ScliaakriiDriek
Nieuwe kaï&tonirecbteir had veel ver
keersovertredingen te berechten
Boekbespreking
ProeHuin ie Middelhamis wordi
belangrijk door de Deltaplannen
Bertus Laanve
Rampschade kassen geheel hersteld
Kantongerecht Sonciimelsdijk
Mlnd erhoekje
)WEI>.KURVINK10R0GI$fERU
Biz. 2
„E IL A N D E N - N I E U W S"
Dinsdag 26 maart 1957
(De Centrale Proeftuin Middelharnis
had aldus bleek op de gehouden alge
mene vergadering had een voordelig
exploitatie-saldo.
Rampschade aan kassen en warenhui
zen thans geheel hersteld.
Bij uitbreiding Van de tuinbouw op
Flakkee is voortbestaan Proeftuin nood-
zakeHjk.
Bestuur
In de loop van 1956 gaf dhr. van
Heest te kennen, dat hij zijn functie ter
beschikking wenste te stellen. Het be
stuur stond toen voor de moeilijke taak
een geschikte opvolger te vinden, het
geen resulteerde in do benoeming van
de heer B. de Korte, die bereid werd ge
vonden het secretariaat en het beheer
over de financiën over te nemen.
Dhr. van Heest heeft het beheer over
de financiën van onze tuin sids 1931
in handen gehad en hij heeft dit gedaan
op een wijze, die niet licht valt te ver
beteren. Het bestuur sprak dan ook zijn
hartelijke dank uit voor het werk, dat
de heer van Heest in die jaren, niet
alleen als penningmeester, doch tevens
als secretaris, voor de vereniging heeft
gedaan.
Leilen en douateurs
Door het bedanken van enkele leden
bedroeg het ledental aan het eind van
dit jaar 147. Het aantal donateurs ver
minderde door overlijden tot 21.
TuJn
De tuin, die thans een oppervlakte
heeft van 87 aren, gaf een opbrengst
van 8.615.78 Dit was verleden jaar
Oplossing probleem no. 11
De stand van het elfde probleem was
als volgt:
wit: Kd6, Db6, Lo7 en pion c5
zwart: KaS, Te8, Lb5 en pionnen a6, c6
en e2
Oplossing:
wit zwart
1. Lc7b8 TeSxbS
2 Kd6—c7 Tb8xb6
3. c5xb6 e2—el D
Zwart haalt een dame, maar het helpt
hem niet meer. Zwart kan ook a6a5
spelen, minder elegant, maar wit heeft
dan een zet nieer nodig om zwart mat te
krijgen.
4. b6—b7 t KaS—a7
5. b7bS D en mat
Al de oplossers hadden deze oplossing
goed, terwijl de meesten ook nog een
neven oplossing inzonden. Hieruit blijkt
dat zoals wij bij deze opgave reeds
schreven, dit niet als een normaal
probleem gezien kon worden, maar als
een studie. Bij een studie zijn er prak
tisch altijd neven oplossingen mogelijk.
De nevenoplossing is als volgt:
1. Lc7—bS Te8—e7'
2. Kd6xe7 e2—el D t
3. Ke7—d7 Del—dl t
4. Kd7—c7 Ddl—d7 t
Zwart offert zijn dame en kan daarmee
het mat nog een zet uitstellen.
5. Kc7xd7 en op de volgende zet geeft
wit mat.
We ontvingen deze week weer een op
lossing van buiten Flakkee. De tweede
niet Flakkeeër dus, die mee gaat oplos
sen. Deze inzender uit Eindhoven van
harte welkom. We hopen nog vele goede
oplossingen van U te ontvangen.
Ons nieuwe probleem
No. 12
Wit geeft mat in 3 zetten.
Oplossingen voor 1 april a.s. inzenden
aan:
correspondentieadres schaakrubrielc,
Nieuwe weg 9, Melissant.
5.348.35 zodat het afgelopen jaar be
duidend meer werd ontvangen. De ex
ploitatie-rekening geeft nietemin een
verlies aan van rond 1900.In dit
verlies is echter 'n bedrag van 3129.25
begrepen, welke zijn besteed voor het
herstel van de kassen, een uitgave, die,
striks genomen, ten laste dient te ko
men van het bedrag, dat voor schade
vergoeding werd ontvangen. Men kan
dus zeggen, dat dit jaar de ontvangsten
zuiver uit exploitatie-oogpunt gezien, de
uitgaven met rond 1200.overtreffen.
Dit resultaa.t is te danken aan ver
schillende factoren, waarvan de goede
piijzen wel een belangrijke was. Het be
leid van de chef-timmermanaizvbgkqjj
leid van de chef-tuinman heeft mede tot
dit resultaat geleid en het bestuur stolt
het op prijs hiervan melding te maken.
Het werk van de proeftuin bestaat voor
een groot deel uit het geven van voor
lichting aan hen, die van het telen van
groenten en fruit niet hun hoofdberoep
maken. Voorts geeft de Proeftuin haar
bemiddeling aan het tot stand komen
van tuinbouwcursussen en stimuleert in
het algemeen de pogingen, die aange
wend worden om te komen tot een doel
matige teelt van groenten en fruit.
De uitvoering van het Deltaplan en in
het bijzonder voor Flakkee een vaste
oeververbinding zal de uitbreiding van
liet tuinbouwmateriaal zeer zeker in de
hand werken, in het bijzonder de witlof-
trekkerij. Het bestaansrecht van de
Proeftuin staat hiermede onomstotelijk
vast, daar zij dan van gioot nut voor de
streek kan zijn.
Het bestuur is van mening, dat de fi
nanciële steun van de Overheid aan dit
werk onvoldoende is. Ook van particu
liere zijde wordt niet de finantiële rug
gesteun ontvangen, die het werk ver
dient.
In de gehouden algemene vergadering
werden de aftredende bestuursleden her
kozen.
Dinsdag werd in het gebouw van het kantongerecht te Sommelsdijk de maan
delijkse strafzitting gehouden. Het was de eerste keer dat recht gesproken werd
door mr. P. Groeneboom, de nieuwe rechter in dit kanton. Als officier van
justitie trad op mr. Wendols uit Rotterdam, griffier was weer dhr. Smit en
deurwaarder van Kampenhout zorgde er voor dat delinquenten en getuigen in
volgorde van de rol voor de balie kwamen. De zitting leverde weer diverse
zaken op niet betrekking tot overtreding op de weg. Bijzonder was daarbij het
geval van een chauffeur, die nauwgezet zijn werkboel^je invulde maar toch in
conflict kwam met het wcrktijdenbesluithij maakte te lange werktijden, maar
daaronder vielen vele v/achturen bij de veerboten, die hij niet als werktijd aan
gemerkt wilde zien, iets vi^aar de nieuwe rechter wel begrip bleek te hebben al
hoewel bestond de overtreding.
C. D. van Nieuwenhuyzen, Dirksland,
was nalatig om zijn radioluistervergun-
ning in te leveren. Het was een aange
houden zaak. Verd. had verklaard geen
luisterkaart te bezitten voor de radio,
die hij van iemand in huis haalde tijdens
de ramp omdat het toestel anders onder
water was gegaan. Later, toen het toe
stel door de eigenaar vx^as teruggehaald
kocht hij er zelf een. Van de kaart wist
hij niet af en toen hij hoorde, dat die no
dig was, bleef het in de slof. Bij controle
maakte hij een schikking van 10.
maar betaalde te laat.
Laten we er dan maar niet meer
over praten!" vond de rechter en deze
gaf de officier gelegenheid tot requisi
toir. De eis en uitspraak waren 10.
subs. 4 d
Over een aanrijding
F. Koppenaal, Ooltgensplaat buschauf
feur, zou geen voorrang hebben gege
ven aan verkeer van rechts. Verd. ver
dedigde zich met te zeggen dat het re
gende en slecht was, terwijl de ander
aarzelde. Bovendien keek verd. over de
ander heen. Verd. had er een hekel aan,
dat het gebeurd is. Als hij de man ge
zien had zou hij natuurlijk voorrang
verleend hebben.
De officier had zich afgevraagd of
de ander ook niet vervolgd diende te
worden. Maar deze chauffeur beging
een overtreding. Op zulke kruispunten
moet men heel voorzichtig zijn.
De eis was 20.— of 8 d.
,,Ik kon er heus niet aan doen!" ver
ontschuldigde zich verd., waarna de
rechter veroordeelde tot 10.of 4 d.
P. J. Geluk, Den Bommel, zou met
een auto op de Langeweg te Middelhar
nis links hebben gehouden, waardoor
een aanrijding volgde.
De rechter verwonderde zich, dat verd
zijn broer C. J. Geluk als getuige dé
charge had meegebracht, daarbij de toe
dracht al heeft toegegeven. Verd. reed
midden op de weg „en dat mag ook
niet!"
Verd. beriep zich er op, dat de ander
rechts wilde passeren. Beide wagens
kregen schade. Die aan verd.'s wagen is
niet vergoed. Het was 300 gld.
,,Da's niet mis!' vond dl rechter.
De ambtenaar achtte twee feiten be
wezen, links rijden en rechts afslaan. De
eis luidde 10.— of 4 d en 25. of 10
d. hechtenis.
Verd. deelde nog mee dat zijn auto
spiegel beregend was.
De rechter veroordeelde tot 10.
subs. 4 d en 15.subs. 6 d.
P. de Bruin, Rucphen had de vorige
verd. rechts ingehaald. Verd. zei, dat
Geliik hem geen voorrang gaf en geen
richtingsverandering aanduidde. Verd.
passeerde uit nood rechts anders had hij
de andere auto helemaal overhoop gere
den.
„Gaf U signalen?'
„Neen!"
„Waarom niet?"
,,Ik bleef achter hem!"
,,Was dan maar achter hem gebleven"
vond de rechter.
Geluk kwam uit de Rottenburg en
verleende hem, verd. geen voorrang".
De rechter riep dan de vorige verd.
tot getuige.
„U had signaal moeten geven!" vond
de rechter. ,,U hebt ook een fout ge
maakt".
,,Over dat hele eind heeft iiij in dubio
geseten".
„Hoeveel schade had XJ?"
„365 gld."
De oficier achtte bewezen, dat verd.
rechts wilde passeren en nog wel op
een kruispunt. Er op lettende dat de
ander ook fout was, word de eis 20.
of 4 d.
De rechter veroordeelde tot 10.of
4 d.
Verd. zei in hoger beroep te gaan.
,,Elke boete is te veel", vond hij.
T. Slinger, Oude Tonge, reed motor
zonder rijbewijs. Hij moest lang wachten
op zijn oproep voor proefrijden Op de
oefenvergunning stonden geen bepaalde
wegen aangegeven. Verd. heeft wel een
rijbewijs voor een auto. Z3.terdag a.s.
moet hij proefrijden.
Eis 20.of 8 d. Uitspraak conform.
Inzake H. van der Linde werd ge
hoord wachtmeester J. Vogel uit Dord
recht. Verd. reed jnet een vrachtauto
waarvan een wiolbout v/as afgebroken
van een der tandemassen. Bovendien
waren twee wielen er afgelopen, hetwellc
alleen mogelijk was doordat de eigenaar
te weinig controle houdt. De aanv/ijzin-
gen van de politie zijn direct opgevolgd.
De officier eiste tegen de chauffeur
25.of 10 d, tegen de eigenaar 40.
of 16 d.
Veroordeling geschiedde bij verstek
tot resp. 10.of 4 d en 30.of 12 d
M. Abresch, Nieuwe Tonge, reed auto
met een ondeugdelijke bedrijfsrem.
,,Ik vind het lelijk, want je wist het
en je reed als een dolleman", keek de
rechter verd. aan.
„Helemaal niet! Edelachtbare!" sprak
verd. tegen.
,,Je gierde door de bocht".
„Neen, ik reed 40 SO km. Twee da
gen tevoren waren de remmen nog na-
gezien."
,,Wat was het voor 'n auto?"
,,Een Austin".
„Een stokoud beestje, niet?"
Helemaal niet".
Verd. kwam uit de bocht in het tuin
tje van Wed. Timmer terecht.
De eis tegen verd. luidde 40.of
16 d en 50.— of 20 d tegen de eige
naar de vader van verd.
Verd. vond het een hoge boete.
De rechter veroordeelde tot 25.of
10 d en de vader tot 30.of 12 d.
Met twee man op één zitplaats
M. Padmos, Ouddorp, reed tractor
met een aanhanger, waarop hij Corn.
Flikweert vervoerde.
Verd. verdedigde zich met te zeggen,
dat de jongen niet op de wagen maar
achter op de tractor zat. Dat gebeurt
heel dikwijls in Ouddorp.
,,U zat met z'n beiden op één zit
plaats?"
Jawel, edelachtbare".
,,Dat mag ook niet".
„Hij zat op de brede zitplaats en de
voeten van de jongen zweefden niet over
de trekhaak.
Verbalisant Lucier had gerapporteerd
dat de jongen schrijlings zat.
Verd. betreurde het dat hij niet ge
waarschuwd werd. Het voorschrift is in
Ouddorp totaal onbekend.
Bis 7.50 of 3 d.
,,'t Is knap hoog, maar als het een
overtreding was...!"
„'t Was niet belangrijk" vond de
rechter, die tot 2.50 veroordeelde.
O, dat stoplicht
A. Roetman, Sommelsdijk, liep met
de fiets aan de hand door het stoplicht
te Middelharnis.
,,Als je rood ziet moet je direct wach
ten tot het groen wordt!" waarschmvde
de rechter, die 5.of 2 d uitsprak.
C. Hartog, Oude Tonge, reed auto in
de mist zonder bi'andende vooi- en
achterlichten.
Verd. wist or niets van. Hij werd
niet aangehouden.
,,Maar je hebt wel de auto no.,.?"
vroeg de officier, die daarbij het num
mer noemde.
Verd. gaf toe dat dit nummer juist
was.
De eis was 20.of 8 d.
De rechter kon de dagvaarding niet
begrijpen en verklaarde die nietig, v/aar- i
mode deze zaak afgelopen was.
H. J. Krijger, Melissant, reed in de
mist dimlicht.
„Je moet toch weten, dat het grote
hcht aan moet!" vond de rechter het
een vervelend feit. ,,Het kost toch niets"
De eis was ,f 25.of 10 d.
Verd. vond het veel te veel. Het was
helemaal niet zo mistig.
Uitspraak 15.of 6 d.
Te lange werktijd
W. Huizer, Nieuv/e Tonge, zou als
chauffeur voel te lange werktijden ge
maakt hebben.
„Ik sta meer op hot Havenhoofd dan
dat i^ rij!" verklaarde verd.
„U wacht 52 uren!" las de rechter.
,,Ja, volgens het boekje".
,,Dat kan wel, maar U komt nooit tot
een ononderbroken rusttijd van twaalf
uur, overdacht de officier.
Verd. klaagde over de talloze waoht-
uren. Die maken de werktijd zo lang.
,,Toch is liet resultaat onbevredigend"
vond de officier, ,,U kunt niet slapen!"
,,AlUcht niet." Veronderstel dat ik
mijn bed naast de auto zet en ga slapen,
dan zeggen de andere chauffeurs: ,,oh
die slaapt" en dan snappen ze voor me
de boot op".
De eis was 2 x 2.50 of 2 x 1 d, het
welk de rechter ook een juiste straf
bleek te vinden.
W. Ju, Dirksland, bromfietste over de
grote verkeersweg en niet over het
fietspad. Veroordeeld tot 4.of 2 d.
J. v. d. Wal, Melissant, reed met een
bestelauto, waarvan de bedrijfsrem en
de uitlaat niet deugden en een ruiten
wisser ontbrak, terwijl de voorbanden
ver afgesleten waren.
„Jongien, je moot toch ao vooizichtig
zijn!" waarschuwde de rechter.
,,Ik vv'as nog niet zo lang chauffeur"
verontschuldigde zich verd.
,,Je hebt nog een aanrijding gehad!"
las de rechter in het verbaal.
Omdat ik verblind werd door het
licht op het kruispunt en door twee
bromfietsen".
Verd. heeft de auto v/cg gedaan.
De officier vond het ernstige overtre
ding al is nu abetrachtig. De eis was
25.of 10 d, 10.subs. 4 d en
5.— subs. 2d.
Verd. vond het een klein beetje hoge
boet. De rechter veroordeelde daarox^
tot 15.— of 6 d, f 5 of 2 d en 5.— of
2 d.
VAN ONZE ABVEÏITEBKÖEKS
Westhoeve-beurs te Ouddorp trok groto
belangstelling
De door fa. K. Westhoeve Zoon
dinsdag en woensdag j.l. gehouden beurs
in de oude school heeft zich in een voor
Ouddorp en omgeving wel zeer grote be
langstelling mogen verheugen; het aan
tal bezoekers was plm. 2500. Beide da
gen is op uitgebreide schaal voorlichting
verstrekt over diverse artikelen, die in
keurig ingerichte stands waren geëxpo
seerd.
Aan de rij van deelnemers weid ook
nog toegevoegd ons Plakkeose elektrici
teitsbedrijf, de N.V. Emgo, die in een
grote stand allerlei elektrische, huishou
delijke apparatuur had opgesteld. Vooral
ook hierop richtte zich de belangstelling
mede omdat Ouddorp een zeer groot af-
Beste jongens en meisjes!
Do laatste weken ontvang ik behoor
lijk raadsels, door kinderen in elkaar
gezet. Het spreekt vanzelf, dat die in
zenders wel even moeten wachten eer
hun raadsel wordt geplaatst. Elke week
kan ik er maar één een beurt geven.
Hier is voor deze week
MAART-KAADSEL 4
1. Tijd waarin we leven. 2 Hogepries
ter. 3 Zoon van Jacob. 4 Mede arbeider
van Paulus; aan deze schreef de apostel
een brief. 5 Lusthof (denk aan Adam en
Eva) 8 Vrouw van David. 7 Eerste ho
gepriester (dus nummer 2 moet een an
dere zijn) 8 Goddeloze koning van Israël
9 Man die door deze koning werd geste
nigd. 10 Afgod der Flistijnen.
Zijn deze woorden goed, dan vormen
do beginletters de naam van de tijd
v/aarin we nu leven.
Dit raadsel werd ingezonden door
Leiitc van den. Doel, N.-Tonge.
CORRESPONDENTIE
Gi'cetjo M. Oud-Beijerland, Hoe was
het in Stellendam? Daar hoop ik in je
volgende brief wel iets van te horen.
Naar V. zullen jullie nu wel niet meer
gaan. Misschien v/orden jullie nu wel
in Apeldoorn verwacht volgende zomer.
BHy van D. Zoetenneer. Dacht je dat
je de vorige week al in de krant zou
staan? Dat was niet het geval; ook niet
de week, die daarop volgde. Soms wordt
je geduld v/el op do proef gesteld, maar
een beurt krijg jo in elk geval. Een
brief wordt niet over geslagen.
Arjo N. Middelharnis. Wat trekken
do meestors en juffrouwen toch weg; in
vele brieven lees ik er van. Wat je van
je broor schrijft is nu met iedereen het
geval de eerste weken in militaire dienst
zijn de jongens snipverkouden. Het valt
ook niet altijd mee, om met weinig kle
ren aan te moeten aantreden. En nu en
dan eens flink nat regenen! Dat zijn ze
niet gewend thuis.
ïJedy M. Oud-Beyeiiand. Heb jij dat
op bed geschreven? Dan heb je dat be.st
gedaan, hoor. En ben je nu beter? Ik
iioop van wel. Met het houwen van het
huis kunnen ze goed opschieten. Vorst
verlet hebben zo niet gehad.
Lenie v. d. D. N.-'Tonge Bedankt voor
je raadsels. Zoals je ziet, is er al één
geplaatst. Dat moest ook wel, omdat het
oen raadsel voor deze maand is.
Sjaak van D Zoetenneer. Hot geldt
ook voor jou: smeed het ijzer als het
heet is. Ik snap, dat het rustig werken
was, toen niemand je kwam storen.
Broertjes en zusjes om je heen als je
schrijft, valt niet mee. Ze helpen jo van
de weg in de sloot. En bij huiswerk is 't
nog or,ger dan bij de raadsels, v.'ant
huiüiverk moet steeds eerst!
nemer van stroojn is (men heeft er geen
bedrijfsgas); sterk de aandacht trok in
deze stand een enorme Westinghouse-
vrieska,st, die in staat is om alles wat
voor eon groot gezin in dezen in aan
merking komt op te nomen en praktisch
voor onbeperkte tijd goed te houden.
Andere deelnemers, buiten de organi
serende firma, v/aren Unox, speciaal
met Smackv/orst, waarover een tweetal
vriendelijke dames zeer voel te vertellen
en te adviseren wist, voorts de Maggifa-
brieken met voorlichting en demonstra
tie (proeven!) van soepen en Nescafé;
Wijnhandel Mulder rnct allerlei wijnsoor-
ten, waarvan een goed kenner en fijn
proever precies wist uit te leggen, wan
neer en waarbij juist die en die wijnsoort
.geserveerd moet v/orden, terv/ijl een
even vriendelijke dame in een andere
stand haarfijn uitlegde hoe men met
Scholten's Bakmeel enz, de beste resul
taten in wönderpan cf bakoven kan be
reiken.
Verder kreeg men allerlei wetens
waardigs te horen over Johnsons boen
en poetsmiddelen (ook voor de auto)
Fa. Westhoeve zelf bepaalde de be
zoekende dames er bij, dat het schoon-
maaktijd is en had een grote stand inge
richt met allerlei voor de schoonmaak
onmisbare ajtikelen en bracht voorts als
nieuwigheid voor Ouddorp en omgeving
diepvriesvis, die men kon bewonderen,
zowel in de prachtige, splinternieuwe
vrieskast er lag ook kip en nog meer
in als in de braadpan, die twee dagen
ononderbroken op het vuur (elektrisch
overigens) is geweest. Onnodig te zeg
gen, dat kijken hier gepaard ging met
proeven. Behalve van die vis liet de or
ganiserende firma ook nog keuren van
diverse limonades.
Daar fa. Wcsthoeve is aangesloten bij
de Centra-organisatie was uiteraard veel
werk gemaakt van reclame voor het be
kende spaarsysteem met meerwaai'de-
artikelen; een zoor groot aantal van
deze artikelen, op huishoudelijk en luxe
gebied, maar ook fietsen enz., stonden
Jaap M. Oud-Beflerland. Die handen
arbeid is vast wel naar je zin, denk ik
En is het kastje al thuis Dan zullen je
boeken en albums wel mooi staan. Ik
zou het best eens willen zien. Maar de
reis naar jullie is niet zo gemakkelijk.
Sjaan van L. Dirksland. Het boek is
dus erg meegevallen Dat had ik wel ge
dacht. En nu het versje voor je album;
VOOB SJAAN
Na je ouders en vriendinnen,
ooms en tantes, enzovoort,
moet ik nu ook iets verzinnen
voor de poesie, zo 't behoort.
Uit de krant, die jij geregeld
'bij de mensen trouw bestelt,
knip je straks dit kleine stukje,
dat zowaar jouw naam vermeldt,
't Is iets anders dan van andren,
maar toch ben j'er op gesteld.
Maart 1957 Oom Ko
Koes N. Amejde. De woorden „griend"
en schouw" kennen we in Flakkee niet
zo; hier hebben we dat niet. Ik snap dat
het zwaar werk is. Dat was je vader
toch ook niet gewend Je handen zullen
ook wel pijn hebben godaan, nietwaar?
Hans K. Middelharnis. Dat vond oma
best leuk, denk ik, dat je bij haar het
raadselwerk maakte. Ze leest jouw
naam in de krant, maar nu zag ze je
echt er voor bezig. Misschien heeft ze
ook wel gezien, dat je je best zo gedaan
hebt. Het is erg mooi geschreven. Pauli
zal v/elkom zijn, hoor!
Micp T. Ouddorp. Roepstemmen ko
men er zo vaak tot ons, maar die roep
stemmen doen ons niets, als de Heere
er niet in mee komt. Zo verstokt van
hart zijn we. Van koning Josia staat er
geschreven, dat zijn hart week werd
onder het lezen van het Wetboek en de
Heere merkte het; Hij sloeg er acht op.
Ik ben ongeveer anderhalf jaar ouder
dan je vader.
Kia do V/. Middelharnis. Jij vindt die
leeftijd al oud, omdat het een hele tijd
is, dat je zal moeten zeggen: wat ben
je daar gauw (als je zo oud mag wor
den tenminste, wat ik van harte hoop).
Ik weet nog heel goed, dat ze ook tien
onder haar briefje schreef!
To V. d. M. Dirksland. Als er één
schaap over de dam is, dan volgen er
meer: toen er één om een poesie vers je
vroeg, toen stond het niet meer stil;
haast elke week moet ik er voor zorgen,
Doen die ooms en tantes uit die blaadjes
dat ook?
ïtie B. Dirksland. Ik ben toen ook
naar de kerk geweest; het was een
mooie avond; het gerestaureerde orgel
werd toen voor het eerst bespeeld op een
bijzondere manier Bedankt voor de groe
ten, meegegeven met Ria M. Die heeft
er goed om gedacht, hè
Allemaal de hartelijke groeten van
Oom Ko
opgesteld op het toneel van de oude
school en trok aller aandacht.
Dhr. Tak v/elke Centra-ist waar
deert hem niet maakte hier op over
tuigende wijze duidelijk hoe men met be
hulp van de spaarkaarten in het bezit
van een gewenst artikel kan komen.
Vermelden wij tenslotte nog, dat door
de Emgo en de andere deelnemers fraaie
prijzen beschikbaar waren gesteld, die
werden toegekend op de entree-nummers
waardoor menigeen een blijvend aan
denken aan deze geslaagde beurs mee
naar huis kreeg.
Een nieuw belijdenisboek.
Met het oog op de a.s. belijdenistijd
sal, naar wij vernemen, een speciaal
boek verschijnen getiteld „Wij in Gods
Grote Leger".
Het bevat Brieven aan jonge beladen
de leden, waarin allerlei vragen en moei
lijkheden op het gebied van de kerk
op begrijpelijke wijze worden besproken,
In briefvorm wordt op hartelijke wijze
direct op de dingen ingegaan. Tussen de
brieven door zijn een aantal opmerke
lijke foto's, alsmede toepasselijke ge
dichten, o.a. van Okke Jager en citaten
uit bekende boeken geplaatst.
Aan het boek werken mee: ds. G,
Lugtigheid (redacteur)prof. dr. J. H,
Bavinck; prof dr. K. Dijk; mr. W. F. de
Gaay Fortman en dr. J. M. van Minnen.
VERVOLGVERHAAL
DE VROUW VAN
door HERMAN NOORMAN
(24)
Vooruit Bert. Dit moet mee en dat.
Denk je aan je geldkistje Kunnen wij
nodig hebben. En dan gaan we naar
moeder Laanveld. Dat is uit de buurt.
Daar horen we wel nader, waar we heen
moeten".
Sjouk staat te bevelen als een ser
geant majoor instrukteur. Werktuigelijk
gehoorzaamt Bertus. En drie kwartier
later zeulen ze door de Dorpsstraat in de
richting van Jelle Laanvelds huisje. Het
gehele dorp is in rep en roer. De mili
tairen zijn al naar de stellingen. De staf
is ook v(;rdwenen, dichter naar het ko
mend gevechtsveld.
„Hé, Laanveld, bij welke groep hoor
je? Bij de mijne toch?"
Van Koetsveld, de wethouder, vraagt
het, als die passeert.
„Ik weet het niet", zegt Bertus, die
zijn hoofd geheel kwijt is.
„Bij groep 6", antwoord Sjouk. Zij
kent de gegeven voorschriften haast
uit het hoofd.
„Dacht ik wel. Bij mijn groep. Dan
moet je hier blijven. Wij verzamelen in
de Kerkstraat. Over een paar uur trek
ken we wég".
„We zullen er zijn", zegt Sjouk. „We
gaan eerst nog even naar Jelle Laan
veld, wat wegbrengen".
„O, dat is dan in orde. Als jullie de
boel maar niet in de war stuurt. Groep
moet bij groep blijven, anders wordt
hét een bende."
„Waar gaan we heen?", vraagt Ber
tus dan toch.
„Naar de rivier. Er komen Rijnsche-
pen, die ons naar Holland brengen".
Ze sjokken verder, het dorp uit, de
zo bekende weg op naar vader Laan
veld, waar men rustig aan het werk
is. Zoveel mogelijk is ingepakt en op
zij gezet; 't is immers best mogelijk,
dat zij later alles weer vinden? Dit
huisje, verscholen ook nog in bossage,
ligt ver achter het Schootsveld, geheel
buiten de linie.
„Dat van jullie kan er nog best bij",
meent Jelle. „Het is niet veel. Dat is
verstandig hoor. Neem zo weinig mo
gelijk mee op reis. Daar heb je maar
last van. Hebben jullie Piet nog gezien?
Ik ben nog naar het dorp geweest,
maar hij was al vertrokken".
„Ja, vader, we moesten de groeten
doen", antwoordt Sjouk. „En., het., is
vrede, heeft hij gezegd".
Zij snikt van diepe ontroering. Jelle
slikt een brok in de keel weg.
„Wij wisten het" zegt hij met stok
kende stem. „Voor Piet ben ik niet be
vreesd. God geve, dat wij hem levend
■weer mogen zien".
Dan klinkt zijn stem opeens weer
vast „Nou, moedertje, kan het zo? Dan
ga ik naar de boer. Ik kom wel te we
ten, waar jullie zijn en dan zien jullie
me vanzelf".
„Het is goed Jelle".
Zij slaat de armen om hem heen. Dat
heeft zij misschien in geen jaren ge
daan. Boerenmensen zijn niet senti
menteel. Ze nemen afscheid. „Tot ziens
kind". De anderen wissen de tranen
uit de ogen. Bertus weet zich geen
houding te geven. Hij zou graag iets
zeggen tegen zijn vader, maar hij komt
er niet toe. En Jelle zegt niets tegen
hem. „Voor Piet ben ik niet bevreesd",
heeft vader opgemerkt. Bertus heeft
gevoeld: dat is een woord voor mij.
Jelle, hij is nog flink, springt op de
fiets, naar de boerderij, waar de koeien
weggebracht moeten worden. Mis
schien is er nog meer te doen. Zijn
vrouw loopt nog even door de woning
verschikt hier en daar wat, om dan
met een resoluut gebaar de sleutel in
het slot te steken.
„Wanneer zullen wij terugkomen en
vat zullen wij er nog van weerzien?"
Jtel je voor, dat de regen in stromen
vraagt zij. „Gelukkig is het mooi weer.
viel".
Sjouk begrijpt haar schoonmoeder
niet: wie praat er nu over het weer en
zo?
Zij trekken naar het dorp, evenals
zovelen. Van alle kanten komen men
sen opzetten, jong en oud, rijk en anii
er is geen verschil in stand en leeftijd.
Kleine kinderen worden gedragen of
gereden. Het is een uittocht. Sjouk ver
neemt, dat moeder bij groep 7 behoort,
een groep hoger dan zij. Jammer vindt
zij; het liefst bleef zij bij moeder, die
zo rustig en zeker haar weg gaat, een
weg die toch even zwaar en naoeilijk
is als die van haar en Bertus.
„Misschien kunnen wij bij elkaar blij
ven" oppert moeder.
„Dat zal wel niet gaan. Orde is orde
meent Bertus". Het zijn de eerste woor
den, die hij sinds m.inuten uit. Hij is
geslagen. Al zijn zekerheden zijn weg.
En., wp.t blijft er van zijn boeltje
over? Maar waarom moeten zij zo'n
haast maken? Er is nog niet geschoten.
In het dorp lopen nog tal van mensen.
Ze zien Van Koetsveld, die orders
geeft. In de Kerkstraat stellen zij zich
op, vrij ordelijk. Er is wel gojeremieor.
Aanmerkingen worden er ook wel ge
maakt, maar over het algemeen is deze
groep goed gedisciplineerd. Met een
groot papier in de hand houdt Van
Koetsveld inspectie. Hij heeft zijn men
sen bij elkaar. Juist als hij zijn mond
wil opendoen om iets te zeggen tot de
schare, scheren heel laag vliegtuigen,
Duitse, over hen heen. Maar die doen
niets en vliegen dan in westelijke rich
ting. Even later vliegt een ordonnans op
een motor het dorp in en zegt de burge
meester, dat er spoed moet gemaakt
worden. Het wachten is op het vertrek
van de mensen.
Die zeulen dan; velen hebben van
alles bij zich, v/at tegen de afspraak is
irraar ja, je hebt zoveel dingen, waar
aan je gehecht bent, dat er niets van
gezegd wordt. Ze gaan naar da rivier-
kant. De groepen zijn .gescheiden en ze
trekken in de juiste volgorde: mannen,
vrouwen, jongelingen, meisjes, kinde
ren. Het is een bont toneel, dat in ge
wone om.standigiieden veel belangstel
ling zou hebben getrokken. Maar nu is
er de tragiek van het ogenblik. Menig
een wendt zijn blik dorpwaarts, doch
dan klinkt een stem, dat zij voort moe
ten maken. Hoog boven hun hoofden
een gierend geluid: geen vliegtuigen,
maar Vv'at dan?.. Een doffe .slag: de
eerste granaat van de eigen artilUerie
slaat stukken en brokken,
„Daar gaat ons huis naar de maan",
steunt Bertus.
„Stil jongen", zegt Sjouk. „Dat komt
later allemaal wel terecht. We mogen
blij zijn, als we het leven er afbren
gen".
Regelmatig volgt dat geluid in de lucht.
De artillerie verricht geen half werk.
Het schootsveld moet schoon zijn, nu
er zal voor gezorgd worden. Reken
maar, dat er geen huis zal blijven
staan, dat niet mag blijven staan..
Bij de rivier een opeenhoping. Het
wachten is op schepen. Er wordt ge
mord: waarom zijn die er nu nog niet?
't Is me een organisatie.
Van Koetsveld maant tot kalmte: al
les heeft hen overvallen; de inval is
zo snel gekomen, dat zij er nu nog be
duusd van zijn, nauwelijks goed besef
fend, wat er aan de hand is. Nu kunnen
zij toch wel begrijpen, dat de schepen
niet één, twee, drie gereed liggen. Maar
ze zijn onderweg en kunnen elk ogen
blik arriveren.
Dan luwt de storm wat. Men ziet in:
Van Koetsveld heeft gelijk, je kunt niet
alles tegelijk doen; dit verschrikkelijke
komt ook zo onverwachts.
Tegen de berm van de weg, op het
gras zitten ze. Sjouk heeft moeder op
gezocht In dat gezelschap voelt ze zich
het veiligst. Bertus staat te praten met
de dokter, die even kijken komt. Die
zegt, dat hij voorlopig blijft om hulp
te bieden aan de militairen. Zijn zie
ken zijn reeds per auto vervoerd. „Ja
man, ons werk is hier voorlopig afge
lopen". Bertus knikt: „Mijn zaak is te
gronde. Er komt nooit weer iets van
terecht"'.
„Kom, kom, niet zo pessimistisch. We
gaan een beroerde tijd tegemoet, dat
is zeker. Je kunt niet zeggen, hoe lang
die duurt. Maar eenmaal komt alles op
zijn pootjes terecht. Kop op, man, je
bent bovendien nog jong".
(Wordt vervolgd)
