Vereniging voor Bedrijfsvoorlichting
hield jaarvergadering
Diekhuusnieuws
goede zonnebril
Kerkgeschiedenis
van Den Bommel
Behandeld werd het onderwerp: „Theorie en praciijk
bij uitvoering van drainage
Onreinheden in Uw bloed
veroorzaken die
Rheumatische Pijnen.
Vervolg Boottocht naar
Deltawerken
5chmmmetlt
De zwarte
ruiter
Biz. 2
„EILANDEN-NIEUWS"
Vrijdag 31 mei 1957
Op 23 mei hield de vereniging voor
'bedrijfsvoorlichting zijn algemene ver
gadering in Hotel Spee te Sommelsdijk.
De rekening over 1956 werd goedge
keurd. In de commissie tot nazien van
de rekening werd benoemd de heer G.
fan Nieuwenhuyzen te Achthuizen.
Dhr. Joh. Mol werd als voorzitter her
kozen.
In de vakature van het bestuurslid
dhr. K. van Es, die niet herkiesbaar was
werd gekozen dhr. C. Verweij te Nieuwe
Tonge.
Door de Cultuurtechnische Dienst
werd het onderwerp .Theorie en praktijk
bij de uitvoering van drainage" behan
deld.
In zijn inleidend woord merkte ir.
Kuipéri op dat de taak van de drainage
is om de detailwaterhuishouding van de
percelen op peil te houden.
Op het landbouwbedrijf in zijn huidi
ge vorm zijn het niet de opbrengsten
meer die de voornaamste rol spelen,
maar de kosten met behulp waarvan
deze opbrengsten zijn verkregen. Pri
mair is dat het land geschikt is of wordt
gemaakt voor het gebruik van machi
nes.
Toen in het laatst van de jaren 20 en
in het begin van de dertiger jaren de
crisis doorzette en als gevolg daarvan
een groot aantal werklozen ontstond,
was één van de maatregelen ona dit te
beperken dat men deze mensen te werk
stelde op nieuw of herdrainage objecten.
'Dit was toen niet finantieel verant
woord, dus werden deze werken gesub
sidieerd. Gedurende de oorlog werd dit
beleid voortgezet. Door deze maatrege
len kwam de kwaliteit van het werk wel
eens in het gedrang, daar meestal met
ongeoefende krachten moest worden ge
werkt.
Los van begrip subsidie
Na 1945 deden de boerenwerken I en
IX hun intrede, terwijl na 1950 het ma
chinaal draineren opgang maakt. De
ontwikkeling dus in de laatste jaren
heeft met werkverschaffing niets meer
te maken. Dit is dan ook de reden dat
de CD. zich heeft losgemaakt van het
begrip subsidie.
De huidige taak van de CD. op het
gebied van de drainage is dan ook er
op toe te zien dat de drainage op een
meer wetenschapelijk verantwoorde wij
ze plaats vindt.
Ir. van Someren behandelde de theo-
rethische grondslagen van de drainage.
Spr. begint met er op te wijzen dat er
in de wintermaanden in Nederland ge
middeld 6090 mm regen per maand
valt. Daar er na oktober geen verdam
ping meer is, moet al dit water worden
afgevoerd
Op Flakkee is de drainage toestand
betrekkelijk gunstig. Van de 22000 is
12000 ha gedraineerd. 4 a 5000 ha is
door de C D. onderzocht op doorlatend-
heid. Dit is realief het meest intensief in
Nederland.,
Men werkt met twee begrippen:
1. Ontwatering, dat is het watertrans
port van het land naar de sloot.
2. Uitwatering, dat is het watertrans
port uit de sloten naar het buitenwater.
De ontwatering kan men bevorderen
doo:
1. Drainage; 2. Begreppeling; 3. Drai
nage en begreppeling.
Wanneer een boer plassen op zijn
land ziet staan dan is zijn eerste ge
dachte dat dit een gevolg is van ver
stopte drains. Dit is echter lang niet
altijd het geval. Meerdere oorzaken kun
nen leiden tot wateroverlast. Bij het
dralnageonderzoek nu gaat men na wat
de oorzaak van de overlast van water
is.
We dienen er voor te zorgen dat de
gewassen geen overlast van teveel wa
ter ondervinden en dat we ten allen
vooral in voor en najaar, met de ma
chines op het land kunnen komen.
Voor bouwland nu stelt men de eis
dat ten tijde van de grootste regenval de
grodwaterspiegel nooit hoger komt dan
50 cm beneden het maaiveld. Voor gras
land is dit 40 a 30 cm en voor boom
gaard 70 cm.
Hoe intensiever er gedraineerd wordt,
hoe beter de ontwatering zal zijn. Br
zijn echter grenzen, we moeten proberen
om zo voordelig mogelijk te draineren.
Door onderzoek nu gaat men na wat
in een bepaald geval de juiste drain-af-
stand en diepte is. Dit is sterk afhan
kelijk van de samenselling van het pro
fiel.
De juiste afstand varieert op Plakkee
van 7 tot 30 m Een onderzoek is dus
beslist noodzakelijk. Zou men de gemid-
Daarom zal zo'n bloedzuiverende
Krascbenkuur V goed doen.
'n Heerlijke gewaarwording', dat bevrij
dende gevoel dat over U komt, naarma
te de aansporende werking van Kru-
schen's zes minerale zouten zich op lever
nieren en ingewanden doet gelden en
zo Uw bloed sneller gaat stromen.
Stramheid en pijn vallen als 't ware
van U af en ge voelt Uzelf allengs weer
helemaal de oude. Vraag Kruschen bij
Uw apotheker of drogist.
De Plakkeese Rondvaartdienst zowel
als de V.V.V. te Ouddorp mogen op een
geslaagde dag terug zien. Beide instel
lingen hebben zeer de aandacht op zich
gevestigd en daarmee ook op ons eiland
Goeree en Overflakkee met zijn mooie
badplaats Ouddorp, waarvan men in ons
land over het algemeen niet weet, hoe
mooi en hoe rustig het er is.
delde afstand aannemen en men zou op
30 m kunnen draineren dan worden de
kosten onnodig verhoogd. Zou men in
hetzelfde geval op 7 m moeten draine
ren, dan zou men ondanks reeds hoge
kosten niet het beoogde effect bereiken.
Naarmate dieper wordt gedraineerd
zal de druk waarmee het water in de
buis geperst wordt groter zijn. Deze
druk is van meer invloed op de stroom
snelheid in de buis dan het verval.
Draineren in de praktijk
Ir. Quaak behandelde de praktijk van
het draineren.
Wanneer men gaat draineren moet in
de eerste plaats een dralnageplan wor
den gemaakt. Daarbij dient men reke
ning te houden met:
1. Toestand van boven en ondergrond;
2. Hoogteverschillen in het perceel;
3. Polderpeil.
Wanneer het polderpeil twijfelachtig
is, b.v. 80 a 90 cm beneden het maai
veld, dan heeft het weinig zin om hier
op aan te sluiten met een verfijnde drai
nage. In een dergelijk geval, soms in een
bepaalde hoek van een polder, heeft het
zin,om eventueel in samenwerking met
buren, een onderbemaling te overwegen.
Met het bouwplan dient men reeds re
kening te houden met een voorgenomen
drainage. Drainage in de zomer ver
dient altijd voorkeur boven drainage in
de winter. Sommige gronden echter,
wanneer loopzand in de ondergrond
aanwezig is, kunnen alleen in de zomer
worden gedraineerd. Het gewas moet
dan tijdig' het veld hebben geruimd.
Door het werken in de grond, vooral
waneer deze nat is, gaat de struktuur
achteruit. Vooral is dit het geval in de
onmiddellijke omgeving van de plaats
waar de buis komt te liggen. Juist daar
is de doorlatendheid van de grond zo
belangrijk. Om deze bezwaren op te hef
fen hult men de buis in turfmolm. Dit
heeft tweeerlei doel:
1. Het bezwaar van de struktuurver-
slechterlng in de ondergrond zoveel mo
gelijk op heffen.
2. Het tegenhouden van slibdeken die
met de waterstroom naar de buis be
wegen.
Zorg tijdig voor goede buizen. Het
water treedt de buis binnen door de
stootvoegen De aansluiting moet zo goed
mogelijk zijn, anders worden slibdelen
meegevoerd. V4 mm tussenruimte Is
reeds voldoende voor het toetreden van
het water. Voor een goede aansluiting
moeten de buizen goed recht zijn afge
sneden.
Poreuze betonnen buizen bevallen
niet. Of de poriën zijn snel verstopt of
de buis verteerd snel door grondzuren.
Bij het machinaal draineren kunnen
wij ons twee omstandigheden voorstel
len:
1. Wij moeten een lichte grond die
vlak ligt tot een diepte van maximaal
1 m draineren. Geschikte machines zijn
dan de Trench-Howard en,de lichte Barth
2. Wij moeten dieper dan 1 m draine
ren, of de grond ligt ongelijk tenge
volge waarvan we plaatselijk dieper dan
1 m moeten werken. Dan zijn alleen ge
schikt de Buckye en de zware Barth.
Deze machines gaan tot maximaal 1,5
m.
Belangrijk is ook datde sleufbodem
voldoende vlak is uitgezet zodat geen
.zakken" onstaan waar het slib kan
bezinken.
Voldoende zichten zijn bij machinaal
werk erg belangrijk, b.v. om de 30 40
meter.
Verder moet de diepteregellng van het
graafwiel van de machine soepel zijn.
Bij de lichte machines laat dit wel eens
te wensen.
Aan de elndbulzen moet grote zorg
worden besteed. Op Plakkee laat dit
nogal eens te wensen. Deze moeten licht
zijn, etemlet, en minstens 1 m lang, lie
ver nog 1.30 a 1.40.
De kosten van een drainage zijn mo
menteel 1 tot 1.50 per m. Bij goed
onderhoud mogen wij een drainage in
30 jaar afschrijven. De jaarlijkse kos-
en zijn dan ongeveer 70.per ha.
Onderhoud is behoud", geldt ook voor
de drainage. Vooral in het najaar moet
men er aandacht aan besteden of er
geen eindstukken ontbreken of verzakt
zijn. In de winter moet men minstens
om het jaar de buizen schoonmaken
met plastlcmaterlaal. Dit moet een ge
woonte worden. Met 2 man kan men on
geveer 4 ha per dag. He materiaal kost
omstreeks 0.70 per meter.
Na een aangename discussie, waarbij
o.a. drainage met plastlcbulzen buizen
sturen van dralnagemachines en het ge-
met of zonder kraag, infiltratie, het be-
brulk van lichte of zware machines aan
de orde kwamen, sloot de voorzitter de
vergadering onder dank aan de sprekers
van deze middag.
NEEM EEN
Enige tijd geleden moest uw Schram
metje naar Rotterdam. Mijn weg leidde
naar het Groothanaelsgebouw, dat reeds
enkele jaren in de nabijheid van het
Centraal Station vroeger D.P. zijn
taak als handelscentrum verricht. Het
is een bouwwerk, waarnaar ik als met
selaar met bewondering op zie. De
auto's rijden er zelfs tot op de hoger ge
legen verdiepingen voor de deur om goe
deren te halen en te brengen, terwijl
de voetganger per lift omhoog en om
laag suist. Klj heeft maar te zeggen op
welke etage hij zijn moet en met een
beleefde bulging gaan de liftdeuren
voor hem open en dicht.
Zo geviel het dat
ik op de bovenste
verdieping moest
zijn, waar ik de
gelegenheid waar
nam om mijn oog
eens te laten gaan over het panorama
van de grote stad dat zich aan me voor
deed. Wat is Rotterdam een geheel nieu
we stad geworden! Het ene gebouw al
hoger en groter dan het andere. En
waar men ook kijkt, overal steigers om
nieuwe gebouwen, bouwputten waa.rln
heiwerk wordt verricht, bulldozers die
grond bouwrijp maken en wat al meer
Dan krioelt het van mensen, auto's,
trams, bussen en allerhande vervoermid
delen waarbij men zich verwondert, dat
er nog niet meer ongelukken gebeuren.
Al die duizenden mensen die door zo'n
stad jachten hebben ieder voor zich een
doel, een bestemming die ze zo vlug mo
gelijk trachten te bereiken. Wanneer
men al dat beweeg zo van bovenaf ga
deslaat, komt de gedachte in U op, dat
daar beneden aan uw voet mensen van
allerlei slag dooreen wriemelen. Aan
zienlijken en onaanzienlijken, armen en
rijken, mensen die bedroefd op weg zijn
naar het kerkhof en mensen die blij het
stadhuls betreden om een huwelijk te
sluiten of een geboorte-aangifte bij de
burgerlijke stand te doen. Er zijn men
sen bij die het leed van anderen trachten
te verzachten en mensen die met wraak
gevoelens rondlopen om juist hun mede
mens leed te doen. Mensen die met een
vrij geweten zich overal kunnen verto
nen en ook mensen die zich steeds be
dreigd gevoelen omdat ze dingen te ver
bergen hebben, die het daglicht niet
kunnen verdragen. Waarmee ik niet
zeggen wil, dat op het platteland de
mensen beter zijn dan in de steden verre
vandaar. In ons aller hart woont de
zonde en daarmee is alles gezegd. Dan
doet het er in feite niets toe of we tien
hoog in de stad of wel eenzaam in een
klein huisje in de polder wonen. Maar
het verschil zit in de massa, die in 'n
grote stad bijeen is. Waar zoveel duizen
den op een in feite beperkte oppervlakte
leven, is het begrijpelijk dat er van alles
onder te vinden is. Want terwijl ik daar
zo hoog op het stadsgewoel stond neer
te zien, werd daar ergens in het Zuiden
van de stad de „Zwarte Ruiter" gevat,
die enige tijd te voren uit de strafgevan
genis te Schevenlngen was ontsnapt.
Dat weet U vanzelf wel, want de kran
ten hebben er grote koppen aan gewijd
en iedereen heeft er verbaasd over ge
staan, hoe zo'n misdadiger kans gezien
heeft uit te breken. Want een misdadi
ger was het. Deze 32 jarige Brabander
had al heel wat op z'n kerfstok. Hij
uit WED. KURVINKS Drogisterij.
deinsde nergens voor terug en als het er
op aankwam schoot hij z'n tegenstander
zonder meer dood. Zo beging hij een
roofoverval op het postkantoor te Ravcr
steln, waarbij hij de kantoorhouder dood
schoot, terwijl hij ook op iemand in Til
burg, waar hij betrapt werd op een auto
diefstal, zijn pistool leeg pafte. Zijn ver
oordeling luidde: 15 jaar gevangenis
straf. Kijk, dat is nu weer iets waar
Schram niet bij kan: 16 jaar voor ie
mand die zijn naaste in koelen bloede
doodschiet! Zo'n misdadiger heeft het
leven verbeurd. In elk geval was le
venslang gevangenisstraf op z'n plaats.
Het is naar mijn mening met ons straf
recht niet erg in orde. Want het erge
van zo'n geval is nog wel, dat men een
moordenaar als de Zwarte Ruiter
Han Gruijters heet hij eigenlijk gees
telijk gestoord" heet te zijn Niet toere
kenbaar dus. Eigenlijk niet verantwoor
delijk voor zijn daden. Zo'n „gestoorde"
stopt men niet in de cel nee, eerst naar
een psychiatrische inrichting te Woen-
sel. Daar vandaan is hij naar Schevenln
gen getransporteerd en terecht gekomen
in het psychiatrisch hulpasyl van de
centrale penltentleve inrichting. Natuur
lijk zat hij daar wel achter de tralies,
maar achteraf bezien is hem door het
vele bezoek dat hij mocht ontvangen een
vijl in handen gespeeld, waarmee hij een
tralie doorgevljld heeft, zodat de weg
naar de vrijheid voor hem openstond,
daarbij handig gebruik makende van
een touwladder om over zes muren te
klimmen. Het heeft vrij lang geduurd
eer men hem weer te pakken had. Hij
heeft de politie heel wat werk bezorgd
en het mag nog een wonder heten, dat
bij zijn arrestatie nog niet meerderen
het leven hebben gelaten. Het publiek
heeft zich met dit geval danig vermaakt
en gelachen om de handigheid va'n de
Zwarte Ruiter, maar de rechter in Den
Bosch, die onlangs zijn zaak in hoger
beroep behandelde zei dat om deze ver
dachte geen enkele humor paste omdat
hij een hoogst gevaarlijke misdadiger Is.
Er is natuurlijk geen sterveling die ge
looft, dat deze bandiet geestelijk ge
stoord is. Dat bewijst wel zijn sluwheid
om uit het gevang te breken.
En indien hij dat werkelijk was, dan
diende hij wel zó goed bewaakt te zijn,
dat ontsnapping niet mogelijk geweest
was. Zo'n boef dient tot-en-met in de
gaten gehouden te worden. Het nieuwe
stelsel om de gevangenen wat meer vrij
heid te laten heeft ook hier zijn ondeug
delijkheid weer bewezen. Het moest niet
mogelijk zijn, dat derden een vijl de ge
vangenis of zo'n psychopatisch asyl kon
den binnensmokkelen. De Zwarte Rui
ter was de zestiende gevangene, die in
de laatste maanden uit een strafgevan
genis wist te ontsnappen. Dat geeft te
denken. Daar hapert iets, waaraan ze
ker aandacht moet worden besteed door
de overheid.
Minister Smalkalden is op de morgen
van de ontsnapping zelf naar Scheve
nlngen gereisd om met de secretaris
generaal van het departement van jus
titie de doorgevijlde tralie te bezichti
gen.
't Is te hopen dat dit vijlwerk hem
aangesproken heeft en er maatregelen
worden getroffen, dat dergelijke uitbra
ken niet meer voorkomen. Met moorde
naars mag men niet te veel compassie
gebruiken. En de „geestelijke gestoord
heid" moet men niet zo lichtvaardig
hanteren om ze het ontvluchten nog te
vergemakkelijken I
Schrammetje
Van zaterdag 1 juni v.m. 12 uur t.m.
maandag 3 juni v.m. 9 uur
Middelharnis-Sommelsdijk:
Afwezig de artsen Dogterom, Bakker
en Arends. Voor spoedgevallen Wierin-
ga, arts, Tel. 2090, Mlddelharnis.
Dirksland-Herkingen-Melissant:
Afwezig de artsen Boot en Huisman.
Voor spoedgevallen Elvé, arts, Tel.
01877—262, Dirksland.
Oost-Flakkee:
Afwezig de artsen Kramers, Voogd en
Bouman. Voor spoedgevallen de Man,
arts, Tel. 01875—301, Nieuwe Tonge en
Buth, arts. Tel. 01871—306, Den Bom
mel.
ZONDAGSDIENST DIERENARTSEN
Afwezig Terlouw. Dienst heeft Wag
ner, Tel. 01877—281, Dirksland.
MIDDELHARNIS
Spreekuur woonruimtecommissie. Op
woensdag 5 juni a.s. des nam. tussen 7
en 8 uur ten gemeentehuize.
Collecte voor de Vereniging „Het
Hoogeland". Van 1 t.m. 8 juni a.s. wordt
hier ter plaatse voor de vereniging „Het
Hoogeland", welke dit jaar haar 65-ja-
rig bestaan herdenkt, een collecte ge
houden voor haar verzorgings-, opvoe-
dings- en reclasseringswerk.
Gaarne bevelen wij deze Hoogelands
collecte voor het uitgebreide werk in
de 4 landkolonies en 5 tehuizen, waar
in per jaar meer dan 700 personen van
alle gezindten worden verpleegd en
waarvoor veel geld nodig is, bij u aan.
Geeft mild voor dit mooie christelijke
maatschappelijke en sociale werk.
Het geheim van de Toverbal wordt
heden bekend gemaakt, via de radio.
Luister vanavond van 99.30 naar Hil
versum II.
In het Diekhus maken wij er een hele
bijeenkomst van.
Dhr. Geeslnk zal iets vertellen over
de Hongaarse vluchtelingen en het werk
dat hiervoor gedaan wordt.
We luisteren gezamenlijk naar de uit
slag.
De toegang is gratis en de cantine is
geopend. Aanvang 8 uur.
Kleuterclub. Zaterdagmiddag houden
wij de laatste kleuterclub, in dit sei
zoen. Om half 3 gaan wij nog wat met
elkaar maken en dan gaan wij samen
kijken naar de poppenkast.
Ruilbeurs. De tijd voor het ruilen is
nu voorbij en dus sluiten wij de beurs
tot september.
Clubsluiting. Deze week zijn de mees
te clubs voor het laatst bij elkaar ge
weest. Hebben jullie allemaal je werk-
stukjes Ingeleverd? Doe het anders nog
gauw even en zet je naam erop. Je hebt
kans op een leuke prijs.
De tentoonstelling is volgende week
donderdag, vrijdag en zaterdag. Op za
terdagmiddag en avond zijn er verschil
lende attracties en verlotingen, terwijl
aan de tentoonstelling een wedstrijd
voor de mooiste werkstukjes verbonden
is.
De kadervergadering is maandag
avond om 8 uur.
SOMMELSDIJK
Chauffeur af gedrost. Dinsdag moes
ten een aantal jongelui uit deze gemeen
te gekeurd worden voor de militaire
dienst te Rotterdam. Toen zij terug kwa
men,--waren sommige van hen erg luid
ruchtig, misschien wel, omdat ze teveel
aan Bacchus hadden geofferd. Op de
laatste etappe naar huis, in de bus aan
het havenhoofd waren deze jongelui be
paald lastig voor andere passagiers,
waarom de chauffeur Fr. Akershoek van
Ouddorp, hen uit de bus poogde te we
ren. Dit namen de heren niet en trom
melden hem op zijn gezicht, dat het
bloed er langs liep. De chauffeur moest
zich in het koffiehuis van dhr. v. d.
Weide eerst awassen, eer hij verder kon
rijden. Te Mlddelharnis moest zelfs
een andere chauffeur hem vervangen.
De politie heeft van het geval proces
verbaal opgemaakt. De rechter moet
hen met een flinke straf deze brusquerie
rnaar eens afleren.
DIRKSLAND
Botsing tussen auto en bromfiets.
De heer Groenendijk reed met zijn brom
fiets in de Jullanalaan en wilde rechts
afzwenken naar de Burg. Zaaijerlaan.
Hij maakte de bocht te ruim en vloog
tegen een auto op van de heer Nipius
uit Mlddelharnis. De bromfietser kreeg
een bloedende hoofdwond en een been
breuk en moest naar het ziekenhuis
worden vervoerd. Van de auto werd de
voorruit vernield.
Kerknieuws. Ger. Gem. A.s. vrijdag
avond zal kerkeraadsvergadering wor
den gehouden. Ds. H. van Gilst heeft
een beroep ontvangen van de Ger. Gem.
van Dordrecht.
HERKINGEN
Reisje ouden van dagen. Zij, die dit
jaar wensen mede te gaan op 25 juni
a.s. met de jaarlijkse reis „Ouden van
dagen", kunnen zich hiervoor aanmel
den ter gemeentesecretarie. Nadere bij
zonderheden, omtrent vertrekuren, en
waar de reis zal henengaan volgen la
ter.
Wedvlucht De Luchtbode, van Creil,
afstand 296 km, los 9.30, aankomst eer
ste duif 16.26.04. 1, 2, 4, 9, Logman-Kie-
vit; 3, J. A. de Klerk; 5, 6, M. Huizer;
7, 8, A. Riedijk.
(20)
De schoolmeester
De schoolmeester had behalve zijn on-
derwijsplichten nog zeer veel andere be
zigheden om in de nooddruft van zijn
gezin te voorzien. Gelijk wij reeds zagen
schilderde hij ook de kerk. Overal was
een reglement of instruktie van. Mees
ter Anhony van Weel was in 1728 ver
bonden aan het klok-reglement, daar hij
het torenuurwerk moest bijhouden, repa
reren en schoonhouden voor 5.per
jaar. Een schoolmeester was alzo een
man van veelzijdige bekwaamheden en
de rechterhand van kerkeraad en predi
kant.
Ondersteuning in natura.
In genoemd jaar besloot men ook aan
behoeftige mensen, vooral weduwen,
meer brood dan geld te geven, daar men
een wakend oog hield op de penningen,
omdat de kas er niet al te best bijstond
wat de geldcirculatie betrof.
Belaas van ds Vreeswater
De notulen van de jaren 1720'35 be
helzen niet veel anders dan jaarrekenin
gen en verkiezingen. De predikant heeft
echter een breedvoerig relaas gegeven
van de toestand zijner dagen, waaraan
wij het volgende ontlenen:
Op den 28 July 1697 is Ds Cornells
Vreeswater bevestigd door Ds petrus
van der burg, predikant in de nieuwe
tonge. En heeft in de gemeente van den
bommel gevonden een zeer verarmde
huishoudinge zoo van kerke als dlakonie
Ten laste van de kerke hadde juffrou
Bogaart, weduwe van wijlen Ds Vogel-
lius in zijn leven predikant in Den
Haagh een obligatie van 1400.voor
desen op de kerke genegotieerd ,welke
mettertijd was afgelost tot 975.zoo
aan kapitael als verloopen interest. Na
het vertrek van Ds den Appel naar
Oudewater zoo heeft de kerke van Den
Bommel drie jaren vacant geweest en is
de kerkeraad wegens hetregt van be-
roeplnge in proces gekomen met den
Heer van Sommelsdijk en in de vaca
ture zijn er seer veel oncosten gemaakt,
terwijl het proces is getrocken voor
den Hóogen Raad, daar het nog aan
hangig is, terwijl den predikant met we
derzijds compromis beroepen is. Bij slote
van de laatste rekeninge (na het be
roep des predikants) door juffr. Bigge
gedaan, int jaar 1697 is gebleken dat
de kerke aan haar Catharlna van Er-
lingen in qualltelt als kerkmeesteresse
omtrent 200.te kort kwam, soodat
de kerk en dlakonie 1700.schuld
hadde. Droevig was den toestand van
de gemeente. Geen arme leedematen
hadden onderhouden kunnen worden.
Pastorie en schoolhuls liepen telkens
gevaar bij executie verkogt te werden.
Edoch door de neerstige voorsorgen van
sulcke welke medelijden hadden met zoo
een verarmde gemeente, het gebrulck
van goede middelen en bijsonder Gods
segen, is het soo verre gebracht, dat
alle dese schulden zijn voldaan en be
taalt, als uit de papieren in de kercke
houten kiste kan gesien werden.
Volgt verder een opsomming van de
bezittingen.
Eigendom der kerk: twee zilveren be
kers, twee zilveren schotels, geschenk
van Sijtje Claas. Twee grote Bijbels, op
de kansel en voorlezerslessenaar. De ko-
pei-en lessenaar op de kansel gekocht
onder de bediening van Ds Vreeswater.
Het pastoriehuis met tuin er achter.
Het schoolhuls met hof daar agter aan.
Een huls staande ten oosten van Den
Bommel op den dijk, bewoond door
Yman Mosselman, bij testamente ge
maakt aan de kerke door Hermanus
Coeverse. Een stuk land van 6 gemeten
92 roeden In den polder van Den Bom
mel aan den Jan Schaapsweg. Een obli
gatie van 700.200.en 104.—
Aan gereed geld, geborgen in een ijze
ren kiste 1298.in de pastorie.
De goederen en effecten van de dla
konie:
Een huls aan de Voorstraat, gekogt in
1712 voor 120.een stuk land van
6 gemeten, gekocht van DuWay voor
600.in 1712, polder Den Bommel.
Een obligatie van 300.600.—,
en een van 326.op het land tegen
over den molen, welk land later is ge
kogt door den heer Pieter Bigge. Een
goed slot van 474,75, geborgen in de
ijzeren kist in de pastorie. Nog een som
van 598.
In de latere jaren van Ds Vreeswater
stond het er dus beter bij dan in het
begin van zijn ambtsperiode. Als er lief
de is en enige welvaart, dan komt een
gemeente er altijd wel weer doorheen.
Bij mijn weten is nog nooit een gemeen
te failliet gegaan.
De boedel Bigge
Verder tekent Ds Vreeswater aan de
belangrijke zaak van de boedel Pieter
Bigge.
Op den 23 Januari des jaars 1721 zoo
heeft de heer Pieter Bigge in zijn leven
stadhouder binnen Ooltjensplaat en pen
ningmeester van den polder Den Bom
mel gemaakt bij Testament een derde
part in zijn nagelaten goederen aen de
Kerke en dlakonie van Den Bommel; de
naaste erfgenamen van de overleden
Heer Pieter Bigge die bij Testamente
het vrugtgebruik van den gehelen boe
del mosten trecken zoolang zij leefden,
gestorven zijnde, zoo moet de geheele
nalatenschap en alle de goederen van
meergenoemde heer Bigge aen de kerc-
ken en armen van de plaat en den Bom
mel werden overgegeven.
Nota: terwijl reeds twee van de vrucht
gebruikers in den boedel Bigge zijn ge
storven, zoo heeft de kerke en dlakonie
van den Bommel voor haar aandeel ge-
profiteert uit voorschreven boedel de
tijd van twee a drie jaren, nader te zien
in de rekening.
De erfenis staat nog te verwachten.
Den 1 Febr. 1730.
Liandaankoop.
Daar men in deze jaren veel geld had,
gaf men een lening aan Jacob Tichelman
van 1000.en kocht men van kerke
en diaconie geld samen 2753,80 een
stuk land groot 20 geftieten, 293 roeden
gelegen in het Plaatse Oudeland, het
welk is getransporteerd op 1 October
1733.
Maarssen.
Ds G. van der Zee
(Wordt vervolgd)
MELISSANT
Misgeprikt. De heer L. W. Overweel
had een dezer dagen het ongeluk tij
dens zijn werkzaamheden een naald
door zijn vinger te krijgen, zodat hij
zich onder doktersbehandeling moest
stellen.
Eerste vroege aardappelen. De heer
L. J. Trommel heeft de eerste vroege
aardappelen gedolven. De kwaliteit was
prima, doch het beschot klein.
STELLEND AM
Drukte met rondvaart op Hemel
vaartsdag. Op Hemelvaartsdag was veel
belangstelling voor een tocht met de
Flakkeese Rondvaartdienst naar de Del
tawerken. Er moesten zelfs extra dien
sten worden Ingelegd.
OUDDORP
Te water. De 80-jarige oud beurt-
schipper had het ongeluk bij hoog wa
ter in de haven te vallen. Omstanders
konden hem gelukkig direct op de wal
brengen, zodat hij met de schrik en een
nat pak er goed af kwam.
Visserij. In de afelopen week maak
ten de garnalenvissers dagvangsten van
80 tot 150 kg, uitsluitend voor export
bestemd. De prijzen liepen van 2.
tot 2.54. Tong 2.—. Slip 1.50, Spie
ring 40 et., schar 30 et. alles per kg.
Haven. Vorige week is alhier in de
haven binnengekomen 1 schip met ko
len, een met cokes en een met grind.
Een schip vertrok met gedroogde cicho
rei naar België en een met aardappe
len.
Keuring militaire dienst. J.l. woens
dag gingen er van hier 23 jonge man
nen naar Rotterdam voor de keuring.
16 werden er goedgekeurd, 4 afge
keurd en 3 moeten terug voor herkeu
ring.
STAD AAN "T HARINGVLIET
Uit en thuis. Deze week is de ma
troos Joh. Maliepaard van de Koninklij
ke Marine thuis gekomen- van Nieuw
Guinea, waar hij 19 maanden is ge
weest. De uitreis heeft hij door het
Suezkanaal en terug door het Panama
kanaal gedaan. Er is voor hem wel
wat te zien geweest en hij zal heel wat
te vertellen hebben.
Aanrijding. Donderdagmorgen had er
op de Molendijk een aanrijding plaats
tussen de bus van de R.T.M, en een
luxe auto van dhr. de Weert uit Oude
Tonge welke laatste zwaar beschadigd
werd. Persoonlijke ongelukken deden
zich niet voor.
ACHTHUIZEN
Uitreiking diploma's bromfietscursus
Te Achthuizen had de uitreiking plaats
van de diploma's aan de geslaagden van
de aldaar gehouden bromfietscursus,
welke gegeven werd door de heer J.
Koorevaar, postcommandant der Rijks
politie te Achthuizen.
Na het openingswoord door de heer
C. W. J. Geerts, plaatselijk consul van
het Verbond voor Veilig Verkeer, volg
de uitreiking van de diploma's aan de
44 geslaagden, hetgeen geschiedde door
burgemeester W. M. van der Harst.
Allereerst kregen de cursisten hun
diploma die tijdens het examen geen
enkele fout hadden gemaakt. Het wa
ren: mevr. E. J. Ottow en de heer C.
Ceulemans, beiden te Achthuizen en de
heer Jac. Broeders te Zuidzijde. Daarna
volgden de oudste en jongste deelne
mers, de organisatoren, de consul en
vervolgens de overige geslaagden.
Na de uitreiking hield de burgemees
ter een toespraak en wees daarin op het
grote nut van een bromfietscursus en
sprak de hoop uit, dat allen het geleer
de in praktijk zouden brengen en daar
door de veiligheid op de weg helpen ver
groten. Een speciaal woord van dank
werd gericht tot de cursusleider, die op
een groot succes mag terugzien.
Door enige dames werd hierna een
consumptie aangeboden en was er gele
genheid om gezellig van gedachten te
wisselen. Ter opluistering werden eni
ge aardige filmpjes vertoond. Met een
kort propaganda woord werd de avond
gesloten.
ZONDAG 2 JUNI 1957
MIDDELHARNIS Herv. Kerk 9.30 en 3
uur ds. van Drenth. Ger. Kerk 10
en 6 uur ds. G. C. Mutingh. Chr.
Ger. Kerk 10 en 6 uur ds. P. de Smit.
Ger. Gem. 10 en 6 uur lezen: Ger.
Kerk (vrijgemaakt) 10 en 16.30 uur
ds. J. Kamphuis te Rotterdam.
SOMMELSDIJK Herv. Kerk 10 uur ds.
de Gooyer en 6 uur dhr. Kesting.
Rem. Kerk 10 uur ds. Cramer.
DIRKSLAND Herv. Kerk 9.30 uur dhr.
Kesting en 6 uur ds. den Besten.
Ger. Gem. 10 en 6 uur ds. H. v. Gilst.
HERKINGEN Herv. Kerk 9 uur ds. A.
Boertje en 2.30 uur ds. de Gooyer.
Ger. Gem. 2 x lezen.
