PLATTELAND
en CULTUUR
Mooie verbetering
van de positie van
de gulden
van artikel 51
F>UROL
OntzetCende moord
te Groningen
-*c
auariijB 22ste Jaargang
Woensdag 25 Januari 19S0
r No. 1889
it aanl
in
levaresl
CHRISTELIJK WEEKBLAD OP GEREFORMEERDEN GRONDSLAG VOOR DE ZUID-HOLLANDSE EN ZEEUWSE EILANDEN
Propagandadag van de C.B.V.P. en de C.B.T.B.
Afdeling Goeree Overflakkee
Tabak voortaan alleen in
sigarenwinkel en café
Verhoging kinderbijslag
Avondvergadering
De lichting-1950'en de
verdelende recht
vaardigheid
Smokkel van nylon-kousen
Meisje uii minnenijd mei
messieken gedood
De fraude aan de bank
voor Schouwen en
Duiveland
Distributie kunstmest
stoffen exit
pts of JiiJ
Ms er mal
Irapport]
T Wel vj
J maar i
|pj« zal I
|oche In
nooit p
kat bedJ
Jopgegaj
[eb ik
raaroveti
ken ik
J Ik kanl
|als datf
al is
pie boelil
vel datl
|ook al 1
een laiJ
't meti
Jid bent o
Ie doen.
lat is goi
\t doe jel
drukte
lie vakli
|aald scy
L beetje!
■nemen vJ
|al zien, i
.Altijd
[ideren. I
zo gerL
de hoe|
IZo'n lai
reven. Mi
Itellen!
iat vanl
|rag hebj
acht.
is watl
school, p
bat was J
lony! Het|
Idere stra
ler ookj
lis heel i
1 alles bod
weiland!
Irtelijk
linderhoej
I komen
Emeente 1
I oplossing
te zendi
volg. Ik i
het ina
Ha, dij
Iweet ik t
je gerai
ok elke dl
bben bij
|oe gaat t|
was leij
It. Wat
Iblij dat
lenken. H|
Iroeten vl
lewoner
In geen
Vel te H^
tg ampull|
Irachtte
ine van «1,
|gen, mai^
nee zou
lerde hij ki
En en ein(
te hebh
in Hengi
|el loven
beklonl!
Lig was ui
lovende W
In zijn zocj^
b het ho;-|
len hem niig
In.
de poli(:i
|ien in hed;#
an verdacp
leger-voiï
lachtergebl
lig. Dgl.)
niEuws
Verschlint tweemaal per week. Woensdag en Zaterdag Bedactleburean: Prins Hendrikstraat 122 Mlddelharnls Abonnementsprys 1.50 per kwartaal
Telefoon 17
Middelharnis
Giro 167930
Postbox 8
Telefoon
Drukkerij 19
Adv.-piUs 12 et. p-
mm. Bit contiact
speciaal taxlef
Een deel van de door de Duitsers weg-
geroofde goudschat is teruggekeerd
De bevoegde geallieerde mstantie heeft
goud ter waarde van 130.7 milhoen ter
beschikking van de Staat der Neder
landen gesteld. Daardoor is de dekking
van de verplichtingen der Bank geste
gen tot 42.15%. Het vorige jaar was
dit cijfer nog maar 20.27%, zodat het
voorbijgegane jaar gunstig is geweest
voor de positie van de gulden, die op die
wijze mooi op weg is weer een interna
tionaal betaalmiddel te worden. Door de
roverspolitiek van de Duitsers was de
Bank verplicht voor een waarde van
2100 millioen aan de schatkist over te
nemen. Met een boekvordering van de
Bank op de Staat groot 1500 was dit
fle manier om de gevolgen van de Duit
se bankbiljettenfabricage op te vangen.
Momenteel is de vordering van de Bank
op het Rijk aan schatkistpapier gedaald
tot 1600 millioen.
Indien in de toekomst het Rijk het
saldo van de speciale Marshallrekening
aa;iv/enèt om schulden af te lossen zal
de positie van onze gulden verder voor
uitgaan en zal onze gulden weer een
internationaal ruilmiddel zijn geworden,
wat voor onze handel en industrie groot
gemak 6n voordeel kan opleveren.
SURROGAAT VOOR KOFFIE
Onze koffiepositie is niet best. Een
gevolg daarvan is dat koffiesurrogaat
beschikbaar gesteld zal worden.
Immers het toch al schrale koffie-
rantsoen wordt tot op de helft terugge
bracht. Onze deviezenpot laat niet toe
koffie in het buitenland te kopen. Voor
al nu de koffieprijzen in de koffieprodu-
cerende landen erg gestegen zijn. Dit
besluit van de Regering wordt alles be
halve met instemming begroet. Het
„kopje koffie" te moeten missen is voor
velen een zwaar offer. Ontegenzegge
lijk eist het herstel van ons land zware
inspanning en moeilijke arbeid.
En nu wordt ons volk van een van zijn
verkwikkingen beroofd. Afgezien daar
van isi het nog zeer de vraag of onze
deviez^npositie er wel door verbeterd
wordt. lOns land is nu eenmaal niet her
metisch af te sluiten. Vooral niet in een
tyd, dat men de grenzen ruimer open
vfü gaan stellen. De tariefmuren moeten
zoveel mogelijk opgeruimd worden.
Zal nien dan de invoer van koffie
weten te beletten? In alle omringende
landen, zelfs in Duitsland is de koffie
nu vrij. In het buitenland is de distribu
tie van de koffie opgeheven en is de
koffie vrij en in overvloed te koop. Ze
ker zal een gedeelte van deze koffie
zijn weg' vinden naar ons land. Dank zij
smokkelarij en zwarte handel. Op die
manier zullen onze deviezen de grens
overgaan. Ongetwijfeld zullen op die
manier meer deviezen de grens over
gaan dan in het geval, dat onze Rege
ring gewoon als koper optreedt.
Br zal in ons land wel koffie ver
krijgbaar zijn. Maar tot welke prijzen?
Onbereikbaar voor de mindere man. En
hoe zal de smokkelarij en de zwarte
handel er door tot bloei komen. Dat kan
toch de bedoeling van onze Regering
niet zijn. Dit is averechtse zuinigheid,
tot groot ongerief van ons volk en tot
nadeel van onze deviezenpot.
IJsvermaak geeft ruwe huid
verzacht'geaeest
bEVEEÏ^l
delh'I
is Dinsdij
.lij wist nj
2sië zal l"|
niet buitel
bezoek ^T
OP DE VERKEERDE WEG?
Van tijd tot tijd verneemt men klan
ken uit Duitsland, die er op wijzen, dat
een groot gedeelte van het Duitse volk
met weemoed terug denkt aan de dagen
van het nazi-regiem.
Een volk kan militair overwonnen
worden. Maar de geest van een volk
veranderen gaat zo gemakkelijk niet.
Er is veel gesproken in het geallieerde
kamp over „heropvoeding" van het
Duitse volk, maar er moet algemeen
worden toegegeven, dat daar al zeer
weinig van terecht komt. Er zqn in
Duitsland verscheidene zeer rechtse
partijen, die bedenkelijk veel gelijkenis
vertonen met het nazisme. Een drietal
van deze partijen, met een totaal van
750000 kiesgerechtigden zal te Kassei sa
menkomen om tot fusie te geraken. Eeri
zekere Pranz Richter, die wel eens ge
noemd wordt, de tweede Hitler schijnt
bij deze fusiepoging de leidinggevende
figuur te zfln. Dat deze man allesbe
halve vrij van nazi-smetten is en dat de
herscholing bij hem weinig resultaat
heeft opgeleverd blijkt wel uit het on
derwas dat deze Duitse onderwijzer de
kinderen gaf. „De zegcvieremde wehr-
macht is slechts door verraad verslagen.
Hij verschijnt in het parlement in rij
broek en laarzen. Hij spreekt op de
hartstochtelijke ruwe manier, nog maar
al te zeer bekend uit de tijd van het
Derde Rijk. Een volk overwinnen kan
men, maar de geestesgesteldheid en
mentaliteit van een volk hervormen ia
een zwaardere taak. En zo lang men er
niet in slaagt het Duitse volk anders te
doen denken is het gevaar niet denk
beeldig,^ dat brede lagen van dit volk
teruggrijpen naar de voor hen heerlijke
t^jd van het Hitlerregiem, te meer daar
het volk in grote mate ontzonken is aan
de beginselen van Gods Woord en zich
voedt met heidense ideologieën.
KANAALWERKEN BIJ HARLINGEN. Op de voorgrond de i;j aan
bouw zijnde sluis met een doorvaartwijdte van 12 meter. Wanneer deze
sluis en de in aanbouw zijnde sluizen bij Lemmer en Terhome klaar
zijn zal dit een grote verbetering zijn voor het verkeer over water
tussen Amsterdam en de kanalen van Friesland en Groningen.
Donderdag hield de afd. „Goeree en
Overflakkee" van de Chr. Bond van
I'lattelanlsvrouwen en Meisjes en de
Chr. Jonge Boeren- en Tuindersorgani
satie haar propagandadag in Hotel
Meijer te Middelharnis.
De heer W. v. Kempen, voorzitter van
laatstgenoemde vereniging, opende de
ze middagvergadering op de gebruike
lijke wijze en deelde daarna mede, dat
de heer Mr W. Rip, welke oorspronke
lijk als spreker zou optreden, door
staatszaken verhinderd was. De heer
Cnossen, secretaris van de C.B.T.B., zou
daarom het onderwerp „platteland en
Culhrnr inleiden.
De Heer Cnossen
De C.B.T.b:, afd. HoUand-Brabant,
hield pas, aldus dhr Cnossen, een wel
geslaagde jaarvergaderi;ig te Delft en
op deze bijeenkomst domineerden twee
zaken, nl..het practische en het princi
piële."
Deze beide behoeven echter geen con
trast te zijn. Wij belijden, dat ons dienen
van God niet is een enkel geestelijke
aangelegenheid, maar ook in ons beroep
zich openbaart. Heel het leven moet naar
onzo> overtuiging staan in het licht van
de Schrift, een opbloeien uit het geloof
in Jezus Christus als de Heiland der we
reld, die het leven en ook de arbeid vrij
maakt van de zonde.
Wij weten echter maar al te goed hoe
dikwijls in de practijk die arbeid enkel
dienstbaar wordt gesteld terwille van de
portemaniiaie. Wij zijn hieraan gewoon
geraakt en het verstoort ons geestelijk
evenwicht allerminst.
Heel anders staat het echter met de
cultuiur.
Vele verbinden hier nl. heel gemak
kelijk aan het onchristelgke, de zonde.
De wereld van het ware en het goede
is voor hen een bekende, die van het
schone een vreemde en een buitennis-
sige.
Onder plattelandscultuur, aangeno
men dat deze bestaat, wil spreker niet
verstaan de dikwijls daarvoor versleten
folklore, de soms ingeroeste traditie, die
dikwijls een veel erger vijand dan een
exponent van cultuur is en spreker is
ook niet bereid zich door het misbruik
"van één of andere tekst uit de koers
te laten dringen en dit voor ons ten dele'
onbekende gebied te laten indelen bij
een Gode vijan(3ige wereld.
Toch gebeurt dit telkens weer, en is
een gevolg van onze goed gemeende
maar niettemin eenzijdige opvoeding,
een opvoeding, die dikwijls veel meer
beïnvloed wordt door ongeburgerde re
gionale opvattingen en vrees voor de
mensen, dan door de vrijmakende kracht
van het Evangelie.
Ook op dit gebied kan men natuur-
De minister van Financiën stelt paal
en perk aan de verkoop van tabaks-
artikelen buiten de bedrijven van de
gevestigde kleinhandelaren. Dit blijkt
uit een instructie aan de directeuren
van 's Rijks belastingen. In Hotels
cafe's en restaurants mag men
voortaan slechts bij wijze van dienst
betoon tabaksartikelen aan zijn gas
ten verkopen. Hiervoor worden dan tij
delijke vergunningen verstrekt. Het
kwam namelijk voor, dat caféhouders
door middel van raambiljetten en der
gelijke, tabakswaren aanprezen. Dit is
voortaan onmogelijk. Tot vreugde van
de kleinhandel, want de sigarenwin
keliers voelden deze concurrentie van
de cafe's, vooral na hun sluitingstijd,
als oneerlijk. Bovendien mogen aan
consumptietenten, automatieken, snel
buffetten, cafetaria's, gssalons en
strandtenten geen tydelijke tabaksver
gunningen meer worden afgegeven. Aan
de controlerende ambtenaren >ran de
tabaksaccijnzen 'p opgedragen scherp te
waken tegen vci kapte nering in tabaks
artikelen.
lijk de wisselwerking tussen de op een
bepaald tijdstip gegroeide verhoudingen
en het heersende inzicht niet ontkennen
of negeren, b.v. toen Kuyper en Rutgers
in 1876 hun brochure „Publiek Ver
maak" schreven, werd daarin over be
paalde cultuuruitingen geheel anders
geoordeeld dan in de ruim twintig jaar
later verschijnende Stone-lezingen.
Spreker kan niet zeggen, dat deze
cultuurontwikkeling een zeer gelukkige
Cultuur openbaart zich in velerlei
vorm. Het is zeer moeilijk om een af
doende definitie hiervan te geven.
Cultuur wordt niet geheel omschreven
door beschaving, al houdt het er nai w
verband mee. Het heeft te maken met
onze levensstijl. Er zijn .oa. mensen; die
niet een schoolse opleiding genoten, die
van eenvoudige komaf zijn en die toch
iets in hun optreden hebben, dat respect
afdwingt. Zulke mensen bezitten een in
nerlijke beschaving en een ieder zal
toegeven, dat deze van waardevolle be
tekenis kunnen zijn voor de gemeen
schap waarin zij leven en veelal een
stempel drukken op hun gezin.
In tegenstelling daarmede kennen we
ook de dikwijls snel geworden rijken,
welke graag doen alsof.
Om een mens in zijn ware gedaante
te leren kennen, zijn er twee testen bij
uitnemendheid. Wilt U weten welk ka
rakter iemand heeft, zo moet U een
erfenis met hem delen en wilt U weten
of iemand innerlijke beschaving heeft,
zo moet U met hem eten. De werkelijke
egoïst kan z^jn hebzucht in het dage
lijkse leven veelal nog wel verbergen,
maar bij een erfenis, als het gaat om
iets te krijgen wat hij niet door eigen
arbeid en moeite verkrijgt, is hij niet
meer in staat het masker te handhaven.
Hetzelfde geldt bij de maaltijd.
Cultuur is geen monopolie van
het Christendom.
Integendeel, onder de invloed van het
Rooms-Katholicisme heeft zich een
scheidingsleer tussen natuur en genade
ontwikkeld, die als leer verworpen, na
de reformatie als praktijk is gehand
haafd.
Calvijn noemt kunst en wetenschap
zeer voortreffelijke gaven van God en
als U meent, dat de grote Hervormer
als strenge boete prediker tegen alle
verijklng v«in het leven en voor mijding
van alle vreugde was, mag ik U ver
wijzen naar de Institutie; deel III pag.
19, en 79.
Met een grote sprong vooruit, grijpt
spreker nu terug op Dr H. Bavinck;
welke o.m. zegt: Cultuur in den ruim-
sten zin omvat alle arbeid, die door
menselijk krachten aan de ntuur wordt
besteed. Maar deze is een tweevoudige;
zij omvat niet alleen de ganse zinlijk-
waarneembare verschijningswereld, die
zich buiten de mens voor haar uit
breidt, maar zij sluit in ruimer zin ook
de mens zelve in en niet alleen naar zijn
lichaam, maar ook naar zijn ziel. De
vermogens en. krachten, welke de mens
bezit, zijn niet door hem verworven,
maar door God hem geschonken; ze zijn
een gave der natuur en deze gaven zijn
niet alleen een middel, om de uitwendi
ge wereld te bearbeiden, maar tegelijk
ook een object, dat zelf bewerkt en ge
vormd moet worden. Zo zijn er dus twee
grote kringen der cultuur. Tot de eerste
behoren al de werkzaamheden, welke
de mens tot het voortbrengen en verde
len van materiele goederen verricht.
En de tweede omslxiit al die arbeid,
waardoor de mens zyn idealen van het
goed© en schone door middel van let
teren en wetenschap, enz. naar bulten
realiseren en ook zichzelve ontwikkelt
ei^ beschaaft.
Die cultuur uit zich krachtig in onze
moderne tijd.
Hoe staat het nu met het platteland
en de cultuur?
De beste boer, die zijn bedrijf perfect
beheert, de modernste machines ge
bruikt, behoeft nog niet altijd de beste
cultuurmens te zfln. Hij kan het zelfs
Wetsontwerp ingfediend
Reeds in de bekende mededeling vai
de regering over de loonsverhoging er
de arbeidsproductiviteit is aangekon
digd, dat ook de kinderbijslag voor ee;
\prhoging in aanmerking zou moeter
i;omen. Met hét oog hierop is thans
een wetsontwerp tot wijziging van de
Kinderbijslagwet bij de Tweede Kamer
ingediend.
In dit ontwerp wordt gezegd, dat het
ook al om administratieve redenen
gewenst is de uitkering per dag te
handhaven. De nieuwe bijslag wordt
vervolgens bepaald op 42 cent voor het
eerste kind, 46 cent voor het tweede
en derde kind en 57 cent voor het vier
de en volgende kind.
wel in het geheel niet zijn, maar een
zuiver zakelijk, m.-,.sschien wel grof in
gestelde persoo.ibjkheid wezen, die zelff
niet uit liefde voor zijn beroep werkt er
Urch op zijn plaats een figuur van be
tekenis is.
Als het platteland verweten v/ordt
dat op dit gebied een schreiend tekori
bestaat, dan dienen we na te gaan o'
dit waar is.
Men moet vanzelfsprekend niet d(
cultuur schijn, die in het grote stadsle
ven zich nogal voordoet als waarachti
ge cultuur aanmerken bv. vlotte om
gangsmanieren, een kleurige confectie-
kleding vormen op zichzelf geen bewij;
van een cultureel mens.
Ook bij de cultuur hebben wij te vra
gen naar het normatieve van Godr
Woord, want het mag niet zo zijn, da
wij de cultuur verwaarlozen. Wij ver
richten al die cultuur arbeid, die ver
band houdt met onze menselijke activi
teit in cultuur-technische en organisato
rische zin.
Waarom blijven wij zo onverschillig
tegenover die tweede cultuurwerkzaam-
heid staan, die niet zo zeer met onze
handen, doch met onze menselijke per
soonlijkheid te maken heeft en waar
van de opbrengst niet in zachte en har
de valuta te realiseren is? In dit laat
ste opzicht is er inderdaad dikwijls een
schreeuwend gebrek in onze Christelijke
samenleving. En het ergste is, dat wc
dit tekort niet als gemis aanvoelen.
^v. De lichaamsverzorging was en is
op het platteland menigmaal nog aller-
bedroevendst. Het gebrek aan hygiene
was bv. oorzaak van grote kindersterfte.
■''^r is ook cultuurnood.
Er leven er genoeg onder onze plat-
telands-jonge-mensen, die v.'orstelen met
de diepste levenszorgen, die wel in de
religie hun oorsprong vinden, doch cul
tureel bepaald zijn. En nu weet ik wel,
dat aan de diepste levensvragen ten
grondslag ligt ,,der wereld zondeschuld"
doch ook als er wel is de blijde overgave
van de eerste zondag van de Catechis
mus, kan het toch in het jonge leven
spoken.
Cultuur kan ook gevormd worden.
Het leven kan onnoemelijk rijker ge
maakt worden als de cultuur, zij het in
de eenvoudigste vormen, daarover haar
kleur spreidt. Wij nemen bv. uit het
stadsleven soms alleen het oppervlakki
ge over, doch wij moeten veeleer trach
ten hetgeen uit het platteland ontstaat
naar eigen aard en wezen te ontplooien.
De moeilijkheden daarbij ontken ik niet,
want het doornige pad van ontspanning
en vermaak kunnen we daarbij niet ver
mijden.
Het gaat bij al deze vragen in de eer
ste plaats om een zuivere doelstelling.
De wet, ook de culturele wet, wordt
vervuld in dit éne woord: „Gij zult Uw
naaste liefhebben gelijk Uzelven." Stre
ven v/ij dan in de benaarstiging van on
ze levenstaak naar een hoger cultuumi-
veau, opdat ook uit onze levensopenba
ring de schoonheid opbloeit, opdat wij
ook zo „'s Bouwheers Kunstwerk
groeten."
Op deze leerzame inleiding volgde een
geanimeerde bespreking, waarna deze
middag bijeenkomt met het zingen van
twee coupletten van „Het Wilhelmus"
werd besloten.
Nadat men gezamenlijk de koffietafel
had genuttigd, heropende omstreeks ze
ven uur Mevr. J. Ras-Buth de avond
vergadering en gaf terstond het woord
aan mej. M. Jochemse, secretaresse der
Chr. Bond van Plattelandsvrouwen en
Meisjes.
In een zeer pittige rede schetste
spreekster hoe in 1938 deze bond tot
stand was gekomen en wekte een ieder
op om lid hiervan te worden, temeer,
omdat deze organisatie niet is beperkt
tot een bepaalde kerkelijke richting of
groep, maar bestemd is voor alle men
sen op het platteland, die alles aan Gods
Woord willen toetsen. Een dergelijke
organisatie is noodzakelijk, omdat hier
meer kracht vanuit gaat dan van het
individu afzonderlijk. Getuige hiervan is
de sluiting op Zondag van de tentoon
stelling „De Nederlandse Vrouw."
Spreekster besloot haar rede met de
woorden: „Thans is het woord aan U."
Door de heer Hofland werden enige
stukken gedeclameerd, waarna door le
den van de vereniging het spel „Spi-
onnage" werd voorgedragen.
Dit spel toonde ons hoe in de mobi
lisatie van 1939 door éón der hogere
officieren sabotage werd gepleegd, waar
door een gehele stelling waardeloos
werd.
De vergaderidng werd door de heer
P. V. d. Heuvel gesloten met het zingen
van „Dankt, dankt nu allen God" en
dankgebed.
Onder een verwijzing naar een pers
bericht, dat de voorjaarsploeg van de
Hchting-1950 niet meer onder de wape
nen zal worden geroepen heeft het
Twee Kamerlid F ens (kath.) schrif
telijk aan de minister van oorlog ge
vraagd of het in de bedoeling ligt, hen
die zich voor de lichting 1950 I heb
ben opgegeven, geheel vrij te stellen van
opkomst in werkelijke dienst. Zo ja, al
dus een volgende vraag, wordt dan niet
ernstig tekort gedaan aan het principe
der verdelende rechtvaardigheid? Zou
het niet billijker zijn het benodigde aan
tal dienstplichtigen uit de hele lichting
1950 te betrekken en niet alleen uit de
lichting 1950 II?
In aansluiting hierop vraagt de heer
Fens of de minister bereid is een soepe
ler toepassing te bevorderen van studie-
uitstel en broederdienst
Bij de visitatie van een uit Neder
land komende auto aan de grenspost
te Bettignies, bij Maubeuge, hebben
douanebeambten onder de zitting en in
de rugleuning van de auto zestienhon
derd paar nylonkousen ontdekt.
SERVICE STATIOrj
TELEFOON 60\, V MIPDELHARNIS
TWEEDE KAMER BEGINT HET
JAAR MET ONDERNEMINGSRADEN
Dinsdag 31 Januari zal het reces van
de Tweede Kamer ten einde zijn. Tegen
's middags een uur is de Kamer weer
bijeengeroepen. Op de agenda staat be
halve enig huishoudelijk werk, het
voorstel onmiddellijk in behandeling te
nemen: het ontwerp-ondernemingsraden,
het ontwerp-wederopbouwwet, het ont-
werp-gemeenschappelijke regelingen en
de nota inzake de deviezenpositie. Dat
zal wel stof voor een hele week zijn.
Voorts is het de bedoeling dat Woens
dagmiddag ook een groot aantal weinig
bewerkelijke ontwerpen, zoals begro
tingswijzigingen e.d. zal worden afge
daan.
-O-
Zaterdagmorgen omstreeks acht uur
is in de Poelestraat te Groningen in de
kelder van het Concerthuis een meis
je van 24 jaar door een 45-jarige to-
neelknecht vermoord. Voorbijgangers
hoorden enig lawaai, onder meer een
meisjesstem, maar zij vermoedden, dat
het ateliermeisjes waren en schonken er
verder geen aandacht aan. Plotseling
hoorden zij een meisje gillen: Hij ver
moordt me, hij vermoordt me! Een gla
zenwasser, die in de buurt aan het werk
was, schoot te hulp en vond het meisje,
Lida Kos, hevig bloedend op de grond
liggen. Samen met een surveillerende
agent kon hij de toneelknecht W. J.
overmannen.
De man, die een jaar geleden is ge
scheiden van zijn vrouw, zou al enige
jaren een verhouding met het meisje
hebben gehad. Hij zou al een week
lang met het plan hebben rondgelo
pen, haar te vermoorden. Vrijdagavond
heeft hij de kelder van het Concerthuis
opengezet. Mejuffrouw Kos, die werk
zaam was in een strijkinrichting naast
het Concerthuis, moest Zaterdag om half
acht op haar werk zijn. Jasper heeft
haar omstreeks die tijd opgewacht en
haar de kelder ingetrokken. Hij heeft
haar met een mes een steek in de rug
gegeven en haar daarna met haar hoofd
tegen de grond geslagen.
Toen Jasper gearresteerd werd, ver
klaarde hij, dat zijn wraakgevoelens
nu gekoeld waren. Hij was van plan ge
weest om ook zichzejf van het leven te
beroven.
VERHOGING SOLDIJEN IN
INDONESIË
De regering heeft besloten de tropen-
bijslag op de soldijen der in Indonesië
dienende dienstplichtingen te vermeer
deren met 30 et per dag. Derhalve zul
len de soldijen tijdens verblijf in In
donesië thans bedragen voor een sol
daat per maand 63.voor een sol
daat der Ie klasse, die op of na 1 Juni
'949 onder de wapens is gekomen, 69.-
voor hen, die voor die datum reeds in
dienst waren 37.50 en voor korpo
raals van beide groepen respectievelijk
76.50 en 84.—.
MIDDELBURG, 19 Jan. In op
dracht van de officier van justitie te
Middelburg is te Zierikzee gearresteerd
de heer Ch. v. d. K., een broer van de
overleden directrice van de Bank voor
Schouwen en Duiveland. Zoals bekend
kwam enige tijd geleden aan het licht
dat bij deze bank malversaties waren
gepleegd door de kort te voren over
leden directrice mevrouw J. v. d. d. K.-K
In de loop der jaren was een bedrag
van 240.000 verdwenen. Men is intus
sen tot de overtuiging gekomen dat
mevr. v. d. K. vermoedelijk niet degene
is geweest die dit geld heeft gebruikt,
omdat zij een heel sober leven leidde.
Het vermoeden bestaat nu dat haar
broer inlichtingen zal kunnen verstrek
ken over de verdwenen gelden.
(N.R.Crt.)
Per 15 Febr. 1950 is de distribuite van
kali opgeheven en daarmede zijn alle
kunstmestoffen distributie-vrij.
In ,,De Westlandsche Zondagsbode
vonden wij een artikel van Ds J. G. L.
Brouwer, Ned. Herv. Predikant te Lier,
over ,,de Gereformeerden van artikel
31." Wij geven deze pennevrucht
aan onze lezers door, al laten wij de in
houd vanzelfsprekend geheel voor reke
ning van de schrijver.
,,Wat bedoelen toch de Gereformeer
den van art. 31, of, zoals het voluit heet;
„Onderhoudende artikel 31 van de
Dordtse Kerkorde?"
Het gaat hier om twee kwesties, een
kerkrechtelijk en een dogmatisch ge
schil. Wat het eerste betreft, genoemd
artikel 31 luidt als volgt: „Zo iemand
zich beklaagt door de uitspraak der min
dere vergadering verongelijkt te zijn,
die zal zich op. een meerdere kerkelijke
vergadering mogen beroepen en hetgeen
door de meeste stemmen goedgevonden
is, zal voor vast en bondig gehouden
worden. Tenzij dat het bewezen wordt te
strijden tegen het Woord Gods of tegen
de artikelen, in deze Generale Synode
besloten, zolang als dezelve door geen
andere Generale Synode veranderd
zijn."
Eerst moet dus een mindere vergade
ring (kerkeraad, classis) een uitspraak
doen, alvorens een meerdere vergade
ring (Synode) kan handelen. Hier heeft
nu de Generale Synode der Gereformeer
de Kerken fouten gemaakt en heeft het
synodale juk aangetrokken. Daardoor
kwam zij op gespannen voet te staan
met het genoemde artikel 31 der Kerk
orde. Vandaar de benaming.
Wat het dogmatisch geschil betreft,
dit gaat voornamelijk over de beschou
wing van 'het genadeverbond ten op
zichte van de Doop. Door de uitspraak
van de Generale Synode der .Gerefor
meerde Kerken van 1902, die onder in
vloed van prof. Bavinck c.s. niet teveel
nadruk wilde leggen op de veronder
stelde wedergeboorte, werd in 1942 een
streep gehaald. De Synodalen leggen de
nadruk op de verkiezing. Kort gezegd,
is hun s'tandpunt: In het Verbond wordt
de verkiezing werkelijkheid. De gedoop-
ten zijn gelovigen, totdat het tegendeel
blijkt. Men veronderstelt dus van de ge
doopte kinderen, dat zij wedergeboren
zijn.
De mensen van art. 31, ook wel be
zwaarden genoemd, zeggen echter:
Gods belofte wordt in de Doop betekend
en verzegeld. Het verbond wordt werke
lijkheid in de uitverkiezing. Zij 'leggen
dus de nadruk op de belofte Gods, die
aan de gedoopte kinderen wordt ge
schonken en van wie eens zal blijken of
zij uitverkoren zijn.
Op deze wijze verloor de noodzakelijk
heid der wedergeboorte haar kracht bij
de Synodalen en kwam men tot een
verstard leven. Daarentegen kwam bij
de bezwaarden (art. 31) de prediking
meer tot gelding.
Wie heeft gelijk?
Wij zullen ons niet werpen in de maal
stroom van voor- en tegen uitgebrachte
meningen, maar willen luisteren naar
een onverdacht getuige. Calvijn noemt
het genadeverbond de bedding, waarin
de stroom der verkiezing zich voortbe
weegt. Het verbond betekent, dat God
de uitverkorenen bewaart tot de jaren
des onderscheids. Bij Calvijn vinden wij
geen spoor van veronderstelde wederge
boorte. Hoewel zij somg te fanatiek zqn,
staan wij dichter bij de bezwaarden (art.
31.) Hun prediking heeft ook aan diepte
gewonnen.
De Generale Synode der Gereformeer
de KerkeUi die in het najaar 1949 te
's-Gravenhage bijeen kwam, heeft na
een langdurige en grondige discussie,
door haar eindbeslissing diegenen teleur
gesteld, welke op hereniging hoopten.
Zeker, er is een hernieuwde uitnodiging
uitgegaan aan de Generale Synode van
de Geref. Kerken, onderhoudende art.
31 K.O., maar er is zelfs geen schrede
op de weg naar hereniging gezet. Het
conflict is gekomen en gebleven.
God geve, dat beide kerken daarvan
mogen leren en een oplossing gevonden
worde, welke is naar Zijn wil."
