m
r
J
S"
iDe bittere les
Uit het
er
Buitenland
ren.-
lard
>nst
si^g' tel
rloofd?)
0. 23
O ON
ven. Bij]
dkoper
OUW-
ZAAD
wacht
itaris
1
LIJDENSMEDITATIE
Weg pijjiB. Weg griep
ENEN:
aan allel
heid doofl
emeente.^
0.3D|
E'
ivenpoldéfl
lENJAS
Dirkslanil
ig te he.|
Wisse
twissel
ending.
orting.
33589
de maatl
„n, om het I
logelijk tel
raedsel en
vinden,
wor-|
yaftl
dat zij]
rpn ZUl-
hel-
Uwl
„.- ievalF
maatre-j
"kunt ne-
1 er
zij
se- i
Wil
om
ndea
jr de
wat
!co-
iiahdeh-iiieui/s
Bureau: Prins Hendrikstraat 122c
hiiddelhamis, Telef. 17, Giro 167930
Postbox 8. Telefoon Drukkerij 19
CHR. WEEKBLAD OP GEREFORMEERDEN GRONDSLAG
voor de ZUID-HOLLANDSCHE en ZEEUWSCHE EILANDEN
ZATERDAG 21 FEBRUARI 1948 20e JAARGANG No. 1697
Abonnementsprijs 1.50 p. kwartaal
Advertentieprijs 12 et. p. millimeter
Bij contract speciaal tarief.
niet
liet.
In 1922 werd een ontwerp-vlootwet
I ingediend, dat de regering machtigde
een zekere sterkte v^jui onze oorlogs-.
vloot op peil te houden. De ouderen on
der ons zullen zich herinneren, dat de
Kamer dit ontwerp liet vallen en er
lang en breed werd gediscussieerd of
het tonnage der oorlogsschepen niet
enige honderden tonnen minder kon zijn,
het aantal vuurmonden niet van 6 op
;8 kon worden gebra'cht of van kleiner
ijtaliber kon gemaakt.
De nooit-meer-oorlog leus en de ge-
hroken-geweertjes-politiek van die da
gen was daar niet vreemd aan. Öp ge
bied van defensie dommelden we hoe
langer hoe meer in. Een soldaat was
niet in tel. Zo kon het gebeuren wan
neer in 1935 een officier zich te Am
sterdam in de Jordaan vertoonde dat
[hij werd uitgekreten voor „moorde-
rl" Tot we plots midden in de oor
log zaten door het verraderlijke bin
nenvallen der Hitler-troepen uit Duits
land. Oiis veldleger bedroeg plm.
120,000 man, met onze reserve's mee
1 bij elkaar een kleine 30.000 man,
met een onvolledig kader. Vechtwagens
hadden' we niet noemenswaard en aan
luchtdoelgeschut hadden we een ernstig
tekort. Het was in een woord dep,lo-
jrabel.
In opdracht van de sectie ,,Krijgsge-
schiedenis" van de Generale Staf is een
boek verschenen bij A. W. Sythofifs U.
te Leiden (2 delen, één deel kaarten)
waarin al deze tekortkomingen zijn
saaragevat. Het draagt tot titel: „Be-
jknopt overzicht van de Krijgsverrich-
tingen der Koninklijke Landmacht."
Hoe ongelukkig ons leger er in Mei 1940
voor stond, wordt in dit boek in klare
weergegeven. Het moet ter ere van
'de samenstellers worden gezegd, dat
t\) de schromelijke tekortkomingen rui
terlijk erkennen.
Omtrent ons legerstelsel wordt er in
ivermeld, dat .,van een bepaald goed
militiestelsel niet kan worden gespro
ken. Het was goedkoop, daarmede is het
voldoende aangeduid. De geoefendheid
'was bepaald onvoldoende. De woorden
„onvoldoende" en „tekort" komen er
jherhaaldelijk in voor. „Omstreeks 1935
[besteedde van 14 Europese staten Ne-
[derlahd het geringste percentage van
staatsbegroting voor defensie; deze
jgetaUen waren voor Frankrijk 35.7 per
cent, België 16.9 pet., Denemarken 16.3
ipct., Zweden 14.3 pet, enNedérland 8.7
ipct." De tekorten aan moderne artille-
|rie, pantserafweer, mortieren, mitrail
leurs, luchtdoelgeschut, pantserwagens,
bunitie, luchtstrijdkrachten, enz. zijn
in ook ontstellend te roemen.
De Jan-Salie geest waarin wij waren
[vervallen v^ordt ook niet verzwegen:
„Helaas moet echter wel worden gecon
stateerd, dat verschillende officieren,
onderofficieren en manschappen hun
Itrijgsplichten hebben geschonden, on-
ia meer door de onder hun bevelen
staande plaatsen of posten buiten nood
zaak, eigendunkelijk te ontruimen of te
verlaten, dan wel door zich aan het ge-
Vecht te onttrekken. Naast deze plichts
verzakingen treft men gelukkig ook tal
van gevallen van moed, onverschrok
kenheid, beleid, zelfopoffering, trouw,
Iplichtsbetrachting en andere hoedanig-
sn welke de grondslag vormen voor
weerbare geest. Deze geest deed
meermalen tegen een plaatselijke over
macht van de vijand tot het uiterste
volhouden." En op een andere plaats
staat er: „De gebreken, die zich in de
Konmklijke Landmacht tijdens deoor-
idagen hebben geopenbaard, waren
'et rechtstreekse gevolg van de onjuis
te defensie-politiek, die op haar beurt
samenging met de onvoldoende belang
stelling van de landsverdediging, waar
van ons volk in de loop van zijn ge
schiedenis reeds vaker blijk heeft gege-'
Ven. De gevolgen waren ditmaal zeer
bedenkelijk."
En, zeg nu niet, mijn lezer, wij had
den het toch niet niet gekropt tegen
^e grote overmacht. Wat vermochten
Smillioen tegen 80 millioen? Daarmee
[valt de Jan-Salie-geest van vóór 1940
«iet te verdedigen. Dat zou de voortref
felijke eigenschappen, die gelukkig vele
jNederlandse soldaten bezaten, dat zou
l^e jongens die tot de laatste druppel
bloed vochten en die op het veld van
eer voor hun Vaderland vielen, grote
oneer aandoen. We denken b.v. aan de
Koninklijke Mariniers. Van dit korps
van 2000 man sterkte waren ten tgde
van de overval slechts honderd geoefen-
den en 200 man van 37 maanden
diensttijd in Rotterdam gelegerd. En of
schoon de voorziening van vuurwapenen
miniem was, hebben zij door hun hoog
opgevoerde vechtcapaciteiten de vijand
weerstaan op een wijze, die enig is in de
Nederlandse geschiedenis. Zelfs de
Duitsers moeten dit toegeven, en de
Icoude rillingen liepen over hun rug
wanneer zij het over „die blauen Teu-
fel" hadden.
De millioenen op defensie bespaard,
zijn later door de Duitsers toch gesto
len en aan het Duitse leger besteedt.
En de zeer geringe verliezen*) zijn la
ter duizendmaal overtroffen door fus-
silades, door honger-gestorveneh, ver
moorden in concentratie-kainpen en an
dere gruweldaden.
De les van 1940 mogen wij wel ter
harte nemen.
Het is een bittere les.
De officiële cijfers der militaire
verliezen bedragen 2067 doden en
2680 gewonden.
Emigratie Mogelijkheden en
moeilijkheden Een tegen
spraak uit Zuid Afrika Een
wa,arschuwing.
Er is op 't ogenblik veel behoefte
voor emigratie in ons land. Daarvoor
zijn verschillende redenen. In de eerste
plaats hebben wij in Nederland een
dichte bevolking, en, al is er nu op
't ogenblik geen noemenswaardige
werkloosheid, men ziet in het verschiet,
dat men elkaar straks op de arbeids
markt verdringt. Er is een onzekerheid
dat de toestand zoals ze nu op 't ogen
blik nog is, niet zo blijft, waarom men
bij voorbaat expansie wil zoeken. Bo
vendien is in Holland alles duur, de dis
tributie lijkt blijvend, de regerings-
maatregelen zijn drukkend en men
heeft zo de verwachting, dat dit alles in
een ander land beter zal zijn.
De grote vraag voor iemand die wil
emigreren is, naar welk land hij zal
trekken. Men gaat een onbekende toe
komst tegemoet en men dient toch te
voren iets van het land, van de bewo
ners en van de bestaansmogelijkheden
te weten. Dat is het moeilijke. Boven
dien laat het ene land gemakkelijker
immigranten toe, dan het andere. Van
daar dat men in de kranten dikwijls
aankondigingen ziet (ook in ons blad)
van lezingen, die over Canada, Zuid Afri
ka of andere landen gehouden worden.
Meestal doen dit Hollanders die jaren
in het andere werelddeel gevestigd zijn.
En nog moet men dan voorzichtig zijn
omtrent de beoordelingen, want de een
zal er slagen, de ander zal er gebrek
lijden.
Generaal Smuts in Zuid-Afrika heeft
onlangs de verwachting uitgesproken,
dat Zuid-Afrika een aantal goed ge
schoolde landbüuwkrachten uit Neder
land en de Scandinavische landen zal
kunnen gebruiken. Dit heeft echter weer
felle tegenspraak gevonden in het Zuid-
Afrikaanse blad „Cape Times" d^or
professor J. H. W. Th. Reimers, uit
Stellenbosch. Hij wees er op, dat vele
Zuid Afrikaanse-landbouwers een kort
zichtige houding aannemen tegenover
immigrerende collega's. Bovendien zijn
de arbeidsvoorwaarden er ongimstiger
dan b.v. in Nederland. De lonen zijn er
laag, men kan op korte termijn worden
ontslagen, er bestaan geen machtige
werknemers-organisaties en volgens
prof. Reimer is de kans om na jaren
hard werken een kleine zelfstandige
boer of tuinder te worden niet groot.
Tenslotte merkt Yaj in het artikel op,
dat de landbouwkundige expert van het
immigratie-comité naar Zuid-Afrika is
teruggeroepen. Blijkbaar houdt het in,
dat Zuid-Afrika niet van plan is de bui-
als wij Hem aanzagen, zo was
er geen gestalte dat vrij Hem
zouden begeerd hebben.
(Jesaja 53 2b.)
We leven in wonderlijke tijden. Het
schijnt dat iedereen veel van de Heere
Jezus houdt. Geen hel schijnt er meer
overgebleven te zijn. Alles sterft in de
Heere en Heiland, en men roemt in het
verzoenend sterven van Jezus als het
rustpunt van het hart. Arme dwazen.
Met een aangenomen Jezus van enkel
historisch weten gaat men de eeuwigheid
in..Het is zeer te vrezen dat men nim
mer Jesaja's woord verstond. Wie heeft
er nu van nature betrekking öp Chris
tus? Immers niemand. Niet begeerd;
geen gestalte dat we Hem zouden be
geerd hebben. Was hij begeerd van de
Farizeën? Toch niet. Zij hadden toch
de historische kennis, en toen Hij ver
scheen op aarde trbk men de neus voor
Hem op. Zo een had men niet nodig.
Daar hadden ze heel niet opgerekend.
Natuurlijk niet. Wat moest men met
zulk een doen die een vriend was van
hoeren en tollenaars. Neen, geachte le
zers, we vinden geen gestalte in Hem
van nature, noch enige heerlijkheid of
noodzakelijkheid. Hij tekent immers de
mens ?oals hij is. We kiezen een moor
denaar in plaats van de Vorst des Le
vens. We vinden geen leven in Hem,
want immers dan moeten we sterven?
De komstdes Middelaars was nodig
om de mens in de schande van de zon
de te laten zien. Daarom werd spottend
gezegd: Ziet de mens. Daarom werd
Hij genageld aan het hout der vervloe
king. Is daar nu begeerlflks in of aan?
Neen voor het natuurlijke niet. We pra
ten wat over een Jezus die we niet
kennen.
Vraagt het aan Gods volk als de
Heere hen er bij bepaald of ze daar zin
in hebben gehad. Onze natuur brand
tegen zulk een Zaligmaker. En toch de
door de Heere ontdekte ziel krijgt door
het geloof wat anders in Hem te zien.
O die dierbare Plaatsbekledende Borg
en Middelaar, die al de schande van de
zonde op Zich nam, ten spot en hoon
werd gesteld, die wordt hunner ziele
dierbaar en noodzakelijk. Daardoor toch
wordt de schande van de zonde weg
genomen en ontvangen ze genade en
ere. Neen, van zulk een hebben ze mede
betuigd dat Hij hun dierbaar is. Diepe
verootmoediging wordt hun geschonken
uit dat gezegende onderwijs des Hee-
ren. Zulk een verachte en uitgeworpe-
ne is hun een noodzakelijke Borg. 'Hijf.
de Eeuwige Zone Gods ons in aUes ge
lijk geworden uitgenomen de zonde, om
door die diepe vernedering heen hun d/a
volkomene zaligheid te verwerven. Door
zulk een weg leert Gods lieve volk zin
gen: We steken het hoofd omhoog en
zullen de eerkroon dragen, om straks
de kroon in de eeuwige heerlijkheid te
werpen aan.de voeten van Hem die hier
geen gestalte noch heerlijkheid had dat
we Hem zouden begeerd hebben. De
zonde brengt niet alleen schuld, ze is
ook schande. Gelukkig, ja eeuwig ge
lukkig, dat Christus het kruis heeft
verdragen en de schande veracht, om
door de schande heen de ere voor' Zijn
verkoren volk te verwerven.
Ziet dat volk leert wat het zeggen
wil gezondigd te hebben. Hun ogen
durven ze niet opslaan. Bevreesd zgn.
ze dat het op hun hoofden wel te zien
is zulk een monsters van zonde te zijn.
Voor God kruipen in het stof om het
uit te kermen voor God vanwege de
schande van de zonde. Ziet voor znllc
een volk krijgt die niet begeerde Mid
delaar weer waarde. Met zulk een Za
ligmaker wordt dat volk weer verblijdt
wgl Hij hvm is geworden een oorzaak
van eeuwige zaligheid. Komt uitgewor-
penen van de wereld en verachten van
het naam-christendom, omdat ge met
zulk een jubelend gezelschap niet over
de weg kunt, en de schande van de zon
den U belet er aan mee te doen, hier is
de weg tot Uw eeuwige ere in Hem die
niet begeerd werd, doch door het ge
loof dat volk doet zeggen. Al wat aan
Hem is is gans begeerlijk. Amen.
Utr.
Ds. v. d. B.
tenlandse boerenzoons en arbeiders een
behoorlijke toekomst te garanderen.
Natuurlijk zal het in andere landen,
b.v. in Amerika weer geheel anders zijn.
Maar wij meenden er goed aan te doen
de jongeren, die lust gevoelen zich in
Zuid-Afrika een bestaan te verwerven,
deze opmerkelijke uitlatingen van prof.
Reimers onder het oog te brengen.
WAARNEMER.
Prijs per koker a 25 tabletten 40 et In
,welvoorziene Apoth. en Drogisterijen.
Ierland
De Valera, de bekende Ierse premier
heeft deze week zijn minister President
schap moeten neerleggen.
Bij de. laatst gehouden verkiezingen,
verkreeg zijn partij de Fianna Fail niet
de volstrekte meerderheid, en waar hij
er niet in is geslaagd, om met een der
andere partijen samen te werken, moest
hij het tegenover de oppositie die zich
aaneen gesloten had, afleggen. De Va
lera heeft gestreden voor een onafhan
kelijk Ierland, en zestien jaren lang,
heeft hij de meerderheid van het Ierse
volk achter zich weten te verenigen.
Tegenover hem stond 'een vrg sterke
oppositie partij, waarbij zich enkels an
dere belangen partijen hebben gevoegd,
de arbeiders partij, de boeren partij en
een paar zelfstandige leden.
Hoewel de Ieren gaarne zelfstandig
blijven, is er toch een groot deel dat
verlangd naar hereniging en dat be
reid is om bepaalde concessies te doen.
John Costello de tegenstander van
De Valera die hem nu opvolgd, is 54
jaar, en wordt beschreven als een zeer
voorzichtig, en bekwaam diplomaat, een
eigenschap die hij absoluut nodig heeft.
om zijn regering die uit verschillende
partijen bestaat, bijeen te houden. De
Valera zelf is van oordeel, dat de nieuwj
gekozen regering geen lange levensduur
zal hebben, en dat spoedig nieuwe ver
kiezingen moeten worden gehouden.
Wanneer dit zou plaa,ts hebben, zal
het kiezersvolk de onmacht van de
kleine partijtjes inzien en zal het hem
volgens zijn oordeel, ongetwijfeld weer
aan de macht helpen.
Hoe het ook zij, voorlopig zal een
nieuwe koers worden ingeslagen, en
met belangstelling wordt uitgezien naar
de regeringsverklaring van het nieuwe
kabinet.
Duitsland
Voor de Drie-Landen-Conferentie,
welke één dezer dagen zal aanvangen,
bestaat veel belangstelling. Zo men
weet, zijB de beraadslagingen van de
Grote Vier Rusland, Amerika, Engeland
en Frankrijk vastgelopen. De verschil
len tussen Rusland enerzijds en de drie
anderen anderzijds, waren van dien
aard, dat zij niet waren te overbruggen.
Daarop hebben Amerika, Engeland en
Frainkrijk besloten, om los van Rusland
te trachten een vredesverdrag op te
stellen, voor dat gedeelte van Duitsland,
dat zij hebben bezet, Rusland heeft ver
klaard de besluiten die genomen worden
niet te erkennen.
België, Luxemburg en Nederland heb
ben verzocht om ook bij de opstelling
tegenwoordig te mogen zijn.
Zij grenzen alle drie aan Duitsland,
en hebben derhalve een zeer groot be
lang, bij de verdragen die worden opge
steld, terwijl zij bovendien grote schade
hebben geleden door de Duitse bezet
ting en de oorlog welke in hun land
heeft gewoed.
Tsjecho-Slowakije en Polen maken
zich hierover heel ernstig ongerust. Zij
zeggen dat als met steun uit Ameri
ka, West Duitsland zich hersteld, dan
zal hei Duitse volk ongetwijfeld ook
Amerika en mogelijk ook Engeland en
Frankrijk gaan aanhangen.
Het grote machtige Duitse Rijk zal
