De Reformaiie op Goeree-Overflakkee i De moderne vrouw koopt graa,^ bij Toerisme en Middenstand Wassen WnWÊÊÊÊÊÊÊ''Z. Plaatselijk Nieuivi vakkundig voorlichti KINDERHOEST VERDWIJNT DOOR ZWITSAL KINDER-HONING-SIROOP 5chmmmeffi Alleen uw eigen schilder geeft GOEDEREEDE Biz. 2 „EILANDEN-NIEUWS" Vrijdag 1 mei STELLENDAM (28) Volledigheidshalve gaan wij ook nog even naar Stellendam. Het aardrijks kundig Woordenboek zegt over de plaats het volgende: In het jaar 1751 werd vanwege het gemeene land van Holland een dam ge legd, welke de eilanden Goedereede en Overflakkee aan elkander hechtte. Door deze dam ontstonden aan de noord oostzijde enige aanwassen, welke op 23 april 1765 door de Staten van Holland aan bijzondere personen zijn overgege ven. Zij moesten die binnen een tijd van 36 jaren onder bepaalde voorwaarden bedijken. Tegelijkertijd werden die lan den onder de naam van Stellendam tot een Ambachtsheerlijkheid verheven. Deze Heerlijkheid (Boers) ligt tussen Zuid-Voorne, dat thans Overflakkee heet, en West-Voorne, dat wij Goeree noemen. Ten noorden stroomt het Ha ringvliet, eertijds de rivier Flakkee ge heten. Maar hoe komt men nu aan de naam Stellendam? De boeken zwijgen. Daarom was het mij aangenaam te horen uit de mond van een Zeeuws ingenieur, geboortig uit Zeeland, direkteur van het cultu reel-maatschappelijk werk en lid van de Delta-Commissie, dat een stelle een Zeeuws woord is. Het betekent een zandplaat met een huisje, waarbij dik wijls een zoetwaterput. Nu zijn wij er. De dam die in 1751 is gelegd ging over de stelle, vandaar de naam Stellendam. Het woord leeft nog voort in de ge slachtsnaam HoUestelle. Het kerkgebouw De Rijkscommissie van 1914 laat ons weten, dat het kerkgebouw in de bui tenmuur een stichtingssteen heeft anno 1819. Het torentje is afkomstig van een hofstede in Ouddorp. De klok is gegoten in 1783 door Ger- rit Bakker te Rotterdam. Slotbeschouwing Daar deze gemeente nieuw is, valt er over de oude tijd niets van te zeggen. Wij hebben alleen maar goede wensen, dat de nieuwe predikant het er wel mag maken. BOMMENEEDE Waar gaan wij nu nog heen? Naar Bommeneede. Tussen Melissant en Zonnemaire op Schouwen ligt in de Grevelingen in de buurt van de Veermansplaat een ver dronken dorp. Bommeneede. Met een aantal andere Zeeuwse dor pen is het jammerlijk geheel ten onder gegaan in de stormvloed van 26 januari 1682. Toen H. van Dam in 1680 zijn boek klaar had over Goeree en Overflakkee, heeft hij na deze vloed er een boek aan gewijd, getiteld: Beschrijving van de hoge watervloed van 26 januari 1682. Hoewel Zeeuws gebied, behoorde het evenals Sommelsdijk, dat ook wegens de zeggenschap der Ambachtsheren tot Zeeland behoorde, kerkelijk onder klas- sis Brielle. Jarenlang stond daar als predikant ds. H. Nolthenius. Hij had in 1618 m.et de predikant van Zuidland een protest gezonden aan de synode, waarin te kennen werd gege ven, dat zij zich niet langer met de re monstranten wensten op te houden en de klassikale vergaderingen niet meer wilden bezoeken. De synode noemde dit voorbarig, omdat de zaak der remonstranten bin nenkort zou dienen ter Nationale Sy node. Daarom moesten zij hun plaats zolang innemen, daar de provinciale sy node niet wist of men de remonstran ten uit de klassis Brielle voor broeders te houden had, ja dan neen. De provinciale synode was druk be zig de zaken voor te bereiden en moest nu wachten op de komende grote ver gadering der Nationale Synode. Nog wordt melding gemaakt van ds. Joh. Heinsius, die in 1676 van Goeree naar Bommeneede ging en van ds. Pe trus van der Poel, die er stond tot 1678. Zij beiden hebben het er dus niet lang gemaakt. Als aanhangsel wil ik U nog uit het Nederlands Plakkaatboek van Wiltens een verhaal vertellen van een doop- kwestie te St. Jan Steen in Zeeuws Vlaanderen, waarbij sommigen veroor deeld werden tot opsluiting in het ca chot. Maarssen Ds. G. van der Zee (Slot volgt) Vrijdag staat op Flakkee de R.T.M, in het goud. Vijftig jaar geleden werd de ijzeren weg door ons eiland in ge bruik genomen en begon „de brokken- doos", zo men de locomotief betitelde, zijn baantjes van Ouddorp tot Oolt- gensplaat te rijden. De ouderen onder ons zullen het zich nog wel goed herin neren, want de ingebruikname van deze lijn ging vanzelf met feestelijkheden gepaard. De stoomtractie deed zijn in trede op het eiland waardoor het paard in het beginstadium kwam om naar de achtergrond te worden gedrongen. Van het tijdstip dat de eerste spoorlijn in ons land werd aange legd heeft het ze ventig jaar ge duurd eer het railvervoer op ons eiland tot stand kwam. De eerste spoorlijn Amsterdam- Haarlem werd in 1839 in gebruik geno men. In Engeland is men ons nog een jaar of veertien voor geweest, want daar werd door Stephenson in 1825 de eerste spoorweg aangelegd. De eerste stoommachine werd door de Engelsman J. Watt in 1770 uitgevonden. Van stoommachine tot spoorweg vorderde dus nog 55 jaar. Zien we nu wat de laatste halve eeuw op dit gebied is ge presteerd, dan heeft de ontwikkeling van het spoorwezen wel een enorme vlucht genomen. In feite behoort de stoomtractie reeds grotendeels tot het verleden, daar de elektrische treinen de stoomlocomotieven hebben vervan gen. De tramwegen zijn eveneens vrij wel van het toneel verdwenen; bus en vrachtauto hebben de plaats er van ingenomen. Ook op Flakkee is intussen een eind gekomen aan de tram en al leen het lijntje van Middelharnis naar de haven wordt nog een paar maal per dag bereden, zij het niet meer met de stoommachine maar met de motorwa- gen. En ook op Voorne en Putten schom melt nog de tram zijn oude baan. Mis schien zal het niet zo lang meer duren of daaraan komt ook een eind. In elk geval was de ingebruikname van de Flakkeese lijn in 1909 een evenement en heeft ongetwijfeld veel bijgedragen tot de ontwikkeling van ons eiland. Er werd gelegenheid geschapen tot school bezoek in de centrumgemeente en het vervoer van landbouwprodukten kon in heel wat sneller tempo dan voorheen geschieden. Hiervoor was men alleen op het zeilschip aangewezen en zeker zul len de toenmalige schippers in de tram een grote concurrent hebben gezien, zoals de latere generatie der schippers hun bestaan weer door de vrachtauto's bedreigd zagen. Men kan van die oude stoomlocomotieven zeggen wat men wil maar ze waren in staat geweldige hoe veelheden suikerbieten naar de haven te slepen. Het waren krachtige karre tjes, waar de machinisten uit wisten te halen wat er uit te halen viel. Ze wis ten precies wat de „33" of de „24" heb ben kon en ze hebben er heel wat ar moe op geleden als 's winters een ijzige koude wind precies op de zijde stond, waar ze hun werk moesten doen, of als ze hele lange nachten bij strenge kou op het Havenhoofd moesten rangeren. Vroeger had elke machinist nog een sto ker op zijn machine, doch de laatste ja ren van het bestaan van de tram kon dat er blijkbaar niet meer af en moest de machinist alleen al het werk doen. Het is begrijpelijk dat daarover wel eens gemopperd werd. Maar ja wat moet je als je al zoveel jaren tramman geweest bent. Op je post blijven en sto ken en rijden! Ook het conducteur zijn hield meer in dan kaartjes verkopen of kaartjes knippen. Dat was de mooiste kant er van. Want vóórdat het goede ren- en personenvervoer niet geschei den was, waren ze sjouwerman tot-en- met. Wat hebben die mensen niet af- gerangeerd op elk station! Geladen wa gens afzetten, lege wagens meenemen, het ging alles onder de gewone dien sten door. En maar wagens koppelen bij gladheid en in 't stikkedonker met het seinfluitje in de mond. Het heeft Schram altijd verwonderd dat er nooit een met hoofd of handen tussen de buf fers bekneld raakte. Geen wonder dat er praktisch nooit 'n tram op tijd was. Dat lag heus niet aan het personeel, want dat liep wat het kon. Ja, als we het over de tram hebben komen de namen van de mensen die er zoveel van hun levensjaren sleten weer in het geheugen. Hoolboom, Wisse, Haubrich, de Nieuwlands, de Blokken, de Wittekoeken, de Kosters, de Noordij ken, Vroegindeweij, Bolle en noem ze maar op. En niet te vergeten de lijn- werkersploeg onder leiding van Van Dijk, die er dag op dag op uit trok om de ijzeren weg in behoorlijke conditie te houden. Het is alles voorbij. Voor de knusheid van de tram uit vroeger jaren is in onze gejaagde tijd geen plaats meer. Want de reizigers die zo'n twin tig, dertig jaar geleden elke dag per tram het eiland introkken om zaken te gaan doen, hebben zich intussen ook aan de nieuwe tijd aangepast. Kon men niet elke morgen bijvoorbeeld Noordijk „de gistboer" op het station schilderen met z'n bagagefiets beladen met kistjes gist voor bakkend Flakkee? En waren de grossiers in levensmiddelen of hun vertegenwoordigers niet elke dag op nieuw van de partij? Ze hebben heel wat uren tussen de wielen doorge bracht. Nu hebben ze de tram niet meer nodig, want 't is alles eigen ver voer per auto geworden. De tijden ver anderen en wij met hen, zegt het spreekwoord. Met zoveel enthousiasme de tram op Flakkee werd binnenge haald, met zoveel genoegen zag glo baal gesproken het nageslacht de tram verdwijnen. Als er ooit op een vervoersmaatschappij is gescholden, dan is het wel op de R.T.M, geweest! Niet op de mensen die de diensten uit voerden, maar op de leiding. En inder daad, er was ook wel eens reden voor. Men hield met de ontwikkeling van de tijd vaak te weinig rekening en raakte daarbij ten achter. De maatschappij was niet vooruitstrevend genoeg, wat een klachtenregen tengevolge had. Een maatschappij die zoveel materiaal ter beschikking had, diende zich aan de eisen van de tijd aan te passen; er was dan nog veel meer uit te halen geweest. Als 't getij verloopt moet men de ba kens verzetten en dat is bij de tram meestal te laat gebeurd. Ondanks alle Dit is mode, elegant mode, praktische mode die U dragen kunt. Een charmant mantelcostuum, vlot, met een ruim val lende rug. Royale plooi achter en leuke strikgar- nering. Moderne grote kraag. Sensationeel mooi is de kamgaren multicolor in de modi euze linnenbinding. Kleuren: bleu, maïs en beige. Maten 36 t/m 44. Als bijzondere Wassen- attractie slechts ROTTERDAM: "City Centrum" Binnenweg, tel. 13 93 75 o Dorpsweg hk. Katendr. Lagedijk, tel. 7425Ï DEN HAAG: Spui hk. Kalvermarkt, tel. 18 2148 De banden tussen toerisme en middenstand De banden tussen het toerisme en de middenstand zijn al eeuwen oud. Het prototype van de moderne middenstan der, die aan de toerist zijn diensten be wijst, was in de middeleeuwen de her bergier, die gastvrijheid verleende aan de reizende kooplieden en de pelgrims, de toeristen uit die dagen. Het moderne toerisme verschilt in aard en omvang dermate van het reizen en trekken in vroeger tijden, dat het hiermede nau welijks te vergelijken valt. De banden met de middenstand zijn echter behou den gebleven, zij zijn zelfs veelvuldiger geworden. Er is niet alleen het „her bergen" van de toerist, hetgeen overi gens op de dag van vandaag zeer ver schillende vormen heeft aangenomen, nl. van het meest luxueuze hotel tot de jeugdherberg en het kampeerhuisje. Bo vendien moeten aan de moderne toerist tal van goederen en diensten worden gemopper heeft de tram zich vijftig jaar gehandhaafd, mede en misschien wel uit oorzaak dat het een monopolie bezat, waaraan weinig te tornen viel. Nu rijden de trams niet meer; het is alles verleden tijd geworden. De tram banen, waaruit de rails gebroken zijn herinneren ons slechts aan het bestaan er van. De bussen hebben hun plaats ingenomen en het gaat goed, al zit men er wel eens ingepropt als haring in een ton. Alleen, 'k heb het al meer gezegd, een stopplaats op de Voorstraat in Mid delharnis zou een goede en prettige verbetering in dit vervoer zijn! We zijn een halve eeuw na de „blijde incomste" van de tram verder. Hoe zal het ver voer er na een volgende halve eeuw, dus in het jaar 2009 uitzien? Aan een voorspelling daarvan durf ik met niet te wagen! Schrammetje. verstrekt. Dit laatste is tengevolge van het massa-toerisme zelfs zeer belang rijk geworden: bij het toerisme van de zgn. dagjes-mensen ligt het accent op het vervoer. Bij het zgn. „sociale" toe risme staat de verzorging van de toerist in de vorm van verstrekking van een verblijf niet eens meer altijd voorop: vaak immers zorgt de toerist zelf voor zijnverblijf in eigen kampeerwagen of tent. Maar ook voor de hotelgast is het verstrekken van goederen en diensten door anderen dan de hotelier veel be langrijker geworden dan voorheen. Welke banden zijn er zo al tussen het toerisme en de middenstand? Allereerst houden zich met de ver zorging van de toerist bezig de ho teliers, de pensionhouders, de restaura teurs en de caféhouders. Het zijn de op volgers van de herbergiers van vroeger tijden. Zij vervullen altijd nog een ba sisfunctie in de toeristische bedrijvig heid. Welnu, in Nederland behoren 97"/o van de horeca-ondernemingen tot ds middenstand. Ook het bungalowbedrijf moet tot de middenstand worden gere kend. Het bieden van een verblijf en van verzorging is bij lange niet de enige band, die het toerisme met de midden stand bindt. Sinds vele toeristen hun huishouden mee op reis nemen, voor eigen slaapgelegenheid zorgen en hun eigen potje koken, kan men zelfs zeg gen, dat in het geheel van de toeristi sche bedrijvigheid de verzorging van de vakantiegangers door bedrijven is af genomen. Maar ook voor de toerist, die in een hotel verblijft, geldt, dat hij ook uitgaven doet voor vervoer en amuse ment; bovendien geeft hij geld uit aan allerlei aankopen. Ook bij het vervoer van de toerist vervult de middenstand een belangrijke functie. Worden spoorwegen en trams steeds en autobusdiensten meestal door grote maatschappijen geëxploiteerd, de toeringcar-bedrijven zijn bijna alle mid denstandsondernemingen, evenals dit met de taxi-ondernemingen het geval is. De middenstand heeft tevens een groot aandeel in het amusement van de toerist. Een belangrijke rol bij de toeristische bedrijvigheid spelen ook de aankopen van de toeristen. De Nederlandse toe rist koopt souvenirs, prentbriefkaarten en versnaperingen. Op de buitenlander oefenen daarnaast tal van Nederlandse produkten een grote aantrekkingskracht uit. De beoefenaren van het sociale toe risme doen voor zeer belangrijke be dragen huishoudelijke inkopen, daar zij hun huishouden naar hun vakantiever blijf hebben verplaatst. Al deze inkopen worden hoofdzake lijk bij dé middenstand gedaan. Een aparte categorie vormen de uit gaven, die wel buiten de vakantie wor den gedaan, doch in verband daarmede. Hieronder vallen niet alleen de aan schaffing van vakantiekleding, maar ook het kopen van fototoestellen, van kampeertenten, de aanschaffing van kampeerwagens en zeilboten, om alleen maar enkele „grote stukken" te noe men. De bedragen hiermee gemoeid worden weer voor het overgrote deel bij middenstandszaken (ook de tentenma kers, de bouwers van kampeerwagens en zeilboten behoren tot de midden stand) besteed. Niet onvermeld mogen hier blijven de aankopen, die het horeca-bedrijf voor de bediening van zijn gasten pleegt te doen. Het horeca-bedrijf met zijn sterk wisselende en plotseling opkomende be hoeften, betrekt de nodige voedings middelen en dranken bij voorkeur bij in de buurt gevestigde middenstandszaken, waar ze te allen tijde een beroep op kunnen doen en een snelle service ver krijgen. Uit voorgaand© beknopte schets moge voldoende gebleken zijn, hoezeer toeris me en middenstand met elkaar verwe ven zijn, alsook dat het toerisn'.e voor de middenstand een belangrijke bron van inkomsten vormt. Met stimulering van het toerisme is de middenstand dan ook ten zeerste gebaat. En wat nog be langrijker is, hij kan hiertoe zelf een directe bijdrage leveren! DIRKSLAND Poldervergadering De oude Plaat In de algemene vergadering van steit;, gerechtigde ingelanden van de poldt De Oude Plaat werd tot bestuurslid gf kozen de heer Jac. Buth D.Azn. Bij j coop. Boerenleenbank zal een lopen crediet in rekeningcourant worden aar; gegaan. De rekening van de polder wet over 1958 in ontvangst vastgesteld 37.591.77 en in uitgaaf op 37.199.6; alzo een batig saldo van 392.75. Aj polderlasten werd ontvangen 32.822| De aanslag in het waterschap de Dijt ring Flakkee bedroeg 33 per ha f in totaal 15.486.15. De begroting voc 1959 werd in ontvangst en uitgaaf vasi gesteld op 37.199.02. De polderlaste werden voor 1959 op dezelfde bedrage; als in 1958 vastgesteld, nl. op 70.95 pf ha voor kostbaar en 68.50 voor C; vroonlanden. HERKINGEN Kerkdienst. Zaterdag 9 mei hoop des avonds voor de Ger. Gemeente o; te treden student P. Blok te Rotterdaii; Aanvang 7 uur. Geslaagd. De heer J. J. Hendriks slaagde dezer dagen voor machinis: pompbediener, het examen werd afgj. nomen door de brandweerinspectie i heer Roelofse. Inlevering van vakantiebonnen gej. dig tot 30 april 1959, kan geschieden zi- terdag 2 mei des avonds in de Hen School van 67 uur. Ook is er gelegec- heid van 2 mei tot 9 mei ten huize vat de penningmeester der Chr. Land Art Bond de heer J. Looij, Kaaidijk 21 Her kingen. Zeldzaam. Bij de veehouder il Troost Jz. werd door een zeug 21 bij gen geworpen. Ongeval. Het zoontje van C. L. oi het Havenhoofd, welige spelenderwrji met pijl en boog aan zijn oog werd ver wond is als gevolg hiervan reeds voor tweede maal in het oogziekenhuis tt Rotterdam ter verpleging opgenomen, Visserij. Nog steeds kenmerken vangsten der vloot zich beneden lie: middelmatige, al maken de marktprijzei het nog tot een lonend bedrijf. Doo: schipper J. Tanis Jbz. werd de motor kotter G.O. 5 verkocht naar Bresliens Door hem is inmiddels aangekocht ee, motorkotter te Urk van grotere afme tingen, welke in de maand mei vaniii! deze haven aan de visserij zal deelne men. Het schip is voorzien van de mo dernste navigatie-middelen en kan at een belangrijke aanwinst voor de vlooi worden beschouwd. Wij wensen de on dernemer met dit schip goede vangster en een behouden vaart. OUDDORP Ie zomerverzilvering vakantiebonna voor de landbouw met opdruk 30 apii: 1959 kunnen dinsdag 5 en woensdag i mei ingeleverd worden. Telkens sav, vanaf 6.30 uur bij M. Rijnbrand alhier, Inlevering vakantiebonnen. Alle va kantiebonnen van de landbouw geldiï tot 30 april 1959 kunnen ingeleverd worden van zaterdag 2 tot en, met zater dag 9 mei, uitbetaling vindt plaats var, vrijdag 29 tot zaterdag 6 juni. Na-inlevering (2e periode) van vrij dag 19 juni tot zaterdag 24 juni. Uitbe taling van vrijdag 17 juli tot zaterda» 25 juli. Dit geldt alleen voor landbomvbon- nen over het jaarvak '58'59 bij D-1 d. Linde Julianaweg 22 alhier. Stimulering van het toerism Het aantrekkelijk maken van cige> bedrijf voor de toerist is ongetvvijieli de beste propaganda, die de rnidden- stand voor het toerisme maken kan. Een horeca-bedrijf zal zich zoveel iM- gelijk moeten aanpassen aan do v.erseii van de toerist. Het dient grote xs; dacht te besteden aan de inrichting voor het horeca-bedrijf staan verscliil- lende vormen van middenstand.skredie' met overheidsgarantie ter beschikking'! aan de verzorging van de gasten. J' kwaliteit van de opgediende maallijdei en de verleende service. Voor de lioK' ca-onderneming geldt wel in het bij zonder, dat recommandatie de best' vorm van reclame is. De etalage is beUmgnji' Ook de middenstandswinkel kan toe risten trekken. Samenstelling van es'- aan de behoeften van de toerist aange past assortiment, het leveren van de kwaliteit (ook van de souvenirs) w het verlenen van een vlotte sen'ice zii» daarvoor de geëigende middeleri. Het belang van een aantrekkelijke elalage; inrichting mag ook niet over het Iwo.' worden gezien. De middenstand kan bovei.dien het toerisme op andere, meer indirecte v/iJ' ze stimuleren, n.l. door steun te ver lenen aan organisaties als: de Algei'*^' ne Nederlandse Vereniging voor Yrecffl' delingenverkeer (A.N.V.V.), die in het buitenland propaganda voor Nederlai» maakt en de plaatselijke V.V.V.'s, die hier te lande de propaganda verzorgen voor de eigen streek. Voor het horeca-bedrijf is in liet bij zonder een goede vakopleiding van be tekenis. In verband hiermede verdieot vermelding, dat kort geleden een vesti- gingsbesluit van kracht is gewordeBi waarbij is voorgeschreven, dat dege nen, die een hotel, restaurant of caie willen openen, aan bepaalde eisen moe ten voldoen. De Rijksmiddenstandsvoorlichting^' dienst, die met in de provincies ge''^^] tigde consulenten werkt, kan over bevordering van het toerisme desge vraagd inlichtingen of adviezen geven- Het adres van de middenstandscorres pondent voor Zuid Holland is de heer T. de Boer, v. d. Spiegelstraat 12 te S' Gravenhage. PRINS Bedactii Na 6 uil De pogm vorming ve lukt na ru hardende Voor onze willen we beschouwir D( Prof. de ningin in testreek, is tie, welke geschikt is. in hoog aar irenisch en is hij aang oorlog hee vreemde re sonen van der Nederli Tijdens met zijn weken n ruim een straat he Vandaaruit leiding der heidspartij en niet zui zij de Dui was, werd Quay kwaï chielsgestel van het zu nister en In de tijd slechts enk geen parlei genheid ps doen en vo geheimen hoog Haag heid is her worden. Uit het V is gebleken uitging vai formele bin kabinet en derling. Di niet of mil grote parti de akkoorc als gevolg, kwam te st Tot op systeem jui tailléerd pi goed Christ te veel riel vereiniteit. overeenster sen de sa anders het hangen en gelukken k vraag, of tussen de en de C.H.i staat. In el) daarvan o spoedig ove sonen uit d Zijn begi ment-en-kï geen opnei nieuwe mil In het 01 P.v.d.A.-mi van de A.l ontslagnam 5 zetels op daarvan 3 zeteltal, bi De formate van zaken er 13 te v sleutel wei V.V.D., 2 A partijen ge liep dus 0( Maar toe Het viel K.V.P. min steld. Stru niet besch zegt, omda opschieten andere fun dus vrijwil Cals, benei een vaste Romme ee sociaal-eco] werd gezoi Economiscl verhuisde vakant en ven aan P eens R.K.) de Ook moest vv Korthals staat, dus (A.R.), die Haag verle opofferde, (econoom) nanciën g aan Prof. moest deze had Prof. bij zijn vej Waren geei V.V.D.'er S .ook de V dez tevi w

Krantenbank Zeeland

Eilanden-nieuws. Christelijk streekblad op gereformeerde grondslag | 1959 | | pagina 10