Raad
be
Oude Jonge achter Delia-
J,
en jaai
ki
I
e sluikeR
I
Toren dient gerestaureerd
te worden
kleuren porireiten
Meer politie, minder
nozems
Er zijn andere, meer
ongedwongen wegen
Wegverbetering
Middelharnis-Sommelsdijl
Houtworm in 133 huizen moet bestreden
UIT DE KERKEN
Thans ook
Reclasseringsdag
26 september
Centrale Veiling
Middelharnis
Wetenschappelijk
Genootschap
Goeree-Overflakkee
11
HOOFDSTUK 8
HET ZONNETJE VAN EENATA
Bladz. 2
„EILANDEN-NIEUWS"
Dinsdag 1 september 1959
De Flakkeese Deltabeurs en de in ere te herstellen Jaarmarkt van Oude Tonge
welke resp. gehouden worden van a.s. dinsdag tot zaterdag en op donderdag
3 en vrijdag 4 september, noopten het gemeentebestuur om een spoedeisende
vergadering van de gemeenteraad te beleggen. Deze is vrijdagavond gehou
den. Men begon eerst te 9 uur, daar de heer de Vin van elders moest komen
en daar burgemeester van der Harst verhinderd was, presideerde locoburge
meester C. Gebraad (P.v.d.A.) Blijkbaar waren de raadsleden allen ingenomen
met de initiatieven, die door de burgemeester en enige vooraanstaande perso
nen uit handel en industrie zijn ontwikkeld en die geleid hebben tot het orga
niseren van vorenvermelde evenementen, want alle voorstellen werden zon
der stemming aangenomen, zij het dat wel informaties werden ingewonnen
terzake het hoe en wat en vooral voor wat betreft de financiële consequenties
van beurs en markt.
Het eerste voorstel betrof het van
gemeentewege beschikbaar stellen van
grond voor de beurs, gelegen aan de
Kolfweg. Locoburgemeester Gebraad
lichtte toe, dat b en w de ontplooide
activiteit zeer op prijs stellen en der
halve alle medewerking willen verle
nen o.a. door het in gebruik geven van
de grond.
De heer Groenendijk (S.G.P.) vond
het wel wat vreemd, dat dit voorstel zo
ter elfder ure kwam, waarop de voor
zitter mededeelde, dat men tot voor kort
nog niet wist welk terrein men zou kie
zen. De raad hechtte dan vlot goedkeu
ring aan het voorstel.
Wat de jaarmarkt betreft deelde de
voorzitter mede, dat dit een proef is en
dat b en w eerst eens willen zien hoe
deze verloopt. Levert het succes op, dan
zou men kunnen besluiten tot het weer
telkenjare doen houden van zo'n markt,
op de eerste donderdag en vrijdag van
september.
„Hoe is de opzet eigenlijk"? infor
meerde de heer C. A. van Loon (A.R.),
waarop wethouder C. A. Wisse (K.V.P.)
toelichtte, dat geruime tijd geleden bur
gemeester van der Harst diverse perso
nen in een vergadering heeft bijeenge
roepen en deze de mogelijkheid van het
wederinvoeren van de jaarmarkt onder
ogen heeft gebracht. Daarna is een com
missie gevormd en die heeft de organi
satie op zich genomen. Men heeft voor
volgende week in hoofdzaak te rekenen
met deelnemers op het gebied van land
bouwmachines en werktuigen, met kra
men, waarin handel zal worden gedre
ven in textiel, bloemen, patat en wat
dies meer zij. Uit de plaatselijke mid
denstand is de belangstelling helaas
miniem; men wacht daar blijkbaar af
wat het zal opleveren. „Wat mijns in
ziens de fout is aldus de heer Wisse,
want wij hebben juist het belang van
de middenstand op het oog.
„Zit er nog winst voor de gemeente
in wilde de heer Groenendijk weten,
waarop de heer Wisse antwoordde:
„Marktgeld" en deze lichtte verder toe:
„De kosten voor de gemeente zijn min-
niem, maar de commissie loopt risico,
want die heeft uitgaven te doen".
De heer de Vin (P.v.d.A.) deed daarop
de suggestie om de commissie van ge
meentewege te subsidiëren, maar dat
achtte de voorzitter thans niet aan de
orde; dat is iets voor later. Waarna ook
het jaarmarktplan aller goedkeuring
verwierf
Hiermede was men nog niet van de
a.s. gebeurtenissen af, want de markt-
commissle verwaclit juist veel bezoek
tijdens de avonduren en verzocht der
halve ontheffing van de winkelsluiting.
Besloten werd dat alle winkels in het
dorp tot 11 uur geopend zullen mogen
blijven.
Tegenvaller
De vergadering werd verder te baat
genomen om een voorstel te behande
len, dat gevolg is van een lelijke tegen
valler met 133 na de ramp gebouwde
huizen. Gebleken is, dat deze woningen
ernstig door houtworm worden aange
tast. In sommige huizen zitten ze zelfs
al in de meubelen en in de vloerbedek
king. Er móeten maatregelen tegen ge
troffen worden en „dat hakt er nogal
in, want het komt op 17.000 gld. Intus
sen leeft bij b en w de vraag of de
bouwer hiervoor aansprakelijk is. Dat
is in onderzoek, maar het resultaat
daarvan kan men niet afwachten. De
bestrijding dient terstond ter hand ge
nomen.
„Hoe zit het met de bewoners, die er
schade van ondervinden informeer
de de heer van Kampen (K.V.P.) waar
mede spr. kennelijk doelde op schade,
veroorzaakt tijdens de het uitvoeren
van de houtwormbestrijding.
De voorzitter noemde dat een zaak
van de woningbouwvereniging. Spr.
verwachtte dat de schade miniem zal
zijn en deelde mede, dat spoedig be
gonnen zal worden en dat men vier wo
ningen per dag hoopt af te werken.
Waarna ook dit voorstel werd aangeno
men, evenals het laatst, dat inhield het
veteren van 4073 gld. voor het doen op
stellen door ir. J. de Wilde te Breda
van een restauratieplan voor de toren
van de Herv. kerk.
Liever geen bezienswaardigheden
Als het plan uit te voeren blijkt en
men op subsidie van monumentenzorg
mag rekenen, zal de toren onderhanden
enomen worden. Doet men dat niet dan
moet men rekenen, dat de toren scheef
zakt. „Dan wordt het juist een be
zienswaardigheid merkte de heer D.
Slis (V.V.D.) op, die zeker aan de toren
van Pisa dacht, maar de voorzitter ver
klaarde dat men geen risico van om
vallen of instorten mag lopen. Waarop
de raad ook aan deze uitgave zijn goed
keuring hechtte.
TWEEDUIZEND
De Bond van Verenigingen voor
Christelijlv Nijverheidsonderwijs en van
de Vereniging van Christelijke leraren
en leraressen bij het Nijverheidsonder
wijs boekte enkele dagen geleden het
2000ste lid.
NED. HERV. KERK
Beroepen te Nijverdal J. J. v. d.
Krift te Ermelo; Houtem J. v. Dijk te
Garderen.
Aangenomen naar Schelluinen, kand.
K, J. Jansen te Loenen.
Bedankt voor Stavenisse, kand. K. J.
Jansen te Loenen.
Maartensdijk. De kerk van Maartens
dijk (U.) moet een restauratie onder
gaan, wat het interieur betreft. De kos
ten zijn geraamd op 40.000,Er blijkt
grote offervaardigheid voor dit doel in
de gemeente te zijn.
Zwijndrecht Nadat de vereniging van
Herv. Geref. reeds vele jaren had aan
gedrongen op predikbeurten door Herv.
Geref. voorgangers, had zij thans een
schrijven tot de kerkeraad gericht,
waarin werd medegedeeld, dat bij af
wijzing van het verzoek, een evangeli
satie zou worden opgericht. Thans be
richtte de kerkeraad, dat zij in 1960 een
dertigtal beurten zou laten vervullen
door Herv. Geref. predikanten.
Kerkbouw. De grootscheepse kerk-
bouwactie zal in de maand september
haar hoogtepunt bereiken. Er zijn plan
nen om 165 nieuwe kerken te bouwen,
49 in Z.-HoUand; 24 in N.-Holland; 11
in Utrecht; 15 in N-Brabant en Lim
burg; 15 in Gelderland en 16 in de drie
Noordelijke provincies. Hiertoe is no
dig, dat ieder, die tot de kerk behoort
voor één keer een half procent van zijn
of haar jaarinkomen afstaat.
Over het algemeen werkt men van
alle zijden aan deze actie mee. In het
„Geref. Weekblad" van 29 aug. komt
een artikel voor van de hand van ds.
A. v. d. Kooy te Noorden, waarin deze
aan de ene kant zijn bereidheid uit
spreekt om mee te werken aan deze ac
tie, doch anderzijds zijn beduchtheid
laat blijken voor de mogelijkheid van
het tot standkomen van verroomste
kerkgebouwen. Hij eindigt zijn artikel
met de woorden „Van ganser harte wil
len wij meedoen aan de kerkbouwactie.
maar niet voor bijwagens der Roomse
kerk. Dat mag men van ons niet vragen
en kon men ons daar maar gerust in
stellen."
Merkwaardigerwijze blijkt er in een
sector der vrijzinnige gemeente Odoorn
met haar predikant ds. v. Lunzen laten
weten dat hij aan deze actie niet mee
kon doen.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Vriezenveen P. de Jager
te Haasdonk; Rijswijk L. J. Boeyenga
te 's-Gravenzande; Zwartebroek C. v.
d. Broek te Goënga.
Aang. naar Aalten J. Rinzema te
Baarn; Rijswijk L. J, Boeyenga te
's-Gravenzande; Lobith, kand. L. Zwaan
te Amerongen.
Ds. R. H. Kuipers t- Na veertien jaar
is thans het stoffelijk overschot gevon
den van wijlen ds. R. H. Kuipers, Geref.
Predt. te Wanswerd. Ds. Kuipers werd
in 1905 geboren en werd in 1929 predi
kant te Oostem, vanwaar hij in 1940
naar Wanswert vertrok. Hier nam hij
aandeel in 't verzetswerk en terwijl hij
op de eerste zondag van februari 1945
het H. Avondmaal bediende, werd de
kerk omsingeld en de predikant gevan
gen genomen, omdat onder de vloer der
kerk wapens werden gevonden. Afge
voerd naar het beruchte kamp Neuen-
gammen en later naar de bocht van
Lübeck, waar zoveel duizenden de dood
gevonden hebben op schepen, die men
volstopte met gevangenen, om daarna
te laten zinken. Ds. Kuipers is thans
herbegraven op het ere-kerkhof te Loe
nen.
Ds. H. V. d. Veen t- Op 52-jarige
leeftijd is tengevolge van een hartver-
lamming plotseling overleden ds. H. v.
d. Veen te Donkerbroek. Hij werd in
1933 predikant te Opperhuizen, welke
standplaats hij in 1947 verwisselde voor
Donkerbroek. Ds. v. d. Veen maakte bij
herhaling deel uit van de Gen. Synode
o.a. in 1952-'55 en '57. Eén dag na zijn
overlijden kwam de „Friese Kerkbode"
uit, waarin de overledene de meditatie
verzorgd had. Merkwaardigerwijs over
de geschiedenis der wijze en dwaze
maagden. Deze eindigde met de woor
den: „Waakt dan, want gij weet de dag
noch het uur. Nog v/ekt U de Heiland
en nog is er raad. Sta op uit de doden,
't Is spoedig te laat.
CHR. GEREF. KERKEN
Bïijdrecht-Bunschoten. Ds. J. Brons
te Mijdrecht, die een beroep aannam
naar Bunschoten is voornemens zondag
20 september afscheid te nemen om op
23 Sept. intrede te doen, na vooraf be
vestigd te'zijn door zijn schoonvader ds
M. S. Roos te Alphen aan de Rijn.
Utrecht-Noord heeft het bouwen van
een nieuwe kerk aan de Adv. v. Ber-
genstraat, dezer dagen aanbesteed.
De eerst© week van oktober worden
weer overal de diverse naj aars classi-
cale vergaderingen gehouden.
Recrutendag. Voor de lichting 1960
worden weer de z.g. recruten dagen
gehouden, welke dienen tot kerkelijke
voorlichting van de jongens, die vol
gend jaar in militaire dienst gaan.
Voor Zuid-Holland-Zuid is deze dag
dinsdag 6 okt. te Rotterdam in de Chr.
Geref. Kerk-Noordsingel 90.
Voor Zeeland dinsdag 15 sept, te Goes
in de Geref. kerk, Westwal 6.
GEREF. GEMEENTEN
Ds. C. Hegeman, die met zijn vrouw
enkele maanden naar Amerika is ver
trokken om de verstrooide leden der
gemeenten op te zoeken en hier en daar
voor te gaan in de Dienst des Woords,
heeft een tijdelijk afscheid van de ge
meente Genemuiden genomen, met het
Woord uit Filip. 4 7. „En de vrede
Gods, die alle verstand te boven gaat,
zal uw harten en zinnen bewaren in
Christus Jezus."
Fotohandel J. Zandstra
SommeUdiJk
Gezinsopvoeding naar Gods Woord is
de remedie tegen dit kwaad.
Over de „nozems" schreven we een
enkele maal. Ter adstruktie van onze
lezers.
Het wordt wel een wereldverschijn
sel genoemd, omdat men er in vrijwel
alle landen mee te maken heeft.
Het zou voortvloeien uit teleurstel
ling van de jeugd, die haar idealen ge
broken ziet. Een reactie dus op de on
volkomenheden van de huidige maat
schappelijke toestanden.
In Elseviers Weekblad wijdt Piet
Bakker een artikel aan het zogenaamde
nozem-probleem. Het is zeer lezens
waard en gaarne nemen we een en an
der uit dat artikel over.
Volgens de schrijver van dat artikel
is de nozem geen nieuwe verschijning
in ons maatschappelijk bestel. Het
woord alleen is nieuw, het type oud,
zo oud misschien als de wereld.
Piet Bakker geeft van de vroegere
nozems de volgende beschrijving. „Hij
droeg een „lefpet", zo'n beetje schuin
op het gepommodeerde hoofd. Door
gaans zat het boordeknoopje van zijn
overhemd, los, had hij een blauw che-
viotpak aan met gele schoenen en een
horlogeketting op de buik." Volgens de
schrijver bengelden ze de hele dag ach
ter de draaiorgels aan. 's Avonds ston
den ze op de straathoek, en ze riepen
schandaligheden naar passerende meis
jes, vielen voorbijgangers lastig en ver
wekten stad- en landgeschrei. Als het
te bar werd, trad de politie op, probeer
de het eerst met een zacht lijntje, maar
al gauw met een harde gummistok. Van
beroep waren ze altijd „koopman" wat
in deze kringen 'n verzamelnaam is voor
souteneur, ladenlichter, inbreker, en
nog zo'n paar onmaatschappelijkheden.
Hun bestemming was de gevangenis of
Veenhuizen, in het gunstigste geval het
koloniale leger. Iedereen accepteerde
het als een onafwendbaarheid, dat er
nu eenmaal een maatschappelijk residu
bestaat, dat zich ook in de best inge
richte gemeenschap zal handhaven.
Niemand probeerde dan ook, dit gap-
grage gajes te verbeteren omdat wie als
varken is geboren ongeacht in welke
„stand" nooit als een Arabisch vol-
blcedpaard zal sterven. Men maakte nog
niet van alles een probleem, en was
niet Irovèardig genoeg om te menen, dat
de mens alle misstanden kan oplossen.
Over de nozems van tegenwoordig
schrijft hij: „Hij heeft zich niet onver
dienstelijk gecamoufleerd. Geen Belze
lefpet meer, geen cheviotpak met wijde
slobberpijpen. Ja, de gele schoenen zijn
veelal gebleven, maar voor het overige
is hij onherkenbaar geworden. Hij
draagt een nauwe spijkerbroek een
overhemd met prentbriefkaartmotieven,
vaak een baard, die nooit getrimd
wordt, 's winters een trui, die recht
overeind blijft staan en vette lange ha
ren. Zijn dame onderscheidt zich uiter
lijk alleen van hem, doordat de haren
haar op de schouders vallen. Overigens
zijn ze allebei om met een tang naast
de vuilnisemmer neer te zetten."
In een vergelijking tussen de opge
schoten jongens van vroeger en de „no
zems" van heden concludeert de schrij
ver: „De nozem van nu treedt zelfbe
wuster uitdagender en provocerender
op. Dat komt door de publiciteit, die hij
krijgt en de valse romantiek, die om
hem wordt geweven. Daardoor krijgt
het nozemisme een reliëf ,dat de bete
kenis van het verschijnsel verre te bo
ven gaat."
Niet de gehele stads jeugd is verno-
zemd, hoogstens naar de mening van
de schrijver één per duizend van de
jeugd.
Het nozisme komt uit ledigheid voort.
Dat het nozemisme zou voortkomen
uit teleurstelling over gestelde idealen,
daarvan wil de schrijver allerminst we
ten. Hij schrijft „Denkt men waarlijk,
dat deze knapen ooit van een ideaal
zelfs maar gehoord hebben Zij kunnen
het woord niet eens spellen. De pro
bleemspeurders gooien het verschijnsel
op de brede rug van de wereldoorlog.
Maar toen die woedde, waren de nozems
kleine hummels van zes jaar, een ietsje
te jong om er de invloed van te onder
gaan.
Schrijver wil bij het verschijnsel van
het nozemisme als oorzaak ook niet de
verderfelijke uitwerking van de film
zien.
Daarin verschillen we van de schrij
ver. Waar deze jeugd gevoed wordt in
geestelijk opzicht met de verderfelijke
films van moord- en doodslag en aller
lei andere maatschappelijke en morele
excessen, daar kan hetniet uitblijven of
hun geesteshouding niet daardoor zeer
ongunstig worden beïnvloed. Ze leven
in een sfeer van misdaad en overtre
ding en dan kan het niet anders dan
Bij gelegenheid van de Nationale Re-
classeringsdag zoekt de reclassering (dat
wil zeggen de samenwerkende reclas-
seringsverenigingen, zoals zij, (ieder
vanuit hun levensbeschouwing of spe
ciale werkgebied, een federatie zijn aan
gegaan) contact met het Nederlandse
volk. Het van jaar tot jaar stijgende
materiële resultaat van dit contact is
een graadmeter voor het medeleven
met het reclasseringswerk, dat hier te
lande, als vrijwel nergens anders ter
wereld, met recht een volkszaak mag
worden genoemd, door het grote aantal
vrijwillige medewerkers, toezichthou
ders en gevangenisbezoel5;ers. Nu de re
classering weer de aandacht vraagt en
met radiocauserieën, courantenartike
len, bijeenkomsten enz. een inzameling
voorbereidt, doet zij tevens een^ beroep
op immateriële bijdragen, die een kli
maat moeten scheppen, waarin haar
maatschappelijk werk pas vruchtbaar
kan zijn.
De reclassering confronteert ons met
een toch schrikbarend groot aantal jus
titiabele landgenoten, wier misdrijven
inderdaad verontwaardiging opwekken,
maar die hunnerzijds dikwijls gebukt
gaan onder het leed van straf en levens
mislukking. Van deze delinquenten zijn
er meer voor reclasseringsbeïnvloeding
en levensverbetering vatbaar dan uit
kranteverslagen valt af te leiden.
De Nationale Reclasseringsdag is ie
der jaar tevens een uitnodiging tot be
zinning op onze houding tegenover de
terugkerende reclassenten in de maat
schappij. Ondanks misschien bittere er
varingen of teleurstellingen na ons po
sitief tegemoet treden van deze mensen,
moeten wij trachten onze emotionele
onbevangenheid tegenover hen te be
waren. Menselijk gedrag is immers on-
voorspelbaar en kan onverwacht een
wending ten goede te zien geven. Een
ontslagen gedetineerde komt terug in
onze buurt of woonwijk. Een reclas-
sent wordt geplaatst in het bedrijf, waar 1
wij werken. Het „zwarte schaap" keert
terug in zijn familie. Afstand doen van
emotionele vooringenomenheid kan dan
een belangrijke bijdrage zijn tot het sla
gen van de reclassent, waardoor hij 1
voor nieuw leed en de maatschappij
voor nieuwe schade wordt behoed.
Een volkszaak, acht a tienduizend 1
vrijwilligers zijn als reclasseerder
werkzaam. Wel heeft de groei van de
sociale wetenschappen sociale psy
chologie en sociologie in het bijzonder
zijn invloed op het maatschappelijk
werk, dat thans om een wetenschappe
lijk verantwoorde methodiek vraagt. En
voor het oog van de vrijwillige mede
werker grijpt de magie van de deskun-1
digheid om zich heen. Hij deinst terug
om een toezegging voor een moeilijk I
toezicht te geven. Een misverstand, dat
hier zou kunnen rijzen, mag de struk-
tuur van de Nederlandse reclassering
niet in gevaar brengen. Uitdrukkelijk
zij gesteld dat een toezichthouder een
waardevolle medewerker zal kunnen
zijn, als hij belangeloos een deel van
zijn tijd aan het contact met een reclas
sent wil geven. Hierbij kunnen men
senkennis en een natuurlijk overwicht
een belangrijke hulp zijn. Om het werk
belangeloos te doen, zal hij in staat moe
ten zijn om door een eerlijk motieven-
onderzoek drijfveren van eigen hande
len te onderkennen. Dan zal hij b,v,
sensatiezucht, heerszucht of bemoei
zucht kunnen uitsluiten, die de belan
geloosheid van het contact vertroebelen
en bij voorbaat een slagen van de toe-
zichtrelatie verijdelen. De besturen van
de reclasseringsinstellingen, op hun
hoede voor onzuivere motieven, zullen
U wellicht wat argwanend bezien, als
gij U op een reclasseringsbureau voor
vrijwillige medewerking komt melden.
Er zijn andere, meer ongedwongen we
gen om met het werk in contact te ko
men b.v. door een vergadering te be
zoeken. Vraagt U het zich eens af: kunt
gij volstaan met een geldelijke bijdrage
op de Nationale Reclasseringsdag o!
ligt een meer persoonlijke medewerking
op uw weg
Aardappel veiling van vrijdag 28 aug.
Eigenheimers 14,-----15,40; id. mindere
kwaliteit 10,-----12,—; id. gepokt 13,90;
id. driel. 6,30; Bintjes grof 18,40—20,20;
id. middel 12,20—13,60; id. mindere
kwaliteit 9,90; id. driel 7,10; Voeraard-
appelen 3,80. Aanvoer 37.000 kg.
dat het levensbeeld scheef getrokken
wordt.
De conclusie waartoe de schrijver
komt heeft onze volle instemming:
Wordt het nozemisme wat te erg, dan
moet er vooral geen wetenschappelijke
commissie van onderzoek worden be
noemd om het kwaad zielkundig ver
antwoord te beteugelen. Deze stedelijke
landlopers behoren in een Rijkswerlt-
inrichting thuis, waar ze datgene moe
ten doen, waar zij hun hele leven een
broertje dood aan gehad hebben: nutti
ge arbeid verrichten."
Goed beschouwd is het nozemisme
allerminst een jeugdprobleem. Het is
veeleer een kwestie van het falen der
ouderen. Dat vooral onze steden onvei
lig worden gemaakt door benden no
zems is een gevolg van de slappe ge-
zinstucht in de eerste plaats. De op
voeding in de gezinnen is niet in orde.
Men laat de jeugd baas en deze krijgt
zijn zin. Daarbij komt de slapheid van
de politie. Die tegenover de ontspoorde
jeugd veel te toegeeflijk optreedt. In
een driestar die Elseviers Weekblad aan
het artikel van Piet Bakl^er wijdt wordt
verband gezocht tussen het personeels
tekort bij de politie en het optreden der
nozems. Als er meer politiemannen wa
ren zouden er veel minder nozems zijn.
De oplossing ziet Elseviers Weekblad
als volgt: „Dit gehele probleem is snel
en afdoende op te lossen. Niet door
commissies, psychologen en paedagogen,
maar door de gummistok. We geloven
dat E. W. hier het juiste middel aan
geeft om het brutale optreden der no
zembenden te keren, maar voor de
geesteshouding is dit het middel niet.
Om tot een betere jeugdmentaliteit te
komen dient de gezinsopvoeding her
steld te worden.. Want daar ligt de wor
tel van het kwaad. De jeugd dient weer
opgevoed te worden. Niet door bioscoop
en toneel, maar door een opvoeding in
de gezinnen, die zich grondt op het
Woord van God.
Men is momenteel bezig met werk
zaamheden aan het wegdek van de 0.-
Krakeelstraat te Sommelsdijk, de ver
binding van het oostelijke en het wes
telijke deel van het eiland, die door
Middelharnis en Sommelsdijk loopt.
Deze werkzaamheden houden ver
band met een belangrijke verkeersver-
betering op de hoek van de Langeweg
(richting Nieuwe Tonge) en genoemde
straat, die mogelijk is geworden door
het verwijderen van een oud gebouwtje,
waarin een rijwielherstelplaats was ge
huisvest.
De bocht ter plaatse kan nu verlengd
worden en Sommelsdijk laat het weg
dek van klinkerbestrating voorzien.
Oorspronkelijk was het de bedoeling,
dat Middelharnis en Sommelsdijk bei
den de nodige voorzieningen op dit
kruispunt zouden treffen, o.a. door
verlagen van de opritten, doch vanwege
de kosten heeft men hiervan voorlopig
moeten afzien.
De werkzaamheden zullen wel enige
tijd in beslag nemen en in vei'band
daarmee wordt het verkeer door Som
melsdijk omgeleid over Langeweg, Bin
nenweg en Voorstraat, zoals dat met
pijlen en borden is aangegeven.
Programma lezingen.
Het bestuur van het W.G. heeft het
voorlopige programma van lezingen,
voor het seizoen 1959-'60 aan haar leden
toegezonden. Wij vermelden daarvan de
data, sprekers en onderwerp voor het
najaarsseizoen.
Vrijdag 18 septemmer: Ir. Carbasius
Weber, Het werk der Verenigde Naties
in India.
Dinsdag 27 oktober: Exc. D. v. d
Meulen, oud Ned. gezant. Huidige
spanningen in Arabië.
Vrijdag 13 november: Prof. Dr. Kuil-
man. Het wereldvraagstuk.
Vrijdag 18 december: India Kamad-
jojo. Sacrale dansen uit het Oosten.
Alle lezingen worden in de aula vai
de R.H.B.S. te Middelharnis gehouden,
en vangen aan des avonds 8 uur.
Vervolgverhaal
door W. Schippers
Een oude, verweerde, grijze schipper,
die op zijn gemak in het gangboord van
zijn schuit een pijpje stond te roken,
nam zijn neuswarmertje tussen zijn
brokkelige tanden weg en er mee op
Adriaan wijzende riep hij: „Als dat
soms een nieuwe knecht is, dan wil ik
wedden, dat hij geen zak zout bij je
aan boord zal opeten, Rudeman; ik zou
me al erg moeten vergissen, als hij geen
jongen van de grote vaart is, en die
kunnen doorgaans op onze binnenvaar-
tuigen toch niet wennen." Al pratende
keek schipper van Alteren de jonge
man strak aan en sprak: „'t Is won
derlijk, zoals jij op een jonge schipper
lijkt, die ik een goede twintig jaar ge
leden gekend heb. Mag ik vragen, hoe
je naam is, je zou mogelijk familie van
hem kunnen zijn."
„Mijn naam is Nitzema en ik ben
een Fries van geboorte." „'t Is toch een
wonder hoe sommige mensen op mekaar
lijken kunnen," meende de oude schip
per, maar op dit ogenblik kwam Jette
halverwege uit het luik van het achter
onder en riep zacht: „Vader, koffie
drinken
Een paar minuten later zat men weer
om de tafel in het achteronder en de
stevige roggeboterhammen met spek
smaakten Adriaan buitengewoon goed.
Toen het maal geëindigd was, en de
schipper gedankt had, zei de jonge man:
„Schipper, ons reisje van Temeuzen
naar hier is achter de rug, en nu wilde
ik vragen of gij tevreden over me zijt."
„Dat ben ik, Arjaan, je hebt meer dan
je kost verdiend en je krijgt trouwens
ook nog een zakduitje als ik straks
terug kom van het kantoor. Ik reken
er op, dat je vannacht nog op de Bato
blijft, als je dat goed vindt."
„Laat dat zakduitje maar rusten,
maar onze afspraak in Terneuzen was,
dat ik mee zou varen naar Vlissingen,
en als we daar in de haven lagen, zou
den we nog eens praten over mijn voor
stel om bij U als knecht te varen.
Thans herhaal ik mijn voorstel en
waarom zoud U het afwijzen, U kunt
er toch nooit kwaad bij
Rudeman schudde het hoofd en zei:
„Wat mij betreft, Arjaan, kan ik er
geen kwaad bij, maar voor jou is het
een geheel ander geval. Nu ben je na
tuurlijk nog vreemd op de binnenvaart
maar als je een maand bij me aan boord
blijft, ben je als volslagen schippers-
knecht het volle loon waard, en dat kan
ik je niet geven. Bovendien is er nog
iets. Het ligt nu eenmaal in mijn ka
rakter, dat ik mij spoedig hecht aan
mensen, met wie ik dagelijks omga, en
ik zou het buitengewoon onprettig vin
den, als je na een paar maanden mij
weer moest verlaten.
Ik heb in het leven vaak genoeg de
diepe smart van 't scheiden leren ken
nen, en al heeft mijn God, op Wie ik
betrouw, mij steeds de last helpen dra
gen en mij vrede in mijn ziel geschon
ken, toch doet vaak de herinnering nog
pijn. En toen je mij in de herberg van
Joris Bekkers aansprak, moest ik da
delijk denken aan mijn jongste zoon,
die het langst bij mij aan boord geweest
is. Je hebt veel van hem weg, wat hou
ding en gestalte betreft, en toen je van
nacht met mij op de Schelde was, en
ik je door het gangboord zag lopen of
bij de fok staan, was het mij soms te
moede, alsof mijn eigen jongen weer
op de schuit was.neen Arjaan, laten
we van weerskanten geen domme din
gen doen, die toch op teleurstelling
moeten uitlopen. Deze nacht blijf je nog
bij mij aan boord, maar morgenochtend
gaan onze wegen uit elkaar; er zit niets
anders op."
Adriaan Nitzema was van een ander
gevoelen en juist datgene, waarvoor de
oude man vreesde, was het, dat de ma
troos aantrok. Gepasseerde nacht had
hij de schipper verteld van zijn jeugd
en zijn jongensjaren, die hij doorbracht
op de hoeve van Jauk Nitzema. Maar
ook, dat niets hem daar meer aantrok.
nu moeder gestorven was. En was hij
hier eigenlijk niet op zijn plaats Kon
hij zich hier niet nuttig maken, en bo
vendien een nieuw tehuis vinden
„Laat dit het laatste woord niet zijn,
schipper Rudeman. Mag ik mijn hart
eens uitspreken
Na een toestemmend knikje ging hij
voort: „Als twee mannen een overeen
komst sluiten, zal die allicht goed van
stapel lopen, als beider belangen er mee
gediend worden, en in dit geval wordt
ongetwijfeld ons beider belang gediend,
als gij op mijn goed en weloverdacht
voorstel wilt ingaan. Van de eigenlijke
binnenvaart heb ik uit de aard der zaak
nog weinig verstand, maar uit hetgeen
ik heb opgevangen, begrijp ik heel goed,
dat op een vaartuig als dit, en in deze
tijd, heel goed een boterham te verdie
nen is als het behoorlijk bemand en
goed onderhouden wordt."
Even zweeg Adriaan Nitzema en de
schipper antwoordde: „Daar heb je vol
komen gelijk in, maar.
„Welnu", viel de Fries de oude man
in de rede, „dan zijn we immers klaar;
ik blijf aan boord, zoals uw eigen zoon
eens bij u was. Ili heb niemand op de
wereld, die iets om mij geeft, en ga ik
weer naar zee, dan komt er niet veel
van mij terecht, dat voel ik wel. Houd
mij bij U, schipper Rudeman, laat mij
met U varen, en als wij samen op de
Bato zijn, behoeft ge geen zeil te ber
gen, al krullen de schuimkoppen op de
golven."
Terwijl Adriaan Nitzema zo sprak,
keek. de oude schipper hem weer met
zijn vaste scherpe blik in de ogen en
toen de jonge man zweeg, bleef het een
ogenblik zó stil in het achteronder, dat
m.en het water van de opkomende vloed
hoorde kabbelen en schuren langs boord
en kiel.
Door de kleine raampjes rechts en
links van het roer vielen de zonnestra
len naar binnen en vulden het achter
onder met licht en glans.
„Al blijf ik er bij, dat er veel kans
bestaat, dat het op een teleurstelling
zal uitlopen, geloof ik toch, dat ik thans
je voorstel, om bij mij te blijven, niet
zonder meer mag afwijzen. Versta mij
goed, Arjaan, het ligt niet in mijn be
doeling je langer vast te houden, dan
je zelf wilt. Zodra de lust in je op
komt om een voordeliger werkkring te
zoeken, zeg het mij dan eerlijk en we
zullen als goede vrienden scheiden."
Nu sprong Adriaan Nitzema op van
de bank, en de harde hand van de oude
varensman met vaste greep in de zijne
drukkend zei hij:
„Van dit besluit zult ge nooit berouw
hebben, schipper Rudeman; ik zal voor
U werken alsof ik uw eigen zoon was
en gij zult mij leren varen op de
Zeeuwse stromen en langs de Zeeuwse
kust, waar eens mijn eigen vader voer."
De zomer was voorbij en ruwe na-
jaarsstormen hadden de gele bladeres
van de reusachtige oude linde gerukt
die in zonnige dagen zulk een heerlijke
schaduw wierp op het terras voor huize
Renata, waar Andries de Gorter zo dik
wijls, op de fraai gebeeldhouwde bant
zittend, zijn pijp rookte.
't Was in het begin van novembö
en een frisse Noordwestenwind had 4'
lucht schoongeveegd. Nu scheen de zon
helder aan een blauwe hemel.
Aan zijn grote schrijftafel vlak bi'
het raam zat de heer De Gorter, en zi.in
magere, gespierde hand, die in ziJ"
jeugd bij storm en noodweer met ijz^'
ren greep de roerpen van de Vuurpiv
placht te omklemmen, voerde thans tie
ganzenveer. Behalve in Veere, waai
dicht bij de haven een kantoor van a(
heer De Gorter gevestigd was, had hiJ
ook een kantoor te Vlissingen, niaaj
hier liepen alle draden samen van h^'
scheepvaartsbedrijf, dat Andries
Gorter in de loop der jaren had opg«'
voerd tot een zeer winstgevende on dei-
neming.
(Wordt vervolg^l'
