Kaniongerechi Sommelsdijk
Dir
Uit 5e ou5e öoos
K
voor overtredingen dooreen
Zeldzaam hoge straf
luchtvaartbedrijf
Portretwerk
LAVE RVI ER
r~
kleuren porireiien
Bur
TractorchaufFeur wilde te Nieuwe Tonge snel
door een optocht
en reed kind met step aan
Verkeer van links moet kruising vrij laten!
reportages
FOTO ROTSMA
Thans ook
Excursie
Bedrijfsvoorlichting naar
Schouv/en-Duiveland
Jubileu
Biz. 2
„EILANDEN-NIEUWS"
Dinsdag 16 juni IgJi/^T^insdag 16
Afwijlcend van lietgeen wij de laatste jaren als verslaggever op liet Itanton-
gerecht te Sommelsdijk gewend zijn, vormden vrijdag j.I. in de door mr.
Groeneboom, met officier van justitie mr. Wendels, gehouden strafzitting
verlceersdelicten nu eens niet de meerderlieid en de boventoon bij de belian-
deling der zaleen. De laatste zaalc was zelfs een zeer opvallende en zijn pen
dant zal weinig in Nederland voorltomen, omdat het een luchtvaartbedrijf
betrof. In deze zaals; viel een dusdanig zware straf, dat oolc dit tot de zeld-
zaamheden bij de Icantongerechten zal behoren. Het begin van de zitting
bracht een zaait voor de balie, waarbij weer eens bleelt hoe gevaarlijk het is
als verkopers van alcoholhoudende drank aan minderjarigen verlcopen.
Voorts kan het rijden met een tractor tussen een soort optocht ooit niet als
een veel voorkomende overtreding worden aangemerltt, wat evenwel weer niet
gold voor een overtreding van het werktijdenbesluit voor baklcers, waar
door een coöperatievoorzitter zich moest komen verantwoorden.
C. van Wezel, Stellendam, moest zicli
verantwoorden wegens liet verltopen
van zwak alcoholisclie drank aan min
derjarigen. IVIr. Groeneboom vond liet
kinderachtig en flauw. ,,U weet heel
goed dat het niet mag" vond de kanton
rechter. Verdachte verweerde zicli, dat
de jongen gezegd had dat hij al 16 jaar
was en er ooit wel naar uitziet.
„U jokt, U hebt tegen de politie ver
klaard dat U het de jongen niet ge
vraagd hebt. Houdt op met dat draaien"
verzocht de kantonrecliter. Ook had de
kantonrechter weinig waardering voor
liet doktersattest over verdachte.
„Dat heeft daar niets mee te maken,"
vond mr. Groeneboom.
„Mijn vrouw heeft het gevraagd aan
de jongen," verweerde verdachte zich
nogmaals.
„Erkent U dat U het niet gevraagd
hebt?" vroeg de rechter.
Verdachte hield het er bij dat niet liij
maar zijn vrouw geïnformeerd had naar
de leeftijd van de jongen, hetwelk de
kantonrechter de opmerking ontlokte,
dat het dan toch zeker een twijfelgeval
geweest is.
Verdachte verklaarde dat er bij de
jongen thuis diezelfde avond gefeest is
en dat hij evengoed onwel geworden
kan zijn van wat hij thuis gedronken
heeft. „We vragen altijd naar de leef
tijd," aldus vex'dachte.
„Ook als ik in de winkel gekomen zou
zijn?" wilde de officier weten, wat ver
dachte direct toe gaf.
„Houdt op met dat gedraai", som
meerde de kantonrechter nogmaals.
De officier meende dat men in Stel
lendam wel op de hoogte is van eikaars
leeftijd en eiste 100 gld., waarvan 50
vaarwaardelijk, sub. 20 d. hechtenis.
Verd. zei dan wel te kunnen gaan
zitten, maar de kantonrechter wees er
op, dat dit alleen mogelijk is als er niets
te verhalen is en Z. Edelachtbare kon
zicli verenigen met de eis.
Door voetgangers gereden.
R. van der Kroon, Nieuwe Tonge, zou
van richting zijn veranderd en op de
Molendijk een Itind hebben aangereden.
Verd. zei stapvoets gereden te heb
ben en het kind stak over.
„U hebt onhebbelijk gereden, er was
een optocht en U was gewaarschuwd
om kalm te rijden." „De verbalisant
wilde dat ik er achter bleef!" merkte
verd. op.
„Nou, dat was juist gev/eest."
„'t Kind schijnt een duw gekregen te
hebben en ik raakte de step."
„Bent U geschrokken?"
„Neen, dat niet. 't Kind was niet erg
gewond, dat zei de moeder zelf!"
Wachtm. van Vliet verklaarde dat er
veel mensen liepen en dat verd. er snel
langs wilde. Get. heeft hem toen ge
waarschuwd en toen is hij langzamer
gaan rijden. Verd. ging een dreef in
met zijn tractor en raakte toen de auto-
ped. Het kind zat in de knel en get.
schrok er danig van. „Verd. zei van
mening te zijn, dat hij het verkeer niet
in gevaar bracht," aldus get. van Vliet.
Verd. betoogde dat het kind liem al
gepasseerd was. Daar heeft hij op ge
wacht. Maar het kind is beslist achter
uit gekomen.
De rechter vroeg naar de breedte van
de weg en was met de officier van me
ning, dat verd. onvoorzichtig heeft ge
reden.
De officier nam verd. de handelswijze
zeer kwalijk.
De eis was 40,of 16 d.
Verd. voerde aan, dat de mensen door
elkaar liepen, dat het kind een duw
heeft gekregen en dat hij er niets aan
kon doen.
De rechter vond de eis van de offi
cier te laag; verd. hoeft zich zeer on
verantwoordelijk gedragen. De uit
spraak was 50,subs. 20 d., en een
voorwaardelijke straf van G mnd.
Te sïiel
P. A. Snijder, Goedereede zou met
een auto hebben gereden op de Zuiddij k
naar Herkingen en niet voldoende
rechts liebben geliouden, waardoor een
botsing ontstond.
Verd. zei helemaal rechts gereden te
hebben en zette dat nader uiteen, wat
de rechter een nieuw verbaal vond, al
thans afwijkend van de verklaringen te
gen de verbalisant. Verd. moet zeer
snel gereden hebben, dacht Z. E.
Van Waasbergen, als getuige ge
hoord, zat in de auto bij van Putten.
De rechter bleek aan de hand van de
Die reed 50 km. Bij het passeren hoor
de get. een klap. Verd. reed zeer hard.
Prima
en niet te evenaren
Van Putten zat rechts, 't Is een smalle
weg. Volgens de lichten reed verd. iets
links.
„Onverantwoordelijlt om zo hard te
rijden," meende de rechter.
Verd. zei niet geremd te hebben,
want dan was hij de berm in gegaan.
Jac. van Eek, Herkingen reed in een
andere auto achter Snijder. Hij kreeg
een wieldop tegen de bumper. Snijder
reed een beetje hard en het is er een
flauwe bocht.
„Ja, die snij je alliclit af!" merkte
de rechter op.
Verd. bracht als getuige a décharge
voor zijn vader de lieer E. A. Snijder,
Goedereede.
„U was er niet bij en kunt dus niet
uit eigen wetenschap getuigen, zodat ik
U uw overweging geef U terug te trek
ken," aldus de rechter, waarop de heer
Snijder zich terug trok.
De officier, requisitoir nemend, acht
te het ten laste gelegde niet bev/ezen
en concludeerde tot vrijspraak.
De rechter bleek aan de hand van
getuigenverklaringen van andere me
ning. Verd. heeft z.i. wel te veel linlts
gereden. Uitspraak 15.of 6 dagen.
Kruising
A. Troost, Middelharnis, reed met
een auto op de Molenweg en gaf geen
voorrang aan een bestelwagen van de
Steeneweg.
Verd. zei rechtdoor te moeten en 15
m voor de bestelwagen gestopt te heb
ben. Die man kwam helemaal links, hij
wilde bij diklte mist, op de kruising ko
men draaien.
„Bij het remmen slipte U?"
„Die ander stopte," liield verd. vol.
„Dat wordt ontkend!" deelde de rech
ter mede.
„Dat kan nooit!" meende verd.
„Laat die man niet handig geweest
zijn, maar U had liet kruisingsvlak vrij
moeten laten."
Verd. zei altijd voorzichtig genoeg te
zijn.
De officier vond het tenlaste gelegde
bewezen en eiste 30,subs. 12 d.
Verd. vroeg de rechter schappelijk te
zijn.
De uitspraak was 20,of 8 d.
Geen koplioht bij mist
Dan werd beliandeld de zaak tegen
van Putten, vrachtautochauffeur, die
bij mist alleen de stadslichten aan had.
Het betrof een aangehouden zaak,
waarin nu verbalisant waclitm. Schmal
werd gehoord, die verltlaarde dat het
dik mistig was, met plm. 150 m ziclit.
Eis e.n uitspraak 30,subs. 12 d.
Te vroeg gebakken
C. Luchtenburg, Battenoord, stond
terecht als voorzitter van de Coöp.
Bakkerij Nieuwe Tonge wegens over
treding van het besluit op de bakkers-
nachtarbcid. Verd. deelde mede, dat
men zo vroeg begon omdat het vrooi'
en omdat de zaterdag zeer druk is.
Veroordeeld tot 3 x 10,subs. 3 x 4 d.
Te zwaar beladen
D. Peeman, Middelharnis, zou gere
den hebben met een 3000 kg te zware
last op de vrachtwagen van zijn vader.
J. Peeman, die de rechter verantwoor
delijk stelde wegens het geven van de
opdracht.
„Een beetje te zwaar is daaraan toe,
maar dit gaat te ver, vond de rechter.
De officier eiste tegen de zoon 15,
subs. 6 d., tegen de vader 30,subs.
12 d., wat de rechter uitsprak.
C. V^^agner, Stad, zou zonder verliclit
kenteltenbewijs gereden liebben, Verd.
voerde aan dat men het lampje had
los geschroefd.
Eis 3,— of 2 d.
Verd. vond dat veel. ,,Hou nu op!"
verzoclit de rechter en het vonnis viel
conform de eis.
Verongelukte vliegtuigen
K. A. van Beek, Melissant, stond
terecht in verband met ongevallen met
een vliegtuig, waarvan hij geen itennis
had gegeven, evenmin als van de scha
de, terwijl hij gewas zou hebben gezet
op of bij zijn vliegveld, welk gewas
(tarwe) gevaar opleverde bij stijgen en
landen.
De rechter noemde het ernstige feiten
die hij verklaarde uit overmoed van
verd. Verd. noemt men wel „de Koning
van Flakkee", las de rechter uit een
dossier.
Verd. protesteerde sterk en wilde
wel eens weten wie dat gezegd heeft:
verd. noemde het een belediging
„Een erenaam dan" maakte de rech
ter er van, die voorts uit diverse stuk
ken las, dat verd. meer last geeft bij
de luchtvaartdienst. De recliter rele
veerde enige ongelukken en nalatighe
den of tekortkomingen in de admini
stratie. „U gaat rustig tarwe zaaien en
houdt 10 meter baan over, daar kwa
men ongelultken van, U liad een ontzet
vliegtuig en U hebt niets daarvan op
gegeven. U draagt de verantwoording
en U dient het niet te Ideineren."
„Dat doe ik toch niet!" aldus verd.
„Hebt U het dan opgegeven?"
„Na geruime tijd!" aldus de officier.
„Als er gerepareerd wordt, wil ik,
dat dit zeer deskundig gebeurt," ver
klaarde verd.
„U wilde het eerst aan Hakkenbrak
overlaten," merkte de rechter op.
„Er is een deskundige bijgekomen.
Maar ik weet nu, dat het direct aan
gegeven moet worden. Maar kleine on
gelukjes
„Dit is geen klein ongeluk!" onder
brak de rechter.
Verd. zette uiteen, dat het voor de
ramp een goed vliegveld was, toen
zijn de grassen gedood, waarna lucerne
enz. is gezaaid. De tarwe is gezaaid in
overleg met de voorlichtingsdienst. Op
alle vliegvelden maakt men start- of
landingsbanen, vroeger ook op Ypen-
burg, terwijl er gev/as naast staat,"
voerde verd. aan.
Getuige deskundige
C. H. Melchers, Eemnes, vliegtuig
monteur, werd gehoord als getuige-des-
kundige. De rechter las wat get. tegen
over de verbalisant heeft verklaard. De
landingsbaan was 16 m breed. Door zij
wind raakte een sproeiboom van het
vliegtuig de tarwe. Get. heeft toen ge
waarschuwd dat de baan smal was,
waarna verd. de tarwe heeft laten
maaien. Hoeveel wist get. niet.
De rechter las dat een tweede vlieg
tuig averij opliep, rompbuizen werden
verbogen, staart beschadigd enz. Get.
heeft toen gezegd, dat het afgelopen
was met die kist en dat er gedemon
teerd moest worden. Get. heeft aange
raden de heer Peperkamp dir. van de
luclitvaartdienst te waarschuwen. Maar
van Beek vreesde moeilijklieden van
wege de tarwe.
,,De niecano had het in handen, wat
die wil aangeven, dat doet hij. Het is
een omvangrijk bedrijf en ik kan niet
Fotohandel J. Zandstra
Sommelsdijk
alles nalopen," deelde verd. mee.
„U bent verantwoordelijk!" wees de
rechter verd. op de feiten.
„Dat weet ik. Maar de mecano kon
opgeven aan de luchtvaartdienst en in
liet logboelï schrijven wat hij nodig
vindt," aldus verd., „die zei de feiten
toe te geven."
„Van Beek gaf het aan mij over,'
deelde get. mee, „maar dat was om de
luchtvaartdienst er buiten te houden.
Ik heb gevraagd „wat doen we" en
geadviseerd de dienst er van in kennis
te stellen, maar dat kon niet, vond de
heer van Beek, aldus deze getuige.
Gelast
P. J. V. d. Plaat, autogeenlasser, Am
sterdam in dienst van de Fokkerfabriek
verklaarde een buis meegenom-en te
hebben naar Flakltee voor reparatie
van het vliegtuig, dat weer luchtvaar-
dig was na de reparatie. Get. heeft er
twaalf uur aan gewerlct.
„Kunt U zich voorstellen, dat het
voor mij geen ernstige reparatie leelt?"
vroeg verd. aan get. die dat bevestigend
beantwoordde.
„U vliegt zelf weinig?" vroeg de rech
ter aan verd.
„Het laatste jaar niet meer"
„U zou niet met een vliegtuig met
een verbogen staart de lucht in gaan,"
vermoedde de officier.
„Dacht U dan dat ik dat mijn men
sen wel wilde doen?" verwierp verd.
Joh. Peperltamp, Haarlem,' was de
volgende getuige. Hij ontving bezoek
van IVIelchers met verzoek de schade te
gaan opnemen. Melchers zou het on
geluk geweten hebben aan de smalle
baan.
„Dat is niet helemaal juist. De baan
was 18 meter, zij het wel wat weinig.
De lioge tarwe was ook gevaarlijk „ver
klaarde get., die de schade-opgave juist
noemde. „lit heb lasweik gezien van
een bediende van van Beek. Die kon
heel aardig lassen, maar niet aan een
vliegtuig, zoals hij zelf wel inzag. Het
ongeval had doorgegeven moeten wor
den aan de rijksluchtvaartdienst."
„Het was toch een ernstige beschadi
ging?" vroeg de rechter.
„Nou, zo erg niet. Het kon ter plaat
se hersteld worden, maar alleen door
een deskundig lasser en met het juiste
materiaal."
„Kent U de lieer van Beek bij repu
tatie?"
„Heel goed."
„Verwacht U van hem, dat hij zo'n
geval verborgen wil houden?"
„Helemaal niet, tenzij hij het niet
ernstig vond."
Get. zei pas kort geleden gehoord te
hebben, dat het een „vliegveld" was en
geen „vliegstrip."
„Vindt U die hoge tarwe niet ge
vaarlijk?"
„Nou, op Schiphol wel. Maar deze
vliegers vliegen heel anders!" en get.
zette dat nader uiteen.
Verd. vroeg ooit aan deze getuige of
die zich kon voorstellen dat hij, verd.,
de beschadiging gering achtte.
„Dat kan ik zeker wel!" verklaarde
get., die echter ontkende op zich geno
men te hebben, dat hij de luchtvaart
dienst zou waarschuwen. Maar wel
heeft get. alle inlichtingen gegeven.
Get. achtte de schade niet zo groot,
dat het niet ter plaatse hersteld kon
worden.
V. Teiburg, Amsterdam tot voor kort
piloot in dienst van van Beek's Lucht
vaartbedrijf, die het vliegtuig vloog, dat
de tarwe raaltte, was volgende getuige.
„Hoe breed was de baan?"
„Iets minder dan het vliegtuig, bij
het eerste ongeval. Daarna is verbreed."
„Bij het tweede ongeval was de oor
zaak dezelfde?"
„Precies dezelfde!"
„Hebt U gerapporteerd aan de heer
van Beek?"
„Zeker wel."
„En iiebt U geadviseerd het op te ge
ven aan de r.l.v.d.?"
„Dat moest vanzelfsprekend gebeu
ren."
„Hebt U de indruk, dat ik de mensen
aan gevaar bloot stel?" vroeg verd. aan
get., die ontkennend antwoordde en
verklaarde ook geen klachten te hebben
over behandeling enz. bij dit bedrijf.
Dan werd gehoord Mulder, vliegtuig-
deskundige en verbalisant, die ver
klaarde, dat de tarwe er niet thuis be
hoorde, dat het vliegtuig niet luclit-
vaardig meer was en dat de schrifte
lijke gegevens over het ongeval enz.
niet werden verstreltt. Die heeft get.
eerst later gekregen.
„Was er in geknoeid?" vroeg de rech
ter.
Get. zei dat er wel een en ander was
veranderd. Er was ook in geradeerd.
„Hebt U verd. daarover onderiiou-
den?"
„Jawel en dat werd blijkbaar niet
prettig gevonden," aldus get.
Bewezen
De officier achtte alle feiten wettig
en overtuigend bewezen. Verd. had de
schaden moeten opgeven. Er was be
langrijke schade. Verd. had absolute
meldingsplicht. Oolc de schuld voer het
ongeval achtte mr. Wendels aanwezig.
Verd. kan nu wel beweien, dat het hem
niet erg leek, maar Melchers had rie-
waarschuwd en verd. kan niet ondes
kundig geacht worden. In elk geval had
hij de rijksluchtvaartdienst rnoelei'
waarschuwen, maar die kwam hot
een half jaar later te weten. Ver-J
m.eende, dat liet vorzuim.on van ilo mei
ding de luelitv. dienst buiten de toe
stand van het terrein zou houden. D;j
dienst had ook kennis moeten drage
van die tarwe.
Ei
De officier eiste de maximumsü;
van 100,subs. 30 d. voor het vc-
zuimen van de meldingen 2000,sii't
4 mnd., plus 1 mnd. liechtenis vooi!
met 1 jaar proeftijd voor de onjuis;
toestand van het terrein.
Laatste verwej
„Ik begrijp dat ilt er bij voorbaat lij
al slecht op stond," merkte verd. op, d
voorts aanvoerde, dat hij al sinds IS
vliegt, voor en na de oorlog het vlit,
veld heeft en dat banen in gewas.
gemeen gebruikelijk zijn. Nooit eenii
kwam verd. met de rechter voor cle;
zaken in aanraking.
Zwaar vonin
De kantorechter stelde vast, dat ven
al eerder moeilijkheden met de r.l.vj
heeft gehad, dat hij liet vliegveld t
vens als landbouwobject wilde gebrn;.
ken, met gevaar voor zijn personeel, t
dat dit wordt ^.gebagatelliseerd, i
rechter nam het zeer kwalijk, dat vci
zelfs niet lieeft ingegrepen nadat ct l
een eerste ongelult was gebeurd. Vcu
v/ilde het binnenshuis houden en is
leen gezwicht voor zijn personeel.
kan hier niet volstaan met een voo..
waardelijlte straf" deelde de rcditi
mede, „want U liebt waarsciiuwinst
genoog gehad. Het spijt me, dat ik m
bevoegd ben U de vliegerij te onfzo:
gen,"
De uitspraak luidde daarop, voor t
eerste twee feiten, die als één ovn
treding werden aangemerkt, 100 gk
boete subs. 30 d. liechtenis; voor Ik
derde feit de tarwe 2 mnd, piiij.
cipale hechtenis en 2 mnd. voorwaardi
lijk met 2 jr. proeftijd, plus een booi
van 1500 gld. subs. 2 mnd.
„U kunt van deze uitspraak in hogc
beroep," deed mr. Groeneboom do li
hoge 'oooten gebruikelijke mededeling
Verd. zei dat zeker wel te ziillü
doen.
Diakonie en Overheid
De ellende der Franse Re volutie ging
ook niet aan de diakenen voorbij. Zij
hadden toen vele zorgen. Toen generaal
Dumouriez onze rivieren overtrok,
hoorde men te Den Bommel op Flak
kee het geschut. Dit gebulder was on
heilspellend en de kerkeraad vergader
de om een en ander in veiligheid te
stellen.
De diakenen werden dan vrijgesteld
van elke oorlogsschade, die eventueel
zou berokkend worden aan de diakonale
goederen. Bankpapier was er nog niet,
zodat het kasgeld bestond uit klinken
de munt. Dit werd in een ijzeren kist
bewaard. Nu echter zonder persoonlijke
verantwoordelijkheid. In de periode
17981801 is er bijna elite weelt verga
derd, want de goederen zouden gecon-
fiskeerd worden, d,w,z, vervallen ver
klaard aan de staat. Dit zou niet ge-
soiiieden als men bewijzen kon, hoe men
er aan gekomen was.
Gelukkig is deze aanslag mislukt, al
thans ter plaatse. Uit deze tijd stamt
het woord notabel, want notabele per
sonen als de schoolmeester, dokter enz.
die lezen en schrijven konden werden
opgeroepen om de kerkeraad bij te
staan.
Midden in de Napoleontische tijd
kreeg elke kerkeraad stukken van het
Departementaal Bestuur van de vol
gende inhoud:
a. Opgave van de staat van het armwe
zen in elk distrikt en gemeente, be
nevens de armfondsen, onder wat
naam ook, waaruit men de armen on-
derlioudt.
b. afvraging aan alle kerkgenootschap
pen op een wettige wijze, of dezelve
zich in staat en bereidv/illig bevinden
om hunne behoeftige leden te onder
houden, dan wel of dezelve verkie
zen hunne bedeelden niet te onder
houden en mitsdien zich verplicht
zien, om derzelver armen als kin-
dei'en van Staat over te geven en
zulks met afstand van alle fondsen
hoe genaamd ook.
c. om de gemeentebesturen te engagee-
ren om de resp. Kerkgenootschappen
onder hun ressort te gelasten om ins
gelijks met de administratie en be
stuur van hun armwezen op dezelfde
voet als tot hiertoe gebruikelijk is,
voort te gaan.
De kerkeraad riep de oud-kerkeraads-
leden bijeen, nam een voorlopig besluit
om de fondsen niet over te dragen, het
welk door de daarop volgende gemeen
te-vergadering unaniem v/erd bekradi-
tigd. Dit besluit word door de kerke-
raad van Vaassen aan de heren te Ep-,
doorgezonden.
Toen ons land de krisis der Frans:
Revolutie te boven was, bleek de dis-
konie te Ridderkerk dermate bcrooJ!
van middelen wegens de geringe inlcoiï-
sten en de vele „bedeelden", dat nm
uit wanhoop de gehele diakonie over
droeg aan de burgerlijke overheid. Dl;
geschiedde in 1831.
De nieuwe predikant ds. van Gronin
gen vond dit versc'nrikltelijlt. Gelukki:
kv/amen er een paar legaten los b.
werd deze band aan de burgerlijke ge
meente na 25 jaren losgemaakt. Da;
heeft wel heel wat moeite gekost, doel:
de diakonie herltreeg iiaar zelfstandig-
iieid,
Tocii is het over het algemeen door
de eeuwen iieen een hele strijd ge
weest, vanwege de inmenging van Dros!
en Schout, om van onze kant de diako
nie zelfstandig te houden. De konfliktoE
trof ilt in elk archief aan. Diakeire:
moesten eerst de jaarrekening ter hrza-
ge leggen op het gemeentehuis. Daarri:
deden zij in de kerk met open deurer.
rekening voor de gemeente. Te Ridder-
kerlt mocht dat niet geschieden voor en
aleer de Schout aanwezig was. Deze lie'
eens uit wraak vier uren op zich waclr-
ten. ,,Ik zal ze wel leeren met de arm-
goederen te spelen". De kerkeraaÉ
v/endde zich nu bij request tot de Stater:
van Holland. En dat met goed gevolg.
Het heeft eeuwen geduurd de plaat
selijke overheden te overtuigen, dateer.
diakonie een zelfstandig lichaam is.
Maarssen.
Ds. G. van der Zee
De Vereniging voor Bedrijfsvoorlich
ting, afdeling Goeree-Overflakke zal
dit jaar een excursie maken naar (if
proefboorderij ,,,Scheldemonde" te Bi'in-
nisse op Schouwen en Duiveland. At-
datum is hiervoor vastgesteld maanda:
22 juni a,s.
In de morgenuren zal de boerdcrii
worden bezocht, daarna wordt gelunclit
in Zierikzee en 's middags volgt eea
rondrit over het eiland.
Zowel de heen- als de terugreis zai
via de hoek van St. Jacob te Ornie
Tonge plaats hebben.
door W. Schippers
32
Dat de opzichter een boerenzoon was,
en als zodanig ook geheel door Roltus
Groskamp werd behandeld, bleek wel
hieruit, dat zij beiden altoos druk in de
weer waren met plannen maken, die
betrekking hadden op de landbouw of
veelteelt. Dit nam ecliter niet weg, dat
de loopbaan, wellte Albert van Limmen
nu eenmaal gekozen had, in gans an
dere richting ging.
„Rokus", zo sprak de boerin op een
zondagmiddag tot haar man, „ik heb je
nog niet zo heel lang geleden hard en
boos tot Marie horen zeggen, toen ze
met de opzichter gepraat had op de
Polderweg, dat dit je zeer onaangenaam
was, terwijl je haar nadrukkelijk waar
schuwde, dat ze geen bepaalde kennis
making mocht aanknopen dan met een
boerenzoon van goede huize."
„En is Albert van Limmen dat dan
soms niet?" viel de boer haar kortaf in
de rede.
„Daarvan heb jij je het best kunnen
overtuigen," luidde het antwoord, „doch
dit verandert niets aan het feit, dat, zo
dra hier het station en de goederen-
loods gereed zijn, Albert van Limmen
vertrekt om daarheen te gaan, waar zijn
kantoor hem zendt en nieuw werlt hem
roept."
„Dat is nog zo zeker niet, vrouw",
merkte de boer koeltjes op, „en wat ik
destijds in een kwade bui gezegd heb,
moet je nu niet meer ophalen. Ik zag
toen in de opzichter een van die stede
lingen, die er doorgaans op uit zijn, een
boerenmeisje voor de gek te houden,
maar nu lieb ilt hem leren kennen als
een flinke, degelijke boerenzoon, dus ik
heb daarvoor voldoende reden gehad,
om van opinie te veranderen."
HOOFDSTUK XI
De wraak gekoeld.
Het was nog drie dagen voor Kerst
mis en reeds langer dan een week re
geerde de wintervorst met Itracht.
begonnen, maar toen draaide de wind
Met storm en sneeuv/jacht was het
naar het Oosten en uit die hoelt bleef
hij de laatste dagen waaien, terwijl het
vroor, dat het kraakte.
Helder en klaar scheen het winter
zonnetje over het wijde, met sneeuw
bedekte landschap, en slechts de
kraaien in de dorre knotwilgen en op
de besneeuwde akkers, vormden hier en
daar als liet ware zwarte vlekken op
het smetteloos wit, dat schitterde in het
koude zonlicht.
Marie Groskamp en Albert van Lim-
m enwandelden vlak naast elkander op
de Polderweg, en de opzichter droeg de
schaatsen van het meisje onder de lin
kerarm.
Ze waren zo juist van Klavervier ge
komen en Albert zou het met geen
woorden kunnen uitdrukken, hoeveel
licliter van hart hij zich nu gevoelde
dan een uur geleden, toen hij deze zelf
de weg liep in tegenovergestelde rich
ting.
Hij was namelijk zoeven bij Rokus
Groskamp komen vragen, of deze het
goed vond, dat hij met Marie ging
schaatsenrijden op de lage boezemweide,
tussen de watermolen en het kerkhof,
een weide die een paar voet onder wa
ter stond, en nu een prachtige ijsbaan
vormde.
Zoals gezegd, was de opzicliter met
een onrustig kloppend hart naar Kla
vervier gegaan. Hoewel hij op zeer
vriendschappelijke voet met Groskamp
leefde en altijd welkom was op Kla
vervier, wat dit nog geen reden om op
een gunstig antwoord te durven reke
nen, indien hij met de vraag voor de
dag kwam, die hij wenste te doen.
Wat moest hij zeggen, indien Gros
kamp hem op zijn korte manier liet
vielen, dat slechts een jonge boer, die
zijn dochter tot een boerin kon maken
zoals haar moeder was, liem als schoon
zoon Iton welkom zijn?
Wat zou hij moeten zeggen, als de
boer van Klavervier hem vroeg, of hij
een vaste positie had bij de aannemers
firma, in wier dienst hij thans als op
zichter werkzaam was?
't Was immers zeer goed mogelijk,
dat men bij gebrek aan grote werken
hem ontsloeg; hij had zich slechts ver
bonden tot zolang het werk hier aan de
spoorweg duurde.
„'t Zal misschien wel meevallen, Al
bert," had Marie gezegd, en haar be
moedigende woorden deden hem de
zaak wat minder donker inzien, maar
konden toch zijn onrust niet geheel weg
nemen.
De opzichter had Groskamp en zijn
vrouw in het achterhuis aangetroffen
en toen van Limmen zijn vraag tot de
ouders van Marie gericht had, wachtte
de boerin met niet veel minder span
ning dan de opzichter op het antwoord
van de boer.
Deze knikte zwijgend met het hoofd
ten teken, dat hij de tot hem gerichte
vraag verstaan had.
„Eer ik jouw vraag beantwoord, van
Limmen, zal ik je ooit een vraag stellen,
en op jouw antwoord zal dan het mijne
volgen.
„Als je de gelegenheid geopend werd
om boer te worden op een flinke boer
derij, zou je er dan het beroep, waar
voor je geleerd hebt en dat je nu be
oefent, aan willen geven, en je met hart
en ziel op het boerenbedrijf willen toe
leggen?"
Verwonderd keek van Lirnmen boer
Groskamp aan, doch op diens strak ge
laat was nooit te zien, of hij in ernst
iets bedoelde of niet. Daar van Limmen
hem echter reeds genoeg kende om te
weten, dat hij slechts hoogst zelden
schertste, was ook het antwoord, dat
hij gaf, ernstig bedoeld en oprecht ge
meend.
„U weet de reden, waarom ik geen
boer geworden ben, doch ilt durf gerust
zeggen, dat ik mijn best heb gedaan om
in mijn tegenwoordige beroep te leren,
wat ik kon. Als men mij echter de kans
gaf, boer te worden en men gunde m.ij
enige tijd om te leren, wat ik daaraan
te kort kom, dan zou ik zo spoedig mo-
gelijlt die kans aanvaarden."
„Ga dan gerust met Marie schaatsen
rijden; ilt wens je allebei veel genoe
gen," spralt daarop de boer van Klaver
vier, en toen hij een ogenblik daarna
op zijn gemak in zijn leunstoel bij de
haard zat, met zijn duimen in de arms
gaten van zijn vest en de pijp tussen de
tanden, en met zijn blikken de jonge
mensen volgde, die naast elkander met
vlugge, veerkrachtige tred voortstapten
op de besneeuwde hardbevroren land
weg, toen klopte hem het hart hoger
in de borst.
„Zie eens vrouw," spralt hij, „die twee
daar zuiTen het knapste paar zijn, dat
vandaag op de lage boezemweide
schaatsen rijdt, en van Albert van Lim
men zal ik een boer maken, zoals er
geen tweede in het dorp te vinden is
Vol bewondering zag de boerin
haar man op; hij wist toch alle dinge"
te buigen naar zijn wil; eerst nu be
greep zij de bedoeling van zijn zo o»'
verklaarbare wijze van handelen tegen-
over de opzicliter.
Een half uur later was de boer weo'
op de dorsvloer, waar de bouwkneclii
met een paar dagloners aan 't dorsef
was.
Even sloeg de boer de arbeid der dri'
mannen gade, en dan wenkte hij
bouwknecht tot zich.
„Jij Itunt immers schaatsenrijden, J^''
nus?" vroeg de boer, toen de bouw-
knecht hem verwonderd aanstaarde-
Terwijl hij met een „zeker, baas" anj'
woord gaf op diens vraag, vervol»''''
Rokus Groskamp.
„Dan moet ik je nog iets vragen. I^'-'"
je zwijgen, als ik je in vertrouv/en if'=
meedeel?"
„Ja, dan kan ik," antwoorde Ja*'^
„ik ben nooit iemand geweest, die niiS'
bruilt maakte van geschonken vcrti'OU'
wen."
„Luister dan verder," zo ging de b*'
voort.
„Mijn dochter is zoeven vertrok!*"
met de opzichter om scliaatsen te ga»"
rijden op de lage boozeinweide, en n"
vermoed ik, dat er zijn, die twist nic'
de opzicliter zullen zoeken.
b
Donderdag
zijn gewijd
celsior" te
evenemente
waaraan b'
gunstigd d
belangstelli:
de eigen v
Voor bes
het erecom
en vele gen
ter Bos een
ning een r
dering en
spontanitei
aan de voc
concours,
Coöp. Lan
gebouw
stelde en v
vereniging
prijzen bes
De burg
concours d
hun dirige
toe, vertr
zij van lie
goede indr
mooist too
men en ze
kor „Het I
De burgi
eeuwfeest
tekenis voc
leving; me
ging aller
diend. Het
kerde de
gaarne vo
Excelsior
zaam zal
bouw van
Dat de
heeft en
tarrrgemees
het concor
rele mani
hele Flakl
trok in er
edele muz
(Wordt verv'
■Olgd)
Bijzonde
geracester
ter van E
sant, die
30 jaar vo
een persoc
het organi
ziekleven.
Een bijz
meester B
celsior, d
oprichting
maakt.
Na de o]
werd de
concert,
,,Ons Kooi
Koor" te
verenigins
kinderkoo
Als sol
Noteboom
heren Are
bariton.
Bij stra
ingezet rr
nieentehu
lingen va
geleid do
meester
houders e
het bestu
leden, de
enz. op he
onder grc
zetenen.
De jeu
landse lie
corps, gec
Het jub
terdagavo
een conce
verenigin
dirigeerd
mandolini
Tokkelaai
Oostenbri
Beer" var
Het sol
populaire
ransel en
De pun
jury als
„Van kn
315 punte
vogeltjes'
Kinderko
delharnis
.Zonnige
2e prijs;
Dirkslan
Klimop
Kinderko
331 pnt,
lofstem"
prijs; Jei
319 pnt,,
„Sursum
prijs; M
laars" St
Gem. Za
harnis-Sc
Fanfarel
349 pnt,
lo" Nieu
Gem. Kc
dam, 33
>,VIOS'^
Ie prijs
gonnen"
Kinderk
