Samenvoeging
Flakkeese
Gemeenten
Herziening gemeentelijke indeling
Goeree OvemaKKee
De samenvoeging Komt weer
aan de orde
De hulp aan landgenoten, die uit
Indonesië repatriëren
23ste Taargang
Woensdag 12 JuU 1950
No. 1834
CHRISTELIJK WEEKBLAD OP GEREFORMEERDEN GRONDSLAG VOOR DE ZUID-HOLLANDSE EN ZEEUWSE EILANDEN
VencbUnt tweemaal per week. Woensdagr en Zaterdajr BedBCttebaneaa: Frim Hendrikstraat 122 S/DOaemaeal» AiMnmementsprQa IJEO per kwartaal
1. Middelharnis met Sommelsdijk en
Stad aan 't Haringvliet
2. Oude Tonge met Nieuwe Tonge;
3. Den Bomimel miet Ooltgensplaat
4. Dirksland met Herkingen en Melissant;
5. Goedereede met Stellendam;
6. Ouddorp (blijft zelfstandig).
Overwegingen
Problemen die samen
voeging zouden
noodzaken
Volkshuisvesting
Bouw- en Woning
toezicht
Openbare werken
De Havens
Ouddorp draagt een eigen
karakter
Goedereede en Stellendam
Dirksland - Melissant-
Herkingen
Middelharnis-Sommelsdijk
Stad aan 't Haringvliet
Oude en Nieuwe Tonge
Den Bommel Ooltgensplaat
De bezwaren tegen het
voorstel (zoals verleden
jaar voorgesteld).
Verkiezingen
Telefoon IIT
Middelhainia
Giro 167930
Postbox 8
Telefoon
Drukkerij 19
Adv.-piiJB 12 et. p.
mm. BU contract
Bpedaal laiiei
Opnieuw hebben Ged. Staten zich ge
wend tot de raden der gemeenten met
een ontwerp voor een nieuwe gemeen
telijke indeling op Goeree en Over-
flakkee.
Het is precies een jaar geleden dat te
Middelharnis alle raadsleden van het
eiland bijeenkwamen om tegen de sa
menvoeging te protesteren, inzonder
heid omdat de memorie van toelichting
op dit voorstel, van zo krenkende in
houd was. Bén dag daarna kwam het
telegram van de Provinciale Griffie,
waarbij het toegezonden ontwerp mot
de memorie van toelichting werd inge
trokken met het motief omdat deze
„door nog niet geheel verklaarde oorza
ken een vorm en inhoud had gekregen,
die nadere overweging behoefde." Van
de torens van verschillende gemeenten
op ons eiland wapperden dezelfde avond
de vlaggen, wat ons zeer begrijpelijk
voorkwam. Wö schreven toen echter in
ons blad: „Men juiche niet te vroeg. Het
is o.i. slechts voorlopig van de baan."
Het blijkt, dat dit juist geweest is.
Men heeft er gestaag aan doorgewerkt,
want binnen het jaar is er opnieuw een
voorstel tot samenvoeging van gemeen
ten, thans in de vorm van een ontwerp,
van wet. Vóór 1 October a.s. moet de
beslissing der gemeenteraden hierop zijn
ingezonden.
Het wetsontwerp heeft weinig veran
dering met het voorstel van verleden
jaar. De dertien gemeenten zullen tot
zes worden teruggebracht. (Zie uiteen
zetting hiernaast). De grondgebieden
die om de samen te voegen gemeenten
liggen, zullen worden verdeeld, wat to-
pographisch op een bijgevoegde kaart
staat aangegeven. Zo zal b.v. Kralingen
niet meer bij Sommelsdijk behoren,
maar bij Dirksland worden gevoegd. En
Ouddorp zal, waar het zelfstandig
blijft, een deel van zijn grondgebied (de
Oude Oostdijkse polder) aan Goederee-
de moeten, afstaan.
De overwegingen die tot het ontwei-j;
van wet hebben geleid, zijn in de me
morie van toelichting breedvoerig om
schreven. In het artikel hiernaast vindt
U er een uittreksel van. De samenstel
ler van deze memorie, heeft de gevoe
ligheden die er verleden jaar in voor
kwamen, zoveel mogelijk gemeden. In
tegenstelling met de vorige is de memo
rie zeer voorzichtig opgesteld.
Zo spreekt de memorie over de gerin
ge bestuurskracht der kleinere gemeen
telijke eenheden maar is niet generali
serend. Werden daarbij vorige keer de
burgemeesters min of meer gediskwali
ficeerd, thans staat er, dat Ged. Sta
ten niets te kort wensen te doen aan de
burgemeesters der hier in het geding
zijnde gemeenten, daar zij allen voor
hun taak berekend zijn!
Voorts worden zowat alle problemer
weer aangevoerd, die verleden jaar in
de memorie werden genoemd: leniginp
van woningnood, voltooiing herbouw
plannen, riolering, herstel oorlogsschade
en de talrijke havens op ons eiland. Men
meent door wegwerking van de kleine
gemeentelijke eenheden, deze problemen
gemakkelijker tot een oplossing te kun
nen brengen.
De zaken zijn ook hier voorzichtiger
voorgesteld dan de vorige keer. Wan
neer het gaat over de volkshuisvesting
en slechte woningtoestanden, wat he^
moreel en zedelijk peil der bevolking
omlaag haalt, wordt er thans gezegd-
„zoals lifit overal het geval waar zich
zulke toestanden voordoen." M.a.w. op
Flakkee is dat niet alleen!
Tere punten komen er in aan de orde,
onder meer de havens. De haven var
Oude Tonge, die geheel in verval is en
ook die van Middelharnis met defecte
sluisdeuren, wordt apart geaccentueerd.
Zo zal dit voorstel weer voldoende stof
tot bespreking in de gemeenteraden
geven.
De raadsleden staan voor een moeilijk
besluit. Zij zullen twee dingen kunnen
doen, ten eerste zich er principieel te
gen verzetten en niet op details ingaan
Dan zal er waarschijnlijk over hen zon
der hen worden geregeerd. Of ze zou
den kunnen zeggen: we zijn principieel
tegen, maar als het dan toch doorgaat,
zou ik die of die wijziging willen zien.
Dan kan men tenminste nog meepraten
Aan de verleden jaar tot uiting ge
brachte bezwaren, voornamelijk ontleend
aan historie en traditie wordt wel waar
de toegekend, maar waar het historisch
gewordene al te zeer de ontwikkeling
remt, mag dit volgens G.S. niet de door
slag geven. Het wordt „tegenstand ge
grond op gevoelsoverwegingen" ge
noemd, die geen steek houdt.
Het komt ons voor, hoe soepel de dingen
ook zijn gesteld, dat het mes op de keel
staat.
Niet alleen de raden, maar iedere in
woner der betrokken gemeente kan be
zwaren indienen bij Ged. Staten. De pro
cedure houdt in, dat de stukken ter sec
retarie ter inzage worden gelegd en
iedere inwoner en ter plaatse geves
tigd rechtspersoon 51 dagen na de eer
ste dag van de ter inzage legging schrif
telijk protest kan aantekenen. In een
onzer volgende nummers hopen we uit
een te zetten, hoe de gang van zaken is
niet een dergelijk proces.
De gemeenteraden moeten nu vóór 1
October a.s. hun mening over dit teer
gevoelige punt tot uiting brengen.
In deze tussentijd zal er menig woord
over worden gewisseld.
Door Ged. Staten van Zuid Holland
is op grond van artikel 164 der Ge
meentewet een ontwerp van wet met
memorie van toelichting aan de raden
der gemeenten op Goeree en Overflak-
kee ingezonden, tot herziening van de
gemeentelijke indeling op het eiland.
Zoals bekend, is er verleden jaar een
voor-ontwerp van wet tot samen
voeging van de gemeenten op Flakkee
ingediend, wat toen op grote tegenstand
van de raden stuitte, waarbij vooral de
memorie van toelichting ten zeerste
werd gewraakt. Het voorstel is toen al
geheel terug genomen.
Thans hebben Gedep. Staten zich op
nieuw gewend tot de raden der gemeen
ten met een ontwerp van wet, bijbe
horende kaart, en memorie van toelich
ting, waarop de gewijzigde gemeentelij
ke indeling staat aangegeven. In feite
komt het ontwerp van wet op het zelf
de neer, als het verleden jaar ingedien
de principe-ontwerp; voorgesteld wordt,
de dertien gemeenten op Goeree Over-
flakkee tot zes terug te brengen.
De samenvoeging ziet er volgens het
ingediende wetsontwerp als volgt uit:
Volgens de memorie van toelichting
(die veel soepeler is gesteld dan bij het
ingetrokken principe-besluit van verle
den jaar) heeft Ged. Staten tot deze
herziening aanleiding gevonden in de
omstandigheid, dat de huidige indeling
enige notoire onjuistheden vertoont,
welker voortbestaan op de duur tot on
houdbare toestanden moet leiden. Mid
delharnis en Sommelsdijk zijn nog steeds
afzonderlijke gemeenten, terwijl de be
bouwde gedeelten reeds lang tot één
kom zijn samengegroeid. De gemeente
Dirksland is geheel ingesloten door Me
lissant; de bebouwde kom, gevormd door
de buurtschap Achthuizen, ligt gedeel
telijk op grondgebied van Ooltgensplaat,
gedeeltelijk op dat van den Bommel.
Gedeputeerde Staten hebben gemeend
deze onjuistheden weg te nemen en het
aantal gemeenten van 13 op 6 terug te
brengen.
De memorie van toelichting geeft
verschillende overwegingen aan, die een
rol hebben gespeeld om het eiland aan
een herziening te onderwerpen. Wij ge
ven er hieronder een uittreksel van.
Veelal wordt de stelling verkondigd,
dat de kleine gemeenten, niet meer te
gen haar taak opgewassen zijn, omdat
zij niet genoeg bestuurskracht kunnen
ontwikkelen ter oplossing van de pro
blemen, die een gemeentebestuur in de
tegenwoordige maatschappij op zijn weg
vindt.
In de eerste plaats wordt dit dan toe
geschreven aan moeilijkheden bij het
verkrijgen van bekwame burgemeesters
en secretarissen en van geschoold en
geschikt personeel. Weliswaar kunnen
deze moeilijkheden ten dele worden on
dervangen door het combineren.van ver
schillende ambten in één en dezelfde ge
meente, zoals van het burgemeester
schap met het secretariaat, of door de
gelijktijdige vervulling van hetzelfde
ambt in twee of meer gemeenten, zoals
weder het burgemeesterschap of het
secretariaat, maar zo wordt betoogd
hiertegenover staat, dat de betrokke
nen in die gevallen hun aandacht niet
op een bepaalde taak kunnen richten,
terwijl bovendien gecombineerde bur
gemeesterschappen tot moeilijkheden
kunnen leiden, indien zich vraagstukken
voordoen, waarover de meningen in ge
meenten met één en dezelfde burge
meester niet parallel lopen. Hieraan
wordt dan nog toegevoegd, dat met de
mogelijkheid van bedoelde combinaties
nog in het geheel geen oplossing is ge
geven met betrekking tot de secretarie
ambtenaren en het verdere gemeente
personeel.
In de tweede plaats voeren zij, die
deze stelling poneren, ter verdediging,
aan, dat de kleine gemeenten te beperkt
zijn in haar organisatorische, techni
sche en finantiële mogelijkheden om
ieder op zichzelf dezelfde voorzieningen
te treffen, die een grotere gemeente tot
stand weet te brengen.
Men kan de waarde van gebezigde
argumenten erkennen zonder nog de
stellin'g in haar algemeenheid te onder
schrijven. Al zullen in menige kleine ge
meente de zaken inderdaad zó liggen,
dat van gebrek aan de nodige bestuurs
kracht moet worden gesproken, de ver
scheidenheid der gevallen verzet zich te
gen een generaliserende uitspraak op
dat gebied.
Wat Goeree en Overflakkee betreft,
is naar het oordeel van Ged. Staten de
omstandigheid, dat dit eiland in menig
opzicht bij de ontwikkeling van de la
tere tijd is achter gebleven, inderdaad
mede aan gebrek van bestuurskracht
van de kleine gemeentelijke eenheden
toe te schrijven. Ged. Staten wensen,
het vorenstaande vaststellende, niets te
kort te doen aan de burgemeesters der
hier in het geding zijnde gemeenten, die
zij allen voor hun taak berekend achten.
Onder de problemen die zich op ons
eiland voordoen worden gerekend:
leniging van de woningnood door
herstel van woningen, woningsplit
sing en het bouwen van woningwet
woningen; voltooiing van herbouw-
plannen; oplossing van verkeerspro
blemen; uitvoering van riolerings
werken in verband met de volksge
zondheid; herstel van oorlogsschade
en uitvoering van uitgesteld onder
houd aan openbare werken en pu
blieke gebouwen; de talrijke havens
op het eiland.
Ook worden in de memorie nog tal
van andere problemen genoemd, die om
een oplossing vragen, o.m. begraaf
plaatsen, woonwagenkampen, ontpolde-
ringen, brandweer, stichtingverenigings
gebouwen, kleuter onderwijs, gelegen
heid voor sportbeoefening en jeugdzorg
in het algemeen.
Men erkent, dat de bevolking zich na
de bevrijding heeft ingespannen om de
gevolgen van de oorlog te boven komen,
maar toch neemt men aan dat deels
door de finantiële positie der gemeen
ten, deels door het grote aantal gemeen
teraden en wellicht plaatselijk chauvi
nisme een belemmering vormden om de
problemen tot een oplossing te brengen.
Over de
wordt een becijfering gegeven, die hier
op neer komt dat 2746 woningen niet
aan redelijke eisen voldoen, waarvan
feitelijk 1/3 gedeelte onbewoonbaar zou
moeten worden verklaard. Ook wordt
aangevoerd dat in vele gevallen gezin
nen van vier of meer leden leven in één
en tweekamerwoningen, en kinderen
van beiderlei kunnen door elkaar sla
pen in één vertrek, soms vier kinderen
in een bedstee. Het moreel der gezimien
lijdt daaronder en op sexueel gebied is
dat ongewenst, zoals dit overal het ge
val is waar zich zulke omstandigheden
voordoen.
heeft volgens de memorie voor de laat
ste oorlog in de gemeenten veel te wen
sen overgelaten. Gebrek aan behoorlijk
bouwtoezicht werd na de corlog, toen er
veel schade aan de woningen was te
meer gevoeld, waardoor het Streekbu-
reau van de Wederopbouw werkzaam
heden moest verrichten, die eigenlijk tot
de taak der gemeente behoorden. Door
de opheffing van dit Streekbureau is de
taak der gemeenten verzwaard.
Op het eiland zijn 5 gemeenschappe
lijke technische diensten. De gemeente
architect van 2 centrum gemeenten be
schikt in ieder van die gemeenten over
1 opzichter. Sinds 1 Jan. '50 is aan de
gemeente-architect van 3 Oostelijke ge
meenten één assistent toegewezen. Dit
wordt wel een verbetering geacht maar
toch voldoet het bouw- en woningtoe
zicht niet aan die eisen, die er aan die
nen te worden gesteld. Door grotere ge
meentelijke eenheden te vormen, zou de
oplossing van het hier bestaande pro
bleem kunnen worden vergemakkelijkt.
Ten opzichte van uitvoering van
valt volgens de memorie nog veel te
verrichten, straten zijn met uitzon-
ring van enkele gemeenten, door
liet zwaardere verkeer in deplorabele
tpestand, dorpskernen zijn te smal en
rtiet geschikt voor het moderne verkeer,
yele gemeenten missen een riolering, er
zjijn nog beerputten en het emmerstel-
del wordt nog op grote schaal toegepast,
\;^aardoor de volksgezondheid wordt be
dreigd. Alleen Dirksland en Middelhar
nis hebben een behoorlijk riolerings
stelsel.
Waar rioolwater en faecaliën veelal
op het polderwater worden geloosd, ont
moet dit bij de polderbesturen bezv/aar.
Noodzakelijk wordt geacht ontpoldering
van de binnen de bebouwde gelegen pol
dergebieden. Ontpoldering is nog niet
tot stand gekomen; alleen Ooltgens
plaat nam voor de oorlog het initiatief.
Een bijzonder probleem wordt geacht
de 14 haventjes, die Goeree-Overflak-
kee telt, welke veel zorgen baren we
gens de toestand waar ze in verkeren.
De precaire toestand der gemeente-fi-
nanciën heeft tot gevolg, dat t.o.v. on
derhoud problemen zijn ontstaan.
Middelharnis heeft problemen vanwe
ge de gebombardeerde schutsluis, de
haven van Oude Tonge is geheel in ver
val. De haven van Stellendam wordt on
derhouden met bijdragen van gemeente
en subsidie van het Rijk, terwijl de ha
vens van Den Bommel en Ooltgensplaat,
in verband met veerverbindingen finan
tiële steun behoeven van Rijk en Pro
vincie. Ged. Staten zijn van mening, dat
door samenvoeging van gemeenten op
lossing der vele havenproblemen zal
worden vergemakkelijkt.
Dat niet voorgesteld wordt Ouddorp
met Goeree en Stellendam saam te
voegen, wordt gemotiveerd aan het
„dusdanig eigen karakter" dat deze ge
meente heeft. De bevolking bestaat
hoofdzakelijk uit kleine landbouwers,
die aan de rand van het duingebied wo
nen en een eigen karakter hebben, on
derscheiden van de aangrenzende ge
bieden. Het aantal inwoners (bijna 4000)
wordt van dien aard geacht, dat een be
hoorlijk zelfstandig bestaan mogelijk ge
acht moet worden.
Samenvoeging van
stuit op minder bezwaren omdat dit
kleine gemeenten zijn en de godsdien
stige en politieke gezindheid vrijwel ge
lijk is. Deze dorpen hebben samen reeds
één burgemeester.
Wel wordt een
grenswijziging van OvtMorp
noodzakelijk geacht, in dier voege, dat
van die gemeente een gedeelte, onmid
delijk grenzende aan de bebouwde kom
van Goedereede, naar Goedereede over
gaat, zulks teneinde woninguitbreiding
in Goedereede op de meest gunstige
plaats mogelijk te maken. Door de ont
worpen grenswijziging gaat een tiental
inwoners van Ouddorp over naar de
nieuwe gemeente Goedereede en Stellen
dam.
Samenvoeging van deze gemeenten,
die thans één burgemeester hebben,
wordt voor de hand liggend geacht. De
kommen liggen slechts 4 km van el
kaar. Herkingen neemt min of meer een
eigen plaats in, maar kan niet voldoen
de bestuurskracht ontplooien. De 3 ge
meenten bestaan geheel van de land
bouw, godsdienstig en politiek is de sa
menstelling vrijwel gelijk. Samenvoe
ging zou één agrarische gemeente doen
ontstaan met ruim 6000 inwoners en
ongeveer 4500 ha oppervlakte.
Middelharnis en Sommelsdijk is eigen
lijk tot één vrij grote kom samenge
groeid. De memorie vermeld, dat de in
woners van Sommelsdijk grotendeels
hTui inkopen doen te Middelharnis, waar
de meeste winkels zijn gevestigd. Vele
gemeentediensten zijn reeds gecombi
neerd. Samenvoeging van de kernen van
beide gemeenten ligt volgens de memo
rie voor de hand.
Ten aanzien van Stad aan 't Haring
vliet hebben Ged. Staten ernstig over
wogen deze zeer kleine gemeente met
Den Bommel te verenigen. Daarbij zou
echter de gemeente Middelharnis een
groot deel van haar grondgebied moeten
afstaan, wat niet te aanvaarden is. Het
merendeel der landarbeiders zijn op
Middelharnisse grond werkzaam, zodat
samenvoeging met Middelharnis aange
wezen wordt geacht.
dat 5 km uit elkaar ligt heeft volgens
de memorie veel overeenkomst, de be
volking bestaat uit landbouwers. Oude
Tonge heeft grote moeite de gevolgen
van oorlog, bezetting en inundatie te
boven te komen. De beperkte omvang
van Nieuwe Tonge maakt haar be
stuurskracht gering. Samenvoeging van
deze beide gemeenten acht men voor de
hand liggend.
AANLEG VAN DE DIJK IN HET IJSSELMEER BIJ KAMPEN VOOB
DE NIEUWE ZUID-OOST POLDER. Door middel van zandzuigers met
buizen over schuiten wordt zand gespoten voor de dijk. Het eerste stukje
dijk, (op de foto achter de schuiten) is nu boven water gekomen, terwijl
men direct begonnen is met zand te spuiten op een nieuw gedeelte.
Om tot een aanvaardbare oplossing te
komen voor samenvoeging van Den
Bommel, Ooltgensplaat en Achthuizen,
moest de grillige loop van gemeente
grenzen worden herzien. Bij het ont
werp van de nieuwe grensindeling is
naar de grootst mogelijke doelmatigheid
gestreefd.
De memorie releveert, dat behalve de
gemeenteraad van Oude Tonge alle ge
meenteraden zich verklaarden tegen het
voorstel (het principe-voorstel van ver
leden jaar, dat toen is teruggenomen)
Aan de bezwaren van Goedereede en
Ouddorp is door de wijziging van dat
voorstel, welke beoogt, Ouddorp als af
zonderlijke gemeente behouden te doen
blijven, voor een deel tegemoet gekomen
In vele gemeenteraden is bij de be
handeling van het onderhavige voorstel
gewezen op de mogelijkheid van inter
communale samenwerking om tot ver
beteringen te geraken. Dit middel is
echter niet bestemd en zeker ook niet
geëigend om op grote schaal te worden
toegepast. Dit laatste niet, omdat daar
door de eigen taak der gemeenten te
zeer beperkt zou worden. De hier be
doelde samenwerking is bedoeld als en
dient te blijven een middel voor die ge
vallen, waarin bepaalde gemeenschap
pelijke belangen zijn te behartigen.
Overigens zijn de door de gemeente
raden tot uiting gebrachte bezwaren
voornamelijk ontleend aan historie en
traditie. Erkend zij, dat daaraan onge
twijfeld waarde toekomt. Indien echter
het historisch gewordene de ontwikke
ling al te zeer zou remmen, mag het
niet de doorslag geven. Is eenmaal een
meer doelmatige indeling tot stand ge
komen, dan zal, naar de ervaring in
soortgelijke gevallen leert, de tegen
stand, gegrond op gevoelsoverwegingen,
spoedig zijn overwonnen en binnen niet
al te lange tijd het nut van de nieuwe
indeljng algemeen worden ingezien.
Tot zover de memorie van toelichting
verkort weergegeven. Wordt het ont
werp wet dan worden alle gemeente
ambtenaren ontslagen en voorzover niet
herbenoemd op wachtgeld gesteld. Van
de 13 secretarissen en 13 gemeente-ont
vangers zullen er 6 terug keren en van
de 9 burgemeesters ook zes.
Voor de samenstelling van de raden
der nieuwe gemeenten zullen zo spoedig
mogelijk na het inwerking treden der
nieuwe wet, verkiezingen plaats hebben.
Er worden in de loop van dit jaar in
Nederland behalve de Nederlandse
militairen van Koninklijke Landmacht
en Koninklijke Marine nog 40 a
50.000 personen uit Indonesië verwacht,
mensen, die in Indonesië geworteld zijn
en die hun gehele verdere leven daar
ginds zouden hebben doorgebracht, als
niet de ontwikkelingen van de laatste
jaren hen genoopt hadden hun toevlucht
te nemen tot Nederland. Dat stelt het
Nederlandse volk en de Nederlandse re
gering voor een ontzaglijke taak. Want
al deze mannen moeten worden opge
nomen in de Nederlandse gemeenschap.
Het zijn landgenoten, die recht hebben
op een eigen plaats in onze samenleving,
recht op huisvesting, sociale bijstand,
geneeskundige verzorging, arbeidsbe
middeling ën onderwijs voor hun kinde
ren. Bijna alle Nederlandse ministeries
zijn bij de zorg voor deze gerepatrieer-
den betrokken.
Om al deze activiteiten samen te bun
delen, is kort geleden door de Regering
benoemd de zgn. „coördinatie-commissie
gerepatrieerden." Deze commissie heeft
tot taak de regering van advies te die
nen over de voorzieningen, die moeten
worden getroffen voor de uit Indonesië
gerepatrieerde en nog te repatriëren per
sonen en daarbij nauw contact te hou
den met het kerkelijk en particulier ini
tiatief, dat op dit terrein werkzaam is.
Op een dezer dagen gehouden pers
conferentie heeft de commissie het een
en ander verteld over haar werk tot nu
toe en over de plannen voor de nabije
toekomst
De commsisie is onderverdeeld in ver
schillende sub-commissies, o.a. voor
transport, huisvesting, arbeidsbemidde
ling, geneeskundige zorg, sociale bij
stand en onderwijs.
„Het „Bureau Repatriëring" heeft tot
taak de repatrierenden op te vangen en
de huisvesting voor te bereiden, voor zo
ver de mensen zelf niet over woongele
genheid kunnen beschikken. Zodra uit
Indonesië een schip vertrokken is, ont
vangt het bureau telegrafisch een voor
lopige opgave van de aantallen mensen,
de samenstelling van de gezinnen en de
behoefte aan woonruimte. Enkele amb
tenaren van het Hoge Commissariaat in
Indonesië maken de reis van het schip
mee en verzamelen middels een uitvoe
rige enquête de precieze gegevens die
van Port Said per vliegtuig naar Neder
land worden overgebracht.
Een gezin, dat zelf geen huisvesting
kan verzorgen, wordt bij aankomst in
Nederland per militair vervoer overge
bracht naar een van de 30 „opvangst-
centra" en „woon-oorden", die op ver
schillende plaatsen in het land, o.a. in
voormalige D.U.W -kampen, zijn inge
richt. De bedoeling is vanzelfsprekend,
dat het verblijf in deze centra slechts
tijdelijk zal zijn. Wat wordt er zoal ge
daan om voor betere huisvesting te
zorgen
Het huisvestingsprobleem
In de eerste plaats heeft de regering
op advies van de coördinatie-commissie
een extra bouwvolume van 2200 wonin
gen beschikbaar gesteld ten behoeve
van de huisvesting van gerepatrieerden.
Voor de verdeling van dit extra bouw
volume is een schema opgesteld waarin
rekening is gehouden met twee facto
ren; de ligging van de garnizoensplaat-
sen omdat een deel van het K.N.I.L-
personeel zal overgaan tot de Koninklij
ke Landmacht en de arbeidsmogelijk
heden.
In de tweede plaats zal door de volks
vertegenwoordiging worden behandeld
het „wetsontwerp huisvesting gerepa
trieerden." Daarin wordt de mogelijk
heid geopend voor de provinciale In
specteurs van de „Dienst Maatschap
pelijke Zorg" om de Gemeentebesturen
te adviseren bij huisvesting van gere
patrieerden en zonodig als stok ach
ter de deur om zélf woonruimte voor
dit doel te vorderen.
Ten derde zal de coördinatie-Commis
sie een beroep blijven doen op de vrij
willige medewerking van gemeentebe
sturen en particulieren.
Sociale zorg
De sociale zorg van de regering strekt
zich uit tot diegenen onder de gerepa
trieerden, die niet of niet geheel in het
eigen levensonderhoud kunnen voorzien.
Voor hen is dezelfde regeling getroffen
als voor de Nederlandse oorlogsslacht
offers. Zij kunnen in aanmerking komen
voor tegemoetkomingen bij de aanschaf
fing van kleding en van meubelvoor-
schotten.
Ook de arbeidsbemiddeling is een be
langrijk onderdeel* van de hulp aan ge
repatrieerden, juist omdat het streven
van regering en coördinatie-commissie
erop gericht is de geëvacueerde landge
noten geheel op te nemen in de Neder
landse gemeenschap. Zonodig staan her
scholingscursussen ter beschikking,
waarbij in het bijzonder gedacht wordt
aan de omscholing tot onderwijzer.
De samenwerking van de Commissie
met het kerkelijk en particulier initia
tief, dat samengebundeld is in een cen
traal comité, is prettig en vruchtbaar.
De kerken hebben een pastorale taak;
de bestaande particuliere organisaties
als bijv. de „Hulp aan gerepatrieerden"
een aanvullend-ondersteunende taak.
En zo zijn in de „coördinatie-commis
sie" alle krachten samengesteld om die
landgenoten te helpen, die onvrijwillig,
door de omstandigheid gedwongen, Ne
derland hebben verkozen als hun twee
de vaderland. Een belangrijke en moei
lijke taak, die alleen dan naar behoren
kan worden vervuld als degenen die zich
voor deze taak gesteld zien zich ge
sterkt weten door de morele en zonodig
ook de materiele steun van het geneie
Nederlandse volk.
