veRpleQinQ
Nederland,
let op U saeck!
CHR WEEKBLAD OP GEREFORMEEKDEN GRONDSLAG
VOOR DE ZUID-HOLLANDSE EN ZEEUWSE EILANDEN
TERREUR
EiuvtiDEn-niEUia
Bureau: Prins Hendrikstraat 122c
Middelhamis, Telef. 17, Giro 167930
Posttiox 8. Telefoon Drukkerg 19
33ste JAARGANG No. 1859
WOENSDAG 5 OCTOBER 1949
Abonnementsprgs 1.50 p. kwartaal
Advertentieprgs 12 et. p. miUiineter.
By contract speciaal tarlel.
XI.
Onlangs schreven wij in ons artikel
over de toekomst van Nieuw Guinea,
dat er ondanks de droeve gang van za
ken in de Indonesische politiek en de als
gevolg daiarvan verminderde belangstel
ling hiervoor bij ons volk, er toch enige
problemen waren, die de aandacht ver
dienen.
Tot deze problemen behoort ook de
toekomst van dê diverse bevolkings
groepen in Indonesië, die zich met alle
middelen verzetten om tegen hun wil te
worden opgenomen in de Verenigde
Staten van Indonesië.
Het streven van deze groepen dient
de volle aandacht te hebben en het is
daarom, dat wij er enige artikelen aan
willen wijden.
Op 12 April 11. werden door Min.-pres.
Drees de op 15 Maart door oud-min.
Welter gestelde vragen beantwoord. Dr
Drees deelde daarin mede, dat een ver
tegenwoordiging van Ambonese, Mena-
donese en Timorese bevolkingsgroepen op
de Ronde Tafelconferentie haar inzich
ten zou kunnen kenbaar maken voor
wat betreft hun aansluiting bij de Ver
enigde Staten van Indonesië. Over de
wijze waarop dit zou kunnen plaats heb
ben was overleg gaande tussen de rege
ring van de Staat Oost-Indonesië.
Na dit antwoord was het Oost-Indo
nesische Ministerie van Voorlichting er
als de kippen bij om een communiqué
uit te geven, waarin o.a. werd medege
deeld, dat uit het antwoord van Min.
pres. 'Drees niet mocht worden afgeleid,
dat de desbetreffende bevolkingsgroepen
bij de R.T.C, door een afzonderlijke de
legatie zouden worden vertegenwoor
digd. Deze groepen zouden nl. in de af
te vaardigen delegatie in de gelegenheid
worden gesteld aan hun zienswijze uit
drukking te geven. De belangen van de
minderheidsgroepen (Ambon, Menado en
Timor dus) konden dan „op geëigende
en passende wijze" worden behartigd.
Verder deelde het Oost-Indonesische Mi
nisterie van Voorlichting nog mede, dat
de opvatting van de Oost- Indonesische
regering in overeenstemming was met
die principiële ziensw^ze van de Nedier-
landse regering.
Vooral het laatste gedeelte van het
communiqué moest wel verbazing wek
ken, daar Dr Drees toch aan de heer
Welter had medegedeeld, dat overleg
nog gaande was.
Het behoefde dan ook niet te verwon
deren, dat op 11 Mei de „Peratoean Ti
moer'Besar", die samen met de Twa-
pro (Twaalfde Provincie) tegen opne
ming in de Verenigde Staten van Indo
nesië actie voert, zich tot de Minister
president wendde met de vraag, óf het
geen door de Regering van Oost-Indo
nesië was medegedeeld met de waar
heid in overeenstemming was, óf dat,
conform het antwoord van Dr Drees
aan oud-min. Welter, de betreffende be
volkingsgroepen ter R.T.C, door een
eigen vertegenwoordiging aan hun in
zichten uitting te kunnen geven.
In antwoord hierop werd op de 24ste
Mei door de Minister van Overzeese Ge
biedsdelen meegedeeld, dat de betrok
ken bevolkingsgroepen in ieder geval
ter R.T.C, in staat zouden worden ge
steld hun standpunt kenbaar te maken.
De manier waarop dit zou geschieden
maakte echter nog onderwerp van be
spreking uit met de Oost-Indonesische
regering en het was daarom niet moge
lijk hierover reeds mededelingen te doen.
- (Wordt vervolgd.)
DE MAN MET HET ENE TALENT
Een dergelijk gebed heb ik zelf
ook eens aangehoord, even voordat ik
de preekstoel op zou gaan. Een ouder
ling zei in het gebed: „Heere, onze
dienstknecht heeft maar één talent, laat
hij dat éne talent dan niet begraven
mogen."
(Ds C. P. T. R. Rijper in het
Kerkblaadje van de GerefKerk
van Meppel).
Het was op een Zondag in Juli 1940,
toen de directeur der inrichting een der
grootste paviljoenen, in gezelschap van
een Duits officier, binnentrad. Met toor
nige gelaatstrekken liep de geneesheer
achter de overweldiger aan. Alles moest
hij aanwijzen en nader toelichten.
Met critische blikken bekeek de Duit
ser de zaken, badkamer, keuken, gar
derobe enz.; kortom alles wat men in
een paviljoen aantreft.
Met triomfantelijke stappen verliet de
nazi het gebouw.
Nog dienzelfden avond luidde het be
vel: Ontruimen!!! Geleidelijk aan werd
er meer gevorderd, tot zelfs der ge
hele inrichting toe. In gebouwen, soms
ver van de moederstichting af, werden
de patiënten in allerijl ondergebracht.
Gelukkig was de omgeving rijk aan
buiten plaatsen, zodat het, zij het met
veel onnodige onkosten gelukte de pa
tiënten allen een zo goed mogelijk on
derdak te verschaffen.
Enige gebeurtenissen op een dier bui
tenplaatsen willen we U vertellen.
Op een morgen in Aug. 1942 oefenden
de niets ontziende tirannieke bezetters
in grote getale in de uitgestrekte bossen
van het buitengoed. De patiënten hiel
den zich onledig met het opruimen van
boombladeren. Op ongeveer 10 meter af
stand bevond zich een tamelijk hogen
zandheuvel begroeid met naaldbomen,
waar tussen een Duits officier stond te
brullen tegen de manschappen. Ben pa
tiënt, afkomstig uit Flakkee, die al ja
ren in de inrichting vertoefde, kon zich
niet inhouden en riep de weinig van
naastenliefde getuigende woorden (m
flakkees dialect) tegen de Duitsers. Het
most joe gaen als in" de daegen van No-
ach, het water most vuuftien ellen hoog
boven den hoagsten berg staen, dan
wassen m'n tenminste van jule of. De
Duitser, die hem goed bleek te verstaan,
zei man je vergeet je zelf, want jij staat
onderaan de heuvel en verdronk dus
eerst. Dat had de man in zijn furie niet
bedacht.
Uit bovenstaande moge blijken, dat
sommige patiënten wel degelijk mee
leefden met de ernstige toestand van die
dagen en onomwonden hun mening ten
beste gaven. Later ging een meer Duits
gezin patiënt die vrije wandeling had,
aan de commandant mededelen, dat het
personeel naar de Engelse zender luis
terde. Hetgeen een huiszoeking tenge
volge haJ. Heel dikv/ijls gebeurd het,
dat een patiënt in de mening verkeerd,
dat het personeel er aan schuMig is, dat
hij in een inrichting moet vertoeven,
vandaar die wraakgevoelens. Doch over
't algemeen is er juist in die dagen een
hechte band ontstaan tussen patiënten
en personeel. De directie der inrichting
had de aanwezige voorraden over allo
gebouwen verdeeld, om een mogelijke
vordering van alle goederen ineens te
voorkomen.
Het kon niet uitblijven, dat mede door
verraad, de bezetter, die toen aan alles
gebrek ging krijgen, zijn begerige blik
ken her- en derwaarts liet gaan.
Op zekeren dag reed er een Duitse
overvalwagen voor de buitenplaats.
Aanstonds traden 4 Duitsers de hal van
het gebouw binnen, namen de telefoon
in beslag en belden een vrachtwagen op
om de aanwezige goederen, die zeiden ze
aanwezig moesten zijn af te halen. In
derdaad vonden ze een grote partij nieu
we wollen dekens en zachte en harde
zeep. (Geen hamstervoorraad, let wel.)
Toen even later de opgebelde vrachtwa
gen voor stond eisten ze dat de patiën
ten de wagen laadden doch toen waren
ze aan een verkeerd adres. Ze weiger
den pertinent en zeiden wij zijn ziek en
van ons kun je niet vergen, dat we al
die spullen in de auto sjouwen. Met ver
beten woede begonnen ze toen zelf de
auto te laden. Veel is er in die dagen
voorgevallen, dat een blijvenden indruk
op vele lijders nagelaten heeft, bij som
migen ten ongunste, doch gelukkig bij
de meesten ten gunste. Juist door de
ernst dier dagen werden hun gedachten
van de waandenkbeelden voor een groot
deel afgeleid en al is het dan ook, dat
er geen blijvende genezing optrad, hun
algemene psychische toestand is er veel
door verbeterd, zodat zelfs enkele pa
tiënten, zei het met een defect, weer de
maatschappij in konden gaan.
Mijn belangstellende lezer zal echter
dadelijk begrijpen dat bovenstaande din
gen eigenlijk niet persé tot de verpleging
behoren èn toch is het gebleken, dat
ook de verplegenden thans nog de vruch
ten plukken van de ervaringen toen op
gedaan.
Thans willen we eens eeiL^Boaniien-
waakzaal,- of liever gezegd een zaal
waar patiënten onder de wacht slapen,
met U binnen treden. De nachtverpleger
lost 's avonds tien uur de dagverple-
ger af. Hij treedt de slaapzaal binnen en
draagt een dienblad voor zich uit waar
op de nodige proviand voor de nacht
enige boeken, kranten of tijdschriften.
Hij moet zorgen alles bij zich te hebben,
want gedurende de nacht mag hij de
slaapzaal niet verlaten. Alvorens de
dagverpleger vertrok heeft hij de nacht
verpleger ingelicht, betreffende bijzon
derheden, of hem gewezen op en de nor
men genoemd, van mogelijk dien dag
nieuw aangekomen of ook overgeplaat
ste patiënten, teneinde de verpleger op
alles voor te bereiden. De wacht gaat
daarna eerst de ronde doen, spreekt
hier en daar een nog niet slapende pa
tiënt aan, en zet zich daarna neder aan
de midden in de zaal geplaatste wacht-
tafel. Is hij nog cursist hij studeert wat
of is hij al gediplomeerd, hij leest in
boek of krant. Doch op geregelde tijden
moet hij het bewijs leveren, dat hij wer
kelijk waalkt (dus niet slaapt) door om
het half uur de knop van de controle-
klok in te drukken. Kleine of soms gro
te incidenten kunnen zich voordoen
juist op het moment, dat hij het bewijs
van zijn niet slapen moest leveren. Bui
ten zijn schuld is dan de juiste tijd ver
streken. Zijn rapport over de nacht kan
hem dan echter aan de hand van de fei
ten weer volkomen rehabiliteren. Het
spreekt vanzelf, dat de nacht niet altijd
rustig voorbij gaat. Toch kan dit veel
meevallen vooral als de verpleger het
vertrouwen van de patiënten weet te
verwerven. Een, wat opluchten van het
kussen en recht leggen van het dek,
van een patiënt die maar niet slapen
kan, houdt de verpleger goed wakker
en bezorgd de patiënt meestal de zo
nuttige slaap. Als men tenslotte als
aU«s slaapt alléén als wakende aan de
tafel zit, kan men soms een gevoel van
dankbaarheid niet onderdrukken, dat we
onze krachten aan mogen wenden om
deze stakkers behulpzaam te zijn. Ziet
de verpleger, dat een der patiënten die
wel eens onzindelijk is, wakker worden,
hij staat aanstonds op, en helpt de man
naar het privaat indien hij dat zelf niet
kan. Tegen de morgen begint de alge
mene was en kleedpartij. De een wast
en kleedt zichzelf, de ander wordt erbg
geholpen.
Dat ook dit altijd niet zonder stoor
nissen verloopt laat zich indenken. En
kel een tactvol optreden en een bewaren
van zijn autoriteit (zonder heerszucht)
kan alles in goede banen leiden.
's Morgens half zeven geeft de wacht
zijn patiënten over aan de dagzaalver-
plegers. Even over zeven uur zitten al
le mannen aan de tafel voor het ontbijt.
De verpleger gaat voor in gebed en de
patiënten gaan eten. Sommigen moeten
daarbij geholpen. Na het eten volgt
Schriftlezing en dankgebed -(in chris
telijke inrichtingen) door de verpleger,
waarna onder orgelbegeleiding een vers
gezongen wordt.
We zullen aannemen dat het Zondag
is. De patiënten die daartoe geschikt
zijn gaan onder geleide naar de kerk.
Vrij wandelaars gaan uit zich zelf (nie
mand wordt gedwongen.) Tien uur
's morgens en twee uur 's middags is er
kerk, beide diensten duren elk precies
één uur waarin de geestelijke verzorger
der stichting in de Dienst des Woords
voorgaat. Na de kerktijd mogen de vrij-
wandelaars vrij rondlopen, de anderen
zitten boven of bij mooi weer in de pa
viljoen tuin. Sommigen lezen een boek
onder het genot van sigaar, pijp of siga
ret. Het zou niet eerlijk zijn tegenover
mogelijk toekomstige verplegers (sters)
te verzwijgen, dat het wel eens stornien
kan op de dagzalen. Gelukkig blijkt het
echter dikwijls een storm, die de stilte
vooraf gaat. Meestal weet de verpleger
de gemoederen spoedig te kalmeren en
de rust te herstellen. Mocht het voor
vallen dat de aanstoker zijn soms agres
sieve daden niet na wil laten, welnu,
verwijdering van zo'n persoon is de enig
aangewezen weg.
G. J. v. A.
B. o. Z.
Het weekblad „Trouw" onleent aan
het Franse blad „l'Aube", het volgende
stukje dat wij verder zonder commen
taar overnemen.
Eén van onze Tsjechische vrienden,
die nog gestreden heeft voor de bevrij
ding van Frankrijk, is er in geslaagd
ons een brief te doen toekomen, die ons
aan de hand van precieze voorbeelden
verklaart, waarom zijn vroegere sym
pathie voor het communisme veranderd
is in scherpe vijandschap.
Onze briefschrijver heeft een .zoon
van zeventien jaar, die dezer dagen exa
men moest doen. Zoals al zijn mede-leer-
lingen moest hij ook een politieke proef
afleggen. Vastbesloten om die zaak tot
in het belachelijke door te zetten, leer
de hij de communistische catechismus
uit zijn hoofd. De examinator was ver
plicht hem een goed cijfer te geven. Op
het ogenblik, dat de jongen echter het
vertrek wil verlaten, zetten twee andere
personen het onderzoek voort.
Wat denkt u van de arrestatie-maat-
regelen, die de regering momenteel
neemt?" vroegen zij.
„Zij heeft volkomen gelijk, dat zij
schuldigen arresteert", antwoordde de
jongeman. -
„zijn dus niet alle personen, welke
zij arresteert, schuldig?"
De jongen zweeg. De examinator her
nam:
,,En de executies, wat denkt u daar
van?"
Ook deze vraag bleef zonder ant
woord. Het cijfer werd veranderd en de
jongen was gezakt.
Deze jongeman, één der begaafdste van
zijn universiteit, zal voor altijd van een
voortzetting van zijn studies moeten af
zien.
EXPORT-EIEREN AANSLAG PERI
ODE 25 SEPTEMBER t/m 33
OCTOBER 1949
Pluimveehouders wordt bekend ge
maakt, dat het aantal eieren, dat in de
periode 25 September tot 22 October '49
voor export dient te worden ingeleverd,
is vastgesteld op 2 stuks.
De exportzegels dienen vóór 23 Octo
ber a.s. bij de Plaatselijke Bureauhou
der te worden ingeleverd.
De aanslag wordt berekend op basis
van de September-registratie 1949, over
het aantal jonge hennen broed 1949 ver
meerderd met 50% van het aantal kip
pen geboren vóór 1949.
AMERIKAANS VLIEGTUIG TEGEN
HEUVEL OPGEVLOGEN
Een B-17 van de Amerikaanse lucht
macht is in de nacht van Vrijdag op Za
terdag in stormweer bij de grens van
Colorado en New Mexico tegen een heu
vel gevlogen. Alle tien inzittenden kwa
men om het leven.
CENTRALE VEILING
MIDDELHARNIS
VeUing van Vrijdag 30 September 1949.
Dubbele Princessen 27.-33.—; To
maten 16.—28.—Komkommers I 16
Komkommers II 8.-11.-; Komkom
mers III 6.Boskroten 3.^4.
Sla II 5.90—9.40; Kroten 7.—12.—
Andijvie 18.—; Rode kool 8.—; Breek
peen I 7.-9.-; Conférence 7.—; Ma
rie Louise 12.—; Triumf de Vienne
69.Nouveau Poiteau 5.7.
Beurré Hardy ƒ13.—14.—William Du-
chesse 7.—; Cox Orange 21.-24.—;
Alicante 49.-64.-.
