Verenigingsgebouw en Kleuterschool
n
T,
PERSVRIJHEID
leuwe
onges
Kaad
^x^
De rechtse fracties zijn het er niet mee eens.
m
EiiAnDEn-niEuiia
Bureau: Prins Hendrikstraat 122c
Middelhamis, Telef. 17, Qiro 167930
Postbox 8. Telefoon Drukkerij 19
CHR. WEEKBLAD OP GEREFORMEERDEN GRONDSLAG
voor de ZUID-HOLLANDSCHE en ZEEUWSCHE EILANDEN
WOENSDAG 17 MAART 19.48 20e JAARGANG No. 1704
Abonnementsprijs 1.50 p. kwartaal
Advertentieprijs 12 et. p. millimeter
Bij contract speciaal tarief.
De vrijheid van meningsuiting is een
groot goed. Waar deze onderdrukt
wordt kunt ge er zeker van zijn, dat
daar iets niet in de haak is. Het licht
wordt geschuwd, de werken der duis
ternis moeten triumpheren.
Maar alle mensen kunnen deze weelde
niet verdragen. Alles heeft zijn gren
zen. Ook deze vrijheid. Men kan niet la
ten voortwoekeren, wat deze vrijheid
aantast en tenslotte vernietigt.
Handelt zo niet het communisme?
Was het zo niet met het nationaal-soci-
alismè? Op deze grove vormen van mis
bruik der persvrijheid wijzen wij gaarne.
Steeds duiken in de bladen de betogen
op, dat de overheid geen ledig toeschou
wer kan blijven, wil, wat het nationaal-
socialisme over ons bracht, straks niet
van de zijde van het communisme ons
overkomen.
De justitie gaat zich de laatsïe tijd
meer met de excessen op p^rsgebied be
zig houden. Er zijn al enige straffen ge
vallen; ook vrijspraken kwamen voor.
Toch kan de justitie met de thans gel
dende wettelijke bepalingen weinig uit
richten. Bij de Minister van Justitie
wordt bij herhaling dan ook aangedron
gen om wettelijke maatregelen te tref
fen om het misbruik der persvrijheid te
beteugelen, en dat in de eerste plaats
ter bescherming van de ware vrijheid.
Immers, als het niet mogelijk is het
misbruik te voorkomen, ducht men dat
het zó erg zal worden, dat het goed ge
bruik zal moeten worden aangetast, ter
voorkomen van een voor ons dodelijk
misbruik. Als men van een appel de rot
te plek niet uit kan snijden, zal men,
ona deze rotte plek, tenslotte de gehele
appel moeten wegwerpen.
Toch rijst hier ogenblikkelijk de vraag,
waar (Je grens tussen goed en verkeerd
gebruik der persvrijheid ligt. Met welke
maatstaf moet hier gemeten worden?
En dan blijkt het aanstonds dat het met
deze maatstaf zelf treurig gesteld is.
Wij kunnen bij het veroordelen van ex
cessen in het algemeen het wel eens
zijn, als het maar de spuigaten uitloopt.
Gemeten naar de maatstaf van de meer
derheid der mensen, kan men het dan
wel veroordelen. Maar het is merkwaar
dig, dat, als bijvoorbeeld „de Waarheid",
het communistische blad op de grofste
wijze de grenzen der persvrijheid over
schrijdt, zij dat verdedigt mét een be
roep op de „democratie." De redactie
van dat blad, dat het met de waarheid
het allerminst nauw neemt, zal omge
keerd weer bereid zijn, de persvrijheid
der „reactionairen" te belagen. En, als
ze het alleen te zeggen had, zou ze aan
alle anderen gewis de mond snoeren.
Het gaat niet om het middel der pers
vrijheid, maar om de doelstellingen. Zo
dra wij het met het doel en streven
van anderen niet eens zijn, zijn wij ge
neigd om hen met een andere maatstaf
op het gebied der persvrijheid te meten
dan onszelf en anderen, ,met wie wij het
wel eens zijn. Laat ons het maar rond
uit zeggen: Er zijn geen objectieve
maatstaven. Zelfs voor ogenschijnlijk
gelijke gevallen moet onderscheid ge
maakt worden in de omstandigheden,
waaronder iets in de pers tot uitin^f
komt.
De pers is wel eens de koningin der
aarde genoemd. En, zoals van de tong
'gezegd wordt: Zij is een onbedwingelrjk
kwaad zo kan dit ook van de pers
gezegd worden. Zomin zich het fatsoen
laat codificeren, zomin ook laten het
zich de persmanieren doen.
Eén ding staat intussen wel vast, n.l.
dat de persuitingen graadmeter zijn van
de geestesgesteldheid van een volk. Het
is een teken van verwording, dat men
aan de mensen tegenwoordig de onzin
nigste dingen zonder betoog of bondig
bewijs kan voorzetten, en dat men het
slikt.
Het is een merkwaardige uiting van
C. S. Lewis in zijn „The Screwtape
Letters",* als hij zegt, dat men tegen
woordig niet meer, gelijk een paar hon
derd jaar geleden, bij het aannemen of
verwerpen van allerlei zaken, vraagt of
het bewezen of niet bewezen is. Daarin
is, zegt hij, door de pers en andere der
gelijke wapenen, een hele verandering
gebracht.
Vrijdagavond kwam de gemeenteraad
voltallig bijeen. Na opening door Burg.
van Hofwegen werden de notulen vast
gesteld. Ingekomen waren enkele door
Ged. Staten goedgekeurde raadsbeslui
ten, benevens een schrijven van Weder
opbouw, waarin machtiging werd ver
leend tot het gunnen van de bouw van
12 woningen.
De Voorz. deelde mede, dat met de
aannehiers uitgezonderd de schilders
overeenstemming was bereikt. Nog
deze maarfd zal met de bouw worden
begonnen.
De gemeenterekening 1944 werd voor
lopig vastgesteld.
Vervolgens werd de Raad aangeboden
een voorstel om te komen tot bescher
ming van de titel Kraamverzorgster.
De Voorz. merkte hierbij op, dat het
nie't de bedoeling is de thans op dit ge
bied tot volle tevredenheid werkenden,
uit te sluiten.
Dhr. Opstelten wilde wel de benaming
baker" uit de verordening lichten,
waarvoor de Voorz. niet veel gevoelde.
Burenhulp wordt niet geweerd, doch dit
terrein heeft speciale kundigheid nodig
en er is mogelijkheid tot opleiding. Dit
moet worden gestimuleerd. Overigens
wilde spr. het aan 't practische geleid
van de gemeente-geneesheer overlaten.
Het is in elk geval een steun voor Cen
trum KraaVnhulp.
Dhr. V. Alphen wees er op, dat de
minder gegoeden, die geen Kraamzuster
kunnen betalen, toch ook in de gelegen
heid moeten zijn, iemand anders te
nemen.
De Voorz. beaamde dit en verzocht in
dien er minder gegoeden op dit punt in
moeilijkheden verkeerden, deze naar
hem toe te sturen; een oplossing zal dan
worden gezocht.
De verordening werd daarna aange
nomen.
Ten behoeve van de aanleg der Pr.
Julianastraat heeft de gemeente een
strook grond nodig van 11.50 x 8.67 M.
in erfpacht bij dhr. H. v. Zielst.
Na bespreking is deze bereid de
Er voltrekt zich een geestesgesteld
heid^ onder de volkeren, waardoor het
gedrukte woord en vooral de dagblad
pers een overheersende invloed krijgt op
het mensdom. De mens gaat hoe langer
hoe meer critiekloos lezen.
De crisis der moraal manifesteerd
zich sterk op persgebied. Voor de in
houd van .het geschreven woord hebben
in de eerste plaats de moraal te gelden.
Ook hier geldt de wet Gods. De eerste
tafel, zover het de ere Gods betreft. De
tweede tafel, wat ^angaat de liefde tot
de naaste. Hier geldt de grondregel:
Wat gij wilt, dat u de mensen doen, doe
hun desgelijks. Onder de tucht van Gods
Woord zal alleen de ware vrijheid kun
nen bloeien. Wat anti-christisch is
draagt de kiem des verderfs en der
dienstbaarheid in zich. De gehoorzaam
heid aan Gods wet zal hier de regel
moeten zijn; de onderwerping hieraan
de maatstaf.
Hierin zal grote vrijheid gevonden
worden in de bestraffing van het zon
dekwaad, in het bestrijden van de leu
gen; van de gewaande vrijheid, welke
losbandigheid is. Maar deze zal ook
vinden de vorm, om.tegenover hen die
afwijken van de goede regelen, op te
treden. Het woord zal hier een daad
moeten zijn, een voorbeeld van onder
werping aan de norm van goddelijke en
menselijke wetten. Hierin zal het voor
beeld van christelijke beschaving, vrucht
dragend in de onderwerping van 'sHee-
ren Woord, meer nut doen dan een
reglementering, waaraan geen einde zal
komen. Tegen deze geest der revolutie
mogen en moeten wij stellen: het Evan
gelie.
In het Nederlands vertaald onderde,
titel: Brieven uit de hel.
strook, af te staan, mits de sloot achter
zijn woning wordt gedempt en gerio-
leerd, terwijl een schutting moet worden
geplaatst tot het einde van zijn erf en
3 M. om de hoek. Een en ander zal de
gemeente 962.50 kosten.
E. en W. willen hierop ingaan, hoewel
■\8a een onteigeningsprocedure gunstiger
voorwaarden te krijgen zouden zijn, wat
echter de woningbouw zou vertragen.
De raad ging met dit voorstel accoord.
Om te bereiken dat de Pr. Juliana
straat geen doorlopende straat wordt,
werd voorts besloten tot aankoop van
713 M2 grond van dhr. J. Simonse te
Poortugaal, op het punt, waar de Burg.
Sterkstraat in de Gen. Snijdersstraat
uitkomt. De kosten hiervan belopen
784.50.
Op een verzoek van de Commissie
Voor- en Nazorg om verhoging der ge
meentelijke subsidie werd beöloten dit
van 1 op 2 et. per inwoner te brengen.
De begroting van het Alg. Armbe
stuur werd z.h.s. goedgekeurd. De ge
meente zal hierin een subsidie bijdragen
van 2500.Vorig jaar was dit 8000.
Waar in de gemeente in het geheel
geen belasting op vermakelijkheden
wordt geheven, besloot de raad m.a.s.
tot het vaststellen van een verordening
vermakelijkheidsbelasting, die overeen
komstig de ministriële circulaire is ont
worpen.
Verder sloot de raad zich aan bij een
voorstel van B. en W. om in het reeds
herstelde pand Voorstraat 4 nog enkele
kleine verbeteringen te laten aanbren
gen en deze woning in nauw contact
met de woningcommissie te verhuren a
2.65 per week voor een tijdvak van 5
jaar.
Van het Centrum Kraamhulp was een
verzoek ontvangen om een subsidie van
10 et. per inwoner. Met medewerking
van het Groene Kruis werd aan het
Landelijk Bureau Volksherstel een be
drag van 525.t^ aangevraagd om de
bijdrage aan het Kraamcentrum te kun
nen voldoen, wat werd toegestaan onder
voorwaarden, dat dit bedrag ineens aan
het Centrum werd uitbetaald. Percents-
gewijze ligt dit bedrag plm. 300.ho
ger dan de bedragen die O'Tonge, Oolt-
gensplaat, Den Bommel en Stad uit de
bedragen van het N.V.H, aan het
Kraamcentrum betaalden. Vandaar stel
den B. en W. voor dit jaar geen subsi
die te verlenen, doch deze voor 1949
reeds in principe toe te zeggen. De raad
kon zich daarmee verenigen, terwijl op
voorstel van dhr. Opstelten toch nog een
bedrag van 10.zal worden verstrekt
als betuiging van sympathie met het
Kraamcentrum.
Begroting 1948
Dhr. Zweerus bracht in zijn algemene
beschouwingen dank aan B. en W. voor
het in de begroting neergelegde beheer
en zeide namens de P.v.d.A. de mede
werking toe om de voorgestelde punten
ten uitvoer te brengen. Vooral de wo
ningbouw werd door spr. toegejuicht.
Aanbevolen werd als de finantiën het
toelaten de schoolkinderen eh zo mo
gelijk de gehele bevolking te laten door
lichten. Verder drong spr. aan met
kracht te werken aan de electrificatie,
terwijl hij gaarne iets naders vernam
inzake de rioleringsplannen. Ook ver
zocht spr. te streven naar een oplossing
van de slechte toestand der pranjestr.,
de beide Westerstraten en de Klinker-
landseweg. De straatverlichting zag hij
ook gaarne op een beter peil gebracht.
Dhr. van Alphen zei, dat de rechtse
raadsfractie de begroting niet in zijn ge
heel konden goedkeuren en dhr.. Dekker
hierover breder zou spreken.
Dhr. Dekker sprak allereerst woorden
van dank aan B. en W. over hun beleid,
doch wilde een zakelijke beschouwing
geven omtrent de punten, waartegen de
rechtse raadsfracties bezwaren hebben.
Betreffende het Verenigingsgebouw zei
spr. dat de begroting hieromtrent een
ander beeld geeft, dan de eertijds aan de
Raad verstrekte mededelingen.
N^adat de raad besloten had om het
Weeshuis als Verenigingsgebouw te be
stemmen, zou een plan tot vgrbouwing
worden voorgelegd, wat naar schatting
15000.zou vergen. De indruk is toen
gevestigd dat deze verbouw, op kleine
onderdelen na, buiten bezwaar der ge
meente financiën kon plaats vinden.
Thans geeft de begroting voor deze ver
bouwing een totaalbedrag aan van
25000.—, waarvan 13000.— gedekt
is, door een post Van 4000.van het
batig slot vorig dienstjajir, 3000.
van de bazaropbrengst en toezegging
door diverse instanties van een bedrag
van 5750.waar de 4000.batig
saldo is ontstaan door verkoop dokters
woning, dus verkregen is door een min
der bezit aan vaste goederen, is het de
vraag of dit bedrag' niet beter voor
noodzakelijk uit te voeren objecten, b.v.
de schoolgebouwen, kon worden aange
wend. Aangevoerd kan hierbij worden,
dat de plaatselijke verenigingen zullen
trachten nog meerdere gelden te ver
krijgen. Dit juichen wij toe, doch moe
ten thans met de werkelijkheid rekening
houden en bedacht zijn op tegenvallers.
Naar onze mening, zei sprr dient een
eenvoudiger opgezet plan te worden ont
worpen, waartoe toch aan het behoefte
element der gemeente wordt voldaan,
of het besluit moet worden uitgesteld
tot het thans ontworpen plan buiten
bezwaar der Gemeente-kas kon worden
uitgevoerd. Spr. besprak voorts de ra
ming der opbrengsten van het gebouw.
Op principiëele gronden wilde hij er voor
waken, dat hier geen centrum van ver
maak ontstaat. Hoewel verwacht wordt,
dat dit ook niet in de bedoeling van de
Raad ligt, zei spr. op dit punt, gezien de
uitspraken in de kring der raadsleden,
hierop niet gerust te zijn. Vóór de aan
neming van het verbouwingsplan acht
te spr. het nodig een regeling te treffen
voor welke doeleinden het gebouw ter
beschikking zal worden gesteld, naar
aanleiding waarvan de juiste inkomsten
dan kunnen worden geraamd.
Sprekende over het kleuteronderwijs
was dhr. Dekker van mening, dat hierin
voorzien kan worden buiten bezwaar der
gemeente financiën. Ook hier diene het
particulier initiatief te worden ge
steund. De wil hiertoe is er; waarom
kan geen steun verleend, dat het parti
culier initiatief voortgang kan hebben?
Was dit gebeurd, dan had N. Tonge al
lang een dankbaar aanvaard kleuter
onderwijs gehad. Thans is het er nog
niet, hoewel men reeds geruime tijd ge
leden kinderen deed inschrijven. Ged.
Staten voerden de hierop betrekking
hebbende post van de begroting '47 af.
Dit achtte spr. een bewijs van gereser
veerdheid tegenover de plannen van de
raadsmeerderheid en een niet-ongevoelig
zijn voor de zienswijze der raadsminder-
heid, die de weg wees tot een oplossing
buiten bezwaar der gemeente-kas. Wij
kunnen dit niet anders zien dan een
houding^ uit politieke suggestie, waar
aan Het gemeentebelang wordt opgeof
ferd. Zou dit niet in algemene zin het
geval zijn, dan is het toch een inbreuk
(Vervolg pag. 2 Ie kolom)
AMERIKAANS SCHIP AAN
DE GROND
Zondagochtend is de ruim 7000 ton
meteende Amerikaanse vrachtboot, het
s.s. XJ.S.O., komende van Antwerpen,
op de grote plaat in het Schaars van
Waarda (Westerschelde) aan de grond'
gelopen. Zondagmiddag hebben zeven
sleepboten uit Antwerpen het schip
weer vlot gebracht.
De N.V. Nederlandse Schoenen Unie
Block en Stibbe Hollands te Waalwijk
gaat in Den Bosch een nieuwe schoen-
fabriek bouwen. In deze fabriek zullen
tweehonderd arbeiders werkgelegenheid
vinden.
