EiyVIDEfl-KIERJIi/S
pen Bommel krijgt een
nieuwe kleuterschool
H. Freeman Matthews, nieuwe Ameri
kaanse ambassadeur in Nederland
Jeugdbijeenkomst in de Ned. Herv.
Kerk te Middelharnis
Ook Spierpijn
,Blad
Zaterdag 10 October 1953
No. 2244
lof dat zuurbrauden
op Uw maag.
SLAVENBURG'S BANK N.V.
Straks overal heen met
de heiicoptere
Rondom de
Landbouwschool
Zijn voorganger Selden Chapin gaat
naar Panama
VEEVOLGVERHAAL
DE SLUIKER
ponderdag 1 October nam. 4 uur
jm de gemeenteraad in openbare ver-
ng bijeen.
pe voorzitter opent de vergadering
{t gebed en gaat over tot het benoe-
jn van een commissie, bestaande uit
heren K. L. Buth, W. A. Lokker en
Kroon, die de ingekomen geloof starie-
ij van het nieuw benoemde lid J. C.
Baar onderzoeken, waartoe de ver-
"dering door de voorzitter wordt ge-
horst.
Ha verslag door de commissie te zijn
'tgebracht wordt met algemene stern
en besloten de heer de Baar toe te la-
,j als raadslid.
Verder gaat de voorzeitter over tot
afnemen van de bij artikel 45 der
jineentewet vereiste eden van zuive-
g en ambtseed. Deze worden door de
de Baar afgelegd.
NotUlBH
De notulen der vorige vergadering
forden gelezen en onveranderd vastge
steld.
Ingekomen stukken
Een schrijven is ingekomen van de
eer C. Smeets waarbij deze mededeelt
jat hij zijn benoeming als benoemd
laadslid niet aanneemt.
Van Ged. Staten in Zuid Holland is
foedgekeurd terugontvangen het besluit
lot het aanvaarden van een schenking
van 30.000.D.M. voor de bouw van
een kleuterschool.
Woning B 35
Een schrijven van de Dijkring Flak-
kee dat de woning B 35 moet worden
afgebroken in verband met dijkherstel.
Hiervoor aldus de voorzitter wordt een
prijs voorgesteld van 3000.^doch dit
is veel te weinig
B, en W, stellen voor hierover nog
nader te corresponderen met de Dijk
ring. Aldus wordt besloten.
Gymnastiekvereniging
B. en W. stellen de raad voor het
{ymnastieklokaal der openbare lagere
scliool om niet te verhuren aan de op
gerichte gymnastiekvereniging en deze
itis beschikbaarstelling te beschou
wen als een subsidie aan die vereniging.
De heer Kroon heeft daartegen geen
lezwaar als dit maar geen consequen-
meebrengt voor andere verenigin-
die eventueel gebruik zouden wil
len maken van het lokaal.
De zangvereniging b.v. moet wel huuf
jjetalen voor een gebouw en krijgt ook
geen subsidie.
Binnenkort aldus de heer Kroon komt
een avondschool van de Wiardi Beck-
manstichting eveneens met een a.an-
iraag voor een lokaliteit. Krijgt deze
to het lokaal ook gratis?
De voorz. zegt dat dat iets anders is
dan een gymnastiekvereniging. Deze
moet nu eenmaal een gsonnastieklokaal
hebben met diverse werktuigen.
De andere verenigingen kunnen ge-
bniik maken van het verenigingsgebouw
Besloten wordt het gymnastieklokaal
ter openbare lagere school aan de gym
nastiekvereniging gratis in bruikleen te
geven voorlopig voor één jaar.
Tuberova
Een schrijven van de stichting Tu-
kerova, aldus de voorzitter, is ontvan
gen waarin deze mededeelt dat het in
lie bedoeling ligt een tweede bevolkings
onderzoek te doen plaats vinden op tu-
lierculose.
De stichting vraagt eventuele finan-
tiële medewerking van de gemeente in-
fa de vrijwillige bijdragen niet meer
0.80 per inwoner opbrengen. De
r Kroon vindt 0.80 voor de grote
jezinnen wel erg duur.
Door B. en W. wordt voorgesteld op
ie oproepingen te laten drukken dat de
fem een of twee Rennies als er van
Uw maal eens iets „verkeerd gevallen"
'S. Rennies blussen dat zuurbranden da-
wlijk. Een smakelijk middel, onfeilbaar
f zijn werking enonopvallend in
[e nemen.
°re Rennie hygiënisch verpakt
een voor één.
kosten 0.80 zullen bedragen. Komt de
stichting tekort dan zal, de gemeente
financiële tegemoetkoming geven.
Aldus wordt besloten.
Verzoek neutrale Kleuterschool
B. en W. stellen de raad voor op een
verzoek van de neutrale kleuterschool
het subsidie per leerling te verhogen van
5.op 30voor die leerlingen die
op 1 Januari 4 jaar oud zijn.
In andere gemeenten aldus de voorzit
ter is dit bedrag ongeveer ook 30.
Deze subsidie wordt dan verstrekt aan
alle leerlingen uit den Bommel die een
kleuterschool bezoeken.
De heer Kroon vraagt of de eis hier
bij gesteld wordt dat gediplomeerde
krachten aangesteld moeten worden.
De voopï. zegt dat dit in de toe
komst wel mogelijk is daar in Helle-
voetsluis naar alle waarschijnlijkheid een
cursus gegeven zal worden.
De heer Buth wil die eis er thans in
geen geval bij stellen omdat het nog wel
enige jaren zal duren alvorens deze cur
sus gediplomeerde krachten zal afleve
ren.
De heer .{acobs wil 30.subsidie
vvel verlenen, doch een stimulans schep
pen voor het volgen van de cursus door
de thans ongediplomeerde leerkrachten.
Met algemene stemmen wordt beslo
ten 30.subsidie per leerling te ver
lenen aan de kleuterscholen voor leer
lingen die op 1 Januari 4 jaar oud zijn,
ingaande op 1 Januari 1954.
Bouw kleuterschool
De voprz. zegt dat voor de gift uit
Bremen van 30.000.D.M. een kleu
terschool gebouwd moet worden. Dit
bedrag is ongeveer 26000.De bouw
van een kleuterschool zal echter
52000.kosten zonder verwarming.
Spreker hoopt echter het bedrag van de
verwarming nog wel van één of andere
Instantie te ontvangen.
Het tekort echter van 26000.
zal door de gemeente moeten worden
bijgepast, en B. en W. vragen dan ook
een crediet aan de Raad tot dit bedrag.
De heer Jacobs zegt dat b.v. Achthui-
zen er maar bekaaid afkomt omdat alle
schenkingen ten bate komen van den
Bommel als kom.
Hij zou gaarne zien dat de Raad in
voorkomende gevallen, b.v. indien Acht-
huizen een lokaal zou moeten bouwen,
ook financiële medewerking zou verle
nen.
De voorz. zegt dat de kleuterschool
in Achthuizen op grondgebied van Oolt-
gensplaat staat en dat die gemeente dan
wel voor de financiering zal zorgen.
Met algemene stemmen wordt beslo
ten 25000,beschikbaar te stellen
voor aanvullend crediet voor de bouw
van een kleuterschool.
Autovergoeding Burgemeester
De voorz. brengt in behandeling een
voorstel van B. en W. tot het toekennen
van een bedrag van 350.per jaar
als vergoeding voor het gebruik van de
auto van de voorzitter ten dienste van
de gemeente.
Met algemene stemmen wordt daartoe
besloten.
Klacht bewoners Enunastraat
De voorz. brengt in behandeling eeè
klacht van de bewoners van de Emmai-
straat over het overvliegen van voetbalj-
len van de voetbalvereniging.
B. en W. stellen voor het vangbek ietè
te verbreden.
Aldus wordt besloten.
Rondvraag
De heer Kroon vraagt op de gemeen
tebegroting 1954 een bedrag uit te trek^-
ken voor de aanleg van waterleiding o^
de Kranendijk.
De voorz. zegt dat deze aanleg een
zaak is van de Drinkwaterleiding, doch
wil onderzoeken in hoeverre dit moge
lijk is.
De heer Kroon vraagt naar de aanleg
van een schipperskraan op de Kaai, dat
dit thans bij een particulier is en ver
plichtingen schept.
De voorz. zegt dat er eens een schipr
perskraan is geweest doch dat dit zo
veel narigheid heeft gegeven, dat B. en
W. blij waren dat deze oplossing is ge
vonden.
De heer Kroon vraagt naar de ver
lichting aan ene zijde van de Kaai.
De voorz. heeft dit al met de E.B.O.F
opgenomen.
De heer Kroon vraagt naar de dijk-
wachten.
De voorz. zegt dat hij voor de komen
de winter, om op alle eventualiteiten
voorbereid te zijn een mobilofoon heeft
gehuurd voor jaar. De huur hiervoor
bedraagt 500.Dit wordt door de
raadsleden goedgekeurd.
De heer Lokker vraagt naar herstel
van de bestrating op Stoofhof.
De voorz. zegt dat momenteel oia hpt
stoofhof, óp te knappen geen straten
makers beschikbaar zijn.
De badinrichting gaat zeer spoedig
uit de schuur van Matthijsse en dan kan
een voorziening worden getroffen voor
waterafvoer.
De heer Jiacobs zegt nóg dat een an
der lid in de commissie tot nazien van
de begroting 1954 moet worden benoemd
in de plaats van de heer Vervloed die
vertrokken is.
De voorzitter stelt voor te benoemen
de heer K. L. Buth die de benoeming
aanneemt.
Hierna sluiting.
MEDEDELING VAN HET
STAATSBOSBEHEER
Daar verschillende personen opgeroe
pen worden om hun houtschade op te
geven, maakte de houtvester bij 't
Staatsbosbeheer Ir J. F. A. Molenaars
mij er op attent dat zij die dit aangaan
het best als volgt kunnen doen: U geeft
aldus op:
1. Gemengd struikhout are (on-
derstruikhout wordt verstaan els, es-
doorn, wilg, vlier, es, lijsterbes enz. bv.
in windsingels rond de boerderijen staan
deze veel) U vermeldt dus achter het
aantal are de houtsoort als hiervoor ge
noemd en de leeftijd 4, 5 of 6 jaar.
2. Het aantal bomen (geen vruchtbo
men deze apart opgeven. (De houtsoort
hiervan populier, linde, esdoorn, es of
kastanje enz. en de leeftijd der bomen.
3. Hagen, 't Aantal meters haag die
men bezit en de soort haag b.v. ligus-
trum, iepeveren, Spaanse aak óf mei
doorn haag.
4. Het aantal sierstruiken of sierhees-
ters (Ribes, Forsythia enz.)
5. De oppervlakte siertuin als men die
heeft in are of m2.
Verder wijzen we U er op dat U een
rooi- of kapvergunning om uw dode
houtopstand te rooien kunt aanvragen
bij dhr 3. C. Roersch, St. Comeliusstraat
36 Steenbergen, Telefoon 301.
VOORSTRAAT 9
SOMMELSDWK -— TELEF. 2138
Alle Bank- en Effectenzaken
Reis- en Zaken-deviezen
Het is verboden zonder vergunning
bomen of struiken te rooien. Wenst U
een nieuw beplantingsplan voor uw
boerderij. Dijken en gemeente wendt U
dan tot de Directeur van het Staatsbos
beheer Museumlaan 2 Utrecht (schrif
telijk aanvragen).
Dit geldt niet voor siertuinen en fruit-
tuimen, deze worden door Staatsbosbe
heer niet behandeld.
Uw dode fruitbomen moet U wel op
geven, doch dit wordt behandeld door
de Rijkstuinbouwconsulent of diens as
sistent.
Heeft U verder nog moeilijkheden dan
is ondergetekende altijd bereid nadere
hulp of inlichtingen te verstrekken.
H. BESTMAN
Telefoon 317 Dirksland
Mr K. P. van der Mandele, voorzitter
van de Kamer van Koophandel en Pa-
brieken voor Rotterdam, heeft gister
middag in de openbare vergadering
meegedeeld, dat een stichting is opge
richt ten behoeve van het voorbereiden
de werk tot het exploiteren van helicop-
terverbindingen van Rotterdam uit. Zij
heeft inmiddels onder voorzitterschap
van de heer Kolff het veelomvattende
probleem in studie genomen.
Bij de lessen aan de leerlingen van de
Landbouwhuishoudschool behandelen we
o.m. de verzorging van de voornaamste
kamerplanten. Onder deze kamerplanten
zijn er enkele, voor welke het wense
lijk is, dat ze gedurende de zomer, wan
neer ze toch geen bloemen dragen, in
de tuin worden ingegraven. Vandaar
dat we bij deze planten, waartoe o.a. de
Azalia behoort, de vraag behandelen:
„Wanneer kan de Azalia in de tuin- en
wanneer moet de Azalia binnen ge
bracht worden? Het antwoord op de
eerste vraag is: Eind Mei of liever be
gin Juni en op de tweede: Eind Septem
ber, wanneer de nachtvorsten komen.
We trachten de leerUngen duidelijk te
maken, wat we onder nachtvorst ver
staan en wanneer deze kan optreden.
De naam nachtvorst is zeer ongeluk
kig gekozen vorst komt vanzelf veel
meer in de nacht dan overdag voor
maar wanneer aan het Koninklijk Ne
derlands Metrologisch Instituut de ther
mometer in de nacht onder O C daalt,
ook al komt zij er de hele dag boven,
dan heet deze dag volgens internationa
le afspraak toch een vorstdag, dag hier
ia de betekenis van etmaal. De in het
buitenland voor dit verschijnsel, gebrui
kelijke naam in onze taal overgezet, is
bodemvorst of grondvorst, en deze druk
ken precies uit, wat men zeggen wil.
Het is in ons land gewoonte van nacht
vorst te spreken, wanneer personen, die
vroeg op zijn geweest het gras met
„rijp" bedekt hebben gezien, of zelfs
ijs in de sloten hebben opgemerkt, hoe
wel de thermometer boven de grond, zo
als in de thermometerhut bij het KNMI
nog enige graden boven nul bleven.
Een ieder weet, dat de aarde ver
warmd wordt door de zonnestralen, ter
wijl de lucht er boven haar warmte ont
vangt van de aarde, die deze warmte
uitstraalt. Vandaar dat de lucht dicht
bij de aarde warmer is, dan verder van
de aarde verwijderd. Een gevolg daar
van is dat op hoge bergen de tempera
tuur ook in de zomer niet boven het
vriespunt komt, zodat deze bedekt zijn
met eeuwige sneeuw.
Overdag ontvangt de aarde warmte
van de zon, en straalt tevens warmte
uit. 's Nachts daarentegen wordt niets
ontvangen, terwijl de uitstraling toch
doorgaat.
Vandaar dat het 's morgens, tegen dat
de zon opkomt, in deze tijd het koudst
is. Het kan zelfs zo koud worden, dat
de temperatuur van de lucht vlak bo
ven de grond onder het nulpunt komt.
De nachtvorst is er. Voor het ontstaan
van nachtvorst is het echter nodig, dat
de lucht 's nachts helder is en dat het
windstil is. Bij een bewolkte lucht na
melijk wordt de warmte uitstraling van
de aarde zo bemoeilijkt, dat de tempe
ratuur op de grond nooit het nulpunt
kan bereiken d.w.z. niet in het voorjaar
en het najaar. Bij een heldere lucht ech
ter kan de uitstraling ongehinderd door
gaan.
Zoals reeds gezegd, voor zonsopgang
is de lucht vlak boven de grond het
koudst. Dit koude lucht is zwaarder dan
warme lucht, zodat ze dus niet kan op
stijgen en op de grond blijft liggen. Een
eindje boven de grond is de lucht war
mer, doch bij windstil weer, kan deze
warmere lucht zich niet mengen, met
de koudere lucht daaronder. Anders
wordt dit, wanneer er wind is. De koude
lucht wordt verplaatst en gemengd met
de warmere lucht daarboven, wat tot
gevolg heeft, dat de temperatuur ook
dan niet beneden de O C. kan dalen.
Op plaatsen, waar de wind zich niet kan
doen gelden, vlak achter een heg of een
dijk b.v. op beschutte plaatsen dus,
heeft geen menging van koude en war
me lucht plaats, en hier kan wel nacht
vorst optreden.
Nu nog iets over de luchtvochtigheid.
In de lucht is altijd aanwezig een zeke
re hoeveelheid waterdamp. De hoeveel
heid is afhankelijk van de temperatuur
der lucht. Wanneer bij een bepaalde
temperatuur zoveel waterdamp in de
lucht aanwezig is, als bij die tempera
tuur mogelijk is, dan zegt men, dat de
lucht met waterdamp is verzadigd. Daalt
nu de temperatuur van de lucht, dan
kan deze lucht niet alle waterdamp
meer bevatten en de waterdamp conden
seert, ze wordt zichtbaar als kleine
druppeltjes, er ontstaat nevel of mist.
Wordt de temperatuur van de lucht ho
ger, dan kan de lucht meer waterdamp
bevatten, de kleine waterdruppeltjes
veranderen weer in damp en worden
daardoor onzichtbaar, de nevel trekt op.
Bij het condenseren van de waterdamp
komt warmte vrij, dezelfde warmte, die
nodig is, om het water in damp te ver-
andéren. Bij verdampen is warmte no
dig, bij condenseren (het tegengestelde
van verdampen) komt warmte vrij.
Is nu de lucht boven de grond zo voch
tig, dat bij afkoeling der lucht nevel of
mist ontstaat, dan kan nooit nachtvorst
ontstaan. De daling in temperatuur van
WASHINGTON (Usis). De benoe
ming van de Amerikaanse plaatsver
vangende onderminister van Buitenland
se Zaken H. Freeman Matthews tot
Ambassadeur van de Verenigde Staten
in Nederland is thans officieel afgekon
digd. Tegelijkertijd is bekend gemaakt,
dat de heer Selden Chapin, die van Oc
tober 1949 af in deze functie werkzaam
is geweest, binnenkort naar Panama zal
vertrekken om daar de post van Ambas
sadeur te gaan' bezetten.
Harrison Freeman Matthews, die ge
trouwd is en twee zoons heeft, is op 26
Mei 1899 te Baltimore in de staat Ma
ryland geboren. Na de beëindiging van
zijn studie aan de Universiteit van Prin
ceton en een studieperiode van een jaar
aan de ,,Ecole Libre des Scieces Politi-
ques" te Parijs, trad hij in 1924 in Ame
rikaanse buitenlandse dienst. Na zijn
eerste benoeming, die hem naar Boe
dapest voerde, braclit hij de rest van zijn
beginperiode bij de „foreign service" in
Latijits Amerika door.
Van 1937 tot 1943 was de heer Mat
thews "werkzaam op de Amerikaanse
Ambassades te Madrid, Parijs, Vichy en
Londen. Te Vichy, na de wapenstilstand
met Duitsland in 1940 de zetel van de
Franse regering, diende Matthews zijn
land als zaakgelastigde en eerste secre
taris gedurende de periode, dat belang
rijke politieke beslissingen moesten
worcien genomen om de verovering van
de Franse vloot en de Noordafrikaanse
bases door de asmogendheden te voor
komen. Velen zijn van mening, dat het
in de eerste plaats aan het werk van
de Amerikaanse diplomatieke missie te
Vichy te danken is, dat men daarin in
derdaad slaagde.
In November 1941 vertrok Matthev/s
vanVichy naar Londen, waar hij als
gevolmachtigd minister werd verbonden
aan d& Amerikaanse Ambassade. In
Augustus van het daarop volgende jaar
werd hij waarnemend hoofd van de af
deling Civil Affairs" en politiek advi
seur bij de staf van Generaal Dwight D.
Eisenhower, die toen opperbevelhebber
was van de geallieerde strijdkrachten in
Noord-Afrika. Eind December keerde hij
naar Londen terug.
H. Freeman Matthews, nieuwe Ame
rikaanse Ambassadeur in
Nederland
Van 1943 tot 1947 was Matthews
werkzaam op het Ministerie van Buiten
landse Zaken te Washington, eerst als
plaatsvervangend directeur, daarna als
directeur van het Bureau voor Europese
Aangelegenheden. Gedurende die peri
ode heeft hij vele belangrijke internati
onale conferenties als politiek adviseur
bijgewoond.
In Juli 1947 werd Matthews benoemd
tot Gezant in Zweden; hij was de eerste
Ambassadeur van Amerika in dat land,
toen de Legatie te Stockholm korte tijd
daarna tot Ambassade werd verheven.
In 1950 volgde Matthews' benoeming
tot de op twee na hoogste post in het
Ministerie van Buitenlandse Zaken, die
van plaatsvei'vangend onder-minister.
De nieuwe Ambassadeur in Neder
land, die binnenkort dertig jaar in de
buitenlandse dienst van het Amerikaan
se Ministerie van Buitenlandse Zaken
werkzaam zal zijn, wordt door zijn col
lega's beschouwd als een zeer bekwaam
diplomaat en een groot kenner van bui
tenlandse aangelegenheden.
Op Donderdag 22 October a.s. wordt
D.V. een samenkomst gehouden in de
Ned, Herv. Kerk te Middelharnis. Deze
bijéwïkomst is bedoeld als een soort
opening van de wintercampagne van 't
Hervormd Verenigingsleven op Flakkee
en gaat uit van de gezamenlijke Her
vormde Jeugdverenigingen. b
Als sprekers zullen optreden Ds. W.
Kleermaker van Leiden met als onder
werp: Water en Brood" en Ds. H. Har-
kema van Zeist, die hoopt te spreken
over „Links of Rechts."
De bekende organist Dirk Jansz. Zwart
geeft muzikale medewerking en zal in
2 X 20 minuten verscheiden koraalbe
werkingen van Psalmen en Geestelijke
liederen ten gehore brenben.
Om de kosten van deze avond te be
strijden worden programma's verkocht
in twee prijzen, n.l. 0.30 voor de in-
en rheumatische pijnen
wrijft U weg met
de lucht gaat dan immers niet verder.
Nachtvorsten in voor- en najaar kun
nen dus alleen optreden:
bij heldere lucht
bij windstil weer
en bij betrekkelijk droge lucht.
Nu door het K.N.M.I, te De Bilt in
het weerpraatje herhaaldelijk over nacht
vorstverwachting wordt gesproken, leek
het ons wenselijk op deze plaats één en
ander over nachtvorst te vertellen.
woners van Middelharnis en Sommels-
dijk en j 0.80 voor alle anderen. In dit
laatste bedrag zit tevens de vervoers-
prijs per tram verdisconteerd, ongeacht
van welke plaats.
Zowel voor als na de vergadering zul-
■len extra trams rijden.
Tot 12 October kunnen kaarten ge
kocht worden bij onderstaande adressen:
Ouddorp, T. Voortman, Broekweg A 193;
Mej. N. Westhoeve, Kerkstraat A 161;
Goedereede, Mej. Tanis, Markt 7; Mej.
Soeteman, Bekaf; Stellendam: Van Don-
gens Kantoorboekhandel; Melissant: C.
Grootenboer, Julianaweg 108; Dirks
land: J. Bkker, Stationsweg A 376;
Herkingen: J. de Graaf, Hoofd der Chr.
School; Nieuwe Tonge: Th. de Gast,
Korteweegje 17; Oude Tonge: Mevr.
Wolthers, Pastorie; Langstraat: Eerw.
Heer J. Neijenhuis; Ooltgensplaat, Mej.
Mans; Den Bommel: Mevr. Postma, Pas
torie; Stad aan 't Haringvliet: C. Vink,
Achterdijk 39; Middelharnis: S. Pille,
Westdijk 33; Sommelsdijk: Mej. Van
Driel, Voorstraat 25.
Na 12 October uitsluitend (voorzover
nog voorradig) bij de aanvang der sa
menkomst of bij de heer S. Pille, West-
dijk 33, Middelharnis.
-O-
ST. ANNALAND
Definitief Kringbestuur. Voor de
Ned. Herv. Mannenverenigingen op Ge
reformeerde Grondslag op het eiland
Tholen is thans een definitief kringbe
stuur samengesteld. Tot voorzitter werd
gekozen: Johs. Nelisse te St. Maartens
dijk, tot secretaris-penningmeester I. D.
C. Duijnhouwer te Scherpenisse en tot
algemeen adjunct C. Overbeeke te Tho
len.
Vrij bewerkt naar
P. VISSER Jzn.
■fis het paard beslagen is, bestijgt
"B het beest en rijdt naar de her-
waar hij zijn ros vastbindt aan
daarvoor bestemde paal en de
mme gelagkamer binnentreedt, een
f"*fen vloer, ruim met zand be-
«ooid. Li de hoek is de tapkast, waar
-'™?e Van Melle staat te praten met
°^tnout, de dikke kastelein van het
pen van Cadzand", die onmiddellijk
Pmt Sluis' bier inschenkt.
praten over koetjes en kalfjes,
jj /"ts Zijier begrijpt wel, dat dit
"Woeling niet is van de invitatie van
niet -^^t verbaast hem dan ook
fea'w'^ de waard de beide mannen in
^^1^ Klem vertrekje naast de gelagka-
nieuw**^'^''' ■'^^leen is hij verbazend
ei»or!^.?*®"S^ °"i te vernemen wat er nu
"»jk aan de hand is.
l(jr.°°f eens. Zijier, we zullen open
ij,^t spelen," zegt Van Melle. „Jij
Wei?M^^®'' vriehd van de Fransozen,
sciiurU vrienden van die
Ken?" is de wedervraag.
„Zo ~"'^?^i" lacht smakelijk.
*an.
"ïiag ik het horen, jij bent onze
Dan neemt Van Melle weer het woord.
,,Nu moet je eens luisteren Zijier."
Hij vertelt dan, wat Zijier reeds weet
van Maire Verwolde in Sluis, dat er al
om clubjes zijn die men Vereniging
noemt en de sluikhandel bedrijven. Als
hij Frits ziet knikken, vraagt Van Mel
le: ,,Weet jij er van?"
„'k Heb er wel eens van gehoord",
antwoordt Zijier, zonder evenwel de
zegsman te noemen.
Nu, hij komt dan te weten, dat er
zowat een maand geleden in deze con-
treden ook zulk een Vereniging tot
stand is gekomen. Er zijn heel wat deel
nemers. Van Melle en de kastelein beho
ren er ook toe. Er zijn enkele gewezen
zeelui bij. En die hebben al connecties
aangeknoopt met andere sluikers in Zee
land. Binnenkort zullen we wel nader
vernemen, dat er contact gekomen is
met een Engelse koopvaarder, die op
een donkere nacht aan de kust zal ver
schijnen en koffie, tabak en suiker zal
lossen. Die wordt dan in het binnenland
verkocht, waar de mensen naar kolo
niale waren snakken.
Frits laat Van Melle maar praten, al
vertelt die hem niets nieuws. Hij vraagt
zich alleen af wat het betekenen moet,
dat men hèm dit alles vertelt; wil men
hem lid van-de Vereniging maken?
Van Melle verteld door. Lid van de
Vereniging zijn verschillende respecta
bele mensen, namen worden niet ge
noemd, wie het niet om het geld te doen
is, maar die de Fransen dwars wrillen
zitten, al willen, zij ook graag wat van
de waren hebben. Maar er zijn ook le
den bij, wie het uitsluitend om het geld
te doen is. Er wordt namelijk grof ver
diend met die smokkelarij, dat zal Zijier
wel begrijpen. Die lui zijn nu niet be
paald heren. Er zijn echte rabauwen on
der, woeste, onverschrokken kerels.
Van Melle praat door. De deskundige
leden van de Vereniging hebben al uit
gemaakt, dat een koopvaarder alleen
kan ankeren in de buurt van de Hille.
Daé,r is de meest geschikte plek om met
een boot naar het schip te varen en de
waren te halen.
Eerst nu gaat Frits iets bevroeden.
De Hille is vlak bij ,,Overduin". Men wil
blijkbaar hem, althans zijn boerderij, in
de actie inschakelen. Maar hij uit dit
vermoeden niet. Hij vraagt alleen, on
nozel: ,,Wat heb ik daarmee nu te ma
ken? Ik begrijp er niets van."
„Dat ga ik je nu vertellen. Als die
waren aan land gebracht worden, moe
ten ze zo gauw mogelijk worden opge
borgen, om later, bij gedeelten, te wor
den weggebracht. En nu weten we alle
maal, dat „Overduin" zulke prachtige
kelders heeft. Kortom, de vraag is deze:
wil je die aan onze Vereniging verhu
ren? Er wordt een goede huur voor be
taald. Je behoeft niets te doen. De lui,
die met dat werk vertrouwd zijn, bren
gen de waren aan land en bergen die
op in de kelders van „Overduin". Je
hebt alleen de sleutel te geven, als een
bepaald iemand, wiens naam wij je zul
len noemen, je er om vraagt. Hoe denk
je hierover?"
,,Dat is in orde", antwoordt Frits
Zijier spontaan. ,,Een behoorlijke huur
is niet nodig; met een billijke ben ik te
vreden. Maar ik zou wel wat van de
waar willen hebben. Mijn vrouw heeft
bijna geen koffie en suiker meer en mijn
tabak is zo goed als op."
,,Het komt voor elkaar. Zijier. We
dachten wel, in jou de juiste man ge
vonden te hebben."
Begint die grap al spoedig?"
„Er wordt aan gewerkt om bij de
eerstvolgende donkere maan onze slag te
slaan. De zeelui van de Vereniging den-
ken)f dat zij dan wel zover zijn".
„Goed. Ik hoor er dus nader van. Dan
stap ik op, want 'k had eigenlijk geen
tijd. Gegroet."
„Ik ken die Zijier niet zo goed" merkt
de kastelein op, als de jonge boer zo
schielijk vertrokken is. „Is hij wel te
vertrouwen? Het ging mij te vlot. Hij
maakte geen enkele tegenwerping."
„Ik sta met mijn hoofd borg voor
Frits Zijier. Hij heeft zijn woord gege
ven en dat houdt hij. Dat kan niet mis
sen. Dat hij geen enkele tegenwerping
heeft gemaakt, heeft mij ook verbaasd.
Ik vermoed, dat hij er meer van weet
dan wij denken."
HOOFDSTUK IH.
Op weg naar „Overduin" peinst Frits
Zijier over het gesprek na. Misscjiien
was het toch beter geweest als hij één
of twee dagen beraad had genomen. Nu
zal hij dit a bout portant aan Hanna
vertellen, die wel bezwaren zal opperen.
Het is hem duidelijk genoeg gebleken,
dat zij van het gedoe der sluikers niets
moet hebben.
Het is ook niet te verzwijgen, stel,
dat hij dat doen wilde hij heeft ech
ter niet het minste geheim voor zijn
vrouw en wil dat ook niet want de
actie zal, bij wijze van spreken, onder
haar ogen gebeuren. Het geschiedt in
de nacht en in alle stilte, maar zó stil
zal het toch wel niet gebeuren, dat zij
er totaal niets van vernemen.
Nee, hij is wel ietwat te onstuimig
geweest, zoals meer zijn fout is. Maar
komaan, hij hij heeft zijn woord gegeven
en hij zal het houden ook. Een man een
man, een woord een woord.
Natuurlijk wordt zijn vermoeden be
vestigd; als hij Hanna vertelt, waarin
hij heeft toegestemd, zegt zij onmiddel
lijk: ,,Dat had je niet moeten doen.
Frits. Dat smokkelen is tegen de wet,
die wij hebben te gehoorzamen. En jij
doet er aan mee. Daar kan niets goeds
van komen."
O nee, zij verwijt hem niets. Daarvoor
is zij te lief en te zachtzinnig van aard.
Maar zij heeft er wel verdriet van.
,,Ik wil er niets mee te maken hebben,
Frits."
„Dat behoeft ook niet, vrouwtje. Ik
heb er zelf ook niets mee te maken. Ik
geef alleen de sleutel van de kelders af;
die lui brengen de waren er in en een
paar dagen later hebben ze die weer
weggehaald, dat is alles:"
„Waar gaan ze dan heen?"
,,Daar weet ik niets van. Ze worden
natuurlijk tegen grof geld verkocht. Hoe,
weet ik niet. Heb ik ook niets mee te
maken."
„Voor grof geld! 't Is die lui alleen
om geld verdienen te doen!" beweert
Hanna.
,,Ja, zulke lui zijn er bij; dat zegt Van
Melle ook. Maar de meesten van de
Vereniging niet. Die willen wel wat van
de v/aar hebben natuurlijk en zij zullen
ook wel wat geld aannemen, maar hun
bedoeling is, de Fransozen afbreuk te
doen."
„Geloof je dat nu heus, Frits Ik vind
je nu toch wel een beetje kinderlijk-ge-
lovig. Welke Van Melle is het?" vraagt
ze dan plotseling. ,,De ouwe of de jon
ge?" „De jonge Piet."
„Hm. Dat dacht ik wel. De ouwe zou
zoiets niet doen. Die ken ik wel. Hij
kwam wel op „De dulve". Plet is avon
tuurlijk aangelegd. En die Zoethout, de
kastelein, ik zou geen kwaad van hem
weten te zeggen, maar is dat nu iemand,
met wie jij gemeenschap hebben moet?"
(Wordt vervolgd)
