De Flakk. Gemeenschap actief
inzake verkeersvemetering
Drinkwaterleidinsopdoeree-Overflakkee
Het moet tot een oplossing Komen!
ÜIENVEILING
Enkele kanttekeningen bij de resultaten van de
volkstelling, die op 31 Mei 1947 in
Oude Tonge gehouden werd
n.
Jaarverslag 1948 geeft groter waterverbruik
Winkels mogen des avonds
open voor Sinterklaas
en Kerstmis
Rattenbesf rijding
D£ ^BOERDERIJ
AAN DE VAL
Biz. 2
„EILANDBÏN-NIEUWS'
Woensdag 23 November 1949
In 1947 waren in Oude Tonge geves
tigd 1253 gehuwden, 2 gescheidenen van
tafel en bed, 4 gescheidenen van echt,
70 weduwnaars, 79 weduwen en 1657
ongehuwden. Ook in deze gemeente was
het percentage van hen, die in de we-
duwstaat verkeerden en ouder waren
dan 70 jaar hoog, want het bedroeg
ruim 54, Wanneer het aantal ongehuw-
den verminderd wordt met dat van hen,
die jonger dan 21 jaar waren, blijven
207 mannelijke en 198 vrouwelijke huw
baren over.
"Van de totale bevolking van 3065 per
sonen bleken 3054 in Nederland geboren
te zijn. Immigratie uit de overzeese ge
bieden, die op Goeree Overflakkee fei
telijk onbekend is, vond ook hier in zeer
geringe mate plaats, want slechts drie
personen waren in een dier gebieden
geboren, immigratie uit de vreemde was
praotisch gesproken van geen betekenis.
De meeste inwoners, nl. 2252 personen,
waren in de woongemeente geboren.
Het aantal mannen in deze groep is
natuurlijk aanzienlijker dan dat der
vrouwen, hetgeen het gevolg is van het
feit, dat vele vrouwen na het sluiten
van een huwelijk de gemeente verlaten
teneinde zich te vestigen in de woonge
meente van de echtgenoot. Dit weg
trekken wordt gecompenseerd door een
groter aantal vrouwelijke immigranten.
Van de mannen blijkt, dat ruim 75%
afkomstig is uit Oude Tonge, terwijl dit
percentage bij de vrouwelijke inwoners
bijna 69 bedraagt. In 1899 bedroeg het
percentage mannen, dat geboren was
in de woongemeente Oude Tonge even
eens 75, maar dat der vroviwen was
toen ruim 73. In de loop dier halve eeuw
blijkt dat het gevestigd blijven in de
geboorteplaats onder de vrouwen ver
minderd is. De meeste immigranten
kwamen uit een andere Zuid-Hollandse
gemeente, nl. ruim 19% der mannelijke
en ruim 25% der vrouwelijke bevolking
bleek uit dit gedeelte van ons vaderland
te stammen. Het is wederom vanzelf
sprekend, dat de meesten afkomstig
waren uit een andere gemeente van
Goeree Overflakkee. In 1947 was dus
ongeveer 6% der mannen en 6% der
vrouwen geboren in een gemeente bui
ten de provincie Zuid-Holland. In 1947
leverden meer dan 15 immigranten
(0.5%) de provincie Zeeland (68 perso
nen). Noord Brabant (45 personen) en
Geldei'land (16 personen).
In onderstaande tabel is getracht een
beeld te geven van de geestelijke struc
tuur der gemeente (uitgedrukt in pro
centen.)
31.12-1«99 31-12-1930 31-5-1947
Rooms-Katholiek 26.6 25.5 30.0
Ned. Hervormd 72.6 68.3 62.3
Ger. Kerken 1.2 1.1
Ger. Gemeente 1.7
Chr. Gereform. 0.15 0.1 0.4
Israëliet 0.6 0.3
Over. Kerkgen. 0.05 2,3 0.5
Geen Kerkgenootsch 2.3 4.0
Uit deze cijfers blijkt de achteruit
gang der Ned. Hervormden en de groei
der Rooms-Katholieken en onkerkelij-
ken, welke laatste groep een voor Goe
ree Overflakkee hoog percentage be
haald heeft.
In 1899 was van de totale bevolking
26.6% Rooms-Katholiek en 72.8% Pro-
testaiit, doch in 1947 was 30% Rooms-
Katholiek en was nog 66% Protestant.
Het Protestantse gedeelte der bevol
king daalde dus in betekenis en zoals
uit de onderstaande cijfers wel blijkt
kon het de groei der bevolking zelfs
niet bijhouden.
Iiidexcijfers der voornaamste
taerlvgenootschappen
31-12-1899 31-12-1930 31-5-1947
Tot 1930 namen de kerkelijke groepen
minder sterk toe dan de totale bevol
king, maar daarna veranderde de toe
stand volkomen, want naast de daling
der Protestanten stond een stijging der
Rooms-Katholieken, een feit, waarmede
rekening gehouden dient te worden .Zou
deze ontwikkeling verder doorgaan?
Een antwoord kunnen wij misschien vin
den in onderstaand staatje, waarin de
leeftijdsgroepen verwerkt zijn.
volking als onkerkelijk geregistreerd
wensten te worden. Van O tot 20 jaar
5%, van 20 tot 40 jaar 4.5%, van 40
tot 50 jaar 4.6%, van 50 tot 70 jaar
1.6% en boven 70 jaar 0.6%. De onker
kelijkheid blijkt dus het sterkst voor te
komen onder de jeugdigen.
Van de totale mannelijke bevolking
van 1546 zielen waren 926 personen in
geschakeld in het arbeidsproces, terwijl
dit met 205 van de 1516 vrouwelijke
ingezetenen het geval was. Ook in deze
gemeente vonden de meesten een be
staan in de agrarische bedrijven, want
573 mannen (62%) en 67 vrouwen
(32.5%)) waren werkzaam in de land
bouw. Het aantal zelfstandigen bedroeg
in 1947 189 mannen (in 1909: 108) en
31-5-197
Prot. R.K.
Leeftijd
0-20 jaar 100 100
20-40 jaar 100 100
40-50 jaar 100 100
50-70 jaar 100 100
70 jaar en ouder 100 100
Bev.
100
100
100
100
100
Prot.
77.2
104.3
120.5
143.1
179.0
R.K.
178.1
94.0
171.4
62.0
83.3
31-12-1899
Bev.
105.5
105.3
137.8
117.8
142.7
Opvallend is de achteruitgang der
Protestanten, want de leeftijdsgroepen
van O tot 50 jaar zijn minder sterk toe
genomen dan de groei der overeenkom
stige delen der totale bevolking zouden
doen vermoeden. De terugval der jon
geren is verontrustend te noemen en zal
een probleem vormen, dat met het oog
op de toekomst der Protestantse groep
in Oude Tonge ter dege bestudeerd zal
moeten worden. Dit klemt te meer,
wanneer wij letten op de sterke groei
der zelfde groep der Rooms-Katholieken.
Is deze groei het gevolg van de grotere
kinderrijkdom in Rooms-Katholieke ge
zinnen of ligt de oorzaak op ander ter
rein? Op het ogenblik durf ik nog geen
verklaring noemen. Het is echter een
algemeen voorkomend verschijnsel, want
ook in andere gemeenten, o.a. in Oolt-
gensplaat kon het geconstateerd wor
den. Toch blijkt, dat de Rooms Katho
lieken ook dieptepunten kennen, want
de leeftijdsgroep der 20 tot 40 jarigen
vertoonde evenals de oudere groepen een
terugval. Wanneer wij evenwel vasthou
den aan de uitspraak dat wie de jeugd
heeft ook de beschikking over de toe
komst heeft, dan ziet de toekomst der
Rooms Katholieken in Oude Tonge er
zeer rooskleurig uit.
Aangezien bij de volkstelling van 1899
geen enkele persoon opgaf, dat hij of
zij tot de onkerkelijken gerekend wilde
worden, ontbreekt het vergelijkingsma
teriaal. Teneinde toch enig inzicht te
verschaffen in dit verschijnsel heb ik in
de navolgende cijfers voor 1947 aange
geven welk percentage van de overeen
komstige leeftijdsgroepen der totale be-
5 vrouwen (in 1909 9). Ook hier blijkt
het getal der zelfstandigen toegenomen
te zijn, nl. sinds 1909 met ruim 65%.
Verschillende kleinbedrijven moeten
voorkomen, want 22 echtgenoten en 84
kinderen werken mee in het bedrijf van
man of vader. Als arbeidskrachten wer
den bij de laatste volkstelling ingeschre
ven 384 mannen en 62 vrouwen, terwql
in 1909 geregirstreerd werden 436 man
nen en 165 vrouwen. Hun aantal is dus
afgenomen. Hoewel het aantal ouderen
vrij groot is, want bijna 12% der wer
kenden was ouder dan 64 jaar, is het
aantal jongeren toch aanzien.lijk, want
ruim 51% was jonger dan 40 jaar. Zal
in de toekomst echter voor alle jonge
ren een plaats in de agrarische bedrij
ven gevonden worden Nu reeds konden
niet alleen een bestaan binnen de ge
meente vinden, want ruim 11% der wer
kenden moet dagelijks naar een andere
gemeente trekken. Van deze forensen
maken 62 gebruik van een rijwiel en
maken slechts 2 gebruik van de tram.
Naast deze dagelijkse heen en weer
trekkende personen staat nog een 9 tal,
dat geregeld enkele dagen arbeid bui
ten Oude Tonge vindt.
In winkelnering, handel en verkeer
verdienden in 1947 nog 137 mannen en
50 vrouwen, waarvan 82 mannen en 9
vrouwen als zelfstandigen, hun brood.
Andere bestaansmiddelen blijken van ge
ringe betekenis te zijn. Ik wil dan ook
volstaan met de vermelding, dat in de
bouwnijverheid nog 68 en in de metaal
nijverheid nog 28 mannen een bestaan
vinden.
Dr J. VERSEPUT.
Prot. groepen 100
Rooms-Kath. 100
Tot. bevolking 100
112.4 101.8
108.0 126.5
113.1 112.3
NOTA VAN DE MINISTER
OVER HEX SCHOOLGELD
De kwestie van de heffing van school
geld voor het middelbaar en voorberei
dend hoger onderwijs en het niet heffen
van schoolgeld over het cursusjaar 1944/
1945 is nog steeds niet van de baan.
In een nota van de Minister van On
derwijs, Kunsten en Wetenschappen aan
de Eerste Kamer wordt gemeld, dat de
Minister zal bevorderen, dat de progres-
sieschaal voor het heffen van schoolgeld
met het nieuwe maximum van zeshon
derd gulden per leerling per cursus,
duidelijk een karakter van geleidelijk
heid zal krijgen.
De administratiekosten, welke ver
bonden zijn aan het restitueren van
schoolgelden over het cursusjaar 1944/
1945, kunnen niet voor subsidie in aan
merking komen. (Alg. Dagblad.)
Het verbruik van water uit de drinkwaterleiding GoereeOverflakkee blijkt
voortdurend te stijgen. Vermeldde het jaarverslag 1947 nog een afname van
687.540 m3, in '48 kwam men tot een levering van 703.365 m3. Het bestuur
laat hierbij weten, dat het plaatsen van meters wel heel kostbaar zal zijn, maar
dat men daarmede toch een aanvang zal moeten maken, wil men het verbruik
binnen de perken van redelijkheid houden. Voor 1948 kwam daar bij, dat het een
zeer droog jaar was, zodat de regenval beneden het gemiddelde bleef van de
laatste 50 jaren. Als gevolg daarvan weer drong de noodzaak om uitbreiding
te geven aan de waterwinning, hetgeen inmiddels door het graven van een nieuw
kanaal in de Goereese duinen ter hand is genomen.
In het jaarverslag valt te lezen, dat
directie, kantoor en technische bedie
ning van het bedrijf 16 personen vroe
gen, terwijl 12 anderen met de inning
der watergelden waren belast. Als tech
nisch adviseur fungeerde wederom de
Mabeg te Utrecht. Het buizennet be
vindt zich in een goede staat en slechts
een gering deel der aanwijsplaatjes voor
brandkranen, afsluiters e.d. moest ver
nieuwd worden. De uitbreidingen hielden
gelijke tred met de nieuwbouw in de
verschillende gemeenten van het eiland
en in totaal beslaat het net thans een
lengte van 129.213 meter 455 afsluiters,
44 ontluchtingskranen, 28 kunstwerken,
6 brugovergangen en 13 tramkruisingen.
Het totaal aantal geplaatste brandkra
nen bedroeg 345. Ingegrepen moest wor
den voor 257 lekkages.
Door verandering van de houten loop
bruggen over de waterwinkanalen door
betonnen heeft men voor de toekomst
de onderhoudkosten aanzienlijk omlaag
gebracht. Ook deze bruggenbouw ge
schiedde geheel door het personeel!
Getallen
Het aantal geplaatste watermeters
bedroeg thans 1202, dit op 7224 huis-
aansluitingen en 291 abonnementen.
Het aantal aangesloten percelen ver
meerderde met 80 en nam af met 32.
Het gemiddelde dagvertaruik, dat in
1940 nog 1348 mS was, liep op tot 1927
m3, een record; met het hoogste dag-
verbruik van 2805 m3 bleef men echter
onder dat van 1947 toen het 3080 m3
was. Dit hoogste verbruik deed zich
voor in Juni. Het laagste verbruik was
1170 m3 in Februari.
Het waterleidingbedrijf is een grote
afnemer van de Emgo, zoals blijkt uit
het verbruik van 313.874 KWU.
Over 1948 werd wederom een tijde
lijke verhoging van 10 pet op de tarie
ven toegepast, goedgekeurd door het
provinciaal bestuur. Volgens de balans
per 31 Dec. bezit men aan eigendom
men 1.675.337.71 plus 36.382.87 ma
gazijnvoorraad. Men maakte over 1948
een winst van 11.113.63, bij een op
brengt van waterlevering ad 184.953.50
meterhuur 2.732.10 en exploitatie der
duinen ad 1805.64. Met 13.762.20 voor
electriciteit en 21.532 zijn de exploi
tatiekosten het zwaarst belast. De re
serve bedroeg op de laatste dag van het
jaar 47.247.47.
Voor 1950 worden in de begroting de
inkomsten uit waterlevering geschat op
127.000, terwijl men tegenover de nog
in 1948 gemaakte winst van 11.113.63
voor het komende jaar een verlies
raamt van 10.032.97, welk bedrag ten
laste van de reserve zal worden ge
boekt. Door 10 pet verhoging over vast-
recht en suppletoir verbruik hoopt men
15.000 te ontvangen. Voor meterplaat
sing is nog maar 450 uitgetrokken.
------O------
Wie zich lieden abonneert ontvangt de
tot en 1 met Janua,ri ver&oliijnende
nummers GRATIS!
Deze buitengewone ledenvergadering
van „De Flakkeese Gemeenschap" die
een besloten karakter droeg, werd ge
houden Maandagmiddag 'l uur in Hotel
Spee te Sommelsdijk.
De Voorzitter Burgemeester D. Rijn-
ders te Middelharnis opende de by een
komst en heette de aanwezigen welkom.
Het verheugde spreker dat op deze ver
gadering, waar de hoofdmoot van was,
de verkeersproblemen voor en naar dit
eiland, mede de afgevaardigden van de
diverse organisaties tegenwoordig wa
ren.
De notulen der vorige vergadering
worden gelezen en onveranderd vastge
steld.
Dan stelde de Voorzitter aan de orde
de verkeersproblemen van en naar dit
binding e.d. Waar er volgens de Voor
zitter de laatste maanden veel gebeurd
is, zal hij vooraf een en ander toelichten.
Er is o.m. door de F.G. zeer nauw
contact gelegd met de Kamer van Koop
handel en Fabrieken te Dordt, met wie
de F.G. een semi-lidmaatschap is aan
gegaan. Meerdere leden van de Kamer
hebben een rondrit op ons eiland ge
maakt, waarbij men tot de overtuiging
is gekomen, dat inzake het verkeerspro
bleem voor Plakkee iets gedaan moest
worden. Anderzijds heeft het Bestuur
van de F.G. met de Kamer van Koop
handel geconfereerd, waarbij o.m. ook
ter sprake is gekomen het rapport van
de Kamer van Koophandel te Rotter
dam (bekend uit vorige vergaderingen.)
Daarnaast is verbinding is gezocht
met de verkeersorganisaties als de A.N.
W.B., de K.N.A.C. en de Rijksinspectie
van het verkeerswezen te Rotterdam,
v/aaronder Flakkee ressorteert. Uit deze
commissie gevormd, die kortweg ge
noemd wordt: „de commissie Ooster",
waarin o.m. zitting hebben twee leden
van de F.G. en de dir. der R.T.M. Dr v.
Zuylen. Voor nader contact is in overleg
getreden met de heer Boost, (van de
A.N.W.B.) die optreedt als landelijk ver-
keersafgevaardigde.
De grote lijn voor de verkeersverbe-
tering moet gezien worden in twee delen:
a. wat voor de toekomst noodzake
lijk is;
b. wat direct noodzakelijk is.
Wat dit laatste betreft, moet ge
streefd worden naar behoorlijke functi-
onnerende veerdiensten en voor de toe
komst een vaste oeververbinding.
De commissie „Ooster" heeft contact
opgenomen met de directie der R.T.M,
voor een bespreking over een nieuwe
boot van een grotere capa,citeit. Men is
bereid deze boot te bouwen, (wat twee
jaar duurt) en zou de vaste oeverver
binding er eerder zijn dan die boot was
afgeschreven, moest er een garantie zijn
van de een of andere instantie voor het
niet afgeschreven deel.
Met minister Spitzen zijn ook bespre
kingen gevoerd, die ook een paar maal
naar het eiland is geweest. Daarbij is
onder de loupe genomen het verkeer per
as, verbetering pontons, verbreding
Groene Kruisweg, (Kanaalweg) verbre
ding trambruggen aan het Kanaal met
alles wat er aan vast zit. Dit alles om
een tijdelijke oplossing te zoeken^
Veriteerstelling
Door de Rljksverkeerspolltie wordt
van heden Maandagnacht tot Zaterdag
nacht een verkeerstelling gehouden, me
de om te zien op welke tijdstippen er
een overbelasting is.
Gebleken is tot heden, dat alhoewel
de veerdiensten tot in de top zijn op
gevoerd, de veerdiensten alles niet kun
nen verwerken, niet, ondanks dat de fa.
V. d. Schuyt te Den Bommel de late
dienst heeft ingelegd.
Eveneens heeft er een onderhoud
plaats gehad met de verkeerscommissie
uit de leden van de Tweede Kamer,
waarvan Voorzitter is de heer Andries-
sen en secretaris de heer Posthumus. De
Kamerleden hebben beloofd zelf een
kijkje te komen nemen.
De Flakkeese Gemeenschap gaat met
al deze contacten door. Ook wordt het
door de F. G. op prijs gesteld, dat de
leden der Prov. Staten, de heren v. d.
Brugge, v. Rossiun, van Dijk en de Wit,
alle gelegenheden aangrijpen dat er ver
betering komt.
Schemering' van de dageraad?
De belangstelling voor de problemen
waar wij in zitten is zo groot, dat het
Provinciaal Bestuur niet achter zal
kunnen blijven. In de stukken van de
Ged. Staten komt thans ook zijdelings
de vaste oeververbinding Goeree en
Overflakkee voor bij de post bijzondere
uitgaven. Dit is mogelijk een scheme
ring van de dageraad ,aldus de Voor
zitter.
Tarieven
Er is ook nauw contact gelegd met
Zeeland betreffende de verbindingen op
de Westerschelde. Zoals bekend zijn daar
gratis veerdiensten met schitterende
boten, die in 12 minuten 70 auto's
lossen en laden. Thans heeft de minister
in overweging het invoeren van een ma
tig tarief, nl. 50 et per auto en 15 of 25
et voor personenvervoer. (Men zie hier
over ons blad van Zaterdag 19 Novem
ber: (De vrije veren op de Westerschel
de). Hier wordt een zeer ernstig prece
dent tegenover Flakkee geschapen, waar
een vrachtwagen 5 tot 8 gulden en een
personenwagen plm. 5.moest be
talen. De vervoer-bodrijven op Flakkee
zijn belast met 15 tot 20.000 gulden per
bedryf! In diverse vervoersorganen is
op dit grote euvel gewezen. De vervoers
organisaties op ons eiland hebben ook
zelfstandig een onderzoek ingesteld,
waaraan 60 particuliere vervoerders
deelnamen met 120 vrachtwagens.
Tramidiensten
Betreffende de tramdiensten werd op
gemerkt, dat er onvoldoende rekening
is gehouden met de schooltijden. Bij een
volgende vaststelling van de dienstrege
ling zal een contactvergadering worden
belegd met de Hoofden van Scholen en
de Rijksinspecteur. Ondanks herhaalde
klachten (ook van particulieren) ver
betert de service bij de tram niet, meest
al is er geen verwarming en onvoldoen
de verlichting.
Wat de
vast© oeververbinding
betreft, werd medegedeeld, dat het
brugplan begin 1950 gereed komt.
De eindconclusie was dat er een brug
of vaste oeververbinding moet konven.
Voor een t\jdielijke voorziening is ab
soluut een nieuwe boot nodig.
Discussie
By de bespreking die daarna volgde,
bleek ons, dat regelmatig met de R.TM.
directie werd geconfereerd.
Door het Statenlid de heer de Wit,
werd gewezen op de noodzakelijkheid
ons vooral ook in contact te treden
met de fa. v. d. Schuyt, die uiteindelijk
de steenlegster is geweest voor een
breuk van het monopolie van de R.T.M,
ten opzichte van de hoge tarieven. De
fa. V. d. Schuyt biedt de vervoerders
wel een grote service, zowel te Den
Bommel als te Ooltgensplaat.
Burgemeester Hord^k van Ooltgens
plaat gaf het Bestuur der F.G. in over
weging aandacht te schenken aan een
verbinding Ooltgensplaat-Numansdorp.
De strekdam ligt er, in de toekomst
zijn ten Noorden van O'Plaat plannen
van inpoldering.
Hierop wordt geantwoord dat dit ze
ker zal worden overwogen, hoewel dit
veel zou kosten voor aanleg Haven
werken.
Ook is er een gedachte geopperd voor
een korte, rechtstreekse verbinding Mid-
delharnis-Hoornse Hoofden, doch hier
voor is het wegennet een bezwaar. Uit
de besprekingen bleek, dat het meest
economische vervoer nog was via het
veer Middelharnis-Hellevoetsluis. De
veerdiensten van de fa. v. d. Schuyt
werden in tegenstelling met die van de
R.T.M, zeer geprezen.
De eeuviigdlirenide concessie
van de R.T.M, veerdiensten werd de
grootste handicap genoemd. Het Rijk
heeft in de R.T.M. 41/2 millioen rentelo
ze voorschotten zonder zeggenschap. Er
zal echter moeten worden ingegrepen
van Overheidswege, daar de eilandbewo
ner evengoed zijn rechten heeft dan
iedere andere Nederlander en niet extra
mag worden belast.
De heer van Heest merkte hierbij op,
dat de Staat indertijd de fout heeft ge
maakt concessie te verlenen zonder me-
dezeggingschap, zodat de Staat nu ook
voor de gevolgen aansprakelijk is. Iede
re klacht, moet niet bij de R.T.M, maar
bij de Staat worden gebracht.
De vaste oververbinding
heeft ook de aandacht van minister
Mansholt, die het eiland Goeree en
Overflakkee van overwegend agrarisch
belang vindt.
Door de heer Sieling wordt het ac
cent nog eens gelegd op de noodzake
lijkheid van een brug.
De vergadering machtigt het bestuur
met de contacten door te gaan en ten
spoedigste zien te bewerkstelligen dat
er verbetering komt.
Tenslotte wordt er, wat het werk van
de F.G. betreft nog enige mededelingen
gedaan over
de Culturele Commissie
De F. G. zou de culturele commissie
willen vragen te bewerkstelligen dat er
1 een behoorlijke geschiedsbeschrij-
ving van Goeree en Overflakkee
komt;
2. de gemeente- en polderarchieven
centraal overzichtelijk worden op
geborgen;
3. aan te dringen dat historische ge
vels, hekken van boerderijen e.tl.
bewaard blijven.
Over het bewaren van de polder ar
chieven wordt gezegd, dat de inspectie
de mening deelt dat de archieven slecht
worden bewaard en centraal bewaren
noodzakelijk is.
Ten opzichte van de historische ge
vels e.d. wordt opgemerkt, dat het ini
tiatief reeds door verschillende raden is
genomen en men moet oppassen dat rnen
niet treedt op het terrein van de Raad.
De Voorzitter antv/oordt hierop, dat
er wel gezegd is, dat de F.G. een super-
raad is, maar dat zij angstvallig ver
mijdt wat des Raads is. Daarom is ooi;
de kwestie samenvoeging gemeenten
niet aangesneden.
Hot rapport Arbeiders-overscliot zal
in een aparte openbare vergadering ter
tafel komen.
De Voorz. dankt daarna de opgeko-
menen. Het Bestuur der F. G. is actief
en tast en zoekt om tot verbetering in
het verkeersprobleem te komen en wil
allen in het beleid betrekken, waarom
in grote lijnen deze mededelingen zijn
gedaan.
Om het publiek in de gelegenheid te
stellen, onmiddellijk voor Sint Nicolaas
en Kerstmis, ook in de avonduren inko
pen te doen, heeft de minister van Eco
nomische zaken evenals vorige jaren de
colleges van Burgemeester en Wethou
ders van alle gemeenten gemachtigd,
ontheffing te verlenen van de wettelijke
voorschriften inzake de winkelsluiting.
Een dergelijke ontheffing kan slechts
worden verleend tot uiterlijk negen uur
des avonds op 1, 2, 3, 22 en 23 De
cember.
------O------
Er zijn plannen om in de a.s. Decem
bermaand weer een rattenbestrijding op
grote schaal te doen plaats vinden.
Een ieder die last van ratten heeft
wordt opgewekt aan deze bestrijding
mee te werken. Nadere gegevens ziiUeH
later bekend gemaakt v/orden.
------O------
CENTRALE VEILING
MIDDELHARNIS
Veiling van Vrijdag 18 November 190
Witlof I 66.-74.—; Witlof II 53.-
59.—; Kroten I .f 6.—; Rode kool 5.50
6.Kassnijbonen 144.Alicante
B 48.—71.—Glassla 15.10—15.20;
Andijvie 16.19.Rode kool ,f 5.50
8.Gieser Wildeman 5.21.—;
Bergamotten 7.13»
MIDDELHARNIS
Uienveiling van Vrgdag 18 Nov. 1949.
Gewone uien 23.68; Drielingen 21.51
Picklers 21.40. Aanvoer 40.000 kg.
UienveUing Dinsdag 22 November 1949
Gewone uien 23.38 tot .f 23.65; Drie
lingen 19.75; Picklers 21,60; Afwij
kende uien 12.17. Aanvoer 30.000 kg.
DOOR H. NOORMAN
48 Vy
„Ja, een brief van Ina", antwoordde
Gretha op een toon vol hoon. „Zij heeft
weer eens een krankzinnige daad ge
daan."
Mevrouw Neerlandt hield haar hart
vast: haar man had wel niet op een
meer gelegen tijdstip kunnen binnenko
men. Het gedrag van Louis van Sant
hoven zat Gretha dwars. Haar moeder
zag graag, dat zij en Louis een paar
zouden worden en zelf wilde zij het niet
minder gaarne. De Van Santhovens wa
ren schatrijk. Zij kenden hun vermogen
niet eens.
Louis van Santhoven was al enige
maanden vol attentie, maar verder
kwam hij niet. En dat verdroot Gretha
geducht. Haar ijdelheid was er in hoge
mate door gekrenkt."
En op het ogenblik, dat haar moeder
er met haar over sprak, kwain de inge
nieur binnen en had ineens volle belang
stelling voor Ina's brief. Waarmee de
maat bij Gretha vol was.
Gelukkig nam haar man het Gretha
niet bepaald kwalijk, althans hij liet dat
niet merken. Integendeel, hij lachte
vrolijk.
„Ina een krankzinnige daad gedaan?
Dat zal zo'n vaart niet lopen."
„Nu, lees u dan. En roep die dwaas
naar huis!" beet Gretha terug, zich
niet storend aan de waarschuwende, ja,
vernietigenden blik van haar moeder.
Ingenieur Neerlandt was reeds ver
diept in de brief. En de beiden, die zijn
gelaat bestudeerden, hadden toch deze
voldoening, dat er meer en meer ver
wondering op versoheen. Gekomen bij
het einde, begon hij zelfs opnieuw te
lezen.
Vindt u dit nu nog geen dwaasheid
van Ina?" barstte Gretha los. ,,Dat is
er nu een, die een rustkuur moet on
dergaan. En ze gaat me notabene een
zieke boerin verplegen! Let op, als een
schim komt ze straks terug. Maak daar
nu toch een eind aan en schrijf, dat zij
naar huis moet komen."
„Ais je dan zo humeurig bent als op
het ogenblik, heeft Ina wel een prettig
leven thuis."
„Dan zal ik wel heengaan. Is me dé,t
een leven!"
Verontwaardigd; vol gekrenkte trots,
verliet Gretha het vertrek, door haar
moeder angstig nagestaard. Maar haar
vader bleef volmaakt kalm. Hij lette
niet eens op haar en zag de brief van
Ina weer in.
„Wat heeft Gretha?" vroeg hij dan.
„Och, dat gedoe van Ina brengt haar
buiten zichzelf", antwoordde mevrouw
Neerlandt, de ware oorzaak verzwijgend.
„Er is geen enkele reden voor hoor.
Ina kan best alleen lopen."
„Dus je keurt dit ook weer goed?"
„Wat?"
„Doe nu niet zo afwezig. Het is im
mers krankzinnigheid van Ina, om daar
als particulier verpleegster te gaan op
treden? Wat komt er zo van haar rust
kuur terecht? Ik snap ter wereld niet,
dat die dominé het toestaat!"
,,Ina is toch zeker haar eigen baas?
Zij voelt zich natuurlijk in staat, dat
werk te doen. Anders deed zij het niet.
Zij heeft toch meermalen geschreven,
dat zij met de dag sterker wordt? Me
dunkt, dat het verblijf in Zuidstad haar
goed doet."
„Dus je bent niet van plan, haar te
rug te roepen? Ik had nu toch werke
lijk gedacht, dat je over deze brief ver
wonderd zoudt zijn."
,,Dat ben ik inderdaad."
„Welnu dan?"
„Maar dat is geen reden om haar te
schrijven, dat zij naar huis moet ko
men. Deze brief is een teken, dat zij
het er juist heel goed maakt. Zeg,
Adri."
Mevrouw Neerlandt keek verbaasd op.
„Ik moet vandaag of morgen eens
rustig met je praten over een belang
rijke zaak."
„Wat heb je. Piet?" vroeg zij nieuws
gierig. „Kun je dat nu niet doen?"
„Mijn tijd is wat beperkt. Bovendien
kan Gretha elk ogenblik komen binnen
vallen en die heeft er voorlopig niets
mee te maken."
„Betreft het Gretha?" vroeg zij op
eens.
„Het betreft ons allen".
„Spreek alsjeblieft niet zo in raadse
len."
„Je hoort er wel nader van."
„Na het diner? Gretha is vanavond
uit."
„Dan kan het vanavond wel. Maar
eerst moet ik Van Santhoven ontvan
gen. Die heeft mij te spreken gevraagd,
'k Weet niet, wat die van mij verlangt."
„De oude Van Santhoven?"
Mevrouw Neerlandt was onrustig van
brandende nieuwsgierigheid.
„Louis? Of Karel?"
„'k Weet niet. Waar is...? O, hier
heb ik het briefje. Bah, het lijkt wel
een briefje van een jonge dame! Eén
en al odeur. L. van Santhoven. Dat is
de oudste, niet? Die veelbelovende stu
dent!'" spotte hij. „Ja, de jongste heet
Karel. Dat is een flinke vent. Het ras
van zijn vader!"
„Dus Louis van Santhoven heeft je
te spreken gevraagd?"
Mevrouw Neerlandt kon haar blijd
schap schier niet bedwingen. Het was
opvallend.
„Wat heb je ,Adri?"
„Begrijp je niet, waai-voor Louis
komt?"
„Nog niet. Weet jij het soms
„Maar mijn lieve man, wanzitte:
je hersens en ogen toch! Louis maakt
al enige maanden werk van Gre'.ha' Hij
komt natuurlijk haar hand vragen."
„Je raaskalt toch zeker?" vroe li!-
zichtbaar onthutst.
„Natuurlijk niet. Gretha wach'
hem. Haar hartewens wordt vervui-
'k wil er wel bijvoegen, de mijne ook.
„Gretha met zo'n doeniet; met één
die voor niets deugt! Hij is al vij" jo!^ i'
in Leiden student en komt geer>
verder. Het geld van papa op:: ,n
d&t kan hij."
„Het kapitaal van Van Santhoven is
niet op te maken. Bovendien overdrijf
je schromelijk. Gretha kan geen betere
partij doen. Hoeveel meisjes benijden
haar!"
Doordringend zag ingenieur Neerlandt
zijn vrouw aan.
„Denk je dat werkelijk, Adri? Laat
mij dan zeggen, kind, dat je je deerlijk
vergist. Dan ben ik beter op de hoogte.
Louis van Santhoven wordt door nie
mand gerespecteerd. En zeker niet door
jonge meisjes, die eergevoel bezitten
Dat jongmens leidt een losbandig leven.
„Niets dan kwaadsprekerij!" riep me
vrouw Neerlandt uit.
,,Je vergist je ten enemale. Ik weet er
alles van."
„En daareven wist je nauwelijks zijn
naam", zeide zij triumfantelijk.
„iK vergiste mij met die twee namen.
Ik ken beide Van Santhovens. De jong-
.=te ig een flinke vent. Als die om Gre-
Lr.a li:wam, mijn toestemming kreeg' hO
onmiddellijk. '"Taar de oudste mijn
schoonzoon? en denken aan!"
„Piet, drijf Gretha niet tot het uiter
ste. Je breekt je dochter het hart."
Mevrouw Neerlandt was buiten zicl)-
zelf van woede. Op deze mogelijKhe»
had zij heel geen vermoedens geliad.
,,Het hart van Gretha is niet zo spoe
dig gebroken, vrouw", spotte hij. „H^
loof er niets van, dat bij Gretha lieWi"
een rol speelt. Het is haar om, een ge
de
partij te doen. Maar ik verleen mijn nw-
dewerking hier niet."
„Maar dat is een schandaal! Dat is.--
,,Wind je nu niet op, Adri. Dat is'"
het welbegrepen belang van Gretha.
„'t Is een klap vlak in haar gezicW'
En 't is een blamage voor de Van Sant
hovens. Ik weet, dat mevrouw Van Sant-
hoven deze verbintenis gaarne ziet.
(Wordt vervolgd-*
