De Resolutie
Gemeenteraad Den Bommel
Eénvandedriei
en onze
verantwoordelijkheid
Beperkende maatregelen
t.a.v. het electr. gebruik
opgeheven
EIIAIIDEII-IIIEUyS
Bureau: Prins Hendrikstraat 122c
Middelhamis, Telef. 17, Giro 167930
Postbox 8. Telefoon Drukkerij 19
CHR. WEEKBLAD OP GEREFORMEERDEN GRONDSLAG
voor Je ZUID-HOLLANDSCHE en ZEEUWSCHE EILANDEN
WOENSDAG 2 FEBRUARI 1949 21ste JAARGANG No. 1791
Abonnementsprijs 1.50 p. kwartaal
Advertentieprijs 12 et. p. millimeter.
Bij contract speciaal tarief.
De Veiligheidsraad heeft de ingedien
de viermogendheden-resolutie aanvaardt.
Eér dit besluit viel heeft Dr J. H. van
Royen op duidelijke wijze nogmaals het
Nederlandse standpunt uiteengezet en
betoogd, dat Nederland door deze reso
lutie onder toezicht gesteld wordt van
de Verenigde Naties. Pel en kra'chtig
liet hij zijn protest horen en ontkende
dat öe Raad hiertoe bevoegd zou zijn.
Intussen:- de resolutie is aangenomen.
Op zeer resolutie wijze heeft Dr van
Royen gezegd, dat Nederland slechts
bereid is de resolutie uit te voeren, voor
zover deze te verenigen is met de ver
antwoordelijkheid tot handhaving van
de werkelijke vrijheid en orde in Indo
nesië, welke verantwoordelijkheid nie
mand kon overnemen.
Dat is mannentaal.
Het betekent dat Nederland zal doen
wat het kan, een deel van de resolutie
zal worden uitgevoerd, en een groot
deel niet.
De verantwoordelijkheid, die Neder
land heeft t.o. van Indonesië kè.n en
mag Nederland niet loslaten. Er zijn
toestanden in' de Republiek die ten he
mel schreiend zijn. Om onze lezers daar
van een beeld te geven, laten we hier
een citaat volgen uit een verslag, dat
verscheen in het „Algemeen Indisch
Dagblad" en in „De Locomotief."
„In Solo bleken alle pa.ssars, levens
middelen- en textielopslagplaatsen ge-
rampokt. Weet gij, dat in^ elk huis, of
het nu in Solo of VB'r-3akr buiten in
kampong of desa stond, bamboe roet-
jtngs zijn gevonden, die er gereed ston
den, niet tegen de Nederlanders, maar
tegen de garong, de rampokker, de dief,
de rover, die zowel een vreemdeling als
de naaste buurman kan zijn? Dat in
bijna elk huis de man een kuil onder
zijn baleh-baleh had gegraven, overdekt
met een bilikken mat en met aarde er
over, waarin sarongs en huisraad waren
geborgen
In een kampong even buiten Sragen
werd een groepje Nederlandse militairen
genodigd in een stenen huis. Er woon
den twee mensen van de oude Javaanse
stempel. Zijn hele leven had de man voor
een goede oude dag gezorgd. Die man
klaagde niet, toen hij zijn verhaal ver
telde. Drie korte dagen waren hij en zijn
vrouw naar Solo geweest. Want al zijn
voedsel was gestolen en na ma,anden
honger lijden wilde hij in Solo iets ver
kopen om rijst te kunnen kopAi. Toen
zij terugkeerden in huis was alles ver
dwenen. Zijn eigen volk uit de kampong,
de eenvoudige tami zowel als de goeroe
uit het schooltje, was als een zwerm
uitgehongerde sprinkhanen neergestre
ken op het huis.
Zo ging het in het republikeinse land.
Met misdadige onverschilligheid is het
volk misbruikt voor de zaak van een
kleine kliek. Wij troffen hospitalen aan,
die heel uit de verte reeds te ruiken wa
ren door de opgetaste smerigheid en de
onverzorgde wonden. Maar de artsen
woonden in keurige huizen, met tapijten
op de vloer, radio, ijskast en goedge
vulde voedselbergplaats en met pauwen
op het erf.
De bevolking is doodmoe. Moe van el
lende, armoede en honger. De republi
keinse strijdkrachten parasiteerden op
de rijstvoorraad van het volk en zij zul
len het, thans zwervend, nog enige tijd
blijven doen. Maar het volk is de Ne
derlandse soldaat tegemoetgekomen
de soldaat, die beschermen zal tegen
willekeur, de mens, die deelt van zijn
voedsel.
Dit volk kent geen politiek, weet niets
van communisme en niets van de repu
bliek. Er hangen overal in zijn kampongs
schreeuwende aanplakbiljetten met het
woord „merdeka." Zijn loerah mag het
„boeng" noemen en het heeft geleerd te
groeten met de gebalde vuist inplaats
van door het brengen van de gestrek
te hand naar het genegen voorhoofd, zo
als de adat het leerde.
Maar dit Is uiterlijk. Als men de
desaman vraagt, wat „merdeka" bete
kent,- dan schudt liij vertwijfeld liet
hoofd. Want „merdeka" bracht veel
soorten republikeinse soldaten, die zijn-
rijstschuur leeghaalden en de handen
uitstaken naar zijn jonge dochter. „Mer
deka" deed hem de bamboe-roentjing
harden in het Vuur om garongs te we
ren en zelf uit garongen (roven) te
gaan, omdat Iiij al lang de grens van
het fatsoensbegrip passeende. Als ge
hem nu zegt, dat de Nederlandse troe
pen „merdeka" brengen, dan buigt lifl
het hoofd en zegt „nasib", het is Allah's
wU. Maar er komt pas iets van een
vage glans in hem op, als hij hoort, dat
de Nederlandse troejien ook „keama-
nan" vrede brengen. Want dat
verlangt hij: vrede en bescherming te
gen wUlekeur en rainpok.
Ziek naar lichaam en geest is dit
volk. Het weet niet beter.'Het weet al
sinds zo heel erg lang niet beter, dan
dat de maatschappij bestaat uit lu
xueuze wagens, die rijden langs bede
laars en vuilnisbelten. Het zoekt noch
vraagt om verandering of verbetering,
omdat de geest sinds lang geblust is.
De interesse reikt niet verder meer dan
de laatste vonk om het leven nog te
mogen behouden. Om der wille van die
vonk lijdt het, opgejaagd door de repu
blikeinse propaganda, nog aan enige
angst voor de Nederlandse troepen,
maar dat gaat over, als zij die troepen
even kennen. En nu is hun angst aUeen,
dat die troepen eenmaal zullen ver
trekken."
Instede van roof en willekeur wil Ne-
De maatregelen ter beperking van het
electriciteitsgebniik, die 15 November
moesten worden genomen, worden naar
de minister van economische zaken me
dedeelt met ingang van 1 Februari op
geheven. Etalage-verlichting, verwar
ming en verlichting in electrische
treinen en trams en de buitenverlichting
wordt weer geheel vrijgegeven. Reclame
verlichting bUjft voorlopig verboden.
derland die toestand opheffen en een re
delijke rechtsorde vestigen. Dat is Ne
derlandse plicht. Voor de Veiligheid,
voor rust en orde moeten de troepen
blijven. Het bewind over die gebieden
kan niet worden teruggegeven aan zul
ke leiders, die een dergelijke chaos heb
ben geschapen.
Dr van Royen heeft gezegd:
,,Het gaat er niet om of Indonesië
zelfstandig zal worden, dat staat al
lang vast. Het gaat om de structuur.
Nederland is vast besloten geen staat
achter te laten waar de leiding in han
den zal zijn van een dictatoriale groep
uit de Republiek."
Nederland's weg om tot het gewenste
doel te geraken was reeds moeilijk,
maar zal nu nog meer bemoeilijkt wor
den door buitenlandse inmenging en het
zaaien van onrust door de Republikei
nen. Gedrongen echter door het verant
woordelijkheidsbesef t.o.v. het land en
het volk waarover sinds 1595 het bewind
werd gevoerd, wordt gestreefd de ejgen
politiek in Indonesië te volbrengen.
Dinsdagmiddag kwam de raad van
Den Bommel in openbare vergadering
bijeen. De heer Meijer had bericht van
verhindering gezonden. Burgemeester
Kruijff opende met gebed, waarna do
heer Munters uitgebreide notulen van de
vorige zitting voorlas. Deze werden z.h.s
aanvaard.
Vervolgens riep de Voorzitter de le
den een bijzonder welkom toe, daar dit
de eerste vergadering van het jaar was.
Er bleven in het afgelopen jaar nog vele
werken over die om een oplossing
vragen.
Het tot stand komen van de 30 wo
ningen zien vnj midden '49 met verlan
gen tegemoet, want woningnood is een
groot kwaad voor de bevolking. Voor
het jaar '49 staan ons verder nog vele
belangerijke vraagstukken te wachten.
Moge God ons daartoe sterken.
Ingekomen stukken.
Het Provinciaal Bestuur verdaagde de
beslissing inzake de gemeentebegroting
1949. Ged. Staten machtigden echter
reeds verschillende uitgaven te doen,
keurden voorts de aangegane rekening
courant-overeenkomst voor 30.000
goed. De gemeenschappelijke regeling
inzake de gascombinatie was eveneens
goedgekeurd. In verband daarmede stel
de voorzitter voor om een nieuw lid te
benoemen. De voorzitter stelde voor het
zitting hebbende lid de heer Mooyaart
te herbenoemen, hetgeen bij acclamatie
geschiedde! De heer Houthuizen werd
op dezelfde wijze als plv. lid benoemd.
De tech. overeenkomst tussen het
EBOP en de EMGO werd door de leden
ter kennisgeving aangenomen.
De commissie tot wering schoolver
zuim was aftredend. De heer Moorjaart
had 37 jaar zitting gehad en wüde be
danken, maar de voorzitter drong er zo
sterk op aan dat hij dan zou blijven en
d^ 40 jaar vol maken, dat de heer
Mooijaart zwichtte.
„Misschien krijg je dan nog wel een
lintje" zei dhr Borgdorff.
Dhr Mooijaart klaagde erover dat de
boeten voor verzuim zo laag waren.
Ze krijgen 10.— boete en verdienen
20.per week.
In de politieverordening werd gewij
zigd, dat geen rijwielen meer mogen
worden geplaatst op de openbare weg
vanaf de kade tot waar de Oostdijk en
beneden Molendijk tesamen komen.
De Burgemeester gaf toe dat het las
tig was, vooral als men naar 't postkan
toor moet, maar het is ter wille van het
verkeer nodig. Op de agenda stond ook
als punt „het weren van varkens-
hokken."
B. en W. zouden daarover de mening
van de raad wel eens willen horen.
Het college wil deze hokken buiten
de gemeente dirigeren.
„Waar naar toe, dat moet niet te ver
zijn hoor'" zei de heer Bogerman.
De Voorz. zei dat men toch de smeer
boel weg moest krijgen, voor de nieu
we woningen zullen geen vergunningen
worden afgegeven. Dan wordt het daar
weer „een zwijnentroep."
„Heeft iemand uit de vergadering een
idee", vroeg de' Voorz.
We zullen meei; terreinen aan moeten
wijzen, dacht de heer Borgdorf.
Ja, want je kunt niet met de bus of
tram mee om je varken te gaan voeren,
vond de heer Houthuizen. Laten we het
zo maar laten en ieder zijn varken bij
zijn eigen woning laten.
„Maar je veroorzaakt dan ook ande
ren lasten" zei de Voorzitter.
Er staat geschreven, draagt elkanders
lasten, wierp de heer Houthuizen tegen.
De Burgemeester deed dan medede
ling dat Oude Tonge zich uit de gem.
regeling t.a.v. een gemeente opzichter
heeft teruggetrokken." Nu moet een
nieuwe regeling 'worden gemaakt voor
de drie gemeenten. De Jkosten voor den
Bormnel worden niet hoger. Ooltgens-
plaat betaalt 1.tegen Den Bommel
maar 0.50.
„Voor ons is 't zeker maar donateurs-
werk" zei dhr Houthuizen, waarop de
Btirgemeester al het verdienstelijk werk
oplas dat de opzichter voor de gemeen
te doet.
Bij de rondvraag informeerde de heer
Borgdorff naar de mogelijkheid om bij
de Zevensteek de riolering anders te
leggen.
De Voorz. zei dat deze zaak technisch
goed bekeken was met de opzichter.
Dhr Bogerman vroeg of de kwestie
met de WUhelminastraat al. was opge
lost. Is de burgemeester al bij alle men
sen daar geweest.
De Voorz. zei van niet, maar die zaak
wordt toch vlug opgelost. De nieuwe
straat krijgt klinkerbestrating, daar
voor geeft het rijk voorschot, dus dit
moet eerst goed uitgevoerd worden, al
vinden B. en W. het ook gek dat de
hoofdstraat niet en de zijstraat wel
wordt opgeknapt.
„Misschien kunnen we dan beter' de
trottoirbanden laten schieten, en eerst
die stïaat opknappen, zei een der leden.
Dan moeten we later het trottoir weer
opknappen, zei de Voorz.
B. en W. zullen dit echter met de
opzichter opnemen.
Een buurman van de heer Houthuizen
had een schrijven gekregen inzake een
mesthoop die moest verdwijnen, doch de
Voorz. zei dat dit al met Legierse was
opgeknapt.
Dhr Borgdorff vroeg of de riolering
Zevensteek werd aanbesteed aan de
Bommelseaannemers of over heel
Flakkee.
De burgemeester zei dat het aan de
Bommelse werd aanbesteed, maar mis
schien ook daarbuiten.
ONTOELAATBABE MANIPULATIES
VAN TWEE MINISTERS
In het kader van de ordening van het
personenvervoer is indertijd een gerucht
makende strijd ontbrand tussen de par
ticuliere autobusondememlng De Valk
en de Limburgse Tramweg Mij. die ge
zamenlijk het Z. Limburgse streekver
voer beheersen. Er is toen van de zijde
van het particulier vervoer op gewezen,
dat de Limburgse Tramweg Mij, in aan
zienlijke mate door de overheid werd
gesubsidieerd. Naar thans echter uit
een dezer dagen ingediend wetsontwerp
ter voorziening in de noden van de
„Limburgse" blijkt, is de toestand van
dit bedrijf zo ernstig, dat voorgesteld
wordt, dat de Staat zijn renteloze vor
deringen op deze maatschappij, ten be
drage van ruim 9 millioen gulden, zal
kwijtschelden. Het Financieel Weekblad
V. d. Fondsenhandel onderwerpt de fi
nanciële cijfers, die in dit wetsontwerp
worden genoemd en gegroepeerd, aan
een beschouwing en komt tot de over
tuiging, dat er hier sprake is van mi
nisteriele „manipulaties" die ontoelaat
baar geacht moeten worden.
O.a. heeft men het „reorganisatiete
kort" (een progressief woord voor „ver
lies") met een groot bedrag verhoogd,
om tot een „evenwicht" van de balans
te komen. Het blad besluit met op te
merken, dat de ministers Lieftinck en
Spitzen met de ondertekening van dit
wetsontwerp de bepalingen van het wet
boek van koophandel direct hebben over
treden
naar peisoonlijke smaak, want
alle drie zijn goed tegen ruvce,
rode handen en schrale huid:
Purol (bals«m) - Hamea (crème)
Hamea (gelei). In prijzen v. 30-75ct
K.L.M. HERVAT BINNENLANDS
LUCHTVERKEER
Van 28 Maart a.s. af zal de K.L.M,
de diensten AmsterdamGroningen,
AmsterdamLeeuwarden en Amster
damMaastricht v.v. hervatten. De
diensten zullen tweemaal per dag ge
vlogen worden. Na 11 April zal men
drie retourvluchten per dag uitvoeren.
CACAO ZONDER BON EN
VRIJ IN PRIJS
Van officiële zijde is thans bevestigd,
dat de rantsoenering van cacaopoeder
met ingang van vandaag een einde
neemt.
Tegelijkertijd worden de maximum
prijzen voor cacao- en chocoladeproduc
ten ingetrokken.
Het is niet de bedoeling der regering
om de met vreemde valuta te betalen
import van cacaobonnen op te voeren.
Wel zal als gevolg van een ge-wijzigde
methode bij de verwerking der cacao
bonen meer cacao-poeder worden gepro
duceerd dan tijdens de rantsoenering.