De radioactiviteit in ons land 40-jarig jubileum Fa. I. Verbrugge Zoon Reis naar Rome MIDDELHARNIS De heer C. Groen ontving koninklijke onderscheiding 32e jaargang Vrijdag 24 juli 1959 No. 2814 Chr. STREEKBLAD OP GEREFORMEERDE GRONDSLAG VOOR DE ZUID-HOLLANDSE EN ZEEUWSE EILANDEN Verschijnt tweemaal per week: dinsdag- en vrijdagavond vin (Slot) MEDITATIE BINNENVERINGBED SCHUIMRUBBERBEO PRINS HENDRIKSTRAAT 14 - POSTBOX 8 - MIDDELHARNIS Redactie en Advertenties uitsluitend Telefoon K 18702629 Na 6 uur 's avonds Telefoon K 1870—2017 Giro 167930 ABONNEMENTSPRIJS 1.90 PER KWARTAAL ADVERTENTIEPRIJS 12 cent per mm. Bij contract speciaal tarief. We gaan deze artikelenserie over on ze Rome-reis besluiten met één en an der te vertellen over de stad Florence, waar we op de terugreis nog enkele da gen verbleven. Na Rome is deze stad wel de beroemdste van Italië op het gebied van historie en kunst. Het is één van de schoonste steden ter we reld en ligt in de vlakte van de Arns. Het is de stad met de schoonste ver zameling schilderijen in haar musea en tevens de geboorteplaats van een aan tal wereldberoemde Italianen uit de ge schiedenis: Dante, Boccaccio, Petrarca, Galileï en Macchiavelli, terwijl ook Mi chel Angelo van Florentijnse afkomst was. In het bijzonder willen we aan dacht schenken aan een heel bekende figuur uit de kerkgeschiedenis, die hier een grote rol heeft gespeeld, n.l. Savo narola. Allereerst hebben we de Dom van Florence bezocht, wier koepel de stad domineert. Vóór de bouw van de Sint- Pieter in Rome overtrof deze kerk alle andere in Italië. Ze vertoont een zeer aparte bouwstijl en maakt van buiten een overweldigende indruk. Van binnen is ze, vergeleken bij andere grote R.K. kerken, zeer sober ingericht. Indien haar stenen konden spreken, zou ze heel wat uit de historie van Florence kun nen vertellen, want er zijn grootse din gen in geschied zoals de profetische prediking van Savonarola, maar ook bloedige drama's afgespeeld zoals in het jaar 1478. In die tijd regeerde over Flo rence het vorstenhuis van de Medici. Een deel van de adel had een samen zwering gesmeed met medeweten van de paus en op een zondag poogde men Lorenzo en zijn broer Giuliano op het ogenblik, dat de priester in de Dom de mis bediende en de hostie ophief, van het leven te beroven. Met Giuliano lukte dit, doch Lorenzo, die door twee priesters werd aangevallen en nog aan de hals verwond werd, wist via de sacristie te ontkomen en werd toen alleenheerser, daar de samenzwering mislukte. Los van de Dom staat op de Piazza del Duomo (Domplein) het Baptisterium, de doopkapel. Eén der ingangen heeft een bronzen deur met zó vele en zó schone reliëfs uit de bijbelse geschie denis, dat haar gelijke niet te vinden is. In deze kapel ;is,'öok Dante, de be roemdste der Italiaanse dichters en schrijver van de ,i.Divina Comedia" ge doopt, maar hij ligt begraven in Raven na. We zagen merkwaardigerwijze in dit Baptisterium een prachtige graf tombe van paus Johannes XXllI. Dit is de naam van de huidige paus! Wat we toen al vermoedden, bleek later thuis bij nader onderzoek juist: de eerste Jo hannes XXIII was een z.g. schisma paus, die in de verwarde tijden van het Concilie van Constanz als tegenpaus was opgetreden, maar in 1415 werd af gezet en in Florence stierf. Een andere beroemde kerk is die van Santa Croce (heilig kruis). Omdat daar veel beroemde Florenstijnen begraven liggen, wordt ze wel de Westminster Abbey van Florence genoemd. Daar ia de graftombe van Michel Angelo, de grootste kunstenaar der Renaissance: architect, beeldhouwer, schilder; van Galileï, de wis- en sterrekundige, die voor zijn bewering, dat de zon stilstaat en de aarde draait; in de gevangenis terechtkwam; van Macchiavelli, de staatsman en schrijver van „De Vorst", naar wie nog steeds een bepaalde soort slechte politiek macchiavellisme ge noemd wordt. We zagen er ook een mo nument ter ere van Dante, wiens ge boortehuis men in de stad nog aan wijst. Wat men beslist niet mag overslaan, is de Galleria Uffïzi, het rijkste schil derijen-museum ter wereld. We hebben er enkele uren in rondgedwaald, maar het is onmogelijk daarover te schrij ven. Zoiets moet men zelf zien. En voorts gaat iedereen naar de kerk San Lorenzo met de kapellen der medici, die het familiemuseum vormen van dit befaamde bankiersgeslacht, dat vorsten, kardinalen en pausen leverde en wier meest bekende vertegenwoordigers Lo renzo il Magnifico (de prachtlievende) en Catharina de Medici waren. De laat ste, koningin van Frankrijk geworden, is berucht ^Is aanstichster van de Pa- rijse Bloedbruiloft in 1572. Deze kapel len zijn van een fabelachtige schoon heid en rijkdom. Er staan schitterende graftomben van de hand van Michel Angelo, die hier op het hoogtepunt van zijn kunst stond. En tenslotte Savonarola, wiens ar beidsveld in Florence gelegen heeft. De ze monnik was in 1452 te Ferrara ge boren en trad op 23-jarige leeftijd in het Dominicanen klooster te Bologna. Zes jaar later ging hij naar het klooster San Marco in Florence en werd daar in 1491 prior. Hij zag zeer duidelijk het verval van de kerk en hekelde de weeldezucht en wereldsgezindheid van de paus en van de Medici's. In zijn pre diking in de kloosterkerk striemde hij de misbruiken van de kerk en de ver dorvenheid van adel en volk, waarbij hl] hemelse straffen voorspelde. De toe stand in de R.K.kerk was in die tijd aiep treurig. Omstreeks 1500 verkeerde ze m een dieptepunt. Paus Innocentius VIII (1482—1492) werd b.v. genoemd „de vader des vaderlands" vanwege zijn grote aantal kinderen ondanks het ver- Phchte celibaat. Openlijk richtte hij op ae bruiloft van één van zijn zoons met ae dochter van Lorenzo de Medici een luxueus feestmaal aan. En Alexander vi was nog beruchter. Deze Spanjaard was door omkoping der kardinalen paus Zo zeiden zij tot hem: Zeg nu Schib- boleth; maar hij zeide: Sibboleth, en kon het alzo niet recht spreken. (Richteren 12 6a) Een bekende geschiedenis, naar ik hoop, voor de meesten van de lezers. Er is een onzalige broederkrijg in Is raël uitgebroken. De Efraimieten strij den tegen hun broeders uit Gilead. De slag is echter geslagen en de Efraimie ten hebben de nederlaag geleden. Zij vluchten naar de Jordaan om een goed heenkomen in hun eigen stamgebied te vinden. Tot hun schrik echter bemerken zij, dat de veren der Jordaan door de Gileadieten zijn bezet. Maar ach, wat zorg, zij zullen zich uitgeven als Gi leadieten en weigeren te erkennen, dat zij Efraïmieten zijn. De Gileadieten hebben echter een middel om uit te vinden, of zij inder daad een vriend of een vijand zijn. Al hoewel als broeders zij de zelfde taal spreken, is er een klein verschil. De Efraïmiet is onmiddellijk herkenbaar aan de wijze, waarop hij sommige woor den uitspreekt. Hij kan geen Schibbo- leth zeggen, maar maakt van de sch een s, zodat hij Sibboleth zegt. Éen klein, maar voornaam onderscheid. Zo hij Sibboleth zegt, hij zal sterven en niet veilig ontkomen. Ziedaar, in het kort een geschiedenis, waarover wij eens met u handelen willen. Hoe klein is het verschil in de beide woorden en toch hoe groot is het be lang om Schibbolet recht uit te spreken, want er is de vraag van leven of dood aan verbonden. Nu, alzo kunnen wij ook spreken van een Schibboleth of Sibboleth in betrekking tot onze reis naar de eeuwigheid. Wanneer wij aanstonds aan de oevers van de doodsjordaan komen, dan zal ook van eeuwigheidsbelang zijn of het geestelijke Schibboleth op de rechte wijze zal worden uitgesproken. Wat is dan wel het geestelijke Schibboleth? Wel, zeer nadrukkelijk antwoordt ons daarop de Heilige Schrift, waar de Hee- re Christus ons Zelf betuigt: „En dit is het eeuwige leven, dat zij U kennen, de waarachtige God en Jezus Christus, Die gij gezonden hebt." Wij moeten dit Schibboleth niet door een onbijbels doen vervangen. Helaas wordt er zo me nigmaal een Schibboleth gemaakt van iets, dat echter als zodanig niet dienen kan. Hoe vaak wordt het wezenlijke van de leer der waarheid niet ingeruild voor allerlei minder belangrijke ideeën aan menselijke traditie ontleend, die, alhoewel waardevol voor een tijd of voor een streek, toch geen dingen zijn, waaraan ons eeuwig welzijn zou kun nen worden afgewezen. Gods Woord leert ons op zovele plaatsen wat het wezenlijke Schibbo leth is. Paulus legt daarvan getuigenis af, wanneer hij zegt, dat hij niet voor genomen had iets te weten, dan Je zus Christus en Die gekruist. Alles, dat buiten Hem omgaat of zichzelf buiten Hem zoekt te vertroosten, komt be drogen uit. Er is maar één Naam onder de hemel gegeven door welke wij moe ten zalig worden en die Naam is de Naam van de eniggeboren Zoon van God. Geve de Heere ons toch daarvan én voor onszelf èn voor anderen overreed te mogen zijn. want het is zo hoogst noodzakelijk om ons juist in deze zaak niet te vergewissen. Het is als bij de Efraïmieten, de zaak van leven of dood is er aan verbonden. Er dus elkander op wijzende, dat de Naam van de Heere Jezus Christus het waarachtige Schib boleth is, waaraan zich een ieder te onderzoeicen heeft, moeten wij nu let ten op het zeer kleine verschil, dat er tussen dit woord en het woord Sibbo leth is. Hoe komt het nu, dat de Efraïmiet dit woord niet recht zeggen kon. Wel ge kunt u dit zelf verklaren, als ge be denkt hoe dikwijls er toch verschil is in de wijze, waarop men een woord of zelfs enige letters, uitspreekt bij men sen, die dezelfde taal spreken. Hoeveel Nederlanders zijn er niet, die alhoewel Nederlands sprekend, de streek vanwaar zij komen in Nederland, ver raden door de onderscheiden wijze van hun uitdrukken. Ge moet in een be paalde streek geboren zijn om er de taal gehegl in overeenstemming met de streekbewoners te kunnen spreken. I En nu, zo is het ook met het geestelij ke Schibboleth. Ge kunt dit alleen maar recht leren spreken uit kracht van een geboorte, een geestelijke geboorte wel te verstaan. Hoezeer ge het ook trachten moogt, uw spraak maakt u altijd open baar. Die niet in Sion geboren zijn, zullen de taal van Sion nooit leren spre ken. Het kan er soms wel veel op ge lijken. De Gileadieten konden het nau welijks onderscheiden, maar aan één letter slechts kwam het onderscheid openbaar. De naamchristen of mondbelijder kan het waarachtige Godswerk zo naboot sen, dat het onderscheid nauwelijks waarneembaar is, maar bij de veren van de doodsjordaan zal het onderscheid toch openbaar worden. Hoe gering het ook moge zijn, nooit kan de nabijkomende christen het gees telijke Schibboleth uitspreken. Hij i= niet in Sion geboren en heeft het niet als de ware Sioniet geleerd om het we zenlijke Schibboleth te spreken. De in Sion geborenen hebben het geleerd. Nee, vanzelf hebben zij dit niet aan stonds na hun geboorte kunnen spre ken. Wie verwacht, dat een pas ge boren kind spreken zal Is niet het ge schrei het enige, waaraan het leven ken baar wordt Maar eerst na veel sta melen, hakkelen en haspelen, leert het kind geleidelijk aan spreken. Ja, geleidelijk aan zal de ware Sio niet het Schibboleth leren spreken. Dan leert hij, de zaligheid is in geen an dere meer te vinden en is zijn enige ge loofsbelijdenis geworden: Het zij verre van mij, dat ik zou roemen anders dan in het kruis van de Heere Jezus Chris tus, door welke de wereld mij gekrui sigd is en ik de wereld. Dat heeft God hem geleerd. Geen andere roem kent hij en begeert hij meer, dan zijn roem in Hem, Die het alles heeft volbracht. En dat kan de nabijkomende christen nooit. Ja ge wis, hij schijnt het te kunnen, maar er is een wezenlijk verschil. Nooit leerde deze uit de diepte tot God roepen; nimmer heeft deze in ver legenheid zijn ellendige toestand voor God beweend en betreurd; nimmer gaf hij alle hoop op om alleen als een ver loren mens voor de Heere te buigen. Neen, daar is hij vreemdeling van. Hier is hij op de wereld dat volk dikwijls gram geweest, heeft hen versmaad; voor dompers gekreten; als ongezond aange merkt; in hovaardij hen veracht of met welke bejegeningen ook zijn gramschap jegens hen getoond. Maar weet, lezer, dat aanstonds bij de veren van die Jordaan men het po gen zal om met een Sibboleth zichzelf te redden en het verbonden zijn met de gemeente des Heeren te veinzen. Maar daar zal zijn bedrog ontdekt, zijn huichelarij aan de kaak gesteld worden. Daar zal God de Zijnen, die daar sta melend het Schibboleth des geloofs zul len spreken niet beschamen, maar de vreemdeling, die in Sion niet geboren werd zal daar zekerlijk beschaamd wor den. Dan is het uit met onze oppervlak kige godsdienst; met ons naapen van Gods kerk. Daar worden de harten be proefd. Daar komt het Godswerk voor de dag. Hoe vaak ook de oprechte be ven moet en meent, dat hij niet dan Sibboleth spreken kan, zij zullen niet beschaamd uitkomen. Juist die in Sion geborenen moeten het zo dikwijls vre zen, want zij kennen iets van het be drog des harten. Maar Hij, Die maakt, dat henlieder werk in der waarheid zal zijn, zal ook daar het werk van Zijn handen niet varen laten. Doe de Heere ons naar de regel van Zijn Woord onszelf gedurig beproeven en onderzoeken of wij in het geloof zijn. Het is het waard. Eeuwig wel of wee is er aan verbonden. Doorzoek uzelf nauw, ja zeer nauw. Het worde onze bede: Doorgrond m' en ken mijn hart, o, Heer, Is 't geen ik denk niet tot Vw eer? Beproef m' en zie of mijn gemoed Iets kwaads, iets onbehoorlijks voed'; En doe mij toch met vaste schreden, De lueg der zaligheid betreden. Rotterdam. Ds. A. Vergunst geworden en is bekend door zijn zede loosheid, machtswelust, moorden en lis ten. Dit alles ziende, ging Savonarola steeds meer optreden als profeet en boet prediker en werd zo een voorloper van de Hervorming. De kloosterkerk van San Marco werd te klein voor zijn steeds toenemend aantal hoorders, zo dat hij in de Dom ging prediken. Hij spaarde rijk noch arm. In Lorenzo zag hij de tiran en wereldling. In zijn pro fetische prediking vorspelde Savonarola de dood en de val van de Medici's, de spoedige dood van de paus en een straf gericht Gods, dat van over de bergen komen zou. Inderdaad stierven Lorenzo en Innocentius beide in 1492. Ook de andere profetie ging in ver vulling. In 1494 kwam koning Karel VIII VEfn Frankrijk over de Alpen heen met een groot leger Italië binnenvallen om het koninkrijk Napels te veroveren. De Florentijnen openden de poorten van hun stad, want Savonarola zag in hem de door God gezonden bestraffen De zoon van Lorenzo werd verjaagd en er werd vrede met Karel gesloten. Sa vonarola kreeg nu Steeds meer invloed en vestigde een soort theocratie in de stad, een regeringsvorm onder het ko ningschap van Christus. Hij en zijn aan hangers oefende vier jaar lang een straf bewind uit, waarbij de stad een reli- giïuze hervorming onderging, toezicht op luxe en op de zeden werd ingesteld en vele boeken en kunstwerken werden verbrand. De armen werden geholpen door verkoop van kerksieraden. De vijanden zaten echter niet stil: ve le edelen, aanhangers der Medici's, ja loerse Franciscanen en vooral paus Ale xander VI poogden er een eind aan te maken. Karel van Frankrijk werd ver slagen en dat was een zware slag voor Savonarola. Eerst probeerde de paus het met list door Savonarola de kardinaals hoed aan te bieden, hetgeen deze wei gerde. Ook volgde hij een bevel van de paus orn naar Rome ie komen niet op. Hem werd een spreekverbod opgelegd, maar daaraan stoorde hij zich evenmin. En toen deed Alexander hem in 1497 in de ban. De positie van de hervormer was in Florence al zwakker geworden. Zijn vij anden stookten hevig en een deel van het volk was tegen de strenge zeden. Toen de paus dan ook de stad nog be dreigde met het interdict (de ban over een hele stad( streek of land) werd het voor Savonarola wel zeer moeilijk. Het klooster werd door de vijanden be stormd en hij werd gevangengenomen en opgesloten in het Palazzo Vecchio, de zetel van de regering. Beschuldigd van rebellie tegen het pauselijk gezag werd hij op de pijnbank gebracht en tenslotte ter dood veroordeeld. De paus zei: „al was hij Johannes de Doper, hij moet sterven." In antwoord op desbetreffende vragen van het lid van de Tweede Kamer, de heer Vreedling, heeft de Minister van Sociale Zaken en Vilksgezondheid, me de namens zijn ambtgenoten van Land bouw en Visserij en Buitenlandse Za ken o.m. medegedeeld, dat met het on derzoek van de radioactiviteit in de lucht, het water en de bodem een aantal instanties, ressorterende onder ver schillende departementen, bemoeienis sen heeft. Naast het verzamelen van feitelijke gegevens gaat het hierbij om de wetenschappelijke beoordeling daar van. Voor de coördinatie van het onder zoek is verantwoordelijk de Minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid, die verantwoordelijk is voor de hygiëne van bodem, water en lucht. Bij de Gezondheidsraad is de uitwer king van de opzet van het onderzoek, in overeenstemming met het Euratom- verdrag en het in verband daarmee verder gevoerde overleg, nog nader in studie. Vragen als die, welke gegevens moeten worden verzameld, op welke plaatsen, met welke frequentie en door We hebben gestaan op de plaats op de Piazza della Signoria vóór het ge noemde paleis, waar Savonarola's brandstapel met galg heeft gestaan. Een bronzen plaat in het plaveisel geeft precies de plaats aan. Op 23 mei 1498 is hij hier tijdelijk met twee zijner medebroeders eerst gewurgd en daarna verbrand. Zijn as werd uitgestrooid in de Arno. Naast dit plein is een door beroemde kunstwerken versierde loggia (overdekte galerij, loge) en daar hebben destijds de aanvankelijke vijanden de executie gadegeslagen. In het klooster San Marco zagen we behalve de cellen der monniken, in elk waarvan één hunner, de beroemde Fra Angelico, een prachtig fresco heeft ge schilderd, ook nog enkele dingen, die aan Savonarola herinneren: een stoel, enkele boeken, een rozenkrans en kle- dingstuuken. Voorts zagen we er de heel bekende schilderij van de terecht stelling en een portret van de hervor mer, waarvan reproducties in elk hand boek van de kerkgeschiedenis te vinden zijn. Zo was dit bezoek aan Florence niet alleen een zeldzaam kunstgenot, maar tevens een oriëntatie op de plaats, waar een bekend voorloper der Hervorming gepredikt heeft en als martelaar is ge storven, waardoor een droeve episode uit de kerkgeschiedenis voor ons meer ging leven. welke instantie; welke onderlinge af spraken dienaangaande nog zullen moe ten worden gemaakt en op welke wij ze de gegevens zullen worden bijeenge bracht en beoordeeld, komen daarbij mede aan de orde. De Ministers zouden daarop in dit stadium nog niet willen vooruitlopen. Overigens is sedert enige jaren door de betrokken instanties op dit terrein reeds belangrijk werk ver richt. Zoals blijkt uit onderzoekingen, over de gehele wereld verricht, vindt er de laatste jaren enige toename plaats van het gehalte aan radioactieve stoffen in de bovenlaag van de bodem ten ge volge van de proefnemingen met kern wapens. Ook in Nederland hebben waar nemingen een geringe stijging aange toond. Alhoewel de regenval in Ne derland vrij regelmatig geschiedt een omstandigheid, welke bevorderlijk is voor het neerkomen van radioactieve stoffen uit de hogere luchtlagen blijkt uit een rapport van de Verenigde Na ties, dat in onze omgeving aanmerkelijk minder neerslag van het in dit ver band belangrijkste radio-toeloop stron- tium-90 plaatsvindt. Dit vindt zijn oor zaak in het feit, dat de hoeveelheid ra dioactieve neerslag, niet alleen bepaald wordt door de regenval, maar ook door de aard van het gebruikte kernwapen en de plaats, waar de proefnemingen met kernwapens plaatsvinden. Intussen is uit zorgvuldige metingen, sinds de cember 1956 verricht bij het Medisch- Biologisch Laboratorium T.N.O., geble ken dat in Nederland in 1957 en 1958 het strontium-90-niveau niet hoger is dan dat in andere landen, zoals Enge land en de Verenigde Staten. Agrarisch aspekt De opname van radioactiece stoffen door de gewassen uit de bodem is af hankelijk van een groot aantal factoren als de behoefte van de gewassen aan bepaalde voedingsstoffen, de zuurgraad van de bodem, de worteldiepte der ge wassen, de oplosbaarheid van de radio actieve stoffen e.d. Dit heeft tot gevolg, dat de opname van kunstmatig radio actieve stoffen in verhouding tot de opname van de van nature aanwezige elementen gering is. De afvoer van radioactieve stoffen via de grote rivieren is in Nederland thans zoals bij regelmatige controle onderzoekingen van het rivierwater blijkt niet van dien aard, dat voor zover bekend dientengevolge deze pro- dukten in bodem en gewassen zouden kunnen accumuleren. In de tijd, dat men tien, of als men eens duur uit de hoek wilde komen, vijf sigaren voor een dubbeltje kocht, kende Middelharnis een bescheiden sigarenindustrie. Met de opkomst der grote fabrieken in Brabant en elders in het land ging dit industrietje teloor, maar er is toch iets uit overgebleven, n.l. de grossierderij in tabaksartikelen van Fa. I. Verbrugge en Zoon, gevestigd aan de Vissersdijk te Middelharnis. Deze zaak bestaat thans veertig jaren en dinsdag is dit jubileum in bescheiden kring van familie, vrienden, zakenre laties, werknemers en niet te vergeten van het gemeentebestuur gevierd met een bijeenkomst in een der zalen van Hotel Meijer, waarbij burgemeester Hordijk een koninklijke onderscheiding kon uitreiken aan de oudste werkne mer van het bedrijf, de heer C. Groen, die daarbij eerst als sigarenmaker, daarna als magazijnmeester en nu ook gedurende veertig jaren in dienst is. De heer Groen kreeg de eremedaille in brons van de Orde van Oranje Nassau door de burgemeester op de revers gespeld. De grote verrassing van de konink lijke onderscheiding kwam, nadat eerst de families Verbrugge en Groen met hun jubilea door meerdere sprekers waren gecomplimenteerd. De heer I. Verbrugge, de oudste der firmanten, sprak als eerste zijn trouwe werknemer toe, deze dank zeggend voor alle ijver en dienstbetoon gedurende zovele jaren De dank van ondernemerszijde werd onderstreept door aanbieding van een geschenk in enveloppe, door de heer D. Verbrugge aan de heer Groen. Ook het andere personeel o«ntving uit dezelf de handen een gratificatie in enveloppe. De heer H. van Heest releveerde hoe hij indertijd bij de oprichting betrokken is geweest. Met een broer van de heer I. Verbrugge, ontdekte hij de kwalitei ten van de heer Green als sigarenma ker en gedrieën zette men een beschei den fabriekje op, dat naderhand door de heer I. Verbrugge is overgenomen en uitgebouwd tot de tegenwoordige gros sierderij. Spreker feliciteerde alle bij dit jubileum betrokkenen en uitte de beste wensen voor de toekomst. Namens de Flakkeese winkeliers in tabaksartikelen sprak de heer A. Joppe uit Sommelsdijk, die zijn goede wensen vergezeld lietogaan van een fraaie ka merplant voor mevr. Verbrugge en van een moderne leeslamp voor de heer Groen. Na bovenvermelde, min of meer in tieme, jubileumviering verschenen bur- Burgemeester Hordijk spelt de jubilaris de heer C. Groen, die 40 jaar in betrekking is bij de eveneens jubilerende fa. I. Ver brugge Zoon te Middelharnis, de Koninklijke onderscheiding op de borst. gemeester Hordijk, de wethouders M. K. van Eek, en L. van der Waal, alsmede gemeentesecretaris van Bodegraven en mr. Lodder van de secretarie in de feestzaal, waar de burgemeester de complimenten van het gemeentebestuur vertolkte. Aan het eind van een harte lijke speech verraste de burgemeester de heer Groen en alle andere aanwezi gen met de mededeling van de toe kenning van het bronzen eremetaal aan genoemde heer. Deze verklaarde zich buitengewoon dankbaar voor de onder scheiding en voor alle belangstelling en in het bijzonder jegens de heren Ver brugge, vader en zoon en van Heest, met wie hij steeds prettig heeft, mogen samenwerken. De heer Groen hoopte, dat hij nog vele diensten aan het gros- siersbedrijf zal mogen bewijzen en dat dit in groei en bloei zal toenemen. Het gezelschap bleef na de plechtig heden nog enige tijd in aangenaam samenzijn bijeen, waarbij vanwege Ho tel Meijer gezorgd werd dat het aan verversingen en wat daarbij behoort geenszins ontbrak. HAZET-FABRIEKEN ZEVENBERGEN Gezondheids aspekt Accumentatiegevoelige produkten, voor de voeding van mens en dier van belang, zijn melk, vlees en beenderen, bladgroenten, gras en groenvoederge wassen. In dit verband kan echter worden ge wezen op de discriminatie, welke in de verschillende fasen van de voedselke ten (bodem plant dier mens) plaatsvindt ten gunste van calcium en ten ongunste van het reeds eerder ge noemde element van strontium-90, waar door uiteindelijk de opname van dit element in het menselijk beendergestel in verhouding tot hetgeen eventueel in de bodem aanwezig mocht zijn geringer is dan zonder discriminatie zou mogen worden verwacht. Uit het onderzoek naar de hoeveel heid strontium-90 in gras, melk, groen ten en andere voedingsmiddelen, ver richt door het Medisch-Biologisch La boratorium en het Radiobiologisch La- I boratorium T.N.O. in onderlinge samen- werking, blijkt, dat het niveau aan strontium-90 ook bij deze produkten in Nederland niet hoger is dan in lan den als Engeland en de Verenigde Sta ten. Sedert enige jaren worden systema tisch lucht en water (inclusief drink water) op diverse plaatsen en inciden teel bodem en bodemprodukten op het gehalte aan radioactieve stoffen onder zocht. Bij deze metingen is een toena me van het gehalte aan radioactieve stoffen tot uiting gekomen onmiddellijk na proefnemingen met kernwapens. De gemeten hoeveelheden bleven evenwel beneden de maximaal toelaatbare do ses en de waargenomen verhogingen, waren van voorbijgaande aard, zodat de Ministers geen aanleiding hebben ge vonden tot bijzondere voorzorgsmaatre gelen. Wel zijn de Ministers ter zake diligent door de ontwikkeling dienaan gaande via een netwerk van routine onderzoekingen te observeren. De Ministers zijn van mening, dat in het kader van een regelmatig controle onderzoek t.a.v. de naleving van de kwaliteits-, veterinaire en fytosanitaire regelingen ook het controleonderzoek t.a.v. radioactieve besmetting met kracht en op efficiëntie wijze moet wor den voortgezet en uitgebreid, zowel van wege het primaire aspect van de be scherming van de volksgezondheid als ook in verband met handelspolitieke belangen. In nationaal verband denken de Mi nisters daartoe te komen door middel van een verdere uitbreiding van een controleapparaat overeenkomstig de daarvoor in de ontwerp-Atoomwet voor gestelde voorzieningen. In internationaal verband vindt in tensief overleg plaats.

Krantenbank Zeeland

Eilanden-nieuws. Christelijk streekblad op gereformeerde grondslag | 1959 | | pagina 1