De Synode heeft
gesproken I
De stad Goedereede
^fll
Herkingen's raad vergaderde onder
knetterend geweervuur
CHRISTELIJK WEEKBLAD OP GEREFORMEERDEN GRONDSLAG VOOR DE ZUID - HOLLANDSE EN ZEEUWSE EILANDEN
Maar hoe!
I kan ons blad
I Dinsdagavond NIET i
I VERSCHIJNEN.
I VRIJDAG 18 APRIL
Kaptein mobylette
ROUS ROYCE
Model met velgremmen f 418.-
Model met zware remnaaf f 433.-
compleet
compleet
Fa. WITVLIET - MIDDELHARNIS - TELEF.
73
"^11 hst
3^ykveHót
1
er^
GOEDE VRIJDAG
Adverteer in
„EILANDEN-NIEUWS"
Hoe het vroeger was y
'-PI
V.
Grond voor particuliere bouw
aangekocht
248te Jaargang
Zaterdag 12 April 1952
No. 2107
EiiATiDEn-niEuiiia
Verschijnt tweemaal per week. Woensdag en Zaterdag Bedactlebureau: Prins Hendrikstraat 14 Mlddelhamis Abonnementspitls 1.70 per kwartaal
Telefoon 17
Middelhamis
Giro 167930
Postbox 8
Telefoon
Drukkerij 19
Adv.-prijs 12 et
per mm. Bij
contract speciaal
tarief
Verleden week heeft de Generale Sy
node van de Nederlands Hervormde
Kerk enkele dagen vergaderd om haar
standpunt te bepalen ten opzichte van
de schoolkwestie in het algemeen en van
de kwestie-Hardegarijp in het bijzon
der. Deze bijeenkomst was inderdaad no
dig, daar er de laatste tijd groot rumoer
ontstaan was door de houding van de
Herv. Raad voor Kerk en School, die in
Hardegarijp de vrijzinnige kerkeraad
steunde in zijn strijd tegen de oprichting
van een Chr. Nat. School, die in hoofd
zaak uitging van rechtzinnige Hervorm
den. Men herinnert zich nog wel de ge
ruchtmakende rede van Prof. Van Nif-
trik in Utrecht, die daar namens ge
noemde Raad de zogenaamde Her
vormde" visie op het schoolvraagstuk
uiteenzette en de vele reacties daarop
in „Trouw" en andere bladen, alsmede
de redevoeringen van Dr Van Itterson,
de voorzitter van de Schoolraad.
Deze laatste sommeerde de Herv. Sy
node, in hoogste instantie het Hervorm
de geluid te laten horen in deze zin, dat
zy haar voorikeur zou uitsprelsen voor
(Ic bijzondere Ohr. School en daarbdy te
vens het RyWetonderwüs op de Openlba/-
Tft School zou bMjveu verzorgen. Hij zei-
de in zijn rede te Leeuwarden: Synode,
spreek!
De Synode heeft nu gesproken. Mis
schien zijn er in Nederland mensen, ge
weest, die verwacht hadden, dat de Sy
node de Herv. Raad zou desavoueren,
het beleid van dat orgaan zou afkeuren
en zich zou uitspreken zoals Ds van It-
terzon en duizenden Hervormden: ver
langen. Eerlijk gezegd, behoorden wij
niet tot deze optimisten. Wie de verhou
dingen in de Ned. Herv. Kerk kent en
wie weeet, met welk een fanatisme de
leiding haar speciale doeleinden na
streeft, wist tevoren, dat elk beroep op
de Synode om in de schoolkeuze partij
te kiezen vóór de huidige Chr. S<;hool
op een teleurstelling zou uitlopen. Het
is immers zó, dat de zgn. middenortho-
doxie, dat zijn de mannen van de nieu
we koers, aanhangers van het Barthia-
nisme, versterkt met wat slappe confes-
sinelen aan de rechterkant en een aantal
wat naar rechts opgeschoven, vrijzinni
gen aan de linkerzijde, die de macht in
de kerk stevig in handen heeft en niet
van plan is een duimbreed te wijken,
ook al ziet zij, dat de kerk door haar
politiek kapot wordt gemaakt. We moe
ten de situatie zó zien, dat de nieuwe
koers aangehangem wordt door drie
vierde van de predikanten en een groep
intellectuelen, die in staat zijn via de
organisatie de Synode te beheersen, doch
dat de meerderheid van het meelevende
kerkvolk, als het tot een stemming
daaronder kon komen, deze synode zou
wegvagen. Aangezien dit laatste helaas
onmogelijk is, kan zij ongehinderd haar
politiek doorzetten, waarbij zij van geen
wijken weet.
Op de eerste vergadering der Synode
kreeg de voorzitter van de Herv. Raad
Ds Dqkstra (die nota bene ook voorz.
is van de Vereen, voor Chr. MULO en
H.B.-lid van de Vereen, voor C.V.O.
er zijn nu eenmaal zonderlinge mensen
in de wereld) de gelegenheid het beleid
van de Raad te verdedigen. Hij deelde
mede, dat deze Raad in zijn geheel het
advies aan de vrijz. kerkeraad van Har
degarijp (dat zich tegen de Chr. School
richtte) voor zijn rekening nam. Hij de
biteerde daarbij de enormiteit, dat de
Raad geen voorkeur voor de Op. School
had uitgesproken en ook niet tegen de
Chr. School had geadviseerd!!! De Raad
meent, dat de opdracht der Kerk geen
andere mag zgn, ook op grond van de
Kerkbode, dan „christelijke eru openbaar
onderwijs gelijkelijk met het Evangelie
te dienen." De doopsbelofte eist geen
bepaalde keuze, maar vraagt slechts een
Christelijke opvoeding, die op beide
schooltypen moet worden bevorderd. Ds
Dijkstra beweerde, dat de Herv. Raad
ook Chr. Scholen had gesticht, maar al
is dit zo, hij vergat erbij te zeggen, dat
dit Protestantse scholen waren in Bra
bant en Limburg, waarbij recht- en vrij
zinnigen samenwerkten tegen Rome.
Het waren dus bijz. Chr. scholen van
het nieuwe-koers-type! Tenslotte vroeg
hij de Synode zich uit te spreken óf voor
kerstening van het gehele onderwijs óf
zich uitsluitend achter de Chr. School
te stellen. In het laatste geval zou z.i.
de kerk zich „verlagen"! Daarom zal de
Synode zich achter beide Bchooltypen
moeten stellen.
Zo men ziet, gaf deze voorz. geea on
zeker geluid. De argumenten, die de
laatste maanden zijn aangevoerd tegen
dit schoolsysteem, hebben blijkbaar geen
effect gehad. Deze heren willen zo graag
een „kerkelgk gesprek", maar dat dient
alleen om in hun schuitje terecht te ko
men. Zelf zijn ze niet voor enige logica
vatbaar. Dat een Christusbelijdende
Kerk aan zichzelf en aan haar belijdenis
verplicht is een positieve keuze te doen,
erkennen zij niet. Zij hebben een heel
ander kerkbegrip, een heel andere be
lijdenis, een heel andere theologie dan
die der Calvinistische reformatie. Zg
leven uit de synthese van rechts en links
uit de algemene verzoeningsleer, uit de
verwerping van de antithese. En daar
om hebben ze in hun hart een afkeer
van de Chr. School, die op gereformeer
de grondslag staat. Hun hart gaat uit
naar een school, die niet „sectarisch" is
en waar ieder Hervormde, ook de vrij
zinnigen, genoegen mee kan nemen, om
dat er een homoeopatisch verdunde reli
gie aan ten grondslag ligt.
En wat deed de Synode? Ze publi
ceerde na uitvoerige discussie (waarvan
natuurlijk weer niets in de krant kwam)
behalve wat Prof. v. Niftrik zei een
lange verklaring, die met 39 tegen 10
stemmen was aangenomen. Daarin
spreekt z\j als haar mening uit;
1. De Herv. Kerk is medeverantwoor
delijk voor het onderwijs, dat gekerstend
moet worden.
2. Zy doet geen algemeen geldende
keuze tusseni Op. en Chr. onderwas. De
kerk en de lidmaten moeten zich in elk
concreet geval opnieuw bezinnen.
3. Zq ziet een volledige oplossing
van het schoolvraagstuk slechts in een
principiële herziening van de wettelij
ke kaders voor het onderwijs. (m.a.w. er
moet een chr. staatsschool komen met
grote kerkelijke invloed).
4. Zij berust niet in de neutraliteit
der openbare school, doch evenmin in
het separatisme der chr. school.
5. Zij kan dus de ouders niet advise
ren in hun schoolkeuze.
6. Z^ is dankbaar voor de arbeid der
Chr. Scholen en gedenkt met eerbied
de voortrekkers ervan, (die door de
geestverwanten dezer synodale scriben
ten steeds te vuur en te zwaard werden
bestreden! Red.)
7. Zij draagt de Herv. Raad' voor K.
en S. op met zijn arbeid in de door hem
gevolgde weg voort te gaan! (aangen.
met 38—10.)
8. Zq neemt het advies van die Raad
inzake Hardegaryp (tegen de Chr.
schoolstichting) voor haar rekening!
(aangen. met 3018.)
9. zy wenst een conferentie van
Herv. instanties op schoolgebied.
Ziehier de korte inhoud der lange
verklaring. Zo men ziet is het Nlftri-
kiaanse systeem er prachtig in ver
werkt, een systeem, dat lijnrecht ingaat
tegen de grondbeginselen van het chr.
onderwijs. De Synode heeft gesproken
ea vóór ons ligt nu de officiële „Her
vormde" visie. Maar het is slechts de
visie van een itarty, die de Gerefor
meerde belijdenis verwerpt. Ze heeft
daarom vbor ons g«en autoriteit. Tegen
over deze Synodale encycliek handhaven
wij de goede Hervormde visie, gebaseerd
op Schrift en Belijdenis.
Intussen weten we nu, voorzover we
het misschien nog niet wisten, wat we
aan deze Synode hebben. Het systeem
der midden-orthodoxie, het stelsel van
Barth, het samengaan van christendom
en humanisme, de doorbraak-theologie
toegepast op schoolgebied wordt gepro
clameerd tot de officiële Hervormde vi
sie. De Synode make zich echter geen
S Omdat we D.V. Maandag aan-
S staande Tweede Paasdag hebben,
a. Het e.v. nummer komt uit D.V. g
illusies. Als zö meent, dat deze verkla
ring de mening der kerk weergeeft,
heeft zij het mis. Ons meelevend kerk
volk wenst, dat de Herv. Raad voor K.
en S. zijn verderfelijke activiteit staakt
en als de Synode de moed heeft deze
Raad aan te sporen op de ingeslagen
weg voort te gaan, dan zal zij de gevol
gen daarvan moeten dragen. Inplaats
dat zij olie op de golven heeft gegooid,
is met deze ogenschijnlijk zo vreedza
me, doch in wezen fanatieke nieuwe
koers-verklaring de knuppel in het hoen
derhok geworpen.
Wij geloven daarom, dat de reacties
op deze daad der Synode van dien aard
zullen z^jn, dat de Herv. Kerk in een
zeer moeilijke positie zal komen. De
Hervormden, die 100% voorstander zijn
van Chr. Onderwrijs, weten nu, dat zij
in hun Synode een principiële tegen
stander hebben te zien, al wordt dit ge
camoufleerd met mooie woorden als ker
stening en apostolaat. De strijd is be
gonnen. Hij zal worden voortgezet op
alle fronten. Hardegar^p zal voor de
Herv. Kerk een zeer lelijke en ernstige
nasleep hebben. Het is nu al opeabaar,
dat de activiteit van Synode en Raad
ten voordele strekt van de openbare
school. De Gereformeerden in de Her
vormde Kerk verwerpen om des begin
sels wille het Synodale standpunt en
vfg gaan voort te strijden voor het Chr.
onderwijs, zoals Groen van Prinsterer tn
vele anderen ons daarin zijn voorgegaan.
De Synode sprak. Zoals te voorzien
vms, sprak zij verkeerd. Wij gaan dus
in het vervolg de strijd voeren op twee
fronten: tegen de vrijzinnigheid én te
gen de halfheid der midden-orthodo.>cie,
belichaamd in de Herv. Synode.
v. K.
ond»r d»
kulptnotoren!
Prijzen vrijhlijoend.
Thans op gemakkelijke betalingsvoorwaarden leverbaar.
Goede VrlJdagr Moet het een eiv
kende christel^ke feestdag wor
den? Pasen, de feestdaig by uit
nemendheid.
Het is langen tijd al een oude vraag,
of Goede Vrijdag op één lijn moet wor
den gesteld met de andere Christelijke
Feestdagen. Bedoeld dan in die zin, dat
deze dag dus algemeen als een dag zal
worden beschouwd, waarop het gewone
leven stilstaat en waarop gerust wordt,
om te gedenken het heilsfeit van Chris
tus' sterven op Golgotha.
In de Middeleeuwen! reeds probeerde
Rome deze dag meer in ere te brengen
en met allerlei symbolische handelin
gen, werd op grootse wijze het lijden en
sterven van Christus herdacht.
Toen de Hervorming kwam, viel, ook
als reactie tegen Rome, de plechtige
viering van Goede Vrijdag- weer geheel
weg, In de 16e en 17e eeuw werd de
Goede Vrijdag dan ook niet tot de ker
kelijke feestdagen gerekend, door Lu
ther niet en door de Gereformeerden
niet. In de Dordtse Kerkordening wordt
van de Goede Vrijdag geen gewag ge
maakt. (Wel in de Remonstrantse Ker-
kenordening van 1612).
Na de opkomst van het Piëtisme werd
deze dag weer algemeen gevierd. In de
19e eeuw doken in de Hervormde Kerk
herhaaldeUjk voorstellen op, om Goede
Vrijdag tot een kerkelijke gedenkdag te
maken. Er ontstond zelfs een; „Comité-
Goede-Vrijdag-Herdenkingsdag."
Opmerkelijk bij deze aloude vraag is
dit, waar de Kerk deze dag niet alge
meen erkent, dat de Overheid het ook
niet doet. Bg Pasen en' Pinksteren volgt
de Overheid de gedragslijn der kerk, en
erkent deze tweede feestdagen. In de
Zondagswet is de Goede Vrijdag niet bij
de algemene erkende feestdagen opge
nomen. Een spalkend voorbeeld dat de
Overheid de opvatting van de Kerk
volgt, blijkt duidelijk bij de Tweede
Kerstdag. In 1911 heeft de Paus de
Tweede Kerstdag als feestdag geschrapt.
B\j arrest van de Hoge Raad op 13 Mei
1912 is uitgemaakt, dat de arbeid op
Tweede Kerst<to;g niét valt onder de
Zondagswet.
De aandrang t-ot de erkenning van
Goede Vrgdag kwam meestal het sterkst
uit de vrijzinnige hoek. Eigenaardig: zij
die de Godheid van Christus en de be
tekenis van Zijn zoendood ontkenden,
riepeni het hardst om erkenning van de
dag, waarop die zoendood een feit werd!
Nu kunnen wij de vraag stellen, of
het gewenst is, het streven te steunen
om Goede Vrijdag tot een erkende feest
dag te krijgen. Ongetwijfeld heeft de
Kerk des Heeren op deze dag wel bij
zondere reden om te herdenken. Maar
er zijn gevaren. Enerzijds dat men van
deze dag een dag maakt van uitgaan en
pleizier, anderzijds, dat men Goede Vrij
dag gaat zien als een soort heüige dag.
Dat men er toe komt, om over het lijden
van Christus In vals en ongezond sen
timent te mediteren! Cheyne dichtte
daar zo schoon van: „Ik deed als Jeru-
zalems' dochters weleer. Ik weende
om de piin van de lijdende Heer',
maar ik vroeg niet, mijn ziele, doorziet
ge uw lot; hoe zult giJ rechtvaardig ver
schijnen voor God?" Golgotha was nood
zakelijk, maar met Golgotha is het niet
uit! Pasen is de feestdag bij uitnemend
heid, daar werd de dood verslonden tot
overwinning en de Gekruisigde Overwin
naar van dood en graf. Christus bewees
er te zijn de Zoon van God naar de
Geest der heiligmaking uit de opstan
ding der doden.
Het is goed, zeer goed, dat op Goede
Vrijdag een avondkerkdienst wordt ge
houden, om bij het sterven en begraven
van de Heere Christus stU te staan. Dat
op zijn minst. Maar al aanstonds
richt zich toch de blik tot de alles over
treffende heerlijkheid van de Paasmor-
gen in den hof. Met het kruis en met
het graf is het zoals wij zeiden niet uit,
kón het niet uit zgn, want dan was er
nimmer behoudenis geweest.
Gelukkig hii of zij, die wat van de
diepte der vernedering van de Gezegen
de Borg voor eigen hart heeft leren
kennen en kan zeggen, dat heeft Hg nu
ook voor miJ geleden en gedaan. En nog
heerlijker wanneer het opstandingsfeest
in het hart mag worden beleefd: zo een,
kan waarlijk Pasen vieren!
WAARNEMER.
Het meest gelezen blad In du rayon 11
en legde Hem in een graf,
hetwelk uit een rots gehouwen
was. (Mare. 15 46b.)
God de Heere had Jozef van Arima-
thea grote rijkdom gegeven, maar of
schoon hij zoveel goederen bezat, wilde
hij toch nog meer bezitten, hij moest
bovendienl toch nog wat hebben, en dat
was hem meer waard dan al zijn geld
en goed, dan al de eer en aanzien wel
ke hij genoot, en dat ene.dat hij be
geerde, was het dode lichaam van de
Heere Jezus. Hier vroeg hij naar geld
noch ere, al had hij er ook vroeger naar
gevraagd, want wij lezen, dat hij zich
verborgen hield om de vreze der joden,
maar nu alles weg is, nu alles in de
dood is gegaan, nu treedt hij, de rijke,
aanzienlijke man te voorschijn om de
dode Heere Jezus te eren. Ja.' ja! al
woedt de duivel nog zo hevig, nochtans
God waakt over Zijn kinderen, en zorgt
dat geen been van hea verbroken
wordt, Ps. 34 vs. 21. En zijn zij in God
waarlijk rijk geweest, zo zullen zij ook
in de dood met de rijken zijn, opdat Je-
saja 13 vervuld worde aan het Hoofd
én aan de leden. Zie, zulk een rijk, aan
zienlijk man wachtte op het koninkrijk
Gods, op het koninkrijk Christi, maar in
het verborgene. Een eerlijk raadsheer
was hij, want eerlijk maakt de Heere
de Zijnen, zelfs voor dat zij voor Hem
durven uitkomen, huichelaars zijn zij
niet, want zij hebben zelfs van hun
jeugd af recht en gerechtigheid lief. Het
schijnt ons een waagstuk voor de Heere
uit te komen, een heldenstuk maar één
woordje voor Zijn waarheid te spreken,
als. het er om gaat, en men lieden te
genover zich heeft, die de waarachtige
Heere Jezus niet kennen. Jozef van Ari-
mathea verstoutte zich, en vroeg om
het lichaam van Die gekruisigde, want
meer was dat dierbare lichaam niet in
de ogen van hen, die het in handen had
den. Een waagstuk, een heldenstuk was
het, maar het was de Heere, die er de
moed toe gaf. En Pilatus, die van de
Heere niets wilde weten, ach! wie
heeft de ware waarheid lief? waar
heid ,en recht gelden bij Pilatus niet,
maar Jozef van Arimathea, die rijke,
hooggeplaatste, aanzienlijke man kon
hg toch zo niet afschepen, en met de
grootste beleefdheid en welwillendheid
schenkt aan Jozef het lichaam des Hee
ren, dat hij zonder diens tussenkomst,
rustig aan de willekeur der woeste sol
daten zou hebben prijsgegeven. Pilatus
weet niet wat hg weg geeft, Jozef van
Arimathea niet, wat hij ten geschenke
ontvangt.
De Heere echter werd gelegd in fijn
lijnwaad, daardoor heeft de Heere voor
ons ook een fijn blinkend lijnwaad be
reid, waarin wg goed geborgen zgn, als
de dood komt. En nu werd de Heere in
een tuin, in een hof gedragen. In de hof
Eden is Adam gevallen, in die hof heeft
hiJ van de verboden boom gegeten, en zo
zich zelven en al zijn nakomelingen van
de schatten van het eerste Paradijs be
roofd! In een hof lijdt Christus, wor
stelt hij in de gebede tot de bloede toe!
Nu wil Hij ook in een hof begraven
worden, en in een hof opstaan en al
daar aan een Maria Magdalena verschij
nen!, van wie Hl^ zeven duivelen uitge
worpen had. In een hof gelukte het de
duivel Eva van de levende God af te
trekken, in een hof moet Maria haar
God en haar Heere wedervinden en
de duivel is overwonnen voor eeuvrig!
In een hof wil Hij opstaan, maar ook in
alle eeuwigheid in een hof leven, want
zo spreekt Hij tot de moordenaar: he
den zult gU met 'M^ in het Parades s^in.
In een nieuw graf werd de Heere ge
legd. Uw graf, mgn graf, waar zal het
zgn! maar Christus graf moet een irieuw
graf zijn. In een rotssteen is het gehou
wen, opdat de onmogelijkheid bestaan
zoude, dat het lichaam door de muren
kon verdwijnen. Een zware steen werd
er voorgelegd, en des te beter, want
hoe vaster gesloten, hoe vreselijker het
graf van de Heere Jezus wordt, een wa
re kruitkamer voor de hel. Sleep vriJ
Goedereede is een van de oudste plaatsen van ons eiland. Er was reeds
sprake van ten tijde van Graaf Herman van Veringen, (die men ook wel
Contractus noemde) in het jaar 1065. Hugo de Groot schreef in een brief,
dat deze plaats reeds in 1040 bestond. Van Dam in zijn werk over Goe-
ree-Overflakkee vermeld, dat het een grote koopstad is geweest „die van
tijdt tot tijdt oock is aarigegroeydt, soo dat ze eyndelyck gefortificeert is
fe.^
s .^^ÊÊÊÊÊ^^i
en met een stercke Muyr omtogen, versien met heerlijcke poorten eni
groote valbruggen." Ongeveer in het jaar 1330 verkreeg deze plaats reeds
stadsrechten. Wanneer men Goedereede binnenkomt, krijgt men nog een
steedse indruk, niet alleen door de hoge oude huizen; maar vooral door
de torenl die domineert.
De toren van Goedereede is inder
daad de trots van deze plaats en
eigenlijk van het gehele eiland. Om
trent de tiJd wanneer de toren is
gebouwd bestaat verschil van me
ning; sommige onderzoekers menen
van in 1432, anderen in 1466, waar
bij de bouw zou beëindigd zijn in
1512. Het zou dus 46 jaar geduurd
hebben eer de toren zijn hoogte had
bereikt. Vanuit Delft heeft men in
het laatst van de vorige eeuw een
onderzoek ingesteld, waarbij men tot
het resultaat kwam, dat de bouw
in 1414 Was begonnen en in 1452 be
ëindigd, zodat hij na 38 jaar zou vol
tooid zijn. In 1552 was de toren reeds
het eigendom van de Staat. De hoog
te is 39,5 meter.
In 1833 brandde er een licht op,
dat in 1879 werd vervangen door een
lenticulair lamplicht naar de uitvin
ding van Tresnel. De toren was toen
in de toestand, zoals op het plaatje
is te zien. Vóór de tgd werd de to
ren ook als lichtbaak voor de zee
lieden gebruikt, maar op zeer pri
mitieve wgze. De spits was er reeds
vroeger afgenomen en op het plat
was eeni huisje gebouwd met ramen
naar de zeekant. 's-Nachts brandde
er een kolenvuur in, dat door een
blaasbalg werd aangewakkerd. Dit
kolenvuur werd 4 maanden gestookt,
van 1 Dec. tot 1 Maart, later 8
maanden en wel van 1 Sept. tot 1
Mei, in 't laatste van de 17e eeuw
elke nacht. Met de bouw van de
Wester-vuurtoren te Ouddorp, heeft
deze toren als vuurtoren Eifgedaan.
Jammer, dat er aan dit mooie his
torische bouwwerk zoveel is ge
knoeid; in 1895 zijn er nieuw ge
bouwde pilaren aangebracht, die ab
soluut niet in overeenstemming zijn
met de bouwstijl. We hadden toeni
helaas „Monumentenzoi'g" nog niet,
de restauratie zou dan op andere wij
ze zijn geschied. Gelukkig is men er
nu op bezig, de toren in zijn oude
vorm te herstellen.
In de eerste tijden van zijn be
staan, lag het stadje Goedereede on
middellijk aan open water en kreeg
het door de gunstige ankerplaats
waaraan de stad waarschijnlijk zijn
naam heeft ontleend een bloeien
de scheepvaart en haringvisserij.
Waar dus thans de lange buitenha-
ven (naar het havenhoofd) gelegen
is, die tussen de polders doorkron-
kelt, was toen alles open water. De
eigenlijke haven begon eerst aan de
toenmalige Waterpoort, t.o. het pimt
waar thans het MeUcdijkje op de
Noordhavendijk uitkomt.
Op het plaatje kan men duidelijk
de oude huizen op de Markt onder
scheiden. Rechts ziet men de schut
ting van de Bewaar-, brei- en naai
school", een flink gebouw met over
dekte speelplaats. Ruim 50 jaar gele
den is daar de.openbare school en
het schoolhuis gebouwd. Volgens de
heer den Eerzamen in „Folklore en
Taal" woonde daar toen de oude
„meester Koning" en later Klaver
en de Jong.
In de havenkom ziet men de oude
Kof-schepem, die de beurtvaart op
Rotterdam onderhielden. Dergelijke
schepen kwamen ook met turf aan.
Het „pakwand" langs de haven is nu
vervangen door een stenen glooiing.
Er is over dit oude plaatje, dat in
vroeger eeuwen een welvarende stad
was, nog veel te vertellen. Bij ande
re oude foto's komen we er nog eens
op terug.
„Ommia mutdntur, nos et muta-
mur in illis" zou er van gezegd kun
nen worden: alle dingen veranderen
en wij met hen.
balken en grafstenen aan, gij wereld en
helle! om Christus te begraven en Zijn
graf toe te metselen. Als dit kruit vuur
vat, vliegen al uw paleizen en vestin
gen in de lucht. Dat is van oudsher de
vrucht der opstanding Christi.
Dr H. F. Kohlbrugge.
De raad der gemeente Herkingen kwam Dinsdagavond in openbare vergade
ring bijeen. De agenda werd op zeer gemoedelijke wijze afgehandeld, al werden
de besprekingen gestoord door hét knetterend geweer- en mitrailleurvuur van
de Nationale Reserve. Er ontstond zelfs een brandje op het schoolplein voor
het gemeentehuis en de knallen waren zo hevig, dat bij de rondvraag een deel
van de bespreking ons ontging. Men maakte dan ook enige haast om de ver
gadering te beëindigen, waarna het college zich „in de gevaarlijke zone" begaf.
De voorz. Borg. v. Heyst opende de
zitting met gebed. Hij wenste het af
wezige lid de heer van Wageningen al
geheel herstel toe. De notulen werden
vastgesteld.
Onder de ingekomen stukken waren
enige goedgekeurde raadsbesluiten; een
mededeling dat het raadsbesluit tot aan
koop van een ambtswoning van de bur
gemeester is goedgevonden bij besluit
van G.S. van 19 Febr.
De raad ging er mee accoord dat 1/6
van het nadelig exploitatietekort voor
rekening vai de gemeente komt, wat
neerkomt op ongeveer 200.per jaar.
De voorz. zegde dank voor de mede
werking van een betere huisvesting
voor hem en zgn gezin. Het kan echter
nog enigen tijd duren eer de voorz. de
woning kan betrekkens.
De balans-, winst- en verliesrekening
en jaarverslag van de Emgo over 1951
werd aangeboden en goedgekeurd.
Besloten werd tot het verhogen van
het rek. crt. crediet bij de Bank van
Ned. Gemeenten. In verband met de
moeilijke verkrijging van geld op de
particuliere markt besloot de Bank het
crediet te verhogen tot 30.000.
De verordening op de heffing van be-
grafenisrechten i.v.m. met aflopings-
termijn werd ongewijzigd vastgesteld.
In verband hiermede zei de heer J. C.
KaUe, dat er voor de rijdende baar 5.-
moet betaald worden. Spr. vond dit ta
melijk hoog en vroeg afschaffing van
deze last.
De voorz. antwoordde dat dit besluit
indertijd verstandig is geweest, omdat
hierdoor iets van de diensten die de ge
meente bewijst, vergoed wordt. De kos
ten zijn hoog.
De heer J. C. Kalle informeerde of er
ook een glas kan afgeschaft worden
voor over de kist, wat de voorz. liever
door het Groene Kruis zag uitgevoerd.
Dat zal worden voorgesteld.
Verder wees de heer Kalle er op, dat
het haarhuis je op het kerkhof zeer in
verval is. Hij vroeg of het niet mogelijk
was dit te verbeteren en ook, om een
kleine aula te bouwen.
De voorz. vond het baarhuisje slecht
en een onderkomen voor de begrafenis-
gangers. noodzakelijk. Middelen tot dek
king zijn er helaas niet, het is echter
een wens, die mogelijk in betere tijden
gerealiseerd kan worden.
De verordening werd daarna vastge
steld.
Vastgesteld werd de gemeentelijke
vergoeding bedoeld in de L.O.-wet 1920
voor de beide biJz. scholen.
De, Ver. Chr. Schoolonderwijs op Ger,
Grondslag moet nog restitueren 136.
als te veel genoten op het bedrag van
1382.—, eni de Herv. School 465.—.
De schoolgelden rfjn dit jaar meegeval
len.
De gemeentelijke vergoeding voor het
vakonderwijs werd voor de Ger. School
op 225.vastgesteld en voor de Herv
School op 262.50.
De E.H.B.O.
Van het Bestuur van de E.H.B.O. te
Herkingen was een schrijven ontvangen,
houdende bericht dat de pi. vereen, voor
grote kosten komt te staan in verband
met de te houden examens, waarom om
100.subsidie werd gevraagd.
De"voorz. zeide dat bijB. en W. grote
waardering bestaat voor de afd. E.H.
B.O., waar men zich bekwaamt om in
tijd van nood hulp te verlenen en bo
vendien een flinke medische ontwikke
ling verkrijgt. Lettende op het belang
ten algemenen nutte, stelden B. en W.
voor, het verlangde bedrag te verlenen.
De heer M. de Geus achtte het wel
nodig dat ze rekening en verantwoording
deden, van inkomst en uitgaaf, waarop
de voorz. zeide, dat geëist zal worden
dit volgend jaar over te leggen. Volgens
de voorz. waren er weinig contribuan-
ten. Het werk werd zeer toegejuicht;
ook wordt de jeugd er nuttig bezig ge
houden. Het Verenigingsleven is niet
veel te Herkingen.
De heer de Geus had ook waardering
voor dit werk, maar achtte het niet
juist, dat in den blinde weg werd ge
subsidieerd.
Het verzoek werd toegestaan.
Aangeboden werd de rekening 1951
van het Algemeen Armbestuur. De he
ren T. Kalle, M. de Geus en v, Wage
ningen werden tot nazien van deze re
kening aangewezen.
Aan mej. M, E. Droger werd eervol
ontslag verleend als helpster aan de be
waarschool onder dank voor de bewezen
diensten.
(Zie voor vervolg pag. 2 Ie kolom)
