folklore
FA. WITVLIET
Dagelijkse Autodiensten
Expeditie J. BOTH ZOON
SUNIL WAST STRALEND WIT
DAUPHINE
GARAGE KIEVIT VISBEEN
Voor visitekaartjes
SUNIL IS JARIG
EN TRAKTEERT OP
GROTE BALLONS!
GRATIS
IIOItllilPI>|RJlTEII-
Binnen een maand...
een eigen huis
Kapiein Mobyleiie
Middelharnis-Rotterdam vice versa
DOOR VOLLEDIGC NUTTIGE VERBRANDING
VRAAGT NOG HEDEN GRATIS PROEFRIT.
HET POSTKAN
OOR
UW SPAARBANK
ledere dag naar Rotterdam (ook zaterdag)
bij elk reuzenpak SUNIL
een feestbalSon in rood^
blauw, geel of groen
en spaart uw linnenkast
Patat-fornuizen
Zero N.V.
Garagebedrijf W. A. P£SCH Wz. - Ouddorp
en TAAL 2
Zaken die adverieren,
hebben meer klandizie
VOLLEDIGE CALTEX SERVICE BIJ
BENZINESTATION ACHTHUIZEN exploitant
Dank zij het „Bouwsysteem B.G." kunt
u - indien er grond beschikbaar is
binnen een maand eer] comfortabel land-
huisje bezitten,
VS/at heeft u nodig?
Met een eigen geldbedrag van ca.f. 2.500
kunt u dit al bereiken! De bouwkosten
bedragen f. 12.000 a f. 13.000. (Hier
bij komen de kosten van de grond en
eventuele financieringskosten. U kunt
gebruikmaken van de veilige en soepele
finandering door het Bouwfonds Neder
landse Gemeenten).
^Vat voor huis krijgt u?
Beneden: twee kamers (3.50x5.20 m.
en 2.70 x 3.10 m.), Bruynzeelkeuken
(2.60 X 2.80 m.), douchecel, hall, in
gebouwde schuur (2.60 x 2.80 m).
Boven: 2 kamers (3.60 x 3.70 m. en
3.10 X 3.60 m.), overloop en ruime berging.
Modern comfort, buitengewoon degelijk,
dank zij Bouwsysteem B.G. direct kurk-
droog, door bijzondere isolatie warm bij
laag brandstof-verbruik.
Wat moet u doen?
Direct volledige inlichtingen
vragen met onderstaande
BON. U kunt zo'n begerens
waardig, landhuisje zien te
HEERJANSDAM
Heerjansstraat
BON '-''"'^' "^'J Seheel vrijblijvend - in
UUIl over de mogelijkheid om via B.G. op
korte termijn een eigen landhuisje te verkrijgen.
Naam:
Adres:
Plaats:
Zenden aanN.V. Bouwfonds Nederlandse
Gemeenten, Javastraat 7, Assen.
Vol automatische start, slechts één draaibaar handvat waar U alles
mee regelt. Prijzen vanaf f 375>
Middelharnis
Telefoon K 1870-2073
Jonges, ik smeer 'm effe... ik mot
naar 't postkantoor, om te sparen.
i[
A
Geeft U vooral bij het bestellen van Uw goederen een van onze
bestelhuizen op. U voorkomt dan teleurstelling.
ROTTERDAM: iedere dag
„Centraal Bodehuis", Box 2, Kapitein Imanstr. - Tel. K 1800-115970
Bodehuis „De Samenvv^erking" Rauwerliofplein 23, Tel. K 1800-38995
Bodehuis „Mostert", Waalhaven (hoek Willingestr.) Tel. K 1800-75659
DORDRECHT (maandag - v^^oensdag en vrijdag)
Bodehuis „Centraal" Sluisweg 36-40, Tel. K 1850-3392'
Expeditie Buitenhek, Merwekade 15, Tel. K 1850-3257
BREDA (alleen dinsdag en donderdag)
Centraal Bodehuis A. Laurijssen, Oude Vest, Tel. K 1600-32285
ROOSENDAAL (alleen dinsdag en donderdag)
Centraal Bodehuis Vooghden, Hoogstraat 110, Tel. K 1650-4863
BERGEN OP ZOOM (alleen dinsdag en donderdag)
Café „De Kroon", Bosstraat 21, Tel. K 1640-3097
MIDDELHARNIS
NIEUWDORP 2 - TELEFOON 2793
drukkerij Gebr. de Waal
Langeweg 13 - Sommelsdijk
Ja, Nederlandse huisvrouwen, het is alweer vijf jaar geleden, dat u voor het eerst
ontdekte, dat er geen wittere was bestaat dan de stralend witte Sunilwas. U hebt
het hemelsblauwe SUNIL gemaakt tot't meest gebruikte
wasmiddel in Nederland. U hebt SUNIL uitverkoren omdat
u weet, dat dit het meest moderne èn tegelijk meest
degelijke wasmiddel is. U hebt alle reden om blij te
zijn en uw kinderen ook. Bij het voordelige reuzen-
pak SUNIL krijgt u nu gratis een kleurige feestbal Ion!
'^'KSOi/S/-
Centrum J. F, de Regt Zn.
AlLÉS op dit gebied,
met en zonder snoer.
(bij het Óostplein) :;i|s;j
■Tel. 11.2?.22, - .RotterdlïM
vol-automatisch.
Koel- en Vriesinstallatles
Charloise Hoofd 37
Rotterdam
Telef. 01800—79481
In bedrijf te zien btj:
Fa. JOZIASSE
Banckertpleln 2 - 't Zand
SUddelbuTf
voor de doortastende zakenman
Telefoon 01878-295 bij geen gehoor 339
2e serie 12.
Na het zuiver folkloristische artikel
van de vorige keer vervolg ik nu mijn
taalkundige serie van de denominatie
ven. Voor de lezers, die de vorige niet
gelezen hebben, herhaal ik nog eens,
dat dit werkwoorden zijn, afgeleid van
zelfstandige of bijvoeglijke naamwoor
den, 't Gaat hier om de dialektische.
borre van borre. 't Behangsel bort, dur
zit een borre (met lucht gevulde blaas)
in.
smitte van smit. 't Striekiezder smit,
d.w.z. het maakt een iezdersmit (bruine
vlek) op 't strijkgoed.
Stiesele van stiesel (stijfsel). Je mot de
behangselbaenen goewd stiesele.
drae van draed. Ze kan geen naelde
drae, zegt men van een vrouw, die he
lemaal niet naaien kan.
bosse van bos. Een weie bosse, met de
zeis de bosjes gras maaien, die de koei
en in de wei laten staan. Er komt dan
weer jong gras.
plume van plume (pluim). De haever
pluumt al. Je mot de lui plume nae dat
ze veeren hè, d.i. je moet er van zien
te profiteren.
riejte van riejt. Een dek riejte.
laege van laege. Een dek laege, d.w.z.
een laagje riet er op leggen voor men
er de pannen op legt.
neêre van neer (d.i. de tegenstroom in
het water bij vloed), 't Waeter neêrt.
snokke naast snok (een ruk). Hie zit
mar an de liene te snokken. Hie doewt
alles mit een rok in een snok (even ruw)
schotte van schot. Dit woord schot be
tekende o.a. een afgeperkte ruimte. In
Goeree was de schottekooie de plaats
waar door de politie het vee gebracht
wordt, dat onbeheerd op de weg of in
percelen van anderen aangetroffen
werden. De eigenaar van het vee kreeg
dan bericht, dat zijn vee „eschot" was
en kon het tegen betaling van het
sehottegeld, een boete, terug bekomen.
Het schotten komt nu niet meer voor,
althans niet in Goedereede.
pompe van pomp (duw met de vuist).
Hie gaf m'n een pomp. Hie zit mar te
pompen (uitstoten).
stempele van stempel (een balk of paal
om muren te stutten, b.v. bij verbou
wingen.)
vollen van vol. Een mao mit peen volle
is een mand met suikerbieten vullen.
In 't Ned. komt vollen alleen voor in
de lakenindustrie.
weeuwe van weeuw (wenk). Ze weeuwe
nog nae, d.i. ze wuiven ons nog na. Een
wienk in een weeuw is net zo goewd
as 'n schreeuw, met een wenk en een
handbeweging kan je iemand net zo
goed iets meedelen als met een roep.
zaedele van zaedel in: dat dek zaedelt,
d.i. het zakt in 't midden wat in.
tune van tuun, een opstaande rand van
gebreid rij shout om een zinkstuk. Een
zienkstik tune. Een tuun was oorspron
kelijk een afsluiting, b.v. een heg. Van
daar nog de oude uitdrukking: de kap
op de tuin hangen, d.w.z. het klooster
verlaten, met een werk op houden. Nu
is de tuin de afgesloten ruimte binnen
de afsluiting, vgl. ook: de tuun in de
kerreke.
muddè van mud (een houten hectoliter
voor aardappelen of een ijzeren voor
koren). Aerepels in koren mudde.
Tegenwoordig doet men dat niet meer
men weegt de hoeveelheden af.
houte van hout (bos). Vroeger had men
hier nog wat bos en langs veel akkers
nog akkermaalshout, dat om de vier of
vijf jaar gekapt werd en op de hout
verkoping verkocht. De errebeijers
gienge dan een paer daegen houte, 't
houthakken. Die houtverkopingen be
horen ook helemaal tot het verleden. Er
staat nog een opstel over in de Camera
Obscura van Hildebrand.
Biiene van miene. Het „mieneh" is veel
gedaan bij Goeree en in Ouddorp. De
zandlaag werd verwijderd om de er on
der liggende klei boven te brengen. Het
zand werd langs de kanten van de ak
kers opgehoopt tot dijkjes, waarop den
nen en brem geplant werden, zoals men
nu nog op veel plaatsen kan zien. Op
andere plaatsen heeft men de grond
heel diep omgespit en het zand onder
de kleilaag gelegd, dat noemde men:
ommezette.
zevezotte en ganzeborden zijn afgeleid
van de zevenzet en het ganzenbord.
Zwaebelstaerte is het maken van een
bepaalde verbinding tussen twee plan
ken, die men in elkaar schuift.
Sakkere, afgeleid van sacre is heilig.
Het betekent nu: mopperen, een standje
geven, opspelen.
Banke afgeleid van bank. Vroeger lag
in de haven bij 't havenhoofd de z.g.n.
bank, waarop de vissersschuitjes (blae-
zers en hoögaers) met hoogwater gezet
werden om bij laag water te worden
schoongemaakt en nagezien.
Wurfte van wurft (werf). De vissers
gaan af en toe wurfte, d.w.z. met hun
vaartuig naar de werf.
klitte van klitte, de bloemknop met ge
haakte stekeltjes van het kliskruid. Ze
klitte saeme bet.: ze vormen een een
heid, ze zijn het eens. Men zegt ook
klisse. 't Haer zit op 'n klitte (of klisse)
is geheel in de war. Hie heit 'n klis geld
(veel).
kringe van kringe (kreng). Oorspron
kelijk is een kreng een dood dier, maar
't werd ook de naam van een slecht,
bazig mens. Hie kringt z'n perseneêl is
geen lofspraak voor de baas. Het Hol
landse krenken (ook een denominatief
van krank, dat oorspronkelijk zwak be
tekende) is in 't Goerees krinke (verne
deren).
strange van strange (strand). Naar 't
strand gaan, ook met de bedoeling om
te zien of er niets van belang is aan
gespoeld. Weer hei je dat opestrangd?
(Waar heb je dat gevonden?)
kante van kant. Een keuvel kante (kant
naaien aan de vrouwenkap.
ragge van rag (raag). Ragge is het weg
halen van 't spinrag. Ragge is ook ruw
stoeien.
slobbere van slobber, dun eten. De ver-
rekens slobbere d'r eten op. In 't Goe
rees betekent het ook morsen met eten.
Je mot oppasse, dat je niejt slobbert,
zegt men tegen een kind.
lienge van lang. De daegen lienge nae
21 maert.
striejpe van striejp (strook, streep), vgl.
een striejpe land. Striejp geve is een
pak slaag geven.
schobbere van schobberd, iemand die op
de schobberdebonte loopt. Die lui laope
mar te schobberen in te schooien, te
bedelen. Van jongens ook voor schan
daal lopen, allerlei streken uithalen.
juttere van jutter. Een strandjutter
zoekt de op het strand geworpen goe
deren voor zichzelf. Hie laopt mar te
jutteren betekent ook: hij loopt te
schacheren, hij probeert voor een
koopje of voor niets van allerlei te krij
gen.
brande: in 't verreke brande, d.w.z.
door een strovuur de grote h ren van
't gedode varken afbranden.
haere. Dat is een heel oud denomina
tief, afgeleid van een woord hare, 't'
scherp betekende.
De zeise, de schrepel haere. Men doet i;
door het ijzeren gedeelte van de zeis';
de schrepel met de haerhaemer op e';
platijzeren tafeltje ('t haer touwe)
te slaan, dun te maken.
raspe van raspe. Kaeze raspe. Een sii=
mit geraspte kaeze (een boterham
geschaafde kaas).
klusse van klus. Hie loapt op de kl»
d.i. op een drafje. Deer komt 'n an W'"'
se. De paeren laete klusse, d.i. ze op
klein drafje laten lopen.
kulke van kulke (kurk) Een flesse V
ke.
smarte. Dit zegt men van het f'"'
worden van de huid plooien, b.V'
de lies. Men moet oppassen, dat
kinderen niet gaan smarten. Vroefr
lag men er een strookje van een na';
„schutteldoek" in, nu strooit men
talkpoeder tussen.
Ook in de denominatieven vindt n*
folkloristische elementen, wat uit
van woorden blijkt.
Wassenaar.
F. den Eerzan»'-
Eéi
sen i
Romi
grim,
twijf
belve
Romi
gelijl
heen
ten
een
van
mean
Roon
tijd,
verg(
luste
met
Wam
naai
smaa
geno'
He
eninj
van
deel
nigel
bedo
wille
van
staar
nis,
met
het 1
me,
één
malij
ne, V
zoals
oudh
iets
en h
Sint
tijnsi
de g
naiss
chel
Te
ben
er n
der 1
bezo>
opge
de
door
ten
van
teres
telle:
geno
Ov
we 1
de h
een
maai
Dat
is de
echti
zich
als
heef
rolt
ramt
ten
rijde
WOUi
de P
we f
geer-
wild
tallo
gaan
Gott
wooi
lang
het
men
land
door
enig
Mila
door
en n
120
toch
bij 4
prac
gaar
meei
meir
in dl
veld
Afri
voor
dat 1
den,
de I
verp
En
dal
delij
mini
W
kom
rier
Mur
wer(
stuu
wiss
Rt
ontn
oudl
bou^
van
danl
twef
door
een
Pala
Rorr
de
droc
foru
het
cent
tuur
bek(
deti
blijf
deg
nus.
tel
