Coöperaiief koelhuis ie Siad
officieel in gebruik gesield
Chr. School
ilipsland
Ouderavond
te Si Ph
Diekhuusnieuws
Dr. W. H. defJonQ; directeur|l. B.v. L. te
Wageningen verrichtte de plechtigheid
KerkgescKiedenis
van Den Bommel
.uto vol
naar
28 februa
DE OPENING
Een zeer interessante en
leerzame avond
Reisgids Autobus- en
Touringcarbedrijf E. F. A. O.
te Middelharnis
[JiiOO[D®[§[k[l[][BB[fO
In blijde Verwachting
Plaatselijk Nieuws
Jaarvergadeiirg Chr. M
School te Ooltgensplaal
Steed
s^mel
Geen wondeJ
oliehaard bel
Koopt een
in een zaall
Bladz. 2
,.FTT, AVnWN-NTWTTWS"
Vrijdag 28 februari ijJ
njdag
Het was maandagtniddag een drukte van belang voor liet nieii,we koelhuis aan
de Molendijk te Stad aan 't Haringvliet, waar tientallen auto's met gasten aan
kwamen, om de ingebruikstelling van het nieuwe Coöperatieve Koelhuis bij te
wonen. Deze symbolische openstelling was toegewezen aan dr. W. H. de Jong,
directeur I.V.B.L. (Inst. Bewaring Landbouwproducten) te Wageningen, die met
een deel van zijn staf aanwezig was. Met de voorzitter van deze Coöperatie,
dhr. A. L. v. d. Tol en het bestuur waren aanwezig de architect dhr. A. Kooy-
man te Mijnsheerenland (dhr. Lichteniahl van het ministerie van Landbouw
(voor de toewijzingen). Notaris de Vries te Dirksland, Burgemeester Van Hof-
wegen en de beide wethouders, het da^el^jks bestuur van de Boerenleenbank,
de heren Koert en Scherpenisse van de Voorlichtingsdienst, de heer van Leeu
wen, dir. Gascentrale, de aannemers Dijkers en Kroos, dhr. Gïbbels van het
electro-techn.-bureau te Middelharnis, dhr. J. Krijger van het Droogtechnisch
Laboratorium te Wageningen, diverse voorzitters van koelhuizen op het eiland
en meerdere dames.
Het gezelschap werd door de voorzit
ter dhr. A. L. v. d. Tol welkom geheten.
die daarna direct dr. de Jong. in de ge
legenheid stelde de openingsDlechtig
heid te verrichten. De handeling be
stond in een zakje uien op de schudder
te storten, welke uien daarna direct
met de transportband in een cel werden
gevoerd.
Dr. de Jong vertelde, dat hij het eer
ste koelhuis in 1950 had geopend en wel
te St. Philipsland. In 8 jaar tij ds is er
een enorme ontwikkeling gekomen op
dit gebied; er zijn intussen 14 tot 15000
koelhuizen in ons land geplaatst. Coö
peratief óf bij de boer zelf, hebben ze
alle reden tot bestaan. De techniek is
intussen verder ontwikkeld wanneer
hij een vergelijk trok met dit koelhuis
óf met de eerste die gezet zijn, maakt
dit een groot verschil, hoewel er in de
eerste een flinke duit is verdiend.
Vooral nu de Euro'markt komt, moe
ten we zorgen, dat we vooraan blij
ven staan aldus dr. de Jong. Wat
aardappelen betreft nemen we in
Nederland de beste plaats in, omdat
ze op onze zavelgronden zo'n mooie
kleur hebben. In andere landen
wordt er niet de aandacht aan be
steed (1 man op 100 ha) terwyl het
hier met recht een cultuur kan
worden genoemd. Door het kweken
van nieuwe rassen, ziektebestrij-
ding en ook door de koelhuizen,
wordt de kwaliteit verbeterd.
Dit moderne koelhuis bewijst de wil
om aan de hoogste eisen te voldoen,
waarmee spreker het bestuur geluk
wenste.
De inrichting
Architect Kooyman gaf een uiteenzet
ting over de inrichting van dit koelhuis.
Hij wilde niet zeggen, dat het „modern"
was in alle opzichten, misschien op
sommige punten wel conservatief! Hf>t
is een ander type als tot dusver op dit
eiland geplaatst aldus spreker; zo zijn
de inbrenCT- en n^'i'^orrnimton (2 gan
gen) op 10 m breedte gebracht, zonder
dat dit prijsverhogend heeft gewerkt.
Men is er mpe gebleven in het raam
van de gemiddelde kilo prijs (2 a 2% et
per kg) voor bewaring. Er zijn 40 cellen
a 47 ton per cel. (35 voor de leden en 5
verhuurd. RedDe cellen zijn rondom
geïsoleerd; de betonvloeren zijn voor
zien van lattenroosters (wat dan het
conservatieve zou zijn, maar daar
zweert spr. bij) een perskanaal in het
midden van iedere cel; onderlossers, die
in de perskanalen kunnen worden ge
plaatst en doorgetrokken tot in de werk
ruimte.
De lucht wordt van bovenaf aange
voerd door centrale luchttoevoerkokers
en wordt aangezogen in staande kokers
naar beneden, en vandaar uit met een
ventilator door het product heengeperst
Per 2 cellen is er een ventilator, die bo
ven in de staande kokers hangt. Per
twee cellen kan normale bewaring wor
den toegepast, hoewel splitsing kan
plaats hebben, b.v. 1 cel voor koprotbe-
strijding in uien. Hiertoe moet een ex
tra luchtaanvoer plaats hebben, van 450
kub. meter per m3 vloeroppervlakte, bij
een statische tegendruk van 50 mm wa
terkolom.
Op iedere 2 cellen is een luik aange
bracht, waar een diepvries machine op
kan geplaatst om warme lucht (bij vroe
ge zomer) te verdrijven en omgekeerd
kan een gasbrander worden geplaatst
voor warme lucht (bij droging van natte
uien). De bediening van alle cellen ge
schiedt vanaf één paneel, in iedere gang
een. Hierop is ook een „Unitem" tem-
paratuur-meetapparaat aangebracht,
waarop men de stand in iedere cel kan
aflezen. De lucht van buiten wordt gere
geld met thermometer; voor beveiliging
tegen vorst zijn vorst-thermostaten aan
gebracht, waarmee de ventilatoren auto
matisch worden uitgeschakeld.
Vermeldenswaard is verder, dat de
z.g. stolpdeuren extra hoog en 2 meter
breed zijn, wat inbrengen van de trans
portmiddelen vergemakkelijkt. De deu
ren zijn voorzien van losse onderdor
pels. De modernste transportmiddelen
zijn er in aangebracht.
Na deze uiteenzetting werd het grote
koelhuis, een van de modernste gebou
wen in het stedeke Stad, dat plm. 48
meter lang en 43 breed is, bezichtigd.
Historie
Daarna kwam het gezelschap in Hotel
Spee te Sommelsdijk samen, waar een
koffie-maaltijd was aangericht en waar
verschillende sprekers het woord voer
den.
De voorz. de heer v. d. Tol heette de
gasten aan tafel welkom en gaf een
kort overzicht van de totstandkoming.
Deze bleek enorm vlug in zijn werk te
zijn gegaan. Op 28 jan. 1957 kwam men
voor het eerst bijeen om dit koelhuis
te stichten, al waren er tevoren al plan
nen. Er werd een commissie benoemd,
die op 4 febr '57 dhr. Lichtendahl bezocht
voor een toewijzing. Deze gaf weinig
hoop. Op 9 febr. werd een vereniging
opgericht; het type besproken met de
architect en ook het finantiële gedeelte,
^■5+ mof Ho nl. P.o°ren1eenbank werd ge
regeld. Het koeltechnisch gedeelte werd
met de heren te Wageningen bespro
ken, ook waar gebouwd zou worden
enz. Op 27 april kwam de bouwvergun
ning van het ministerie af; op 30 april
werd ledenvergadering gehouden en
tot aanbesteding besloten. Het werd aan
de fa. Dijkers en Kroos gegund, of-
"choon deze boven de begroting lag. Spr
bracht deze firma lof voor de snelle
bouw en goede afwerking, waarin hij
ook de andere aannemers betrok! Op
12 juli kon de eerste steenlegging^ plaats
vinden, de laatste week van augustus
werden de eerste produkten ingevoerd.
Felicitaties
Door een groot aantal sprekers werd
daarna het woord gevoerd en felicita
ties overgebracht. Allereerst door bur
gemeester Chr. van Hofwegen, die sprak
van doorzettingsvermogen en vastbera
denheid van de Stadse boeren. Hij wiid-
de voorts de aandacht aan de nodige
beplanting om het gebouw, dat een sie
raad voor de gemeente werd genoemd
De heer D. Vogelaar complimenteerde
als voorz. van de Boerenleenbank. Wat
de to°komst betreft in de landbouw valt
moeilijk te zeggen aldus deze spreker;
hij wenste de ondernemers een goede
finantiële uitkomst toe.
Vervolgens werd het woord gevoerd
door dhr. Noordermeer (Koelhuisvereen
O. Tonge); dhr. Lichtendahl van het de-
oartement van landbouw, dhr. A. H.
Mijs (Koelhuisvereen. Centrum, Middel-
'larnis, die een metalen opbergdoos aan
bood); dhr. van Leeuwen, directeur Gas
centrale; dhr. J. L. Koert namens de
Uienfederatie: dhr. Joh. Mol namens de
Vfreen. Bedrijfsvoorlichting; dhr. J. A.
Mijs (koelhuis Den Bommel) H. L. Schil-
peroord (koelhuis O'Plaat); dhr. C.
SfhoTierisse. vooTn. hoofdass. Voorl.
dienst; dhr. Gibbels namens de aanne
mers, die een elektrische kachel aan
bood: dhr. D. J. A. Dees (koelhuis Kra-
nendiik); de heren C v.an Rumnt en A.
E. Soldaat namens de leden en tenslotte
architect Kooyman. die een gecombi
neerde barometer, klok, temperatuur en
i-iydrometer aanbood. De aannemers
Kroos en Dijkers schonken bovendien
pen fraaie vlaspestok. Er waren oik tal
rijke bloemstukken die een feestelijke
aanblik gaven in de zaal. Tijdens de
maaltijd werd een collecte gehouden
door de Roode Kruis afdeling van de
chronische invaliden te Zeist, die plm.
f PI)onbracht.
Vermelden we nog dat de fa. Gibbels
d^ elektrische aODaratuur ver-'orgde:
schilder was fa. Jongejan te Middelhar
nis en loodgieter-sanitair fa. MdIus te
Stad, Het Ir. bur. ..Kracht" te Den Haag
bracht de meetinstrumenten aan (eigen
vinding.)
Zeventig koelhuizen
Met dit moderne koelhuis te Stad (wij
iurven het wel modern te noemen.
Red.) zijn nu plm. 70 koelhuizen op
Goeree Overflakkee. De capaciteit i°
nlm. 65000 ton, oftewel ruim de helft
van de te bewaren landbouwnroducten
Door architect Kooyman zijn de vo'-
ïende koelhuizen gebouwd: te Zuid-
Beijerland 2900 ton; Purmerend 2,=i00
ton; Westmaas 1400 ton; Terneuzen 800
ton: Kloosterzande 320 ton en te Stad
1880 ton.
De op 21 febr. j.l. gehouden Ouder
avond van de Bijzondere School werd
door de voorz. de heer Gebraad geopend
door te laten zingen Ps. 105 5. Hij las
Ps. 115 en ging voor in gebed Spr. me
moreerde het voorbije jaar toen de oud-
voorz. wijlen de heer Jac. Wagemaker
nog in leven was, ook de heer A. La-
bruyère die na een ernstige ziekte, ge
lukkig weer is hersteld en, als lid van
het onderwijzend personeel weer dage
lijks zijn werk doet.
Naar aanleiding van Ps. 115 wees spr.
op de bemoeienissen Gods. „De Heere
is onzer gedachtig geweest enz." Hij
stond in 't kort stil bij ten Ie het ont
vangen der zegeningen zonder recht;
2e door de verdiensten Christi; 3e Een
souverein geschenk aan zondaren.
De heer A. Labruyère (onderwijzer)
gaf vervolgens een zeer interessante
openbare les omvattende, „Bijbelse ge
schiedenis", „Vaderlandse geschiedenis"
(of de leiding Gods met het Nederland
se volk) „Aardrijkskunde."
Vele vragen betreffende de voor
naamste industrie-centra in ons land
o.a. deze „Eindhoven Philips en Daf";
„Twente textiel", „Zaanstreek levens-
m.iddelen", „Greidhoek Friese zuivel
producten", „Limburg kolen", „Boekeloo
zout", „Schoonebeek olie" werden be
handeld. Door 5 leerlingen uit de 6e
klas nl. L. V. O E. R., S. M., F. V. en
R. de E., werden gedichten geciteeerd
o.a. Zondeschuld van Jacob Revius, de
bekende dichter uit de gouden eeuw en
revisor van de Statenvertaling. Dan
werden bekeken de radar stations; de
reddingsstations der Noord en Zuid
hollandse Reddings Mij. „Transito ver
keer enz." De kinderen die, onmisken
baar door de op amicale toon gestelde
vragen van hun leraar op hun gemak
gesteld werden, beantwoordden de vra
gen en, citeerden gedichten zonder een
zweem van zenuwachtigheid.
De talrijke aanwezigen waaronder
burgemeester de Jonge en weth. Mol ge
noten zichtbaar van deze leerzame les.
Het gezag
In de pauze werd koffie geserveerd en
het werk der kinderen bekeken. In het
handenarbeid lokaal werd het onder
leiding van de heer Labruyère gemaak
te werk van het jeugd Rode Kruis be
zien. Na de pauze hield mej. Dey een
fpferaat getiteld: ,.Gezag volgens Gods
Woord", onderverdeeld in Ie gezag en
gehoorzaamheid, 2e gezag en verant
woordelijkheid en 3e gezag en vertrou
wen.
Wat is gezag? Dit woord is afgeleid
van zeggen. Het betekent dus iets te
zeggen hebben.
Waaraan ontlenen we het gezag?
De bron van het gezag ligt in God
zelf, als opperste Gezaghebbende.
Hij, de schepper van hemel en aarde,
heeft zeggenschap over al het gescha
pene. Dus ook over Zijn schepsel, de
mens.
Het gezag berust op Gods Woord.
In Rom. 13 1 lezen we: alle ziel zij
de machten over haar gestelde onder
worpen, want daar is geen macht dan
van God enz.
In deze tekst zien wij dus dat er
tweeërlei verhoudingen zijn. In de Ie
plaats: macht van God. Dit is de (pri-
maire) eerste verhouding en in de 2f
plaats: de andere verhoudingen, die er
in Gods voorzienig bestel bestaan; de
(secundaire) cf tweede verhouding.
Iets van dit eerste gezag wordt over
gedragen op anderen. We noemen dit
deligatie is (overdracht) van gezag.
Wanneer de profeten onder oud Is
raël spraken: Zo zegt de Heere was di1
niet, dat ze zelf maar eens wat wilden
zeggen, maar spraken ze op last en in
naam van hun grote Zender en het volk
had naar die boodschap te horen en tf
handelen.
Gehoorzaamheid in verband met ge
zag.
Het 5e gebod leert ons in vraag en
antwoord 105 van de Heidelb. Catech.
dat het de Heere belieft het kind te
regeren door vader, moeder en allen,
die over hetzelve gesteld zijn.
Deze alle zijn dus van Godswege met
gezag bekleed; Maar hoe kunnen we nu
weten of de wil, van wat anderen ons
opleggen goed is? Wat is nu goed en
wat is kwaad? Een Roomse zal op deze
vraag antwoorden: O dat leert de kerk
ons. De kerk is met gezag bekleed en
zij vertelt ons precies hoe we moeten
handelen. Bovendien is de Paus on
feilbaar. U voelt wel, hier is het gezag
niet ontleent aan het Opperste gezag,
aan God en Zijn wil.
De kerk, die schrijft voor.
Een ander zegt: Mijn geweten is de
maatstaf; De een is wat dat betreft
nauw gezet, de ander erg ruim, het ge
weten kan de maatstaf dus ook niet
zijn. Weer een ander zegt: Wat goed en
nuttig is voor de maatschappij, en voor
de samenleving, maar ook hier zal men
het antwoord schuldig moeten blijven
op de vraag, wat werkelijk goed en nut
tig is.
Gehoorzaamheid: daarin zit weer het
woord horen. Dat betekent: luisteren
naar wat een gezaghebbende persoon
ons oplegt als zijn wil en dan ook over
eenkomstig die wil handelen. Aan wie
zijn wij dan gehoorzaamheid verschul
digd?
In de eerste plaats aan God, als
Schepper en Souvereine Wetgever.
In de tweede plaats zijn we dat ver
schuldigd aan degenen die over ons
gesteld zijn.
Dus het kind aan de ouders en, ver
volgens op latere leeftijd in overdrach
telijke zin aan de kerk en het onder
wijzend personeel der school.
Op latere leeftijd is het zeer wense
lijk om uitleg te geven. Dan kunnen we
ons er niet meer mee afmaken door te
zeggen: „Je hebt het maar te doen om
dat ik het zeg," want dikwijls heeft het
dan juist een averechtse uitwerking.
Hier is dus onderricht od zijn plaats.
De inleidster sprak dan verder over:
Vertrouwen in verband met gezag.
Vertrouwen een machtig mooi iets.
Ja iets; het is misschien gemakkelijker
te zeggen wat het niet, dan wat het
wel is. Maar laten we eerst weer even
het woord als zrvlani» hekijken. Er zit
in trouw. Dus het kunnen rekenen or
iemand. Het wordt oikwijls in de Bij-
i^oi jri één adem genoemd met Welda
digheid. „Ik zal weldadigheid en trouw
aan U bewijzen.
Trouw houdt tevens in: zelfverloo
chening. En zelfverloochening is opof
fering.
„Trouw moet blijken," heet het in de
volksmond.
VAN ONZE ADVERTEERDERS
Van het Touringcarbedrijf E.F.A.O. (on
dernemer J. Buijsse te Middelharnis)
ontvingen wij een fraai uitgevoerde reis
gids, waarin meer dan 50 binnen- en
buitenlandse reizen zijn uitgestippeld.
Zoals op ons eiland bekend mag wor
den geacht, beschikt deze onderneming
over prima autobus-materiaal en waar
deze firma geheel gestopt is met de lijn
diensten voor de R.T.M., specialiseert
men zich geheel op het toerisme. Naast
tal van eendagsreizen zijn in het pro
gramma twee- en driedaagse reizen op
genomen, terwijl voor besloten gezel-
"^chappen de gelegenheid bestaat zelf
driedaagse reizen te organiseren.
Waar de wereldtentoonstelling te
Brussel, die gehouden wordt van april
tot oktober in het teken van de be
langstelling komt te staan, heeft men
volgens deze gids het plan daarheen
dagreizen te organiseren, tegen een zpp-
aantrekkelijke prijs. Wij merken daarbij
op, dat de voerkosten verbonden aar
het overzetten der toerwagens bij geen
enkele reis in rekening wordt gebracht
Deze kosten worden ook niet in de al
gehele prijs verdisconteerd maar gehee'
voor rekening van de onderneming ge
nomen.
De genoemde 2- en 3-daagse reizen
naar het buitenland, zijn met inbegrip
van hotelkosten en maaltijden o a. naar
de Ardennen en Luxemburg, naar Mon-
>5chau en het Eifelgebergte en naar
Koningswinter a.d. Rijn.
Men kan te kust en te keur om een
reisje te maken, ook zijn er tien school
reisjes uitgestippeld. Het reisboek geeft
van iedere trip een duidelijke omschrij
ving, hier en daar zelfs geïllustreerd
wat de keuze zal vergemakkelijken.
Verenigingen, school e.a. besturen
loen goed, de reisgids die gratis ver
krijgbaar is bij de fa. Buijsse aan te
vragen.
Het moet een lust zijn om met de
mooie luxueuse touringscars van df
E.F.A.O. een vacantie-trip te maken, te
meer daar de chauffeurs door jarenlan
ge ervaring de gezelschappen op de
mooiste plaatsen brengen en de voor
naamste bezienswaardigheden weten te
tonen.
Rwilbeurs. Zaterdag a.s. kunt van
alles en nog wat weer omruilen. Kom
als ouders eens kijken en probeer ook
uw kinderen tot één of ander, „verza
melen" te brengen. Er zijn heel wat mo
gelijkheden.
Instuif. Elke zaterdagavond kunnen
jongens en meisjes boven 14 jaar te
recht. Inschrijven is noodzakelijk. Het
is een gezellige boel, kom maar eens
kijken.
Mej. Zeillemaker. Vanaf half februari
is mej. Zeillemaker als adspirant-maat-
ichappelijk werkster bij onze stichting
Mej. Zeillemaker komt van de Amster-
i.a.mse school voor Maatsch. Werk de
C.I.C.S.A. In mei 1957 bracht deze school
-:en bezoek aan Flakkee.
Ook vanaf deze plaats heten we haar
"lartelijk welkom. Stellig zullen we met
oaar een prettige werktijd krijgen.
Schoonheid in de natuur. De natuur
is soms verrassend mooi, juist ook in
ieze wintertijd. Maak er eens een foto
van en doe het dan zo goed mogelijk
De volgende voorlichtingsboeken kunt
'J in de bibliotheek lenen.
Gevaert foto handboek. Kunstlicht en
totografie, van Dr. Rieck en Ir. Ver
beek. Fotograferen door W. C. van Dijk
Ontwikkelen afdrukken en vergroten
ioor W. C. van Dijk. Betere kiekjes
maken, kanarieboekje no. 106.
Zo heet het Dokter5boel< met èlle raad
voor Moeder en Baby. Gratis bij de
Babyderm Super-Babyset, waarin poe
der - zalf - olie - zeep - shampoo, 5.90.
Weten is gerust zijn.
-WATMüN HftBPT MAAKT (5 GOEO
Vele treffende voorbeelden vinden we
hiervan in Gods Woord o.a. tussen Da
vid en Jonathan de zoon van koning
Saul.
Trouw en liefde gaan vaak hand in
hand. Maar vertrouwen is meer alge
meen, meer zakelijk, terwijl liefde per
soonlijk is.
De grond van werkelijk vertrouwen
'igt in eigen, en anderer gebondenheid
lan normen, aan wetten.
Zonder vertrouwen is wel gezag mo-
geliik, maar dan slechts juridisch rech
terlijk. En daarin zit altijd vrees en
an"<ït
Wanneer er sprake is van gehoor-
-aamheid, rian is er ook ontzag voor
het gezag. Dan moet er zijn eerbied je
gens God en Zijn Woord. Jegens de dra
gers van 't gezag.
Spreker eindigde met 2 vragen te be
handelen n.l. Ie. Mag het gezag zich
verder uitstrekken dan h«t haar toe
gemeten gebied? 2e. Mag men het ge
zag aantasten?
Nadat zij deze vragen op boeiende
wijze had beantwoord, eindigde zij met
de vraag: Welke inhouden hebben wij
het geweten onzer kinderen gegeven?
Hebben we ze onderwezen volgens de
regel van Gods Woord en naar Z'in
wet? Zo niet, dan zal die zelfde wet
ons aanklagen en veroordelen, on eigen
geweten zal daaraan getuigenis moe
ten geven.
Tenzijde grote Wetsvolbrenger
N^oor ons het antwoord zal gegeven h'ib-
ben: Ik heb verzoening gevonden.
Ouderling v. Hekken sloot de ouder
avond met te laten zingen Ps. 73 12
14 en dankgebed.
De collecte tot dekking van de on
kosten bracht 68.op.
(52)
(Slot volgt)
Losse aantekeningen
Verkiezing. Om partijschappen te voor
komen werd strikte geheimhouding op
gelegd van nieuwe kandidaten voor de
kerkeraad. Deze stelde tot 1828 in be
sloten vergadering kandidaten, die ge
heim moesten blijven tot de dag der af
kondiging. Dan werd er direct na de
kerkdienst mondeling gestemd. Maar dat
moest schriftelijk geschieden. De ker
keraad kreeg een standje van de kerk-
visitatoren, doch bracht hiertegen in, dat
velen dan niet ter kerk zouden komen,
omdat zij niet schrijven konden. Na 1828
werd dit echter verbeterd.
Muntstelsel. In 1823 werd het nieuwe
muntstelsel ingevoerd. De reeks oude
muntwaarden verdwenen. Men rekende
nu niet meer in drie kolommen, guldens
stuivers en penningen. Voortaan zien wij
de rekeningen zoals wij vandaag doen in
twee kolommen, guldens en centen. De
arme schoolkinderen waren verlost van
de omrekening der talloze muntwaarden
Vraag: Hoeveel kerkhalfbanken zijn ne
gentig oortjes? Enz. enz.
Ook de landerijen werden sedert 1827
anders bij maat bepaald.
Officieel rekende men niet meer bij
het gemet, maar bij bunders, roeden en
ellen. Zo b.v. 20 gem. 293 r. wordt nu
10-48-39.
Eigendommen. De kerkeraad hield
een wakend oog op de eigendommen en
inspecteerde niet alleen gebouwen, maar
sloeg ook acht op de staat der lande
rijen, of deze nl. bebouwd werden vol
gens contract. Af en toe kreeg een pach
ter een berisping.
Het schoolgaan. Daar het onderwijs
een zaak was geworden van de overheid
liet de kerkeraad zijn oog gaan over de
getrouwheid in schoolgaan van kinde
ren, die door de diakonie betaald werden
bij wijze van ondersteuning in de kosten.
De diakonie eiste gelijkstelling met de
anderen in de kosten, waarover de
schoolmeester boos werd, omdat zijn
nota niet betaald werd. Deze was te hoog
Daar er nog geen leerplicht was, zat de
schoolmeester er achter heen om zo veel
mogelijk leerlingen te krijgen.
Grond voor een pastorie
In 1827 gaf de diakonie grond in
erfpacht uit voor 99 jaren. Dat stuk lag
aan het emde van de Voorstraat. Daar
werd een huis gebouwd. Dit schijnt de
latere pastorie te zijn met de grond als
voortuin. Hoe wij aan die grond geko
men zijn is niet gebleken. Wel weten wij
dat ter plaatse van het hek vroeger een
sloot is geweest. Deze liep van de kreek
naar oude kerkhofsloot. Een brugje gaf
toegang tot drie tuintjes, waarvan wij
in 1777 een hadden gekocht, doch in
1793 weer van de hand hadden gedaan.
Van een en ander is een oude tekening
bewaard.
Zo goed als zeker is het in 1827
bouwde huis hetzelfde perceel, dat
Wanrooy in 1857 heeft gekocht van
van der Eist, die in dat jaar overli
Deze predikant had de kerkeraad er
attent gemaakt, dat dit huis zeer
geschikt en welgelegen was voor p,'
torie. Hij maakte de conditie dat
oude pastorie zou verkocht worden j;
hem, en dat de kerkeraad de halve pi-||
zou vergoeden van de nieuwe. Dit fii
schiedde op die voorwaarden. Terlool"
zij opgemerkt, dat dit huis precies i*
jaren heeft gestaan ter plaatse, w^s -
nu de pastorie staat, welke gebouwj- '^eelgoed te verzj
in 1927 en waarvan schrijver dezes deren die m het
eerste bewoner was. Budel zijn onderg
tent een waar succes i
te Ooltgensplaat e
In 1830 brak de oorlog met België i,
welke Uitliep op een afscheiding j-
Nederland. Wij leenden 50J.aan;
rijk tegen 6%. Na vier jaren was
lenmg al weer afgelost.
mderen van Oc
Bommel bracht
naar
(!a de oproep die
Repatrieerden ui
fan en die ook ii
fen heeft zich eei
ben een grote pa
gebracht die reed;
is afgeleverd aan
In samenwerkin
W. M. van der Hai
tect de heer S. de
Ds. Jan Sjoenis 1833-ii, jjng overleg met
Op 14 april 1833 werd ds Jan Sjos 2^^"^^^^^.^ en L
gekomen van Almkerk, bevestigd d,: Bommel en L
zyn vriend en nabuur ds. L. A. Ms;
van Ooltgensplaat. De bevestiger ki
Den Bomme
lijke scholen te
Bommel en de R K
zen besprekingen
tot teksi Hebr. 13 vs. 17, de mti "pi nff te kom
predikant koos bij zijn intrede Colit ïP^^'v^J; v„-q
thousiast en zij bra
goed bijeen, waaro
devolle stukken.
3 VS. 11b.
Hij heeft hier elf Jaren gestaan en
na eenlangdurig lijaen overleden oj
juni 1844. Hij bereikte de leeftijd in
ruim 64 jaren. De kerkeraad droeg it
grafwaarts. Ds. Meyer hield de C;
dienst met de woorden uit Num, 20
28: En Aaron stierf aldaar.
In zijn dagen is voor het eerst in If. Klomberg (de hoof
de oudejaars-kerkdienst gehouden. ^gj, geloot) en de
'''teet geheel wer
auto van Achthuiz
putatie bestaande
R.K. School te Ac
Diverse aantekeniuj,
In 1834 vond de Afscheiding ph;;
welke beweging zich hier niet deerj j
voelen. Enkele bedeelden scheiden t,
af, waardoor aan hen geen onderst
ning meer werd verleend.
De diakonie stelde in 1838 voor,
eerst keer een boeknouder aan. Dit w
de heer L. Vaalburg, ouderling dert
meente. Na hem is tot 1888 geen n;
aangesteld.
In 18a8 werd een woonhuis ingerit
tot Armhuis ter plaatse waar het sti
in mijn tijd. (1926—1929). Het volgt
jaar v/erden vijf huisjes van de diakt;
opgeruimd, daar deze percelen te
aan onderhoud vergden.
Het kerkgebouw onderging door
hand van Jan Mosselman de timmerii
een grondige vernieuwing in 1840. t
is de vertiiiimering die wij vandaag ki
nen. Vaste banken en een vloer voor:
preekstoel met het hek, of zoals ii
zegt „de tuin". De stoelen waren vei;
derd en de nieuwe gaven het inteili
een fleurig aanzien. De kerkeraad kiv
nieuwe bijbels en de voorlezer een nij
we koperen lezenaar met kandelaars,'
konden de stammen Israels weer vrtf
opgaan.
En eindelijk richtte de kerl^erè
zich met een adres aan Zijne Majes;
de Koning om te protesteren tegen!
Concordaat met de paus. Men sclit
toen 1841.
Ds, H. Z. A. GutteUng (1844—1$
Deze predikant kwam tot ons iS
vanuit Gapinge en werd bevestigd
ds Meyer van Ooltgensplaat. De U
was Galaten 6 vs 14a en de intrede r.
plaats naar aanleiding van Hand.
5—8.
In de tijd van ds Henricy Zachat^!
Alexander Gutteling is hier niet k
bijzonders geschied. Voor de sm
diensten werd het klankbord vai:
kansel van een lantaarn voorzien.
In deze dagen had de diakonie c
pachter, die verlof gekregen had
boomgaard te maken. Hij wilde nu:
jaar erfpacht hebben op voorwaat
dat de diakonie ontslagen zou zijn i.
grond- en polderlasten. Jammer gen
ging dit niet door.
De predikant vertrok 14 mei It
naar Scherpenisse.
Maarssen Ds G. van deri
van de Chr. Schc
Willy Bakelaar vai"
Langstraat en Wii
School te Den Bi
chauffeur van Ev€
kinderen te Budely
De heer Klombe
gende verteld: 'Na
kwamen we dond
het kamp 'Budel a
er echt hartelijk,
meegenomen naar
ling. Van particul
speelgoed ontvangi
zig met het uitdel
een leesboekje en i
men een ding uitzo
ze. Aardig was h
zwart Indisch jonf
acht zijn keuze ma
en wegen nam hij
glazen stuiters. Hi
gang, of al zijn sti
vloer. Hij op hand
teraan. Onze kind'
avontuurtje, aldus
Het lag oorspro
ling, dat er dondei
sie opnamen van
den gemaakt, waa:
bieden van het si
DEN BOMMEL
Ledenvergadering Chr. School. Op
28 febr. (heden vrijdagavond) zal in de
Chr. School alhier de jaarlijkse leden
vergadering van de Chr. schoolvereni
ging worden gehouden. De agenda luidt
als volgt: 1. opening; 2. notulen; 3. jaar
verslagen van de secretaris; 4. verslag
van de commissie tot nazien van de re
kening over 1957; 5. jaarverslag van de
penningmeester; 6. benoeming commis
sie tot het nazien van de rekening over
1958; 7. benoeming commissie Unie-col
lecte; 8. bestuursverkiezing wegens pe
riodieke aftreding van de heren Anth.
Lokker en A. Bogerman, welke niet
meer herkiesbaar zijn; 9. rondvraag en
sluiting.
Zondag 2 maart a s. zal in de Ger.
Kerk de jaarlijkse zaaicollecte worden
gehouden.
OOLTGENSPLAAT
Kollekte Rheumabetrijding. Zater
dag a.s. zal een huis aan huis kollekte
werden gehouden voor het Koningin
Wilhelminafonds, ten behoeve van de
Rheumabestrij ding.
Joorfeest Geref. jeugdverenigingen.
Heden vrijdagavond zullen de Geref.
jeugdverenigingen in combinatie hun
jaarfeest vieren in „Elthato." Aanvang
7.30 uur. Alle belangstellenden zijn zeer
welkom.
Vreemd verzoek van woonwagenbe
woner. Op het politiebureau meldde zich
dezer dagen een woonwagenbewoner,
die met een vreemd verzoek voor de dag
kwam. De man voelde er blijkbaar wei
nig voor om voor vrouw en kinderen
door werken de kost te verdienen. Dan
zat hij nog maar liever in de gevange
nis.. Om daartoe te komen verzocht hij
de beide dienstdoende agenten een pak
slaag te mogen geven. Van inwilliging
van dat verzoek kwam natuurlijk niets,
integendeel de agenten verzochten de
man zo spoedig mogelijk te vertrekken
en voor vrouw en kinderen te gaan wer
ken. Deze vermaning had niet de ge
wenste uitwerking. De woonwagenbe
woner greep een stoel en slingerde die
door het raam. Procesverbaal volgde
onmiddellijk zodat de woonwagenbewo
ner wellicht zijn zin nog kan krijgen.
In „Elthato" werd dinsdagavonJ
jaarvergadering van de Chr. Nat. scï
gehouden onder presidium van de vf
zitter de heer G. H. L. de Bruin,
de gebruikelijke opening was de i-
de Bruin dankbaar dat ongeveer 51
den warenopgekomen, gezien de bi
weersgesteldheid. Spr. releveerde in
kort het werk in het afgelopen iaar,i
een strijden geweest is voor Kem^
over alle dingen gaat en ook ovet
school. Na de notulen las secretaris
beer D. F. Okker ook het jaarven'
De vereniging telt 216 leden en op
school gaan 211 kinderen, aldus deï
Okker, die ook als een unicum'
meedelen, dat in 1957 geen wijzjJ
kwam in het personeel. Begin 18'>,
dit evenwel weer anders geworden;
onderwijzers Dam en Rijstenbil
trekken, maar in beide vacatures
reeds een opvolger benoemd.
De bouw van een nieuwe school'
wel enkele jaren op zich laten w£
ten, gezien de bestedingsbeperking;,
huidige school moest daardoor wd'
opgeknapt wat 21.667.— zal ko';
Een gedeelte moeten wij hiervan
betalen en een gedeelte door de:
meente volgens Art. 72 der L.O.
aldus de secretaris.
De heer C. Weststeyn deed veR
van zijn beheer. De rekening sloot
een ontvangst en uitgaaf van
106.14.
Namens de commissie deed de
J. H. J. Sturris verslag van hun
trole en hij adviseerde tot goedl^eur-
Nodig vond de commissie het dat
salaris van de penningmeester
herzien gezien het vele werk. Vol';
de voorzitter was het bestuur reeds-
sloten er 50 gulden bij te doen
mede de gehele vergadering kor; ins'f
men.
In het bestuur werd-sn heritozeff
heren J. van Dam Cz. met 38 -*
men, 7J. F. Okker met 45 stemm*
IJ V. d Vliet met 43 stemmen I»
commissie nazien rekening 1958 w^':
benoemd de heren M. Pieterse,
Duim t-n I. v. Drongelen
In de rondvraag werden enkele
gen betreffende het onderwijs g*;'
waarna de heer Rijstenbil de ve*,
ring met dankgebed sloot, nadat v*
was gezongen Ps. 119 69,
