AK
EN
„De Spiegel
over Flakkee
Plaatselijk nieuws
Commissaris der Kor)ingin opende nieuw
Verenigingsgebouw ie Ouddorp
^KV
\,etiti^
Televisie schadelijk
voor groei?
STERS:
BRUIDSWERK
Ds. Zandt herdacht in
Prov. Staten
IJHUIS
K
)ns
maart
maart
in ons
nie^'
I"
Zeer lage temperaturen
overleefd
Fruitbewaarplaatsen
onder water
(V)WED.KURV|NKS DR06ISrÉR>;
tINNBNVERINCBED
SCHUIHRUBBERBED
Liidi
ensme>
ditatie
Wat is waarheid
53e jaargang
Vrijdag 17 maart 1961
No. 2977
!idingsinrict
examen v«-'
kt tot aanl:;
Llicitanten
ing na aftra
'.W.: Ie
,49, benevi
g en geni
eerste aai;
erlingen,
eer dan 2'
maken,
,g betaald.
traat 37, W'
orden verg^,
nieiiX'
PRINS HENDRIKSTRAAT 14 - POSTBOX 8 - MIDDELHARNIS
Redactie en Advertenties uitsluitend Telefoon (01870) 26 29
Na 6 uur 's avonds Telefoon (01870) 20 17 Giro 167930
Chr. STREEKBLAD OP GEREFORMEERDE GRONDSLAG
VOOR DE ZUID-HOLLANDSE EN ZEEUWSE EILANDEN
Verschijnt tweemaal per week: dinsdag' en vrijdagavond
ABONNEMENTSPRIJS 1.90 PER KWARTAAL
ADVERTENTIEPRIJS 12 cent per mm.
Bij contract speciaal tariet
In het geïllustreerde weekblad „De
Ipiegel" van 14 januari komt een re-
iortag9 voor van Lea Wijnberg onder
e titel „Het kan zo niet langer". Daar-
I vertelt deze medewerkster, dat zij met
,r. Blok, de distributieverpleegster van
'e'voor- en nazorgdienst voor de gees-
'lijke volksgezondlieid in Zuid-Holland,
ïiyon de eilanden, op haar tocht is mee-
leweest en ze geeft daarvan haar in-
ukken, speciaal over Goeree en Over-
akkee. Nu blijkt, dat deze op ons
iland geen onverdeelde instemming
ebben gekregen, want in het Spiegel-
ummer van 25 februari kwamen ver-
fchillende protesten tegen een aantal
leweringen van genoemde vrouwelijke
iporter.
We hebben die reportage ook gelezen,
aar zagen geen aanleiding er een be-
reking aan te wijden in ons blad, om-
.at we met het plan rondlopen bij
;elegenheid eens uitvoerig aandacht te
Irijden aan de godsdienstig-kerkelijke
iignatuur van ons eiland in verband
,et de kritiek, die daarop herhaalde-
^k wordt uitgebracht. Nu ons echter
ïijkt, dat dit Spiegelartikel nogal af
keurende reacties heeft opgewekt, wil-
'in we er gaarne ook in het kort op in-
:aan.
We beginnen met een heel summier
_vorzicht van de inhoud, speciaal van
die punten, waarop de kritiek zich heeft
gericht. De taak van Zr. Blok wordt als
volgt omschreven; de geestelijk gehan-
icapten of gestoorden uit de huiselijke
imgeving te halen, waar ze niet kunnen
ilijven en ze onder te brengen in een
richting. Daaraan is op de eilanden
og weinig gedaan. IVIen meende, dat
'geesteszieken toch ongeneeslijk zijn en
dat er niets aan te doen is. Met de
vorderingen van de medische weten
schap op dit gebied was men niet op
de hoogte. De ouders van dergelijke
kinderen of andere familieleden van
patiënten hadden steeds een grote angst
voor opname in een inrichting. En de
plaatselijke overheid was eveneens in
gebreke om voor deze ongelukkige iets
te doen. Voor zoiets komt men op de
jeilanden niet in het geweer. Zo zou bij
"_;et Binnenhof in Middelharnis een in-
[ernaat moeten komen en daarvoor zijn
nu pas zeer onlangs in de Flakkee.se
Gemeenschap besprekingen begonnen.
,ls voornaamste oorzaak van deze ach-
irstand wordt gewezen op de rol, die
iBt isolement speelt. Het water houdt
de induistrie tegen, het bevordert de
werkloosheid, het heeft invloed op de
mentaliteit van de bevolking, het drei
gend overstromingsgevaar maakt de
mensen somber, het geeft een zwaar
aspect aan het geloof en is een vrucht
bare bodem voor het ontstaan van hek
ten. Tot zover de „Spiegel".
Hier wordt dus weer het oude lied
gezongen: Flakkee is achterlijk, er wo
nen sombere mensen en het geloof is
zwaar. Het is dezelfde kritiek, die in
allerlei romans en beschouwingen naar
voren komt. De verklaring hiervan
wordt gezocht in de traditionele rich
ting, maar erg wetenschappelijk lijkt ze
ons niet. We willen er het volgende van
zeggen.
Dat G. en O. in verschillende opzich-
:n de invloeden ondervindt van het
luwenlange isolement, is vanzelfspre-
nd en logisch. Men kan van de Flak-
ieërs moeilijk verlangen, dat ze een-
Ifde levenswijze en mentaliteit heb-
len als b.v. de Amsterdammers en Ha
genaars. Allerlei voortbrengselen van
ichniek en cultuur dringen nu een
aal tot geïsoleerde streken minder
joedig door. Dat is het bezwaar van
het isolement. Maar dit heeft ongetwij
feld ook zijn goede kanten. Het leven is
er rustiger en de acculturatie verloopt
er zodanig, dat men gemakkelijker het
goede in het oude kan behouden en er
een sterkere afweer is tegen de desin
tegrerende en degenererende invloeden
van de moderne cultuur, die heus niet
in alle opzichten zo begerenswaardig is.
Uiteraard heeft het isolement ook de
industrie tegengehouden, maar nu dit
straks verbroken wordt, is de Overheid
in de streek paraat om industrieën aan
te trekken, hetgeen nu reeds in zeer
bescheiden mate gebeurt. De gemeente
besturen staan open voor de mogelijk
heden op economisch gebied van de
nieuwe ontwikkelingen en hebben daar
op beslist geen conservatieve visie. Dat
.>net water", dus het isolement, de werk
loosheid bevordert, is zonder meer on
juist. De Hoekse Waard heeft al meer
aan 60 jaar via de Barendrechtese brug
een gemakkelijke en vlugge verbinding
met Rotterdam, maar nochtans is er
een even grote pendel als op Flakkee.
to de noordelijke provincies hebben
toch zeker geen isolement door het wa
ter, maar de werkloosheid is er zeer
groot m verhouding tot de rest van Ne
derland. De oorzaak ligt geheel in de si
tuatie in de landbouw en dit is een al
gemeen verschijnsel.
Over de bewering, dat het dreigend
overstrommgsgevaar de mensen som
oer maakt, het geloof „zwaar" en het
ontstaan van sekten bevordert, zou veel
ïe zeggen zijn. Om met het laatste te
oeginnen: het zijn juist de grote steden,
<ne de beste voedingsbodem vormen
voor allerlei sekten. Wie door Den Haag
joopt, kan er zich gemakkelijk van over
tuigen; de Quakers, Christian Science
en vele anderen hebben er hun plaatsen
=in samenkomst, terwijl men op Flak-
■e slechts zeer sporadisch ergens een
amduele aanhanger ervan zal aan-
tretten, die, dan meestal tot de „import"
oetioort. Door één der inzenders in de
"öpiegel" werd hierop ook gewezen en
ging de redactie in haar poging om
wch gelijk te hebben het nog erger ma
ken. Ze poneerde n.l. de stelling, dat de
neiging tot afsplitsing, die speciaal de
sekten eigen is, niet alleen buiten, maar
ook in de kerk voorkomt en ze haalde
een citaat aan uit een artikel in het
Sociologisch Bulletin van 1950 van de
hand van Drs. Saai, nl. deze zin: „Alle
gemeenten op G. en O. behoren naar
kerkelijke signatuur tot de Gerefor
meerde Bond." We kenden dat artikel,
want we zijn op dat tijdschrift geabon
neerd. Het geeft de traditionele kritiek
op de godsdienst van Flakkee vanuit
het gezichtspunt van de z.g. objectieve
socioloog. De Spiegel-redactie heeft nu
daarin gevonden, dat alle dertien Her
vormde gemeenten tot de Geref. Bond
behoren en meent daardoor bewezen te
hebben, dat Flakkee sektarisch is aan
gelegd. Conclusie: de Geref. Bond is
dus een sekte! Met alle respect voor de
Spiegelredactie, maar deze vv^eet toch
blijkbaar niet, wat een sekte is. Het is
een religieuze gemeenschap, die zich van
het grote geheel afscheidt, omdat ze op
bepaalde punten afwijkt van de oor
spronkelijke, waaruit ze is voortgeko
men. Nu is het toch duidelijk, dat de
Geref. Bond juist niet wil afscheiden
van de Hervormde Kerk en bovendien,
dat niet zij afwijkt van de oorspronke
lijke belijdenis der kerk, maar deze het
best heeft bewaard, terwijl het met na
me de midden-orthodoxie, die zo graag
de Geref. Bonders sektarisch noemt, is,
die op vele punten van de oude kerk
leer afwijkt. We weten dus nu wel uit
welke hoek de theologische wind van de
„Spiegel" waait!
De bewering, dat het permanente
overstromingsgevaar de mensen somber
maakt, is evenzeer in strijd met de
werkelijkheid. Wij hebben nooit be
merkt, dat de doorsnee Flakkeeër som
berder is dan de bewoners van vele an
dere streken boven de Moerdijk. We
geloven er althans niets van. Maar ook
het verband met het overstromingsge
vaar, speciaal de invloed daarvan op
het „zware aspect van het geloof" lijkt
ons ver gezocht. Het is ons bekend, dat
dit een wijd verbreide zienswijze is, die
men b.v. ook kan aantreffen in het
boek „De Nederlandse volkskarakters"
van Meertens en Anne de Vries, waar
ook zelfs de sterke nadruk op de pre
destinatie, die men op G. en O. en in
Zeeland aantreft, daaruit verklaard
wordt. We kunnen er hier niet diep op
ingaan, maar ten eerste lijkt ons de
stelling onjuist, dat onze eilandbevol
king permanent onder angst voor de
zee leeft we hebben er althans vóór
de ramp nooit wal van gemerkt en
bovendien al zou dat zo zijn, dan klopt
de werkelijkheid nog niet met de be
wering. Op Schouwen en Duiveland
had men altijd meer last van dijkval-
len etc. dan op Flakkee, maar daar is
de bevolking in grote meerderheid toch
helemaal niet zo „zwaar." En Ouddorp
lag altijd het veiligst van ons hele
eiland, maar daar is nu juist de bevol
king het meest „piëtistisch" gericht!
Men moet dus zeer voorzichtig zijn met
het leggen van verband tussen mate
riële omstandigheden en geestelijke lig
ging.
Wat tenslotte de patiënten van Zr.
Blok beseft, hierover spreekt het arti
kel zichzelf tegen. Enerzijds wordt de
familie in gebreke gesteld en anderzijds
is er sprake van een wachtlijst van 180.
Het laatste wijst er dus op, dat er meer
medewerking is dan er plaatsen zijn.
De doktoren en de plaatselijke overheid
hebben heus wel begrip voor de moei
lijkheden, maar het blijkt, dat het
Provinc. Bestuur niet voor voldoende
ruimte zorgt. Daar wringt de schoen!
Inderdaad zijn er ouders, die hun kin
deren thuis willen houden tot schade
van beide. Maar dit is geen specifiek
Flakkees verschijnsel. Men moet geval
voor geval beoordelen. Ons is van nabij
een geval bekend, waarbij de ouders
van mening waren, dat hun idioot kind
in een gesticht spoedig zou sterven. Bij
de evacuatie na de ramp kwam het in
derdaad daar terecht, omdat het niet
anders kon en het overleed na een paar
maanden. Dit is natuurlijk geen regel,
doch uitzondering. Maar het maant wel
tot voorzichtigheid in de behandeling
van deze patiënten.
MIDDELHARNIS
Wijziging data Ouderavond. De
Ouderavond van de Groen van Prinste-
rerschool, die oorspronkelijk was vast
gesteld op woensdag 15 maart is uitge
steld tot woensdag 22 maart a.s. De
bijeenkomst zal plaats hebben om half
acht 's avonds in het Hervormd Ver
enigingsgebouw.
DIEKHUUSNIEUWS
Ruilbeurs. Zaterdag is er weer van
23 uur ruilbeurs.
Spelavond. Om 7 uur begint dan de
spelavond voor jongeren van 12 jaar en
ouder.
Pitrietavond - vrijwillige leiding.
Woensdag 22 maart is de derde pit
rietavond voor de leiding. We beginnen
weer om 7 uur. Het eerste half uur van
de avond willen we gebruiken om en
kele dingen betreffende het paaspro-
gramma te bespreken. Willen daarom
ook de niet-pitrietende mensen moeite
doen om zich hiervoor even vrij te ma
ken?
DIRKSLAND
Uitslag schaken van fehr. tot 7 maart
Afd. 1: W. Kardux—G. Maasdam 1—0;
C. LugtenburgA. van 't Geloof 10;
J. van 't GeloofA. Lugtenburg O1;
W. Markwat—H. de Zout 0—1; W. Kar
duxC. Lugtenburg afgebr.; G. Maas
damH. de Zout O1; A. Lugtenburg
A. van 't Geloof afgebr.; W. Markwat
J. V. 't Geloof 0—1; J. v. t' Geloof—C.
Lugtenburg O1; A. LugtenburgA. v.
't Geloof 1—0; W. Markwat—A. v. 't
Geloof 1-^0.
Afd. 2: P. V. OostenbruggeS. v. d.
Waal J. TroostW. Markwat Sr
V2—V2; D. V. d. Wekke—G. v. 't Geloof
0—1; S. v. d. Waal—P. v. Oostenbrug
ge 0-1; S. V. d. Waal—D. v. d. Wekke
1—0; J. Troost—W. Markwat Sr. V2—
Vz; J. TroostJ. Koppenaal O1.
OUDDORP
Regenval in februari. In de maand
februari is door de heer Jac. Meijer
Oosterweg te Ouddorp door de regen
meter opgenomen de stand van 55 mm
regenval.
Voor beter
naar de
Fa C. Korte weg Zn.
Middelharnis. Telef. 23 28
THOLEN
Zeeuwse collecte. De coüecten voor
de Stichting Zeeland voor Maatschap
pelijk en Cultureel Werk bracht in to
taal f 19.109.55 op, waarvan in Tholen
f V02.50, Poortvliet f 228.75, Scherpe-
nisse 100.—; St. Maartensdijk 67.58,
Stavenisse f 103.St. Annaland
238.60 en Óud Vossemeer 224.60.
BRUINISSE
Ernstige val. Mevrouw Verhage-
Grcenveldt uit Rotterdam op weg naar
Zierikzee viel op de veerboot Krammer
van de trap, die naar de restauratie
voert. Dokter van Leeuwen uit Brui-
nisse en zuster Bouman van Hemert
wijkverpleegster te Bruinisse verleen
den eerste hulp.
Zij moest met een gebroken pols in
het Zweeds Roode Kruis ziekenhuis te
Zierikzee worden opgenomen.
-^^i*""' ^^f-^^^t-^S
Dit is het nieuwe verenigingsgebouw te
Ouddorp, dat donderdagmiddag officieel
is geopend door de Commissaris der
Koningin, mr. J. Klaasesz. Het is één
van de grootste gebouwen van Goeree-
Overflakkee geworden in zijn soort en
wat de veelheid van zalen betreft, is
het zelfs het grootste van de streek.
De gemeentearchitect de heer Labee,
heeft aan de ingang van de gemeente
een fraai geheel gecreëerd met een mooi
plantsoen voor het gebouw en een
front, dat voor het grootste gedeelte
uit |las bestaat. Op de muur aan de
voorzijde symboliseren een paar fi
guurtjes, gestyleerde meeuwen, de na
tuur waarvan nien in Ouddorp zo ruim
schoots kan genieten. Soortgelijke or-
namentatie is aangebracht op de wand
van het trappenhuis boven de ingang
van het hoofdgebouw. Hoewel de outil
lage en de oppervlakte van de grote
zaal voor de eerstkomende jaren zeker
wel voldoende zal zijn om het vereni
gingsleven plaats en ruimte te bieden,
kan men het gebouw zonodig nog uit
breiden op er rond gelegen en voor dat
doel gereserveerde grond.
-O-
Van zaterdag 18 maart v.m. 12 uur
t.m. maandag 20 maart v.m. 9 uur
MidAelharnis-Som.melsdijk:
Dienst heeft dokter Bakker, telefoon
2710, Sommelsdijk.
Dirksland-Herkingen-Melissant:
Dienst heeft dokter Elvé, tel. 01877-
262, Dirksland.
Oost-FIafcfcee;
Dienst heeft dokter Buth, tel. 01871-
306, Den Bommel en dokter Voogd, tel.
01874-259, Oude Tonge.
ZONDAGSDIENST DIERENARTSEN
Dienst heeft de heer Wagner, die
renarts te Dirksland, tel. 01877-281.
THOLEN
Zondagsdienst artsen. Zondag 19 mrt
hebben voor de gemeenten Poortvliet,
Tholen, Nieuw Vosemeer, St. Philips-
land en Oud Vossemeer dienst dr. L. D.
A. Looijsen, tel. 01660-542, Tholen en dr.
Renes, tel. 400, Oud Vossemeer.
Bij Russische proeven hebben stek
ken van zwarte bessen temperaturen
van 253 gr C overleefd. Daarna bleken
ze in staat wortels bloemen en kiem-
krachtig stuifmeel te vormen.
Deze stekken waren van éénjarig
hout gesneden en daarna in slapende
toestand in een cellulose film gewik
keld. Daarna werden de stekken ge
hard in een periode van 40 dagen, waar
bij de temperatuur steeds vijf graden
daalde tot een temperatuur van 60 gr C
Hierna werden de stekken gedurende
twee uur in vloeibare waterstof gedom
peld en ze overleefden dit.
Stekken die niet gehard waren werden
gedood bij 40 gr. C. Bij microscopisch
onderzoek tijdens de hardingsperiode,
bleek dat in deze tijd ijskristallen wer
den gevormd in de intercellulaire ruim
ten.
In Hongarije worden op het ogenblik
merkwaardige proeven genomen met
het koelen van appels. Op 12 plaatsen
in meren en rivieren brengt men appels
in grote plasticcontainers op de bodem,
onder water dus.
De lage temperatuur vanaf begin ok
tober kan voor een goede koeling zor
gen. Als het gaat vriezen, blijft de wa
tertemperatuur op de bodem toch altijd
nog wel even boven het vriespunt. Het
moeilijkste probleem is nog om een
goede oplossing voor de ventilatie te
vinden, aldus de Tuinderij.
Men verwacht dat binnen niet te lan
ge tijd onderzoekingen zullen beginnen
naar het effect van zekere lichtstralen
en geluidsgolven, uitgezonden door te
levisietoestellen op planten en huisdie
ren. Men heeft in Duitsland reeds vast
gesteld dat bepaalde kamerplanten, zo
als Ficus, Cissus en Monstera, die in
de nabijheid van televisietoestellen ston
den, bruine verkleuringen op de blade
ren vertoonden welke niet gerekend
kunnen worden tot de normale ziekte-
symptomen.
Sommige specialisten verkeren in de
mening, dat deze afwijkingen toege
schreven moeten worden aan de Z-stra-
len die uitgezonden worden door de te
levisietoestellen. Enkele Belgische me
dische experts zijn dan ook van me
ning, dat om deze reden ook ba
by's en zeer Jonge kinderen uit de buurt
van televisietoestellen gehouden moeten,
worden.
Tenslotte heeft men in een aantal
landen vastgesteld, dat kanaries kunnen
lijden van de geluidsgolven' die door de
toestellen worden uitgezonden.
Bij voortdurende blootstelling aan de
ze geluiden zou dit zelfs de dood van
de vogels tengevolge kunnen hebben.
'■--^ KERK«Til.i«Q:-outibeii»
HAZEt-FABHIEKEN ZÏVENBÏRGEN
In de buitengewone zitting van de
Zuidhollandse Provinciale Staten heeft
de commissaris der Koningin, mr. J.
Klaasesz, ds. P. Zandt, die een reeks van
jaren voor de S.G.P. lid was van het
provinciale bestuur, herdacht.
De commissaris der Koningin mr.
Klaasesz noemde de overledene, de nes
tor van het college een man die vocht
voor zijn beginselen; wij verliezen al
len een goed vriend in hem zo zei hij,
die wij tot in lengte van jaren in hoge
eerbied zullen herdenken.
In de vacature van wijlen ds. P.
Zandt is door de voorzitter van het
centraal stembureau benoemd verklaard
tot lid van de Provinciale Staten van
Zuid-Holland de heer A. de Redelijk
heid te Ouderkerk a.d. IJsel.
„....hiertoe ben Ik in de wereld
gekomen, opdat Ik der waarheid
getuigenis zou geven. Een iege
lijk, die uit de waarheid is, hoort
Mijne stem!"
(Johannes 18 37b)
Jezus voor Pilatus!
Jezus, als Borg voor Zijn aardse rech
ter, opdat Jezus' onderdanen zouden
kunnen verschijnen voor hun Hemelse
Rechter! En dan: de Heere onrechtvaar
dig veroordeeld, opdat de Zijnen uit ge
nade zouden worden vrijgesproken!
Voor Pilatus ontvouwt de Zone Gods
als het ware het program van Zijn
komst in deze wereld, die in het boze
ligt, en onderworpen is aan de vader-
der-leugenen. En Hij belicht daarbij
heel sterk één zijde van Zijn komst: het
is het brengen van de Waarheid.
Reeds elders in ditzelfde Evangelie
weerklonk Jezus' woord: Ik ben de
weg, de Waarheid en het Leven. Maar
Hij is dit alles niet alleen,maar ook
wil Hij de weg bekendmaken, de waar
heid meedelen, en het leven wegschen
ken.
Wanneer we nu na deze uitspraak
van de Heere Jezus even verder le
zen, dan komen we te staan voor de
scepticus Pontius Pilatus, die aan alles
twijfelt en de mogelijkheid buitensluit,
ooit de waarheid te weten te komen
en te beheersen.
Wat is waarheid?
Zover kan de mens het brengen: aan
alles twijfelen; achter alles een vraag
teken zetten; aan de zin en bedoeling
van dit leven wanhopen. Pilatus is als
het ware een voorganger van de mo
derne wijsbegeerte, die de zinloosheid
der wereld en der dingen predikt. Im
mers: wat is waarheid?
En nu is het erge dit, dat de Pilatus-
vraag doordreunt in de kerk van Chris
tus, aan wie de Waarheid Gods, de
waarheid naar de godzaligheid is toe-
betrouwd. Nu is het erge, dat daar in
de kerk des Heeren niemand de waar
heid kan kennen, volgens de nieuwere
theologie, en dat zelfs niemand zich
vermeten mag de waarheid Gods ooit te
kunnen bezitten. De oplossing in deze is
dan, dat iedereen, en elke richting en
groep in het kerkelijk leven een stukje
van de waarheid heeft; en dat men nu
in het besef zelf maar een stukje te
hebben ontvangen ook de ander moet
waarderen en vrijheid van belijden en
prediken moet gunnen.
Met andere woorden: dé tegenstelling
is vandaag niet meer de schriftuurlijke,
n.l. die tussen waarheid en leugen, maar
die tussen meer en minder verstaan van
dezelfde waarheid.
Al ontkennen we de laatste mogelijk
heid niet, toch is daarmede de tegen
stelling van waarheid en leugen niet
prijsgegeven. Teminder niet, daar Chris
tus dé Waarheid mag heten, en Hij ons
de Waarheid heeft bekend gemaakt. Ook
al valt deze bij de mens-van-nature
niet zo erg in de smaak. De waarheid
ie er toch waarlijk niet minder waar
achtig om, al zouden wij die waarheid
ongaarne erkennen en aanvaarden. We
kunnen wel met een blinddoek voor,
verder gaan, en doen alsof we de waar
heid in pacht hebben, dit is tenslotte
een vorm van zelf-verblinding en -mis
leiding.
Ik wil in dit verband even het woord
geven aan de bekwame uitlegger der
Schriften, Johannes Calvijn, die op onze
tekst het volgende ter toelichting aan
tekent: „De waarheid wordt beschouwd
als iets gewoons. God getuigt echter,
dat zij het menselijk begrip verre te-
boven gaat. Hetzelfde heeft plaats ook
met andere punten. De voornaamste
stukken der theologie zijn: van de ver
vloeking van 't menselijk geslacht
van onze verdorven natuur van de
doding des vleses van de vernieu
wing des levens van de genadige
verzoening door een enige offerande
van de toerekening der gerechtigheid,
waardoor de zondaar Gode aangenaam
wordt van de verlichting des Gees-
tes. Deze allen worden door het een
parig gevoelen der mensen verachtelijk
verworpen, omdat het wonderspreuken
zijn. Weinigen maken dus vorderingen
in de schole Gods, omdat er nauwelijks
één op de tien gevonden wordt, die acht
geeft op de eerste beginselen".
Tot zover Johannes Calvijn.
De verleiding is groot, nog meer uit
spraken hierbij aan te halen. Maar we
hebben die gewoonte nu eenmaal niet.
We zijn het er allen wel over eens,
naar we hopen, een scherp, ja vlijm
scherp oordeel over veel gemakzuchtige
vroomheid, die hier als goddeloosheid
wordt .ontmaskerd.
Trouwens, de Heere Jezus zegt het
immers ook Zelf: „een iegelijk, die uit
de waarheid is, hoort Mijne stem!" Dus
niet iedereen kan Jezus' stem horen en
Zijn leer begrijpen. Daar moet een won
der aan en in de mens gebeuren. Dat
is de nieuwe geboorte, de wederge
boorte uit God de Heilige Geest!
Bent u lezer(es) al uit de waar
heid geboren? Dan bent u er zeker
voor!, en .u bent er achter gekomen.
Niet door uw eigen scherpzinnigheid of
natuurlijke verstand, en ook niet dank
zij de eenvoudigheid van het Woord
en der verklaarders ervan. Niets van
dat alles! Het kan er óp de tweede
rang iets mee te maken hebben, maar
het kom^t voor alle dingen aan op de
verlichting en vernieuwing van de H.
Geest, de Geest der waarheid. Die het
alles uit Christus neemt en het de Zij
nen verkondigt en meedeelt!
Het „horen", waarvan hier sprake is,
is dus hetzelfde, als waarvan telkens in
de 7 Brieven in Openb. 2 en 3 gespro
ken wordt: „Wie oren heeft om te ho
ren, die hore, wat de Geest tot de ge
meente te zeggen heeft!"
Tenslotte herhalen we Pilatus' vraag
nog eenmaal: „Wat is de waarheid?"
Christus heeft daarop geantwoord.
Zelf de Waarheid te zijn, en van die
waarheid getuigenis te willen afleggen.
Voor dat getuigenis gaat Hij zelfs de
dood in het kruis en het graf, ja de
helse Godverlating tegemoet. In die
bange weg doet Hij de Waarheid eeuwig
triumferen over de leugen.
Christus als Hoogste Profeet en Le
raar maakt de waarheid bekend, van
onze zonde van onze verlorenheid en
verdorvenheid, van onze schuld bij God.
Hij handhaaft Gods recht; Hij wil aan
Gods gekreukte recht genoegdoening
schenken. Ja, Hij wil in de weg van het
recht Gods liefde doen zegepralen over
Gods ontstoken toornen de gerechtig
heid.
Déze Waarheid openbaart Christus.
En de Geest zet Zijn getuigenis
kracht bij in het hart. De Geest over
tuigt van zonde, gerechtigheid en oor
deel. Ja, maar die Geest getuigt ook
met het begenadigde zondaarshart, dat
wij kinderen Gods zijn, en indien wij
kinderen zijn, dan ook erfgenamen van
God en mede-erfgenamen van Chris
tus.
Dit blijft eeuwig vast staan. Dit is de
waarheid van Gods verkiezende liefde,
van Zijn trouw-verbond, dat van geen
wankelen weet.
Weet u, wat nu zo erg is? Dat vele
mensen nu genoeg hebben aan een al
gemene waarheid, of ook wel aan een
verstandelijke aanvaarding van de
waarheid.
Ook onder ons zijn er helaas de Pi-
latus-figuren, de sceptici, de stille of
openlijke twijfelaars onder de kerk
gangers. En soms gooien zij alles maar
overboord.
Sinds lang of kort „doen" ze er mis
schien niet meer aan. Wat is tenslotte
waarheid? Zoveel geloven, en zovele
kerken: je hoofd zou je erbij verliezen.
O, twijfelzuchtig hart, Gods Woord is
de Waarheid, en Jezus Christus maakt
ons de eeuwige Waarheid bekend, dat
God niet wil onze ondergang, maar 't
zondaars redding en behoud.
Maar let wel! dat is geen kwes
tie van „verstandelijk" verstaan, aan
vaarden en geloven, maar bid daartoe
om de Heilige Geest! De algemene wer
king en verlichting van de Geest kan
ons tot aan de hemelpoort brengen, ten
slotte komt ge er niet binnen. Het komt
aan op de bijzondere, krachtdadige toe
passing van de waai-heid betreffende u
en God, bekendgemaakt door de Geest
des Woords, dat is: door de Geest van
Christus.
Gods trouw en waarheid houdt
haar kracht,
tot in het laatste nageslacht!
St. Maartensdijk.
Ds. J. V. d. Haar
