h
s
In
Het donkere
Flakkee
meubelen gordijnen tapijten
dekens bedden
tafelkleden witgoed,
Plaatselijk Nieuws
|f Daverende COUPOIV-verkoop
in onze tapijt- en loper afdeling
len
HET MOTORPALEIS
FAMTA8TISCII WOORDELIGË AAI¥BIE:DI]VGi]]V
Jaargang
Zaterdag 11 Juli 1953
2220
CHB. WEEKBLAD OP GEKEFOKMEEEDE GRONDSLAG
VOOR DE ZUID-HOLLANDSE EN ZEEUWSE EILANDEN
Pg-
lel
IDEN
Isten.
ig a.s.
ÏARNIS
KERKNIEUWS
MEDITATIE
De trouwe Gods
GOEDEREEDE
CHR. GEREF. KERKEN
11 Juli Sensationele
Seizoen-Opruiming
LEDEREN KLEDING
m
Bij een aankoop van min. 500.-<gld.
worden op vertoon 2 dag-
relours vergoed
Franco levering door geheel Nederland
enz., enz.
,,OUDE'' BINNENWEG
ROTTERDAM
Bedactiebureau: Pr. HENDRIKSTRAAT 14, MIDDELHARNIS
XBLEFOON K 1870-2017 GIRO 167930 POSTBOX 8
Voor advertentiën uitsluitend Drukkerij TelefK 1870 - 2729
Na 6 uur 's avonds Telef. K 1870-2017
Versehynt tweemaal per week. Woensdag en Zaterdag
ABONNEMENTSPRIJS: 1.70 PER KWARTAAL
ADVERTENTIEPRIJS 12 cent per mm.
Bg contract speciaal tarief.
Heren
tot de
I keus.
NIS
2190
fcrseweg
j wensen
lersnood
rovincie
Brabant
fbinding
Inodigde
kennen
advies
pbeheer,
mon-
bhrifte-
Iks
Izijn
11
■oei
ook in de-
tsen te we
vervelende
en toe no-
Ihzelf te be
erkeer dat
vele onzer
het feit
:eerslicliten
c langs de
er te ber-
meteea
t te smij-
nwronenden
;oveel zand
Schrarani-
die zand-
even te
hadden we
,ren de ver
een heel
:en kwestie
Kom, wie
or de paaf
ot overlast
en kan toch
[onden wor-
rte tijd een
dan is
,m toch 7.6
zouden
niets van
reuren zijn-
•uk met dit
wordt het
e zich dro-
;oveel jaren
elke dag
maar door.
s het daiu;
de burgers
et de l"-"/
we er i^
spannen
yde nog a'
landse P*
dijk aan;
onteigen»
De dijK
■Jeneertmen
t wel. i^<^
met
taat 1"
len
bijde
ld
oeree M
ineens v^_
_ge brugge.
't Dat W|
r rijden óoj
l aitijd W«'
CMETJË'
Er bestaan allerlei kaarten van Ne-
rland; staatkundige, natuurkundige,
onomische en zelfs kerkelijke. Op de
tste kan men precies zien, hoe de
ervormden, de Gereformeerden, de
'ooms-Katholieken en de onkerkelijken
het land zijn verdeeld. Deze kaar-
in zijn zeer interessant. De gegevens,
n de hand waarvan ze zijn samenge-
eld, staan wetenschappelijk vast en
jèze'kaarten zijn dus objectief. Maar er
)U colt nog een ander soort kaart te
■Icenen zijn: een geesteHjke kaart. En
it zou minder gemakkelijk zijn, want
lan valt men direct in een subjectieve
leoordeling van allerlei geestesstromin-
'en, richtingen, tradities, culturen etc.
'och zijn verreweg de meeste Nederlan-
lers het erover eens voorzover ze van
loeree en Overflakkee wel eens wat ge-
loord of gelezen hebben dat ons
ijland op die kaart donkerder getekend
loet worden dan alle andere streken
lan ons vaderland.
Dat onkerkelijken en vrijzinnigen die
jening zijn toegedaan, ligt voor de
land. Die hebben slechts één criterium:
ingaan in de moderne, van de Schrift
•eëmancipeerde cultuur. Het is dus van-
ielfsprekend, dat deze mensen Flakkee
en donkere streek vinden, zoals wij
ingekeerd de Zaanstreek en Oost-Gro-
ilngen tot de donkerste contreien, van
federfand rekenen, omdat daar de gods-
lienst vrijwel verstikt in modernisme,
ocialisme en communisme. Ook in zeer
eel andere kringen echter vindt men
lakkee een geestelijk donker land. In
Ie ogen van de meeste ,,overlandse"
lervormden en Gereformeerden is ons
iland in godsdienstig opzicht een ultra
ware, geestelijk ontspoorde, achterlijke
treek, waarvan men niet veel goeds,
laar wel allerlei lelijks weet te ver-
lUen.
Eén van de oorzaken daarvan is het
lit, dat de bevolking van ons eiland
iver 't algemeen, godsdienstig be-
:houwd, tot de uiterste rechterzijde van
Ie gereformeerde gezindheid moet wor-
len gerekend. Zij is overwegend Her-
'ormd, maar behoort in alle 13 kerke-
ijke gemeenten tot de Gereformeerde
londsrichting, al zijn er wat de dorpen
inderling en wat de gemeenten zelf be
reft, uiteraard nuances. Verder zijn er
reel mensen aangesloten bij de Geref.
Semeenten en is er ëen bloeiende Chr.
Seret, Kerk. Het aantal leden der Geref.
Jerken is niet zo heel groot en boven-
lien achteruitgaande. Deze laatste heb-
len een geheel andere geestelijke „lig-
!ing" dan de andere groepen. Zij komen
neer overeen, wat hun verbonds- en
lulturele opvattingen betreft, met de
Hinder „zware" Hervormden en daaruit
s te verklaren, dat Flakkee zowel in de
igen van de niet-Gereformeerde Her-
formden als van de mannen der Geref.
berken als geestelijk afwijkend, achter-
p en ouderwets wordt beschouwd.
Een andere oorzaak voor het feit, dat
ms eiland zo ongunstig bekend staat,
moet gezocht worden in de tendentieu
re schrijvery van Rudolf van Reest, alias
K, C, van Spronsen, die omstreeks 1918
-1933 als redacteur van de „Maas- en
Solieldebode" en verwoed voorvechter
an de neo-calvinistische theologie op
"lakliee zijn arbeidsveld had en op di-
erse terreinen als reformator poogde
(P te treden, in welk pogen hij jammer
lijk schipbreuk leed. Het bleek, dat onze
«volking van zijn ideeën niet gediend
as en sedert heeft deze man, die aan-
ankelijk tot de Geref. Kerken behoor-
le, maar nu tot „art. 31", er zijn schoon-
te genoegen in gevonden, Flakkee in
'erschillende romans op een ongenadige
lanier af te takelen en den lande voor
;e stellen als het meest achterlijke deel'
'van Nederland.
Nu ligt het niet in onze bedoeling, op
[deze romans thans in te gaan. Vóór de
jOorlog hebben we in uitvoerige artike
lenserie over „Neo-calvinistische litera-
Mur over Flakkee" beschouwingen ge-
ijd aan „Schapen zonder herder" en
|i,Gebondenen". En in Oct, van het vorig
laar heeft onze hoofdredacteur een arti-
el geschreven over het jongste boek
'&n R. V. R. „De Samaritaan", waarin
ij een overzicht van de inhoud gaf en
[critiek leverde op allerlei valse voorstel-
pngen. Wij gaan dit niet herhalen, maar
Willen niettemin, uitgaande van dit laat-
iste boek, gaarne enkele beschouwingen
Teven over de gevolgen van deze schrij
verij.
Men kan n.l. de vraag stellen, of deze
poekea van R. v. R. nu inderdaad wel
poveel invloed hebben, dat zij de slechte
paam, die Flakkee al heeft, nog meer
paar beneden halen. Wij moeten helaas
ponstateren, dat dit het geval is. Zij, die
fOeze boeken lezen gelukkig is het
idebiet op Flakkee zeer gering ver-
Itrouwen er uiteraard op, dat de teke-
|nmg van de situatie juist is. Verder zijn
meeste lezers wel zo goed thuis in
Nederland, dat zij de plaats der hande-
™g kunnen localiseren, al noemt R. v.
J^- geen namen. Het is althans onze er-
■yanng, dat men aan „de overkant" over
t algemeen heel goed weet, dat deze
JJT'^"^ op Flakkee spelen. En dan ligt
IJet voor de hand, dat mensen van de
pwvormde „midden-orthodoxie" en ve-
h h de Gereformeerde Kerken groot
scheppen in deze geschriften,
'waarm zij een waarheidsgetrouwe -af
'ing menen te lezen van de Flak-
Inw f ™®^taliteit, waarmee zij nu een-
ima.1 niet eensgeestes zijn. Zij weten
lfi™«'\niet, dat deze boeken een geraf-
leS?® caricatuur geven van onze
Lg ™^Wonfrs, op een schromelijke w^-
len "^'^^liseren, vol onwaarheden staan
■„"a!™^P^^^erd zijn door een schier on-
|l„7^°^^rde haat en rancune jegens
«^ee, R. V. R, heeft het volste recht
Ikeesi
er andere theologische en culturele
ideeën op na te houden dan de doorsnee-
Flakkeeër, maar hij'heeft niet het recht
met leugens en fantasieën dat eiland in
een bespottelijk daghcht te stellen. Ben
serieus schrijver moet allereerst hefde
hebben voor zijn object, in elk geval po
gen eventuele misstanden wetenschap
pelijk en historisch te verklaren en bo
vendien zich afvragen, of er aan die
door hem afgekeurde geestesstroming
toch ook niet een facet zit, dat hemzelf
in zijn eenzijdigheid iets leren kan.
Bij R. v. R. vindt men niets van dit
alles. Uit zijn tekening van het Flak-
keese volk blijkt zijn antipathie ertegen.
Hij ziet er niets goeds in. Koud, liefde
loos en zonder enig begrip staat hij er
tegenover. De door hem geschilderde
mannen van ,,de overkant" zijn knap,
intellectueel, edelmoedig, echte christe
nen; daarentegen zijn de eilanders dom,
achterlijk, lamlendig, conservatief, ach
terdochtig, gierig, eerzuchtig, oerouder-
wets, peuterig, stumperig, godsdienstig
beklagenswaardige wezens vanwege hun
valse mystiek! In de kerk zitten ze al
tijd te slapen, de dominees praten de ge
meente op de mond enz. Volgens hem
mag een dominee op Flakkee niet fiet
sen, maar ze doen het allemaal.' Hij Iaat
de burgemeester sterven aan de tegen
stand tegen de waterleiding, maar de
man is nog springlevend! En zo voort.
We vragen ons af, waarom enkele uit
gevers (zoals nu Bosch Keuning to
Baam met „De Samaritaan") voortgaan
deze schandelijke en leugenachtige ten-
denz-romans onder het publiek te bren
gen. Zij halen daarmee hun uitgeverij
naar beneden.
Want dit is zeker: ondanks het feit,
dat de onwaarachtigheid er duimen dik
op ligt, doen deze boeken toch hun ve
nijnig werk. Drs. Saai baseerde enkele
jaren terug een sociografische studie
van Goeree en Overflakkee mede op de
pennevruchten van R. v. R., wat we al
lesbehalve wetenschappelijk vinden! En
de bekende Ds Straatsma uit Den Haag,
gevierd radio-spreker van ethische rich
ting, schreef in het weekblad „De Her
vormde Kerk", dat hij de situatie-teke
ning heel raak vond in „De Samaritaan".
Dat fraaie blad, dat al meer giftige pij
len op Flakkee afgestoken heeft ove
rigens niet te verwonderen van dit
nieuw-koers-product doet dapper mee
aan deze legende-vorming.^ Ds Straats
ma vindt het nodig, dat er „potige" do
minees komen op Flakkee, want er is
hier zending te drijven onder mensen,
die erger zijn dan kannibalen! Nu, we
voorspellen, dat deze neo-Hervormde do
minees, wanneer ze ooit kans zouden
krijgen hier de kansel te beklimmen, al
spoedig voor een lege kerk zouden staan
als nu reeds aan de overkant het geval
is. Gelukkig kan de achterlijke Flak-
keeër nog stenen van brood onder
scheiden!
-------------O-------------
ST. ANN ALAND
In de Ger. Gemeente alhier is Ds G.
Zwerus van Middelharnis Zondag in de
bediening des Woords voorgegaan in het
kerkgebouw. In alle diensten was de
kerk geheel bezet. De uitgetreden ouder
lingen hebben geen kerkdienst gehouden
„Het gekrookte riet zal Hij niet
verbreken en de rokende vlaswiek
zal Hij niet uitblussen; met waar
heid zal Hij het recht voortbren
gen." (Jes. 42 3)
Jesaja tekent Christus als de uitver
koren Knecht des Heeren, die de Vader
ondersteunt tot vervulUng van Zijn Mid-
delaarswerk eil tot het schenken van de
gaven des Geestes. Een werk, dat hij
in zachtheid en tederheid zou verrich
ten. Want immers Hij zou niet schreeu
wen noch Zijn stem verheffen op de
straten.
Een voorbeeld voor de Kerk des Hee
ren en ook voor Zijn knechten, om Zijn
voetstappen te drukken.
Zijn werk volvoert Hij als de medelij
dende Hogepriester, als de meedogende
Behouder van het allerzwakste en al
lerkleinste. In dat gezegende werk open
baart Hij, dat een zuigeling óók een kind
is.
In een zeer schone beeldspraak stelt
de profeet hier, door de Heilige Geest
bediend, zulken voor als gekrookte rieten
en als een rokende vlaswiek.
Riet is een gewas, dat in poelachtige
wateren groeit. Het wordt in de HeiUge
Schrift als een beeld gebruikt, om zwak
heid en teerheid uit te drukken. Riet
is een gewas dat spoedig splijt en
breekt en is niet bestand tegen druk.
In ons tekstwoord wordt gesproken van
„gekrookt" riet, d.w.z. dat het door de
wind heen en weer geslingerd wordt, dat
het door iets wat er tegen aanslaat of
door drukking, gekneusd wordt of ge
broken.
Naast dit, wordt een tweede beeld ge
geven, n.l. van een „rokende vlaswiek".
Een vlasvriek is iets' wat uit vlas
is vervaardigd; het wordt ook wel ge
noemd een rokende lemmet.
In de oudheid werd zo'n vlaswiek in
de tuitlampen,gebruikt. In de olie ge
drenkt, verschafte men zich op deze
wijze licht. Wanneer nu de olie was
opgebruikt, begon zo'n pit of wiek te
smeulen en te roken.
De H. Geest gebruikt deze beelden
uit het dagelijkse leven, om ons te be
palen bij een zeker soort personen, die
door de Gods Geest waren bearbeid en
die door de zware last van hun zonden
als een riet werden terneergeslagen en
over het gevoel van Gods rechtvaardige^-
toorn over hun ongerechtigheden, wor
den terneergedrukt. Als een rokende
vlaswiek verkeren zij in een staat van
duisternis, zodat er niet veel glans, niet
veel licht, niet veel blijdschap bij hen te
bespeuren is. Met kenmerken en toe
standjes zijn zij niet geholpen.
Het is dus een volk in eigen oog ver
laten van God, verslagen van geest,
die uitroepen: „Heeft God vei'geten ge
nadig te zijn? Heeft Hij Zijn barmhar
tigheid door toorn toegesloten?" In zulk
een toestand neigen zij het hoofd moede
loos ter aarde, gelijk het gekrookte riet.
Zulken worden vaak niet begrepen.
Door het juichende Christendom, die al
door kunnen geloven en aannemen, wor
den ze geacht als zwartgallige, dompe-
rige mensen. Ze worden ook niet begre
pen door hen, die zelf menen te staan
als eikenbomen der gerechtigheid. iDe
vraag rijst echter, zijn die zelf-verhef-
fenden, die bezitters van bijzonder licht
en genade, wel ooit door God geplant?
Welke geur gaat van zulken uit? In de
overheersing van die zwakke, gekrook
te rietjes, die walmende vlaswieken, die
in-zichzelf veroordeeld over de aarde
gaan, verspreid zich de stank van hun
zelfverheffing.
Zie nu echter de trouw en liefde Gods
in en door Christus: Hij zal het gekrook
te riet niet verbreken en de rokende
vlaswiek niet uitblussen! Hij houdt er
een nauw toezicht op, om het met de
kanttekenaar te zeggen. Hij heeft mede
lijden met de zwakheden der arme zon
daren en zal ze geven de verlossing, die
in Christus Jezus is.
Geen mens zal het hun kunnen ontne
men. De Heere zal Zijn begonnen werk
in hen bestendigen en bevestigen. Chris
tus Middelaars werk zal in hunne har
ten verklaard en toegepast worden, zo
dat zij hun hoofd op mogen steken als
het riet en licht geven als een vlaswiek,
roemende en getuigende van de daden
des Heeren. "JVat Hij eenmaal in hen be
gon zal Hij voleindigen.
Lezer, zijt ge ooit zulk een riet en
vlaswiek voor en onder God geworden?
Niet Het is nodig, dat ge daar wat van
leert kennen op weg naar de eeuwigheid.
Staat ge met een vermeend bijzonder
geloof boven die arme tobbers? Kijk
dan uw zaak maar eens na.
Treurende zielen, houd moed! Uw licht,
uw heilzon is aan 't dagen. Hij zal niet
verbreken en niet uitblussen. Onder al
het rumoer in Kerk en Staat zal Hij Zijn
eigen werk in stand houden tot roem
en prijs van Zijn doorluchte Naam.
Middelharnis.
Ds G. ZWERUS
MIDDELHARNIS
Candidaten Party van de Arbeid. In
een door de afdeling van de P.v.d.A. ge
houden huishoudelijke vergadering kwam
men tot opstelling van de navolgende
candidatenlijst voor de a.s. raadsverkie
zing (op 2 Sept.) voor Middelharnis: 1.
L. van der Waal Jaoz., 2. K. J. Klein
geld, 3. E. W. van Groningen-de Bonte;
4. Joh. de Groot; 5. L. Horseling; 6. L.
M. van der Meer; 7. W. van den Nieu-
wendijk, 8. A. van Donge, 9. H. A. A.
Krijgsman, 10. M. Spee Czn, 11. Jac. van
der Sluijs, 12. R. Verduin.
Het bestuur werd aangevuld met twee
leden en daarvoor koos men de heren
F. Jansen, en J. Hoogmoed, beiden te
Sommelsdijk.
Aan minister-president Dr Drees is
het verzoek gericht om aan de voor
avond van de raadsverkiezing een rede
te komen uitspreken te Middelharnis of
Sommelsdijk.
DIRKSLAND
Burg. Stand. Geboren; Johannis Din-
geman, zoon van W. v. d. Groef en J
A. van den Nieuwendijk; Neeltje, doch
ter van J. A. Bakker en C. Hogchem;
Jacob, zoon van P. Kieviet en M. Je-
lier; Eliza, zoon van H, Bestman en J.
M. Robijn; Wouterina, dochter van W.
Driesse en P. Verolme; Lizabertus Agi-
nus, zoon van A. A. Blokland en M. B.
van der Zanden; Dana, dochter van D,
v. d. Jagt en C. van 't Hof; Adrians,
dochter van J. de Vos en A. v. d. Tol;
Aren Louis, zoon van J. Schol en M-
Groenendijk.
Getrouwd: H. Groenendijk 24 j. en M
Overbeeke 23 j.; A. Lugtenburg 25 j. en
N. V. d. Klooster 18 j.
Overleden: H. E. Bentvelzen 61 j. vr,
van D. Mijnders; M. Koppelman 59 j-,
vr. van P. v. d. Gijze; Jacob Tanis, 80
j., ongeh.; S. J. den Baars 90 j. m. v.
C. Koppenaal.
De AnjercoUecte bracht in deze ge
meente 110.op.
Op Dinsdag 21 Juli a.s. des v.m. 11.3(»
uur zal door de gemeentegeneesheer Dr
Boot gelegenheid worden gegeven tot
kosteloze in- en herinenting.
Geslaagd voor de akte Na en de ver
klaring genoemd in artikel 38 der NO
Wet W. L. Dijkman.
Tevens benoemd als lerares Na, aan
de Prot. Chr. Huish. en Industrieschool
te Heerlen.
HERKINGEN
Geref. Gem. De aangekondigde kerk
dienst voor a.s. Zaterdagavond, waarbij
cand. Honkoop hoopte voor te gaan,
kan geen doorgang vinden.
Op de gehouden lidmaatvergadering
van 6 Juli is beroepen met de meerder
heid van stemmen Candidaat J. Kruijt
van Gouda.
OUDE TONGE
Geslaagd. Bij de te Den Haag gehou
den rijksexamens voor Machinist ter
Koopvaardij slaagde de heer Joh. van
den Tol voor het voorlopig diploma
Scheepswerktuigkundige. Hij ontving
zijn opleiding aan de Machinistenschool
te Brielle.
De stichting Sociaal Fonds voor de
Bouwnijverheid deelt mede dat inleve
ring van vacantiezegels en zegelboek
jes kan geschieden op Vrijdag 10 Juli
van 89 uur in het Herv. Verenigings
gebouw aan de Stationsweg.
STAD AAJST 'T HARINGVLIET
A.s. Maandagavond om 6.45 u. hoopt
in de Ger, Gem. voor te gaan Ds W.
Hage uit Aalst.
-----—O------
OPBOUW GOEREE-OVERFLAKKEE
WORDT BESPROKEN
„De opbouw van GoereeOverflakkee
in sociaal en sociaal-cultureel opzicht"
is het onderwerp dat door een aantal
bewoners van dit eiland zal worden be
sproken op een bijeenkomst op Dinsdag
21 Juli a.s. te Oegstgeest.
Voor deze bijeenkomst, die is georga
niseerd door de Stichting voor Maat
schappelijk Werk in Zuid-Holland, zijn
de burgemeesters van Goeree-Overflak-
kee met een aantal van hun gemeente
leden uitgenodigd. Het is de bedoeling,
dat mensen uit alle lagen der bevolking
in het kort een antwoord geven op de
vraag „hoe denk ik persoonlijk over het
■sociale en sociaal-culturele leven op
Goeree-Overflakkee en indien nodig, hoe
komen we dan naar mijn mening tot
ontwikkeling daarvan?" Aan het eind
van de bijeenkomst zal een samenvat
ting van het besprokene worden gege
ven.
KERKNIEUWS
Bfroepbaar: Aan de Theol. School te
Apeldoorn zijn geslaagd voor het candi,,
daatsexamen en mitsdien beroepbaar
gesteld de heren G. J. Buys, Aalsmeer;
W. van Heest, Amsterdam; W. de Joode
Apeldoorn; A. Rebel, Rotterdam-Zuid;
H. v. d. Schaaf, Amsterdam; M. C. Ta-
nis, Rotterdam-West; Sj. Wijnsma te
Hantum en S. van ZwoU, Rotterdam-
Oost. Voor het prop. examen zijn ge
slaagd de heren F. Bakker te Biezelinge
en J. Brons te Ermelo.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen: te Leiden iDs W. de Wit
te Moerkapelle.
Lederen damesmantels v.a. 124.
Lederen herenjassen v.a. 139.
Lederen broeken 69j
Rund led. jekkers
van 104.50 nu 79.
Vesten, bruin of zwart
47.50
Lederen wanten
4.50
Lederen caps v.a.
5.—
Korte laarsjes.
bruin of zwart
23.25
Vachtvesten
28.50
Div. soorten led. tassen v.a.
10.50
Vachtwanten
17.50
Fietstassen, extra groot en
met leer versterkt
14.75
Handschoenen pr. kwaliteit
5.90
Witte caps
2.25
Div. soorten petjes,
rib-fluweel
6.45
De bekende poloroid-bril
4.75
Een verder 1001 artikelen, welke
tegen speciale prijzen worden aan
geboden.
Schepenstraat 111115,
Tel. 82950 Rotterdam-BUjdorp
