lüvriDEii-niEuws
ER
Raad Nieuwe Tonge
DE BEGROTING 1950
imer
L50
Hoesten
Blad
Zaterdag 24 December 1949
No. 1882
laar
PPER
rder
|e Tonge
lelsdijk
IS Nieuw Guinea een
land geschild voor
emigratie
Theeprijzen
i>M:ij*fl-,;rViiim^
Een sluitende begroting en een nieuw sportterrein
r-
DE BOERDERIJ
AAN DE VAL
\ntal
RADIO
EN
dressoiii
pn, 2 arm-
tleding.
Itting.
lienputten
]i6kpapier-
en 2 m-
50 kg,
Door de bespreking over Indonesië is
Nieuw Guinea ook meer in het brand
punt der belangstelling gekomen.
Geograpisch en volkenkundig behoort
dit grote eiland tot het werelddeel Au
stralië. Nooit is het bij Indonesië gere
kend geworden en de eis van Indonesië
om Nieuw Guinea bij zijn gebied te
trekken moet dan ook als geheel onge
motiveerd worden beschouwd. Nieuw
Guinea behoort voor de 'ene helft aan
Australië en voor de andere helft aan
Nederland.
Het Nederlandse gezag wordt er uit
geoefend door een resident, de heer J.
p. K. Eechoud, die over dit gebiedsdeel
een en ander mededeelt.
In Nieuw Genuia wonen hooggeschat
niet meer dan een millioen Papoea's
waarvan het overgrote deel nog Èeer
onontwikkeld is.
De oppervlakte van het Nederlandse
gedeelte is ruim elf keer zo groot als
die van Nederland, niet minder dan on
geveer 340.000 km2.
Een reuze land dus, dat we met zijn
ongeveer millioen inwoners gerust een
„leeg" land kumien noemen. Wat zou
den daar een mensen kunnen wonen en
wat zou daar een ongeëvenaarde emi
gratie kans zijn, indien het land maar
wat meer bewoonbaar is. Maar het is
op vele plaatsen een woest bergland.
Kale en rotsachtige bergtoppen verhef
ten zich zelfs zo hoog, dat de toppen
met eeuwigdurende sneeuw zijn bedekt.
Aan een bevolking overeenkomende met
zijn grootte is derhalve niet te denken,
daarvoor leent de bodem zich niet. Toch
zijn er ook wel vruchtbare gebieden.
Dit is reeds gebleken bij de weinige on
derzoekingen die gedaan zijn, hoewel de
welige vegetatie op andere plaatsen
wel bewijst, dat de bodem er vrucht
baar is. Zo is de streek rond Hollacidia
wel vruchtbaar, maar tot een lonende
exploitatie is het nog niet kunnen ko
men, door gebrek aan arbeidskrachten.
Ongeveer 40000 ha land zou hier in cul
tuur kunnen worden gebracht voor land
bouw en voor de teelt van cacao en
klappers. Maar er wonen geen mensen,
die dit alles in cultuur kunnen brengen,
het aantal blanken bedraagt slechts een
paar honderd en de ongeveer 18000 Pa
poea's die hier wonen vormen geen ge-
schilct materiaal om op plantages of in
land- en tuinbouw te werken. De kwali
teit van de grond en het klimaat zijn
voldoende geschikt om hier een welva
rende streek te doen ontstaan. Er zijn
in Nieuw Guinea ongetwijfeld grote mo
gelijkheden. De bodem bevat verschil
lende ertsen en de houtrijkdom van het
eiland is zeer groot. Ook het zo duur
zame ijzerhout komt veelvuldig in de
bossen voor. De voorwaarden voor een
grote ontwikkeling in de toekomst zijn
dus wel aanwezig. Vruchtbare bodem
op sommige plaatsen, een rijkdom aan
bout en aan ertsen kunnen hier in de
toekomst een welvarende streek doen
ontstaan. Maar daar zijn werkkrachten
voor nodig. Emigratie dus. Een geschikt
oord voor ons bevolkingsoverschot? In
derdaad, maar da9.r zijn ook grote be
zwaren te overwinnen. Daar is aller
eerst het klimaat. Tot nog toe werd
het klimaat „ongezond" geacht. De
medische wetenschap is evenwel zover
gevorderd,'dat die bezwaren wel als over
wonnen kunnen worden beschouwd.
Momenteel is het met de exploitatie
van Nieuw Guinea nog slechts in een
beginstadium. In de olieondernemingen
van het uiterste Westen in de zoge
naamde vogelkop is reeds voor onge
veer 300 millioen gulden geïnvesteerd.
Dit wijst er wel op, dat men ook in dit
opzicht goede verwachtingen heeft.
Maar er zijn andere bezwaren, die het
investeren van grote bedragen in de weg
staan. Daar is allereerst de huidige sta
tus van het eiland. Die is nog onzeker.
pal het eiland onder Nederland blijven
lOl: zal het toegewezen worden aan In-
jdonesië. Dat is voor de beleggers van
Ihet grootste belang. Ze zullen eerst wel
eens afzien, hoe de ontwikkeling wordt.
Veel vertrouwen in de komende rege
ring van Indonesië is er niet. Hetsoci-
plistisch, of nog erger het communis-
psch element, zal er mogelijk grote in-
poed hebben, wat wel eens kan leiden
tot nationalisatie van wat met grote of
fers moeiziaam werd opgebouwd.
Tot belegging onder Nederlands re-
fem bestaat wel gelegenheid. Dit moet
pchter worden afgewacht en zo is er
[Vooralsnog geen sprake van grote in
'esteringen, met als gevolg
werkgelegenheid en mogelijkheid van
uitgebreide emigratie. Ook de ligging
van Nieuw Guinea is ongunstig. Maar
ook daarin zou te voorzien zijn, door
aansluiting aan de grote scheepvaart
routes, inzonderheid naar de Verenigde
Staten van Noord Amerika.
Om Nieuw Guinea tot ontwikkeling
te brengen zullen vele honderden milli-
oenen geïnvesteerd moeten worden. Dan
pas kan er sprake zijn van een exploi
tatie op grote schaal, die uitgebreide
werkgelegenheden kan scheppen en
voeren kan tot emigraties op grote
schaal, ook voor het overschot van Ne
derlands overbevolking.
------O------
EXPOBTEIEREN AANSLAG PERI
ODE 18 DECEMBER t.m.
14 JANUARI 1950
AEtn pluimveehouders wordt bekend
gemaakt, dat het aantal te leveren ex-
porteieren voor de leveringsperiode 18
December 1949 t.m. 14 Januari 1950
wederom is vastgesteld op O (nul) eieren
per kip.
Het inlegvel van de betreffende pe
riode mag niet uit de stamkaart worden
verwijderd, doch dient daaroin tot na
der bericht te worden bewaard.
De zegelregeling is niet opgeheven.
Ook de inning van het heffingsbedrag
ad 0.50 per kip van de pluimveehou
ders, die tot nog toe geen zegels heb
ben ingeleverd, zal normaal doorgang
vinden.
Men meldt ons van bevoegde zijde:
In tegenstelling tot wat in omloop
zijndegeruchten vermelden, is het niet
waarschijnlijk, dat het prijsniveau van
thee na de scherpe stijging van de laat
ste maanden nog verder zal oplopen.
Volgens de laatste beschikbare gege
vens moet men de wereldproductie voor
het komende jaar schatten op circa 460
millioen kilogram, terwijl de geschatte
wereldconsumptie hiervan niet meer dan
een fractie verschilt. Bij deze taxatie
werd reeds rekening gehouden met de
verhoging der theerantsoenen in Enge
land met 25%.
Slechts een eventueel vrggeven van de
thee-invoer in landen, waar tot dusver
re van overheidswege beperkingen wer
den opgelegd, zou de wereldconsumptie
kunnen doen stijgen. Het thans bereikte
prijsniveau zal echter ook in dat geval
de consumptie nauwelijks stimuleren.
Tegenslag bij de thee-productie In de
Indonesische gebieden zou de wereld
productie nadelig kunnen beïnvloeden.
Bij alle bestaande onzekerheid ontmoet
men in handels- en planterskringen ten
aanzien van de ontwikkeling in Indone
sië echter een vrij groot optimisme.
Men dient voorts te overwegen, dat
de prijsstijging van 70% en meer binnen
het tijdsverloop van 6 maanden, juist
mede veroorzaakt werd door de genoem
de onzekerheid met betrekking tot In
donesië. Uit dien hoofde bestaat er dus
zeker geen aanleiding meer, verdere
prijsstijgingen te verwachten en er zyn
tekenen te ver, dat de theehandel dit
terdege beseft.
Vrijdagmiddag kwam de raad der ge
meente Nieuwe Tonge bijeen.
Burgemeester van Hofwegen opende
met gebed, waarna de notulen der vori
ge vergadering werden vastgesteld.
Ingekomen stukken en mededelingen:
Een schrijven van mej. W. Verhage,
dat deze haar benoeming als leidster der
Kleuterschool aanneemt; bericht van
alle leden der Commisise Wering School
verzuim, dat zij hun benoeming aan
vaarden, van Ged. Staten werden enige
goedgekeurde raadsbesluiten terug ont
vangen. Aan het Alg. Armbestuur werd
voor 1950 een subsidie verstrekt van
3000.—.
Algemene Beschouwingen
Alvorens men overging tot de behan
deling der begroting 1950, werden eerst
algemene beschouwing gehouden.
De eerste spreker was dhr G. J. Zwe-
nis (P.v.d.A.) welke zeide:
Mijnheer de Voorzitter,
Het zij mij toegestaan namens de
raadsfractie van de Partij van de Ar
beid vóór het aanvaarden van de be
groting dienstjaar 1950 een aantal op
merkingen te maken.
In de allereerste plaats hebben wij
met instemming geconstateerd dat het
geen door het vorige College van Bur
gemeester 'en Wethouders onafgedaan
moest worden achtergelaten, door het
huidige College werd overgenomen ter
verdere afwikkeling, waarbij wij in het
bijzonder denken aan verbetering van
wegen, voetpaden en straten, aanleg
sport- en speelveld en verenigingsge
bouw. Dat wij dan ook kunnen verkla
ren dat de begroting dienstjaar 1950
onze instemming heeft, vloeit uit het
vorenstaande voort.
Toch zijn er een aantal punten waar
op wij nog in het bijzonder de aandacht
zouden willen vestigen.
1. Hoewel wij erkennen dat daarvoor
grote moeilijkheden moeten worden
overwonnen, achten wij het voor een
goed financieel beleid dringend noodza
kelijk dat de lopende kasgeldleningen in
vaste leningen worden omgezet en wel
ten spoedigste.
2. Nu de brandweer in deze gemeente
met een prachtige auto-motorspuit is
uitgerust en de voorheen gebruikte
trekker op Battenoord is gestationeerd,
zijn wij van mening dat zeer behoorlijk
materiaal in deze Gemeente aanwezig is.
Het komt ons evenwel gewenst voor,
te wijzen op de noodzakelijkheid van het
doen uitbrengen van deskundig advies
over de waterwinplaatsen.
Gaarne dringen wij er voorts op aan
dat gestreefd moet worden naar een
goede corpsgeest.
3. Reeds eerder drongen wij aan op
onderzoek van de gehele bevolking op
.v-fv, t.b.c, doch het niet aanwezig zijn van
daarvan electriciteit in deze gemeente was daar
voor een handicap. Wij spreken de hoop
uit dat het College van B. en W. nu, na
voltooiing van de electrificatie, terzake
met de plaatselijke afdeling van het
Groene Kruis in overleg wU treden.
4. Met voldoening hebben wij voorts
geconstateerd dat de schoolartsendienst
in werking is getreden en dat de ouder-
commissie van de openbare lagere
school de schoolarts voor de ouders der
schoolkinderen een overzicht heeft doen
geven van de betekenis van de dienst.
Het optreden van de schoolarts zien wij
met vertrouwen en belangstelling tege
moet.
5. Met klem dringen wij er voorts op r
aan dat Uw College met spoed de tot
standkoming van de dienst voor school-
tandverzorging helpt bevorderen. Het
spraakonderwijs aan gebrekkig spre
kende kinderen bevelen vrij tevens gaar
ne in Uw aandacht aan.
6. Wij verzoeken U ook aandacht te
willen besteden aan de totstandkoming
van een dienst voor gezinsverzorging en
maatschappelijk werk, een dienst werk
zaam voor de gehele gemeente.
7. Wij erkennen gaarne dat het Al
gemeen Armbestuur in deze Gemeente
behoorlijk werkt. Wij vragen ons even
wel af of het niet juister is dit bestuur
zó te organiseren dat daarin in bredere
mate de verschillende groepen der be
volking zijn vertegenwoordigd. De ba
sis waarop dit Bestuur nu en in het
verleden is samengesteld, achten wij te
eng.
Reorganisatie zullen wij zeer op prijs
stellen, van welke gelegenheid gebruik
zou kunnen worden gemaakt de naam
te wijzigen in: Dienst voor Sociale Za
ken.
8. Wij betreuren het dat, ondanks de
voortvarendheid waarhiede daaraan
steeds is gewerkt, het verenigingsge
bouw nog steeds niet werd verbeterd. In
brede kringen van de bevolking leeft
de gedachte dat hier een meer dan drin
gende behoefte bestaat. Wij dienen in
verband daarmede de volgende motie in,
te richten tot de Heer Directeur van de
Stichting voor Maatschappelijk Werk in
de Provincie Zuid-Holland:
MOTIE.
De Raad van de Gemeente Nieuwe
Tonge in openbare vergadering bijeen;
overwegende daJf er een meer dan
dringende behoefte bestaat aan een
verenigingsgebouw in de Gemeente;
overwegende voorts dat over het tot
standkomen van dit gebouwreeds
sinds November '47 besprekingen zijn
gevoerd en plannen zrjn gemaakt,
waarvoor uit de gemeente zelf een
belangrijk bedrag tot dekking der
kosten werd bijeengebracht, doch dat
ondanks dit werkzaam optreden zelfs
nog geen begin met de werkzaamhe
den kon worden gemaakt;
overwegende tenslotte dat met dank
baarheid erkend wordt de grote me
dewerking die in deze reeds van ver
schillende organen is ondervonden:
verzoekt
de Heer Directeur van de Stichting
voor Maatschappelijk Werk in de Pro
vincie Zuid-Holland, te willen bevor
deren dat door die instellingen die
hun medewerking toezegden een spoe
dige eindbeslissing zal worden geno
men en brengt voornoemde Directeur
dank voor hetgeen hij reeds met be
trekking tot dit object heeft gedaan.
9. Dat vrij zullen medewerken aan het
totstandkomen van een sport- en speel
veld in deze gemeente, behoeft, na het
geen wij daarover vroeger reeds op
merkten, niet te worden betv^r^feld. Aan
de besturen van de korfbal-, voetbal-,
gymnastiek- en andere gebruikende ver
enigingen de taak, te bewijzen dat het
de moeite waard geweest is tot dit voor
stel te komen.
Met de aanvulling van het tegenwoor
dige College van B. en W., met betrek
king tot de zandbakken, stemmen wij
gaarne in.
10. De aandacht willen wij bij deze
nog vestigen op het zwemmen aam de
Buitendijk in deze Gemeente. Wij zouden
het toejuichen wanneer van Gemeente
wege kon worden bevorderd dat een
kleedgelegenheid werd gemaakt en een
voorziening voor kinderen die niet vol
doende kunnen zwemmen.
11. Het vorige jaar deden vrij reeds
een beroep op het College van B. en W.
om te komen tot riolering van de gehele
gemeente en tot verbetering van de Klin
kerlandseweg, de Oranjestraat en de
Westerstraten. Wij begrepen dat deze
voorzieningen financieel „rond" moeten
zijn voordat tot uitvoering kan worden
overgegaan. Wij dringen er op aan dat
plannen worden gemaakt, eventueel
met inschakeling van de Dienst Uitvoe
ring Werken, ter verkrijging van sub
sidie, Laten wij er gezamenlijk voor zor
gen dat door riolering het emmerstel
sel zo spoedig mogelijk uit deze gemeen
te wordt verbannen.
12. Tenslotte willen wij erkennen dat
vóór het bouwen van woningen kan
worden overgegaan, grote moeilijkheden
moeten worden overwonnen. Wij drin
gen er toch met klem op aan dat Uw
College al het mogelijke zal doen om
tot het verkrijgen van bouwvolume te
komen, opdat vele gezinnen uit deze ge
meente kunnen worden verlost uit de
meer dan erge woningtoestanden waar
in zij nu leven.
Mijnheer de Voorzitter,
Ik vril niet eindigen zonder waarde
ring uit te spreken over hetgeen in het
afgelopen jaar werd bereikt. U en het
personeel van deze gemeente zijn wij
dankbaar daarvoor, temeer nu uit de
voorgelegde begroting blijkt dat over de
jaren na de bevrijding 15.000.kon
den overhouden.
Dhr L. A. V. Zielst (S.G.P.) begon
zijn rede als volgt:
Mijnheer de Voorzitter,
We kunnen lezen, dat er van alles
een tijd is. Zo is er een tijd van zwijgen
een een tijd van spreken. Naar mijn be
scheiden mening is het thans een tijd
om te spreken. We willen daarbij eerst
een blik slaan in 't verleden om vervol
gens het oog' te richten op de toekomst.
De uitslag van de jl. zomer gehouden
•verkiezing is van dien aard geweest, dat
de P.v.d.A. een zetel heeft verloren, ter
wijl de S.G.P. er één won. Dit schijnt
de P.v.d.A. moeilijk te kunnen verzet
ten, althans te oordelen naar de uitla
tingen in de Raad. Zo liet bv. onze Bur
gemeester op de eerste vergadering, die
hij met de nieuwe Raad hield, zich ver
leiden om te zeggen, dat dhr Luchten-
burg het raadlidmaatschap ontnomen
was. Een buitenstaander zou haast den
ken, dat er iets wederrechtelijks was
gebeurd, hoewel het toch niets anders
is als een gevolg van de evenredige ver
tegenwoordiging en om met de eerste
wethouder te spreken; De beginselen be
heersen het leven. Als logisch gevolg
daarvan moet nu de een aan de ander
een veer laten. Ook de lijstaanvoerder
van de P.v.d.A. gaf zijn misnoegen te
kennen door op deze plaats een per--
soonlijke aanval op mij te doen. Hij zei
nl. niet te kunnen begrijpen hoe iemand,
die de S.G.P. beginselen was toegedaan
bestuurslid kon wezen van een Coöp.
Bakkerij, want een CoÖp. is een Sociaal
Dem. instelling. Of zo zei hij, zou het
soms wezen: terwille van de smeer, likt
de kat de kandeleer. De bedoeling was
dus blijkbaar, dat ik voor een kleine be
loning mijn beginsel opofferde. Gezien
echter de resultaten van de Coöp op al
lerlei gebied, bv. in onze gemeente op
landbouwgebied, dan vraag ik me af„
waarom zou ik zo'n beweging niet mo
gen steunen. Buiten de Raad om mag
er dan gezegd worden nu zit er een
Rode S.G.P.ër in de Raad, doch dit laat
ik voor rekening van de zegsman.
Coöperatief „Samen werken" wil ik ook
in de Raad en dan denk ik aan het
woord van de psalmist: „Ai ziet hoe
goed, hoe lieflijk Is dat zonen, van 't
zelfde huls als broeders samen wonen
en waar liefde woont gebiedt den Heer
Zijn zegen."
Maar nu nog een blik in de toekomst
De agenda vermeldt o.a. het voorstel tot
het aanleggen van een sportveld. In
principe ben ik hier tegen, want de
sportvergoding heeft al aanhang ge
noeg, maar omdat er schier niet aan te
ontkomen is, zo wil ik mijn stem aan
het voorstel geven, mits de bepaling er
in opgenomen wordt, dat het sportveld
des Zondags gesloten blijft, want de
Zondag behoren we toch af te zonde
ren voor de dienst des Heeren. Zo zou
ik ook graag zien, dat er van gemeen
tewege geen medewerking verleend werd
aan verenigingen, die de Zondag niet in
acht nemen. Evenzo verzoek ik om de
oefeningen van de brandweer op een
zodanig tijdstip te houden, dat er 's Zon
dags geen slangen behoeven gedroogd
te worden. Verder geef ik in overwe
ging om het houden van een St. Nico-
laasfeest op de openbare en kleuter
school af te schaffen. Het is onere voor
een Prot. gemeente om zo'n feest te
handhaven. Wil men de kinderen wat
verschaffen, laat er dan overgeschakeld
worden op het Kerstfeest. Nu de school
toch in 't geding is, vraag ik ook Uw
aandacht voor de ouderavonden. Er kan
tegenwoordig geen ouderavond gehou
den worden of er moet een toneelstukje
bij worden opgevoerd. Dit is oorzaak,
dat een gedeelte der ouders om princi
piële redenen de ouderavonden niet kun
nen bijwonen. Het gaat m.i. om het con
tact met de ouders inzake de kinderen.
Teneinde dit contact te vestigen of te
verstevigen is er al geen beter aankno
pingspunt als 't bezichtigen van het
werk der kinderen. Vroeger werd daar
voor des avonds gelegenheid gegeven.
Waarschijnlijk om tijd te winnen voor
het opvoeren van een stuk wordt des
avonds geen gelegenheid meer gegeven
tot het bezichtigen van het werk, doch
dit geschiedt 's namiddags met het ge
volg, dat er verscheidene vaders zijn,
die wegens hun werkzaamheden dan
niet meer kunnen. Hierin zag ik gaarne
verandering.
Eindelgk wil ik nog opmerken, dat ik
een voorstander ben van een goede rio
lering. Hoe eerder het zgn. emmerstel
sel verdwijnt hoe liever. Ten overvloede
herinner ik er echter aan, dat dit geen
nieuw standpunt is,' want in 1939 was
er bij een rechtse meerderheid reeds een
gedetailleerd rioleringsplan, dat evenwel
ten, gevolge van de oorlog, onuitgevoerd
is gebleven.
Moge ik eindigen met het Schrift
woord: ,',Vrees God en houdt Zijne ge
boden," want dit betaamt alle mensen,
want God zal ieder werk in het gericht
brengen met al wat verborgen is,, het
zij goed of hetzij kwaad.
Ik dank U.
De Voorz. beantwoordde daarna de
beide sprekers en zeide o.m.: Verschil
lende dingen, welke door U naar voren
werden gebracht, zullen eerst in het
college van B. en W. moeten worden
behandeld o.a. kasgeldlening, brand
weer, t.b.c. bestrijding, spraakonder
wijs.
T.a.v. een dienst voor gezinsverzor
ging, welke voor de gehele gemeente
werkzaam zal zijn, moet eerst overleg
gepleegd worden met het Kerkbestuur
en het Groene Kruis.
Voor het verenigingsgebouw zijn alle
benodigde gelden beschikbaar, doch
eerst moet ter plaatse een stichtinj,' in
het leven worden geroepen anders Itrij-
gen we het bedrag niet in handen. De
door dhr Zwerus ingediende motie werd
inmiddels ondersteund door dhr Tijl,
doch dhr Opstelten achtte deze motie
overbodig, want spreker kon niet be
grijpen, dat deze heren dit voorstel de
den, daar ze er de vorige maal tegen
hebben gestemd.
Weth. Dekker sluit zich bij de woor
den van de vorige sprekers aan en
deelt mede, dat dit onderwerp zich reeds
in een vergevorderd stadium bevindt.
De motie werd daarop in stemming ge
bracht, doch verworpen.
Op het zwemmen aan de Buitendijk
komen B. en W., aldus de Voorz. nog
nader terug.
T.a.v. de riolering moet ik opmerken,
dat het niet altijd zo gaat als we gaar
ne zouden willen. Men had ons toege
zegd, dat er per 1 Januari een plan
gereed zou wezen, doch door ziekte, zal
dit nog wel enige tijd op Zich laten
wachten.
Dhr V. Zielst, aldus de Voorz., maak
te bezwaar, dat ik op de eerste vergade
ring, die ik met de nieuwe Raad hield,
had gezegd, dat dhr Luchtenburg het
raadlidmaatschap ontnomen was. Ik be
doelde daar echter geenszins mede, dat
ik het jammer vond, dat U zijn plaats
had ingenomen.
Dhr V. Zielst, aldus de Voorz., kan ik
gerust stellen, want m.a.s. is in B. en
W. aangenomen, dat 's Zondags het
sportveld niet zal worden gebruikt.
In het St. Nicolaasfeest op de scho
len ziet de Voorz. geen bezwaar. Over
de jl. gehouden ouderavond ben ik, even
als dhr v. Zielst, niet te spreken. Wat
betreft de politiek, dit moet U maar
onder elkaar opknappen.
Wsth. V. Alphen: De film staat ons
in de weg om naar de ouderavond te
gaan.
De Voorz.: Er is nooit geen film ge
weest. Ik persoonlijk vind het verkeerd,
dat U deze bezwaren gisteravond niet
te berde hebt gebracht, want er moes
ten 3 plaatsen bezet worden in de ouder
commissie en zoals het daarbij gegaan
is, is het een aanfluiting van de demo
cratie geweest.
Dhr Opstelten: De oudercommissie
heeft niets te zeggen. De ouders ver
staan him plicht niet, want ze moeten
zelf daarin verandering brengen en dat
kunnen ze.
Vervolgens komt de begroting in be
handeling.
Dhr Opstelten: Lijdt het onderwijs
niet teveel onder het in huur geven van
de lokalen?
De Voorz.: Zowel het hoofd als de
concierge hebben reeds klachten inge
diend; omdat de lokalen teveel veront
reinigd werden. Inmiddels heb ik aan
alle verenigingen een schrijven doen toe
komen, waarin hen wordt medegedeeld,
dat zodra dit weer voorkomt, de ge
bruiker van de vorige avond de toe
gang wordt ontzegd.
Dhr Tfll: De tuinbouwcursus heeft
ook zo'n schrijven ontvangen.
De Voorz.: Deze verontreinigt haar
het meeste.
Dhr Opstelten vindt de post onder
houd ambtswoning te laag en meent,
dat deze verhoogd moet worden. We
hebben nu enkele meevallers o.a. de on
dernemingsbelasting, de schadeuitkering
ineens. In verband hiermee wil spreker
de post onderhoud straten laten verval
len en deze oplossen in onderhoud ge
bouwen. De gehele gemeente wordt om
geploegd door opgraven en het heeft
geen nut om ledere kuil te vervrijderen.
Volgend jaar kunnen we dat beter in
eens goed doen.
Verder wil spreker de kerkgracht en
het gemeentehuis eens laten opknappen.
Dhr Xfll onderschrijft het voorstel van
vorige spreker, doch maakt bezwaar om
de bestrating niet bij te houden.
Dhr V. Zielst vindt het overbodig om
250.uit te trekken voor het deel
nemen aan brandweerwedstrijden.
De Voorz.: U vaart volkomen in ons
schuitje en als we onze kortlende voor
stellen in sterhming brengen, dan wor
den ze m.a.s. aangenomen.
We moeten echter niet lukraak iets
doen, doch er regelmaat van maken.
De post onderhoud straten mogen we
niet laten vervallen, want anders lopen
we in de komende jaren onze uitkering
gemeentefonds mis.
In de practijk willen we echter wach
ten totdat alles, automatisering van de
telefoon, riolering, enz. achter de rug
is.
Bij de volgende vergadering zal B. en
W. voorstellen om de Kerkgracht, een
historisch bezit, op te laten knappen,
opdat voorkomen wordt, dat ze dicht
gegooid moet worden.
Het standpunt van dhr v. Zielst, over
de brandweer kan de Voorz. niet delen.
Het is een nuttige oefening.
M.a.s. wordt dan de begroting, welke
sluitend is met een post onvoorziene
van ruim 3000.goedgekeurd.
„Om niet"
Zoals U bekend zal zijn, aldus de
Voorz. heeft de Provincie het voorne
men om vanaf het einde van de Provin
ciale weg Sommelsdijk-Nieuwe Tonge
langs de trambaan over de Tonisseweg,
een rechtstreekse verbinding naar Oude
Tonge te maken.
Wil dit plan uitgevoerd kunnen wor
den dan zal de Provincie geen tweede
verbinding tussen Nieuwe en Oude Ton
ge kunnen onderhouden en daarom
wordt voorgesteld of wij bereid zijn de
binnen onze gemeente liggende gedeel
ten van de oude weg „om niet" over te
nemen.
Momenteel wordt 1335.per jaar
aan de Provincie voor onderhoud be
taald. Wordt bovenstaand plan verwe
zenlijkt dan zullen de kosten bedragen
1410.per jaar, d.i. alzo 75.per
jaar meer, waarbij nog komen de onder
houdskosten van de Molendijk en het
Korteweegje, zijnde 200.per jaar.
Dhr Opstelten ziet er geen voordeel
in, want de wegen- én andere belasting
komt toch ten goede aan de provincie.
De Voorz.: Ik ben het volkomen met
U eens, maar het is een verordening
van de Prov. Staten en daar is niets te--
gen te doen.
(Zie voor vervolg ommezijde)
DOOR H. NOORMAN
"En jij ook, Adri. 't Was doorgesto-
en kaart. Doe het niet meer, kind. Er
loet echte, reine liefde zijn en dan zal
Gretha niet tegenwerken, al was haar
Jtverkorene arm en moest hij met hard
'erken zijn dagelijks brood verdienen.
8.ar aan zo'n losbol!"
..Ik wist wel, dat Louis niet bepaald
f^ |y,9°''^^^l^'S jongmens was, maar
W hij zó was en zó gemeen handelen
•°n. neen, dat is kras", zeide hij timide.
..Ik had je gewaarschuwd. Denk je
/Jat ik zonder enige geldige reden
•retha zou tegenwerken? Overigens,
[^t is voorbij en er ligt voor allen een
^Me les in. En maak je heus niet be-
wgd over Gretha. Die geniet nu reeds
M haar reisje en denkt geen seconde
«et aan de voormalige uitverkorene
^aars harten."
I's volgende dag vertrok Gretha, zo-
t man en vrouw die avond met hun
«een dineerden.
..We beginnen weer, opnieuw, Adri,"
'm L "Waar is die tijd toch geble-
iTv twintig jaar."
M vihd het verbazend saai, dat Gre-
er met is."
'Als zg met Louis Van Santhoven ge
lat
trouwd was, had je haar toch ook moe
ten missen?"
„Piet, houd op met dat geplaag. Kun
je nu niet laten, mij te herinneren aan
een domme daad?"
„Erken je, dat je dom hebt gehan
deld?"
„Ja 'k moet erkennen, 'k Heb nota
bene vandaag van Gretha heel wat
moeten horen. Zij verweet mij, haar in
die richting te hebben gedreven."
Geheel onjuist zal dat niet zijn.
Maar dat kwam de aspiraties van Gre
tha wel in het gevlij. Me dunkt, dat
Gretha nu niet te veel moet gaan ver
wijten.
„Dat meende ik ook," zeide zij opge
lucht. „Ik erken schuld. Maar Gretha
behoefde heus niet aangespoord te
worden."
„Daarvan ben ik overtuigd. Maar stel
je gerust, zij komt over een paar we
ken monter thuis en deze episode is
weer voorbij. Het verblijdt mij aan de
ene kant, dat je je schuldig gevoelt.
Maar aan de andere kant is het pijn
lijk. Om eigen schuld wordt een mens
het meest gemaand. Ik weet er van mee
te praten."
Hij sprak zo eigenaardig, dat zij hem
met enige verbazing aanzag.
„Wat bedoel je?"
„Ik moet eens met je praten. Je weet,
dat ik het die avond al had willen
doen, toen dat, geval met Louis van
Santhoven zich voordeed? Maar je bent
toen nijdig weggelopen en sindsdien
was je niet bepaald..."
„Ik dacht, dat we daarover niet meer
zouden spreken?"
„Je hebt gelijk. Ik ben dat ook niet
van plan. 't Is alleen een verklaring,
waarom ik nog niet heb gesproken."
„Wat heb je? Iets ernstigs? Toch
niet in verband met Ina? Die doet zo
vreemd; ik weet niet... Ach, ik heb
nooit de weg tot het hart van Ina kun
nen vinden. Zij staat mijlen ver van mij
af."
„Toch niet door hé,ar schuld. Maar
't is wé,ar: jullie karakters lopen ver
bazend uiteen. Ina kan het beter met
mij vinden, hoewel ik daartcfe nooit po
gingen heb aangewend. Het kwam van
zelf."
,,Zij heeft precies zulke bekrompen
opvattingen als jij", meende zij, hefti
ger sprekend, dan zij bedoelde.
„Het is best mogelijk. Maar die heb
ik mijzelf niet gegeven. Aangenomen
dan, dat zij bekrompen zijn, wat nog de
grote vraag is. Maar laat ons elkaar
nu niet met vervrijten overladen. Adri.
Wat ik te zeggen heb, is in de grond
zeer ernstig. Het betreft niet Ina, hoe
wel zij er bij betrokken is. Het betreft
mij alleen. Het gaat over mijn jeugd. Ik
heb je indertijd verteld..."
Zij luisterde met gespannen aan
dacht, was zelfs zó vervuld van wat zij
hoorde, dat zij, tegen haar gewoonte,
hem niet in de rede viel en geen enkele
vraag stlde dan nadat hij uitgesproken
was.
„Je hadt dat alles mij wel eens eer
der kvmnen meedelen", vond zij.. „En
kun je het goedkeuren, dat Ina brieven
naar je bureau zond en mij stelselma
tig er buiten liet?"
„Dat was met mijn voorkennis en
toestemming, 't Is louter een gevolg
van het feit, waarover ik nu niet dis
cussieren wil, dat Ina het met jullie
nooit kon vinden."
„Hm. Ik vind het toch heel vreemd.
Maar 't is niet anders. Heb je me nu
precies verteld, zoals het is?"
Hij verbaasde er zich over, dat zij zijn
mededelingen alles had hij verteld,
zo nauwkeurig mogelijk, geen enkel de
tail verzuimd zo kalm opvatte.
„Dus jij hadt Ina niet naar Zuidstad
willen hebben?"
„Zoals ik zei. 'k Heb mé eerst krach
tig verzet, juist om het feit, dat mijn
ouders er nog konden wonen."
„Maar later ben je dan toch van idee
veranderd?"
„Ina hield vol. Zij schreef een brief
uit Amsterdam 'k Heb de verschil
lende brieven bewaard, je kunt ze alle
lezen en smeekte mij, tóch te mogen
gaan. Misschien kon zij het middel we
zen, mijn ouders en mij weer tot elkaar
te brengen, 'k Weet het goed gemaakt.
Adri. We zitten hu toch knus bij elkaar.
Ik zal je Ina's brieven precies in volg
orde voorlezen. Dan kun je je er een
voorstelling van maken, hoe het gehe
le verloop is."
Blij als een schooljongen, die geen
straf krijgt hij had een uitbarsting
verwacht, die niet geheel onverdiend
zou zijn geweest liep hij het vertrek
uit en keerde weldra met de brieven
terug. En las ze voor.
„Ondanks haar dwaze ideeën moet je
tóch bewondering voor Ina hebben,"
vond zijn vrouw. „Zij houdt vol. Maar
hoe kan zij not^bene tegenover haar
grootvader verzvrijgen, wie zij eigenlijk
is! 't Is toch feitelijk een romantische
historie, Piet. Als je het in een boek
las, zou je het niet geloven. Maar hoe
Ina er bij komt, om dat aan te pakken!
Het kwam in Gretha's hersens niet op!"
„Gretha is heel anders, 't Is bij Ina
een uitvloeisel van haar geloofsovertui
ging. Je kunt dat niet begrijpen en
'k neem je dat ook niet kwalijk, maar
ik begrijp het zeer wel."
Met een raadselachtigen en tóch lief
devolle blik zag mevrouw Neerlandt
Mieras haar man aan.
,,Zou je het graag weer in orde heb
ben met je ouders?" vroeg zij.
,,Ei: is niets, dat ilc liever verlang,
Adri."
„Ik kan het begrijpen," zeide zij fot
zijn groteverlichting. „Ik heb geen
ouders meer, maar het zou ook mij pijn
gedaan hebben, als ik van hen verwij
derd was geweest."
„Het verheugt me, dat je er zo over
denkt. Eerlijk gezed, ik was bang, dat
je zoudt opstuiven en
Daaraan zou je je nogal gestoord
hebben! Ina en jij gingen en gaah altijC'?"
jullie eigen weg." fif-
„Laat ons nu niet kibbelen, Adri. Ik'j'^
geef toe, dat het misschien beter wa^niH''
geweest, als ik je direct bij het vertrei
van Ina op de hoogte had gebracht
hoewel het te bezien staat, of het toei
zo kalm zou opgenomen zijn. Maar hc
dat zij, 'k heb mijn verzuim hersteld;'>
Wat er verder zal gebeuren, weet ik
niet, maar in elk geval sta je er niet
vreemd tegenover."
„'t Is de vraag nog, of er iets gebeu- -
ren zal. Je ouders moeten over de brug
komen, want jij hebt in geen enkel op
zicht schuld, 't Is nu al kras genoeg,
dat je Ina er heengezonden hebt, om
eens poolshoogte te nemen. En nu zou
ik je verdere voornemens ook wel eens
willen weten. Ben je van plan, er heen
te gaan en te smeken om vergeving
voor iets, waaraan je geen schuld hebt
Dat ligt, ga ik nu vermoeden, in de lijn
van je geloofsovertuiging en van die
van Ina."
Zij sprak nu spottend-sarcastisch,
zich afvragend, hoe Gretha er op rea
geren zou, als zij het na haar terug
komt meedeelde.
Hij bleef kalm, enigszins haar spot
tende houding kunnende begrijpen.
,,Ik heb nog geen enkel plan. Wia'r'
op nadere berichten van Ina.'"
„Je beweert, dat je -vader het stru;
kelblok is, maar je moeder dan? Waai
om kan zij niet schrijven?"
(Wordt vervolgd
