EiiAnPEn-niEuws
Vijftigjarig bestaan gemengde
zangvereniging „Excelsior"
KaVeewee
Sommelsdijkse raad behandelde
gemeentebegroting 1960
e sluikeR
Jubileumconcert in „De Schakel"
te Dirksland
Varkens verzekeriüg
Sommelsdijk - Middelharnis
Haven en Wilhelminabrug in
brandpunt der belangstelling
VICTORYiSVOQ
Dinsdag 24 november 1959
No. 2847
een lichte sigaar voor Lm bct.
Vervolgverhaal
28
23 blad
Onder grote belangstelling werd za-
I terdagavond j.l. het 50-Jarig bestaan ge
vierd van het Gemengd Koor „Excel
sior" te Dirksland. Op de receptie wa
ren vele ingezetenen en besturen van
ïusterverenigingen aanwezig, waarbij
talrijke bloemstukken en enveloppen
met inhoud werden overhandigd. De
2m1 was gezellig ingericht. Het lid van
liet hoofdbestuur der Kon. Bond van
Gem. Zangvereen. in Nederland, de heer
I Smits, reikte aan de jubilerende ver-
1 eniging de oorkonde van de Bond uit
en in een hartelijke speech spelde hy
bet insigne voor 50 jaar lidmaatschap
I bü de heer W. Polder op de borst.
's Avonds werd een jubileumconcert
gegeven voor genodigden, medewerkers
aan het concours en besturen van zus-
I terverenigingen.
Voorz. Melissant opende voor een vol-
I Ie zaal deze avond. In het kort memo
reerde hij het ontstaan en verloop der
[vereniging in de afgelopen 50 jaar.
„Excelsior" werd opgericht 26 novem-
ber 1909 door de toen in Dirksland
werkzaam zijnde onderwijzer W. D.
Kaat, gesteund door enige plaatselijke
zangminnaars. Meerdere dirigenten
hebben „Excelsior" in deze 50 jaar ge
leid, respectievelijk Kaat, Vletter, Bui
tenhuis, Vlasblom, Bakker en van 1925-
1942 zwaaide de heer M. Brooshoofd,
hoofd der o.l. school de dirigeerstafHij
werd opgevolgd door de tegenwoordige
dirigent Gerrit Zoon. In de afgelopen
periode heeft de vereniging vele con
coursen bezocht waar dikwijls mooie
prijzen werden behaand. Zo werden op
de ongeveer 25 jaar geleden gehouden
I Flakkeese Bondsconcoursen te Dirks-
I land en Ouddorp het hoogst aantal pun-
I ten behaald.
Het vorig jaar werd te Boskoop
met 361 punten een Ie prijs in de ere-
aideling behaald en het hoogst aantal
punten in de ere-wedstrijd. Een hoog
tepunt was ook de' viering van het 40-
jarig bestaan toen een Nationaal Zang
en Muziekconcours werd georganiseerd
met als slot het optreden van de Am-
sterdamsche Politiekapel.
De voorz. memoreerde verder over
een bezocht concours vele jaren gele
den te Dinteloord, waar men met een
motorschip heenging. Op de terugweg
viel een dikke mist, waardoor het schip
voor anker ging. Dit duurde tot de vol
gende morgen. Intussen werden de le-
^en van belang hongerig daar op mist
niei gerekend was. Gelukkig brachten
enkele balen koepeen welke in het ruim
lagen hier uitkomst. Met gele randen
om de monden kwam men de andere
morgen om half 7 aan tot blijdschap
van de huisgenoten.
Niet alleen lagen de successen op con
coursen, ook de winterconcerten wor
den altijd druk bezoclit. Steeds heeft de
vereniging ernaar gestreefd haar cul
turele taak in de gemeente zo goed mo
gelijk te vervuUen. In 1942 besloot men
over te gaan tot oprichting van een
Itinderkoor tot op heden mag dit koor
zich in een grote belangstelling ver
heugen. Uit dit koor werd weer een
meisjeskoor geboren voor meisjes, wel
ke te groot werden voor het eerstge
noemde.
Tot slot de jubileumviering van j.l.
zomer. Geen betere omstandigheden,
medewerking en belangstelling heeft de
vereniging zich kunnen voorstellen dan
welke zij gedurende 3 dagen heeft
ondervonden. Het bestuur heeft zich
rijlielijk gesteund gezien door de leden
w alle mogelijke medewerking verkre
gen van het gemeentebestuur en uit de
burgerij, van plaatselijke bedrijven en
organisaties en zelfs van de school
jeugd, terwijl aan het groot Nationaal
concours een record aantal verenigingen
heeft deelgenomen en niet het minst
Wangrijk, uit geheel Flakkee een bui
tengewone belangstelling voor „Excel
sior" muziekfestijn aan de dag is ge
legd.
Het zou te ver voeren alle gebeurte
nissen te bespreken. Persoonlijke dank
bracht spr. aan de burgemeester die
hen steeds met raad en daad heeft bij
gestaan. Ook aan het bestuur der Land-
bouwvereniging werd dank gebracht
voor de geheel belangeloos beschikbaar
stellen van haar gebouw. Adjudant de
Heer en zijn manschappen die voor
treffelijk voor de goede orde hebben
gezorgd, bracht hij eveneens dank.
Hierna ging men over tot het uitvoe
ren van het programma.
De jubilerende vereniging opende met
„Mijn dorpje" van Fr. Abt, een num
mer dat op het allereerste concert in
1910 ook werd uitgevoerd.
Hierna werd uitgevoerd „Verbum
Garo" met sopraan-solo. Vervolgens
trad het jeugdkoor op. Zij voerden een
3-:tal nummers uit met piano-begelei
ding van Jaap de Bonte. Hoewel niet
op het programma vermeld, mocht de
13-jarige Piet Witvliet een zangnum-
mer uitvoeren. De soliste van deze
avond mevr. Hermien Emmery zong
allereerst een aria uit de opera „La
forza del destino" van Verdi gevolgd
door „Ave Maria" van Steffani. Tot be
sluit van het Ie gedeelte trad de mu
ziekvereniging „Amicitia" op. Zij speel
de twee nummers „Suite Heroique van
Hendrik Altink en het prachtige sym-
phonisch gedicht „Finlandia" van J. Si
belius.
In de pauze was gelegenheid voor
e.v.t. sprekers. Burgemeester Bos maak
te van deze gelegenheid gebruik met
de waardering van het gemeentebe
stuur uit te spreken voor deze kunst
avond. Hij voegde de wens er aan toe,
dat in dit gebouw nog vele culturele
bijeenkomsten zouden worden gehou
den waaraan het gemeentebestuur haar
volle medewerking wil geven. Namens
het ere-comité overhandigde hij een
enveloppe met inhoud.
De heer M. Brooshooft, oud dirigent
haalde enkele herinneringen op tijdens
zijn leiding. Hoewel hij de uitgevoerde
muziek van deze avond heel mooi vond,
hoopte hij toch dat in de toekomst
meer in de Hollandse taal zal worden
gezongen.
Hierna riep de voorzitter de heer W.
Polder op het toneel. Spr. huldigde dit
lid die vanaf de oprichting bijna onaf
gebroken deze 50 jaar heeft meege
maakt. Hij is een voorbeeld voor de
jeugd, verzuimd zelden een repetitie en
is altijd op tijd. Spr. hoopte dat het hem
gegeven mag zijn dat hij nog lang lid
van „Excelsior' mag blijven. Namens de
leden bood hij de jubilaris een horloge
aan. Mevr. Polder kreeg een plant. Een
dochter van Polder dankte namens haar
ouders voor deze onvergetelijke dag,
welke op zo'n bijzondere wijze gevierd
werd.
Het tweede gedeelte van dit concert
werd weer geopend door „Excelsior"
met Guarda che bianca luna van F.
Campana gevolgd door het koor der
Landslieden uit de opera „Cavalleria
Rusticana" van Mascagni.
Mevr. Hermien Emmery voerde nog
2 nummers uit: Romanze e scene uit
dezelfde opera en „Zonnelied" van
Cath. van Rennes. Door het jongste lid
der vereniging werden haar na afloop
bloemen aangeboden.
Nu volgde een tubasolo van de heer
L. L. Zwartepoorte „The Beautiful
American". Het duo Gebr. de Ruiter
zongen So schön wie heut, so müsst es
bleiben en Palez mol d'amour.
Op veler verzoek trad Piet Witvliet
nog eens op. Het slot van deze avond
werd verzorgd door het Gem. koor
„Excelsior" en „Amicitia", die gezamen
lijk de wals Rozen uit het Zuiden van
Joh. Strauss uitvoerden.
De voorz. sloot deze prachtige avond
met een dankwoord aan allen die hier
aan hebben medegewerkt. Te 11 uur
verlieten de aanwezigen na het zingen
van twee coupletten van het volkslied
de zaal.
Voor 1959 gebeurde het maar al te
vaak dat er in grote gezinnen een var
ken met moeite en de nodige onkosten
was groot gebracht, dat het varken ziek
werd en stierf. Dat gebeurt nu nog,
maar dan staat er de Onderlinge Var
kensverzekering Sommelsdij k-Middel-
harnis achter om de geleden schade met
bekwame spoed te vergoeden en de ge
zinnen in de gelegenheid te stellen
weer opnieuw te beginnen. Dat is na
tuurlijk niet uit zichzelf gekomen. Eerst
hebben de heren KI. Grootenboer en J.
Breeman er dikwijls met elkaar over
gepraat als er door de dood van een
varken, het nodige voedsel voor de win
termaanden, een gezin in moeilijkheden
verkeerde.
De heren schreven voor 25 oktober
1939 een vergadering uit in Hotel de
Harmonie te Sommelsdijk, waar de heer
Robijn het een en ander vertelde over
het lüoe en het waarom van zo'n verze
kering. Die dag was het slecht weer.
Slechts tien personen gaven gevolg aan
de oproep. Ze werden, na de toespraak
van de heer Robijn allemaal lid. Het
doel was voorlopig bereikt. Natuurlijk
zijn er nog moeilijkheden genoeg ge
weest. Het gebeurde vaak dat de pen
ningmeester zelf het geld moest voor
schieten, omdat de kas leeg was. De
oorlog heeft de kas ook geen goed ge
daan, maar hoe het ook zij, de vereni
ging heeft aan zijn verplichtingen kun
nen voldoen en thans is er een goed
saldo. Men kan tegen een stootje en de
varkensbezitters hebben geen onrust
over de winter.
De voorz. secretaris en penningmees
ter, de resp. heren KI. Grootenboer, J.
Breeman en J. Grootenboer hebben nog
steeds zitting in het bestuur, terwijl de
andere bestuursleden later werden ge
kozen, de heren L. Arensman, Joh. Buth
M. van Antwerpen en A. Vroegindeweij.
Donderdagavond kon men het 20-
jarig jubileum vieren. De vergadering
wordt altijd trouw en druk bezocht. De
116 leden zijn bijna altijd allemaal pre
sent en ze brengen bij voorkeur liun
echtgenoten mee. In al die twintig ja
ren zijn er op de vergaderingen geen
moeilijkheden geweest. Bestuursverkie-
zingen zijn al heel gemakkelijk, want
als er één uit de zaal roept: „Niet stem
men, zitten blijven", zijn de anderen het
er volkomen mede eens, zodat een ver
gadering hoogstens een half uurtje kan
duren. Vaststellen van het contributie
bedrag is helemaal geen probleem, want
men sluit zich zonder meer aan bij hét
voorstel van het bestuur.
De penningmeester brengt steeds een
beknopt en overzichtelijk verslag en is
in de twintig jaar heeft niemand een
op- of aanmerking gemaakt.
De vereniging heeft ieder jaar een
big onder de leden verloot en steeds
was men met elkaar blij dat de ander
het had.
Na het officiële gedeelte van de ver
gadering blijft men altijd nog een tijdje
bij elkaar. Het bestuur zorgt voor een
verfrissing en er is altijd wel een ama
teur vereniging op het eiland die een
toneelstukje of anderszins opvoert.
Voor het jubileum had men als
attractie het muziekensemble „De Tok-
kelaars" van Stellendam uitgenodigd.
Een prettig ensemble voor een bloeien
de vereniging.
SOMMELSDIJK
Geslaagd voor kruideniers-examen.
De sinds kortgeleden nieuw gevestig
de zaak aan de Hobius de Krijgerlaan
te Sommelsdijk, zal nu, naast speciali
satie in kaas en fijne vleeswaren, wor
den uitgebreid met de verkoop van alle
verpakte levensmiddelen. Een winkel
op dit gebied in deze nieuwe wijk is
mogelijk geworden doordat dhr. van
der Laan naast het reeds eerder be
haalde Zuiveldiploma nu ook slaagde
voor het kruideniers-examen dezer da
gen afgenomen in „Lommerick" te Rot
terdam.
HERKINGEN
Haven. De vorige week zijn vanuit
de haven verzonden 6 schepen met sui
kerbieten voor de fabriek te Dinteloord.
De raad van Sommelsdijk kwam vrijdagavond voor de behandeling begro
ting 1960 bijeen. Afwezig was de heer Peekstok. Er werden breedvoerige al
gemene beschouwingen gehouden waarbij vooral de haven en de Wilhelmina
brug in het brandpunt van de belangstelling stonden. De voorzitter burge
meester Hordijk gaf als zijn mening te kennen, dat de ogen niet moesten ge
sloten voor een verdere economische ontwikkeling en het havenplan gekop
peld aan de Wilhelminabrug uiteindelijk tach zou leiden tot algehele afslui
ting van de haven, te meer, omdat het onderhoud ook grote kosten vraagt.
Van de leden kreeg de voorz. hierin weinig bijval; het een zal tegen het
ander worden afgewogen en er zal later een uitspraak over vallen. De heer
Blok (P.v.d.A.) viel de rechtsen nog eens aan, dat hun fraktieleden buiten
instellingen als Burg. Armbestuur e.d. gestoten waren, waarop de heer Ede
waard (A.R.) zei, dat het achteraf bezien beter ware geweest dit niet te
doen. Hij wilde persoonlijk dit standpunt t.z.t. herzien. Voor zover er ruimte
is in dit nummer, geven we de alg. beschouwingen verkort weer.
Na opening met gebed werden de
notulen vastgesteld en gingen de inge
komen stukken onder de hamer door.
Er was een schrijven bij van het be
stuur van het Streekmuseum, om het
pand naast de ingang van het museum
op te knappen, om het daarna voor
expositie-ruimte te gebruiken. B en w
stelden voor dit door de Techn. dienst
te laten uitvoeren en daarvoor een be
drag van 2000,— uit te trekken. Of
dit voldoende zou zijn wist spr, niet, een
rapport van de Techn. Dienst hierover
was nog niet binnen.
De heer Blok stelde het op hoge prijs
dat het mooie historische Kerkstraat] e
in tact bleef. Wel zou hij hel betreu
ren, wanneer het aangevraagde krediet
straks de helft hoger zou worden
De voorzitter antwoordde dat het een
raming bleef, weth. Ie Comte meende
dat het er wel voor kon. Het krediet
werd verleend.
Voor de openb. 1. school werd een be
drag van 5.550,beschikbaar gesteld
voor aankoop schoolborden en verbete
ring vloerbedekking o.l. school. Uit de
N.V. Bank van Ned. Gemeenten werd
voor 1960een rek. crt. overeenkomst
aangegaan, groot 180.000,Een wij
ziging in de begroting burgerl. armbe
stuur werd goedgevonden nadat rap
port uitgebracht was door de heer van
Zielst, die het verheugde dat de uitga
ven voor maatschappelijk werk belang
rijk minder waren.
Algemene beschouwingen
Dan volgde behandeling van de ge
meentebegroting 1960, waarover wij de
beschrijvingsbrief reeds hebben gepu
bliceerd, alsook het verslag van de com
missie en het antwoord van b en w, zo
dat we dit hier kunnen voorbijgaan.
De voorz. gaf eerst gelegenheid tot het
houden van algemene beschouwingen.
Na een inleidend woord tot zijn al
gemene beschouwingen, merkte de heer
J. Blok op, dat z.i. de toelichting van
het college op de begroting niet be
paald in overeenstemming was met de
tijd waarin wij leven. Het is zozeer in
Deze foto behoort bij het artikel
van vrijdag over het overlijden van
de heer D. Poortvliet te Dirksland.
Het cliché kwam te laat in ons be
zit om de foto er bij te plaatsen.
We zien de heer Poortvliet hier in
de karakteristieke houding, die hij
aan de raadstafel innam.
mineur gesteld, dat men zich afvraagt
of men nu werkelijk geen perspectief
meer ziet en of er geen mogelijkheden
meer zijn voor de gemeente. Zitten er
dan geen mogelijkheden in de ontwik
keling in Botlek- en Waterweggebied?
aldus vroeg spr., „en wat kunnen de
gevolgen zijn van de voltooiing der
Deltawerken voor ons eiland? Na 1953
zijn allerlei commissies ingesteld ter
bestudering van de ontwikkeling van
Flakkee, maar men heeft nu wel dikke
rapporten, doch daarin wordt het eiland
slechts zijdelings betrokken, terwijl
Flakkee, wat woon- en werkgelegen
heid betreft, toch wel een probleemge
bied genoemd kan worden.
Als de financiële moeilijkheden ver
oorzaakt worden door uitgaven, waarop
de raad geen invloed heeft, dan mag
men de taken, voor welke de raad wel
verantwoordelijk is, toch niet verwaar
lozen.
De door b en w ontwikkelde plannen
zullen, zonder verhoogde rijksuitkering
niet kunnen worden uitgevoerd en de
kans is niet groot, dat we gauw uit de
financiële moeilijkheden zullen gera
ken. Toch zullen wij voort moeten gaan
met voorbereiden van zaken, die wij
voor het verzorgingspeil der bevolking
noodzakelijk achten.
Tot deze taken behoort het plan om
de uitmonding van de riolering uit de
haven te halen en via een stamriool
aan de zuidzijde van de gemeente naar
het Haringvliet te voeren. Oorspronke
lijk bestond het plan om met Middel
harnis een zuiveringsinstallatie te
stichten, maar nu waterstaat geen be
zwaar maakt tegen lozing in het Ha
ringvliet, geloven wij dat overwogen
moet worden of het huidige plan niet
door een goedkoper vervangen kan
worden.
Volgens b en w is het probleem ha
ven en Wilhelminabrug bijzonder groot
geworden, doordat de brug gevaar kan
opleveren. Evenals de begrotingscom
missie heeft deze plotselinge vrees van
het college ons bevreemd.
B en w verwijzen naar het onderhoud
gedurende acht jaren voor deze brug,
totaal 10.597,32, voor een prutsbrugge-
tje, en als men dan nu plotseling mede
deelt, dat hij onherstelbaar is, dan ver
baast de raad zich daar natuurlijk over.
Intussen moet men de brug, voorlopig
samen met Middelharnis zodanig repa
reren, dat hij nog dienst kan doen tot
het gehele project van riolen, haven en
afvoer polderwater is geregeld. Dat
moet echter samen met Middelharnis,
omdat het verkeer over de brug meest
in Middelharnis gevestigd is. Middel
harnis zal kwalijk een beroep kunnen
doen op een contract van 150 jaar oud.
Het college zal het gehele probleem ha
ven en brug uit Sommelsdijk belang
moeten bezien. Uit de besprekingen, die
er over gevoerd zijn, kunnen we niet
altijd die indruk krijgen.
Sprekende over plannen van b en w
tot verbouw van de oude bewaarschool
tot verenigingsgebouw, vond spr. dat
men dit eerst van alle kanten dient te
bezien. Allereerst of men, vanwege de
kosten, niet beter een nieuw gebouw
kan zetten, desnoods samen met Mid
delharnis. „We hebben al zoveel ge
meenschappelijks, dat dit er wel bij
kan, ook omdat er in tegenstelling
met de andere gemeenten hier nog
niets van die aard is.
Uitvoering van hét uitbreidingsplan
West kan alleen begonnen worden als
het bestaande uitbreidingsplan volge
bouwd is, zo meende de heer Blok ver
der en als de woningtoewijzing niet
groter wordt, dan behoeft men West
nog niet bouwrijp te maken.
Spr. informeerde voorts waarom de
kap van het gemeentehuis nog niet
verbouwd is en de blusvijver nog niet
aangelegd, terwijl b en w niet reppen
over sanering van de dorpskom, maar
gestadig doorgegaan wordt met ontrui
ming en afbreken en het aantal open
plaatsen in de gemeente zienderogen
stijgt. Ook de open gekomen grond van
de schuur Erven v. d. Doel blijft zo
liggen, terwijl men die koop wenste ter
verkeersverbetering.
B en w zullen, initiatief moeten ont-
plooiien, anders zal Sommelsdijk met
tertijd geen Sommelsdijk, maar Rom-
meldijk gaan heten" zo vreesde de heer
Blok, die voorts de woningnood en de
onvoldoende woongelegenheid besprak
en vroeg wat b en w aan de plannen
tot verbetering van de Binnenweg wil
len doen als de bewoners de stoepen
niet willen afstaan, evenals met de
van de R.T.M, aangekochte trambaan.
Tenslotte wijdde de heer Blok enige
woorden aan de positie van zijn fractie
in de raad, waarbij hij teruggreep op
de algemene beschouwingen van vorig
jaar en op wat hij noemde de „onwaar
achtigheid" in de A.R.-propaganda bij
de raadsverkiezing. Men ageerde tegen
de P.v.d.A.-lijst, omdat daarop een
vrouw op verkiesbare plaats stond. In
verband hiermede wees spr. op wat
vorige maand in de Rotterdamse raad
is gebeurd: mevr. Diemer van de A.R.-
lijst werd verkozen verklaard en deze
heeft de benoeming aanvaard.
Voorts verweerde spr. zich tegen het
verwijt van de heer van Zielst, die aan
voerde, dat spr.'s fractie geen zitting
wilde nemen in vaste commissies. „In
welk opzicht wordt het Christelijk be
ginsel van de heer van Zielst gediend
door ons te weren uit b.v. Armbestuur
en nutsbedrijven en in plaats van de
P.v.d.A. er de V.V.D. in te kiezen?"
Spr. verweet de heer Edewaard, dat
men van A.R.-zijde geen begrip toont
voor de positie, die spr.'s fractie in
neemt en dat de A.R. elke poging om
het klimaat te verbeteren onbenut heeft
gelaten. Wanneer men dit werkelijk
wil, laat men zich dan herzien en daar
aan kan ook de V.V.D. meehelpen door
de posten, die zij van de P.v.d.A. bezet,
beschikbaar te stellen.
Egalisatie speelweide eu zwembad
Mevr. MuUer-Pijnenburg (P.v.d.A.)
vroeg de aandacht voor egalisatie van
de speelweide, waarvan zij wist dat
deze vol kuilen en oneffenheden zat.
Uit het begeleidend schrijven bij de be
groting had zij vernomen, dat er aan
het Havenhoofd te Middelharnis een
zwembad zal komen. Zij vroeg in we^c
stadium die plannen verkeren, en of de
kosten de finantiële draagkracht van de
gemeente niet te boven gaan. Ook wen-
ste mevr. Muller een en ander te ver
nemen over de plannen inzake vervan
ging kolengas op propaangas. Verder
vestigde zij de aandacht op het ontbre
ken van een abri aan de bushalte R.T.
M. aan de West-Krakeelstraat, waar dit
een drukke halte is, verzocht zij het ge
meentebestuur hierover met de R.T.M.
contact op te nemen. Tenslotte infor
meerde zij hoe het verloop van het per
soneel van de Beschutte Werkplaats
was naar andere (vrije) bedrijven.
De heer van Zielst (S.G.P.)
vond het tekort op de begroting van
43.000,— teleurstellend, omdat dit be
tekent, dat vele plannen niet verwezen
lijkt kunnen worden. Gelukkig achtte
hij het, dat verleden jaar belangrijke
werken zijn uitgevoerd, waarvan hij
vooral noemde de verbetering hoek
Langeweg en Oost-Krakeelstraat. Ook
prees hij het, dat het gemeentebestuur
volle medewerking had verleend aan de
totstandkoming van het bedrijf Flakkee
zaden N.V., wat tot werkverruiming
kan leiden.
Wat de riolering betrof, daarover zou
spr. de plannen en begroting afwachten
maar wel wees hij op de noodzakelijk
heid om de kop van het gemeentehuis
te vernieuwen. Hij gaf een technische
uiteenzetting hoe dit zou kunnen (de
heer van Zielst is timmerman van be
roep. Verslagg.) en raadde b en w dit
met de techn. dienst op te nemen.
Haven. Dhr. v. Zielst merkte op, dat
in de raadszitting van 21 okt. bij de
bespreking over haven en Wilhelmina
brug, duidelijk is gebleken, dat de raad
er niet voor is de haven af te sluiten.
Spr. achtte het ook geen gemeentebe
lang dit te doen, in verband met riole
ring en uitwatering van de polders en
vond het beter daarmee te wachten, tot
dat de Deltawerken zouden zijn vol
tooid.
(Vervolg achterzijde van dit blad)
door W. Schippers
tlaar ik nu weet, dat jullie beiden eer-
in hf 'te klas schippers bent, zou ik willen
er on Vorstellen, dat ge samen op mijn jacht
iderne tot varen. Mijn schipper had het na
ilie storm voor het Sloe bij mij niet
leer naar de zin en verleden week
''eeft hij zijn betrekking opgezegd. Da-
tojk heb ik toen aan jullie gedacht,
laar Arjaan had mijn voorstel al eens
'an de hand gewezen omdat hij de Ba-
"en zijn eigenaar niet verlaten wilde,
"ovendien verkeerde ik in zulk een ge-
"oedsstemming, dat mij de lust ont-
"ak, om ook maar iets aan te pakken
*uit te werken. Sinds gisteren ben ik
'1 ander mens, mannen, en naast God
"oet ik dat danken aan U, schipper
'iideman. God gebruikte U, om het hart
de koppige Fries te buigen, en daar
'^1 nioet ge mij het genoegen doen,
fc voorstel aan te nemen. Het ligt
mijn voornemen, er dikwijls op uit
'rekken met het schip, zodat we heel
samen zullen zijn, wat ik zeer op
op va
ar mas
de Ka
A) aa
Zake'
va
leid;
).K. e
op o
start
■en va* "Js zal stellen. En wat jou betreft, Ar-
"n, je kunt net zolang bij je oude
schipper varen, totdat je de lust be
kruipt, zelf een flink schip te laten bou
wen om voor eigen rekening te begin
nen."
De oude Rudeman streek met zijn
hand door zijn witte baard en was niet
zo dadelijk met zijn antwoord klaar,
doch Arjaans ogen glinsterden. Met
schipper Rudeman op de Prins Frede-
rik varen leek hem een heerlijkheid en
hij kon dan ook niet nalaten te zeggen:
„Nu, schipper Rudeman, zo'n prachtige
kans krijgen we nooit meer; we moeten
er maar niet te lang over piekeren."
Maar de oude man, die altijd even
bedaard en bedachtzaam te werk ging,
maakte de ongetwijfeld gezonde opmer
king, dat een dergelijk aanbod hem op
het ogenblik als het ware overrompel
de, en dat hij er graag eerst over wilde
nadenken, of een man op zijn leeftijd
zulk een verantwoordelijkheid wel op
zich mocht nemen.
De reder, door Adriaan krachtig ge
steund, wist echter alle bezwaren weg
te redeneren, en toen moeder Katrien
op haar eigenaardige, hartelijke manier
bij schipper Rudeman aandrong op het
voorstel van haar man aan te nemen,
gaf de oude man weldra toe, en reeds
enkele dagen daarna voer de Prins Fre-
derik met haar nieuwe bemanning van
Veere naar Vlissingen.
Eerst was de oude schipper wel enigs
zins bezorgd geweest, hoe Jette zich zou
gevoelen in haar nieuwe omgeving,
maar tot zijn verbazing paste ze zich
heel gauw bij het nieuwe aan.
Het was verwonderlijk, hoe vaak de
heer de Gorter gebruik maakte van
iedere gelegenheid tot het doen van een
reisje met zijn schip. Uren lang kon hij
dan de schipper bij het roer gezelschap
houden, terwijl zijn oog Arjaan Nitze-
ma volgde, die vrolijk en welgemoed
zijn werk aan boord verrichtte, terwijl
moeder Katrien met Jette de huishou
delijke bezigheden beredderde.
Zo was de mooie zomer voorbijge
gaan en Andries de Gorter had tot zijn
vrouw gezegd: „Dit is de heerlijkste
zomer geweest, die ik beleefd heb en nu
kan ik mij zeer goed indenken, dat Ar
jaan Nitzema destijds mijn aanbod om
schipper op de Prins Frederik te wor
den van de hand wees, want dan had
hij de oude Rudeman moeten verlaten
en die hangt hij aan met de liefde van
een eigen zoon. Nu ik hem persoonlijk
goed heb leren kennen, begrijp ik de
jongen volkomen; nooit ontmoette ik in
mijn leven een man met zulk een trouw
hart, zulk een blijmoedige, oprechte
Christen."
Het leek wel vreemd, maar een feit
was het, dat, als de Prins Frederik voor
de wal in de haven van Veere lag, en
mijnheer de Gorter zich met zijn vrouw
op Renata bevonden, ze het geen van
beiden erg naar de zin hadden.
„Weet je hoe dat komt, moeder?" had
de reder op zekere keer gezegd, „omdat
we hier onze Juul missen en wat mij
betreft komt daar nog iets anders bij.
Hier heb ik getobd en geleden onder
wroeging en schuld, geworsteld in eigen
kracht, totdat God mijn kracht brak
en schipper Rudeman mij leerde, niet
alleen voor mensen mijn schuld te be
lijden en te bekennen, maar bovenal
mij te buigen voor Hem, die Zijn eigen
Zoon gaf, om ook mijn schuld te dra
gen aan het kruis. En mijn schuld was
zwaar, moeder, heel zwaar."
Een poosje had Andries de Gorter
zwijgend en met de oude, strakke blik
naar buiten in de reeds half ontblader
de tuin van Renata staan kijken. Toen
richtte zijn gestalte zich weer op en op
geheel andere toon ging hij voort:
.,Ik heb met Gods hulp gebroken met
mijn schuldig verleden, het oude is
voorbij, het is alles, nieuw geworden.
Zullen wij Renata verkopen en ons in
Vlissingen, of waar je wilt, vestigen?"
Moeder Katrien had niet lang geaar
zeld; het vrolijke oude Vlissingen, waar
zij geboren was, en waar haar gelukki
ge jeugd was voorbijgegaan, had haar
steeds na aan het hart gelegen en daar
wilde zij graag weer wonen.
Als Andries de Gorter eenmaal een
besluit genomen had, ging hij door
gaans onmiddellijk tot de uitvoering
daarvan over. Zo ook nu, en al gelukte
de verkoop van Renata niet zo gemak
kelijk, omdat de tijdsomstandigheden
en het steeds meer in verval rakende
Veere niet gunstig waren, hij slaagde
tenslotte.
Reeds vóór de verkoop van het he
renhuis had hij een huis gekocht in
Vlissingen en ondanks het vergevorder
de seizoen, kregen de schippers van de
Prins Frederik de opdracht alle goede
ren, die niet bij Renata waren ver
kocht, van Veere over te brengen naar
Vlissingen, bij welke gelegenheid de ge
wezen reder telkens meevoer.
Het varen zat de oude sluiker in het
bloed, want toen, enige dagen daarvoor,
Adriaan terloops had gezegd, dat hij
toch eindelijk wel eens naar Friesland
zou willen, om te zien hoe de Nitze-
ma's het maakten, had de heer de Gor
ter dadelijk te kennen gegeven, dat ook
hij de Friese kust zou willen bezoeken.
„Weet je wat we doen zullen, Rudeman,
we varen samen naar Stavoren, blijven
er een paar dagen, dan kan Arjaan van
daar over land zijn stiefvader op zijn
gemak gaan bezoeken; wat denk je
daarvan, schipper?"
Zo kwam het, dat we thans op deze
voorjaarsavond Arjaan aantreffen op
de kleiweg, waarvan een zijpad naar
Jauk Nitzema's hoeve leidt.
HOOFDSTUK 19
HULP IN NOOD
Het is de jonge schipper warm van
binnen, en dankbaar klopt hem het hart
als hij er aan denkt, hoe vaak hij deze
weg heeft gelopen onder zo geheel an
dere levensomstandigheden. Hoe meer
hij Nitzema's hoeve nadert, hoe meer
plekjes hem plotseling herinneren aan
zijn jongensjaren en die als het ware
doen herleven in zijn ziel. Nu draait hij
de hoek om en als hij het voetpad in
slaat, dat regelrecht naar de hoeve
voert, dan krijgt de jonge schipper het;
even te kwaad. Hier had hij vroeger
bij zijn vertrek naar zee telkens om
gezien, om met zijn muts te zwaaien
naar zijn moeder, die hem dan met de
hand boven de ogen nastaarde, zolang
ze kon.
En nu staat hij voor Nitzema's hoeve
en op het erf, waar hij als kind heeft
gespeeld. Door de ontluikende blaadjes
van de beide oude notebomen, speelt
nog even een laatste zonnestraal en het
zachte koeltje, dat door het jonge lover
suist, schijnt iets te fluisteren van lang
vervlogen dagen. Het is stil, wonderstil
op Nitzema's hoeve en de jonge schip
per verwondert zich, dat geen hofhond
door zijn dreigend geblaf de bewoners
waarschuwt, dat een vreemde de hoe
ve nadert.
Maar het hondenhok herbergt geen
bewoner, en een paar kalveren, die op
de mesthoop achter de schuur rondlo
pen, zijn de enige levende wezens, die
Adriaan bespeurt. Nu laat hij de ijze
ren klopper op de versleten deurplaat
vallen en aan de zware voetstappen, die
de deur naderen, herkent de schipper,,
die van Bouke.
eR
