensen maar de verdeling was mo
menteel niet aan de orde.
Weth. Opstelten wees er op, dat er
vanaf 1959 al huurders op de wachtlijst
staan.
„Wij hebben als raad te zorgen voor
een woning voor een openbaar onder
wijzer hield de heer Tijl vol, wat de
voorzitter beaamde.
Piano
Goedgevonden werd voor de nieuwe
kleuterschool een 2e hands piano aan te
schaffen die er inmiddels al staat
voor 900,Door verkoop van oude
stoeltjes was een bedrag beschikbaar
groot 370,een door de ouderoom-
missie georganiseerde collecte bracht
354,85 op en een bijdrage van de ouder
commissie 75,—. Samen 799,85, zodat
de gemeente maar 100,15 behoeft bij
te passen.
AmMswoning
Voor het aangekochte pand Kerk
straat 3, bestemd ambtswoning hoofd
openbare lagere school is indertijd een
krediet beschikbaar gesteld groot
6000,Voor het bijbouwen van een
keuken, een stenen in plaats van een
houten schuur, schilderen en behangen,
was een verhoogd crediet nodig van
2300,wat de raad inwilligde.
Eervol ontslag werd verleend aan
mej, E. J. Both als onderwijzeres aan
de 0.1. school. Er is goede hoop dat
m.i.v. 5 oktober a.s. in de vakature kan
worden voorzien door een onderwijzer
die waarschijnlijk vervroegd verlof van
rail. dienst krijgt.
„En hoe gaat dan tussentijds vanaf
september" vroeg de heer Tijl.
De voorzitter antwoordde dat hierin
voorziening zal worden getroffen; men
is nog bezig de jongeman vroeger uit de
dienst te krijgen.
Aan T. C. Bijdevaate werd 200 m^ en
aan Gebr. de Jong 300 m^ van de voor
malige vuilnisbelt verkocht voor de
prijs van 2,— per m^.
Grondaankoop' voor uitbreidings
plan.
In de vergadering van 6 maart 1962
werd het uitbreidingsplan „Zuid-Oost"
vastgesteld, omvattende de gronden
omsloten door het Korteweegje, Ds.
Wentinkstraat, Verlengde Burg. Over-
dorpstraat en Oudelandsedijk, opper
vlakte 4.58.45 ha. J t-t-
De in dit plan gelegen gronden zijn in
hoofdzaak eigendom van de Diakonie
I i ^^T- Gemeente, t.w. 4.42.70 ha.
Ten einde direct na goedkeuring van
het plan zo nodig met het gedeeltelijk
oouwrijp maken te kunnen aanvangen,
zi]fl b. en w. in onderhandeling getre
den met ds Diaconie der Ksrv. Gemeen
te ter verkrijging van deze gronden in
eigendom en tot overeenstemming ge-
Komen deze grond aan te kopen voor
«e prijs van 1,20 per m^ of 53.124,—
voor het geheel.
Voorgesteld werd de percelen sectie A
nj^s. 2122, 504 en 454 ter gezamenlijke
syootte van 4.42.70 ha. gelegen in het
wtbreidmgsplan „Zuid-Oost" aan te ko-
Pen van de Diakonie der Herv. Gemeen-
f-ïffen de prijs van 1,20 per m2 of
wii'~ geheel. Opgemerkt
werd dat over toe te kennen schade-
oossteUmg aan de pachters eerst kan
worden onderhandeld als bovengenoem
de gronden m eigendom zijn verkregen.
De heer Kievit verheugde zich dat
"Vereenstemming was bereikt maar
^:™*^S o* de grond nu al direct bouw-
"JP werd gemaakt, gezien er nog op
geboerd wordt.
De voorzitter antwoordde dat de ge-
sch VK zorgen bouwgrond be-
u,"'^7ar te hebben voor aanvragen
uiigalowbonw voor particulieren. Over
rtp"?'^^l°°sstelling kan e.v. worden on
derhandeld.
te"vf^" is de overige grond"? vroeg
varT^f u voorzitter antwoordde
tr7„ i. ^rst. De raad keurde de
"ansactie goed
Verhoging subsidie kraamcentrum
Gezien deze stichting rnet tekorten
worsteld werd ook hier goedgevonden
de subsidie te verhogen en te brengen
van 0,10 op 0,35 per inwoner.
Goedgevonden werd de wijziging
rechtspositie ambtenaren en de pen
sioengrondslagen vastgesteld.
Het raadsbesluit van 11 dec. 1961 be
treffende grondverkoop in uitbreidings
plan West en uitgifte in erfpacht moest
worden ingetrokken. De heer A. K. v.
d. Doel die eerst 700 m- had gevraagd
wil volstaan met 260 m^ en verder 440
m2 in erfpacht. De prijs bleef hetzelfde
n.l. 13.35 per m^ en voor de erfpacht
0,67 per m^ per jaar.
„Die kerel is tot inkeer gekomen, dat
hij niet zoveel grond nodig heeft voor
de bouw van een bungalow" zei de heer
Tijl, De raad ging er mee akkoord.
Er had nog een ruiling plaats met een
stukje grond van de Staat der Neder
landen, behorende bij het postbureau
van de rijkspolitie, groot plm. 50 ca.
Vragen van de heer Tijl
De heer Tijl bleek een aantal schrif
telijke vragen te hebben ingediend
waarop hij van b. en w. antwoord had
ontvangen. Over het antwoord betref
fende het schilderwerk van de huizen in
de Julianastraat was hij niet tevreden.
Hij wist dat men per huis niet boven de
100,mag gaan, maar hij meende
kat er wel wat zal overblijven van
de zoutschade. De kleuren waren n.l.
afschuwelijk; onze vrouwen zouden het
niet nemen! zo zei hij.
De voorzitter antwoordde dat de zout
schade alleen voor herstel is, waaraan
al tekort wordt gekomen. Opnieuw
schilderen zou 800,per woning be
tekenen, wat op 15.000,zou neer
komen, waarvoor geen dekking is. Voor
onderhoud is nu eenmaal slechts 100,
per jaar beschikbaar.
„Dan zitten die mensen voor spot!"
repliceerde de heer Tijl 't is geen kleur.
„Over kleuren valt niet te twisten"
was het enige antwoord dat de voor
zitter kon geven.
Zwemgelegenheid
De heer Tijl had verder gevraagd
naar de badhokjes te Battenoord; hij
was er op een mooie zondagmiddag eens
wezen kijken. Er waren toen velen aan
het baden; ze moesten zich verscholen
uitkleden. Intussen is men bezig met de
bouw van de hokjes wist spreker; hij
wilde ook gaarne dat het gazen netwerk
van het pierebad werd gerepareerd en
dan niet doorgetrokken tot in de hoek,
omdat dit een vergaarplaats is van vuil.
De voorzitter antwoordde dat de hok
jes in eigen beheer worden gebouwd,
de aannemingssom vvas te hoog. Het
gaas zal vernieuwd worden met moge
lijk ander en goedkoper materiaal.
Afscheid
Op deze laatste zitting van de raad
in zijn oude samenstelling sprak de
voorzitter woorden van afscheid tot de
3 raadsleden die niet meer in de raad
terugkeren t.w. de heren van Eesteren
Kieviet en Zwerus, hen dankend voor
alles wat zij in het belang van de ge
meente hebben gedaan. Hij wenste hen
in hun verdere leven Gods zegen toe.
En sloot daarna de vergadering met
dankgebed.
De vrijvirillige brandweer van Som-
melsdijk heeft zaterdag j.l. de eerste
prijs behaald op de gewestelijke selec
tiewedstrijden te Leidschendam. De
wedstrijden werden gehouden op de ter
reinen van dr. Neher laboratorium; 15
korpsen van bedrijfsbrandweren en vijf
korpsen van de vrijwillige (gemeente
brandweren uiit de provincies Utrecht,
Noord- en Zuid-Holland. Hierbij werd
dus de gemeentelijke brandweer van
Sommelsdijk nummer 1. Bovendien had
den de Sommelsdykse brandweerman
nen de minste tijd nodig.
Ook in de voor-selectiewedstrijden
was Sommelsdijk de beste en in ver
band met het zaterdag behaalde re
sultaat gaat het korps op vermoede
lijk 1 september a.s. naar de lande
lijke wedstrijden, die te Enschede zul
len worden gehouden.
De Sommelsdijkers zijn echt van plan
ook in Enschede eerste te worden zodat
ze zich „landskampioen vierde klasse"
zullen kunnen noemen.
In de vierde klas zijn ze eigenlijk uit
gespeeld. Drie maal zijn ze met de eer
ste prijs thuis gekomen, hetwelk in
houdt dat ze nu een klas hoger gaan
spuiten en blussen.
Het Algemeen Nederlands Brandweer
wedstrijd Comité gaat trouwens toch
de bakens verzetten. Het comité zal uit
maken in welke klas een korps uit mag
komen, dit om te verhinderen dat steeds
Plotseling hebt u geld nodig. Dan
moet u ook over uw spaarsaldo
kunnen beschikken! Opvraging
vooraf kan u belemmeren uw
doel te bereiken. Daarom: Direct
prompte terugbetaling van uw
tegoeden bij de
BOERENLEENBANKEN
RAIFFEISENBANKEN
dezelfde met de eerste prijs gaan strij
ken en andersom dat brandweerkorpsen
die niet aan bepaalde eisen voldoen in
een hogere afdeling uitkomen.
Hoe het zicli allemaal zal toedragen
is nog niet bekend. Sommelsdijk weet
echter zeker dat ze volgend jaar in de
derde klas moeten uitkomen. Dat zal
dan wel inhouden dat er nog intenser
geoefend zal moeten worden, maar daar
zien de brandbestrijders niet tegen op.
Ze hebben met ere de vierde klas door
lopen en gaan het nu hoger op zoeken.
Vandaag, 13 juli 1962, is het 25 jaar
geleden dat aan een zeer werkzaam
leven plotseling een einde kwam. Jan
Zwart de eenvoudige man, die nimmer
zichzelf zocht, maar met zijn kunst zijn
Schepper wilde verheerlijken, had zijn
eeuwige bestemming bereikt. Op 60-
jarige leeftijd menselijk bezien te
vroeg ging hij, heen, bij velen een
ledige plaats achterlatend.
Hoewel niet op zulk een grootse wijze
als in 1957 (zijn twintigste sterfjaar)
zullen toch in enkele plaatsen van ons
land herdenkingsconcerten worden ge
geven; o.m. in de Evangelisch-Luterse
Kerk in Den Haag een „In Memoriam-
concert" door Zwart's zoon Dirk Jansz.
die tevens hedenavond een orgelbespe
ling zal geven van 8.5510.15 met mede
werking van het Utrechts Motetgezel
schap, het N.C.R.V.-kinderkoor en een
strijkorkest, hetgeen via de N.C.R.V. zal
worden uitgezonden. Vooraf zal de or
ganist Willem Mudde een kort her
denkingswoord uitspreken.
Jan Zwart, die op 20 augustus 1877 te
Zaandam werd geboren, groeide op in
de wereldstad Rotterdam, waar zijn va
der een papierhandel dreef. Het bleek al
spoedig, dat de jonge Zwart een uit
zonderlijke aanleg had voor het orgel
spel. Op 9-jarige leeftijd begeleidde hij
op het grote kerkorgel in de Ger. Kerk
van Rotterdam-Centrum de samen
zang tijdens een kerkelijke vergadering
Als hij 16 jaar oud is, wordt hij orga
nist van de Ger. kerk aan de Westzee
dijk, terwijl twee jaar later zijn be
noeming tot organist van de Ned. Herv.
Kerk te Capelle a.d. IJssel volgde. Iede
re musicus die met de 18-jarige Zwart
in aanraking komt valt het op, dat de
jonge organist over een bijzonder grote
muzikaliteit beschikt. Zonder de gering
ste moeite speelt hij de grote werken
uit de orgelliteratuur. Zwart ging zich
al meer op de orgelstudie toeleggen door
les te gaan nemen bij de bekende orga
nist van de St. Laurenskerk Hendrik de
Vries, die grote verwachtingen van zijn
jonge begaafde leerling heeft. Onder de
leiding van deze bekwame organist
componeert Jan Zwart zijn trio over het
gebed des Heren en de machtige fanta
sie en fuga over Psalm 72 11.
Op 19-jarige leeftijd werd Zwart uit
7 andere kandidaten gekozen en be
noemd tot organist van het imposante
orgel van de Herst. Evangelisch-Luter
se Kerk aan de Kloveniersburgwal te
Amsterdam. Op dit majestueuze instru
ment kan hij zich eerst ten volle in zijn
spel uitleven en zijn talenten verder
ontplooien. Daar Zwart van mening is,
dat tot nog toe te weinig mensen de
schoonheid en klankenrijkdom van het
Koninklijke instrument: het orgel ken
nen, begint hij in 1914 zijn wekelijkse
orgelconcerten Jan Zwart's leven was er
immers op gericht om de orgelkunst on
der het volk te brengen? De uit de tijd
der reformatie daterende traditie van
„open kerken" en „spelende orgels"
moest volgens hem weer in ere worden
hersteld. Al spoedig gaat hij ook in an
dere plaatsen concerten geven. Van nu
af aan werd geheel zijn leven bezield
om dit ideaal te verwezenlijken n.l. het
orgel en de de orgelmuziek te brengen
onder het volk tot ere van zijn Schep
per, die hem zulke rijke talenten had
geschonken. En Zwart slaagde
hierin; de kerken waarin Zwart con
certeerde waren dikwijls overvol.
In 1925 begint hij met zijn eerste ra
dio-uitzendingen door „de Hïlversumse
Draadomroep", 4 jaar later gevolgd
door de overbekende wekelijkse maan
dagmiddagconcerten via de N.C.R.V.-
microfoon. Deze luisterrijke bespelingen
oogsten alom grote waardering. Zwart
begon zijn concerten altijd heel eenvou
dig. Zijn programma's bevatten steevast
een bewerking van hemzelf over een
psalm of geestelijk lied, om dan over
te gaan tot de „zwaardere" stukken,
werken van Bach, Wider e.a.
Jan Zwart heeft zich ook intens ver
diept in de geschiedenis van de Protes
tantse orgelmuziek. Vooral het leven en
werk van de bekende 17-eeuwse neder-
landse musicus Sweelinck had zijn bij
zondere belangstelling. Ook publiceerde
hij veel. Zo schreef Zwart tal van arti
kelen voor het „Orgelistenblad" en was
hij medewerker van de „Omroepgids".
In het jaar 1933 vierde hij zijn 40-ja-
rig jubileum als organist. Nu pas bleek
recht welk een waardering en bewon
dering men voor het koesterde. In Am
sterdam werd hem een indrukwekkende
huldiging bereid. In tal van plaatsen
werden door hem op uitnodiging van
het huldigingscomité, herdenkingscon
certen gegeven. Uit alles bleek dat Zwart
het gezochte kontakt met het volk ruim
schoots had gevonden.
In zijn kunstenaarsschap stelde Zwart
zijn christen-zijn voorop. Zwart's spel
werd gekenmerkt door zijn algehele
overgave, zijn muzikale bewogenheid:
hij speelde vanuit zijn geloof. Zijn de
vies was dan ook: „Profeteren van de
orgelbank." En dit heeft hij gedaan tot
aan zijn dood toe.
In 1937 moet hij op medisch advies
rust houden. Het jarenlange werken van
's morgens vroeg tot 's avonds laat heeft
te veel van hem geëist. Een hartkwaal
is oorzaak dat hem volstrekte rust
wordt voorgeschreven. Vrijdag 9 juli
1937 geeft hij nog een concert in de Ned.
Herv. Kerk van Noordwij k, dat tevens
zijn laatste concert is geweest. 4 da
gen later wordt hij plotseling uit het
leven weggenomen. Op zijn graf staat
een steen waarin een orgelfront is ge
beiteld met daaronder de tekst van
Zwart's lievelingspsalm. Psalm 84 1,
het lied dat hij zo vaak op zo'n gevoe-
volle wijze had vertolkt.
Er is in de loop der jaren veel over
de betekenis van Jan Zwart en ziin
werk geschreven. Het is hier de plaats
niet om daarop uitvoerig in te gaan.
Nu na 25 jaar leeft hij echter nog
voort in de "talrijke composities en be
werkingen die hij heeft nagelaten. Met
dankbaarheid herdenken wij op deze
dag de man, die zoveel baanbrekend
werk heeft verricht voor de Protestant
se orgelmuziek. Jan Zwart, kunstenaar
en organist bij de gratie Gods.
L. Kats.
Inderdaad - een simpele bloedzuiveren-
de kuur doet wonderen. Naarmate de
bloedzuiverende oirganen krachtiger
gaan werken, daartoe aangespoord
door Kruschen's zes minerale zouten,
wordt het bloed allengs weer puur en
zuiver als weleer. Alle onzuiverheid er
in wordt losgemaakt en afgevoerd en
kan zo geen schade meer doen aan Uw
gestel. Pijnen nemen hand over hand af
en U voelt al gauw weer de oude, vief,
fit en veerkrachtig. Wacht er niet mee.
Begin Uw Kruschen kuur liever van
daag dan morgen.
