EHAnDEfl-tllEÜWS
DE TOREN
veRpleqinQ
VAN MELISSANT
Extra vlees
DROOMLAND
Een kou, een griep
2e Blad
Zaterdag 29 October 1949
No. 18ÓÓ
De nieüvre melkprijs
voor de boer
25 jaar Wereldspaardag
'n Steek of 'n scheut hier en daar
komt ge nog wel te boven.
Maar wee als Rheumatiek zich vastzet
Geen plaats voor een
genie
Gexnotoriseerde fiets moet
voorrang verlenen
DE BOERDERIJ
AAN DE VAL
III.
Voor ontspanning is voldoende ge
zorgd, 's Avonds né, de werkzaamheden,
Itan men de patiënten bezig zien met
domineren, dammen, schaken, sjoelen
enz. Zo nu en dan een filmvoorstelling,
niuziek of zanguitvoering in een daar
toe speciaal ingericht ontspanningsge-
Ijouw ontbreken evenmin. Het spreekt
voor zichzelf, dat er patiënten gevon
den v/orden, die principieel tegen som
mige vormen van ontspanning zijn doch
(leze zijn geheel vrij er al of niet aan
ileel te nemen. Trouwens (iezulken kun
nen zich genoegzaam afleiding bezor
gen in verscheidene dagbladen tijdschrif
ten en boeken van de uitgebreide Stich
tingsbibliotheek. Ten overvloede circu
leert er wekelijks een leesportefeuille
iiiet vele geïllustreerde bladen.
Jaarlijks wordt er op het terrein een
ig. „terreinfeest" gehouden, waar niets
^uitensporigs voorvalt, doch enkel om
ie patiënten een aangename dag te be
zorgen. Bovendien is het nu weer moge
lijk een boottocht te houden waarbij dik
wijls veel genoten wordt. De boot ver-
trelft 's morgens niet te laat, vaart de
gehele dag (niemand gaat aan wal) en
lieert langs een andere route weer te
rug naar de haven van vertrek. Provi
and en versnapering wordt in ruime ma
te meegenomen. De verplegenden ver
zorgen dan de bediening.
De buitenstaander kan zich de ver
pleging niet anders indenken dan in een
ziekenhuis met veel bedden, verband-
middelen en ziekenhuisluchtjes. Men zou
dus de indruk krijgen, dat alles wat we
U verteld hebben geen verpleging in de
ware zin des woords zou zijn.
Doch al moge er verschil zijn, in fei
te komt de verpleging in een ziekenhuis
en in een psychiatrische inrichting op
hetzelfde neer.
U moet zich eens indenken, dat laten
wij zeggen in een ps. inrichting soms on-
geveer 1000 of meer patiënten verpleegd
worden. Onder die personen komt naast
geestesziekte ook veel lichamelijke ziek
te voor. ledere inrichting heeft dan ook
zijn speciale ziekenpaviljoens en voor
vrouwen en voor mannen, waar de zie
kenverpleging evengoed in practijk ge
bracht wordt als in een ziekenhuis.
Ook hier komen gevallen voor, dat
een patiënt na een uitputtende ziekte
een amentia of acute verwardheid lijdt.
Ot dat na een trauma (ongeval) waarbij
ernstige verwonindgen opgelopen zijn
een shock optreedt waardoor men in de
meeste ziekenhuizen weinig met deze lij
ders kan beginnen. Juist zulke zieken
eisen een zeer zorgvuldige verpleging
wegens hun lichaamszwakte.
Het zal U duidelijk zijn dat er dus
tussen een ziekenhuis en een ps inrich
ting een nauw contact bestaat. Vele
patiënten komen na hun opname in een
ziekenhuis daardoor in een gesticht te
recht. Zodat men in zo'n geval een zie
kenhuis een doorgangshuis zou kunnen
noemen.
Het is tevens opmerkelijk, dat men
in de ziekenverpleging zo gaarne perso
neel uit een k.z. gesticht in dienst
neemt. Dit verschijnsel ligt voor de hand
de verplegenden uit een k.z. gesticht
hebben dezelfde cursus gevolgd en zijn
theoretisch en voor een groot deel prac-
tisch al dadelijk opgewassen voor de
taak in een ziekenhuis.
Terwijl ze bovendien voor geen klein
geruchtje vervaard zijn als er eens bij
zonder aangepakt moet worden. Want
ook in een ziekenhuis kan men veel
verwarde patiënten aantreffen tengevol
ge van een of andere ziekte die het ze
nuwstelsel sterk kan aantasten waar
door hun geestvermogen door de deli-
rante toestanden totaal uit het even
wicht geslagen is.
Hoe komt men er toe om lust te ge
voelen als verplegenden zo'n taak op
zich te nemen? Het was immers onze
bedoeling U daar iets over mede te de
len? Vooraf zij gezegd, ieder is niet ge
schikt voor dit *erk. Apatische (onver
schillige) mensen zijn absoluut niet ge
schikt egocentrische mensen evenmin.
Het meest geschikt zijn die personen die
het zij aan eigen lichaam of tenminste
Van dichtbij van naaste familieleden
meegemaakt hebben wat eigenlijk ziek
zijn is.
Het meisje of de jongen, die in hun
jeugdjaren veel ziek geweest zijn en
met de puberteitsjaren dit bleken te ver
groeien, of iemahd die op latere leeftijd
aan een wel langdurige doch niet onge
neeslijke ziekte leed zal allicht beter
beseffen, wat het moet zijn langdurig en
tevens ongeneeslijk ziek te zijn. Zoals
dit bij k.z. heid voor kan komen. Men
Kan dan van ondervinding spreken en
Zoveel beter de gedachten peilen van de
lijders die men te verplegen heeft.
Ik zat eens in de nachtwacht bij een
jongeman, die aan een fraumatische
pcychose leed. Tengevolge van een
auto-ongeval was deze jongen, die chauf
feur van beroep was, zodanig verwond,
dat zijn been versplinterd en zijn li
chaam op vele plaatsen ernstig ge
kwetst was. De shock, veroorzaakt
door het ongeval, bewerkte een oneven
wichtigheid in het zenuwgestel. Eerst
in het gasthuis opgenomen, bleek het
noodzakelijk hem wegens krankzinnig
heid in de dichtsbijzijnde pcychiatrische
inrichting op te nemen.
Hij was van geloof R.K. en bad gan
se nachten aan Maria.
Hoe levendig kon ik mjj de toestand
van dit jongmens indenken de geweldige
pijnen die hij leed, de afmattende koort
sen die hem teisterden dwongen diepe
deernis af.
Zou men dan niet alles doen om zo'n
lijder het leed te verzachten? Juist wan
neer men zich enigszins in de toestand
van zo'n mens kan verplaatsen is men
enigermate geschikt hem te verplegen
ook al heeft men de opleiding daartoe
nog niet in de finesse verkregen.
Het geeft ons bovendien een inwendig
gevoel van zelfinkeer, dat alles in dit
aardse leven geen zonneschijn en rozen-
geur is, maar dat de mensheid krachtens
zijn val door eigen schuld zo onnoeme
lijk veel moet lijden de een minder, de
ander meer.
Toen geruime tijd later de patiënt li
chamelijk (en daardoor ook pcychisch)
genezen (hoewel als invalide) de inrich
ting verliet nam hij afscheid van mij met
een glans van dankbaarheid in zijn ogen
Die ogen zal ik nimmer vergeten. Kijk
zo moet men zich de verpleging inden
ken.
Eens stierf een patiënt in mijn armen
met de woorden zal ik nu zo moeten
sterven, dat zo klinkt me nog wel eens
in de oren. Sommige patiënten kunnen
zo helder van verstand zijn wanneer hun
einde nadert. In zulke momenten valt
de afstand tussen patiënt en verple
gende geheel weg. Heel jammer is het,
dat zo weinig jonge mensen zich voelen
aangetrokken tot dit barmhartlgheids-
werk. De nood in de verpleging is groot
er zijn inrichtingen daar een of meer af
delingen gesloten moesten worden we
gens gebrek aan personeel.
G. J. V. A.
B. o. Z.
De Minister van Landbouw, Visserij
en Voedselvoorziening heeft de gemid
delde producentenprijs voor melk voor
de op 6 November 1949 aanvangende
nieuwe productie-periode vastgesteld op
17.75 cent per kg melk met 3.5% vet.
Ook in het nieuwe melk-productie-jaar
zal er verschil zijn in de prijs gedurende
de winter- en de zomerperiode. De wln-
termelkprijs voor de boer zal 19.70 cent
bedragen en de zomermelkprljs 16.70 et,
per kg melk en bij een vetgehalte van
3.5%.
De gemiddelde prijs van 17.75 et per
kg melk met 3.5% vet komt overeen
met een prijs van 16.75 et per kg melk
met 3.3% vet. Voor het thans eindi
gende melkproductiejaar was de gemid
delde melkprijs 17.75 et per kg met
3.3% vet, zodat de nieuwe prijs 1 cent
lager is.
Het Ministerie zal binnenkort de
vaststelling van de prijs nog nader toe
lichten.
VAN 23 OCTOBER t.m. 19 NOVEMBER
TWEE EXPORTEIEREN PER KIP
Het aantal te leveren eieren ten be
hoeve van de export is voor de periode
23 October t.m. 19 November 1949
vastgesteld op tweie stuks per kip.
De pluimveehouders dienen vóór 6
November a.s. het desbetreffende inleg-
vel met het vereiste aantal eier-export-
zegels bij de plaatselijke bureauhouder
in te leveren.
Het slechte weer aan het einde van de
vorige week, heeft een groter aanvoer
van vee op de slachtmarkten veroor
zaakt. Hierdoor is het mogelijk voor de
lopende rantsoeneringsperiode (tot 6
November a.s.) een extra vleesbon aan
te wijzen, nl. bon 365 algemeen, die
recht geeft op het kopen van 100 gram
vlees.
;(oorts en pijnen, drijft U uit door de
kracht der genezing van SANAPIRIN
Buisje 25 tabl. 40 et; 50 tabl. 75 et.
In aansluiting op het verslag van de
overname van de kade te Herkingen
geven wij hieronder nog enige bijzonder
heden.
De haven met de kade hebben vroeger
meer Westwaarts gelegen, de tegen
woordige haven met kade zijn vermoe
delijk tussen de jaren 1743 tot 1753 aan
gelegd.
Per advertentie in de Haagse Courant
van Maart 1733 deed het Gemeente be
stuur van Herkingen bericht dat de ha
ven van Herkingen bevaarbaar was.
Behoudens het normale onderhoud wa
ren de haveiunuren van bazaltzuilen in
1941 dermate ontzet dat nodig bleek de
muren tot de fundatie weg te breken,
de fundering te repareren en de muren,
door de zuilen in de stampbeton te leg
gen, weer op te bouwen.
Van deze gelegenheid werd gebruik
gemaakt om de lange Oosthaven wand
met 10 m te verlengen en de lengte al
zo te brengen op 57.80 m de kosten van
een en ander incl. het inboeten van
vloedpalen bedroegen 3000.de werk
zaamheden werden door Chr. Huizer te
Herkingen uitgevoerd.
Tijdens de bezetting werd Herkingen
tot dubbel spergebied verklaard, nie
mand mocht meer op het dorp komen
en de haven en kadewerken geraakten
in verval, in de haven werden landbouw-
werktuigen gereden, welke men met
springstoffen trachtte te vernietigen,
verder liet men een stuk van de haven-
muur, de havenkop en op twee plaatsen
de pier in de lucht springen, dit ging
met zo'n kracht dat de zware bazalt
zuilen tot midden in het dorp vlogen.
O.a. de smederij van Klem.
Nadat de bezetter vertrokken was
werd de schade opgenomen, deze bleek
zeer aanzienlijk te zijn, o.a.:
de palenberm welke plm. 800 m de
slippen oploopt bleek grotendeels ver
dwenen, de vaargeul verzand, de haven
kom met spui volgeslibt, de muren van
hun fundering gezakt en gedeeltelijk
verdwenen, van de kop van de haven
en van de pier grote stukken verdwe
nen, alle vloedpalen verdwenen, de spui-
sluis met stroomgeleider onbruikbaar
enz.
In afwachting van het definitieve plan
werd met spoed een noodherstelplan aan
besteed in 1947, aannemer was J. Ie
Comte te Sommelsdijk, totale kosten
incl. bijwerk 18099.waarvan plm.
8000.als definitief herstel aan de
werken zijn.
In 1948 werd het definitieve herstel
plan aanbesteed aannemer voor het
technisch werk Chr. v. d. Veer voor
34900.Het grondwerk werd in
D.U.W. verband uitgevoerd door de
Grond Mij., als havengeul op diepte gra
ven, havenkom uitbaggeren, spui leeg
kruien enz., alleen uit het spui zijn al
plm. 5000 m3 bagger verwijderd. Deze
werken werden Mei 1949 opgeleverd.
Aan de haven en kade zijn zowel voor
het technisoh gedeelte als voor het
grondwerk totaal plm. 85301.ten
koste gelegd.
Terwijl de laatste hand gelegd werd
aan het herstelplan rezen er plannen
het kadeplateau te vergroten, deze plan
nen werden uitvoeringsvatbaar gemaakt
en door de Grond Mij. in D.U.W. ver
band uitgevoerd, larigs de Oostzijde
werd de kade 15 m 'verbreed, doorlo
pend tot de kop der haven, de glooiin
gen werden gedeeltelijk met het oude
materiaal en gedeeltelijk met betonte-
gels bekleed, voor verharding is een
puinfundering gewalst welke van een as
phaltslijtlaag voorzien is.
Besloegen oorspronkelijk de grote en
kleine kade een oppervlakte van plm.
1500 m2, thans is daar 1200 m2 van toe
gevoegd zodat de kade thans plm. 2700
m2 groot is.
Zoals uit ons verslag is gebleken, had
Woensdag 19 October de overdracht van
het geheel vernieuwde havenplateau
plaats. Veelal ligt de welvaart van een
plaats in een goede haven. Dat moge
ook voor Herkingen zo zijn.
ER WORDT VEEL GEADVERTEERD
IN „EILANDEN-NIEUWS"
Nu de toren te Melissant gerestau
reerd is, is het wel interessant daar
over een en ander te schrijven.
Deze toren is nog niet zo heel oud,
een antiek bouw-werk is het dus niet.
Door het onvermoeide streven van de
toenmalige Burgemeester, de heer L. v.
Es Jz., kon in September 1862 de bouw
van de Ned. Herv. Kerk, met toren en
pastorie worden aanbesteed; aannemer
werd dhr J. van Bochove te Sommels
dijk voor de som van 20700.
Reeds op de 2de October 1862 werd
de eerste steen door bovenvermelde Bur
gemeester gelegd; in 1863 konden de ge
bouwen in gebruik worden genomen.
Hoewel de toren eigendom is van de
Ned. Herv. Kerk berust het onderhoud
vanaf de uurwerkzolder (dit komt over
een met het gedeelte dat boven het kerk-
dak uitsteekt) tot en met de spits met
windhaan bij de gemeente Melissant, dus
plm. 8.60 m stenen toren met twee zol
ders benevens de plm. 6.90 m hoge spits
met de plm. 1.50 m hoge windhaan.
Op de hoogste zolder staat de klok-
kestoel voor slag- en luidklok, op de
zich daaronder bevindende zolder staat
het toren uurwerk, dat electrisch opge
wonden wordt.
De torenspits was tot 1930 gedekt
met zinken leien, zgn. losanges. Deze
leien-dakbedekking ging dermate ver
slijten, dat herhaaldelijk bij straffe wind
of storm de losanges al dwarrelend naar
beneden kwamen.
Dit vormde een ernstig gevaar voor
eventuele voorbijgangers, daar verwon
ding door de scherpe hoeken der los
anges niet uitgesloten was.
In 1930 werd derhalve besloten de zin
ken dakbedekking te vervangen door
een dakbedekking van rood koper.
Hiervoor werd gebruikt plm. 65 m2
zacht roodkoper van 1 mm dikte. Rood-
koper is een materiaal bestand tegen
de tand des tijds; in de loop der jaren
verkrijgt het een mooie groene tint door
de vorming van koperoxyde (koper
groen.)
De werkzaamheden zijn uitgevoerd
door de Gebr. van Immerzeel te Melis
sant, de totaalkosten met inbegrip van
de nodige metsel-, timmer- en schilders-
werkzaamheden hebben ,f 1150.be
dragen.
Is de gemeente Melissant voor meer
dere geslachten van onderhoudswerk
aan de torenspits af, anders was het ge
steld met het zich daaronder bevindende
stenen gedeelte. Dit metselwerk is uit
gevoerd in één-steensdikte dus 22 cm;
wat voor een bouwwerk op dergelijke
hoogte beslist onvoldoende is. Tot over
maat van ramp is ook de kwaliteit van
de steen vrij zacht. De gevolgen zijn
dan ook niet uitgebleven, daar het met
selwerk scheurde.
Dit heeft men trachten te ondervan
gen door een heel stel van muur tot
muur doorgaande ankers te beves
tigen; daar echter de zachte steen vrij
veel water doorliet naar binnen, waren
de muren aldaar bedekt met de laag
groene schimmel.
Een en ander had dringend voorzie
ning nodig, zodat op 29 Mei 1949 de her
stelwerkzaamheden werden aanbesteed.
Deze herstelwerkzaamheden beston
den in het aanbrengen van een 33 cm
brede en 50 om hoge gewapende boton-
balk, welke vaksgewijze onder de mu
ren werd aangebracht, de binnenkant
van muur en balk werden gelijk gehou
den. Op het nu naar buiten oversteken
de gedeelte van 11 cm breedte werd een
nieuwe muur gemetseld van waalklin
ker. Voor aanhechting van de nieuwe
muur aan de bestaande muur werd de
laatste eerst goed ruw gehakt, daarna
vol met 5" draadnagels geslagen en
doornat gegoten.
De binnenkant der muren is als volgt
behandeld: de oude specielaag werd
grondig afgehakt, daarna werden de
muren nat gegoten en opnieuw volge
raapt (bepleisterd) en vervolgens met
witte cement opgeschuurd. Deze werk
zaamheden zijn aangenomen door dhr
M. van der Spaan te Melissant voor de
som van 2490.
In de zgn. „dag" is de toren totaal
22 cm dikker geworden wat echter vol
strekt niet misstaat daar de spits nog
ruim voldoende oversteekt.
Bij het weder monteren, der wijzer-
borden bleek (ook volgens de publieke
opinie!) dat deze zo niet te handhaven-
waren, maar opnieuw geverfd en met
dubbel torenbladgoud opgelegd moesten
worden.
De borden zijn 1.25 m in het vierkant
en vervaardigd van koper, het opnieuw
verven en opleggen met bladgoud van
borden en wijzers zal een bedrag van
ongeveer 500.vragen. Deze werk
zaamheden zullen uitgevoerd worden
door dhr A. J. Baart, schilder te Me
lissant.
Nog maar net was de opdracht aan
dhr Baart gegeven toen de gulden de-
Van onderhoud van een anders
eigendom.
Van dwarrelende losanges.
Van groen beschimmelde muren
Van devaluatie en
van geen concurrentie met Pisa.
valueerde en alle moeite, gedaan door
dhr Baart om hgt benodigde bladgoud
te pakken te krijgen, mislukte. De le
veranciers wilden eerst de nieuwe prij
zen afwachten en hielden hun bladgoud
voorlopig vast.
Dat de Melissantenaren zo lang en zo
dikwijls te vergeefs opzien naar de to
ren om de juiste tijd te weten te komen,
is dus niet te wijten aan laksheid van
het gemeentebestuur of van de am
bachtslieden, maar aan de devaluatie.
Inmiddels is de finantiële hemel wat
opgeklaard en terwijl wij dit schrijven
kan het bladgoud al gearriveerd zijn;
er is een grote kans dat op 1 Dec. a.s.
de oude borden in nieuwe luister aan de
toren zullen prijken.
Als bijzonderheid kan nog worden ge
meld dat de toren enigszins scheef staat.
Met het beklampen der muren heeft
men daarmede rekening gehouden en de
nieuwe muren zoveel mogelijk te lood
gemetseld. Voor een scherp waarnemer
is nu echter nog te zien dat de spits
enigszins scheef op de toren staat, het
betreft hier echter een verschil van
slechts enkele centimeters, zodat Pisa*)
geen concurrentie van de Melissantse to
ren behoeft te verwachten.
De toren van Pisa, hoofdstad van
een Ital. provincie, hangt vele me
ters uit het lood en is daardoor we
reldberoemd. (Red.)
31 October a.s. is fiet 25 jaar gele
den, dat het eerste internationale spaar
bank-congres te Milaan zijn werkzaam
heden beëindigde. Tot die werkzaamhe
den behoorde o.a. de oprichting van een
Internationaal Instituut voor het Spaar
wezen, dat zijn zetel na de oorlog naar
Amsterdam verplaatste.
Aan het einde van het congres werd
op voorstel van een der deelnemers bij
acclamatie besloten, die laatste con
gresdag, de 31e October tot Wereld
spaardag uit te roepen. Waarom? Om
de hele mensheid een aanleiding te ge
ven, zich ten minste eenmaal in het jaar
te bezinen op de waarde van het sparen.
Sparen! Kunnen wij er niet beter over
zwijgen? Het „klimaat" is immers niet
gunstig voor sparen? Het zij zo, maar
de atmosfeer is ook wel eens niet gun
stig om te ademen en toch ademen wij.
We moeten immers wel. Zo is sparen
voor verreweg de meeste mensen de
enige manier om kleding, schoeisel,
brandstoffen enz. te kopen. De enige ma
nier? Nu ja, er is ook nog de afbe
taling. Maar is afbetaling dan geen spa
ren? Het is sparen achteraf en in een
heel wat ongunstiger „klimaat."
In de bijna anderhalve eeuw van
spaarbank-werkzaamheid in West-Eu
ropa en in Nederland is er natuurlijk
nogal eens wisseling in het klimaat"
geweest, maar de spaarbanken hebben
zich daardoor nimmer laten afbrengen
van hun doelstelling: het aankweken
van de spaarzin ter bevordering van de
volkswelvaart. Wat is welvaart? Wel
vaart is volgens een bekend Engels eco
noom „a state of mind", een gemoeds
toestand. In verband met de spaarge-
dachte gezien, heeft deze uitspraak ze
ker een diepe zin. Het gezin, dat zich
na een lange tijd van moeizaam sparen
een radiotoestel verwerft geniet van de
programma's, maar ook een heel bijzon
dere wijze van het bezit op zichzelf,
waarvan het een diepe voldoening, een
welvaartsgevoel ondervindt. Ja, zelfs
het .bezit alleen al van een bescheiden
spaarduitje op het spaarbankboekje is
voor velen op zichzelf reeds een bron
van voldoening.
Daarom is het goed, dat de spaarban
ken voortgaan, bij jong en oud deze
spaarzin in stand te houden op hun be
proefde manier, d.w.z. los van commer
ciële qi politieke oogmerken. Daarom
mogen bij alle polemiek over het sociaal
en economisch beleid, de grote psycho
logische waarden van het sparen niet
lichtvaardig worden geschaad. En daar
om is het goed, ook de 25e verjaardag
van de Wereldspaardag niet stilzwijgend
voorbij te laten gaan.
------O------
101-JARIGE OVERLEDEN
De v/eduwe Kaelen-Gubbels, de oud
ste inwoonster van midden-Limburg, is
in de leeftijd van 101 jaar te Neder-
weert overleden.
nW'««>!^MBs»as**vt. -ni^.-.s -■«sj^wr»^»' ■■»*•'-'-'■'-■*.*• i
Welk mens bij zijn, volle verstand, zal
het zo ver laten komen? Zulke aanwij
zingen zijn een reden te meer om van
vandaag-op-morgen met de weldadige
Kruschen-kuur te beginnen. De zes mi
nerale zouten van Kruschen stimuleren
van de eerste dag af met de jaren ver
slapte bloedzuiverende organen en bren
gen die al gauw weer helemaal op gang.
Als lever, nieren en ingewanden op na
tuurlijke wijze hun werk doen, kunnen
onzuiverheden in het bloed zich niet
vastzetten. Die worden dan radicaal af
gevoerd langs natuurlijke weg en zijn
nooit meer oorzaak van pijnen, die U
nu in Uw bewegingen belemmeren en U
het leven vergallen. Weifel niet langer,
begin vandaag met Kruschen. In Uw
eigen belang. Kruschen is verkrijgbaar
bij alle Apothekers en Drogisten.
Een Britse psycholoog ontdekte op een
lagere school een jongen van elf jaar
met een intelligentie-quotiënt 170. De
psycholoog vvas geconsulteerd door de
onderwijzers, die hem zo'n lastig kind
vonden. Een onderzoek toonde aan, dat
de jongen een stel hersens heeft, dat
slechts tweemaal op een millioen men
sen voorkomt. „Ik heb een genie ge
vonden aldus de psycholoog doch
niemand weet wat men met hem moet
beginnen. Wij besteden veel geld aan
achterlijke kinderen, maar de onderwijs
wet geeft geen voorzieningen voor een
genie." (N.R.Crt.)
-O-
De klachten van het motorwegvcrkeer
over het voorrang nemen van de popu
laire gemotoriseerde fietsen (Velo, So-
lex en andere) nemen, naar de KNAC
bericht, hand over hand toe. Bestuur
ders van vrachtauto's, bussen, personen
auto's en motorfietsen kunnen dikwijls
niet tijdig onderscheiden dat zij met zulk
een motorvoertuig te doen hebben, waar
door grote risico's ontstaan en onge
lukken niet zullen uitblijven.
De KNAC raadt daarom bestuurders
van rijwielen met motor dringend aan,
zolang de regel „Snel verkeer gaat voor
langzaam rijverkeer" bij kruispunten
en dergelijke in ons land van kracht
blijft, zich ook bij de voorrang te ge
dragen' als fietser en dus snelverkeer
voorrang te verlenen.
Op een vroege Maandagmorgen was
het huis van de heer Koopmans in rep
en roer.
Als handelsreiziger moest Koopmans
zijn klanten in het Noorden des lands
gaan bezoeken en zo kwam het, dat hij
de eerste trein uit Rotterdam wilde
hebben 's morgens die naar Groningen
ging. Maar zo als dat met meer men
sen gebeurt, hij was nog oven door blij
ven luieren toen de wekker hem gewaar
schuwd had en het gevolg daarvan was,
dat hij zich nu in zenuwachtige haast
moest kleden en ontbijten. Doch nu was
hij reisvaardig en zocht enkel zijn jas.
Op de kapstok hing hij niet, ik be
grijp er niets van dacht Koopmans, ik
meende dat ik gisteravond daar mijn jas
had gehangen, maar neen hij hangt er
niet; dan even de kleerkast nazien, maar
ook daar was zijn jas niet te vinden.
Maar dat is. om dol te worden dacht
Koopmans, ik heb mijn tijd toch zo no
dig! Toen hij bleek en bevend van op
winding op het punt stond zijn hele ge
zin er bij te halen vanwege zijn jas,
keek Koopmans in de spiegel.
Wat hij nu zag deed hem op eens weer
vrolijk lachen, want onberispelijk om
zijn slanke lichaam zat zijn colbertjas.
„Sander, Sander" prevelde Koopmans,
heb je nu mijn jasje zó passend gemaakt
dat ik niet eens voel dat ik het aan
heb?
Jij blijft voortaan mijn costuum ma
ken jongen! De trein stond met een ruk
stil en Koopman werd wakker en be
greep thans dat hij gedroomd had. Maar
dacht hij, terwijl hij zijn koffer uit het
bagagenet pakte, als ik weer terug kom
in Rotterdam, loop ik toch even bij
Koppenaal in de Putsebocht 193G aan,
want ik wil hem toch mijn droom eens
vertellen, en gelijk een winterjas aan
laten meten.
Heren Kleermakerij van
S. KOPPENAAL,
Putsebocht 193C Telef. 76914
ROTTERDAM-Z.
(Adv.)
41
DOOR H. NOORMAN
Geleidelijk bracht Ina het gesprek op
öe boerderij, die na een uur zou worden
oereikt, naarstig informerend naar de
bewoners eerst en vooral naar de boerin.
ii'k Weet niet, wat ik van haar zeg
gen moet. Bepaald ziek is zij niet. Zij
"gt dan ook niet te bed, maar op een
fuststoel vóór het raam, dat op de weg
Uitziet. Zo nu en dan komt de dokter
eens kijken, maar hij zegt mij, er niets
aan te kunnen doen. En dat geloof ik
graag, 't ig meer een psychologische
"an een physisch verschijnsel."
i.Wat vreselijk, altijd maar zo te moe
ten liggen. En dan vaak eenzaam na
tuurlijk. Want ik hoor van Willy, dat
«e oude boer altijd nog hard werkt. En
«rideren zijn er niet. Alleen een dienst-
"oae, als ik het wel heb."
..Ja, een'dienstbode, die natuurlijk de
nanden vol heeft. Het zou wel goed zijn,
wanneer de boerin gezelschap had. En
k ^®1 ^^'i^ voorstel
en bij gelegenheid. De grote vraag is,
Z'J dat wil. Want zij verklaart, het
nooit eenzaam te hebben. En dat geloof
ik ook wel."
„Maar... zo altijd alleen liggen."
„Boerin Mieras verwacht niets van
mensen, al stelt zij, die de vriendelijk
heid en hartelijkheid zelve is, medele
ven zéér op prijs. Zij verwacht evenwel,
en beter kunnen we niet doen, alles van
God, onze Heere. Ik hoop, dat je er
méér zult komen, Ina. Want daar zul
je leren zien, wat Gods genade vermag.
De boerin van de Val is een kind van
God. Zij ligt rustig te wachten "tot de
Heere haar roept. En dan gaat zij, zij
weet het zeker, rustig heen, naar de he
mel, waar haar jongen is."
„Haar jongen"
,,Zij heeft een jongen verloren, toen
hij veertien jaar was."
„Heeft dat haar zo aangegrepen?"
„Ook wel. Maar zg heeft méér ge
leden."
De scherpzirmige Ina begreep onmid
dellijk: dominé Westwoud was op de
hoogte! Daardoor werd ook ziJn vragen
naar ingenieur Mieras verklaarbaar. Hij
wilde, al of niet in opdracht, eens we
ten, of die zoon nog leefde! Het werd
haar al gemakkelijker gemaakt. Maar
zij liet nog niets blijken.
„Het moet toch voor die vrouw wel
prettig zijn, geregeld gezelschap te
hebben. Want tenslotte is zij toch hulp
behoevend. Aan uw woorden te horen,
vermoed ik, dat u haar geen lang leven
meer toedenkt?"
Ina vroeg het met vrees.
„O, dat heb ik niet beweerd. Wie zal
dat zeggen? De hulpbehoevendheid is
pas van het laatste jaar. Het kan nog
lang met haar duren."
„Nu, dan vind ik, dat zij wel eens
gezelschap hebben mocht. Of de boer
moest bezwaar maken. Ik vind Mieras
ver van sympathiek."
„Hoe weet je dat?" vroeg de ander
verrast.
„Ik druk me misschien te sterk uit.
Hij maakte op mij niet een sympathieke
indruk, Zondagmorgen. Maar ik kan mij
vergissen. Ik sprak hem slechts even."
„Heel goed ken ik Mieras nog niet.
Hij is wat stug en moeilijk te doorgron
den. Maar je moet niet vergeten, dat je
met een boer te maken hebt, Ina. Boe
ren zgn een apart soort mensen. Je
moet ze kennen. En dan vallen ze zéér
mee. Dat zal met Mieras ook wel het
geval blijken te zijn, waimeer ik hem
ken. Ongetwijfeld is hij een trouw lid
der gemeente, op wien nooit tevergeefs
een beroep wordt gedaan, als er voor
iets geld nodig is. Zo zijn de boeren
llier. Ze zijn, wat de stedelingen gierig
noemen en bewaren bijvoorbeeld een
half afgebrande lucifer, om die later nog
eens te gebruikenje lacht er om,
maar t is heus wAéx. Doch met genoe
gen geven zij vijf, tien gulden voor het
een of ander liefdadig doel of voor de
kerk of wat ook. Zo is Mieras ook.
'k Heb er ervaring van."
Haars ondanks steeg bij deze mede
deling haar grootvader in Ina's ogen.
„Neemt u mij niet kwalijk. Ik beoor
deel de boer mogelijk wel zeer verkeerd
en lichtvaardig."
„'k Moet toegeven, dat hij de schijn
tegen zich heeft. Maar 'k maak me
sterk, dat op de duur de kennismaking
met Mieras mede zal vallen, al heeft
de oude zijn eigenaardigheden. Het treft
mij vooral, hoe hartelijk hij met zijn
vrouw omspringt. Hij doet alles voor
haar. Eén voorbeeld slechts. Je moet
weten, dat Mieras een als het ware
ingekankerde haat tegen de radio heeft.
Maar als ik je nu vertel, dat er in de
kamer een radiotoestel is, wat zeg je
dan?"
,,Dat ook een boer voor verbetering
vatbaar is," lachte Ina vrolijk.
„Neen, dat heeft hij alleen voor zijn
vrouw gedaan. Opdat zij ziekenuurtjes
en kerkdiensten zou kunnen volgen.
Mieras is dus niet zo stug en onsympa
thiek, als hij lijkt."
De laatste woorden hoorde Ina niet
meer. Een radiotoestpl Dan natuurlijk
aangesloten bij de Christelijke^ Vereni
ging. En voor die vereniging, wist zij,
sprak over enkele maanden haar vader!
En dan kwam zijn foto in het tijd
schrift.
„Let eens op. Achter je. Wat ligt
Zuidstad toch prachtig, hé? We moeten
eens over iets anders praten dan al
leen over Mieras en zijn vrouw."
„Ik deed het opzettelijk, dominé", zei-
de Ina, „Die mensen interesseren mij
zeer."
„Wie? Mieras en zijn vrouw?"
„Zeker, dominé' Zoudt u mij een eer
lijk antwoord willen geven op de vraag,
die ik nu stellen ga?"
,,Dat is een gewetensvraag, meisje",
lachte dominé Westwoud, toch ietwat
verbaasd. „Ik moet eerst weten, welke
vraag het is."
„Nu, u informeerde naar ingenieur
Mieras. Deed u dat uit uzelf of in op
dracht?"
„Wat doet dat er toe?"
De vraag was was bruusk. Feitelijk
doordat dominé Westwoud verbouwe
reerd was door Ina's vraag.
„Aan uw antwoord is veel gelegen.
Kunt u mijn vraag niet beantwoorden?"
„Kunnen wel. Maar wat heeft het
voor zin?"
Allicht wordt u dat straks duidelijk.
Ik smeek u: zeg het mij eerlijk."
„Nu dan, de boerin wilde graag we
ten, waar ingenieur Mieras woont."
„De boerin? Dat dacht ik wel. De
boer natuurlijk niet," zei Ina scherp.
De predikant bleef van een en al ver
bazing staan,
„Maar, Ina, hoe heb ik het nu met
je? Ken je ingenieur Mieras? Antwoord
mij nu eens eerlijk op die vraag."
„Ik ken hem heel goed, dominé".
„Had dat onmiddellijk gezegd! Waar
om...?"
„Het wordt u direct duidelijk. Ik weet
de hele geschiedenis, die zich jaren ge
leden op die boerderij heeft afgespeeld."
„Dat is sterk," verbaasde de ander
zich, Ina tóch nog met een ietwat on
gelovig gezicht aanziend. „Hoe weet je
dat?"
„Van ingenieur Mieras. Hij woont in
Arnhem."
„'t Is, of ik loop te dromen."
„Neen, ik vertel de werkelijkheid, do
miné. Mijn volle naam is: Ina Neerlandt
Mieras..."
„Maar dan ben je..."
De predikant riep het uit. En van
stomme verwondering voltooide hij de
zin niet.
„De kleindochter van Mieras van de
Val, dominé", vulde Ina den zin aan.
(Wordt vervolgd)
