Verplichie keuring
Yoorjauio's
De pooigoedsiiuaiie in
Nederland
e sluikep
Uii de
kerkelijke pers
Sluiierrd
Tewaterlating van
super-tanker
Omvang teeltrecht
bloembollen 1959/1960
Ook op de grond gaat
het in de
luchtvaart sneller
Plulmveemarlct
Portretwerk
Vereenvoudiging van de
procedure voor
het verkrijgen van een
Amerikaans visum
UIT DE KERKEN
Het leven van Christus
onderwerp van film
Chroetsjew en de
godsdienst
Chinees predikant keerde
vrijwillig naar
de gevangenis terug
Opgravingen vertellen
steeds meer
Emigratie uit Israel
reportages
FOTO ROtSMA
Zeepost
Vervolgverhaal
door W. Schippers
Bladz. 2
„EILANDEN-NIEUWS'
Dinsdag 25 augustus I959
In het maandblad E.V.O., Uitgave
van de Algemene Verladers en Eigen
vervoer-organisatie lazen wij het vol
gende:
„Hoe is de toestand van het Neder
landse autopark Van tijd tot tijd komt
die vraag in het nieuws. Uit de ant
woorden blijkt, dat liet oordeel over de
technische staat van het Nederlandse
wagenpark niet eensluidend is. De één
vindt, dat het wel meevalt. De ander
meent, dat het zó slecht met het gros
van onze auto's is gesteld, dat ze eigen
lijk een of twee keer per jaar op tech
nische gebreken zouden moeten worden
gecontroleerd. Die keuring zou zelfs
verplicht moeten zijn.
De heer A. G. M. Boost, directeur van
de afdeling Wegen en Verkeer van de
A.N.W.B. heeft zich als volgt uitgelaten:
„De A.N.W.B. betreurt het in hoge
mate, dat het gebrek aan verantwoor
delijkheidsgevoel van een groot aantal
eigenaars van auto's ertoe zal leiden,
dat aan een verplichte keuring van
motorrijtuigen niet zal kunnen worden
ontkomen."
Op welk fundament heeft de heer
Boost deze stelling gebouwd
Hij deed dat op de ervaring van de
autokeuringsdienst van de A.N.W.B. in
het eerste halfjaar van 1959. Hij con
cludeert, dat een ontoelaatbaar percen
tage ernstige gebreken bij die keurin
gen aan het licht komen. De heer Boost
verwijst naar de onderzoeken van o.m.
de technische diensten van andere orga
nisaties en van de politie, die steeds
ook weer onaanvaardbare percentages
ernstige gebreken te zien zouden geven.
Bij de onderhoudscontrole van auto's
van E.V.O.-leden is het nog nooit voor
gekomen, dat geconstateerde gebreken
zo ernstig waren dat de rode vlag moest
worden gehesen. De ervaringen van
deze dienst zijn integendeel zeer gun
stig. Minder gunstig zijn op het eerste
gezicht de resultaten van de gratis vei
ligheidskeuringen, die jaarlijks in Am
sterdam en Den Haag met medewer
king van de E.V.O. worden verricht.
Betekent dit, dat vele van de in Am
sterdam en Den Haag onderzochte wa
gens in zodanige technische staat wa
ren, dat ze een gevaar vormen op de
weg Beslist niet
Want ook bij een gering gebrek en
daar ging het in zeer veel gevallen om
werd de auto „administratief" afge
keurd. Het behoorde bij deze keuringen
tot de zeldzaamheden dat de toestand
van een auto zodanig was dat verder
rijden onverantwoord moest worden
geacht.
De ervaringen van de E.V.O. komen
overeen met die van de Rijkspolitie.
De verkeersgroepen van de Rijkspolitie
hebben o.m. tot taak in de gebieden
waar wordt gesurveilleerd op de tech
nische toestand van de auto's te letten.
De Rijkspolitie doet dat nauwgezet. De
toestand van het Nederlandse wagen
park is goed, aldus het oordeel van de
Rijkspolitie.
De E.V.O. heeft steeds op het stand
punt gestaan en zij houdt dit ook
haar leden steeds voor dat iedere
autoeigenaar en iedere bestuurder de
plicht heeft al het mogelijke te doen om
de verkeersveiligheid te bevorderen.
Enerzijds kan ieder daaraan meewer
ken door zijn voertuig regelmatig te on
derhouden en zich, als dit onderhoud
niet in eigen beheer plaatsvindt, er re
gelmatig van te overtuigen, dat het on
derhoud op de juiste, vakkundige wijze
geschiedt.
Anderzijds kan en dit is wel het
belangrijkste iedere bestuurder bij
dragen aan de veiligheid van het ver
keer, door zich met kennis van zaken,
die zo nu en dan moet worden opge
frist en bijgehouden, in het verkeer te
begeven en geconcentreerd te rijden.
De voorlichting die de E.V.O. sedert
jaren in dit opzicht verstrekt, o.m. door
chauffeurscursussen en instructies voor
onderhoud, is een bijdrage tot de ver
hoging van de verkeersveiligheid. Het
is verheugend, dat bij de E.V.O.-leden
voor dat werk een grote belangstelling
kan worden waargenomen en door hen
zeer wel het belang van veilig verkeer
wordt ingezien."
Newport News, Virginia, 20 augustus.
De supertanker „National Defender" is
het op de „United States" na grootste
koopvaardij schip onder Amerikaanse
vlag. Het schip dat voor rekening van
de National Transport Corporation of
New York werd gebouwd bij de hier
gevestigde Shipbuilding Drydock
Company, kan 65.000 ton aardoliepro-
dukten vervoeren.
Het schip is 243 meter lang en heeft
een grootste breedte van 31,2 meter. De
bronzen schroef van 7,2 meter middel
lijn is de grootste, die ooit werd gemon
teerd in een in Amerika gebouwd schip.
De grootste snelheid zal ongeveer 20
knopen bedragen.
Washington, 20 augustus Volgens
nieuwe bepalingen die per 1 januari
1960 in werking treden zal het voor
Europeanen, die een bezoek aan de
Verenigde Staten willen brengen, ge
makkelijker worden een daartoe strek
kend visum te krijgen, aldus een me
dedeling van het Amerikaanse iVlinis-
terie van Buitenlandse Zaken.
De nieuwe bepalingen voorzien onder
meer in een gemakkelijker verkrijging
van een visum voor non-immigranten,
e.e.a. overeenkomstig de aanbevelingen
van "de Internationale Organisatie voor
de Burgerluchtvaart, en verbetering in
de procedures voor de verlenging en
overschrijving van visa voor non-im
migranten.
Het is de bedoeling met de nieuwe
bepalingen de administratieve romp
slomp in dit verband aanzienlijk te be
perken. In het fiscale jaar, dat 30 juni
1959 eindigde, werden in totaal 508.525
visa afgegeven aan toeristen en anderen
die slechts tijdelijk in de Verenigde
Staten verblijven; in dat jaar werden
bovendien 86.440 visa voor non-immi
granten verlengd.
NED. HERV. KERK
Beroepen te Nederhemert A. J. Wijn
malen te Maartensdijk; Stavenisse,
kand. K. J. Jansen te Loenen a. d.
Vecht; Poortvliet C. v. d. Bosch te Bo
degraven; Opheusden T. Langerak te
Vinkeveen.
Bedankt voor Ouddorp A. J. Timmer
te Huizen.
Ds. W. Bousema aanvaardde 19 aug.
1934 hetp redikambt te Sprang en stond
dus 25 jaar in het ambt. Van 1938—1947
diende hij de gemeente Zuid-Beijerland
van 19471954 die van IVIaarssen en
sinds 1954 staat Z. Eerw. te Wageningen.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Aalten i. Binsema te
Baarn.
Aangenomen naar Wiezijl, kand. H.
Nusselder te Dinxperlo; Winsum, kand.
C. Verhoog te Voorschoten; Goor, kand,
F. Veenhuizen te Huizen; Krimpen,
kand. H. Leijsen te Beverwijk; Zaam-
slag M. den Boer te Voorschoten.
Bedankt voor Aduard H. Torenbeek
te Den Ham; Bergum W. Kats te Tiel;
Buitenpost J. Wammensma te Roode-
school; Ferwerd J. Rinzema te Aalten.
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen te De Krim en Midwolda,
kand. M. Rebel te Hilversum; Sneek
W. V. 't Spijker te Drogeham.
Mussel: Ds. T. Brienen, die na zijn
operatie weer voor 't eerst mocht pre
ken, heeft thans van zijn kerkeraad
enkele maanden studieverlof gekregen.
Dat de zonde een hellend vlak is,
wordt wel weer bewezen, door het feit,
dat men het thans bestaan durft om
na de verfilming van verschillende
Bijbelse figuren als Simson en David,
durft men het thans bestaan om het
leven van de Heere Jezus Christus te
verfilmen. Eén en ander zal 100.000.000
kosten. De duur der film is vier uren,
met twee pauzes. Er zijn 50.000 mede-
spelenden en 150 hoofdrollen.
Is het niet droevig
PLAATST XrW FAMILIE-BERICHTEN
m EILANDEN-NIEUWS
Hoever men in de filmwereld durft
te gaan blijkt wel uit het bericht, dat
men een film gaat maken van het leven
van Christus. Na andere bijbelse figu
ren op een on-bijbelse wijze verfilmd
te hebben, gaat men zich nu dus wa
gen aan een film over Christus. Er zal
dus iemand moeten spelen voor Hei
land. Wat een gruwelijke goddeloos
heid. Het bericht, dat in De Telegraaf
stond, luidt als volgt:
Een Britse edelman, lord Malcolm
Douglas Hamilton, een vroegere oorlogs
vlieger en parlementelid, is de leider
van een project van 100 miljoen voor
de verfilming van het leven van Chris
tus.
Het plan is de film, „De zoon van
God" getiteld, op Kerstmis 1960 gelijk
tijdig in Londen, New York, Parijs, Ro
me, Madrid, Jeruzalem en Hollywood in
première te laten gaan.
De 100 miljoen is de grootste som,
die ooit voor een film werd uitgegeven.
Het hoofdbestanddeel hiervan is een
nieuw drie-dimensionaal procédé, dat
speciale brillen of andere hulpmiddelen
overbodig zal maken. Lord Malcolm's
maatschappij, de Parliament Pictures
Corporation, hoopt, dat het procédé op
tijd voor de film klaar zal zijn.
De duur van de film is vier uur met
twee pauzes. Met Lord Malcolm maken
de New Yoi-kse advocaat David Steil-
man, een financieel genie, die naar ver
luidt bij Mike Todd's „Rond de wereld
in 80 dagen" was geïnteresseerd en Wil
liam Free, voormalig acteur-regisseur
conferencier en bekeerling van Billy
Graham, deel uit van de nieuwe film
maatschappij.
Een derde van de winst van de film
zal ten goede komen aan liefdadige in
stellingen en kerkelijke organisaties.
Vele van de laatsten hebben het draai
boek van de film, waar negen jaar aan
werd gewerkt, goedgekeurd.
Voorlopig denkt men aan 50.000 mede-
spelenden en 150 hoofdrollen. De opna
men zullen worden gemaakt in Holly
wood en de Californische woestijn, waar
„De grote visser" werd verfilmd. De be-
gindatum van de verfilming is nog niet
bepaald, doch Lord Malcolm hoopt dat
het medio november zal zijn.
(Geref. Weekblad)
„Wij communisten willen u op aarde
gelukkig maken. Ik wil uw religieuse
gevoelens niet kwetsen, maar ik wens
te onderstrepen dat de priesters van
uw kerk u een paradijs in de wolken na
uw dood beloven. Zijt gij tevreden met
uw lot in het leven?"
Dergelijke volzinnen en vragen kwa
men voor in een toespraak die Chroest-
sjew tijdens zijn bezoek aan Polen hield
Voor deze aanval op de godsdienst en
zijn betoog, dat hierop neerkwam dat
het communisme de mensen een beter
leven kan verschaffen dan de kerk, had
hij echter niet de beste plaats gekozen,
want zijn toehoorders bestonden voor
namelijk uit rooms katholieken.
Af en toe pauzeerde de sowj et-pre
mier om gelegenheid te geven instem
ming te betuigen, maar die kwam niet.
Zijn gehoor bewaarde tijdens deze pas
sages een volkomen stilzwijgen, terwijl
de rest van zijn rede geestdriftig werd
ontvangen.
(Belijden en Beleven).
Een bekend Chinees predikant. Wang
Ming Tao, is opnieuw in de gevangenis
gekomen, bericht een uitgewezen En
gelse zendelinge in China, Helen Willis.
Zij vertelde, dat hij enige tijd geleden
werd gevangen genomen en blootge
steld aan martelingen en hersenspoe
ling. Tijdens deze behandeling onder
schreef hij een verklaring, die de com-
munistisciïe autoriteiten hem voorleg
den, waarna hij werd vrijgelaten. Toen
het hem duidelijk werd, wat hij onder
schreven had, ging hij naar de autori
teiten toe, trok zijn handtekening in en
kwam daarmee opnieuw in gevangen
schap.
De Engelse zendelinge vertelde voorts
dat 130 van Shanghais 150 kerken ge
sloten zijn, terwijl de 20 die nog open
In antwoord op een schrijven van het
Produktschap voor Siergewassen heeft
het bestuur van het Landbouwschap
zijn mening bekend gemaakt over de
omvang van het teeltrecht voor bloem
bollen voor het teeltjaar 1959/1960,
zulks in overeenstemming met de in
zichten van de afdeling Bloembollen
teelt.
Ten aanzien van de narcissen is de
laatste jaren het areaal van 7 tot 9"/o
onbenut gebleven. Uit dien hoofde zou
gesteld kunnen worden, dat er geen be
hoefte is aan uitbreiding van het teelt
recht. Toch stelt het Landbouwschap
een kleine uitbreiding voor, en wel van
3''/o, opdat er voor de kwekers wat meer
armslag komt. Het is niet uitgesloten
dat daardoor ook voor de jonge kwe
kers het stichten van een bedrijf ge
makkelijker zal worden.
Ten aanzien van de hyacinten is het
Landbouwschap van oordeel, dat een
uitbreiding met 3"/o verantwoord is
aangezien de export over de laatste ja
ren een gezonde stijging vertoont.
Ten aanzien van de tulpen tenslotte
meent het Landbouwschap, dat een uit
breiding met 5"/o verantwoord is.
Het Landbouwschap stelt derhalve
aan het Produktschap voor Siergewas
sen voor het teeltrecht voor narcissen,
hyacinten en tulpen vast te stellen op
resp. 103»/o, 103»/o en 105% van de om
vang van het teeltrecht van het voor
afgaande jaar.
staan, door de straat worden gediri
geerd. Hier worden niet alleen de pre
ken gecensureerd, maar krijgen de pre-
dikrnten rechtstreeks orders over wat
zij moeten zeggen, speciaal ten gunste
van het regime. (C. W.)
Behalve de wetenschappelijke archeo
logen, bedrijven in Israël ook talloze
„gewone" mensen oudheidkunde, gewild
en zelfs ongewild! Zo vonden landarbei
ders bij het bewerken van hun grond
bij de kibbuts Kabri in West Galilea
een eigenaardige verzameling stenen
vazen, waarbij hoeveelheden half-edel
stenen lagen opgetast, w.o. granaat-ste
nen, obsidiaan en malechiet. Voorts een
stenen beeld, dat een ram moet voor
stellen.
Bij opgravingen te Azor (in de buurt
van Tel Aviv) werden onder leiding van
het Departement van Oudheidkunde ooli
belangrijlïe ontdekliingen gedaan, die
ons terugbrengen tot de 18e eeuw voor
Ciiristus.
Gedurende de jaarlijkse bijeenkomst
van de Israël Exploration Society in
Safad (Opper-Galilea) kwamen duizen
den uit alle delen van de jonge staat
luisteren naar en vertellen van de op
merkelijke oudheidkundige vondsten,
die gedurende het afgelopen jaar waren
gedaan.en die de bijbel opnieuw op
vele punten bevestigden en aanvulden.
Vooral die bij Hatzor blijlcen van groot
belang te zijn.
Wie Israël bezoekt verzuime niet de
ze schatten der oudheid te bewonderen
in het Bezalel National Muheum te Je
ruzalem en de Musea te Haifa en Tel
Aviv. Vooral het Ethonologisch Museum
en het Folklore-Archief in Haifa zijn
een bezoek meer dan waard.
(Kerk en Israël)
Over het algemeen horen wij hier uit
sluitend over de immigratie naar Israël
en weinig over de emigratie uit de jon
ge staat. Toch verlaten geregeld Joden
Israël om zich elders, voornamelijk in
Noord- en Zuid-Amerika te vestigen.
Opvallend is daarbij, dat de vertrek
kenden niet behoorden tot de kortelings
aangekomenen, doch tot de groeperin
gen, die in de jaren vóór de tweede we
reldoorlog in Israël waren gekomen. Het
minst aarden de immigranten uit Ca
nada en de Verenigde Staten: van de
gedurende de laatste twintig jaren van
daar aangekomen 35.000 personen zijn
er nog maar 6000 in Israël woonachtig!
Sinds de prediking van de staat Israël
verlieten niet minder dan rond 100.000
personen weer hun nieuwe vaderland
voor goed.
De minister van Binnenlandse Zaken
in Jeruzalem heeft nu een studie-com
missie ingesteld om een onderzoek in te
stellen naar de werkelijke oorzaken van
deze ongewenste emigratie. Aan de hand
van de resultaten van die enquête zal
de regering zich dan kunnen beraden
wat er zal moeten worden gedaan, om
de drang het land te verlaten en zich
blijvend elders te vestigen, tegen te
gaan. (Kerk en Israël)
KLM ontwerp laadplatform
voor DC-S
Straalverkeersvliegtuigen, zoals de
DC-8, brengen nog meer snelheid in de
luchtvaart dan er reeds is. Dat is uiter
aard in de lucht het geval. Doch ook op
de grond moet het sneller, wil men daar
geen kostbare tijd verliezen.
Voor het beladen en lossen van de
vracht in zo'n DC-8 heeft de KLM een
hydraulisch werl^end laadplatform ont
worpen. Naast de traditionele vorkhef
truck zal in de toekomst ook met dit
nieuwe systeem „verticaal" beladen en
gelost worden. Dit platform kan vrijwel
tot op millimeters nauwkeurig afgesteld
worden en de over te laden goederen
kunnen zonder onderbreking worden
overgebracht. Uitstekende delen, zoals
hefmasten, ontbreken geheel.
Het nieuwe voertuig is door de Ne
derlandse industrie vervaardigd.
Op de pluimveemarlit van vrijdag 21
augustus 1959 werden aangevoerd 5000
kippen.
Kippen (witte) 1,401,50 per kg le
vend gewicht; kippen (gekleurd) 1,35
1,45 per kg levend gewicht; tamme
konijnen 4,------10,per stuk.
Iets ruimer aanbod van kippen met
levendige handel en de prijzen iets lio-
ger.
Prima
en niet te evenaren
RIJMEN VAN TIJMEN
Stellendam is optimistisch.
Immers de begroting sluit,
't Geen vooral in deze dagen,
Nog al aardig wat beduidt.
Elders wil het heel niet sluiten,
Overal haast een tekort.
Dat, hoe men het ook zou wensen,
Helemaal niet sluitend wordt.
Zeli:er. Stellendam kent zorgen,
Maar niet op zo'n grote schaal.
De begroting voor 't jaar '60,
Spreekt wel o zo klare taal.
Vismijn, badhuis, geven zorgen,
Enliele scholen zijn vrij oud.
Maar er worden in de toekomst,
Nogal liuizen ook gebouwd.
Dat belooft wel wat te worden,
Stellendam is niet zo mis.
Zodat het voor de gemeenschap,
Wel een soort model-dorp is.
Boeren, burgers, wie ge zijn moogt,
Spiegel U aan Stellendam.
Zet de tering naar de nering.
Vast, dat 't dan in orde kwam.
Tij men,
Met de volgende schepen kan zeepost
worden verzonden. De data waarop de
correspondentie uiterlijk ter post mott
zijn bezorgd, staan, tussen Iiaakjcs,
achter de naam van het scliip vermeld,
Argentinië: m.s. „Montlerland" (2G-8);
Australië: s.s. „Bendigo" (24-8), t;,s!
„Arabic" (29-B); Brazilië: s,s. „Albhco'
(25-8), m.s. „Graveland" (29-8); Canada:
m,s, „Byklefjell" (24-8), s,s, „Kamper-
dijk" (27-8), s.s. „Atlantic" (28-8); Chili:
via New York (23-8 en 28-8); Indonesië:
m.s. „Karachi" (27-8); Ned. Antillen:
ra.s, „Oranje Nassau" (25-8); Ned, Nw,
Guinea: m,s,. „Karachi" (27-8); Surina
me: m,s, „Charis" (25-8); Unie van Z,
A:Ciika en Z.W. Afrika: m.s, „Edinburgh
Castle" (29-8).
Inliclitingen betreffende de verzen-
dingsdata van postpalvketten geven de
pcstkanloren.
Aangezien vele, op onvoldoende of
onjuiste gegevens berustende geruchten
omtrent de pootgoedsituatie in Neder
land worden verspreid, heeft het dage
lijks bestuur van de Nederlandsche
Algemene Keuringsdienst voor land-
bouwzaden en aardappelpootgoed
(N.A.K.) besloten het navolgende be
kend te maken.
De resultaten van de veldkeuring
Bij het voorlopige classificatie van
het pootgoed werd van de 31.700 ha die
voor keuring werden aangemeld, tot op
dit moment omstreeks 8.600 ha defini
tief te velde afgekeurd als gevolg van
een te sterke besmetting met virusziek
ten. De veldkeuringen zijn nog niet vol
ledig beëindigd, zodat dit laatste getal
nog aan wijzigingen onderhevig is.
Van de omstreeks 23.000 ha pootgoed,
die voorlopig te velde werden goedge
keurd, werden volgens een verrichte
taxatie omstreeks 18.000 ha voorlopig
geclassificeerd in de klassen A of hoger
en omstreeks 5.000 ha voorlopig in de
klassen B en C.
De toepassing en verwachtingen
van de nacontrole.
Het dagelijks bestuur van de N.A.K.
heeft besloten, dat al het op grond van
de veldkeuring voorlopig in enige klas
se goedgekeurde pootgoed aan een na-
controle dient te worden onderworpen,
alvorens tot een definitieve classificatie
zal worden overgegaan. Bij de toepas
sing van deze nacontrole zullen alle be
staande normen ongewijzigd worden
gehandhaafd, zoals deze ook in vorige
jaren werden toegepast. Er worden
geen redenen aanwezig geacht om een
noodklasse voor pootgoed in te stellen.
(Ter oriëntering mag er op worden ge
wezen, dat de definitief goedgekeurde
pootgoedarealen in de jaren 1957 en
1958 hebben bedragen: 1957-22.812, 1958-
23.682).
Verwacht wordt, dat in totaal in Ne
derland ongeveer 75.000 partijen poot
goed aan een nacontrole zullen worden
onderworpen, ten einde de definitieve
klasse te kunnen bepalen. Enkele ge
westelijke keuringsdiensten zijn reeds
met dit onderzoek begonnen of hebben
zich enigermate georiënteerd omtrent
de juistlieid van de voorlopige classifi
catie.
Daarbij is geblelven, dat er zeer ern
stig rekening mee moet worden gehou
den, dat nog vele Masseverlagingen
zullen moeten volgen, zowel in de zeer
vroege als in de andere rassen.
Van enkele grotere keuringsdiensten
zijn momenteel nog geen resultaten be
kend, waarom de hieronder weergege
ven resultaten van het onderzoek van
slechts 380 partijen met de nodige re
serve moeten worden gelezen.
Bij deze oriëntering werden onder-
zoclit:
43 partijen, die voorlopig waren geclas
sificeerd in de klasse S; 56 in de klasse
SE; 180 in E; 75 in A; 26 in B.
De resultaten van dit onderzoek wa
ren zodanig, dat 7 partijen in de klasse
S; 29 in SE; 85 in E; 96 in A; 75 in B;
67 in C; 21 partijen zouden moeten wor
den afgekeurd.Deze kunnen definitief
worden gerangschikt.
Deze zeer voorlopige resultaten sa
menvattend leert ons dat:
Ie van de 354 partijen, die in de klassen
A en hoger voorlopig waren gerang
schikt er 165 45''/o in hun klasse
konden worden gehandhaafd en dat
55''/o een klasseverlaging moet on
dergaan;
2e van de 354 partijen, die voorlopig A-
waardig of hoger werden bevonden
er 219 tenminste A-waardig blijven,
d,i. 60»/o, terwijl de resterende 40"/o
in een lagere klasse dan A moest
worden geplaatst.
3e van de voorlopig geclassificeerde 3^0
partijen er 21 5,5''/o afkeurens
waardig zijn.
Het dagelijks bestuur van de N,A,K,
is zich er van bewust, dat deze zeer
voorlopige cijfers slechts een indruk
weergeven van de huidige pootgoedsi
tuatie; er zal naar worden gestreefd
omstreeks 1 september a,s., indien meer
betrouwbare gegevens bekend zijf,
hierover nadere mededelingen te doen.
Schipper Rudeman ging eerst met zijn
passagier het gangboord uit naar voren,
terwijl hij opmerkte, dat het meer dan
tijd werd, de luiken te teren, de mast
te schrappen en te oliën en het takel-
werk na te zien. Achter was het meer
dan nodig, dat de roerkop en de water-
vaten geschilderd werden, kort om, er
was zoveel werk op de Bato, dat Adri-
aan verwonderd vroeg:
„Maar schipper, een kind kan toch
begrijpen, dat ge het op de duur niet
zonder een volwassen knecht kunt bol
werken Ik moet eerlijk zeggen," ging
de matroos voort, „dat ik niet kan be
grijpen, hoe ge kunt voortsukkelen met
alleen een jongen als helper aan boord."
„Och, als het weer maar goed is, gaat
het met het varen nog wel, ik ben voor
mijn leeftijd nog krachtig genoeg, maar
de grootste moeilijkheid is, dat er te
veel werk onafgedaan moet blijven lig
gen en dat ik, zodra het weer wat on
gunstig begint te worden, genoodzaakt
ben Jette te hulp te roepen, of als het
erger wordt, zo gauw mogelijk een vei
lige ligplaats op te zoeken en beter weer
af \e wachten. Ik ben wel arm, maar
toch verdien ik met Gods hulp nog een
eerlijk stuk brood als schipper op mijn
eigen schuit en zolang dat nog blijft
gaan, kan ik nog zingen: Geloofd zij
God met diepst ontzag. Hij overlaadt
ons dag aan dag met Zijne gunstbewij
zen. En nu zal ik je eerst je nachtver
blijf aanwijzen", en meteen ging hij
Adriaan voor, het donkere trapje af,
naar het vooronder.
Veel was daar niet te zien. Een paar
houten bankjes en een grote kist, die
als tafel dienst kon doen, vormden zo
ongeveer het gehele meubilair, terwijl
in de voorpiek, vlak bij de steven, een
zindelijk bed stond.
„Je logies is niet erg royaal te noe
men, Arjaan," zei de schipper veront
schuldigend, „maar dat is nu eenmaal
niet anders. Zet je plunjezak maar neer
dan gaan we nog even een bezoek bren
gen in het achteronder, en je doet maar
net, of je Jette niet ziet; dan komt ze
het vlugst op haar gemak." Toen de
matroos zijn plunjezak had neergelegd,
trok hij zijn laken wambuis uit, want
hij begon het al knap warm te krijgen.
Toen Adriaan Nitzema een ogenblik la
ter weer afgedaald was in het achter
onder, werd hij reeds dadelijk getroffen
door orde en netheid, die de aanwezig
heid van een degelijke huisvrouw ver
rieden en onwillekeurig en met zekere
ontroering kwam hem de oude woon
kamer in Friesland op de eenzame hoe
ve van Jauk Nitzema in de gedachte.
Hier was de matroos in het heiligdom
van de onnozele dochter van schipper
Rudeman, dat voelde de jonge man nog
meer dan hij het zag, want ieder voor
werp in die lage, maar tamelijk brede
ruimte, droeg het kenmerk van een
zorgvuldig onderhoud.
„Kijk", zei de matroos, toen hij een
blik om zich heen had geworpen, „dat
is nu voor het eerst van mijn leven,
dat ik een voet zet in de fiejuit van een
riviervaartuig, en ik moet eerlijk be
kennen, dat ik niet had gedacht, een zo
geriefelijk verblijf op de Bato aan te
treffen. Maar", voegde hij er lachend
aan toe, „het achteronder van de schip
per en de hut van de kapitein op schoe
ner of fregat, ze komen hierin op het
zelfde neer, dat ze de verblijfplaatsen
zijn voor de gezagvoerder."
„Nee, Arjaan," merkte de schipper
dadelijk op, „dat komt niet op hetzelfde
neer. Er is dit verschil, dat de hut van
de kapitein voor de matroos verboden
terrein is, terwijl het achteronder van
de schipper in vele gevallen ook voor
een goede knecht openstaat. Ik voor mij
heb altijd graag, dat mijn knechts, als
er tenminste gelegenheid voor is, met
mij het maal gebruiken in het achter
onder en 's zondags mag hij het evenals
ik en de mijnen als zijn thuis beschou
wen." Nog even praatte de schipper
met de jonge man en telkens als hij
hem Arjaan noemde, wierp de onnozele
Jette een schuwe blik op hem. Toen de
matroos achter de schipper aan het
achteronder weer verliet, keek ze hem
na tot hij zijn voet weer op het dek
zette.
„Ziezo, nu heb je de Bato gezien,"
merkte de schipper met een glimlach
op; „ga nu maar je werkpakje aantrek
ken, je tijd van passagieren is voorbij."
Adriaan Nitzema wipte vlug naar be
neden ,om geen vijf minuten later weer
boven te komen in de gewone kledij
van de matroos van die tijd, en dat was
op die warme zomerdag een uitrusting,
die weinig tijd vereiste om aan te doen
of af te leggen.
HOOFDSTUK 6
IN 't ACHTERONDER
Nu ben ik klaar om van alles aan te
pakken, wat je me opdraagt, schipper",
zei Adriaan Nitzema en toen de oude
man de stevige gast vóór zich zag staan,
dacht hij aan zijn eigen zoon, die eens
op dezelfde schuit werkte en nu reeds
zovele jaren in het graf rustte. Samen
werkten de beide mannen op de tjalk,
alles gereedmakende, om zo spoedig
mogelijk onder zeil te gaan. Al gauw
had schipper Rudeman gezien, hoe vlug
en handig de Fries het hem ongewone
werk aanpakte, en de oude man, die
steeds in goede luim was, gaf hem zo
nodig onderricht en praatte onderwijl
over het schippersleven op de Zeeuwse
stromen met die gemakkelijkheid in de
omgang, het varensvolk eigen.
Het was Adriaan Nitzema te moede,
alsof hij zich hier op dit vaartuig nu
al thuis voelde en de oude man met de
witte baard hem die akelige leegte in
zijn gemoed deed vergeten. De leegte,
die hem gekweld had van de eerste
dag van moeders dood af, en die in
zekere zin nog erger werd, toen Jauk
Nitzema hem verteld had, dat hij eigen
lijk geen bloedverwanten meer op de
wereld had. Zelfs de naam van zijn
eigen vader had Jauk hem niet kun
nen zeggen. Wel had de boer gezegd,
dat hij die kon vinden, gegraveerd in
het deksel van de zilveren tabaksdoos.
Al wel honderdmaal had Adriaan ge
tracht de naam te ontcijferen, maar het
schrift was zo fijn en met zoveel sier
lijke krullen bewerkt, dat het totaal on
mogelijk was, er ook maar één enkele
letter van te lezen, zodat hij het ten
slotte maar had opgegeven.
Eer men er erg in had, was de voor
middag omgevlogen en toen Jette hal
verwege uit het achteronder kwam en
met zachte, bedeesde stem riep: „Vader
eten", kon de jonge man niet nalaten
op te merken: „Daar zijn jullie vroeg
bij, is het niet, schipper „Welnee",
was het antwoord, „"t is de gewone tijd
voor 't middageten en daar is Jette al
tijd precies mee."
Het eenvoudige maal smaakte Adri
aan Nitzema voortreffelijk en de ge
zellige huiselijkheid in 't achteronder
deed hem goed.
„'k Heb nog maar zelden zulke lek
kere aardappelen gegeten", merkte hij
op, en lachend voegde hij er bij: „Als
men een zeereis van bijna twee jaar uit
en thuis achter de rug heeft, krijgt men
zo langzamerhand zijn bekomst van
erwten, bonen gort, rijst, pekelvlees
en dergelijke scheepskost." Vóór men
begon te eten had de schipper de han
den gevouwen en hardop een zegen ge
vraagd en toen men klaar was, gaf Jet
te hem de oude, stukgelezen Bijbel, die
op het kastje tegen het beschot zijn
vaste plaats had. De schipper opende
het Boek en begon te lezen, waar hij
gisteren geëindigd was. Van zijn prille
jeugd af was Adriaan Nitzema gewoon
geweest, dat er 's middags na de maal
tijd uit de Bijbel werd gelezen. Vader
Jauk week daarvan onder geen enkele
omstandigheid af, maar 't was voor de
wilde jongen destijds vaak een kwel
ling geweest, naar de droge eentonige
stem van de voorlezer te moeten luiste
ren en het laatste woord was hem altlid
het liefste geweest. Nu luisterde hij met
aandacht naar de klankvolle stem van
de schipper, die las van het verraad van
Petrus in de rechtzaal van Kajafas, de
hogepriester.
(Wordt vervolgd)
