Behandeling Gemeente - begroting 1953 te Middelharnis ""^je^^ Een veelheid van problemen aangesneden. Grote eenstemmigheid over het beleid van B. en W. >f Wel een aandrang om de kapi taals-lasten niet te veel naar de toekomst te verschuiven. ülgemene Beschouwingen fl -bed iiï ook voor U ideaal! Gebroken trots' De begroting van de Stichting Drinkwater leiding voor het eerst openbaar behandeld Plan voor vloeivelden in Ouddosp „Het publiek moet weten Vrijsielling reinigings- rechien gevraagd Lekker Warm en volkomen geruisloze vering. Niei zo somber over c/e finaniiën! VERVOLGVEKHAAL 95 Biz. 2 „lBït<ANt»lËïf-NIBUW&" Woensdag!? Decernbe, Voor het eerst in de geschiedenis van de Stichting Drinkwaterleiding Goeree- Overflakkee werd er een overigens nog maar gedeeltelijke openbare bij eenkomst van de leden der algemene vergadering gehouden. Dit geschiedde Dinsdagmiddag in het zaaltje naast het gemeentehuls van Middelhamis, Vv^aar het dagelijks bestuur van de stichting met genoemde leden tesamen kwamen ter behandeling van het jaarverslag 1951 en de begroting 1953. De bijeenkomst werd gepresideerd door de stichtingsvoorzitter burgemeester D. Rijnders van Middelharnis en Sommelsdijk. Nadat eerst enige tijd in besloten zit ting was vergaderd werd tot openbaar heid overgegaan. Bij welke gelegenheid de voorzitter een korte rode hield, waar in hij op het bijzondere van deze eerste openbaarheid wees. Het bedrijf staat voor de noodzaak van herziening der tarieven en deze herziening dient zo breed mogelijk te werden behandeld. Het vraagstuk van het tarief leeft on der de bevolking en' het publiek dient er ook bij betrokken te worden. Het moet weten welk een achtergrond de cijferö hebben. De voorzitter attendeerde vervolgens op de invoering van een nieuwe bedrijfs administratie, geheel op moderne leest geschoeid. Deze nieuwe methode moest worden gevolgd om te kunnen komen tot een juiste kostprijsbepaling van het water en eerst als deze bekend is kan rnen het nieuwe tarief gaan behandelen. Terzake de begroting hoopte spr. dat de leden van de algemene vergadering een juist inzicht verschaft zou zijn in de zaken van het bedrijf. Er zijn thans over al meters geplaatst en dit heeft tot ge volg gehad dat hst watei-verbruik aan zienlijk is teruggelopen. Spr. mem.oreer- de dat men niet meer dan 500.000 kub. m. water per jaar kan afgeven. Als er meer gebruikt wordt komt men in de toekomst in grote moeilijkheden. Van 1952 mag verv/acht worden dat er 120.000 kub. meter minder gebruikt zal worden dan vorig jaar en dat men der halve beneden 600.000 kub. m. komt. Dit houdto.a. ook in minder verbruik van electrische stroom van 5000 kWu, hetgeen natuurlijk een financiële be sparing betekent. In Ouddorp is het plan om bevloeiïngs- velden aan te leggen. In principe is er al een overeenkomst met de polders ge troffen, maar deze moet nog onderte kend worden. Door hydrologen is gewezen op het gevaar van watertekort in de toekomst. Met de vloeivelden hoopt men dit ge vaar te bezweren. (Er zal evenwel niet ineer v/ater voor het bedrijf ter be schikking komen; door de vloeivelden kan de Ouddorpse watervoorraad op peil worden gehouden. Red.) Deze velden komen in de polder West-Nieuwland. Met de aanleg van het derde kanaal, de bevloeiïng en de totale bemetering zal het bedrijf aan het eind van de in vesteringen zijn. De voorzitter merkte hierbij op, dat het bedrijf in 1934 wel wat summJer is opgezet. Bij het bepalen van het nieuwe tarief dient rekening te worden gehouden met deze investerin gen. Het bestuur hoopt, dat als alle werken zijn uitgevoerd, de watervoor ziening tot in verre toekomst is zeker gesteld, zij het via de bemetering! Tenslotte merkte de voorzitter nog op dat in de begroting de vaste lasten over diverse posten zijn verdeeld. Opmerkingen uit de algemene vergadering. De algemene vergadering behandelde dan de begroting 1953 van het water leidingbedrijf. Door verschillende leden werden over bepaalde posten opmerkin gen gemaakt of vragen gesteld. De heer J. Ie Comte, Sommelsdijk, vond de duinen onrendabel bezit. De kosten zijn even hoog als de inkomsten! De voorz. antwoordde dat dit in de pacht zit. Overigens ontkomt men niet aan de kosten van toezicht. De jacht zal v/orden bekeken! De heer Ie Comte vroeg voorts of de onrendabele gebieden die 4 procent zullen opbrengen niet al uitgevoerd zullen kurmen worden. De voorz. antwoordde, dat hiervoor voorstellen in een volgende vergadering zijn te wachten. Het wordt tegelijk met te tarifiëring onder handen genomen. De heer Mijs vond het een vrij hope loze zaak, dat men door meer uitgaven het verbruik moest beperken. Voorts had deze spr. de indruk dat men de uit gaven zoveel mogelijk naar de kapitaal- dienst verschuift. Spr. noemde dit de ellende naar de toekomst verschuiven! De voorzitter verwees met zijn ant woord naar de toelichting bij de begro ting. De heer M. K. van Bek vroeg naar de autokosten. Volgens spr. kon daar wel een paar duizend gulden bezuinigd wor den. De voorz. zette uiteen dat twee auto's nodig zijn, een voor het Westen en een voor het Oosten van de streek. De heer L. v. d. Waal vroeg zich af waarom de ene auto zoveel meer moet rijden. Spr. meende, dat men dikwijls onnut op de weg zit. Voorts informeer de de heer L. v. d. Waal naar de func tie van fitter-chauffeur." De voorz. deelde mede, dat de Che vrolet, de grotere auto, altijd meer zal kosten. De fitter-chauffeur" komt in volgende vergadering aan de orde. Een en ander heeft v/el de aandacht. De heer L. v. d. Waal wees er op, dat de bevolking zeer grote interesse voor de W8,terleiding heeft. Men weet wat er op het spel staat met het tarief en men mag verwachten, dat er zo zuinig mo gelijk zal worden gewerkt. Dezelfde spr. stelde dan vragen over kosten van afrastei'ing en het begro tingscijfer voor plaatsen van waterme ters; 400 meters zullen veel meer uren vergen dan men tot heden aan het plaatsen van meters besteedde. De voorzitter antwoordde, dat het be stuur hierover nog geen besluit nam. In volgende vergadering zal er meer van te zeggen zijn. Spr. zal dan een totaal overzicht geven van de technische dienst. ,,Maar we behandelen nu de begro ting!" merkte de heer L. v. d. Waal op. ,,'t Is maar een raming!" v.^ees de voorzitter aan. De heer D. v. d. Waal wees er dan op, dat er 6000 uren voor achterstallig on derhoud zijn geraamd, terwijl men aan geeft, dat het onderhoud behoorlijk is. Spr. vergeleek met dezelfde posten uit vorige begrotingen. Ook hierop antwoordde de voorzitter dat deze zaken in nadere studie zijn. Binnen zeer afzienbare tijd wordt een volgende algemene ledenvergadering ge houden, waarin het bestuur verdere mededelingen kon doen. Na nog enkele vragen en opmerkin gen werd de begroting zonder stem ming vastgesteld en volgde opheffing van de openbaarheid. Men vergaderde in comité verder. Aan de toelichting van het dagelijks bestuur op de begroting 1953 van de Stichting Drinkv/aterleiding ontlenen wij o.a. het navolgende: Uit de toelichting op de begroting. Uitgaande van de thans geldende voor waarden en tarieven, werd als water opbrengst (die blijkens het jaarverslag over 1951 heeft bedragen 226703,—) voor 1953 geraamd 238525,zijnde een vermeerdering van 11822, Als meterhuur (waarvoor in 1951 werd ontvangen 3931,werd voor 1953 geraamd 5000, Inclusief de opbrengst uit de exploi tatie van duinen en werkzaamheden voor derden, zijn de totaal exploitatie ontvangsten voor 1953 geraamd op 250753,tegenover 240392,12 wer kelijke ontvangsten in 1951 en 245000 geraamde begroting voor 1952. Tengevolge van de overgang naar de algehele meterplaatsing in het verzor gingsgebied, waren ook gedurende 1952 nog niet alle aansluitingen gedurende een aaneengesloten periode van een con trole-meter voorzien, zodat het momen teel moeilijk is een duidelijk beeld te verkrijgen van het Vv'erkelijk te ver wachten oververbruik. In dit verband is het vermeldenswaard dat waarschijnlijk in hoofdzaak als gevolg van verdergaande meterplaat sing gedurende de periode Januari tot en met Augustus 1952 het waterver bruik met ruim 80.000 m3 terugliep ten aanzien van het verbruik in diezelfde periode over 1951. Met betrekking tot de Exploitatie lasten moet worden vermeld, dat deze van 240.392,12 werkelijke uitgaven in 1951 en van 231.200,geraamde uit gaven in 1952, volgens de raming voor 1953 zullen stijgen tot 252.746, Deze aanzienlijke stijging ontstaat na genoeg uitsluitend door de bijzondere zware belasting veroorzaakt door kapi taalsuitgaven, verband houdende met de aanschaffing van watermeters. Ofschoon uit technische overwegin gen voor het bedrijf onmasbaar, komen tot op heden uit deze investering nage noeg geen inkomsten voor het bedrijf, zodat die een aanzienlijke verzwaring van de lasten veroorzaakt. Bedroeg volgens het jaarverslag over 1951 het totaalbedrag aa nrente en af schrijving 108058,volgens de begro ting 1952 114500.zo moest daar voor in 1953 worden geraamd 122.797, zijnde derhalve een toename van lasten ten opzichte van 1951 met 14739.en van 8297.in vergelijking met de begroting 1952. Zoals hierna berekend, wordt het ex ploitatie-tekort op de gewone dienst voor 1953 geraarhd op 1993. Aangenomen moet worden, dat als ge volg van de aanleg van vloeivelden in Ouddorp (nodig tot behoud van een vol doende voorraad drinkwater), v/aarom- trent in 1952 reeds een principiële be slissing genomen werd, de exploitatie lasten nog eens aanzienlijk verzwaard zullen worden. Immers, dan komen ook de kosten van stroomverbruik en bedie ning ten laste der exploitatie. Ook deze uitbreiding levert voor het bedrijf ge nerlei meerdere inkomsten op en het zal dan ook niet moeilijk vallen na te gaan met hoeveel het hierboven berekende exploitatie-tekort nog jaarlijks zal stij gen. Kleine reserve. Daar de Stichting momenteel slechts beschikt over een reservefonds van 15.000.heeft het bestuur zeer te recht een kleine commissie ingesteld, die zal hebben na te gaan op welke wij ze het evenwicht tussen uitgaven en in komsten bij het bedrijf zal kunnen wor den bereikt. Aanpassing van de huidige tarieven, welke (zij het incidenteel ge- v/ijzigd) van de aanvang van het be drijf af dateren, aan de sedert dat mo ment sterk gewijzigde omstandigheden zoals loon- en prijsverhoudingen, zal onvermijdelijk zijn. De sociale taak, welke een waterlei dingbedrijf mede vervult, maakt een duidelijke uitspraak over de grens tus sen de economisch noodzakelijke en de sociaal verantwoorde hoogte van de ta rieven, niet eenvoudig. Mede daardoor kon deze aangelegen heid met de daaraan verbonden finan ciële en economische vraagstukken tot nu toe door voornoemde commissie dan ook niet tot oplossing worden gebracht in die zin, dat concrete voorstellen daar omtrent aan het Bestuur kunnen wor den voorgelegd. Moderne administratie ingevoerd. De commissie geeft zich er zeer wel rekenschap van, dat indien aan de alg. vergadering beslissingen ter goedkeu ring worden voorgelegd, de desbetref fende besluiten gedurende een reeks van jaren van kracht moeten kunnen blij ven. De huidige bedrijfsadministratie ver schaft de commissie niet die gegevens, welke onmisbaar zijn om een juiste kostprijs, d.w.z. de kosten die uit eco nomische overwegingen noodzakelijk en verantwoord worden geacht, vast te stellen. Daartoe is o.m. nodig, dat alle kosten volgens gewijzigde inzichten verzanveld worden, om daarna te worden toegere kend aan het af te leveren product water". Dit bracht mede, dat gezocht moest worden naar andere wegen met betrek king tot de bedrijfsadministratie, waar door deze mede in de interne organisa tie wordt ingeschakeld, terwijl het voor de verantwoordelijke personen mogelijk wordt gemaakt het bedrijfsgebeuren na genoeg op de voet te volgen. Toepassing van de „Moderne Bedrijfs- Administratie" (M.B.A.), maakt het mogelijk, objectieve cijfers omtrent het interne van het bedrijf te verschaffen, waarvan stimulerende actie het gevolg kan zijn (z.g. budget). In dat geval zal de administratie niet alleen dienen voor vastlegging- van cijfers, doch daarenbo ven een richtlijn voor het bedrijfsbeheer kunnen geven. Een van de principe's van de gewij zigde administratie-methode is, dat zo veel mogelijk kosten, gedaan ten behoe ve van kapitaalsinvesteringen, aan die investeringen worden teogerekend. Daardoor worden die bijkomende kos ten ook voortaan in een reeks van jaren afgeschreven. Zulks in tegenstelling met het verouderde taoekhoudsysteem waarbij bijvoorbeeld alle salarissen van directeur, opzichter, administratief per soneel, alsmede de autokosten, bestuurs- De raad der gemeente Middelhamis'kwam Woensdagmiddag 2 uur bijeen ter behandeling van de gemeente-begroting 1953. Wethouder Vroegindeweij was na lange tijd van afwezigheid wegens ziekte, weer aanwezig. Bij de behan deling van de begroting hield iedere fractie een algemene beschouwing, waar bij verschillende gemeentelijke problemen werden aangesneden. Toch heerste er grote eenstemmigheid en in grote lijnen konden de leden zich met het beleid van B. en W .verenigen. In vier urentijds wist men de agenda af te werken. Burgemeester Rijnders opende de ver gadering met gebed. De notulen werden vastgesteld. De ingekomen stukken be vatten weinig nieuws, dan alleen wat goedgekeurde raadsbesluiten, begroting Bescherming Bevolking enz. Goedgevonden werd de sloot langs de Hoflaan te dempen. Eveneens werd goedgevonden het voorstel tot verhoging van crediet voor herstel Marietjespad. Hierbij merkte dhr Beversluis op, dat dit een tegenvaller was. Daarna kwam de behandeling van de begroting 1953 aan de orde. De voorzitter gaf vooraf gelegenheid tot het houden van algemene beschou wingen. Van iedere partij-fractie werd hiervan gebruik gemaakt. Dhr C. V. d. Meide wees op het grote werk van de samenstelling van de be groting. Hij dankte de'secretaris en de heer van Bodegraven voor de medewer king die aan de commissie, die de be groting had gezien, verleend was. Terugziende op 1952 vond spr. dat te veel was uitgegeven. Z.i. had b.v. de brandweer met Sommelsdijk moeten sa menwerken. Die last is te zwaar en in zijn mening hierover was hij niet ver anderd. De luxe auto voor de gemeente achtte hij boven de draagkracht. Gedane za ken nemen echter geen keer, waarom hij er een streep onder zette. kosten, sociale lasten e.d. nagenoeg ge heel direct ten laste van de exploitatie rekening van het betreffende boekjaar worden geboekt. Aldus wordt een kostenvermindering (dus lagere belasting)- bereikt ten op zichte van de jaarlijkse exploitatielasten waarop tenslotte de tarieven moeten worden afgestemd. Het nieuwe systeem brengt mede, dat voorkomen wordt, dat de standaardkost prijs van het water stijgt doordat las ten, die volgens het moderne principe over een reeks van jaren behoren te worden verdeeld, in éénmaal in één jaar ten laste van de exploitatierekening worden gebracht. Met andere woorden, ook de komende geslachten dienen de bijzondere lasten, die thans voor het be drijf ontstaan doch voor de toekomst gemaakt worden, mede te dragen. Op grond van vorenstaande overwe gingen is er toe overgegaan, om de voorgelegde ontwerpbegroting voor 1953 aan te passen aan de begrippen van de Moderne Bedrijfs Administratie. Daar door bestaat ook de mogelijkheid, deze begroting mede te laten dienen als uit gangspunt voor verdere studie der ta rieven-commissie, zij het dan, dat daar bij in acht genomen moeten worden de stijging der exploitatie-lasten voor ge projecteerde toekomstige uitbreidingen (zoals vloeivelden), alsmede een opslag van bijv. 10 procent van de exploitatie lasten voor momenteel nog onvoorziene hogere toekomstige kosten en reserve ring als in de statuten omschreven. De inkomsten, uit de verhouding Rijk en Gemeenten gaan achteruit, wat spr. begrijpelijk achtte. Na 1949 waren de uitkeringen abnormaal hoog, die nu langzamerhand normaal worden. Spr. was van mening, dat de Rijksbijdragen niet zouden meevallen en hij achtte de begroting op dit punt hoog. De posten havenopbrengsten waren zijns inziens ook veel te hoog geraamd en wel niet minder dan 10.000 Hij juichte toe, dat het einde in 't zicht v/as van de ha- venmisère, maar vond het een teleur stelling, dat de tonnenmaat te laag was waarvoor hij de aandacht van hogere autoriteiten vroeg. De zwemgelegenheid, die zeer urgent was, diende tot een oplossing te komen. In twee gemeenten die aan elkaar liggen met 10.000 inwoners is men hiermede achter op vele andere gemeenten. Over het woningprobleem zei spr., dat er meer aandacht diende te v/orden be steed aan particuliere bouw. Aan de au toriteiten diende hiervoor medewerking te worden gevraagd. Voorts wenste spr. meer verlichting bij de H.B.S. en Stationsweg en vroeg verder hoe het stond met de betege ling van trottoirs en de plannen van de Oost-Achterweg en de Vissersdijk. Hij besloot, dat B. en W. aan zijn wensen aandacht zouden besteden. De heer Krijgsman sprak namens de A.R.-fractie. Na eerst een woord van dank te hebben geuit voor de samenstelling van de begroting merkte hij op, dat de A.R.-fractie zich met het beleid van B. en W. in grote lijnen kon verenigen. Een verblijdend verschijnsel was, dat de meeste voor stellen m.a.s. waren aanvaard, waaruit bleek dat het beleid bij meerderen waar dering vond. Spr. prees de aangebrachte verfraai ing in de gemeente, de voorstellen ter beplanting en drong aan op verbetering van de gemeentetuin. Ook vroeg spr. aandacht voor de straten Vissersdijk, Visserstraat, Oost-Achterweg en Stati onsweg van een nieuw wegdek te voor zien. De plannen tot aanleg van een Rond-Verkeersweg, waardoor de be bouwde kom van het doorgaande ver keer wordt ontlast, vond zijn instem ming. Al wist spr. dat de woningbouw het grootste zorgenkind was voor B. en W. vroeg spr. hiervoor onverdeelde aan dacht en hoopte dat het toegestane bouwvolume 1951'52^'53 dit jaar re aliteit zou worden. De woonruimte-com missie bracht hij dank. De reeds aange kochte krotwomngen verzocht spr. spoe dig af te breken. De bestaande toestand van het Groe ne Kruis, consultatie-bureaux, t.b.c.-be strijding achtte spr. onhoudbaar. Stich ting van een wijkgebouw was dringend noodzakelijk; in samenwerking met an dere gemeenten diende een oplossing ge zocht. Komende op het punt brandweer, schetste spr. kort de noodzaak van goe- WO lensdag de blusmiddelen en prees het brand weercorps, dat uitgerust met goed m» teriaal, in staat is efficient op te tr» den. Namens zijn fractie dankte hij a Vrijwillige brandweerlieden, die hu, vrije tijd opofferden om paraat te kim nen optreden. Hij betreurde, dat het b» sluit tot aanschaffing van een nieuv spuit niet m.a.s. werd genomen en de 1 kerzijde tegenstemde. Ook zijn fraeti, was de hoge kosten bewust, maar gezia de verantwoordelijkheid èn t.o. de Eu» gerij èn bij dreigend oorlogsgevaar, ko, men niet anders handelen. Betreffende de speelweide in wordini vroeg hij aandacht van het particulie" initiatief om speel-attributen te verkr gen. De jeugdleider wilde hij hiervooij animeren. Zijn fractie was bezorgd over de toe nemende werkloosheid. Het college vai B. en W. zal moeten bezig zijn met plannen tot uitvoering van openbaii werken en verkrijgen van blijvend werli waarbij spr. dacht aan de uitvoering van het Havenplan e.d. structuurverbeter de werken.Gepoogd zal moeten worden klein-industrie aan te trekken. Bij uitvoering van werken drong spr aan dit te doen in vrij verband. Bij U.W.-arbeid beschouwt men zich te veel als een werkloze, voor wie in het ar beidsproces geen plaats is. De enige af doende oplossing zou een vaste oever verbinding zijn. In dit verband haalde spr. aan dat op een vergadering van A.R.-gemeentebestuurders het Tweeedi Kamerlid Stapelkamp, bij de beaprekin» over het werkloosheidsprobleem en aan' sluitende discussie levendige belang stelling toonde voor de Flakkee.se mn- gelijkheden. De aanwezige Kanierledei waren van oordeel, dat voor het welzij van de arbeidende stand een brug d oplossing kon brengen. Met deze sug gestie kon het college winst doen. Wat de gemeente-financiën betrof vond spr. dat die er niet zo daverend voor stonden. Al gaf de begroting '5J een onvoorzien van 11.200.- en stemde dit tot dankbaarheid, moest constateren, dat dit bedrag eigenlijk niet positief was. Zo waren b.v. de ha- veninkornsten begroot op de gewone wijze, terwijl door sluiting'van de haven wegens sluis-verbetering de inkomsta grotendeels zullen moeten worden mist. Wat betekenen 11.000 onvoorzien als alleen de nodige verbeteringen van het secretarie 9.600.- kosten, vr spr.? Hij maande aan, ,,de tering naar de nering te zetten", hoewel men ander zijds niet te conservatief moest zijn ii financieel opzicht, wanneer het ging om de levensbelangen van onze burger Wel achtte spr. het van belang precies te weten, hoe nu eigenlijk de finan- cieële verhouding was tussen Rijk m Gemeenten. Aan de Middenstand diende alle aan dacht besteed te worden en spr. vroe; of er van deze groep van de bevolkini klachten waren. Nogmaals drong spr. er bij het col lege op aan, om de goed functionneren- de reinigingsdienst voor de bevolkin; belastingvrij te laten geschieden. Tenslotte wees spr. op de klacht, dat het geestelijk-zedeüjk peil van de ge meente sterk nadelig veranderde. Niet in de eerste plaats achtte hij het de taak van de Overheid hieraan te dokteren, Hij achtte het de taak van de kerken en de ouders om na te gaan, v/at er aan de conserverende en opvoedende kracht ontbreekt om onder beding van genade maatregelen tetreffen. Wel vroeg spr, waar nodig de helpende hand van het college. Het geheim van alle zegen is te leven naar Gods Woord. Zijn dienst moet onze vreugde en vrijheid zijn. Met de wens, dat Gods zegen op allen die in dienst van de gemeente mocht nis ten, besloot spr. zijn betoog. De heer L. v. d. Waal (P.v.d.A,) dankte allereerst voor de overzichte lijke samenstelling van de begroting. Hij wees op de beschrijvingsbrief bij de be groting, waarin B. en W. opmerkten, dat de begroting 1953 een ongunstiger beeld vertoont dan in. 1952 door liet stijgen van het uitgavenpeil, terwijl dt inkomsten daarmee geen gelijke tred hielden. De uitkering gemeente-foiiÈ blijft een open vraag, die zoals dt commissie heeft opgemerktkan mee- en tegenvallen. Toch verheugde het spr, dat er een saldi van 11.200.was. Het som,bere geluid dat de commissie liet 22.) 99 DOOR HEKMAN NOORMAN En vermoedelijk hebben zij geen onge lijk. Ik althans heb ook mijn ogen niet in de zak. Kan ik je al gelukwensen, Lasterie, of In eens weet Abel wat hem te doen staat. Kom eens even mee, zegt hij, naar zijn lokaal lopend, dat nog leeg is. Daar vertelt hij onomwonden. Ik weet, dat ik je vertrouwen kan en je er met niemand over zult praten. Schrijf het briefje en ik zal zorgen, dat het Kea vandaag nog in handen komt, belooft de vriendin van Kea. En je kunt er op aan, dat van mij niemand te weten komt, wat er aan de hand is. Natuurlijk mocht zij gisteravond niet naar de club van haar vader. Het is zo duidelijk als wat. Het zal hard hard vechten worden, Dasterie, om Kea te krijgen, als je ze krijgt. Ofjullie moetenneen, dat is toch te gek Wat bedoel je? Nu ja, Kea is meerderjarig. Zij kanmaar nee, zó moet het toch liever niet, vind je wel? Die weg wil ik het liefst ook niet op. Ik weet het nog niet. In elk geval moet ih met Kea praten. We moeten een weg vinden. Om twaalf uur zal ik je het briefje geven. Ellenboom komt dan in het lokaal. Die heeft er ook al van gehoord. Het halve dorp weet er al van. Bij Piccardt is Jeannette met het nieuws thuis geko men en mevrouw Piccardt heeft zuur- zoet gekeken, doch haar gelaat klaar de op, toen men haar zeide: ,,Dat kan Lasterie wel uit zijn hoofd zetten. Steendam bedankt, natuurlijk feestelijk voor zo'n schoonzoon, 't Is anders niet slecht bekeken van Abeltje. Daar zit geld." Mary heeft niets gezegd. Zij was alleen heel bleek. Uit pure verveling en landerigheid gaat Abel deze middag naar Amers foort, waar hij wat door de straten en winkels bekijkt. Doch ook daar wijkt de onrust niet van hem. Om zeven uur is hij weer in het dorp. Endan neemt hij het besluit hij moet toch naar de pastorie, voor het gewone veertiendaag se bezoek om zijn moeilijkheden do minee voor te leggen. Het is toch een eerlijke zaak. En hij moet raad heb ben. Nauwelijks vijf minuten zit hij er, of hij steekt van wal.Mevrouw is er bij, maar dat acht hij niet het minste be zwaar. ,,Ik heb moeilijkheden", zegt hij, ,,en zou uw mening willen weten, dominee". Steendam weigert natuurlijk?" vraagt de predikant, flauw glimlachend ,,Weet u het ook al?" ,,Zijn er dan meerderen, die jullie hebben gezien. Maandagmiddag? Je deed niet verstandig Lasterie. Ik reed vlak achter jullie, een eindje, en be greep onmiddellijk de situatie. Maar van zelf heb ik er met niemand over ge sproken, behalve met mijn vrouw. An deren zullen het ook wel gezien hebben en dan weet je het wek Toen ik thuis kwam, heb ik mijnvrouw gezegdik moet Lasterie waarschuwen, want dat loopt mis". ,,Dle waarschuwing zou toen al te laat gekomen zijn, want toen had ik het ja-woord van Kea al", zegt Abel. Woensdagmiddag ben ik op de boer derij geweest. Steendam behandelde mij zeer onheus. Hij weigerde pertinent. Kea zal trouv/en met een boerenzoon en niet met een schoolmeester." Honend is zijn stem. Dominee Vervoom kan dat be grijpen, al keurt hij het niet goed. ,,Heb je na Woensdag Kea nog ge sproken, Lasterie Abel vertelt openhartig. „Voorlopig komt zij niet meer op dat zangclubje", oppert dominee Vervoorn. ,,Dus je weet niet, hoe Kea er over denkt na de weigering?" Dat weet Abel wèl. Ze hebben er im mers over gesproken vóór hij naar de boerderij ging? O juist. Peinzend kijkt de predikant hem aan. „En nu wou je raad hebben, hoe te handelen? Wat hebben jullie afgespro ken, of moet de eigenlijke afspraak nog gemaakt worden, als jullie elkaar straks ontmoeten?" i „Inderdaad, zo is het, dominee. Ik heb alleen de stellige verzekering van Kea dat zij mij niet zal loslaten, wat er ook gebeurt. Maar nu uw mening. Mag een vader zulk een eis aan zijn dochter stel len? En is die dochter dan beslist ge houden, aan die eis te voldoen? Dat be tekent dus, dat, stel het geval, dat Kea toegeeft, zij misschi enwel zal trouwen met iemand, voor wie zij niet de min ste liefde koestert? K&,n, mlag dat nu, dominee? U staat er geheel buiten. Ik ben belanghebbende. U kunt mijns in ziens het geval objectief bekijken". Met belangstelling kijkt mevrouw haar man aan: voor zo'n probleem heeft hij, bij haar weten, nog niet gestaan. „Ik geloof, dat een eis stellen, zoals Steendam doet, niet mag, Lasterie. Hij raakt daarmee in een tere zaak. Natuurlijk zou het mogelijk geweest zijn, zelfs waarschijnlijk, dat Kea ver liefd was geraakt op een boerenzoon en dan had Steendam zijn zin gekregen. Nu is dat niet het geval. Hij mag aan zijn mening niet vasthouden." .Precies mijn gedachte," meent me vrouw. ,,Dat weet ik, kind. Je hebt die al ge uit, toen ik je er Maandag over sprak. Maar hiermee zijn we er niet. Op pervlakkig geredeneerd, zou je nu kun nen zeggen: nu, wat heeft dat meisje zich dan iets van haars vaders eisen aan te trekken! En hier komt nu de moeilijkheid. Ik durf op dit moment in deze phase niet zeggen: ga je gang, trouwen jullie desnoods tegen de wil van de vader. De boerin zal wel geen partij zijn. Die zit lelijk tussen twee vuren, dat is voor haar ver van aangenaam. Maar dan tegen de wil van de vader trou wen. Dat kan natuurlijk. Misschien moet het wel eens zo ver komen, 't Is te hopen van niet, want dan is er veel bedorven. Vergeet niet, Lasterie, hij is haar vader! En die twee houden veel van elkaar, naar ik meermalen heb kun nen opmerken. Dan breekt er dus iets dat mogelijk niet meer kan worden her steld. En dat is geen kleinigheid. Zo- onmogelijk, dat Steendam tot andere der lijden. Eén van beiden in elk geval. Het is volstrekt niet onmogelijk, dat Kea, hoewel zij van je houdt en jullie een gelukkig huwelijk met elkaar zul len hebben, tóch met heimwee denkt aan haar vader. Voel je wél? Je moet deze zaak van alle kanten bekijken. Om kort te gaan: ik zou je dit wil len adviseren, maar vrijblijvend. Volg je het advies niet op, ik zal er geen mo ment aan denken, het je kwalijk te ne men. De kwestie is niet zo eenvoudig. Als ik jullie was, je bent nog jong, al ben je iets ouder dan Kea, ik zette niet door. Wachten jullie geduldig af. Dat kan ook, als de liefde echt is, waarvan ik overtuigd ben. Het is immers niet onmogelijk, dat Steendam to anderf gedachten komt, als hij ziet, dat jullie elkaar niet vergeten, al zien en spreken jullie elkaar niet? Ik zou dus voorlopig tijd willen winnen.' ,,Dan kan Lasterie lang wachten," in terrumpeert mevrouw. ,,Daar weten we niets van, vrouwtje Ik geloof ook niet, dat Steendam spoe dig van mening zal veranderen, ook a zou ik met hem praten. Dat ben ik na melijk van plan, als het geschik te moment er is. Ik ga er niet speciaa een bezoek voor afsteken. Dan begrijpt hij het allicht onmiddellijk en kan ziel' wapenen. Zo ongemerkt, op het juiste moment, dat kan gauw zijn, dat kan lang duren, wil ik hem polsen niet al leen, maar hem ook het mijns inziens verkeerde van zijn doen onder het oog trachten te brengen. Steendam is niet iemand, die gauw omvalt, integendeel Intussen, je kunt niet weten. Me dunkt dat je voorlopig dit geval eens moet aanzien, Lasterie. Jullie bent zeker van^ elkaar. Wacht af." „Maar, stel nu eens, dominee, ja, nie mand weet er iets van, maar je kunt toch niet weten, stel nu eens, dat Steen dam Kea zou willen dwingen te trouwen met een boerenzoon ,,Hij is er toe in staat," zegt me vrouw, die blijkbaar de boer goed kent, (Wordt vervolgd) horen, kon jiandelsbal; van 1 mill ^yijs van het met finaiicieële het met d kende in c bij de P.v.i ook plaat nienwinst in het best stem verk Komend opruiming de Stenen-v de gemeen denstand s de midd< ontplooid gedaan. H van de g< Spr. la; T.M.-diens van de bu protest Vi bestuur z Bij het heugde sp ruiming laten van liuurder, v/oonbaar Ook hij wekkend, zigd en deed een trent het voorlichti a.s. huur spr. nooc een Vere In de de toekt door sch der gem< lijke bez-\ volking school s zou bren derwijs toestand onmogel schikbaa De op( gedaan tot stich bouwsch van de tussen Spr. V Maatsch aanstelk kon mo| worden en zeide De spr. VOO zg. culti vroeg B culturel Opnie de jeugi pen en te bevo Voort normen Naar h van B. ten in nige aa van w aan de

Krantenbank Zeeland

Eilanden-nieuws. Christelijk streekblad op gereformeerde grondslag | 1952 | | pagina 2