40-jarig ambtsjubileum van
Ds. J. Fraanje te Barneveld
Uienmarkt
Bladz. 2
„E I L A N D E N - NIE U W S"
Zaterdag 23 October 1948
VERVOLG BTJITENI.a.Nl»
regering treedt thans krachtiger op, en,
zend soldaten naar de meest bedreigde
punten, die de stakers uit de Jlabrieks-
gebouwen en van de terreinen verwij
deren, en werkwilligen beschermen.
Algemeen neemt men aan, dat de sta
kingen zouden verlopen, ware het niet,
dat vele werkwilligen bevreesd waren
voor wraakmaatregelen.
Intussen heeft de Franse regering, de
franc weder laten devalueren.
Om een bev/ijs te geven, hoe arm
Frankrijk ook is, wijzen wij er op, dat
na de bevrijding, 50 francs een waarde
hadden van een dollar, of gelijkstaande
met 52/5 cent per franc.
Thans hebben 264 francs de waarde
van een dollar, en is de franc gezakt
tot één cent.
Vóór de eerste wereldoorlog stond een
franc gelijk met 48 cent, nu in 1948
dus 34 jaar later, staat die zelfde franc
gelijk met één cent.
Welke verhoging' van lonen men ook
toepast, zulk een daling is niet bij te
houden en de vrees is groot dat het
diepste punt nog' niet is bereikt.
Het is een duidelijk bewijs dat indien
een nieuwe oorlog zou uitbreken, deze
behalve de ontzaggelijk vele mensenle
vens, de overblijvende bewoners van
Europa, in de allerdiepste armoede zou
storten.
Europa was het beeld van de Wester
se beschaving, doch het wordt gezien:
,,wie God verlaat, heeft smart op smart
te vrezen."
Palestina.
In Palestina is weer gedeeltelijk de
strijd ontbrand, Egyptische en Joodse
troepen, zijn slaags geraakt, en in alle
hevigheid laait de strijd op.
De Veiligheidsraad heeft Dinsdag met
algemene stemm.ing, een resolutie aan
genomen waarin de strijdende partijen
bevolen werd, het vuren te staken. Heel
eigenaardig was het, dat terwijl Egypte
klaagde, dat haar posities, door de Jo
den werden bedreigd Syrië er slechts
met aarzeling toe te bewegen was, om
het voorstel in te dienen, dat de strijd
onmiddellijk moest worden opgeheven.
Hieruit concludeerde men, dat de na
ijver tussen de Arabische Staten onder
ling, nog even om de hoek kwam
gluren.
België
Reeds maanden houdt de Belgische
kamer zich bezig met de Konings
l»vestie.
De Katholieken in Berlijn zouden
gaarne zien dat Koning Leopold weder
terug kwam.
De Socialisten zijn niet tegen het Bel
gische Koningshuis, doch willen dat
Koning Leopold afstand doet van de
troon, ten gunste van Prins Boudewijn.
Het schijnt dat de Koning hiervoor
zelf ook wel iets gevoeld, doch hij v/il
niet heengaan als een vorst die de Bel-
gjische troon onwaardig is. Zo ook,
moet Prins Bovidewijn niet bereid zijn,
tot Koning te worden gekroond, als zijn
vader op zulk een wijze, wordt wegge
zonden.
Omdat de besprekingen tussen de
Koning en de leiders van de voornaam
ste politieke partijen, niet leidde tot het
gewenste gevolg, hebben de Katholie
ken voorgesteld deze kwestie door een
volksstemming te laten uitmaken.
Woensdag is hierover gestemd, er wa
ren 83 voorstemmers en 83 tegenstem
mers. Volgens de wettelijke bepalingen
is het voorstel daarmede verworpen.
Over de oplossing van de Koningskwes
tie, mag dus het volk nog geen uit
spraak doen.
Het is mogelijk dat met het oog op
de ernstige politieke wereldtoestand, de
Katholieke kamerleden zich op het ogen
blik bij deze uitspraak zullen neerleg
gen, doch bij het schrijven van ons over
zicht, was hun houding nog niet bekend
Treden de Katholieken geheel in de
oppositie en saboteren zij elk voorstel,
dan is er geen andere oplossing dan
nieuwe verkiezingen waarbij het zal
gaan, vóór of tegen de Koning.
Het Belgische volk zou dan op deze
wijze, toch uitspraak doen.
Deze stemming heeft de Rooms Ka
tholieken, Socialisten en Liberalen in
België, voor een moeilijk probleem ge-
plaa^tst.
Het is ook mogelijk, om stemmen-
■verlies te voorkomen, dat een gedeelte
der tegenstemmers het hoofd in de
schoot zal leggen. Blijven de socialisten
en Liberalen tegen de Koning gekant,
en is het volk ervoor, dan verliezen zij
bij een Kamerverkiezing onherroepelijk
enkele zetels.
Zuid Korea.
■'In de Amerikaanse 'bezettings zone
zijn, ongeveer 5000 communisten in op-
Ds J. Fraanje te Barneveld,
de nestor der Geref. Gemeente
predikanten herdacht Woens
dag j.l. zijn 40-jarig' ambtsju
bileum, waarvan 30 jaren te
Barneveld. Op dezelfde dag
werd hij ook 70 jaar. Dit kan
dus wel een zeldzaam, jubileui-n
worden genoemd. Wij geven
hier in 't kort zijn levensloop
weer.
Jozias Fra'anje werd 20 Oct.
1878 te Kapelle Biezelingen
(Zeeland geboren.) Hij werd
bij het opgroeien in de land
bouw opgeleid en leefde als elk
mens van nature midden in de
zonde. Op 26-jarige leeftijd
ging hij uit nieuwsgierigheid
ter kerk te Goes bij de jeug
dige Ds G. H. Kersten, welke
dien middag preekte over de
4e Zondag. Deze prediking
mocht het i-niddel tot zijn be
kering worden. Hij verbond
zich aan die gemeente en v/erd
spoedig daarna ouderling. Een
onwederstandelijke roeping had hij tot
het predikambt; in Sept. 1908 trad hij
voor het eerst op als oefenaar te Goes.
In de nacht op een grinthoop tussen
Kloetinge en Krabbendijke maakte Ds
Fraanje zijn eerste preek. ,,God weet
iioe moeilijk ik het toen heb gehad" zei
hij. Ik had niet gestudeerd en moest
Wat betreft de prijs, der uien is er
gedurende de laatste weken, weinig te
inelden. Het Bedrijfschap voor Groenten
en Fruit, heeft een goede daad gedaan,
door minimum exportprijzen vast te
stellen.
Deze bedragen als volgt:
maand October 6 cent
maand Novem.ber 6% cent
maand December 7 cent
maand Januari 7% cent
Bovenstaande prijzen zijn berekend
voor U.C.B, gekeurde uien, in de baal
geleverd.
De telers ontvangen derhalve onge
veer een cent minder, omdat hierop het
sorteerloon in mindering koint.
Waren deze prijzen niet vastgesteld,
dan zou de uienprijs ongetwijfeld
nog meer zijn ingeza.kt, omdat de een
zenuwachtiger dan de ander, steeds la
ger zou hebben verkocht.
De vraag die de gemoederen in be
roering houdt, is deze, of al de uien
wel hun weg naar het buitenland zullen
vinden
Zoals de zaken er thans voorstaan, is
hiervoor wel enige hoop.
Een zeer grote verruiming is ontstaan
door het feit, dat aarT de Duitse bevol
king een hoeveelheid van 50 millioen
kilo, mag worden geleverd.
De gemiddelde prijs welke de teler
voor de aan Duitsland geleverde uien
ontvangt bedraagt 5.25 cent, welke prijs
in de koinende maanden verhoogd zal
worden, met bewaarloon. Verder is be
kend gemaakt, dat de Engelse firma's
van hun regering een open licentie
hebben ontvangen. In vorige jaren kreeg
iedere uien-firma een vergunning om
een bepaalde hoeveelheid uien te mogen
invoeren.
Thans echter is deze begrenzing ver
vallen. Wel moeten de firma's erkend
zijn als uienhandelaar. Wanneer echter
op onverstandige wijze uien vanuit Hol
land worden ingevoerd, zodat zij tot be
derf in Engeland overgaan, dan zal er
opnieuv/ worden ingegrepen.
Het is nog niet met zekerheid te zeg
gen hoeveel uien Engeland, van uit Ne
derland zal opnemen. De hoeveelheid
wordt geschat tussen de 80 en 100 mil
lioen kilo.
Bij deze cijfers komen dan het bin
nenlands verbruik alsmede de hoeveel-
stand gekomen. De steden Jotsjoe en
Sountsjoe zijn door hen bezet. Thans
rukken zij op naar de havenplaats
Foesan.
De Amerikanen hebben direct de
staat van het beleg afgekondigd.
In het gedeelte van Korea, waar de
opstand is uitgebroken, bevinden zich
weinig Amerikaanse soldaten.
Verwacht wordt, dat Amerika zal in
grijpen, wanneer de opstandelingen, er
toe zouden overgaan, Amerikaanse
eigendommen, of Installaties te bescha
digen.
toch preeken. God vvilde het en daarom
deed ik het ook.
Tot 21 Jan. 1912 heeft hij daar gearbeid
om toen voorganger te worden van de
gemeerite Teronuzen.
Tijdens zijn verblijf aldaar werd hij
in de volle bediening des Woords en der
Sacramenten gesteld en bevestigd door
heden, v/elke na,ar andere landen gaan.
Bovendien moet men ook rekening
houden, met de normale krimp.
Omtrent de vei'ladingen naar Duits
land is er nogal verschil van mening.
Dat er onderhandelingen hebben
plaats gehad om zulk een hoeveelheid
naar Duitsland te zenden, wordt alles
zins toegejuicht.
De uien voor Duitsland m.oeten ech
ter aan de veilingen worden afgeleverd.
Nu hebben de veilingen hieraan de
bepaling verbonden, dat iemand die
uien wil leveren aan Duitsland, lid moet
zijn van de veiling, en verplicht is, zijn
gehele hoeveelheid geteelde uien, aan
de veiling te leveren.
Hierdoor raakt men het hart van het
echt speculatieve uien telen.
De telers zijn reeds van jongsaf ge
wend de afzet van hun product zelf in
handen te houden en te weten tegen
welke prijs zij verkopen.
De een verkoopt gelukkiger dan de
ander, doch hoe ook de uitslag is, men
is en blijft eigen baas.
"Ware het niet, dat de vrees om met
zijn uien te blijven zitten, menigeen
weerhield, dan zou aan de oproep der
veilingen niet zoveel gehoor gegeven
worden.
Liever zagen de telers dat de ver
plichting om_ lid te werden, niet v/as ge
steld en dat men vrij bleef te verkopen
plichting om lid te worden, niet w"as ge-
aan v/ie men wilde, hetzij aan de vei
ling' óf hetzij aan de commissionnair.
In de gegeven omstandigheden ver
wachten wij dat zich wel zoveel telers
zullen opgeven, dat de benodigde hoe
veelheid voor Duitsland nu reeds geheel
of voor een groot gedeelte kan worden
vastgelegd.
Onderstaand treft men de verzendin
gen aan over de ma.and September.
Wij hopen D.V. deze cijfers iedere
maa.nd te kunnen verstrekken, waaruit
de uientelers zelf kunnen zien, welke
hoeveelheden er reeds zijn verladen.
September 1948:
Tsjecho Slowakije 1.607.800 K.G.
Duitsland 1.358.516
Engeland 980.860
Zuid-Amerika 774.800
West-Indië 477.845
België 353.175
Engelse leger 213.472
Egypte -175.000
Amerikaanse leger 103.320
Afrilca 87.400
IJsland 40.000
Indonesië 39.810
Oostenrijk 15.200
Noórd-Amerika 10.500
Noorv/egen 4.200
Israël 198
Totaal
Verzonden in:
Juli
Augustus
September
Totaal
6.242.096 K.G.
441.759 K.G
7.707.264
6.242.096
14.391.119 K.G.
wijlen Ds J. R. van Oordt te Middelburg
Zijn intreetekst was 2 Cor. 4 6. E'en
jaar daarna vertrok de Jubilaris naar
Rotterdam, om in 1916 voor de tweede
maal zijn intrede in Goes te doen. In
1918 werd uit tal van beroepen dat
naar Barneveld aangenomen, waar Ds
Fraanje zijn intrede deed met de woor
den uit 2 Cor. 5 18, na bevestigd te
zijn door v/ijlen Ds Kieviet.
Vele beroepen heeft de Jubilaris tij
dens zijn ambtsperiode ontvangen, ook
uit Amerika. Tal van deputaatschappen
werden door hem waargenomen en hij
maakte bij herhaling deel uit van de
Generale Synode. Ook zijn vele geschrif
ten van zijn hand verschenen.: bekend
is vooral zijn Aantekeningen uit de Ca
techisatie (op het vraagboekje van Ds
Hellenbroek. Thans verschijnen nog pre
ken van hem in de serie: Uit de schat
des Woords.
Ds ï'raanje is een man m_et grote
g2e.<!t£sgaven en, een zeer geziene predi
kant. In de gemeenten op onze eilanden
is hij geen onbekende.
Woensdagmiddag' is het drievoudig ju
bileum in de kerk der Geref. Gemeente
te Barneveld herdacht.'Behalve de le
den van zijn grote gemeente (de kerk
is tweemaal vergroot en biedt plaats
aan 1500 person) waren uit alle oorden
des Lands belangstellenden opgekomen;
vele predikanten en alle studenten der
Theol. School. De jubilaris is n.l. ook
Voorzitter van het Curatorium.
Overweldigend was de belangstelling
voor deze herdenkingsdienst. Men schat
te het aantal personen op ruim 2000.
Het catechisatielokaal v/as ook be
zet, waar" een luidspreker was aange
bracht.
Toen Ds Fraanje de kansel beklom
zong de gemeente Fs. 68 14. Gelezen
werd Titus 1. Na het votum en de ze
gen werd gezongen Ps. 77 7 en 8.
In zijn vooi-woord sprak de dominee
o.m. zijn dank uit voor de belangstelling
van de zijde der gemeenten, van zijn
ambtsbroeders en de studenten, maar
verre boven alles staat: „Gode zij dank
voor zijn onuitsprekelijke gave!" Deze
dag is een blijde dag voor hem., maar
zijn stervensdag zal zijn blijdste dag zijn
en de jongste dag zijn bruilofstdag.
Zijn tekst v/as Titus 1 2: ,,In de
hoop des eeuwigen levens, welke God
die niet liegen kan, beloofd heeft, voor
de tijden der eeuwen, maar geopenbaard
heeft te Zijner tijd. Het thema: ,,Een
kroon op het werk, in het opschrift van
de brief van Paulus aan Titus. Punten
1. Beluisterd (in de hope der heerlijk
heid) 2. Verklaard (in Zijn eeuv/ige
Raad) 3. Beloofd (door een God die niet
liegen kan) 4. Ver-vuld (om eeuvrig te
ver-vullen.
Na de predikatie en de toepassing
werden toegesproken: de burgemeester
van Barneveld; Ambtsbroeders Dr
Steenblok met de studenten; kerkeraad;
Gemeente - catechisanten - jong en oud;
schoolpersoneel; zijn Vrouw, kinderen
en kleinkinderen.
Daarna kreeg Ds J. v. d. Berg van
Utrecht de leiding. Allereerst gaf deze
het woord aan ouderling Goor, de oud
ste ouderlipg. Deze sprak namens de
kerkeraad. Vervolgens sprak namens
het Gemeentebestuur Burgemeester
Kuntze; Ds A. de Blois namens het cu
ratorium- der Theol. Schooi; Dr Steen
blok namens docenten en studenten; Ds
A. van Stuyvenberg namens de classis
Barneveld; Ds J. v. d. Berg namens
Part. Synode van het Oosten; Ds A.
Verhagen als la,atste spreker een alge
meen woord, welke staande liet zingen
Ps. 122 3. Het was inmiddels half zes
geworden. Ds Fraanje liet nog staande
zingen Ps. 133 3, waarna de zegen op
de gemeente werd gelegd.
Ds Fraanje, die nu de leeftijd der
sterken bereikt heeft is nog zeer vitaal,
ledereu Zondag' preekt hij nog 3 keer.
Hij is wars van alle mensenverheerlij
king en wil zich niet gaarne het i^nid-
delpunt der belangstelling zien. De eer
van Zijn grote Zender staat bij hem al
tijd voorop. De Heere spare hem nog
vele jaren en voor zijn gemeente en
voor de gemeenten in 't algemeen.
EEN VIERLING GSBOKEN
Mevrouw Bessie Taylor, de vrouw
van een monteur uit Edmonton in En
geland, heeft het leven geschonken aan
een vierling. De artsen hebben hoop,
dat de drie jongens en het meisje in het
leven zullen blijven. Zij bevinden zich
nu in een couveuse en om ze uit elkaar
té kunnen houden heeft men hen lintjes
in verschillende kleuren omgedaan. De
moeder, die reeds twee jongens heeft,
maakt het goed.
