De moord op Graaf
Bernadotte
Herkiifgéns haven herleeft
Geen zestig, maar dertig montage
woningen te Ouddorp
Komt dé riolering ook voor elicaar?
Wacht U voor de honden
Plechtige afkondiging
Grondwetswijziging
EIIAI1DEI1-I1IEU1/S
Bureau: Prins Hendrikstraat 122c
Middelhamis, Telef. 17, Giro 167930
Postbox 8. Telefoon Drukkerij 19
CHR. WEEKBLAD OP GEREFORMEERDEN GRONDSLAG
voor de ZUID-HOLLANDSCHE en ZEEUWSCHE EILANDEN
WOENSDAG 22 SEPTEMBER 1948
21e JAARGANG No. 1755
Abonnementsprijs 1.50 p. kwartaal
Advertentieprijs 12 et. p. millimeter.
Bij contract speciaal tarief.
Zoals bekend is Graaf Folke Berna
dotte, de 53-jarige bemiddelaar van de
Verenigde Volken in Palestina, Vrgdag-
middag in Jeruzalem door twee gewa
pende mannen vermoord. Met hem viel
de Franse kolonel Serot.
Met afschuw is over de gehele wereld
deze moord vernomen. De misdaad is
des te tragischer, nu hij op het hoogte
punt stond van zqn bemiddelaarswerk.
Het was een zeer moeilijke taak, die
Graaf Bernadotte had om in Palestina,
zowel Joden als Arabieren al vechtende
uit elkaar te houden. Ofschoon veel te
genstand van beide partijen, hield hij
vol en koesterde de hoop, dat zijn be-
hiiddelaarswerk zou worden aanvaard.
Beimadotte had een rapport samenge
steld, dat eerstdaags zou verschitjnen,
h.l. een verslag over de resultaten zijner
bemiddeling, een beschrijving van de
wapenstilstandsmachinerie, zoals die
nu in Palestina in gebruik gebracht is
en een programma ter oplossing van
het Arabische vluchtelingenprobleem.
De toestand in Palestina is zoals men
weet zeer gespannen. Extremisten van
beide kanten speelden steeds hun sinis
ter werk en daar stond Bernadotte tus
sen in. Arabiische gangsters legden dy
namiet onder de watertoevoer naar Je
ruzalem en beroofden de heilige stad
van het voornaamste element: drinkwa
ter. Graaf Bernadotte moest constateren
dat dit had kunnen worden voorkomen,
als hij de beschikking had gehad van
een paar honderd waarnemers, waarom
hij tevergeefs bij de Verenigde Volken
had gevraagd.
En van de zijde van de Joden be
schouwde men hem ook met wantrou
wen. In „De Stem van Israël" d.d. 8
Sept. lezen we, dat „de bemiddelaar
zich ten doel gesteld had de uiteindelij
ke vrede in Palestina te bereiken, niet
door een groots opgezette regeling door
het gehele land als uitgangspunt te ne
men maar door een klein begin steeds
Uit te breiden, totdat het tenslotte een
regeling van het gehele vraagstuk is
geworden, zonder dat de partijen dat
eigenlijk goed hadden bemerkt."
Tegen dit „begin-van-onderop" van
Bernadotte hadden de Joden ernstige be
zwaren. Wie lazen in genoemd-blad:„Het
is een methode, die uitsluitend ten voor
dele van de Arabieren werlrt." Vleiend
is dit niet voor de vermoorde Graaf.
We laten deze uitlatingen voor wat ze
zgn maar citeren ze, om de moeilijkhe
den te laten zien, die de bemiddelaar
Graaf Bernadotte had.
We willen er ook niet mee zeggen dat
de regering van Israël de hand in de
moord had. Ver van dat. De regering van
Israël heeft in verschillende telegram
men haar verontwaardiging uitgespro
ken over deze waanzinnige daad. Reeds
meer dan 200 leden van de „Stemgroep"
zijn gearresteerd, die verantwoordelijk
voor de moord worden gesteld.
De regering van Israël zal noodmaat
regelen nenien om de Joods-terroristi-
sche organisatie uit te bannen.
Op een ding willen we hier nog wij
zen. Graaf Bernadotte was tevoren ook
wel eens beschoten. De bemiddelaar
moest bijna zonder geleide zijn werk
doen. Hoe vaak had hij om waarnemers
gevr£iagd? Op zijn laatste bemiddelaars
gang was het slechts een kleine tank
die hem begeleidde. En dat in zo'n ge
vaarlijk land. Slechts één officier, een
moedige Amerikaan,, was aanwezig, om
het leven van Graaf Bernadotte met het
zijne te verdedigen. De Verenigde Naties
hebben te dien opzichte wel wat weinig
verantwoording gevoeld.
Een edel mens, die veel voor de mens
heid deed, is heengegaan. Duizenden
vroegere gevangenen uit de Duitse con
centratiekampen herdenken hem met
ere. Hij was de man, die kort voor het
ineenstorten van het Derde Rijk dui
zenden aan een bijna zekere dood ont-
rulrte, door de beroemde witte auto
bussen van het Zweedse Rode Kruis te
zenden. Dat was zijn werk.
Een soldaat, die alles in het werk
stelde voor de vrede^ is op het veld van
eer gestorven.
Donderdagavond kwam de raad van
Herkingen in openbare vergadering bij
een. Weth. Witvliet was met en de heer
Logmans zobdér kennisgeving afwezig.'
De zitting werd als gebruikelijk door
Burgemeester van Heyst geopend, waar
op onveranderd vaststelling van de no
tulen volgde.
Ingekomen waren enige goedkeurin
gen op raadsbesluiten van Ged. Staten,
alsmede een goedkeuring van de Kroon
inzake het schoolgeld van de bewaar
school; van het algemeen ziekenfonds
was een schrijven ingekomen of de raad
ziekenhuis en sanatorium-verpleging
wilde bevorderen. Op voorstel van B. en
W. wordt dit ter kennisgeving aange
nomen.
Aan de heer W. Kievit werd onthef
fing van hondenbelasting verleend, daat
het dier was doodgeschoten.
Gezien de gebleken profijtelijkhèid, al
dus de Voorz., stellen B. en W. voor de
woningcommissie voor het tijdvak van
een jaar te benoemen.
Dhr V. d. Wende zag gaarne tegen-
candidatuur gesteld.
De Voorz. zei dat hiervoor geen aan
leiding was gevonden, hoppte voorts dat
de commissie in het nu volgende zittings
jaar, bewoners voor de nieuwe woningen
mocht adviseren, waarop de commissie
werd benoemd.
In de begrafenisverordening moest
weer een redactionele wijziging worden
gebracht.
Vervolgens ging de raad accoord met
een 2% gratificatie voor het gemeente
personeel.
Het college vroeg voorts de raad, een
bedrag beschikbaar te stellen van 1000
gld. voor verbetering van woningen, dit
i.v.m. de bekende premieregeling, waar
voor in de gemeente een geval is.
Dhr V. d. Wende informeerde of B.
en W. ook kunnen ingrijpen wanneer een
eigenaar een woning onbewoonbaar laat
worden.
De Voorz. zei dat er wel bevoegden
bestaan tot het aanbrengen van verbe
teringen, maar ze reiken niet zo ver dat
een onbewoonbare woning nog verplicht
kan worden opgeknapt.
Het voorstel om 60 gld. beschikbaar te
stellen voor het Economisch Technolo
gisch Instituut, waarvoor de Voorzitter
met warmte pleitte, levérde bezwaren
op bij de heer Struijk.
Spr. was bang dat ttien in Den Haag
teveel zou weten, men wordt bedolven
onder de overheidsmaatregelen, hij zag
liever wat meer autonomie.
Dhr Tulnstra nam zijn betoog over
en illustreerde dit met er op te wijzen
dat, nu men in Den Haag wist hoeveel
uien er waren, men dit over de gehele
wereld wist en daardoor de kans ver
loren ging, dat er een partijtje goed
werd. verkocht. Overigens was de heer
Tuinstra voor het rapport, hij voelde er
althans meer voor als voor de F.G.
Het voorstel werd met de stem van de
heer Struijk tegen, aanvaard.
Een lopende kasgeldlening groot 25000
gld. werd verlengd, terwijl voor een
zelfde bedrag een vaste kasgeldlening
wordt aangegaan voor 3%, de eerste 10
jaar en vervolgens 3%%, met een ter
mijn van aflossing van 30 jaar.
In dit verband merkte de Voorz. op
dat het havenherstel zeer goe'd vordert,
men kan gerust zeggen dat de haven
met de a.s. bietencampagne weer volle
dig kan worden ingeschakeld, door ,de
activiteit van de aannemer.
Er moest verder een'Jle begrotingswij
ziging worden vastgesteld, in verband
met een hogingi die het college wilde
wagen om nog een bijzondere uitkering
te krijgen voor een aantal nog dringend
nodig uit te voeren openbare werken in
de gemeente. Zulke bijz. uitkeringen zijn
eigenlijk voor noodlijdende gemeenten,
d.i. Herkingen nog niet, maar het zweeft
bij de grenS*. Ged. Staten door haar rap
porteur overtuigd, van de dringende
noodzakelijkheid hadden doen weten,
dat zij het verlanglijstje welwillend
zouden bezien en dat was voor B. en W
niet voor dovennansoren gesproken. Ook
de riolering die een bedrag van meer
dan 90.000 gld. zal vergen wordt er
weer bij aangestipt.
Heel wat zittingen geleden had de
raad zich reeds uitgesproken als voor
stander van het geneeskundig schooltoe
zicht. Destijds trokken de gemeenten op
Voome zich echter terug, terwijl er op
Flakkee gemeenten waren die overwe
gende bezwaren hadden tegen énkele
pühten in de regeling. Deze bezwaren
waren althans ondervangen en in de re
geling was nu gewijzgid, dat
„de commissie van beheer nu zal wor
den benoemd uit burgemeesters en/of
raadsleden";
„de voorzitter van de commissie wordt
benoemd uit het midden van de com
missie van beheer";
„de schoolarts wordt benoemd door
de raad van Middelhamis, die echter
gebonden i& aan de voordracht van één
persoon, door de commissie".
De Voorz. becijferde vervolgens dat de
schoolartsendienst de gemeente Herkin
gen ongeveer 130 gld. zou kosten. De
raad ging met de dienst, zoals thans
werd voorgesteld, eveneens accoord.
In de rondvraag vroeg dhr Struik
of de Voorz. de politie niet eens wilde
attenderen op ergerlijke honden, die hun
functies misverstaan en het op mensen
benen voorzien hebben. Voorts zag spr.
gaarne wat verkeersobtakels -hatelijke
heggetjes-verwijderd, zoals b.v. aan de
Oudendijk, nabij de kersenboomgaard.
De Voorz. zei dat die aan het polder-
bestuur hoorde, doch hij wilde het met
de poldergriffier bespreken.
Dhr v. d. Wende informeerde naar de
nieuwe huizen.
De Voorz. zei dat de vorige dag de
gunning was afgegaan aan de heer
Drooger en deze had beloofd reeds vol
gende week met de bouw te zullen be
ginnen. Daar er op het verlanglijstje
van het college ook een schuur voor
kwam om gemeentelijke materialen op
te bergen, adviseerde de heer v. d. Wen
de om de z.g. puist op de Kaai hiervoor
te benutten en de grond, die uit de ha
ven kwam daarvoor aan te wenden.
De Voorz. vond de financiën te du
bieus om hier op in te gaan.
Dhr Hogerwerf informeerde naar de
zinkput Wj Kievit.
Dinsdagmiddag om half drie isgn <te
wetten van 8 September, houdende
verandering in de grondwet, piiech-
tig afgekondigd.
In Nederland is dit geschied in
een plechtige openbare zitting van
de Hoge Raad der Nederiandeii, van
elk der gerechtshoven eii der arron
dissementsrechtbanken. Öp hetzelf'
de tydstip zfln de wetten (eveiis voor
gelezen in iedere gemeente in Neder
land voor of in het huls der gemeen
te. In Nederlands-Indië, Suriname
en Curacao is op hetzelfde uur de
afkondiging geschied. Van het ogen
blik der plechtige afkondiging af
vormen de by voormelde wetten vast
gestelde bepalingen met de onveran
derd gebleven hoofdstukken en
artikelen de grondwet van het Ko
ninkrijk der Nederlajiden.
In vele andere gemeenten is de
grondwetswijziging afgekondigd in
een buitengewone zitting van de ge-
mieenteraad, zulks in afwqking van
vorige afkondigfingen, welke toen idt-
sluitend moesten geschieden voor dfe
pui van het' gemeentehuis.
De Voorz. zei dat dit met de opzichter
was besproken. Intussen bleek het een
gemeenteeigendom, dat nog nooit door
de karreman werd bewerkt. Zelfde vra
gensteller verwees ook naar de moeilij
ke verkeerssituatie op de Molendijk,
waarom hij de rooilijn van de hieuw te
bouwen garage van Klem gelijk wilde
houden met het huis van Witvliet. Over
dit punt ontspon zich een wijde discus
sie over het verkeer op de gemeente.
Dhr Hogerwerf wilde ook o.m. nog
een spiegel plaatsen op de „Hoogte",
temeer daar er weer pas een ongeluk
p.iaats vond.
Dhr Tuinstra leidde wijdse verkeers-
theorieën in, waarbij zelfs electr. treinen
te pas kwamen.
De Voorz. zei tenslotte een inhaal ver
bod vanaf de molen voor auto's in over-
v/eging te willen nemen.
Dhr v. Wageningen klaagde nog over
gevaarlijke riolen in de St. Elizabeth-
straat. Dit zal de opzichter worden me
degedeeld. Volgde sluiting.
Maandagmiddag vergaderde de ge
meenteraad; ditmaal onder leiding van
Wethouder Tanis, daar burgemeester
Kleijnenberg de eer te beurt was geval
len juist die dag als afgevaardigde van
de Burgemeesterskring op het eiland de
felicitaties der Flakkeese bevolking aan
H.M. de Koningin over te brengen.
De heren Padmos en van Dam waren
eveneens afwezig.
Na opening werden de notulen der
beide laatste vergaderingen vastgesteld
en had vervolgens de plechtige afkondi
ging van de vastgestelde veranderingen
in de grondwet plaats.
Bij de ingekomen stukken bevonden
zich enige door Ged. Staten goedgekeur
de raadsbesluiten en de rapporten van
diverse kasopnaïnes door het Verifica
tiebureau.
Verder deed de Voorz. mededeling dat
hetplan voor de bouw van 60 montage
woningen aan de Horrelshoogten niet
kan worden uitgevoerd. Voorlopig zal
met 30 woningen moeten worden vol
staan, waarvoor Rijkssubsidie zal wor
den verleend.
Dhr Hameeteman vroeg of het toch
de bedoeling blijft het genomen raads
besluit om er 60 te bouwen te hand
haven, waarop de Xooiz. bevestigend
antwoordde.
Sociaal-economisch onderzoek aau'
genomen.
In principe tot aansluiting bij die
Waterleiding besloten.
Moeten er woningen onbewoonbaar
worden verklaard?
Dhr Nieuwland drong aan, dat B. en
W. zo vlug mogelijk deze bouw zullen
bewerkstelligen.
Dhr Giinwis zei gemerkt te hebben,
dat er geen grond bij die huisjes komen
zal, doch de Voorz. was overtuigd, dat
het toch in de bedoeling ligt er een klei
ne tuin bij te geven.
Daarna kwam in behandeling de me
dewerking aan het sociaal-economisch
onderzoek op Flakkee door het sociaal-
technologisch Instituut.
Dhr Nieuwland polste eens hoe B. en
W. hierover dachten, waarop de Voorz.
zei dat in dit college het onderhavige
punt was besproken. Er waren twee le
den tegenwoordig, waarvan de meerder
heid er voor was om medewerking tot
het onderzoek te verlenen.
Weth. Bezuijen zei niet op die verga
dering aanwezig te zijn geweest, doch
hij zag van een dergelijk onderzoek het
nut niet in.
(Vervolg pag. 2, Ie kolom)
