De doodstraf geëist tegen Oskam
r
Negentig getuigenverklaringen
Telkens was het: „het is niet waar!"
Onze lezers over
„Eilanden - nieuws'
FLAKKEE's LIEDJE DOOR T)E RADIO
EIIAI1DEI1-I1IEUW5
Bureau: Prins Hendtikstraat 122c
Middelharnis, Telef. 17, Giro 167930
Postbox 8. Telefoon Drukkerij 19
CHR. WEEKBLAD OP GEREFORMEERDEN GRONDSLAG
voor Je ZUID-HOLLANDSCHE en ZEEUWSCHE EILANDEN
WOENSDAG 20 OCTOBER 1948 21e JAARGANG No. 1763
Abonnementsprijs 1.50 p. kwartaal
Advertentieprijs 12 et. p. millimeter.
Bij contract speciaal tarief.
NIET IN ORDE.
Waren Nederland en Zwitserland in
de loop der eeuwen vrienden, thans on
dervinden we van dat land een minder
mooie behandeling-.
Gedurende de laatste oorlog heeft
Duitsland veel goederen uit Zwitserland
betrokken. Deze goederen heeft Duits
land betaald met goud.
En Duitsland bezat geen goud. Van
waar kwam Duitsland aan dat goud?
Door roof- en diefstal.
Niet het minst uit ons land. Niet
minder dan 500 millioen werd uit ons
land weggesleept om de Zwitserse le
veranties te betalen.
ZvxTitserland liet zich dus met op on
rechtvaardige wijze verkregen goud be
talen.
Na afloop van de oorlog deed ons
land al het mogelijke om het goud van
Zwitserland terug te krijgen. Zonder
succes echter. Zwitserland verwijst on-
zo regering naar een overeenkomst met
derden. Zwitserland sloot een overeen
komst met Amerika. Zwitserland nam
op zich 250 millioen aan goud terug te
betalen aan de Geallieerden.
Daarmee zou dan die goudkwestie af
gedaan zijn; Allereerst zij opgemerkt,
dat die afspraak met Amerika geheel
buiten ons land is omgegaan.
In de tweede plaats was er heel wat
meer dan 250 millioen aan goud
Zwitserland binnengekomen. Zwitserland
be.schikt dus tot op heden over 500
millioen aan goud, dat ons ontstolen is,
v/aarmee Duitsland zijn leveranties
heeft betaald. De overeenkomst met
Amerika aangegaan is, immers buiten
ons land aangegaan, geen afdoend mo
tief om zich met groot gebaar van on
ze aanspraken af te maken.
Een billijke overeenkomst moet tus
sen beide landen 'gesloten worden.
Blijft Zwitserland weigerachtig om te
praten en te onderhandelen dan kan
niet anders gezegd worden, dan dat
Zwitserland tegenover het zeer bevrien
de land een laakbare houding aanneemt.
ONBETROUWBAAR.
Misbruik van vertrouwen komt he
laas in de naoorlogse jaren veelvuldig
voor. En niet alleen bij de kleinen, maar
vooral ook bij de groten. De gevallen
van fraude, van misbruik van vertrou
wen zijn tamelijk. Velen maken van het
vertrouwen dat in hen werd gesteld mis
bruik door zichzelf te bevoordelen. Uit
gezonden en aangewezen om het alge
meen belang te dienen, dienen ze zich
zelf en bevoordelen ze zich zelf ten
koste van het publiek belang. Zo ook
bij de Nederlandse militaire missie te
Berlijn. Wat bij de betfechting de audi
teur militair, mr baron Van Imhoff
aanleiding gaf om te zeggen: „Dat in
talloze gevallen door hoge officieren
van de missie was geknoeid. Br werden
heel wat auto's met ruilmiddelen ge
kocht en frauduleus over de Nederlandse
grens gevoerd. Wanneer de bazen het
zo deden, dan kan men het den knech
ten niet al te kwalijk nemen."
Inderdaad zo is het. Wanneer de hoge
functionarissen het voorbeeld geven, dan
is de rem er af en volgen de onderge
schikten maar al te gemakkelijk het
gegeven verkeerde voorbeeld. Misbruik,
van geschonken vertrouwen, corruptie
en bedrog het zijn helaas vaak voorko
mende misstanden, die het morele
peil van ons volk maar al te zeer naar
beneden halen. Eerlijkheid en trouw van
hoog tot laag is eis van Gods Woord en
werkt mee om land en volk er boven
op te helpen.
Meneer de redacteurzo schreef
een onzer jeugdige lezeressen ons
U weet altijd een mooi vervolgver
haal voor de krant uit te zoeken.
We vechten er soms om, om het
eerst te lezen! Er steekt een goede
moraal in.
Voor de Rotterdamse Kamer van het Haagse Gerechtshof werd Maandag
middag de zaak behandeld tegen den in 1909 te Oudenrijn geboren hoofdwacht
meester der marechaussee Willem Oskam, thans gedetineerd te Laren.
Wanneer de Flakkeeërs de naam van deze S.D.-agent horen, denken zij met
schrik terug aan de periode, dat deze fanatieke N.S.B.ër met zijn motor dag
en nacht het eiland afroste om arrestaties te verrichten. Wanneer hij van een
onderduiker of een weggestopt radio-toestel lont rook, rustte hij niet aleer
deze „misdadigers" in verzekerde bewaring waren gesteld.
Als zijn slachtoffers tegenover hem zoals begrijpelijk erg zuinig met hun
mededelingen waren, gebruikte de onverlaat in vele gevallen zijn vuisten om
hun tot bekentenis te dwingen. Na de bevrijding heeft het nog geruime tijd
geduurd eer men Oskam te pakken had en toen hij eenmaal achter slot en
grendel zat, werd de vrijheidsdrang hem te machtig en zag hij nog kans er
op een bepaald moment uit te knijpen. Hoe zoiets mogelijk geweest is, blijft
ons een raadsel, maar een feit is, dat het heel wat moeite heeft gekost voor
hij ten tweeden male de gevangenisdeuren achter zich hoorde grendelen.
Reeds enkele malen werd hij als getuige in andere Tribunaal-zaken gehoord,
waarbij achteraf bleek, dat zijn verklaringen heus niet au serieux werden ge
nomen. Thans zat hij in de grote rechtzaal van het Gerechtsgebouw aan de
Noordsingel te Rotterdam zelf in de bank der beschuldigden. Slechts twee ge
tuigen, de heren Mulder en v. d. Hil, die het onderzoek hadden geleid, waren
gedagvaard. Voor het werk van deze verbalisanten had de advocaat-fiscaal
grote waardering, omdat zij de grootste objectiviteit bij dit moeilijke onderzoek
in acht hadden genomen. Zelfs de verdediger van Oskam kon niet nalaten te
verklaren, dat zij knap werk hebben geleverd.
De houding van Oskam tijdens de zitting had allerminst bewondering, van
de advocaat-fiscaal, want zijn: „het is niet waar", was niet van de lucht. Hij
zat in de beklaagdenbank naast een zekere Machielsen, die in de oorlog als
politieman Schiedam terroriseerde en oorzaak was dat 12 politie-agenten het
leven lieten. Vóór de behandeling van Oskam's zaak hoorde dit sujet zich tot
de doodstraf veroordelen. Oskam kon toen nog niet vermoeden, dat een paar
uren later tegen hem ook de doodstraf zou worden geëist.
Verschillende Flakkeeënaars, die in bezettingstijd met Oskam te maken heb
ben gehad. Waren op de publieke tribune aanwezig, terwijl er voor deze zaak
uiteraard ook belangstelling was van de zijde der Flakkeese politie.
Hij was terrorist en voerde een
schrikoewina concludeerde de
advocaat -fiscaal
De President van het Hof, mr Brink,
die zoals hierboven aangehaald eerst
de doodstraf had uitgesproken tegen een
Schiedamse terrorist, las daarna de dag
vaarding van
Willem Oskam
voor, waarin hem ten laste werd gelegd,
dat hij in of omstreeks Maart 1943 en
Sept. 1944 op Flakkee als N.S.B.-mare-
chaussee belast met de behandeling van
z.g. .politieke zaken" opzettelijk, ter-
vrijl Nederland met Duitsland in oorlog
was, ten voordele van de vijand en ten
nadele van het Nederlandse volk in zijn
verzet tegen die vijand, huiszoekingen
naar ondergedoken radio's heeft ver
richt en deze heeft in beslag genomen;
personen, die specifiek Duitse verorde
ningen overtraden heeft gearresteerd en
overgeleverd aan de S.D., waarbij hij
zich niet ontzag zijn slachtoffers te
mishandelen; jacht heeft gemaakt op
onderduikers en illegale werkers; enige
eilandbewoners, die een geallieerde pi
loot trachtten te helpen, heeft gearres
teerd en in het algemeen een waar
schrikbewind onder de ï'lakkeese be
volking heeft uitgeoefend, terwijl meer
dere van zijn arrestanten langer dan
een maand door of vanwege het vijan
delijk burgerlijk of rriilitair gezag van
hijn vrijheid beroofd zijn, en enkelen
zelfs in Duitse gevangenschap om het
leven zijn gekomen.
Allereerst werd getuige M. Muldej,
wachtmeester der marechaussee te Stad
aan 't Haringvliet gehoord, die de zaak
Oskam had onderzocht en daarbij niet
minder dan 90 getuigen verklaringen
had verzameld.
De rechter informeerde of de door
hem gehoorde getuigen eigener beweging
hadden verklaard, dat Oskam zijn arres
tanten mishandelde, waarop get. beves
tigend antwoordde. Get. had Oskam
niet van nabij meegemaakt, hoewel get.
verklaarde, dat besch. altijd achter de
politieke zaken aanzat. Overigens be
vestigde hij al het in de dagvaarding
ten laste gelegde.
De advocaat-fiscaal, mr Donker vroeg
aan get. of de door hem afgenomen
verklaringen betrouwbaar waren, of dat
het maar mededelingen waren van men
sen, die dachten: „ziezo, nu zullen we
die ploert maar zo zwaar mogelijk be
lasten"! Dat gebeurt wel eens op Flak
kee!
Get. zeide dat de afgelegde verklarin
gen inderdaad betrouwbaar waren.
Op een vraag van de verdediger in
zake de radio-razzia te Dirksland, zette
get. nader uiteen hoe het daar toeging.
Vervolgens werd get. v. d. Hil agent
van politie te Den Haag gehoord, die
samen als P.R.A.-man met dhr Mulder
het onderzoek in deze kwestie had ge
leid. Ook hij verklaarde, dat uit vele
verhoren gebleken was, dat Oskam zijn
slachtoffers mishandelde, welke verkla
ringen door hem ook als zeer betrouw
baar werden gekenmerkt.
De president liet daarna enige afge
legde verklaringen van getuigen voorle
zen, o.m. van J. Wielaard, kapper te
Oude Tonge, die een omstandig verBaal
had gegeven, omtrent de handelingen
van Oskam tijdens de staking in 1943,
Waarbij hij Wielaard in de cel getrapt
zou hebben en gezegd: „van zulk ge
spuis kunnen er wel honderd in."
Besch. ontkende dit feit en voerde
aan dat dit ook v. d. Wedden ten laste
gelegd was. Zelf was hij nooit te Oude
Tonge geweest:
Een Verklaring van v. Sliedregt dat
Oskam hem geslagen zou hebben, er
kende besch. Deze mensen stonden vol
gens hem in het dorp zeer ongunstig
bekend.
Lena en Neeltje van Hulst hadden ook
verklaard, dat zij mishandeld waren,
door Oskam. Zij waren zes maanden
opgesloten in concentratiekampen en
stelden daar Oskam voor verantwoor
delijk.
Besch. gaf toe deze meisjes te hebben-
gearresteerd, doch ontkende ze mishan
deld te hebben.
„Sloeg U ze of niet?'"
„Neen, ik heb ze wel een duw ge
geven! Dat kan ik geen slaan noemen!"
„Hij weet niet Wat slaan is", zei
de advocaat-fiscaal. „Slaan, dat woord
van vijf letters, dat weet je toch wel!"
Van Soeteman; Braber en Spaan Het
de president verklaringen voorlezen
over de in beslag genomen radio's, waar
bij ook alweer van slagen gewaagd
werd.
„Zijn dat nu ook leugenaars?"
„Ik heb ze niet geslagen!"
„Is Spaan een fatsoenlijk man?"
„Meer zeker. Ik kwam wel eens bij
hem om me te laten knippen. Maar ik
kan hem niet voor de volle 100% ver
trouwen. Er wordt Wel tegen me samen
gespannen".
„Maar dat zijn er negentig!"
„Hadden die dan geen reden om
iets tegen U te hebben?" vroeg de luit.-
kolonel, die mede aan de groene tafel
zat.
Mogelijk wel."
Dan was er een verklaring van A. J.
Verolme uit Nieuwe Tonge, die door
Oskam werd gearresteerd in verband
met het onderduiken van zijn zoon en
van zijn knecht J. de Jong te Melissant,
die een Duits militair de deur uitgezet
(Vervolg pag. 2)
A.s. Woensdag 20 October, 's-avonds kwart voor tien, zal de N.C.R.V.
in de uitzending „Vrij en Blij" het Flakkees' Liedje laten horen, gedicht
door de Heer J. C. van Gent. Het is op muziek gezet door de Heer
g; Zoon te Sommelsdljk.
Wij laten hier de tekst van het liedje volgen:
Waar op 't brede Haringvliet trots de golven gaan,
Waar tot in het ver verschiet ruist het gouden graan.
Waar in malse groene wei graast het schone vee.
Daar ligt ons eigen land, daar ligt ons Flakkee.
Waar het scherpe kouter door vette akkers snijdt.
Waar het jublend voglenkoor ons het hart verblijdt.
Waar de hoge hemel spant boven dorp en stee.
Daar ligt ons eigen land, daar ligt ons Flakkee.
Waar een volk van werkers woont met een arm van staal.
Trouw, eenvoudig als hun grond, met zijn eigen taal.
Waar de dorpjes vriendlijk staan, paarlen in de zee,
Daar ligt ons eigen land, daar ligt ons Flakkee.
Dit liedje is ruim 15 jaar geleden reeds door de heer van Gent ge
maakt, en is populair geworden, doordat de heer Zoon het op muziek
heeft gezet en het op verschillende zangkoren op ons eiland wordt
gezongen.
