Raad van Dirksland verhuurde grond
in het uitbreidingsplan
»OT(§MA
Bertus Laanveld
Kerkgeschiedenis
van Den Bommel
Weer werden er vele verkeers
overtredingen berecht
Statuten van open woningbouwvereniging
werden vastgesteld
VOOR HET BETERE FOTOWERK
ZEER KORT
KANTONGERECHT SOMMELSDIJK
„EILANDEN-NIEUWS'
De raad van Dirksland hield donderdagmiddag een korte raadsvergadering.
De statuten van de ineengesmolten woningbouwvereniging moesten worden
vastgesteld en er was nog een belangrijk punt inzake verhuring van bouw
grond gelegen aan de Philipshoofjesweg in het uitbreidingsplan. Zoals b en w
het voorstelden werd het na enige be spreking aanvaard. In de ronvraag
kwam de woningbouw ter sprake, die op enkele punten stagneerde, waar echter
spoed achter zal worden gezet betreffende de aanvrage ook al is het met de
grond nog niet in kannen en kruiken.
Burgemeester D. van Heyst opende de
vergadering met gebed. Na vaststelling
der notulen van 2 vergaderingen volg
den de ingekomen stukken. Deze be
helsden een goedgekeurd terugontvan
gen raadsbesluit betreffende het aan
gaan van een kasgeldlening groot
150.000.bij de Rijkspostspaarbank
en nog een tweetal goedgekeurde raads
besluiten, w.o. de goedkeuring van de
gemeentebegroting 1957, waarop zo
goed als geen aanmerkingen waren.
Voortaan één woningbouwvereen.
Voorstel tot goedkeuring van de ver
andering der statuten van de Woning
bouwvereniging „Dirksland"
Zoals in de vorige vergadering reeds
werd medegedeeld zullen de beide Wo
ningbouwverenigingen .Dirksland" en
„Samenwerking" een fusie aangaan,
waardoor nieuwe statuten dienen te,
worden vastgesteld. In de oude statuten
van de vereniging „Dirksland" is be
paald dat veranderingen in de bestaan
de statuten de goedkeuring van de ge
meenteraad behoeven. B en w hebben
tegen de nieuwe statuten geen bezwaren
en stellen de raad voor de gevraagde
goedkeuring te verlenen.
Dhr. Roon wees er op, dat de raad
een stukje autonomie verliest, omdat
de verkiezing van bestuursleden voor
taan niet meer door de raad zal ge
schieden
„Dat is zuiver democratisch!" aldus
de voorzitter, die voorts opmerkte, dat
de raad een vinger in de pap hield, in
zake de finantiën. Men keurde de sta
tuten goed.
Uitgifte bouwgrond PhUipshoof-
jesweg.
De hoofdmoot van de vergadering be
trof een voorstel tot uitgifte van bouw
grond aan de Philipshoofjesweg, het
laatst in huur bij dhr. P. Guldemeester
tot blootschoof 1957 als bouwland in
gebruik te geven aan de heer S. Poort-
vliet. Hierbij werd het volgende prae-
advies gegeven.
Van Ged. Staten is goedgekeurd te
rugontvangen de wijziging van de be
groting inzake de aan P. Guldemeester
uit te keren schadeloosstelling wegens
ontbinding van de pacht van het land
in het uitbreidingsplan aan de Philips
hoofjesweg.
Aangezien de plannen voor wegaan
leg en de bouwplannen voor woningen
op dat stuk grond nog niet zover ge
vorderd zijn dat de grond daarvoor bin
nenkort nodig is, stellen b en w voor
deze grond tot blootschoot 1957 te ver
huren aan de pachter van het naast ge
legen land dhr. S. Poortvliet met bepa
ling dat de pacht van deze grond tus
sentijds zonder enige schadeloosstelling
kan worden ontbonden. Daarbij zal o.a.
ook nog een bepaling worden gemaakt
dat, op de in het vervolg aan Poortvliet
uit te keren schadeloosstelling, we
gens tussentijdse pachtontbinding van
zijn door hem gehuurd perceel aan de
Philipshoofjesweg met 1 jaar zal
worden verminderd over de grootte wel
ke hij thans van het perceel Guldemees
ter in gebruik krijgt. Bij nader inzien
Ujkt een verhuring in kleine stukjes in
verband met verkaveling en het verlenen
van uitpad en de kans van tussentijdse
opzegging van enkele perceeltjes voor
wegaanleg minder gewenst.
Dhr. Roon vroeg inlichtingen over de
betaling, waarop de voorzitter ant
woordde dat dit over enige jaren zal
worden uitgesmeerd. Dit scheelt ook in
de belastingen. Het verschil in belasting-
wordt n.l. met de heer Guldemeester
verrekend. Ged. Staten gaan hier ook
mee akkoord. Opgemerkt werd, dat
22000.is geraamd en dat het bedrag
op 21749.komt.
VERVOLGVERHAAL,
DE VKOUW VAN
door HERMAN NOORMAN
(30)
Moeder Laanveld spreekt die avond
met Jelle er over. Zij menen, dat Sjouk
aan het zoeken is. Maar zij heeft geen
gids en vindt de rechte weg niet.
Zou ik eens naar Arnhem gaan en
praten met haar en met Lemaire?
Met Sjouk is wat anders, maar met
Lemaire en zijn vrouw?. Die weten van
toeten noch blazen. Ze zijn in staat, je
vierkant in je gezicht uit te lachen,
meent Jelle. Wat Sjouk betreft, kon je
wel eens gelijk hebben. Dat Bertus het
niet snapt! We moeten haar hier zien
te krijgen voor een tijd. Misschien werd
dan veel ons duidelijk.
Daarvoor is Bertus weer niet te vin
den, als hem het plan wordt voorgelegd.
Zij is het beste in Arnhem, meent die.
Anders was Sjouk uit zichzelf toch wel
eens gekomen? In weken laat zij zich
niet zien.
Warmeer er geen verbetering te be
speuren is, neemt Bertus een kloek be
sluit: Ik kom morgenmiddag vroeg hier
en dan gaan we naar een zenuwarts,
zegt hij kortweg, 't Is nu afgelopen,
't Is niet verantwoord, zo te blijven leven
Over de belasting die de heer Gul
demeester zal moeten betalen werd nog
een enkel woord gesproken en de moei
lijkheid bezien, omdat het progressief
ligt over een aantal jaren.
De voorz. lichtte toe dat b en w heb
ben overwogen wat voordeliger was óf
de grond in perceeltjes te verhuren óf
aan dhr. S. Poortvliet in zijn geheel.
De laatste is bereid de grond {2 bunder)
te huren, zolang de gemeente deze niet
nodig heeft. Bij verhuur in tuintjes moet
de grond verkaveld worden en waar het
maar voor één jaar is, heeft dit veel be
zwaren. B en w wil de grond daarom
liever ineens aan dhr. Poortvliet ver
huren.
Dhr. D. Poortvliet merkte op dat de
verkaveling wel door de vereniging
zal worden gedaan, hoewel hij de ge
dachte van b en w aannemelijk vond.
De voorz. deelde in dit verband nog
mee dat de nieuwe chr. school op de
urgentielijst stond. Het is mogelijk dat
er dit jaar nog aan wordt begonnen.
„U spreekt zo in het enkelvoud?"
merkte dhr. D. Poortvliet op", worden er
dan geen twee scholen gelijk gebouwd?"
„Neen" antwoordde de voorz. „eerst
de bijzondere en direct daarop de an
dere. Twee gelijk, dat gaat niet! Daar
voor wordt de grond aan dhr. Poort
vliet maar voor één jaar gegeven; zou
de bouw niet kunnen doorgaan na één
jaar, is het altijd nog mogelijk er volks
tuinen van te maken meende spr.
(De raad ging er mee akkoord de
grond te verhuren voor één jaar tegen
180.per bunder aan dhr. S. Poort
vliet.
Wijziging gemeentebegroting. Het
laatste punt betrof een begrotingswij
ziging.
Op de 15e wijziging van de gemeen
tebegroting dienst 1956 is een post van
65.000.geraamd voor de aanleg van
een weg van de Ring naar het uitbrei
dingsplan is dit bedrag ook gewijzigd en
zal dit verhoogd moeten worden tot
7 .500.Voorgesteld wordt dit bedrag
op de begroting 1957 te brengen. Dit
keurde men goed.
Oevaarlijk reizen.
Bij de rondvraag die volgde besprak
de heer de Bonte de reisgelegenheid op
Flakkee. Er zijn mensen die durven niet
met de bussen mee, omdat ze met de
grote bussen langs de gevaarlijke ha
ven te Middelharnis moeten. Spr. wilde
de R.T.M, verzoeken om langs de ge
meente heen naar de Waterweg te rij
den.
„Het ligt in de bedoeling dat er een
weg langs de tramlijn komt van het
station naar de Oudedijk" meende de
heer Bestman.
De voorzittr zag er ook een element
van gevaar in. De mensen uit onze ge
meente moeten met de bus ook de ha
ven te Middelharnis passeren. Spr.
meende dat de raad van Middelharnis
op dit punt attent was, hij zegde toe
er bij zijn collega zijn licht over op te
steken.
Dhr. Roon informeerde of er geen
voorstel kon komen tot uitgifte van de
grond voor de bouw van de 18 nieuwe
woningen. Hoe kunnen we anders een
aanvrage bij de Wederopbouw indienen"
vroeg spr.
„Spoedshalve", wierp de secretaris in
het midden. Er bleek nog geen preciesse
berekening van de grond te kunnen wor
den gemaakt, omdat men niet wist hoe
de wegen kwamen.
„Heeft de raad bezwaar de grond in
erfpacht uit te geven en b en w te
machtigen?" vroeg de voorzitter.
„We zullen er toch een slag naar
moeten slaan voor het bouwrijp ma
ken" meende de voorzitter.
De secretaris vond dat dit moeilijk
was. We weten niet welke wegen er
komen en wat het allemaal kost.
De voorzitter vond dat er toch aan
doorgewerkt moest worden. Het zal
toch met een raming moeten zei spr.,
we kunnen niet wachten tot alles vol
gebouwd is, om precies de prijs te we
ten.
„Het gaat er om of de grond negen
Hij verwacht een heftig tegenstribbe
len. Maar tot zijn verbazing luidt het
antwoord, dat het goed is. Zij zal zich
gereed maken, opdat zij klaar is, als hij
komt.
Die eigen avond zoekt Bertus een arts
op en deelt hem mede, met zijn vrouw te
zullen komen. Hij wil de medicus vast
op de hoogte brengen van het geval,
opdat die er niet wildvreemd tegenover
staat. De arts stelt hem honderd en één
vragen. Op alle kan Bertus niet eens
antwoord geven. Van de familierelaties
van de Lemaires weet hij niet genoeg.
Nu, dat zal de dokter wel te weten ko
men van zijn vrouw of haar ouders. Het
beste is, dat zijn vrouw niet met hem,
maar met haar vader of moeder komt.
Aan de antwoorden op zijn vragen kaji
veel gelegen liggen, 't Is immers wel
mogelijk, dat in de familie zenuwzwakte
voorkomt of nog erger
Dus verzint Bertus een uitvlucht: het
zou wel kunnen zijn, dat hij morgen niet
op tijd is, wil moeder dan met Sjouk
meegaan? Welja, dat wordt afgesproken
hoewel Sjouk meent, dat zij ook wel al
leen kan. Ze is nieuwsgierig naar die
dokter want zelf weet ze niet, wat hem
te vertellen. Hoe moet zo'n man nu een
diagnose stellen? Haar mankeert niets.
„Daar is hij zenuwarts voor", zegt
Bertus. ,,Die lui kijken dwars door je
ziel en lichaam heen". Hij lacht er vro
lijk om. Hij is er zeker van, dat zo'n
dokter Sjouk wel zal opknappen.
of twaalf gulden kost" voerde de secr.
aan. Ged. Staten willen een preciesse
begroting.
„Als de secretaris z'n zin krijgt duurt
het nog een hele poos!" meende de heer
D. Poortvliet.
,,Ho, ho, ho!" aldus uitte de secretaris
zich. Er zit nog veel meer tussen, groen
stroken enz.
De voorz. stelde vast, dat de grond
duur zou zijn, maar dat de woningbouw
doorgang moest vinden. De woning
bouwvereniging neemt de grond toch
over.
(Dhr. D. Poortvliet vond dat er te
Dirksland maar weinig gebouwd wordt.
Wij hebben moeite om vijf bejaardenwo
ninkjes te bouwen terwijl spr. van de
voorzitter van de woningbouwvereni
ging te Middelharnis gehoord had, dat
ze plannen hebben voor 800 nieuwe wo
ningen!
„Wij hebben plannen voor 1000 nieu
we woningen" repliceerde de voorzitter,
wat grote hilariteit verwekte.
„Als de voorz. van de woningbouwver
eniging te Middelharnis dit nu toch zegt
aldus dhr. D. Poortvliet.
,,De burgemeester van Dirksland zegt
het ook!" gaf de voorzitter terug.
Dhr. de Bonte merkte op, dat men
maar niet te veel aan groen stroken
moest doen en de woningen dicht opeen
zetten. De grond is toch al zo duur.
,,Dat doen we ook" antwoordde de
voorz. Vóór de trottoirs moet een
strookje groen komen. Het vermindert
niet in de prijs, óf de mensen het vóór-
of achter hebben.
A. Fase, Oude Tonge, moest getuigen
inzake T. van der Wende, die met een
bromfiets links passeerde. Fase stelde
zich als civiele partij en legde schade
kwitantie over. Volgens get. was de ver
dachte dronken geweest. Dat was trou
wens uit een bloedproef gebleken,
waaraan verd. zich vrijwillig had on
derworpen, alhoewel hij ontkende alco
hol gebruikt te hebben.
De officier vond het geval aan mis
drijf gelden en eiste bij verstek
tot 50.— of 20 d.
De rechter sprak uit conform de eis,
met toewijzing van de vordering ad
48.—.
A. J. Hofman, Ooltgensplaat, reed
met een auto uit een uitrit de weg op,
waar juist een andere wagen passeerde.
Verd. verklaarde goed uitgekeken te
hebben. Hij stopte bfl de trottoirband,
zag niets, ging verder achteruit en toen
reed de ander hem net even aan.
Al drie jaar gebruikt verd. deze gara
ge. Verd. begreep niet waaraan de an
der zo links ging. De schade is betaald.
Verd. had helemaal niet op een verbaal
gerekend.
Ge'ïoord werd L. A. Neels. Deze had
ter plaatse van het ongeluk gelopen.
Hofman reed achteruit en toen volgden
er een paar grote klappen. Hofman gaat
altijd kijken of er niets aankomt.
Get. kon niet zeggen wiens schuld
het was.
De andere chauffeur KI. Birkhof.
Deze kwam met een vrachtauto de
afrit van de Molendijk af. Op het laat
ste moment zag hij Hofman's auto uit
de garage komen. De schade was niet
van betekenis.
„Wie haalde de pohtie er dan bij
„Niemand, die stond er juist".
,,Was het nodig dicht tegen het trot
toir aan te rijden?"
„Vanwege de afrit enz".
Mr. Wendels wilde het niet te zwaar
opnemen omdat er geen schade was.
De eis was 15.of 6 d.
Verd. zei altijd zeer voorzichtig te
zijn.
De rechter sprak uit: schuldig, maar
geen straf.
J. J. Taaie en diens zoon, W. Taaie,
vrachtrijders te Middelharnis, stonden
terecht in verband met niet goede staat
van onderhoud zijnde auto waarbij de
zoon zonder het juiste rijbewijs.
Van de wagen zou de torenbout ge
broken zijn, maar verd. J. J. Taaie had
de torenbout laten demonteren en mee-
Maar als hij het resultaat verneemt,
het voorlopig resultaat althans, is hij
zeer teleurgesteld. Die dokter heeft niets
dan vragen gesteld, de gekste vragen,
die je bedenken kunt en dat is feitelijk
alles. Neen, geen medicijnen. Lichame
lijk mankeert zij niets, dat weet Sjouk
ook wel. Zij mankeert helemaal niets. Zij
is alleen niet bevredigd met het leven.
„Ach wat, dat is immers gekheid",
korzelt Bertus.
Sjouk doet er het zwijgen toe. Bertus
begrijpt haar niet en haar ouders even
min. Bij de Laanvelds, ja, daar zouden
ze haar begrijpen. Maar Bertus ziet haar
daar liever niet. Ze heeft het wel ge
merkt.
„Moet je nog eens terug komen bij de
dokter?" vraagt Bertus.
Ja, over een paar weken. Hij heeft
haar een leefregel voorgeschreven, die
zij nauwkeurig moet volgen: vroeg naar
bed en niet te vroeg op: veel wandelen
en afleiding zoeken en zo, och de man
ineent het goed, maar hij weet er niets
van, meent Sjouk. Hij zoekt het hele
maal verkeerd.
Met die opvatting neemt Bertus na
tuurlijk geen genoegen. De Lemaires
evenmin.
„Je moet doen, wat de dokter zegt",
merkt Lemaire scherp op. „Daarvoor ga
je naar een dokter. Natuurlijk moet de
man je eerst goed kennen".
„Ik zal de voorschriften nauwkeurig
Ledeboer moest ergens eten
Vele vrienden zijn genood
Waar een rijk voorziene tafel,
Hen het nodige wel bood.
Daarom schikken alle gasten.
Weldra ook blijmoedig aan.
Maar wijl Ledeboer zou bidden,
Had de gastvrouw zó gedaan:
Alle schalen zijn met doeken.
Heel zorgvuldig afgedekt.
't Eten moest eens kouder worden;
Hetgeen argwaan heeft gewekt.
Bij de Leraar uit Benthuizen,
Hij stond weer in 't middelpunt.
Welke ere hij veel liever,
Aan zijn Koning weder gunt.
't Viel hem zwaar om te beginnen.
Het werd Ledeboer zo bang.
Men verwachtte hier natuurlijk,
Een gebed, misschien liefst lang.
Want die afgedekte schalen.
Spraken duidelijke taal
Ledeboer kón niet beginnen
Zuchtte een en andermaal
,,Heere zegen deze spijze
Amen!" meer werd niet gezegd.
Allen hebben zich verwonderd.
Over 't bidden van Gods knecht.
X.
,,Geef ze het dan achter de woning",
was de mening van de heer de Bonte.
Groente is voor een gezin veel waard.
Dan volgde sluiting.
gebracht. Er mankeerde praktisch niets
aan.
„Wat verbogen" stelde de rechter
vast.
De officier vond de overtreding niet
heel ernstig. De eis tegen de vader was
15.— of 6 d, tegen de zoon 10.— of
4 d en tegen deze laatste wegens het
niet hebben van het rijbewijs 7.50 of
3 d, tegen de vader idem wegens uit
lokking.
De rechter sprak betreffende de veren
5.of 2 d en inzake het rijbewijs
conform de eis uit.
M. J. Wiegel, Melissant, reed met een
autobus op het Marktveld te Sommels-
dijk achteruit op een auto. De auto was
er juist achter komen te staan.
De officier vond het een overtreding
blijven en eiste 15.of 6 d.
De rechter nam aan dat verd. met
geen mogelijkheid de auto had kunnen
zien en ontsloeg van rechtsvervolging.
A. Wielaard, Melissant, bestuurde een
motor zonder rijbewijs A. Hij had het
nu nog niet, wel een ander rijbewijs.
Thans rijdt hij alleen op oefenplaatsen.
De eis was 20.of 8 d, uitspraak
conform. Schiet nu wat op met oefe
nen", raadde de rechter aan.
Inzake P. van Rumpt, Middelharnis,
verscheen als gemachtigde-pleitbezor
ger mr. den Hollander. Verd. zou met
een vrachtauto gereden hebben zonder
in het bezit te zijn van een werkboekje.
Pleiter meende, dat verd. zo'n boekje
niet behoeft te bezitten.
Mr. Wendels nam aan, dat men, als
men chauffeur in dienst is, wel een
werkboekje nodig heeft en eiste 5.
of 2 d.
Mr den Hollander vond het een zeer
moeilijke materie. Sinds 18 jaar geldt
het rijtijdenbesluit; in al die jaren is
van Rumpt niet er voor aangesproken.
Thans wel, doordat er een poUtieman
was, die een andere mening is toege
daan. Verd. rijdt geen 12 uur per week
en hij valt onder geen der categorieën
van het rijtijdenhesluit. Hij is niet als
chauffeur werkzaam, maar als monteur
in een bedrijf voor landbouwwerktuigen.
Daarvoor maakt het besluit absoluut
een uitzondering.
PI. concludeerde tot vrijspraak.
De rechter stemde er mede in, dat
het een moeilijke materie was. Diepen
horst gaat met de auto van de ene naar
de andere landbouwer voor reparatie-
werk en dus is hij wel chauffeur, dus
in overtreding en schuldig. Uitspraak
11.— of 4 d.
opvolgen", antwoord Sjouk. ,,Daar kunt
U wel op rekenen".
,,Ja, maar dat is niet voldoende, kind"
zegt moeder. „Je moet ook vertrouwen
in de dokter hebben. Jij geeft de indruk,
dat hij je toch niet genezen kan. En dan
schiet je niet op".
„Hij kan me niet genezen, moeder, ge
loof me. Dat kan geen enkele dokter. Ik
mankeer niets. Ik heb alleen geen vrede
met mijn bestaan".
Dan halen zij de schouders op.
Sjouk bewijst met die onzin, dat zij
inderdaad iets mankeert, al is dat niet
lichamelijk. Haar geest is in de war, af
gelopen.
Als zg enkele weken later weer bij de
dokter is, die haar nauwkeurig onder
zoekt en alweer tal van vragen stelt,
zegt hij, dat Sjouk het beste doet, enige
tijd weg te gaan. Zij moet afleiding heb
ben. Hij ziet geen ander medicijn.
Het is een grote moeilijkheid die voor
al Bertus niet onder stoelen of banken
steekt. De vraag is, waar zij dan heen
moet. En bovendien: welke kosten zijn
er niet aan verbonden In deze tijd van
het jaar, het is lang koud, het zijn avon
den en nachten, waaraan geen eind komt
kun je toch moeilijk ergens in pension
gaan. Weten de Lemaires raad? Neen,
die piekeren er ook over. Het beste zal
zijn, dat zij met Sjouk meegaan, ergens
heen. Wat ter wereld moet die het alleen
ergens gaan zoeken?
Al die overwegingen hebben geen be-
GEBOUW EN DIENST
(14)
Van 1687 tot 1691 stond hier ds. Ale-
wijn de Roy. Om ook des avonds eens
kerk te houden was een enkele kaars
te schrale verlichting. De kerkeraad be
sloot nu tot aankoop van twee koperen
kaarskronen, een sieraad tevens voor
het gebouw. De gemeente stemde er mee
in en bracht ongeveer 44.op, terwijl
de diakoniekas de rest aanzuiverde tot
een bedrag van 92.25. De smid Jacob
Noordijk leverde het ijzerwerk, waaraan
kort daarop 12 koperen knopjes werden
aangebracht. Nu kon men ook 's avonds
dienst houden, waarvoor de predikant
extra vergoeding kreeg. Tot heden ge
noot hij geen vergoeding uit de kerke-
kas.
Allengs kreeg alles een nieuw aanzien
De kansel werd opnieuw bekleed en er
kwam een nieuw psalmboek op. Tot
1775 zong men de psalmen van Petrus
Datheen. Voorts werd in februari 1689
een avondmaalsservies van tin aange
schaft n.l. 3 schotels en 4 bekers, samen
voor de som van 12.60. Ook van buiten
werd de kerk opgeknapt met nieuw lood
aan de toren. Altijd was er nog één col
lecte, n.l. voor de diakonie.
Gelijk wij weten was de opbrengst
voor de armen, de schoolmeester en de
kerkekas. Ds. de Roy stelde nu voor een
tweede zakje te laten rondgaan ten bate
van de kerk. Maar o wee, daarvoor had
men nodig de toestemming van de Am
bachtsheer. Voor kort geleden had hij
daartoe tijdelijk vergunning verleend,
doch de opbrengst was voor de burger
lijke armen van Ooltgensplaat. Later
was dit recht weer ingetrokken. Om
echter meer kans van slagen te hebben,
werd hem bericht, dat een tweede zakje
geen nieuwigheid was. Na veel kwestie
hierover was in 1690 het praktisch re
sultaat, dat het tweede zakje werd inge
steld, terwijl de gecollecteerde pennin
gen voor de helft aan de kerk kwam en
de andere helft voor de Grote Armen"
van Ooltgensplaat. Men bedenke, dat wij
burgerlijk met Ooltgensplaat één waren.
Nu was meteen de meer gememoreerde
scheiding der kassen een feit geworden,
echter met dien verstande, dat elk te
kort direct door de diakonie werd f*^-
dekt. Men behoefde niemand daarvan
rekenschap te geven. Maar dit tweede
zakje met zijn bestemming voor beider
lei doel heeft echter in de loop der eeu
wen kwestie veroorzaakt.
Wij moeten een sprong maken naar
het jaar 1829. Reeds is verteld, dat het
begraven vanaf 1 januari 1829 kwam
aan de burgerlijke overheid. Het begra-
L. Groen, Middelharnis, reed een auto
met slechte banden.
„Ik ben er nog mee thuis kunnen ko
men".
„Dat is geen best verweer!" vond de
rechter.
„Ze waren niet zo heel slecht", vulde
verd. aan.
De officier eiste 40.subs. 16 d.
Verd. vond de eis heel hoog.
De rechter veroordeelde tot 25.
of 10 d met een ernstige vermaning om
voor goed materiaal te zorgen.
W. Klein Melissant, nam met een
autobus de bocht aan de Boezem te
Dirksland te ruim en reed te water.
De rechter vond het onverantwoor
delijk om 33 personen als proefkonijn
te gebruiken en begreep niet waarom
do vader de zoon liet rijden.
„'t Was een proefrit!"
„Doe dat dan met een lege bus!" ver
zocht de rechter.
Mr. Wendels achtte het een ernstig
geval. Het was begrijpelijk, dat de pas
sagiers ruiten insloegen om uit de bus
te komen. De eis was 50.subs. 20
tekenis, want Sjouk zegt pertinent, dat
zfl er niet aan denkt, ergens in pension
te gaan. Die dokter kan praten, wat hij
wil, hij begrijpt haar al evenmin als
Bertus en haar ouders.
Al zou zij maanden naar Zwitserland
gaan, gesteld dat het kon of naar een
ander land, of ver weg in eigen land, dat
zou niet in het minst baat geven. Zij be
hoeven er niet over te spreken, want ze
denkt er eenvoudig niet aan.
Dan ben je natuurlijk uitgepraat. Voor
Bertus is het een zekere verlichting. Af-
gedacht nog van de kosten, die niet ge
ring zouden zijn. kan hij het toch moei
lijk hebben, dat Sjouk. van wie hij zo
ontzaggelijk veel houdt, ver weg zou zijn
En als zij dan meent, dat het toch niet
baten zou, wel, waarom dan gedaan?
Maar aan de andere kant: op deze wijze
komt er geen genezing. Hoe moet dat
nu?
Op een zondagmorgen, die volgt op
het laatste bezoek aan de dokter, is er
consternatie. Als gewoonlijk zijn allen
laat opgestaan. Alleen Sjouk heeft het
bed verlaten, al tijdig, terwijl Bertus is
blijven liggen, om weer in slaap te val
len; wat moet je zo'n ganse zondag uit
voeren? Het weer is niet te best; het
is laat licht; om vijf uur moet de lamp
al op; op straat kun je 's avonds je
niet bewegen, je kunt het best zo'n dag
voor een goed deel op bed liggen...
Maar als Lemaire en zijn vrouw en
Bertus om ongeveer half elf beneden ko
ven in de kerk had afgedaan. Het kerk
hof ging nu over van de kerk op de bur
gerlijke overheid tegen een jaarlijkse
erfpacht van 57.50. Tot 1857 betaalde
de burgemeester dit trouw aan de kerk
meester. Doch toen hij in deze betaling
nalatig bleef, weigerde de kerkeraad de
afdracht van de helft der gecollecteerde
penningen. De burgemeester sommeerde
tot betaling, maar de kerkeraad trok
zich daar niets van aan. Toen dreigde
de burgervader met een proces, waar
tegen de kerkeraad zeer opzag. Hij be
sloot de zaak in der minne te schikken
met van de erfpachtsom af te zien. Eln
hiermee was de zaak tot rust gebracht.
Wij keren terug tot omstreeks 1690.
De kerk had toen nog als hoofdsom een
schuld van de bouw van 600.Ds,
Bogardus van Nieuwe Tonge had ons
1400.geleend. Hiervan was in de
loop der jaren 800.afgelost. Ds Vo-
gellius had als schoonzoon dit verder
overgenomen en toen ook hij stierf, was
de dochter van wijlen ds Bogardus de
eigenlijke hypotheekhoudster. Een enke
le keer is dit bedrag betwist, maar uit
eindelijk bleek er dan toch nog 600.
schuld te zijn. Nu leende zekere heer
Hendrik van Spijkerberge aan de kerk
600.tegen 4% om ons van „joffrou
Bogardus" af te helpen. Zij ontving toen
plus rente 775.Nog steeds hadden
wij deze schuld meegesleept, totdat na
4 jaren, in 1703, kerk en diakonie een
goed slot hadden, de handen ineen sloe
gen en de schuld aflosten. Zo was het
kerkgebouw, gesticht in 1647 geheel vrij
in 1703.
TOEZICHT OP DE LEER
De zeventiende eeuw is over het al
gemeen een tijdvak van stoffelijke wel
vaart en geestelijke rust. Maar de rust
wiegde menigeen in slaap.
In de kerk der vaderen had men im
mers de belijdenisgeschriften en spoedig
werd openbaar, dat velen hun belijdenis
geloven inplaats hun geloof te belijden.
Maar als er ketterijen zich voordeden,
dié grote afmetingen aannamen, zodat
het heil van zondaren in gevaar kwam
en de leer der verzoening aangetast werd
welke toch steeds het hart van het evan
gelie is, dan kwam er van hoger hand
een schriftelijke vermaning naar elke
gemeente, met verzoek dit geschrift in
de notulenboeken in te schrijven. Zo b.v.
als volgtOp 18 december 1649 kondigde
de Raadpensionaris het besluit der
Grootmogende Heeren af .behelzende 7
artikelen van vermaan tot rust, vrede en
eendracht in de gereformeerde kerk.
Hoofdzakelijk betreft het professoren,
lectoren en predikanten om de gerefor
meerde leer, vervat in de drie formulie
ren van enigheid, onvervalst te handha
ven en te verbreiden.
Er wordt ondermeer op gewezen hoe
de predikanten zich te buiten gaan met
allerlei onschriftuurlijke spreekwijzen in
te voeren, ontleend aan de taal der wijs
geren, waardoor de fundamentele waar
heden ernstig worden bedreigd. Men
diende zich aan de eenmaal gelegde
grondslag der kerk te houden.
Moesten dergelijke vermaningen nu
van de Overheid komen? Eigenlijk niet,
maar wij mochten geen synode houden,
Hoogstens konden ingeslopen ketterijen
op de classis en provinciale synode be
handeld worden, doch verder kwam het
niet. Nu waakte de regering voor de zui
verheid der leer. Maar de regering heeft
het verval ook niet kunnen keren en zo
gaat langzaam maar zeker een tijd aan
breken, waarin ieder deed wat goed was
in zijn eigen ogen. Kerk en volk werden
zodoende voor een groot deel van de
waarheid vervreemd.
Maarssen. Ds. G. van der Zee
(Wordt vervolgd)
d en 10.subs. 4 d, hetlaatste wegens
het ontbreken van een geneeskundige
verklaring met 3 mnd. voorwaardelijke
intrekking van het rijbewijs met 2 jaar
proeftijd.
De rechter veroordeelde conform de
eis.
C. Hartog, Oude Tonge, reed bij mist
zonder autoverlichting.
,,Wie zegt dat, edelachtbare?"
„Ik!"
Verd. bestreed dat het juiste auto-
nummer was opgenomen. Hij kon zich
niet herinneren op het bewuste tijdstip
te Dirksland te zijn geweest.
„er hebt willen schikken, staat in hev
verbaal."
„Schikken? Daar heb ik nooit over
gesproken. Ik weet niets van dit hele
geval".
,,Heel gevaarlijk, zonder licht rijden
bij mist!" Laten we er maar niet lan
ger over zaniken," verzocht de rechter.
Mr. Wendels wees op de aansprake
lijkheid van verd. en requireerde 15.
of 6 d.
(Vervolg pag. 31
men, teneinde te ontbijten, vinden zij wel
de tafel klaar staan, dat doet Sjouk
elke morgen, maar Sjouk is nergens te
vinden. Ze roepen, ze zoeken in 't huis
en ze lopen de straat op, maar ze is
en blijft weg. Wanhopig zien ze elkaar
aan. De een durft zijn gedachten niet te
gen de ander uiten, maar ze zien aan
elkaar, dat hetzelfde gedacht wordt;
Sjouk is er vandoor in min of ineer over
spannen toestand; zij kan wel een onge
luk hebben gehad of zichzelf... neen,
aan dat verschrikkelijke moet niet ge
dacht misschien ja, wat misschien...
Het is het beste om de politie in de
arm te nemen, zegt Bertus met een ge
smoorde stem. We kunnen de stad wel
inlopen, maar waar moeten we heen?
Kan zij ergens zijn? Het liefst wou ik
er, voorlopig tenminste, geen praat over
hebben. Het is best mogelijk, dat zij
komt opdagen en dan zijn er heel wat
mensen, die op de hoogte zijn en alle
mogelijke praatjes komen in de wereld.
Laten we nog even wachten meent Le-
maire. Ook met de politie. Als ze om
twaalf uur bijvoorbeeld nog niet terug
is, kunnen we verder zien. Zoeken is een
onbegonnen werk. Ik zou niet weten
naar wie van onze kennissen zij gegaan
is. Over het algemeen interesseert zij
zich niet voor hen, wel, moeder
(Wordt vervolgd)
Het was vrijdagmorgen weer een lange reeks van verkeersdeUcten, die de
kantonrechter te Sommelsdijk, mr. P. Groeneboom te behandelen kreeg. Met
uitzondering van een enkele zaak van ongeoorloofd schoolverzuim, wa
ren het allemaal verdachten, die zich moesten verantwoorden wegens overtre
dingen op de weg begaan. Wij vragen ons wel eens af wat van de strafzittin
gen zou overblijven als wij ons hedendaags verkeer en de vele daarin begane
fouten niet hadden. Het werd overigens geen lange zitting; er was minder dan
de morgen mee gemoeid. Als officier van justitie trad op mr. Wendels uit
Rotterdam, terwijl dhr. J. Tanis als griffier fungeerde (Tijdens de zitting
kon de rechter dhr. Tanis in kennis stellen van een bevordering tot hogere
klasse in het ambtenarenrijk van juistitie!)
