Oude Tonge zal een geheel
ander aanzien krijgen
w.
Melissant behandelde bezwaarschriften
uitbreidingsplan
Plaatselijk Nieuws
Er
DE SLUIKER
Eedsi
WetI
Rondoxn de
Landbouwschool
Een haan is genoeg
Er worden 200 nieuwe woningen gebouwd
Men wacht met onge
duld op het gereed-
konnen.
Van onze adverteerders
Bij de eerste aanwijzing
van Rheumatisclie Pijn
moet gij zeker
Krusöhen nemen.
VBEVOLGVEEÏÏAAL
De
Biz. 2
„BILANDEN-NIBUWS"
Woensdag 30 September ig^, My,„ensdag 30 S
Met belang-s telling' zai landbouwend
Flakkee kennis genomen hebben van de
volgende passage uit de Troonrede:
„Het streven der Regering blijft ge
richt op het scheppen van zodanige eco
nomische voorwaarden, dat de landbouw
en de visserij in staat worden gesteld
de grootst mogelijke bijdrage aan de na
tionale welvaart te leveren. Hiei'toe be
vordert ze krachtig het landbouwonder
wijs, de voorlichting en het onderzoek."
Het is niet zonder grond, dat in de
Troonrede de bevordering van het land
bouwonderwijs wordt genoemd vóór die
van de voorlichting en het onderzoek,
Immers zal de voorlichting vruchtdra
gend kunnen werken, dan moet ze kun
nen voortbouwen op een grondslag, ge
legd door het landbouvi'onderwijs.
Om dezelfde reden begon Dr. C. van
den Berg, die de wetenschappelijke af
deling van Landbouwherstel verzorgt,
zijn lezing over: „De cultuur van zoute
gronden in herfst en voorjaar, gehouden
op de Algemene vergadering van de
Vereniging voor Bedrijfsvoorlichting,
met het geven van een half uur les. Met
behulp van duidelijke tekening'en op het
bord, schetste Dr van den Berg eerst
de toestand in de grond onder normale
omstandigheden, er op wijzende, dat ook
dan zouten in het grondwater zijn opge
lost, echter niet meer dan 0,5 gram per
liter bodemvocht. Het normale C-cijfer
is dus 0,5. Verder v/ees Dr van den Berg
op de wijze, waarop de verschillende me
talen aan de gronddeeltjes, speciaal de
kleideeltjes zijn verbonden en dat in
normale grond de calcium (kalk) een
zeer groot percentage uitmaakt van de
totaal gebonden hoeveelheid metalen.
We spreken daarom van kalkklei. Deze
kalk dient als bindmiddel om de kor
rels tot kruimels te verenigen, waar
door in de grond de z.g. kruimelstruc
tuur ontstaat, die een juiste verhouding
v/aarborgt tussen grond, water en lucht
in de grond. Deze verhouding moet zijn
1 1 1 of m.a.w. de normale grond
bestaat voor plm. 1/3 uit grond, voor
1/3 uit water en voor 1/3 uit lucht.
Daarna ging spreker over tot het be
spreken van de gevolgen van de over
stroming met zout water. Het zoutge
halte van het bodemwater stijgt daar
door aanzienlijk, waardoor C cijfers ont
staan van soms meer dan 20, waar hij
dus ineer dan 20 gram zout opgelost is
in 1 liter bodemvocht. Doch dit is niet
het enige gevolg van deze overstroming.
Aangezien in zeewater vooral veel keu
kenzout (Nall) is opgelost, zal het Na
trium (Na) het Calcium (Ca) van de
kleideeltjes verdrijven en zich op de
plaats van dit Ca aan de kleideeltjes
vasthechten, waardoor in de plaats van
kalkklei, de gevreesde natronkall ont
staat. In welke mate dit gebeurt, zal
zeker afhangen van het zoutgehalte van
het water.
Reeds meerdere m.alen hebben we op
deze plaats uiteen gezet, dat alleen dat
gedeelte van de grond, hetwelk uit klei
bestaat, door het zoute water kan wor
den bedorven. De andere bestanddelen
van de grond, waaronder vooral zand
voorkomt, behouden dezelfde eigenschap
pen als voor de overstroming en lijden
daaronder dus niet. Indien we dus ver
onderstellen, dat het kleigehalte, ook
wel 't opslibbaar gedeelte genoemd,
slechts 15% van de grond uitmaakt, zo
als bij lichte gronden het geval is, dan
kan alleen deze 15% al zijn kalk verlie
zen en dus inplaats van kalkklei; na
tronkall worden. Daarvoor is een zeke
re hoeveelheid natrium nodig, dat weer
In het water voorkomt bij een bepaald
zoutgehalte, bij een bepaalde C cijfer
dus. Theoretisch zal dus bij ieder voor
komend kleigehalte een bepaalde C cij-
Op boerenpluimveebedrijven één haan
per toom kippen
Met Bedrijfschap voor Pluimvee en
Bieren heeft een verordening afgekon
digd, welke behelst, dat op de zoge
naamde boerenpluimveebedrijven niet
meer dan één haan per toom kippen mag
worden aangehouden. Onder een toom
wordt versta,an het aantal kippen, dat
gezamenlijk in één hok gehuisvest is.
- Mede als overweging voor dit besluit
heeft geleden, dat de laatste jaren op
sommige boerenbedrijven vrij veel ha
nen worden aangehouden en dat hier
door de handel een niet onaanzienlijk
aantal bevruchte consumptie-eieren ont
vangt. Daar bevruchte eieren sneller in
kwaliteit teruggaan dan onbevruchte»
eieren, is dit niet bevorderlijk voor de
kwaliteit in het algemeen van onze
eieren.
Aan de wens van vele pluimveehou
ders, die graag een haan bij de kippen
hebben, is tegemoetgekomen door het
aanhouden van één haan per hok kip
pen mogelijk te maken.
fer horen, om deze klei grondig te be
derven. Is het gevonden C cijfer hoger,
dan heeft dit voor ons alleen in zovele
betekenis, dat daardoor het zoutgehalte
wel hoger is, waardoor misschien niets
op deze grond groeien wil, doch meer
der structuur bederf behoeven we door
dit hogere C cijfer niet te vrezen.
Uit de ervaringen van de vorige inun
datie weten we, dat dit structuurbederf
bij lichte gronden toen erg meegevallen
is. Achter onze school hebben we zelfs
niets van structuurbederf kunnen be
speuren. Toen was echter het C-cijfer
veel lager. Het is echter de vraag, of
bij dit lager C-cijfer wel voldoende keu
kenzout in het water aanwezig is ge
weest, om in de grond voorkomende
kalkklei volledig in natron klei te ver
anderen. Wanneer dit namelijk het ge
val was, dan zouden we mogen conclu
deren, dat de overgang van deze 15%
kalkklei in natronkall op de structuur
van deze lichte grond weinig invloed
heeft gehad en zouden we bij het hogere
C-cijfer van thans hetzelfde mogen ver
wachten. Immers ook dit hogere zout
gehalte zou slechts die 15% klei kun
nen bederven. Is echter het in 194-5 aan
wezige keukenzout slechts in staat ge
weest orri. naar een deel van de 15% te
bederven, dan zal het structuurbederf
thans in meerdere mate kunnen optre
den met het gevolg, dat we a.s. voor
jaar wel de gevolgen daarvan zuüpn
kunnen bemerken. Behalve natuurlijk,
wanneer door het strooien van gips dit
structuurbederf wordt voorkomen. Daar
om zou het wenselijk zijn, om evenals
in 1945, achter de Landbouwschool weer
een gipsproefveld aan te leggen met op
lopende hoeveelheid gips. Over het bo-
venjstaande hebben we een vraag ge
richt tot Dr. van den Berg, doch uit het
ontvangen antwoord bleek ons, dat men
niet wist, welke C-cijfer nodig is, om
van een grond met een bepaald kleige
halte, alle kalkklei in natronkall om te
zetten. Wel merkte de Heer van den
Berg op, dat hij liever een lichte grond
had met een C-cijfer van 30, dan een
zware grond met een C-cijfer van 10.
Normale regenval, gedurende de win
ter kan reeds een flinke ontzilting be
werken, mits de ontwatering van de
grond goed is, en het polderpeil vol
doende laag kan worden gehouden, zo
dat de grond minstens 1 meter boven
het polderpeil ligt. Dr. van den Berg
verwacht in dit geval gedurende de
winter een daling van de C-cijfers bene
den de 10 tot beneden 1, van de cijfers
tussen de 10 en 15 tot beneden de 3
en van die tussen 15 en 20 tot tussen 3
en 6. Wanneer dit het geval zal mogen
zijn, dan zullen a.s. voorjaar weer vele
gewassen kunnen worden ingezaaid,
mits dit najaar bij het strooien van de
gips alle gegeven richtlijnen daarvoor
worden gevolgd.
We hopen, dat onze boeren de gege
ven voorlichting op deze voor de Ver
eniging van Bedrijfsvorolichting zo ge
slaagde middag ter harte zullen nemen,
zodat ze zich later geen zelfverwijt be
hoeven te maken.
HA2EX, BIDDEN* £N &TAALWARENFAB RtEK EN TE ZEVENBERGEN
Vorige week Donderdag, op het ietwat ongewone tijdstip van 5.15 uur,
kwam de gemeenteraad van Melissant in openbare vergadering bijeen. Men had
niet veel te behandelen, maar de bijeenkomst was noodzakelijk in verband met
behandeling van bezwaarschriften door Gedeputeerde Staten, die deze vanuit
de ingezetenen hebben ontvangen tegen de wijziging van het uitbreidingsplan.
Bovendien moest de raad naar die vergadering een gemachtigde aanwijzen.
Na opening volgde direct het voorstel
om de raad vertegenwoordigd te doen
zijn bij de behandeling van de bezwaar
schriften tegen de wijziging van het uit
breidingsplan in de openbare vergade
ring van het college van gedeputeerde
staten op 1 October a.s. De voorz. gaf
enige nadere toelichting. De stukken la
gen tot Woensdag ter inzage. Door
Both bleek geen nader bezwaarschrift
ingediend terwijl B. en W. ook geen
nieuwe gezichtspunten hadden.
De raad besloot zich te doen verte
genwoordigen.
In de zitting van gedeputeerde Staten
krijgen de belanghebbenden, die bezwa
ren tegen het plan hebben ingebracht,
en het gemeentebestuur gelegenheid hun
standpunten nader toe te lichten c.q. te
verdedigen. Burgemeester en Wethou
ders achtten het van belang dat de ge
meente van deze gelegenheid gebruik
maakt en stelden voor dat de raad zich
in die zitting zal doen vertegenwoordi
gen door de burgemeester of, bij diens
verhindering.door de heer van Rossum.
Ook hiermede stemde de raad volledig
in.
Dan volgde een voorstel tot het be-
tegeleii van de trottoirs langs de Bin
nenweg en de Secretaris Rooijstraat.
Wanneer de thans in aanbouw zijnde
Vv'oningen aan de Binnenweg en de Sec
retaris Rooijstraat zullen zijn voltooid
is het op deze wegen betrekking heb
bend gedeelte van het uitbreidingsplan
tot werkelijkheid geworden. B. en W.
waren van mening dat het gewenst is
de aangelegde en aan weerszijden vol
gebouwde wegen aan beide zijden te
voorzien van tegeltrottoirs.
Voorgesteld werd de trottoirs te doen
betegelen; voor dit doel een bedrag ge
lijk aan de begrotingssom op de ge
meentebegroting te ramen; het ge
raamde bedrag geheel te brengen ten
laste van het dienstjaar 1953.
Het hgt in de bedoeling de werk
zaamheden te doen uitvoeren in het voor
jaar van 1954.
De voorz. attendeerde er op dat het
onderhoud nu veel vergt. Tegeltrottoirs
zullen veel verbetering brengen.
De heer v. d. Spaan vroeg waarom nu
daar eerst betegeld wordt en niet op
de Voorstraat.
„De Voorstraat komt in 1954", deel
de de voorz. 'mee en daarmede kon de
heer van der Spaan zich verenigen.
De heer Struik vond de Secr. Rooij
straat urgenter. De Voorstraat heeft al
aan een kant tegels.
De heer Keijzer opperde de idee van
een smalle strook tegels en de rest van
het trottoirs bloemen.
De heer Vogelaar dacht dat dit nogal
wat zou kosten.
De heer van der Vliet vond de fijne
grint helemaal niet misstaan.
De heer Vogelaar besprak een en an
der t.a.v. de Binnenweg.
De raad voteerde het vereiste bedrag.
Rondvraag
iDe heer van der Vliet vroeg wanneer
de nieuwe politieverordening behandeld
zal worden.
De voorz. antwoordde dat dit spoedig
zal gebeuren. Het is bij Ged. St. ge
weest.
Dan volgde sluiting der openbare ver
gadering.
---------O—------
VISSEN VLIEGEN IN PLASTIG-
„BASSIN" ROND DE WERELD
De K.L.M. heeft thans voor het ver
voer van levende vissen plastic zak
ken" in gebruik genomen speciaal om
deze spartelende passagiers een goede
en geriefelijke overtocht te bezorgen.
Het is dus in het geheel niet verwon
derlijk meer, wanneer een verzamelaar
van exotische vissen bijvoorbeeld in Zuid
Amerika op zekere dag via de postbo
de een doorzichtig plastic zakje in de
hand gestopt krijgt met de mededeling
„Alstublieft, de bestelde visjes uit het
verre Oosten".
De nieuv/e verpakking hee.'f t vele voor
delen. In de eerste plaats is het gewicht
vrij gering een zeer voornaam punt
in de luchtvaart, voorts is kans op lek
kage uitgesloten, terwijl de geschubde
passagier een gerieflijke overtocht en de
gehele wereld over kan reizen in zijn
prive-zwembassin. Dit Is het zeker, want
men moet zoveel mogelijk de vissen ge
scheiden houden en zeer zeker uitkij
ken, dat ge§n vechtlustige sterkere en
zwakkere broeders in de zelfde „zak"
een plaatsje krijgen. Ook in het toevoe
ren van de vereiste zuurstof is op een
handige wijze voorzien, terwijl de vis
gedurende zijn reis zijn speciale vissen-
menu krijgt opgediend.
„Dat wordt een „nieuw" Oude Tonge" hebben we gedacht toen we onlangs
het plan voor de wederopbouw van het zwaar getroffen dorp onder ogen kre-
g'en, en dat is heus niet teveel gedacht, want wanneer er in een dorp binnen
een zo kort tijdsbestek bijna 200 woningen worden gebouwd, zal het voor een
ieder duidelijk zijn dat door een dergelijke bouwerij op zijn minst het aanzien
rigorous gaat veranderen. Maar ook in vele andere opzichten zal het grote
veranderingen in zo'n dorp brengen.
Waar eens vele kleine huizen ston
den, huizen die de naam woning" soms
maar kwalijk verdienden; waar tot voor
kort volkstuintjes en ander bouwland
een rijke oogst aan gewassen voort
bracht; daar zal hopelijk binnen niet al
te lange tijd, dit nieuw Oude'Tonge ver
rijzen op een terrein dat, ruim 8 hecta
ren groot, de gehele noord en westkant
van het doi'p zal beslaan. Men wacht
er in Oude Tonge met ongeduld op, en
zo hier en daar hoort men zo wel eens
de klacht uiten dat er elders op het
eiland al een begin is gemaakt en dat
er in Oude Tonge nog niets van is te
bespeuren. In de omstandigheden van
het ogenblik is deze gedachtengang al
lezins te verklaren, doch men dient daar
bij wel te bedenken dat de wederopbouw
nergens op Plakkee een zo grote om
vang zal hebben als juist in Oude Ton
ge en men daar ook weer voor eigen
problemen staat. Problemen die maar
niet zo meteen zijn op te lossen. Het
uitbreidingsplan moest zo sterk gewij
zigd worden dat het een op zichzelf
staand wederopbouwi:)lan werd, er moest
een rioleringsplan komen en last not
least de grond waarop moest worden
gebouwd was eigendom van niet min
der dan 86 personen! Want in een, ge
meente waarvan het zielenaantal jaar
lijks eerder terviggaat dan een stijging
vertoont gaat men in normale omstan
digheden waarin men die grond eerst
over ettelijke tientallen jaren zou heb
ben nodig gehad, niet reeds aankopen.
Maar het ziet er naar uit dat de
Oude Tongenaren nu heel spoedig al die
plannen werkelijkheid zullen zien wor
den en langs nieuwe straten er zich vele
series woningen zullen gaan verheffen.
We vernamen dat eind vorige week er
reeds een onderhandse aanbesteding
heeft plaats gehad van 167 woningen.
Deze besteding leverde jammer genoeg
niet het gewenste resultaat op, omdat
er blijkbaar ver boven de begroting
werd ingeschreven. Er is echter goede
hoop dat de openbare aanbesteding die
op 9 October a.s. wordt gehouden beter
resultaat zal opleveren.
Deze 167 woningen worden gebouwd
volgens de woningwet en voor rekening
van de gemeente Oude Tonge, doch wan
neer ze er eenmaal staan zullen ze ook
door particulieren kunnen worden aan
gekocht. Evenals de andere woning'en
die na de oorlog In Oude Tonge wor
den gebouwd, zijn ook deze door archi
tect J. F. Niepoth te Rotterdam ontwor
pen. Er komen 5 verschillende typen
woningen. Ingedeeld naar het aantal
personen dat er kan wonen zijn dit: 17
woningen a 3 personen, 74 a 5, 2 a 6,
50 a 7 en 22 a 9 personen.
Natuurlijk zal de wederopbouw ook op
het gebied van de volkshuisvesting veel
verbetering brengen. Maar ook ter be
vordering van de volksgezondheid zal
deze een aanmerkelijke verbetering mee
brengen. Ben flink aantal sloten gaat er
verdwijnen. Na overleg met het polder-
bestuur b.v. is besloten om de z.g.
Kreek, die dwars door het nieuwe ge
deelte loopt te dempen vanaf de Sta
tionsweg tot ongeveer achter het nieu
we verenigingsgebouw. Ook de sloot aan
de linkerzijde van de Stationsweg gaat
verdwijnen, terwijl die weg zelf geheel
opnieuw onder profiel zal worden ge
bracht met over de gedempte sloot een
trottoir. Het bestaande wegdek is op
het moment erg slecht, maar in af
wachting van deze grote verandering
zal toch nog dit jaar iets aan het weg
dek worden gedaan, omdat deze weg
van grote betekenis is. Voor de nieu
we straten zal het puin dat bij het voor
malige tramstation is opgeslagen als
verharding worden gebezigd. Ben ande
re verbetering die voor vele van bete
kenis zal zijn is dat er ook in Oude
Tonge een ,,Knorrenburg" zal verrij
zen. Ben plaats waar de inwoners een
plaatsje kunnen vinden om er hun var-
kenshok op te bouwen. Het Oude Tong-
se gemeentebestuur zal hiermee een
lang gekoesterde wens in vervulling
zien gaan; de inwoners zijn van veel
rommel verschoond en daarmee wordt
ook voorkomen dat er in de nieuwe wijk
weer een allegaartje van bouwsels zal
worden geschapen. Keurig met veel
groen gecamoufleerd zal het ergens aan
de westkant worden gebouwd. Dit zijn
slechts enkele onderdelen van de weder
opbouw, maar er spreekt uit dat men
de mogelijkheden tot verbetering met
beide handen aangrijpt, niet in de laat
ste plaats die welke verband houden
met de volksgezondheid. Voor de bewo
ners van het zwaar getroffen Oude
Tonge is er wellicht een wat bittere on
dertoon in gelegen, dat aan deze we
deropbouw een grote verwoesting moest
voorafgaan. Maar de wijze waarop men,
na al het doorstane leed die de water
snood bracht, toch de moed heeft we
ten op te brengen voor een krachtig
herstel, mag doen verwachten dat men
ook de vooruitgang die in de vernieu
wing Is gelegen in de eerste plaats als
winst zal bezien.
OPENING VAN DE NIEUWE CON-
FECTIEZAAK VAN DHR A. ALEMAN
TE OUDBORP
Ouddorp is de plaats die het verst is
afgelegen op ons eiland maar waar men
op zakelijk gebied zeer met zijn tijd
meegaat. De evolutie op gebied van mo
derne middenstandszaken is er de laat
ste jaren ook dermate doorgedrongen,
dat men er gemoderniseerde kruideniers
en bakkerszaken vindt, meubelmagazij-
nen enz. en nu weer is er een hyper
moderne Confectiezaak geopend.
De heer A. Aleman had al langen tijd
uitgezien om zijn confectie-bedrijf in het
centrum van het dorp te plaatsen, maar
gezien het grote woonruimte tekort
heeft hij er jaren over moeten doen eer
er wat geschikst vrij kwam. Het geluk
te hem beslag te leggen op de woning
van wijlen wed. Crezee (1.1. Boerenleen
bank), dat hij geheel liet herbouwen tot
een grote winkel met twee etalages,
kleermakerij en bovenwoning.
Wij hebben er een
kijkje genomen en
stonden verbaasd,
dat men het tot zo'n
fraai geheel heeft
weten om te bouwen
Het eerste ontwerp
was van bureau
Kloppers, te Middel-
harnis, na de water
snood heeft de heer C. v. d. Bok het
afgewerkt, die ook opzicht over de
bouw genomen heeft.
Het front zelf ziet er zeer artistiek
uit, de nieuwe voorgevel is in mooie
rode steen opgetrokken, er is een luifel
aangebracht boven de twee etalages, die
rondom tot onder de boven-ramen met
vorstvi'ije tegels zijn bezet. Voor „De
Boompjes" als winkelstraat is dit pand
een rijke aanwinst!!
De zaak zelf is zeer ruim, voorzien
van een fraaie betimmering, alles in
eiken, zowel de etalages, toonbank, vi
trines en bergplaats voor stoffen. Langs
de wand staan confectie-rekken met een
keurcollectie costuums in alle maten;
winterjassen, gabardine jassen, dames
mantels en verder de gehele bedrijfskle
ding. Het doet prettig aan, op zo ge
makkelijke en vrije v/ijze hier keus te
kunnen maken, daar alles zeer overzich
telijk en vlot is opgesteld. Ook is er een
flinke, ruime paskamer aangebracht. Er
is voor zeer veel licht gezorgd wat in
een manufacturen- en confectiezaak voor
al nodig is. 's Avonds is de verlichting
als bij dag door T.L. verlichting, aange
bracht door de fa. Gebrs. van Splunter
te Ouddorp. De winkelbetimmering is
van de fa. B. de Geus te Alphen aan de
Rijn, die hier weer een keurig stuk werk
heeft geleverd.
Achter de winkel bevindt zich een
grote kleermakers-werkplaats, wat sa
men een mooi geheel uitmaakt. Men kan
bij Aleman, die een coupeursdiploma
heeft, zowel voor confectie als maat
werk terecht! Wat U er koopt, koopt
U dus bij een vakman.
Alles bijeen genomen is het voor de
heer Aleman een flinke vooruitgang.
De zes minerale zouten die Krusjk
bevat sporen lever, nieren en ingewan/*
aan tot actievere werking, het bln'ji
gaat sneller stromen, onzuiverhed
worden afgevoerd en zo worden ri,5|
matische pijnen gesmoord in de lijj j
In duizenden zelfs hardnekkige gevall l
bracht Kruschen baat. Waarom
gij dan Uzelf te kort doen?
ZOUJil
GOEDEREEDE
Gips. Degenen die voor hun volbL
tuintjes gips wensen te ontvangen, k»'!
nen dat opgeven Woensdag 30 Sept. dfj!
avonds van 6 tot 8 uur bij de heer BI
Sandifort, p.a. Doelweg 281a te Goedt
reede. Dit is de laatste toewijzing
E.H.B.O. Op Donderdag 1 Octobe,;
1953 begint de nieuwe cursus E.H.Ent
De lessen worden gegeven door doktfj
Bulthuis in een lokaal van de oi*
School alhier en vangen aan oni igj,
uur.
Degenen die aan de cursus wensei'-^
deel te nemen, kunnen zich daar
voorop.!
geven bij het bestuur of tijdens de
uren in de school.
De kennis opgedaan op de E,H.E,o!?ï|
cursus is niet alleen bestemd en geschilii
voor ongevallen die in het openbaati
plaats vinden, doch ook voor huiselijkij
kring.
Het is niet alleen leerzaam doch ooi;!
zeer nuttig de cursus te volgen. In jfjij
kader van de B.B. is aan de E.H.B.Of-
ook een taak toebedeeld. Laat onze n.l'
meente niet achterblijven. Neem in rui-i
me mate deel aan de cursus, zodatH
straks naast het vereiste aantal plot.'
gen voor de B.B., ook nog voldoende re-
serves aanwezig zijn.
Bij daadwerkelijk optreden komt aie/
meestal geen handen tekort, doch we'
geoefende handen en kennis. Het is it
veel gevallen niet nodig dat men liiil.
peloos moet toezien wanneer zich ees'
ongeval voordoet, wanneer men at;.
tenminste de moeite heeft getroost d;|
kennis en vaardigheid te verwerven M
ter plaatse nodig is.
Een ieder kan aan de cursus deel™.
men. Kosten zijn aan de cursus niet tk
bonden indien men lid wordt van dr
vereniging. De contributie bedraagt iiio.'
menteel 0.50 per maand.
DEN BOMMEL
Kookcursus. Woensdag 7 Oct. a.s. oif
1.30 u. begint de kookcursus in het Ver-
enigingsgebouw aan de Beneden Oost
dijk.
Bij voldoende deelname is het de be
doeling een avondcursus te geven waar-
over nog nadere mededelingen volgen,
SÏAD AAN 'T HARINGVLIET
Ter inzage. B. en W van Stad aa»
't Haringvhet maken bekend, dat op dt
secretarie gedurende 3 maanden voor
een leder ter inzage is neergelegd, ei
tegen betaling der kosten is verlirijg-
baar gesteld, de wijziging van de bom-
verordening der gemeente Stad aan 'i
Haringvliet vastgesteld door de
teraad op 23 Juli 1953 en goedgekeurij
door Ged. Staten.
Vrouwenvereniging. De opgerichte 1
Geref. Vrouwenvereniging heeft tot'
naam gekozen Rondom het Wooi'd".
Het bestuur bestaat uit: Pres. Mevr.;
Loosman, -secretaresse, Mevr. Nipins.^
penningm. Mej. M. van Biert algem. pis
verv. Mevr. van Keulen. De vergade-is
ringen worden om de 14 dagen op Don-ï
derdagavond gehouden in de consisto-|
rie der Ger. Kerk.
Begonnen In 1938 in de ouderlijke wo-
ning aan de Dirkdoensweg, later aai
de Nieuwe weg Waar een deel van ziji
eigen woning voor winkel was ingericht,
met boven de werkplaats, was dit alle:
bij dit pand vergeleken, primitief. K"
kan hij zeggen, dat hij qua zaak een W
de allermooiste van Ouddorp verkregen
heeft, zó zelfs, dat hij voor een stads
zaak niet behoeft onder te doen. Het
publiek" kan nu wat kleding betreft, hij
Aleman voor alles terecht. Hij heeft
een vertegenwoordiger, de heer C. Hoek
die dagelijks op de baan is en de klan
ten bezoekt.
De bouw is uitgevoerd door Getos.
Boelaars voor metselwerk, timmerwerk
fa. L. V. Koppen, schilders fa. AkeK'
hoek en Ras. Ontwerper en opzichici
als reeds genoemd, dhr C. v. d. Bok M
Ouddorp.
Wij complimenteren de heer Aleman
van harte met zijn mooie bedrijf en tS'
vens met het 15-jarig bestaan van zijn
zaak en hopen dat hij in de komendt
decennia zich in een steeds toenemen''
debiet zal mogen verheugen.
Vrij bewerkt naar
P. VISSER Jzn.
(1).
HOOFDSTUK I.
Een stevige Noord-Wester jaagt van
uit de Noordzee over de duinen het Land
van Cadzand in en giert om en over de
hoeve ,,Overduin", gelegen aan de voet
van de Hille, de hoogste duintop.
Het is aardedonker. Geen ster schit
tert aan het firmanent. De wind, die
soms tot stormkracht aanzwelt, huilt
akel.g. De torenklok van het nabijge
legen dorp heeft, met flarden, negen
slagen doen doorklinken naar de boer
derij.
De hoeve ligt eenzaam aan de voet
van het duin. Het is een wonderlijk
bouwsel, dat geheel uit de toon valt bij
de andere hofsteden in deze landstreek.
Het is namelijk een oud herenhuis
het kan wel het kasteel van een ridder
uit de Middeleeuwen zijn geweest
dat tot een boerderij is verbouwd. Er
behoefde niet veel aan veranderd te
worden. De schuren waren er en de stal
len Alleen het woninggedeelte is ver
kleind en gewijzigd.
Eenzaam en verlaten ligt ,,Overduin."
Nergens is enig licht te bekennen. Al
leen het gerucht, dat het vee in de stal
len rnaakt, verraadt, dat de hoeve be-
v/oond is.
In een groot vertrek, dat als keuken
en bakhuis dienst doet, zitten twee man
nen en een min ofmeer bejaarde vrouw.
In de hoge schouw flikkert een flink
vuur van hout en turf.
De vrouw staat op.
„Ik wens de mannen welterusten en
een zalig uiteinde."
„Van 't zelfde, Maartje."
De dienstbode heeft een kaars aan
gestoken en stapt de keuken uit. De
boer schuift dichter bij het vuur. De
andere man, veel jonger, stopt een pijp.
De tabak wordt schaarser in het land,
maar er is toch nog. Bn in de kelders
van „Overduin" hebben Zijier en zijn
zoon wat voorraad, niet alleen van ta
bak. Die kelders zijn ook een bewijs, dat
„Overduin" niet een gewone boerderij
is. Welke hofstede in deze contreien
heeft zulke enorme gewelven? De boer
heeft zich wel eens afgevraagd, waar
toe die kelders vroeger toch wel gediend
mochten hebben!
Met één oogopslag is te zien, dat hier
vader en zoon bij elkaar zitten. Zij lijken
op elkaar als twee druppels water op
elkaar gelijken. Ze zijn beiden welge
schapen en fors gebouwd, hebben don
ker haar (alleen dat van de oudere man
begint aan de slapen te grijzen), hel
dere blauwo ogen en een korte, gekrul
de ringbaard, onder de kin weggescho
ren.
Ze spreken voorhands geen woord, va
der en zoon. Het enige geluid, dat ver
nomen v/ordt, is het knetteren van het
hout in de schouw en het gehuil van de
wind.
Op deze Oudejaarsavond zijn beiden
diep in gedachten. Sentimenteel zijn de
ze boeren niet. Maar een Oudejaars
avond is toch altijd iets anders dan een
gewone avond.
Op beider gelaat ligt een trek van
weemoed. Die kan niet veroorzaakt
worden door het feit, dat het afgelopen
jaar 1805 een uitstekend oogst
jaar is geweest. Er waaien wel eens ge
ruchten door de contreien: in de steden
van Vlaanderen en Holland moet bit
tere armoede worden geleden. Hier op
het platteland heeft men daarvan geen
last. Albert Zijier is een welgestelde
boer. En zo zijn er velen in het Land
van Cadzand.
Materieel is 1805 een best jaar ge
weest. Het is de vraag, of dit zo zal
blijven. De tijden worden al hachelijker.
Je kunt nooit weten, wat er nog gaat
gebeuren.
Momenteel denken vader en zoon daar
evenwel niet aan.
Toen de lente van 1805 aanbrak heeft
een rouwstoet .Overduin" verlaten;
met plechtige schreden, onder zeer
zwaar klokgebeier, heel langdurig, want
de vrouw van een boer werd begraven.
heeft die stoet de boerin van Over
duin" gebracht naar het kerkhof, aan
gelegd rondom de kerk van het dorp.
Zij liet achter haar man, Albert Zijier
en haar enige zoon Prits, drie en twin
tig jaar.
Het is dat verscheiden in het afgelo
pen jaar, dat de vader bezighoudt en
hem weemoedig stemt. De zoon denkt
er allicht ook aan hij heeft ontzag
gelijk veel van zijn moeder gehouden en
zij was de laatste tijd van haar leven
zijn voorspraak bij vader, die van geen
toegeven wilde weten maar hij zit
nog met dat andere probleem, waarin
hij geen oplossing ziet, zolang
De zwijgzaamheid wordt opeens ver
broken.
„'t Is te hopen, dat het het volgend
jaar beter wordt", zegt de oude.
,,Gel6óf je het?" is de wedervraag
van de zoon.
,,Neen, ik geloof het niet. Maar je
kunt het nooit weten."
„'t Wordt erger", voorspelt de zoon.
Zonder woorden hebben zij elkaar be
grepen: zij doelen op de staatkundige
toestand. Met veel bombarie en gejuich
zijn in 1795 de Fransen binnengehaald.
De verhaleir gingen het Land van Cad
zand door:' in de steden heeft een uit
gelaten menigte om de Vrijheidsboom
gedanst en gewaagd van vrijheid. Ge
lijkheid en Broederschap. Men heeft de
stadhouder het land uitgejaagd. Op een
dobberende visserspink heeft de zwakke
Willem V van Oranje de baren der
Noordzee opgezocht, op Engeland aan.
Hij heeft de duinen van Scheveningen
geleidelijk zien wegzinken, allicht niet
vermoedend, dat hij ze nooit zou weer
zien.
Deze contreien zijn niet bepaald be
roerd door het gebeuren, dat Holland op
zijn grondvesten deed daveren. Alleen
geruchten en verhalen deden de ronde.
Men wist alleen, dat de Nederlanden nu
de Bataafse Republiek heten en dat de
Fransen invloed op het bestuur hadden.
Men vernam verder in de loop der ja
ren, dat de geestdrift sinds lang be
koeld was. Men had meer dan genoeg
van de Vrijheid, Gelijkheid en Broeder
schap. Maar er was geen enkel licht
punt, in de Republiek niet en in Europa
niet. Als schijnbaar oppermachtig heer
ser troonde Napoleon, die gans het we
relddeel aan zijn voeten wilde zien lig
gen.
,,Je kon wel eens gelijk hebben, dat
het erger wordt antvifoordde de vader
weer op de laatste opmerking van zijn
zoon. „Dan zullen wij er ook wel mee
te maken krijgen."
„Wis en drie, vader. Het blijft niet zo
rustig, ik geloof er niets van."
,,Je kon wel eens gelijk hebben" her
haalt de oude. ,,Was je in alle opzich
ten maar zo verstandig."
Laten we nu op Oudejaarsavond geen
herrie gaan maken, vader. Je hoort mij
er toch ook niet meer over praten. Ik
weet, hoe er over denkt."
,,Neen, je praat er niet over. W^'
je ontmoet haar wel, a,l is het misschif
niet dikwijls. „Spreek dat eens tege"
als je durft."
„Dat ppreek ik niet tegen, 't Is
eerlijke zaak. Moeder zei: Armoede i=
geen schande."
„Och, dat weet ik wel. Maar datiie*
er niks mee te maken. Je moeder za=
dat verkeerd."
,,Wat is er op Hanna aan te mf'
ken? Ben pront meisje, zo denkt i»
er over."
„Zeg ik toch niks van? Ik weet»»*
wel, dat de Marisseh niets op ^w
dienstbode aan te merken hebben- JW"
v/at drommel, een dienstbode kan g^'
boerin op O verduin" worden! Een doe
ter van Harm Verwolde bazin op
over
duin", jongen, gebruik toch je verstan*
„Ik zou niet weten, waarom
der, Hanna kent het werk en we
den van elkaar. En de Verwoldes f"''
je niet uitvlakken: haar oom rs
Maire
van Sluis en diens zoon Jacob 1'^
daar een flinke timmer- en m*^'^*
faire." (Maire betekent Schout of o"
gemeester Red.)
Albert Zijier glimlacht.
(Wordt vervolg*
Zoals wij il
ijdiging' van P
ponderdagavd
ging, het eled
breken. In all
licht grilliger
zaal werden
dachten we,
een der raadd
jjet was een I
ivalmende kaj
waar sfeer irf
floepte weer
pe voorz. opl
he de heren iif
het nieuwe cd
[zonder het nij
broek. Voor dJ
[u een belangl
Igpr-, met GodsJ
leed zult inroef
(ken te verwerl
breidingsplan, J
Levordering d|
[naren zich zuil
jschapsleven; tl
jindustrie en dl
[rische sector.
dacht voor he
jongeren groei
Itijd, zodat ter^
[van de jeugd -
gelijk is.
Het is nodi|
samengesteld
groeperingen,
[optreden. Sp|
Isaamhorigheic
periode en zei
voorzitter onj
[gemeente vooi
Ispr. elkaar nol
jvan ons veel|
God" besloot
1 Dan volgde I
reeds gezegd
de kaarsen
fractieleden
I aflegden.
Voor dat
I wethouders o1
J. Blok (P.v.i
greep op de
ter, n.l. dat
was van de
meente en i
Iden. Als meil
pleegt men
■zei spr. De
ste gezag in
dient men j
in het dag.
De heer Bj
Istaatk. Geref
met de A.R.
houders verkie
A.R. en de
teit. Zijn f ra
een schrijven!
[te 'oespreken,!
iheren het zelj
den onze hull
[nodig!
j Straks zal
heid zijn te
vrije wil wasl
imaar nu stol
I kruiken, wasT
!van de bevolj
uitgesloten,
[monstratief
De heer Du
trokken te zi
dat nien bij
te maken he^
stelsel. Is me
te maken m^
Ook was
sen A.R. en|
kende maar
er met de
samen willen
gen Gods oi
het leven,
ginsel. Zijn
hij overigena
standpunt v3
zijde van de]
lossing zeer
De heer BI
ze laatste uil
dan de vorll
alleen reken!
als ik een sif
belang van 1
°as;s kan wj
dan verguisd
■De heer D
lenste overtL
*as, de besti
*«g van de
dat er een o|
het zo Wil.
De heer
analyseren,
waarwordinJ
^at de kiezel
cludeerde vJ
"'^'•e functii
^oor het coll
de. Nu sprei
hiaar we zil
ï^^nt. Hij al
toevallige
^tuurde en
^^a geacht.l
Breedvoerig I
Dan volgl
Bfl de eerstl
Pï'^^is 8 si
blanco. Bij I
biancJ
Beide hel
^^«- val
,f genoot I
f'-actie
rt-^e voorzl
geen vrl
''„^.waarbcf