üeddingswezen
Reddingsboot „Koningin Wilhelmina"
te Stellendam maakt proef vaart
CHE. WEEKBLAD OP GEBEFORMEEKDEN GRONDSLAG
VOOR DE ZTJID-HOLIANDSE EN ZEEUWSE EILANDEN
Ons
Zuid - Hollandse Maatschappij tot Redding
van Schipbreukelingen
v._
iiah
Bureau: Prins Hendrikstraat 122c
Middelhamis, Telef. 17, Giro 167930
Postbox 8. Telefoon Drukkerij 19
WOENSDAG 13 APRIL 1949
21ste JAARGANG No. 1811
Abonnementsprijs 1.50 p. kwartaal
Advertentieprijs 12 et. p. millimeter.
Bij contract speciaal tarief.
Wij, die ons genoeglijk tussen de dui
nen en tussen onze dijken hebben genes
teld, weten in het algemeen maar heel
weinig af van het reddingswerk, dat aan
onze kusten verricht wordt.
Ons volk is vanouds een zeevarend
volk en onze welvaart hangt voor een
groot deel van de scheepvaart af. En die
scheepvaart moet b^j nacht en ontij, brj
stormweer en orksian onze zeegaten aan
doen, waaruit meteen de belangrijkheid
en noodzakelijkheid van een goed geou
tilleerd reddingswezen blijkt.
Vroeger, tot voor een 50 jaren terug,
werd het reddingswerk verricht door
particiilieren; te Stellendam b.v. was het
wijlen de oude heer de Jager, die er met
z'n reddingsvlet op uit trok. Zo was
het ook te Ouddorp en andere kustplaat
sen. Thans hebben we een zeer geordend
reddingswezen: de Zuid-Holl. Reddings
Maatschappij die haar diensten verleend
aan de Zuid Nederl. kust van Scheve-
ningen tot aan Breskens toe. De drukke
scheepvaart aan de Waterweg wordt van
de stations Hoek van Holland en Stel
lendam beschermd en Zuidelijker, het
zeegat de Schelde door Breskens, Vee
re, Cadzand enz. Van Scheveningen tot
de Wadden door de Noord-Holl. Red
dings Maatschappij.
Deze reddingsmaatschappijen zijn
geen regeringsinstellingen, maar parti
culiere bedrijven, die htm taak kunnen
verrichten, omdat ze gesteund worden
door Rotterdamse rederijen en aanver
wante bedrijven, door giften en donatiën.
Nietten^in werkt men met een tekort,
vooral ook, 'onï^9.t het matesrieel, dat tij
dens de oorlog veel liad geleden moest
worden vernieuwd. In het finantiële ver
slag van Z.H.R.M. over 1947 zagen wij,
dat er een nadelig saldo was van
78.232.28. Geen klein tekort. Indien
men in ons Vaderland voldoende oog had
voor het opofferende en menslievende
werk, dat door dappere mannen aan on
ze dikwijls zo stormachtige kusten met
levensgevaar wordt verricht, zou dit te
kort door bijdragen van allerlei vereni
gingen en instellingen o.i. toch gemak
kelijk kunnen worden weggewerkt. Er
staat hier een ereschuld open. Ook par
ticulieren kunnen contribuant of dona
teur worden. We geven U hierbij het
giro-nummer t.n.v. Rotterd. Bankvereen.
R. Mees Zonen, R'dam, No. 149170.
Vermeld bij uw stortingen „voor red
dingswerk" en het zal u een voldoening
zijn m.et uw gift iets bij te dragen aan
het menslievende werk van de reddings
diensten aan onze kusten.
BALDADIGHEID.
De baldadigheid van de jeugd is groot.
Veel wordt door haar vernield. Ook op
onze eilanden moet daarover geklaagd
worden. Eerbied en ontzag voor ouderen
en voor gezagsdragers wordt bij de
jeugd weinig meer gevonden. Een spre
kend voorbeeld daarvan vonden we de
zer dagen in de pers. Een veelzeggend
krantenberichtje in een van onze dag
bladen. We geven hierbij het bericht:
„De baldadigheid van de jeugd te
Venlo heeft zo'n omvang aangenomen,
dat de politie er in grote gedeelten
van de uitgestrekte gemeente vrijwel
machteloos tegenover staat. De bewo
ners van deze buurten, die het moe
zijn nog meer jonge boompjes te zien
sneuvelen en nog meer in aanbouw
zijnde huizen te zien vernield worden,
hebben de zaak flink aangepakt en
besloten een burgerwacht in het leven
te roepen. De leden van deze burger
wacht zullen het werk van de politie
aanvullen en beurtelings „patrouille"
lopen."
Tot zover dit krantenbericht. De bal
dadigheid is vreselijk toegenomen. De
nadelen zijn groot. Voor duizenden
wordt jaarlijks vernield. Het ontzag
voor de politie is achteruit gegaan. Ook
in onze dorpen en stadjes. Een politie
man hield er weleer een heilzame schrik
in. Het aantal politie's is vermenigvul-
De eerste zware reis met de „Wilhel
mina" was in 1928, toen de Franse boot
„Fort Rayon" op de Hinder zat. Door
het aanbrengen van trossen kon schip
en bemanning naar binnen worden ge
sleept.
Het gebeurde met de „Valka" een met
cokes geladen Letlander, staat schipper
de Jager ook nog goed voor ogen. Dat
was in 1929, toen schipper v. d. Kloos
ter met de reddingsboot „Prins der Ne-
1^ Uitgerust met nieuwe
G.M.-motoren van
totaal 220 pk.
Nieuwe phase tot her
stel derReddingsvloot.
„De nieuwe motoren in de „Koningin
Wilhelmina" 2ijn een zekere phase in
het herstel van onze reddingsvloot."
begon de heer Murk Leis, een der di
recteuren van de Zuid-Holl. Maatschap
pij tot redding van Schipbreukelingen
aan dé lunch, die met genodigden na de
proefvaart te Hoek van Holland werd
genuttigd.
De Maatschappij heeft gedurende de
oorlog grote vei'liezen geleden. De Duit
sers hebben énige reddingsboten ver
nield en andere kregen grote schade.
Langzamerhand begint zich het red
dingswezen weer te herstellen. Zo heeft
eerst de reddingsboot „President Jan
Leis" twee nieuwe G.M. 110 pk 2-tact
4 cylinder motoren gekregen en kort
geleden zijn in onze Stellendamse red
dingsboot eveneens 2 van deze nieuwe
G.M.-motoren geplaatst. Ook O u d-
d o rp kreeg een nieuwe reddingsboot,
waar tevens een nieuw botenhuis is ver
rezen.
Het is dan ook een goede gedachte
geweest van de directie der. Zuid-Holl.
Reddings Mij. om deze gebeurtenis niet
ongemerkt te laten voorbijgaan, maar
pers, camera en radio in te schakelen,
opdat ons Nederlandse volk wete, dat
alle middelen in het werk worden ge
steld en grote offers worden getroost,
de reddingsboten efficiënt te houden.
Vrijdag 8 April is er in de voormiddag
vanuit Hoek van Holland een proef
vaart met de .Koningin Wilhelmina"
gehouden. Er stond een stijve bries,
(windkracht 35) en een tamelijke zee
maar de heren journalisten en fotogra
fen lieten zich niet terugschrikken de
tocht mee te maken. Ook de President
Leis" voer mede' uit, omdat er voor
één boot te veel waren en met twee
boten ook gemakkelijker kon worden ge
fotografeerd.
De proefvaart kan uitstekend ge
slaagd worden genoemd, behalve dan
dat enkele heren toch wel een beetje
„draaierig" werden. De „Wilhelmina"
liep met deze motoren circa 12 mijl. Het
manouvreren ging uiterst gemakkelijk,
te meer omdat de „Wilhelmina" en ook
de „Pres. Leis" dubbelschroefmotoren
hebben. De motoruitrusting is dezelfde
als diesel, ze hebben dit voordeel, dat
ze compacter van omvang zijn en dus
minder ruimte wegnemen. Het toeren
tal is 1850 met een reductie van 3 op 1.
De General Motors worden, omdat zij
bijzonder snellopend zijn, ook veel in
Marine-vaartuigen gebruikt. De visserij
gaat ook meer en meer tot het gebruik
der G.M.'s over.
Na afloop van deze proefvaart werd
in het „American Hotel" te Hoek van
Holland koffie en een borrel gedronken
en geluncht. Onder de aanwezigen be
merkten wij meerdere leden der direc
tie; o.m. de zoeven reeds genoemde
heer Murk Leis, dir. der Intern. Sleep-
dienst Smit Co., Jhr T. M. Suchtelen
van de Haare, (secr.) de heer Drenth,
de inspecteur. Marine-autoriteiten, vele
digd, maar de baldadigheid is niet ge
daald. Oorzaak? Het gezin. Onze ge
zinnen zijn niet wat ze wezen moeten.
Daar ligt dé wortel van het kwaad. Ge
roepen wordt om jeugdwerk. De jeugd
staat in het centnmi van de belangstel
ling. Veel wordt aan jeugdwerk gedaan.
Maar de baldadigheid neemt desniette
genstaande toe. Dat komt omdat onze
gezinnen niet gaaf zijn. Verbetering van
de gezinnen kan alleen helpen. Vaders
en moeders in de volle zin van het
woord. Daaraan is behoefte.
agenten (onder wie de heer P. v. d.
Broek te (Stellendam) en bemanningen
der reddingsboten.
Aan tafel werd door de heer Murk
Léls o.m. gezegd, dat het opviel, dat on
danks het toenemend vernuft op gebied
van scheepvaart en navigatie (radio, ra
dar, echolood etc.) het aantal scheeps
ongevallen nog steeds stijgt. Dit bewijst
dus, dat het reddingswezen steeds de
zelfde paraatheid moet aan de dag leg
gen.
Het reddingswezen is geeen rege
ringszaak, maar een Maatschappij
die zelfstandig werkt en afhan
kelijk is van particulieren en van
de scheepvaart en aanverwante
bedrijven, die door hun vrijgevig
heid uitvoering mogelijk maken.
Grote bedragen zijn steeds nodig (mo
menteel is er een belangrijk tekort.
Red.) om de schepen en het reddings
wezen in zijn geheel op peil te houden.
Het Nederlandse volk moge inzien, hoe
absoluut noodzakelijk het is, dat ons
land, dat voor zijn welvaart zoveel met
de zee te maken heeft, een reddüigs-
wezen heeft, dat prima functionneert.
Hij bracht een ere-saiuut aan de man
schappen, die onzelfzuchtig, zich steeds
weer ter beschikking stellen om in nood
verkerende mensenlevens te redden of
anderszins de helpende hand trachtten
te bieden.
Door meerdere sprekers werd bij de
ze gelegenheid het woord gevoerd en
er op gewezen, dat dit een Maatschap
pij is, die er niet op uit is winst te ma
ken, maar uitsluitend gebaseerd, het al
gemeen belang te dienen.
Schipper W. de Jager vertelt.
Wij hebben ons met schipper W. de
Jager en de bemanning: Leen de Jager,
motordrijver, B. de Blok, stuurman, N.
Roon, 2e machinist, onderhouden en ons
een en ander van hun wedervaren laten
vertellen.
Schipper de Jager zwalkt op de
Noordzee van zijn kinderjaren af. Zijn
vader had vroeger een eigen reddings
vlet, waarmee hij op zijn 14e jaar er op
uit trok. Zulk stomweer kon het niet
zijn, als er een schip in nood was, ging
men er op uit. Later is de Zuid-Holl.
Reddings Mij. tot stand gekomen; in
1926 werd de eerste reddingsboot te
Stellendam gestationneerd, waarop hij
schipper werd. Sedert 1926 zijn 25 goed
geslaagde reddingen volbracht, waarbij
161 personen werden gered. En natuur-
Ujk tal van andere hulpverleningen, vis
sersvaartuigen binnengebracht enz. die
niet eens worden geteld.
De Roddingshoot Koningin Wilhelmina",
gestationneerd te Stellendam, hij de proef
vaart op de Noordzee. Dat was maar
spelevaren I windkracht 3 maar des
middags op de terugtocht over zee was
het windkracht 8 9, wat gelijk slaat aan
storm. Toen jeukte het huiiengaats
derlanden" met 7 man om het leven
kwam. Vreselijk stormweer! Twee rei
zen hebben wij er heen gedaan om het
volk er af te halen en te Stellendam
te brengen, vertelde de robuste schip
per. En van een Italiaans stoomschip,
de „Edera", waar op de Hinder 32 mail
moest wox'den afgehaald, wist hij als
bijzonderheid te vertellen, dat ze wel
een uur werk hadden om een man, die
het zwaar aan de blinde darm had, van
boord te krijgen!
In de oorlog zijn ook gevaarlijke mo
menten doorleefd. Het reddingswezen is
internationaal,men verleende dus hulp
zowel aan Duitsers als Engelsen. Of
schoon ze van Rode-Kruis-tekens waren
voorzien, werd de boot meer dan eens
beschoten.
Zo vertelde schipper de Jager door
over zijn vele ervaringen, waarbij stuur
man Bas de Blok mede de gebeurtenis
sen hielp ophalen. Br zou een boekdeel
over te vullen zijn. Hulde voor deze
koene mannen!
Stellendam heeft „naam" in het
Zuldhollaradse reddingswezen!
Aan onze Nederlandse kusten zijn het
meest Stellendammers, die het com
mando op de redingsboten voeren. De
eerste schipper te Hoek van Holland
was wijlen G. Jansen. Dan schipper de
Geus, die met de Pres. van Heel,, om
kwam in October '21, en door een grond
zee over de pier werd geslagen. (Ben
van de bemanning, die onderin zat,
werd alleen gered.) Schipper J. van
Dam vaart van Terheyde; J. Slis van
Breskens en A. Brinkman van Hoek v.
Holland. Met de laatste hadden wij een
onderhoud en van zijn manschappen
vernamen wij alle lof over him schip
per, een doortastend man, die berekend
te werk gaat.
Over zee terug naar Stellendam.
Voor een reddingsboot zou het min
derwaardig zijn, om door rivieren en
kanalen huiswaarts te keren als het
over zee kan. De stijve bries van 's mor
gens was echter sterk aangewakkerd
was het 's morgens windkracht 35,
zo tegen 4 uur nam. was het 8, wat ge-
(Vervolg pag. 2 Ie kolom)
