SUNIL
SUNIL
WASDAG - SUNILDAG
Het eclitpaar De Vos uit Qmerika
gaat zicii weer in Holiand vestige
Goeree-Overflakkee zal van 13 gemeesi-
ten op 4 worden teruggebracht
||jï^;^^^^i(y^4y^l^^^
Toelichting
^<Cinder koekje
Contact met Flakkeese emigranten
Bladz. 2
„EILANDEN-NIEUWS"
Vrijdag 13 oktober ij
Wetsontwerp herziening
gemeenteiiji(e indeiing
opnieuw in gemeenteraden
Ondanks dat de gemeenteraden op ons eiland GoereeOverflakkee op het in
1960 voorgelegde memorandum van de minister van Binnenlandse Zaken, dat
een plan inhield voor een gemeentelijke herindeling van het eiland met grote
meerderheid hebhen tegengestemd, heeft de minister opnieuw een ontwerp van
wet aan de raden aangeboden, waarovver binnen twee maanden een beslis
sing moet vallen. Bij de toegezonden ontwerp-regeling en de daarbij beho
rende kaart, wordt een toelichting gegeven, met vooraf enige opmerkingen naar
aanileiding uan de gehouden besprekingen van bedoeld memorandum in de
gemeenteraden. Wij laten deze hieronder in zijn geheel volgen: onze redactie
komt in volgende nummers met enige hoofdartikelen op deze materie terug.
1. In enkele raden is naar voren ge
bracht, dat de thans bestaande ge
meenten hebben doen blijken, over
voldoende bestuurskracht te be
schikken en zeer wel in staat moe
ten worden geacht te voldoen aan
de eisen, welke de tegenwoordige
tijd aan een gemeente stelt. Dit
wordt geenszins ontkend. Met vol
doening mag worden vastgesteld,
dat de gemeenten op het eiland de
taken waarvoor zij geplaatst zijn,
over het algemeen op bevredigende
wijze het hoofd bieden. In de toe
komst zullen de gemeenten op Goe
ree-Overflakkee over het algemeen
evenwel voor geheel andere
zwaardere en bredere taken wor
den gesteld dan thans. De bestaan
de gemeenten zullen daartegen niet
zijn opgewassen. De problemen zul
len niet door de tegenwoordige ge
meenten kunnen worden beheerst,
omdat deze op een ruimer gebied
dan dat van de afzonderlijke ge
meenten, betrekking zullen hebben.
2. Het mag niet prematuur worden
genoemd, thans een gemeentelijke
herindeling tot stand te brengen,
enige tijd voordat de deltadammen
zullen zijn gereed gekomen. Daar
gelaten, dat het nog enkele jaren
zal vergen voordat een eventuele
herindeling haar beslag zal hebben
gekregen, moet het als een gunsti
ge orhstandigheid worden voorzien,
dat de nieuwe gemeenten zullen
zijn gevormd vooraleer de te ver
wachten ontwikkeling een aanvang
zal nemen. De nieuwe gemeenten
zullen daardoor in staat zijn, zich
op de ontwikkeling te bezinnen en
daaraan tijdig leiding te geven.
3. De problematiek, welke zich in de
toekomst zal voordoen, zal niet
langs de weg van de Wet Gemeen
schappelijke Regelingen tot een op
lossing kunnen worden gebracht;
zij is daarvoor te veelzijdig en te
veelomvattend. Zouden van geval
tot geval gemeenschappelijke rege
lingen moeten worden getroffen,
dan zou van de taak der normale
gemeenteijke bestuursorganen wei
nig overblijven. Daar komt bij, dat
het gemeenschappelijk belang, dat
de gemeenten in de vier verschillen
de delen van het eiland bindt, alleen
dan op afdoende wijze kan worden
behartigd, indien in elk van deze
vier delen een gemeente wordt ge
vormd, welke het geheel omvat.
4. Hier en daar is bezwaar gemaakt
tegen „annexatie" door een aan
grenzende gemeente. Te dezen is
echter een misverstand aanwezig.
Geen enkele gemeente zal worden
„geannexeerd". Het is de bedoe
ling, dat de zelfstandigheid van al
le dertien gemeenten worden be
ëindigd en dat vier nieuwe ge
meenten worden gevormd.
5. In sommige raden zijn stemmen op
gegaan, welke pleiten voor de in
stelling van één gemeente voor het
gehele eiland. In het ontwerp is aan
dat —incidentele verlangen niet
tegemoet gekomen. Vooreerst vor
men de afstanden daarvoor een
groot bezwaar. Voorts lijkt het geen
aanbeveling te verdienen, de be
volking, die met een eigen plaatse
lijk bestuur vertrouwd is geraakt,
in een groter bestuurlijk geheel op
te nemen dan met het oog op de
toekomstige ontwikkeling noodza
kelijk is. Tenslotte zijn op het eiland
vier structurele eenheden aanwe
zig, die een duidelijk patroon vor
men voor een gemeentelijke herin
deling, welke op de te verwachten
ontwikkeling is afgestemd.
6. Enkele raadsleden wekken de in
druk, dat zij zich bepaaldelijk te
gen een gemeentelijke herindeling
verzetten omdat zij vrezen, dat de
gemeente, waar zij woonachtig zijn,
niet het centrum van de nieuw te
vormen gemeente zal worden. De
suggestie is gedaan, het centrum
van de nieuwe gemeenten aan te
wijzen bij de wet, waarin de herin
deling wordt geregeld. Deze gedach
te kan niet worden verwezenlijkt.
Het moet tot de taak van de raden
der nieuwe gemeenten worden ge
rekend, zelf te bepalen, in welk
dorp de zetel van het bestuur zal
worden gevestigd en c.q. welk dorp
tot centrum van de nieuwe gemeen
ten zal worden bestemd.
7. Door een gemeentelijke herindeling
zal het gemeenschapsleven in de
verschillende dorpen niet worden
aangetast. Het kerkelijk- en vereni
gingsleven in de dorpen zal ingeval
van gemeentelijke herindeling on
gestoord voortgang kunnen vinden.
8. Door een aantal gemeenteraadsle
den is er op gewezen, dat de voor-
gestelde herindeling geen besparing
van kosten met zich brengt. Hoe
wel het tegendeel in het memoran
dum niet is gesteld en aan het
voorstel niet de bedoeling ten
grondslag ligt, de overheidsuitga
ven te verminderen, zij opgemerkt,
dat de herindeling volgens het voor
stel inderdaad slechts een beperkte
bezuiniging zal opleveren. De gel
delijke middelen, waarover de nieu
we gemeenten zullen kunnen be
schikken, zullen niet veel afwijken
van de bedragen, gevormd door de
totalen van de middelen, welke ter
beschikking zouden staan aan de
tegenwoordige gemeenten, waaruit
de nieuwe gemeenten groepsgewij
ze zullen worden geformeerd. Niet
temin zullen de nieuwe gemeenten
in een gunstiger financiële positie
komen te verkeren, omdat op de
bestuurskosten belangrijke bespa
ringen worden verkregen. Thans
immers heeft elke gemeente een
eigen apparaat in stand te houden,
waarmede een relatief groot deel
van de gemeentelijke gelden is ge
moeid. De op de bestuurskosten
verkregen besparingen zullen in de
nieuwe gemeenten aan andere be
langen ten goede kunnen komen.
Zoals in het hiervóór genoemde me
morandum reeds is vermeld, moet wor
den verwacht, dat Goeree-Overflakkee
aan het begin staat van een nieuwe
ontwikkeling. De nabije ligging van de
zuidelijke flank van de Randstad Hol
land, bepaaldelijk van Rotterdam met
directe omgeving, maakt deze welhaast
onafwendbaar. Nauwelijks kan worden
betwijfeld, dat het eiland in de toe
komst aanzienlijke structuurwijzigin
gen zal te zien geven. De plaatselijke
overheden zouden ten opzichte daarvan
geen afwachtende houding mogen aan
nemen. Zij zullen aan de ontwikkeling
mede leiding hebben te geven; zij zul
len deze moeten stimuleren, reguleren
en in de door hen wenselijk geachte
richting hebben te leiden. In meer dan
één opzicht zal de op handen zijnde
ontwikkeling over het eiland komen,
óók indien de gemeentelijke overheid
in gebreke zou blijven c.q. niet de
kracht zou kunnen opbrengen om ter
zake ordenend op te treden. In dit op
zicht kan de recreatie worden genoemd.
Het is van groot belang, dat de plaat
selijke overheid de ontwikkeling ten
deze in de hand houdt en in goede ba
nen leidt. Anderzijds moet er tegen
worden gewaakt, dat kansen verloren
gaan. In dit verband moet worden ge
dacht aan de mogelijkheden, welke de
industrialisatie straks zal bieden. In de
notulen van de vergaderingen, waarin
de raden het memorandum hebben be
sproken, worden met bezorgdheid ge
tallen verzameld van 1000 tot 1500 „pen
delaars", die buiten het eiland een
werkkring hebben gevonden. Dit aan
tal neemt gestadig toe. Terecht is in
sommige gemeenteraden dan ook gewe
zen op de noodzaak de arbeidsgelegen
heid op Goeree-Overflakkee uit te brei
den. Industrialisatie zal hiervoor een
oplossing kunnen brengen. Daarbij zal
de komende ontsluiting van het eiland
een sterke impuls betekenen. Doch niet
alleen met het oog op de recreatie en
de industrialisatie zijn krachtige ge
meentelijke eenheden gewenst. Het is
daarnaast van belang, dat het eiland
een sterk stedelijk centrum heeft en dat
wordt gewaarborgd, dat het voorzie
ningsniveau op het platteland, ook daar
waar dit agrarisch zal blijven, niet zal
achter raken.
Ouddorp, Goedereede, Stellendam.
De reeds thans aanwezige relatie tus
sen de bevolking van Stellendam en die
van Ouddorp en Goedereede zal in de
toekomst nog worden versterkt, wan
neer de vissers van de beide laatstge
noemde dorpen op de haven van Stel
lendam zullen zijn aangewezen. Boven
dien zal Stellendam ook bij de recrea
tie worden betrokken. Hierbij moet het
uitsluitend aan de duin- en strandre-
creatie worden gedacht doch tevens aan
de recreatie te water. Na de afsluiting
van de zeearmen zal, naar verwacht
wordt, in de wateren aan beide zijden
van het eiland de watersportrecreatie
tot ontwikkeling komen. Hoewel wel
licht vrijwel alle gemeenten in meer
dere of mindere mate de invloed daar
van zullen ondervinden, moet worden
aangenomen, dat de activiteiten zich
voor een deel mede zullen concentreren
rond de haven van Stellendam.
Als gezegd kan ten aanzien van de
duin- en strandsrecreatie in Ouddorp
en Goedereede worden voorzien, dat zij
een massale omvang zal gaan aanne
men. Het strand op de westpunt van
het eiland en de duinen met aangren
zende vroongronden en beboste terrei
nen en de potentiële bases, zowel te
land als te water, voor de met de wa
tersport verband houdende bedrijvig
heid, zijn, als recreatiegebieden, van na
tionaal belang. Het is geen gebiedende
eis, dat deze tot verdere ontwikkeling
worden gebracht en aan haar bestem
ming dienstbaar worden gemaakt. Voor
de lokalisatie van de recreatieve acti
viteiten en o.m. van de onderscheidene
vormen van logiesgelegenheid (o.a. ho
tels, zomerhuisjes, kampementen) is het
noodzakelijk, dat één gemeentebestuur
over het gehele gebied zeggenschap
heeft. Alleen op deze wijze zal het mo
gelijk zijn, niet alleen in de kuststrook
doch mede landinwaarts en bepaaldelijk
ook voor de drie dorpskernen, een doel
treffend gemeentelijk beleid te voeren.
De eenheid van beleid is echter niet de
enige reden voor samenvoeging van de
drie gemeenten. Met name ook de be
stuurskracht is van groot belang. De
komende ontwikkeling, welke nog tal
van voorzieningen vergt, zal van de
plaatselijke overheid een slagvaardig
adequaat optreden vragen en haar voor
niet onbelangrijke kosten plaatsen. Een
door samenvoeging van Ouddorp, Goe
dereede en Stellendam te vormen nieu
we gemeente, die met ruim 7200 inwo
ners over aanzienlijk ruimer geldelijke
middelen zal kunnen beschikken dan
de drie afzonderlijke gemeenten, zal
aan de te stellen eisen kunnen voldoen.
Ooltgensplaat, Den Bommel,
Oude Tonge.
Het oostelijke deel van het eiland,
thans behorende tot de gemeenten Oolt
gensplaat, Den Bommel en Oude Tonge,
zal in de toekomst een rechtstreekse
verbinding over de weg verkrijgen met
het haven- en industriegebied in Rot
terdam en omgeving en het zal op korte
afstand komen te liggen van de aan
te leggen verkeersweg, welke van Rot
terdam naar Antwerpen zal lopen. Het
ligt dan ook voor de hand, dat voor dit
deel van Goeree-Overflakkee goede mo
gelijkheden voor industrialisatie wor
den verwacht. Over de verwezenlijking
van industrialisatie op een schaal, wel
ke soelaas zou kunnen bieden voor het
gebrek aan arbeidsmogelijkheden op het
eiland, moet echter niet lichtvaardig
worden gedacht. Zij zou het onderhavi
ge gebied ingrijpend van aanzien doen
veranderen. Een dergelijke structurele
ommekeer zal, ook indien zij zich ge
leidelijk en, vooral in den beginne, in
beperkte omvang voltrekt, niet kunnen
slagen, indien het gebied van drie ver
schillende kleine gemeenten deel blijft
uitmaken. Deze kleine gemeenten zullen
voor het volbrengen van deze grootse
taak noodzakelijkerwijs in kracht te
kort schieten. Hier zullen, om tot een
forse en effectieve aanpak te kunnen
geraken, de beschikbare krachten moe
ten worden gebundeld. Ook dan nog zal
de nieuwe gemeente voor een zware
opgave komen te staan. Gelijk vermeld
zijn evenwel de verkeersgeografische
omstandigheden dermate gunstig, dat
vertrouwd mag worden, dat in een door
samenvoeging verkregen nieuwe ge
meente, met bijna 8000 inwoners, al
thans na verloop van enige tijd, een niet
onbetekenende industrialisatie tot stand
zal kunnen komen. Uit een oogpunt van
arbeidsvoorziening zal daarmede een
groot belang zijn gediend.
Anderzijds mogen de agrarische be
langen niet uit het oog worden verlo
ren. Bepaaldelijk om die reden zal
versplintering van industriële vestigin
gen die ingeval van handhaving van
de bestaande situatie dreigt moeten
worden voorkomen en zal de industrie
op de daarvoor meest geschikte plaat
sen mioeten worden geconcentreerd. Een
daarop gericht beleid zal evenwel
slechts mogelijk zijn, indien het gebied
van de tegenwoordige drie gemeenten
binnen het verband van één gemeente
wordt bijeengebracht.
Middelharnis, Sommelsdijk, Stad
aan 't Haringvliet, Nieuwe Tonge
In het memorandum is reeds uiteen
gezet, op grond van welke overwegin
gen het aanbeveling verdient, de on
derling sterk verweven bebouwingen
van Middelharnis en Sommelsdijk, die
in feite één dorp vormen, in één ge
meentelijk verband bijeen te brengen.
Daarnaast kan nog worden gewezen op
het belang van de vorming van een
sterk stedelijk hart in het midden van
het eiland, dat op het terrein van het
onderwijs en als cultureel centrum, de
ontwikkeling van het gehele eiland ten
goede kan komen. Het dorp Middelhar-
nis/Sommelsdijk, dat vanouds een cen
trale functie vervult, zal uiteraard als
zodanig aan betekenis kunnen winnen,
indien het niet langer bestuurlijk ver
deeld is en in zijn geheel deel uitmaakt
van een, met name ook financieel,
krachtiger gemeente.
Rekening moet worden gehouden met
de mogelijkheid, dat het stedelijke ka
rakter van Middelharnis/Sommelsdijk
ook hier tot enige industrialisatie zal
Beste jongens en meisjes!
Nu er weer een stapel brieven ligt te
wachten, ben ik wel genoodzaakt om
maar eerst het nieuwe raadsel een beurt
te geven. Hier is het:
OKTOBER-RAADSEL 2
1. Noem Isaï's drie grote zonen. 2. In
welke plaatis bleek hij te wonen? 3. Van
wie week meer en meer Gods geest?
4. Wat is Davids werk aan 't hof ge
weest? 5. Wie hoonde later Israels God?
6. Hóe lang heeft deze man gespot? 7.
Wat zongen vele vrouwen toen? 8. Voor
wie moest Saul dus onderdoen? 9. Wie
was ook onder de profeten? 10. Hoe
bleek des konings zoon te heten? 11.
Welk brood at David als hij vlucht? 12.
Wie was niet voor een moord beducht?
13. Naar welke stad vlucht David dan?
14. Wat zeide Aohis hier wel van? 15.
Waar vond hij een spelonk en dan 16.
Is hij daar met.man.
Dit raadsel werd me toegezonden door
Kees Janse, Meeuwen.
BRIEVEN
Tini B. Ouddorp. Nu ik je brief be
antwoord, is je moeder al verjaard.
Toch nog hartelijk gefeliciteerd. Eer dit
stukje nu in de krant staat en die ki'ant
in Ouddorp is bezorgd, zijn we weer al
een eindje verder. Ja, dat zou ik heel
graag willen, al de kinderen eens een
bezoek brengen, maar je begrijpt wel,
dat ik ten eerste een rentenier moest
zijn, dus niets om handen en ten twee
de, dat ik een goeie portemonnee moest
hebben.
Nellie K. Middelharnis. Dat hoor ik
graag, dat het goed gaat op school. De
ze school is al heel leuk, want er wordt
iets lekkers gekookt, maar er wordt ook
hard aan andere, ook nuttige dingen,
gewerkt. Daar komt bij, dat alles even
aardig is: juffrouws en meisjes! Hoe is
het nu met Gerrie's oor?
Henk van R. Zeist. Je schrijven gaat
aardig vooruit. Had je een nieuwe pen,
of kwam het omdat je zulke mooie din
gen moest opnoemen, die mama had ge
kregen. Die mama van jou werd niet
vergeten, hoor! Maar dat is maar goed
ook, nietwaar? Nu zullen in die tussen
tijd de Noormannen het roven wel ge
staakt hebben. Wonderlijk, toen het
licht van het evangelie ging schijnen,
hielden de werken van de duisternis: op!
Nu zitten jullie dicht bij de Bourgon
diërs, denk ik.
Leen R. Krabbendijke. Je hebt weer
aardig gewerkt, Leen! Kun je het op
school goed bijhouden? Ja, ik begrijp,
dat het nu aanpakken is. Het is niet
aldoor vakantie! Als het werkenstijd
is, wordt er ook gewerkt; wat zeg jij?
De fietstocht terug zal wel lang ge
vallen zijn; het valt niet mee, wind
tegen en dan nog nu en dan een bui.
Maar 't is een goeie oefening geweest
voor het lichaam.
Ria D. Nieuwe Tonge Jouw nieuwe
school lijkt ook wel een huishoudschool
als ik alles zo lees. Goed hoor, om al
die dingen te leren. Zo kunnen jullie
knappe huisvrouwen -worden. Niet alle
meisjes moeten op een kantoor zitten
of vóór de klas met kinderen staan.
Sjanie P. Ouddorp Goed dat je inzond
wat je gemaakt hebt. Oppassen dat de
kranten niet zoek raken vóór je de op
lossing hebt. Een negen voor borduren
is prachtig. Zou je dat cijfer kunnen
'houden? Die naam is een echte friese,
hè? Kan ze de friese taal? Dan zullen
jullie ze niet verstaan, denk ik.
Teuntje van G. Bruinisse Wat heb jij
een mooie verzameling van afbeeldin
gen van vorsten, vorstinnen en konings
kinderen! Het zal mooier zijn dan be
hang. De laatste vraag van het derde
raadsel höb je wel beantwoord gezien
in de krant, hè? Makkelijk hoor, als
je 't weet. Toch was 't niet zo moeilijk
nu je het antwoord weet.
ook, dat je nu de enige bent van Flip-
Qok, dat je nu de enigste bent van Flip-
land. Er zijn er verscheidene geweest,
m-aar de een na de ander is er mee op
gehouden. En dat vrees ik van jou ook.
Maar er is een lichtpuntje: je schrijft
dat je blijft meedoen.
Hannie v^ d. G. Ridderkerk. Ik begrijp
dat er veel afwisseling is en dat is vast
naar je zin. Maar je merkt wel, dat er
overal dubbeltjes aan vast zitten, hè?
Die arme vader moet maar telkens in
zijn portemonnee. Wat zijn die kinderen
toch duur! Gelukkig dat je maar op een
plankje moet oefenen, want anders zou
den horen en zien je vergaan.
Johan van G. Bruinisse. Je brief is
weer boordevol geworden. Er is altijd
iets te vertellen, nietwaar? Dat is een
leult klokje in Oud-Vossemeer. Dat kun
je op de kaart niet zien. Dan moet je
er echt bij staan als de klok slaat. Een
vreemde plaats is meestal toch aantrek
kelijk. Deze week had ik nog bezoek
van mensen, die in Bru waren geweest.
Zij vonden het een mooi dorp.
Sjaan van L. Dirksland. Ja, nu snap
ik het hoor! Als jij alles zo goed A
legt, moet je wel dom zijn om het tiJ
te begrijpen. Wat is opa al oud,
Gaat het al een beetje op de sehijjl
machine? Je krijgt nu met alles je hj
den wel vol. Probeer het bij te houj^
hoor! Ik vind het fijn, dat je nog stej;
met het raadselen meedoet.
Tineke D. Stad aan 't Haringvliet, g^
jij een verschrikkelijke hekel aan bi-
ven schrijven? Maar kind, dan is i'
een prestatie dat ik elke maand j
een brief van je krijg. Eén keer ij',
maand is toch niet zo erg? Dan is er-,;:
stof genoeg om over te schrijven,
we zijn nog bij opoe geweest, \i
weerszijdeni waren we heel blij elij
der te zien.
Nellie de J. Ouddorp. Was de pv
een ware verrassing? Dat doet nie f
noegen. En dan ook nog juist van
Dat kan dan niet beter. Ja, ik moj
weten hoe oud je was in verband n"
de prijs. Ik kan jou toch niet iets p-
ven voor de leeftijd van zeven jaj
Voortaan altijd de leeftijd' maar in;-
'briefje vermelden. En dan nog wat:,
had vergeten „Oom Ko" op de envelot,
pe te schrijven. Nu werd je brief dj
een ander geopend natuurlijk. Wat mj
je toch aan veel dingen denken, hè?
Hennie J. Dirksland. Ja, dat is nel:
een poosje geleden, maar nu weet
hoe dat gekomen is. Nu hoop ik je vos',
taan geregeld van de partij te zif
Heel graag was ik ook op die tiij«t
komst geweest, maar ik had geen ji,
legenheid en ik zit er ver vanaf. Lei;
dat je moeder haar oude onderwijzett
ontmoette en er zelfs bij zat in de aut
Nella G. Middelharnis Door de v;
kantie is het schrijven bij meer kindi
ren in gebreke gebleven, maar dat
goed te begrijpen. Als je in Kinderdi;,;
zit dan 'kun je geen brieven gaan schrii.
ven met oplossingen, hè? Vind je hf
daar niet mooi met al die molens? t
nu nog een versje:
Voor Nella.
Hier is dan een klein gedicht
van je ome uit de krant,
't Is een beetje raar gezicht,
maar 't is toch echt van mijn hand
Eerst gaan schrijven, toen, gaan
drukke;
wat een werk voor 't poesievers!
Maar het mocht toch goed gelukker,
't Staat hier en 't kwam van de pen
Oktober 1961 Oom K:
Allemaal de hartelijke groeten van
Oom Ki
leiden. Een industriële aanzet is trou
wens reeds aanwezig. Nieuwe-Tonge en
Stad aan 't Haringvliet daarentegen, die
met hun geringe inwonertallen tot de
kleine gemeenten op het eiland beho
ren, zullen, voor zover thans kan wor
den beoordeeld, ook in de toekomst hun
agrarische karakter behouden.' Letten
de op de toenemende motorisering van
het verkeer (de bromfiets), liggen de
kernen van deze beide gemeenten op
relatief geringe afstand van het dorp
Middelharnis/Sommelsdijk. Het moet
dan ook als voor de hand liggend wor
den beschouwd, dat de bevolking van
de genoemde kernen zich in verschil
lende opzichten op Middelharnis/Som
melsdijk heeft georiënteerd. Deze rela
tie zal uiteraard nauwer worden, naar
mate Middelharnis/Sommelsdijk, zoals
verwacht mag worden, in groei en be
tekenis zal toenemen. Hiervan uitgaan
de moet hét in het belang van Nieuwe-
Tonge en Stad aan 't Haringvliet zo
wel als van Middelharnis/Sommelsdijk
worden geacht, uit de vier gemeenten
één nieuwe gemeente te vormen. Op
deze wijze kan tevens enerzijds een ver
groting van de agrarische invloed in
Middelharnis/Sommelsdijk worden be
reikt en wordt anderzijds behartiging
van de agrarische belangen van Nieu
we-Tonge en Stad aan 't Haringvliet
door een krachtige gemeente, met ruim
12.000 inwoners, verzekerd.
Melissant, Dirksland en Herkingen
Naar het zich laat aanzien, zal het
agrarische karakter in deze drie ge
meenten bewaard blijven. Dit houdt
het gevaar in, dat de voorzieningen in
deze gemeenten op de duur geen gelijke
tred zullen kunnen houden met die in
de overige (nieuwe) gemeenten op het
eiland waar, gelijk in het voorafgaande
in het kort is geschetst, een nieuwe
ontwikkeling te wachten staat. Voor
deze verwachting bestaat te meer grond,
wanneer wordt bedacht, dat het in de
lijn ligt, dat het inwonertal van de agra
rische gemeenten Melissant, Dirksland
en Herkingen in de toekomst nog zal
afnemen. Het zal de agrarische belan
gen van de drie dorpen ten goede ko
men, wanneer deze worden gediend
door een voldoende sterke gemeente,
die in een gebied als Goeree-Overflak
kee, dat straks niet meer een stil en
moeilijk bereikbaar eiland zal zijn, een
krachtig geluid kan laten horen. Om
drie reden lijkt het aangewezen, de drie
gemeenten, waarvan de kernen op on
derling geringe afstand van elkaar zijn
gelegen, samen te voegen tot één nieu
we gemeente, die rond 6000 inwoners
zal tellen.
Grenswijzigingen
In deze toelichting is uitsluitend aan
dacht geschonken aan de overwegin
gen, welke hebben geleid tot het voor
stel tot vorming van vier nieuwe ge
meenten. Nu in het memorandum reeds
is gewezen op het onbevredigend grens-
beloop nabij de dorpen Goedereede,
Dirksland (Kralingen) en Achthuizen
is daaraan thans voorbij gegaan.
Namen van de nieuwe gemeenten
De in de ontwerp-regeling opgenomen
namen van de nieuwe gemeenten zijn
nog slechts voorlopig. Indien de raden
der gemeenten aanleiding mochten vin
den andere namen voor te stellen, zul
len deze uiteraard in overweging wor-
ren genomen. Hierbij moet echter de
beperking worden gemaakt, dat in het
algemeen niet verwacht mag worden,
dat c.q. in het te zijner tijd bij de Sta-
ten-Generaal aanhangig te makeii ont
werp van wet zg.n dubbele gemeente
namen zullen worden voorgesteld.
„Wat is de wereld toch klein!" Wan
twee bekenden elkaar in een vreemd
land ontmoeten, wordt dikwijls deze
opmerking gemaakt.
Dat de wereld echter.' niet zo klein is
als men bij een ontmoeting pleegt uit
te drukken, daarvan weten duizenden
emigranten en emigrantenouders mee
te praten. De afstand die moet worden
overbrugd om een ontmoeting tussen
ouders en kinderen te kunnen realise
ren is groot terwijl ook in vele gevallen
de financiële middelen ontoei^eikend zijn
Zij weten dat de wereld niet zo klein
is en dat een weerzien eerst na een
scheiding van jaren kan plaats hebben.
Van het verlangen naar een weerzien
en de onnxogelijkheid ervan, de eerste
jaren na de emigratie, daarover weet
mevr. De Vos-van Dam uit Ooltgens
plaat wel het een en ander te vertel
len. Enkele weken geleden ariUveerde
zij met haar man en kinderen na een
verblijf van zeven jaar in Amerika
om zich in ons land opnieuw blijvend
te vestigen.
Als zovelen vertrok het echtpaar on
geveer een jaar na de ramp van 1953.
Zij waren toen woonachtig te Stad aan
't Haringvliet, waar de heer De Vos een
taxibedrijf beheerde. Door de ramp wa
ren ook zij alles kwijtgeraakt en moes
ten opnieuw beginnen. Een 'broer van
dhr. De Vos was al geruime tijd in
Amerika woonachtig en adviseerde hen,
om te emigreren. Ze moesten immers
toch opnieuw beginnen! Begin februari
1954, vertrok dhr. De Vos alleen per
schip naar Amerika, om verschillende
zaken zoals huisvesting, werk enz. te
regelen. Hij vestigde zich in Grand Ra
pids, in de staat Michigan. Zijn vrouw
en dochtertje vertrokken ongeveer een
half jaar daarna per vliegtuig.
Het eerste jaar van hun verblijf in
Amerika, was dhr. De Vos werkzaam
in een meubelfabriek. Dit werk zinde
ham in 't geheel niet, maar emigranten
moeten nu eenmaal nemen wat ze krij
gen kunnen. Na een jaar werd hij te
werk gesteld bij een grote vervoers
maatschappij. Met een truck moest hij
grote tochten maken, waarin hij veel
plezier had.
Geen heimwee, maar toch
„Echt heimwee naar Holland heb ik
nooit gehad", vertelde mevr. De Vos
ons, ofschoon zij eerlijk toegaf dat het
gemis van de familie, en wel in 't bij
zonder van de ouders soms pijnlijk is.
Dit gemis voelt men voornamelijk op
hoogtijdagen. Sterk kan men dan ver
langen naar de gezelligheid en de inti
miteit van Nederland. Het echtpaar was
nog maar enkele jaren in Amerika, toen
men reeds wist, dat zij eens zouden te
rug komen, om zich in Holland te ves
tigen. Het gemis van ouders en verdere
verwanten was hiervan wel de grootste
reden.
Tijdens de eerste jaren van hun ver
blijf in Amerika was daar nog een Hol
landse Club die maandelijks een bijeen
komst belegde. Ook die is thans ver
dwenen, omdat veel Hollanders „ver-
amierikanen".
„Amerika beter dan Holland?"
We hebben mevrouw De Vos ge-
vraaigd, of Amerika nu werkelijk beter
is dan Nederland. Zij stemde toe, dat
er inderdaad op velerlei terrein meer
^JJjJJAiL^^\^\^?
mogelijkheden zijn. Men moet echle
de schaduwzijde niet verzwijgen. Eer,
van de grootste vijanden van Araerikï
is de werkloosheid, waarvan jaavlijte
velen de dupe worden. Grand RaP'*
waar het echtpaar tot hun verlrei
woonachtig was, telt nu reeds duizen
den werklozen. Daar komt nog bS
dat de sociale voorzieningen zodanis
zijn, dat de rnensen vrijwel geheel o?
zichzelf zijn aangewezen. Weliswaar c
Amerika in verschillende artikelct
goedkoper, aldus vertelde mevrouw De
Vos ons, doch daar staat tegenover ds''
men in Amerika verschillende duif
artikelen, zoals een ijskast, auto ew
nodig heeft, die in Holland kuniiec
worden gemist. Alles in overweginS nt
mend concudeerde zij dat Amerika heus m
niet zoveel beter is dan Holland.
Veel bezoek uit Hollani
Reeds in 1957 maakte het echtpaai .j:
een trip naar hun familie op het eila™
Toen zij na een verblijf van drie maan-
den weer vertrokken, ging de moede'
van dhr. de Vos mee naar Amerika e^
heeft een jaar bij hun gelogeerd. I-
1959 hebben de ouders van rnevr. D-
Vos-van Dam een! tocht naar Ameri'^-
gemaakt, waar zij ruim een half j^^'
'hebben vertoefd.
Als jullie 40 jaar; getrouwd i¥
Toen de heer en mevrouw Van D*'
weer naar Nederland vertrokken
hun dochter, mevr. De Vos „Als julfr'
veertig jaar getrouwd zijn, zijn wiJ
Holland". Volgend jaar hoopt het ecli>'
paar Van Dam hun 40-jarige echtve^
eniging te vieren, zodat de belofte va-
hun dochter wellicht zal worden W
vuld.
Het woningprobW»
Het is de heer De Vos gelukt, om
Rotterdam tewerk gesteld te worde-
bij de scheepvaartcontrole. Huisvest*
is echter een groot probleem voor i
echtpaar, waarover ze niet ten f-
rechte met zorg zijn ver\aüd.
woningnood is overal in Nederland B)
zonder groot, doch laat zich zeker in
steden wel het sterkst gevoelen. Hop
lijk zal spoedig een goede oploss' -■
hiervoor worden gevonden.
Als redactie wensen we hen veel si
ces en een goede tijd' in Holland toe-
