TROONREDE
Koningin Juliana liei
s.s. „RoHerdam
ie waier
Eén klap met de bijl.....
In 36 seconden was stalen reus
in zijn element
31e jaargang
Chr. STREEKBLAD OP GEREFORMEERDE GRONDSLAG
VOOR DE ZUID-HOLLANDSE EN ZEEUWSE EILANDEN
Verschijnt tweemaal per week: dinsdag- en vrij rgavond
Dinsdag 16 september 1958
Nó. 2729
PBINS HENDRIKSTRAAT 14 - POSTBOX 8 - MIDDELHABNIS
Bedacüe en Advertenties uitsluitend Telefooa K 1870—2628
Hl t uur avonds Telefooa K 1870—2017 Giro 167980
ABONNEMENTSPRIJS 1.80 PER KWARTAAL
ADVERTENTIEPRIJS 12 cent per mm.
BD coBtrect «peciaal tsrlel
zoals die hedenmiddag is uitgesproken door H.M. Koningin Juliana,
bij de opening van de Staten-Generaal. De Koningin sprak als volgt:
LEDEN DER STATEN-GENERAAL,
Het jaar, dat achter ons ligt, heeft in de wereld geen ontspanning
gebracht. Meer dan ooit heeft ieder volk de phcht bij te dragen
aan het behoud van vrede en vrijheid op de grondslag van het recht.
Onze taak is het ervoor te zorgen, dat Nederland een gezonde partner
is, zowel in een hecht verband van het Koninkrijk als in het wijdere
kader van de internationale samenwerking.
De sociaal-economische ontwikkeling in ons land vertoont zowel gun
stige als minder gunstige aspecten. Het verstoorde evenwicht in onze
nationale economie is mede ten gevolge van de getroffen maatrege
len in belangrijke mate hersteld. De goud- en deviezenreserves heb
ben een welkome versteviging ondergaan, al blijft een verdere aan
vulling gewenst. In het afgelopen jaar zijn de kosten van levenson
derhoud niet gestegen.
De ontwikkeling van de werkgelegenheid wordt thans echter met
name door de aarzelende internationale conjunctuur voelbaar beïn
vloed. In het algemeen is niettemin, nu ook de in febr. 1958 aangekon
digde maatregel ter bestrijding van de werkloosheid hun uitwer
king doen gevoelen, de omvang van de werkloosheid niet alarmerend.
De stijging is tot staan gekomen. Speciale zorg blijft vereist voor een
aantal gebieden, waarop zich dan ook in het bijzonder het industria
lisatiebeleid en de politiek der aanvullende werkgelegenheid richten.
Reeds getroffen en inmiddels aangekondigde fiscale maatregelen
met betrekking tot de investeringen zullen aan de werkgelegenheid
ten goede komen. Bevordering van de exportontwikkeling is van
vitaal belang.
Al is de overbesteding voor het moment tot staan gebracht, zo ziet
ons volk zich niettemin geplaatst voor de oplossing van een aantal
moeilijke financiële, economische en sociale problemen. De ontwik
keling in Indonesië legt bijzondere lasten op nationale economie
en rijksbegroting.
ZWARE DRUK
Belangrijke subsidieposten, met name de huursubsidies en de zui-
velsubsidies, drukken zwaar op de begroting en beperken daardoor
zeer, welhaast te zeer, de financiële bewegingsvrijheid. De Regering
heeft besloten advies te vragen aan de Sociaal-Economische Raad
over de vraag of, en zo ja op welke wijze tot een verantwoorde be
perking van de subsidielast kan worden gekomen.
De Regering zoekt overigens in overleg met het bedrijfsleven naar
middelen om het moeilijke vraagstuk van de aanpassing der melk-
produktie aan de vraag naar zuivelprodukten, zo mogelijk in samen
werking met andere landen, tot een meer bevredigende oplossing
te brengen.
FINANCIERING WONINGBOUW
Een anderie factor, die het huidige uitgavenpeil in sterke mate be
ïnvloedt, is de omstandigheid, dat het Rijk in 1959 voor het eerst
weer de volledige last der financiering van de woningwetbouw te
dragen krijgt.
De hoge woningproduktie in het achter ons liggende jaar was een
bemoedigende factor in de voortdurende strijd tegen de woningnood.
De teruggang van de economische ontwikkeling heeft echter tijdelijk
een ongimstige invloed uitgeoefend op het aantal in aanbouw geno
men woningen. Mede ten gevolge van de maatregelen tot het herstel
van het economisch en financieel evenwicht is de woningproduktie
thans weer stijgende, zodat verwacht mag worden, dat zowel in 1958
als in 1959 met de bouw van 80.000 woningen een aanvang zal wor
den gemaakt.
Ten slotte ondervindt het uitgavenpeil de gevolgen van onze snelle
bevolkingsgroei en de daarmede gepaard gaande economische, sociale
en culturele activiteiten, met name ook ten behoeve van investerin
gen voor woningbouw, onderwijs, wegen, kanalen, waterwerken enz.
Een hoog niveau van besparingen voor het welzijn van ons volk nu
en in de toekomst is dringend geboden. Het beleid zal daarop dan
ook gericht blijven. Ook bij de uitwerking van het bezitsvormings-
beleid op onderscheidene terreinen zal met deze omstandigheid re
kening worden gehouden.
De begroting 1959 vertoont een tekort. Dit is in de huidige situatie
van de conjunctuur binnen zekere grenzen aanvaardbaar, al is grote
voorzichtigheid geboden. Ondanks het ten slotte toch hoge totaal
bedrag van de uitgaven is bij de voorbereiding van de begroting
sterke beperking betracht. Een beroep op de kapitaalmarkt ter fi
nanciering van het mede door de genoemde factoren veroorzaakte
begrotingstekort is noodzakelijk. Dit beroep en daarmede de om
vang van het begrotingstekort zal zijn grenzen dienen te vinden in
de eisen, die aan de kapitaalmarkt uit anderen hoofde zullen wor
den gesteld. Daarbij valt, naast de behoeften van het bedrijfsleven,
meer in het bijzonder te denken aan die van de gemeenten, die hun
kapitaaliutgaven ook in de toekomst slechts met langlopende lenin
gen zullen mogen financieren en bovendien nog staan voor de nood
zaak van een geleidelijke consolidatie van hun vlottende schuld.
Deze noodzakelijke begrenzing van het beroep van het Rijk op de
kapitaalmarkt en dus ook van het begrotingstekort heeft het gevolg,
dat niet te ontkomen valt aan een verlenging van de tijdelijke belas
tingverhogingen.
Handhaving van onze concurrentiepositie op de internationale
markten blijft een van de fundamentele voorwaarden voor een even
wichtige economische ontwikkeling, vooral met het oog op de werk
gelegenheid. Derhalve is ook in het komende jaar een zo stabiel mo
gelijk loonniveau noodzakelijk.
INTERNATIONALE SAMENWERKING
De steeds groter wordende onderlinge afhankelijkheid van landen
en werelddelen gebiedt een actief beleid op het terrein van de inter
nationale samenwerking. Naast lipt werk van de Verenigde Naties
steunt de Regering derhalve krachtig alle pogingen tot nauwere sa
menwerking van de vrije wereld.
Historisch gezien is in korte tijd veel bereikt, maar nog steeds tre
den de vrije landen onvoldoende eensgezind op. Verdieping en uit
breiding der samenwerking is noodzakelijk.
De Regering streeft met alle kracht naar het tot stand komen van
Gespannen kijkt de Koningin toe of er na „de klap met de bijl"
beweging komt in het schip. Het was een ondeelbaar moment tussen
de klap, het uiteenspatten van de fles champagne wat duidelijk
is te zien en het wegschuiven van het schip. Direct daarna ging
een luid gejuich op, wat door duizenden werd overgenomen.
MELISSANT
Heriienking met receptie GO-jarig be
staan muziekvereen. „Tot Nut en
Genoegen"
Zaterdag 20 sept. a.s. zal het 60 jaar
geleden zijn dat de muziekvereen. „Tot
Nut en Genoegen" te Melissant opge
richt werd. Aanvankelijlï lag het in de
bedoeling van het Huldigingscomité dit
feit met enige feestelijkheden te her
denken. Door het tragische ongeval van
één der leden en de nauwe betrekkingen
van andere leden daarmee, werd beslo
ten van alle feestelijkheden af te zien.
De lopende verloting zal echter ge
woon afgewerkt worden, zij het, dat
de trekking waarschijnlijk uitgesteld
zal worden tot 20 nov. a.s.
Ook zal deze week een lijst collecte
gehouden worden ter delging van oude
schuld en aankoop van nodige attribu
ten.
Tenslotte zal de muziekvereen. za
terdagmiddag 20 sept. om half vier een
receptie houden in het verenigingsge
bouw. Vooraf zal het corps nog een
kleine rondgang door de gemeente ma
ken, waarna men dan om half vier in
het verenigingsgebouw zal arriveren.
Verder ligt het in de bedoeling van
het huldigingscomité om in het komend
voorjaar enige feestelijkheden te orga
niseren, als besluit van het 60-jarig ju
bileum en tevens om het feit te herden
ken dat de heer H. v. Balen medio april
30 jaar als dirigent aan het corps ver
bonden zal zijn. Ook zal het dan voor
enkele leden 30 jaar geleden zijn dat
zij hun partij mee gingen blazen, het
welk een drietal andere leden al ruim
51 jaar doen.
een Vrijhandelszone, die in aansluiting aan hetgeen op het gebied
der economische samenwerking in Europa reeds tot stand werd ge
bracht een zo vrij mogelijk handelsverkeer over een zo ruim moge
lijk gebied zou kunnen bevorderen.
INDONESIë
De Republiek Indonesië heeft met schending van alle rechtsregelen
een reeks van maatregelen tegen Nederland en Nederlanders ge
troffen, waardoor het verblijf van onze landgenoten in Indonesië
vrijwel onmogelijk is gemaakt. Bedrijven en bezittingen zijn zonder
enige vergoeding in beslag genomen. Verplichtingen worden niet na
gekomen, zelfs indien zij voortvloeien uit na de soevereiniteitsover
dracht verleende krediet enen gesloten overeenkomsten.
In het afgelopen jaar repatrieerden 37.000 landgenoten. Velen
spannen zich op lofwaardige wijze in om hen zich bij ons thuis te
doen voelen en nieuwe werkgelegenheid hier en elders voor hen te
vinden.
NIEUW-GUINEA
Voor de toekomst van Nederlands-Nieuw-Guinea hecht de Rege
ring grote waarde aan de samenwerking met Australië, welke tot
uitdrukking is gekomen in de Nederlands-Australische verklaring
van november 1957.
In gemeenschappelijk overleg gaan beide regeringen thans na wel
ke praktische maatregelen geboden zijn om de doelstellingen van
deze verklaring waaronder het streven naar zelfbeschikking te
verwezenlijken.
ERKENTELIJKHEID
Het afgelopen jaar is in menig opzicht moeilijk geweest. Toch is
er reden voor erkentelijkheid. De grote spanningen, waaraan onze
volkshuishouding was onderworpen, zijn voor een belangrijk deel
verdwenen. Daarmede is voor ons land tenzij internationale ont
wikkelingen dit onverhoopt doorkruisen de grondslag gelegd
voor een hervatting van een opgaande lijn van produktie en wel
vaart.
De ontwikkeling der kernenergie voor vreedzame doeleinden, ten
aanzien waarvan ook de eigen activiteit van Nederland groeiende is,
kan voor de toekomst van groot belang zijn. Zij zal hoge eisen stellen
met betrekking tot investeringen, vorming van wetenschappelijke
krachten en waarborgen voor de volksgezondheid. Dat althans op
dit gebied ook in wereldwijd verband vruchtbaar overleg mogelijk
blijkt, is een verheugend element in de internationale verhoudingen.
De wijze, waarop aan de tegenslagen, die ons land hebben getrof
fen, het hoofd is geboden, was weder getuigenis van de veerkracht
en het weerstandsvermogen van ons volk.
Bij een goede samenwerking tussen Regering en volksvertegen
woordiging zullen ook de nog bestaande moeilijkheden kunnen wor
den overwonnen. Terwijl de financiële toestand tot voorzichtigheid
noopt ten aanzien van nieuwe overheidsuitgaven en van kosten
verhogende maatregelen in het bedrijfsleven, zal het ongetwijfeld
mogelijk blijven een beleid te voeren, dat de geestelijke, economi
sche en sociale ontplooiing van onze volkskracht stimuleert.
Met de bede, dat God U wijsheid moge schenken bij de vervulUng
van Uw verantwoordelijke taak, verklaar ik de gewone zitting der
Staten-Generaal geopend.
16 september 1958.
Zaterdagmiddag tien minuten over half vijf was het glorieuze moment aange
broken dat Koningin Juliana, staande voor de boeg van de „Rotterdam" de
woorden sprak: „Ik doop U Rotterdam en wens U behouden vaart." Tegelijk
daarop hakte Zij met een forse bijlslag het touw door dat de klink vasthield,
de fles champagne spatte stuk tegen de voorsteven en meteen schoof de 228
meter lange kolos de hellvng af, zijn element tegemoet. Opgetogen ging de arm
van de Koningin omhoog om het onder Haar wegschietende schip te groeten en
een oorverdovend gejuich van de duizenden toeschouwers steeg op, gemengd
met het geloei van tientallen sirenes van schepen die zich op de rivier be
vonden. Sneller en sneller gleed het schip te water, de achtersteven duwde met
enorme kracht het water op zij en bij het verlaten van de helling dook het
voorschip enige meters naar beneden waaruit het zich direct fier ophief. De te
waterlating zelf duurde slechts 36 seconden.
Dit adembenemend moment hebben
zo ongeveer 30 d 40.000 mensen van
dichtbij en ver gadegeslagen. In ons
vorig nummer hebben we gemeld, dat
op de werf speciale tribunes zijn ge
bouwd om de duizenden toeschouwers
te kunnen bergen. Deze tribunes waren
afgeladen, met mensen; ook op de z.g.
ere tribune, waarop o.m. ministers, kop
stukken uit de Nederlandse handel en
scheepvaart, en honderden andere auto
riteiten, stond men mannetje aan man
netje. Het prachtige septemberweer
werkte er toe mee, dat duizenden wa
ren opgekomen om dit historische mo
ment voor de Nederlandse scheepsbouw
en scheepvaart mee te maken. Op de
rivier was het één beweeg van allerlei
vaartuigen waarop de mensen uitpuil
den en aan de overzijde van de rivier
hadden zich duizenden mensen opge
steld in afwachting van het grote ge
beuren. Op een grote toeloop van pu
bliek was gerekend; het drukke ver
keer was tot in de puntjes geregeld.
Ook de organisatie op de werf was aan
alle kanten af. De uitgegeven toegangs-
kaarten waren in diverse kleuren, ieder
hetzij te voet of per auto kon langs
richtingwijzers van dezelfde kleur zijn
plaats vinden.
Ontvangst van de Koningin
Te 15.40 uur arriveerde de Koningin
met de „Prinsesseplaat" vóór het hoofd
kantoor van de Eotterdamse Droogdok
Mij. vergezeld van haar hofdame Jonk
vrouwe C. E. B. Röell; Mr. K. P. van
der Mandele (Kamerheer) en Mr. J.-
van der Hoeven, particulier secretaris
van Hare Majesteit. H.K.H, werd ont
vangen door Ir. A. Knape en Ir. K. v.
d. Pols, directeuren van de R.D.M.
Het duurde toen ongeveer nog een
uur eer de tewaterlating plaats had. Te
voet begaf H.M. met gevolg zich naar
de lift vóór de boeg van de „Rotter
dam", die Haar naar de op 14 m. hoogte
gelegen Koninklijke tribune bracht. Op
deze tribune kon de Koningin op een
televisiescherm de aktiviteiten zien, die
onder het schip vóór de tewaterlating
plaats hadden. Duidelijk konden de toe
schouwers tenslotte het schellet je ho
ren, dat alles gereed was, waarna de
Koningin de laatste beletselen kon weg
nemen. Eén klap met de bijl en ge
ruisloos schoof het geweldige schip, los
uit zijn kluisters, de vrijheid tegemoet.
Krachtig afgeremd
Het viel op, dat de „Rotterdam" zo
krachtig werd afgeremd en direct nadat
het schip in het water lag bijzwaaide
en vrijwel stil op de rivier lïwam te
liggen. De technici hebben hiermee heel
wat te doen gehad en deze afremming
is tevoren tot en met berekend. Naast
de nodige remschilden die aan het schip
zaten vastgeklonken, waren aan arm-
dikke staaldraden 18 kettingpeuren be
vestigd, die samen drie kwart miljoen
kilo wogen! Deze peuren lagen op di
verse afstanden op de wal en in de ri
vier, die de afremming tot een volko
menheid maakten. Waar het hier zo'n
geweldig groot schip betreft, kan van
deze tewaterlating worden gezegd, dat
het zelden zal worden meegemaakt dat
alles zo vlot verloopt. Met trots kan de
Rotterdamse Droogdok Mij. met de wer
kers van hoog tot laag, op deze histo
rische dag terugzien.
De receptie
In de ontvangsthal dankte Ir. K. v.
d. Pols, directeur van de R.D.M. Hare
Majesteit voor de tewaterlating „op
klassieke scheepsbouwers wij ze" waarna
hij haar als souvenir het zo even ge
hanteerde bijltje in een prachtige doos
van caromandelhout versierd met goud
en zilver, aanbood.
In zijn dankwoord aan de bestuur-
deren van de Holland Amerika lijn, die
de opdracht voor de bouw van de „Rot
terdam" verleende, liet hij uitkomen,
dat deze grote opdracht voor de R.D.M,
maar ook voor de gehele Nederlandsche
scheepsbouw nog veel duidelijker is
dan op het ogenblik van de bestelling
twee jaar geleden. Het leek immers op
dat ogenblik mogelijk om, mocht on
verhoopt de bouw van de „Rotterdam"
niet verwezenlijkt worden, een volle
dige bezetting van de bouwcapaciteit
van de werf en van het beschikbare
personeel te verkrijgen, door het aan
vaarden van een aantal opdrachten van
tankschepen, die toen nog in zo groot
aantal boven de markt zweefden. Wij
weten nu aldus de spreker dat
daarmee een ontwikkeling in de hand
zou zijn gewerkt, die niet geheel ge
zond was en die op dit moment zeker
tot een uitbreiding van voor de scheeps
bouw minder prettige factoren zou heb
ben gevoerd.
Scheepsbouw, als nergens
ter wereld!
De rederij directeur van de H.A.L.
sprak na een dankwoord aan de Ko
ningin zijn grote waardering uit aan de
Rotterdamse Droogdok Mij, voor het
geen tot nu toe was verricht. De H.A.L.
was er vast van overtuigd, dat over
een jaar een schip zal worden afgele
verd, gebouwd op een wijze, die ner
gens ter wereld zal kunnen worden over
troffen.
Model van het s.s. „Rotterdam"
In de ontvangsthal was een model
van het 37.000 brt. metende s.s. „Rot
terdam" opgesteld, waarvoor ook H.M.
de Koningin alle aandacht had. Het is
gebouwd door de Vier N.V. in 9340 ar
beidsuren op schaal 1 20, geheel vol
gens de tekeningen die op de werf van
de R.D.M. worden gebruikt. Het ge
wicht bedraagt 3 ton. De maten van de
zeespiegel bedragen 200 cm. bij 13.60
m, terwijl de top van de radarmast, in
dien het model op de grond staat tot op
3 m hoogte reikt. Het heeft 40.000 gul
den gekost en het is het grootste scheeps
model ooit in Nederland vervaardigd.
Het zal te Rotterdam op het Raadhuis
plein worden tentoongesteld.
De „Rotterdajn" na afloop van de helling in het water. Men ziet
nu duidelijk de fraaie lijnen van het schip.
