r*
r
KLM
Spelen is opeens leren geworden...
^J
GOED...
folklore
De
he
Te koop
SrËiriÉM
smullen
doet groeien!
Kinderpostzegels
Nederland 19S9
Bekendmaking
het vertrouwde merk met de twee tionden
Advertenties bekijken
PREDIKANT EN
STENENBIKKER
A.N.
on
winkels gesloten
Renault-Fregate
ALSEM PiLLEHVn
VAN AKEK
MEST TUINDERS
FR:L.Verkerke
SQMMELSDUK
MIDDELHARNIS
presenteert
voor WEINIG GELD
Sneldrogende
THEEDOEKEN
3.50
Fa.Gebr.Buysse
verkrijgbaar bij:
Het gaat immers niet
alleen om de stof!
Pasvorm en
afwerking zijn net zo
belangrijk. Daarom:
Eis mei
klem
merk K L K
Verkrijgbaar bij:
MIDDELHARNIS:
Waar ligt Andorra? Waar Hongkong? U vraagt en mj wéét het. En
plotseling beseft U hoeveel groter hij weer is geworden, 't Komt alle
maal door Uw eigen goede zorgen! Blue Band draagt zijn aandeel bij.
Want als U in deze groei- en leerperiode zorgt, dat hij elke dag brood
met-Blue Band eet, komt hij niets te kort. Dan eet hij zó graag en
smakelijk, dat hij gezond verder groeit.
en TAAL 2
Zaken die adverteren;
hebben meer klandizie
3e blad
„EILANDEN-NIEUWS"
Vrijdag 16 oktober I955
32e ja
De gezamenlijke winkeliers
van Den Bommel, maken
bekend, dat vanaf zaterdag
17 oktober alle
zullen zijn 's avonds 6 uur.
1 JAWA JUNIOR
150 cc 1954
1 SALIRA 200 cc 1955
Beide motoren in prima
staat en voordelig in prijs.
Tevens enkele
N.S.U.-BROMFIETSEN
van 1956
P. V. A. WENDE
Telef. 331 Ooltgensplaat
PESCH
OUDDORP
biedt te koop aan een in
zeer goede staat verkeren
de
Bouwjaar 1955, km. stand
51.000. Kleur bruin.
TEGEN HOEST
EN BRONCHITIS^
i
TEL
in moderne dessins
en mooie kwaliteit.
Normale i OA
prijs per stuk '■<Jv/
Extra lage GVW prijs
per 3 stuks
MIDDELHARNIS
Fa. H. BRABER, Dirksland
Fa. CAMPFENS Confectie, Middelharnis
Fa. NIEUWAAL EN HUT, Oude Tonga
Fa. L. W. OVERWEEL, Meïissant
Fa. TANIS, Goedereede
Fa. J. V. d. TOL, Nieuwe Tonge
Fa. BREEMAN, Ooltgensplaat
Fa. H. WESTHOEVE, Ouddorp
MANCHESTER-KLEDING
HOBTVBSTE»
maneheiter
J. FABERT Zandpad 104-106
OUDE TONGE:
P. FABERT Voorstraat 25
OOLTGENSPLAAT:
BEUSEKOM-BREEMAN
Molendijk 65 - Telefoon 415
Ia even prettig werk als \VINKELEN
PHIN
Reda(
Na 6
VERGELIJK DIE
VOEDINGSWAARDE EENS
U weet toch dat Blue Band catoteen (provitamine A)
bevat.' Dat is die waardevolle vitamine voor gezond
groeien. Verder geeft Blue Band U natuurlijk volop
vitamine A en D, Geen wonder dat de voedings
waarde héél hoog is. Vergelijkt U die voedings
waarde maar eens met... noemt U zelf maar op!
U ^««/vergelijken! Schrijf een briefkaart
aan Blue Band, Afd.M, postbus 122,
Rotterdam. U ontvangt dan gratis een
interessant, leerzaam boekjeWeet wat
U eet". Het is gebaseerd op de gegevens uit
de officiële Nederlandse Voedingsmidde
len Tabel. Het geeft U werkelijk inzicht in
de voedingswaarde van al Uw dagelijkse
voedingsmiddelen. Vraag het snel aan.
Hoe zwaar moei Uw zoon zijn
En hoe lang? Hier vindt U enl<ele
gemiddelde cijfers:
5 jaar
110 cm
19 kg
8 jaar
127.5 cm
25 kg
11 jaar
142.5 cm
33 kg
LÜEBA
No. 25.
T\jdsaanduiding.
De tijd is ingedeeld in jaren, maan
den en dagen. Een jaar is de omloops
tijd van de aarde om de zon, bijna
365V4 dag. Men heeft het gesteld op
365 dagen en om de vier jaren 366. We
hebben dan een schrilckeljaar en fe
bruari telt 29 dagen, 't Woord schriltken
betekende vroeger springen (vgl. 't eng
leap-year; to leap is springen). Omdat
het jaar niet ten volle 365 en een kwart
dag lang is, zijn de eeuwjaren met niet
door 4 deelbare getallen geen schrik
keljaren, als 1800, 1900, 2100.
Een dag is de tijd, die de aarde nodig
heeft om één keer om haar as te
draaien. Wij rekenen de dag van 12
uur middernacht af. Vroeger begon de
nieuwe dag 's avonds. Sint Nicolaas-
avond op 5 dec. is dus eigenlijk nu de
vooravond van die dag, n.l. 6 dec. De
engelsen noemen oudejaarsavond new-
yearseve de avond van het nieuwe
jaar. Bij de joden begint de nieuwe dag
nog met de avond.
Het jaar is ingedeeld in 12 maanden.
Het woord maand is afgeleid van maan.
't Zou dus de tijd moeten zijn, die de
maan nodig heeJÉt voor haar baan om
de aarde maar in werkelijkheid duurt
de omloop bijna 28 dagen. Ik herinner
me uit mijn kinderjaren het rijmpje:
Daortig daegen heit november,
april, juni in september;
febrewaorie achtentwintig alleen
in d'aore hè d'r daortig in eên.
De dag is ingedeeld in 24 uren (een
etmaal, eig. 2 keer een maal, d.i. tijd,
dus 2 X 12 uren). Het uur is verdeeld in
60 minuten (d.i. kleine delen) en de mi
nuut in 60 seconden (seconde bet. eig.
tweede, dus tweede of onderverdeling.)
Bij de sport en in de wetenschap re
kent men zelfs weer met onderdelen
van een seconde.
De genoemde woorden spelen een
grote rol in onze taal, ook in het dialekt
ïk beperk me in hoofdzaak tot het Goe-
rees.
Van de jaere betekent dit jaar. M'n
hè van de jaere veel zunne in weinig
regen, 't Uutgoönde jaer betekent het
zelfde. Het volgend jaar duidt men aan
met 't aore jaere of tjaere. Ik zaoje
tjaere ('t aore jaere) minder terreve.
't Vorige jaar is verlé jaere of vléjae-
re. Een volgend jaar is saorsjaers; 't
Jaer 40 kwammen uut Ammerika in
saorsjaers kwammen weer.
't Ankommende jaere of kommende
jaere is ook het op dit jaar volgende
jaar. Ankommende jaere motten nae
dienst. Alle jaere is ieder jaar hie
komt alle jaere tuus. 't Is jaer voor
jaer 't zelfde betekent: 't is ieder jaar
eender. Mit 'n jaer is het aors is over
een jaar is het anders.
Een jaerlienk is een veulen of koe
van een jaar. Ouwer jaers is ouderwets.
Ze is nog ouwer jaers ekleêd.
Een folkloristische bijzonderheid is,
dat men vroeger op de ladders en de
overloop van boerenwagens Anno Do-
mini of A.D. met het jaartal liet schil
deren. A.D. 1800 is dus: in het jaar des
Heren 1800.
Met maend heeft men van de maend,
uutgoönde maend, d' aore maend, (an)
kommende maend, alle maende, ook
wel saorsmaend en met dag vandaege,
saordaegs (de dag daarna) alle dag, dag
voor dag (elke dag). Men heeft ook dag
voor daege in de betekenis van 's mor
gens heel vroeg. Hie is dag voor daege
al op. Hedendaege hoort men nog veel,
vooral van oudere mensen. Je ziejt he-
dentendaege raore diengenen. Ook he-
dendaegs. Dat zie je hedendaegs nie
meer. Het woord lieden komt alleen
voor als boekewoord en in de godsdien
stige taaikring: het heden der genaode.
Heden overleed onze geliefde.zet
men deftig in een overlijdensadverten
tie, maar men zegt: vandaege stierf.
Tot op den hujegen dag hoort men nog
wel, een ontlening aan de Bijbel (de
huidige dag, f rans aujourd'hui). Alge
meen zegt men nog: vandaege (an) den
dag voor: deze dag. 't Is vandaege (an)
den dag een jaer eléje. Maar ook: je
ziejt vandaege (an) den dag heel wat
(d.i. tegenwoordig).
In tal van gezegden en spreekwoor
den komt dag voor: Zoö lange as 'n dag
zonger brood. De arbeiders gingen om
vijf uur 's morgens van den hoek en
kwamen om vier uur thuis. Ze namen
een goed gevulde „stikzak" met brood
en een „drienkenskruke" met water of
koffie mee. Wie zijn brood vergeten
had, moest het zonder eten stellen en
dan duurde zo'n dag lang. Den dag zal
wel an den aevend komme is een aan
sporing om het kalm aan te doen. Een
dag mit 'n staert is een langere werk
dag, b.v. in de hooi- en oogsttijd. Ont
houw je dag, zei vroeger de veldwach
ter, als hij iemand bekeurde. De dae
gen goö mar ope in toe zegt men van
de korte winterdagen. Acht daegen is
een week. Men gaat voor acht dagen op
reis. Hie woor mit den dag maegerder.
Men hè veel zieke daegen ehaod, d.w.
dagen, dat er een zieke in huis was.
Het woord dag kan ook licht beteke
nen. Den dag komt al an de locht. Het
goed verschiejt erg in den dag. Bij het
lemieren van den dag, d.w.z. de sche
mering, denken we aan 't frans lumière.
't Zal wel an den dag komen bet. 't zal
wel blijken of bekend worden.
De tegenstelling van de dag is de
nacht, 't Is in de kelder zoö donker as
de nacht. Je ziejt zoo zwart as de nacht.
De nacht bezwaert zegt men, als een
zieke 's avonds onrustig wordt. Maar
ook: de nacht briengt raed, als men
met moeilijkheden naer bed gaat, die
's morgens met zo groot meer blijken
te zijn. 't Is 'n nachtspook zegt men wel
van iemand, die 's nachts onrustig door
't huis loopt. Wie geen besluit kan ne
men, zegt dat 'n d'r een nachje over
slaepe zal. 't Woor weer nachtwerk,
zegt men als men tot laat in de avond
moet werken of als de koe in de nacht
zal kalven.
Twaalf uur is het midden van de dag
de middag. De voormiddag wordt meest
ochend genoemd, ook voordemiddeg.
Morgen is dialektisch alleen als mur-
rege gebruikt in de begroeting: „Murre-
ge, goeie murrege".
De namiddag is altijd de middeg, de
avond is de naevend. De werktijden
voor de boerenknecht zijn: het ochen-
schoft en het middegschoft. De tijd
daartussen, van 9 of 10 tot 12 is het
tussenschoft. De arbeiders werken vaak
nog een aevenschoofje, een paar uren
in de avond. De rusttijd van arbeiders
en ambachtslui is de schofttied. Kleine
rustpauzen stoppe ze, de wat langere
vespere.
Morgen de volgende dag is mèrrege,
overmorgen overmèrrege. De dagen
vóór vandaag zijn gistere en eregistere.
Vaak hoort men op de vraag, of ie
mand iets doen wil, zeggen: mèrrege
oór, wat betekent: nooit, of hoepel maar
op. Voor een paer nachjes komme, be
tekent: voor een paar dagen. Een
aevendje iejvers goö stoppe, is een
avondvisite maken (vroeger werden
daarbij de stenen pijpen gerookt).
De weke duurt zeven dagen. Volgens
het Oude Testament is de zevende dag,
de zondag, de sabbat of rustdag, zoals
de joden die nog houden en enkele
groepen christenen. De christelijke kerk
heeft de eerste dag, de zondag, als al
gemene rustdag ingesteld (de dag van
de opstanding van Christus). De namen
der weekdagen zijn van heidense oor
sprong. De Assyriërs hadden de eerste
dag gewijd aan de zonnegod en de naarn
is voor de Romeinen overgenomen als
dies solis, onze zondag. In de spreektaal
wordt zondagskinderen wel gelukskin-
deren genoemd. „Een zondagssteek
houdt geen week", wil zeggen dat de
arbeid op zondag niet gedijt. De maan
dag (maendag) was gewijd aan de maan-
godin (dies lunae). Dinsdag (diejnsdag)
is genoemd naar de germaanse god Ti-
waz, de woensdag (weunsdag) naar
Wodan, de oppergod, donderdag (dun-
derdag) naar de dondergod Donar, vrij
dag vriedag) naar Tresja, de godin der
vruchtbaarheid en liefde, zaterdag (zae-
terdag) heet weer naar een Romeinse
god, Saturnus, de god van de landbouw.
De namen der dagen komen ook voor
in enkele uitdrukkingen: een maendag-
houwer, een werkman, die de maandag
verslampamperde; een blaeuwe maen
dag een korte tijd. Hie is mar 'n
blaeuwe maendag eblève. Vriedagsweer
is zondagsweer. De vrijdag geldt voor
sommigen als ongeluksdag. Begint het
op vrijdag te regenen, dan regent het
een hele week.
Evenals met jaar en dag heeft men
bij de week: van de weke, uutgoönde
weke, vlé weke, 's aorsweeks, d'aore
weke, de (an)kommende weke. Deur de
weke is gedurende de week. De deurde-
weekse kleêren zijn de werkkleren, ook
't deurdeweekse goewd. Velen trekken
's avonds andere kleren aan, d'r aevend-
kleêren. Ook spreekt men van 's zaeter-
dagse en 's zondagse kleren.
F. den Eerzamen.
Een predikant ging eens voorbij een
arme stenenbikker, die bezig was ste
nen stuk te kloppen. Om gemakkelijker
zijn werk te kunnen verrichten, zat hij
op zijn knieën.
„Wel vriend", zei de dominee, „ik
wenste, dat ik even gemakkelijk de
stenen harten van mijn gemeenteleden
breken kon, als jij daar die stenen stuk
klopt."
„U doet uw werk misschien niet op
de knieën, zoals ik", was het antwoord.
Op 16 november 1959 zullen op alli
postinrichtingen in Nederland de Kin
derzegels 1959 verkrijgbaar worden ge
steld. Zoals bekend, worden deze wel-
dadigheidszegels uitgegeven ten bate
van het misdeelde en hulpbehoevendt
kind. De nieuwe kinderzegels zijn ont
worpen door de Amsterdamse kunste
naar Wim V. d. Salm. De opdracht to'
het vervaardigen van de kinderzegels
1959 is de eerste opdracht op dit gebied,
die hij gedurende zijn artistieke loop
baan heeft ontvangen.
De vijf zegels tonen kinderen in si
tuaties, die aan de dagelijkse werke
lijkheid zijn ontleend.
De teksten en waarde-aanduidinge»
zijn eveneens van de hand van Wim f
d. Salm.
Kleuren en voorstellingen zijn:
4 4 et.; rose en blauw, kind in bos;
6 4 et; groen en bruin, „IndiaaiitJE
spelen"; 8 4 et.; rood en blauw, gan'
zen voeren; 12 9 et.; blauw en rood
„klaar-over"; 30 9 et.; geel en blau«
huiswerk maken.
Uitvoering in twee kleuren offset dooi
de N.V. Joh. Enschedé en Zonen, G'''
fische Inrichting te Haarlem.
Overige gegevens:
grootte beeldrechthoek: 21.2 x 28.55 nfli
grootte zegel: 24.2 x 31.55 mm; kamtM'
ding: 12V2 12; vellen van: 10 x 10
100 zegels; gecoucheerd papier zonde'
watermerk; gomming: normaal.
De zegels zullen worden verkocht va"
16 nov. 1959 t.e.m. 15 jan. 1960 en blij
ven voor frankering geldig t.e.m. 3'»
dec. 1960
Gener
dezer da
leden,
maar o-
militaire
tegendee
hij verw
werk te
Hij is
halplan.
herstel e
pa.
Als zo
minst o
aan deze
l^en.
Dank
Europa
red. Aa
gesproke
niet een
geworde
De w~
van de e
aan gene
te danke
Toch 11
ge verdi
-\voon kn
voorbere
.■;e legers
die zo'n,
had in
Duitslan
In 193
sevelt be
rale staf
strijdmac
Telde
.slechts 1
tievermo
1945 uit
sterkte
een paar
\verl<ing
ler-schri"
Uitrustin
dit miljo
de grote
is het te
te invasi
niet Ma
Roosevel
hebber i
Roosevel
wen van
naar Chi
opdringe
den wat
hij in de
te zijn z
hij het v
dent Tru
de tot
ken. Tal
in deze
woond e
verzoek,
verleend
in deze
zijn krac
sen duur
lang. In
I log. Het
dige par
sche aan
I weerstaa
te vergee
aanvaard
en dank
[gelukt h
[het opdri
j toe te r
persoonlij
In datzel
belprijs
l hal de mi
f als de m-
heeft bij
grote ove
maar zij
opbouw
de organi
len hem
als een d
grote bij
strijd vo
tor Hitle-
me.
Die ro
troffen d
de vorm
door het
stel over
het com-
Zaterd
m het Rij
i'mg van
uitgereik
fig in di
oondslid,
werkgev-
Bij de
den uitg
ï'lakkeeë-
Van de
delharnis
S- Vroeg'
Van de
van d
Van d
pirkslan
Munck;
De her
Velde (-
patroon)
de overi
inregen e
