Het Kapitalisme
Uit het
er
''Ülu op de borst
>nst
1
MEDITATIE
Het verstandelijk letten op de
goedertierenheden des Heeren.
n-niEuws
Bureau: Prins Hendrikstraat 122c
Middelharnis, Telef. 17, Giro 167930
Postbox 8. Telefoon Drukkerij 19
CHR. WEEKBLAD OP GEREFORMEERDEN GRONDSLAG
voor de ZUID-HOLLANDSCHE en ZEEUWSCHE EILANDEN
ZATERDAG H FEBRUARI 1948 20eJAARGANG No. 1695
Abonnementsprijs 1.50 p. kwartaal
Advertentieprijs 12 et. p. ntiillimeter
Bij contract speciaal tarief.
Wat eèn lelrjk woord!
Past dat nog bij onze tqd? i"
Wat stormen hebben zich tegen het
Kapitalisme verheven.
Het ji^as het bolwerk van de bezitten
de klasse. Met hun kapitalistische
macht konden zij de bezitlozen knech
ten. Alle systeem en orde, welke sa
menhangen met het kapitalisme zijn
uit de boze, en moeten dies opgeruimd.
Er moet voor een systeem, waarin geld,
waarin bezit een rol speelt, een ander,
een beter komen. Kapitalisme en on-
i-echtvaardigheid zijn voor sommigen
identiek, een en hetzelfde.
Overwin het kapitalisme en het gro
te kwaad in de wereld is overwonnen.
Grote kapitalen in handen van weini
gen leiden tot onrecht. Geef alle men
sen evenveel (even weinig) en de vrede
onder de mensen is getekend. Voer de
gemeenschap van goederen in, waar
van de houding van de eerste Christen
gemeente zulk een schoon voorbeeld
was: Ze hadden alle goederen gemeen.
Wg zullen de laatsten zijn om te be
waren, dat er door hen, die ruim met
geld en goed bedeeld zijn, nimmer
kwaad daarmee wordt gedaan; dat aan
het verkrijgen van zulke rijkdommen
dikwijls onrechtvaardigheid, ja onge
rechtigheid kleeft. Tot onze waarschu
wing lezen wg in Gods Woord: Die rflk
willen worden, vallen in vele verzoekin
gen en in de strik en in vele dwaze en
schadelijke begeerlijkheden.
Wij zijn dankbaar, dat wij niet geroe
pen worden om na te speuren, langs
wat wegen velen, ook al zgn ze van
christelijke belijdenis, hun goed hebben
verkregen en behouden. De Schrift
spreekt niet voor niets van de onrecht
vaardige Mammon.
Die dwaze en schadelijke begeerlijk
heid en het onrechtvaardig' schrapen
naar geld is echter volstrekt niet be
perkt tot hen, die hun pogen met suc
ces bekroond zagen. Niet allen die rijk
zijn, maar die het vi^Uen worden, val
len in de strik. Wie zal, zijn hand in
eigen boezem stekende, deze er niet me
laats uithalen? Ook zij, die fulmineren
tegen de bezitters, en die voorstaan de
afschaffing van het privaatbezit, ma
ken er zich aan schuldig. Wilt ge een
bewijs? Zij spelen zo graag in de lo
terij. Van hun zuur verdiende centjes,
die niet ofnauwelijks toereikend zijn
om in hun onderhoud te voorzien, moet
wat weggelegd worden om te dingen
naar de „honderdduizend." Zij werken
er aan mee, om het zo schaars ver
spreide kleine bezit op één grote hoop
te vegen, en van de gelukkige winner
eenkapitalist te maken. En dat
met de uitgesproken hoop, dat zij (elk
voor zich) dat zélf zullen zijn. De we
reld is vol adspirant-kapitalisten; niet
in de laatste plaats onder hen, die „het"
kapitalisme bestrijden. En, komen ze er
met een „niet" of met „eigen geld" uit,
dan hebben ze toch de kittelende ge
dachte in hun binnenste laten vernach
ten, dat ze rijk konden worden.
Maar goed, ge zult zeggen: hun leer
is beter dan him leven. Voorwaar
geen zeldzaam verschijnsel in deze we
reld.
Maar beroep u nu niet op deze eerste
christengemeente met haar goederen
gemeenschap. In de eerste plaats na
men ze het niet van elkaar, maar ga-
\'en het vrijwillig. Zij hebben in die
•hoogtijdag der kerk, dagelijks van huis
tot huis brbodbrekende niet gearbeid.
Zij moesten tgdelijk op andere wijze on
derhouden worden. Zij die bezitters wa
ren Verkochten het hunne, oni met el
kaar van de opbrengst te leven. Maar,
*il dat nu zeggen, dat in de normale
gang van het leven niet meer zou gel
den, dat wij in stilheid werkende, ons
eigen brood zouden eten?
Toeg;egeven kan worden, dat er door
de onrechtvaardige Mammon tal van
maatschappelijke misstanden zijn." Maar
begin bij uzelf. Ontworstel u dan aan
de macht van het geld, want waarvan
gij overwonnen zijt, daarvan zijt gij een
dienstknecht.
Toegegeven kan worden, dat dat
Amerikaanse „denken in dollars" een
groot maatschappelijk kwaad is. Maar
zoek nu het kwaad niet uitsluitend bij
het Amerikaanse kapitalisme. De kwaal
schuilt dieper. Ook op de bodem van
deze vragen ligt der wereld zonde
schuld.
In verband met het gewraakt kapi
talisme willen wij op een verschijnsel
wijzen. Het bezit van kapitaal geeft
macht. Er is nu in onze dagen een zeer
sterk streven naar staatsalmacht, naar
staatsabsolutisme. Dat brengt mee, dat
de staat dan ook de macht, over het
kapitaal moet heb'ben. liet kapitaal
wordt dan ook niet door het communis
me afgeschaft, maar aangetrokken. Het
gaat er mee als met de ontwapenings
leus: „De wapens neer." Spoedig bleek
het ware streven te zijn: „de wapens
hier!"
Dat is het verschijnsel van het staats-
kapitalisme. Hierbetreft het niet de
machtspositie van particulieren of groe
pen met hun strijd in trusts en kartels,
maar die van naties, ja groepen van
naties. Zo wordt ook in de hogere» poli
tieke regionen „in dollars gedacht." Het
communistische Rusland is sterk staats
kapitalistisch. Intussen vtrordt braaf
gescholden op het Amerikaanse kapita
lisme. En als dé Sovjet-econoom Dr.
Varga tot de wetenschappelgke conclu
sie komt, dat er in de „kapitalistische
landen" de eerste tien jaren geen kapi
talistische crisis te wachten zijn, dan
moet hij de laan uit.
Rusland propageertcommunisme,
maar streeft staatsabsolutisme en
staatskapitalisme na.
Politieke Koorddans Actie in
R.K. kringen tegen het Kabinet-
Beel.
Nu we dit jaar tussentijdse verkie
zingen, hebben, wordt er veel gegist, of
de coalitie tussen de Partij van dè Ar
beid en del Kath. Volkspartij bestendig
zal blijven.
In grote kringen van ons ;Volk wil
men de continuering van het huidige
regeerbeleid niet, wat wel blijkt uit de
groep, die uit de Partij van de Arbeid
is getreden en zich vóór de verkiezin
gen vormt in de Volkspartij voor Vrij
heid en Democratie.
Maar ook in Roomse kringen ontke
tent zich een actie tegen deze samen
werking. Er is een Comité gevormd, on
der voorzitterschap van de Heer Ch. J.
J. M. Welter, die een periodiek uitge
ven en fel te keer gaan tegen de huidi
ge gang van zaken. Het jongste num
mer van dit blad, dat de naam „Actie"
draagt, is op mijn schrijftafel verzeild
geraakt,- waarin interessante dingen te
lezen zijn.
Het lioofdartikel heeft tot opschrift:
„Politieke Koorddans" met daaronder
Wie is wijs? die neme deze dingen
waar; en dat zij verstandelijk letten
op de goedertierenheden des Heeren
Psalm 107 43.
II.
Het oordeel begint steeds van 't huis
Gods. Als Gods volk het pad bijster is,
moet het de wrange vruchten daarvan
plukken, en de wereld moet er tevens
in delen. Het gaat altijd om dat volk.
O, dat men eens wijs werde en deze din
gen waarname! Gewis de Heere zou tot
Zijne plaats wederkeren en aan Zijn
verbond gedenken. Nu handelt de Heere
evenwel onder dat alles nog genadig
met zijne kinderen. Hij onderhandelt zo
wel met de enkeling als met Zijn volk
in 't geheel. Daarom zien wij nog steeds
dat sommigen van Gods kinderen ook in
deze ttjd rijk in de gunst des Heeren
zowel in 't tijdelijke als in 't geestelijke
mogen delen.
Dat zijn zij, die door Gods genade de
ware vrijsheid in de practijk der Godza
ligheid mogen uitleven en in kinderlijke
vreze mogen wandelen. Wellicht heb
ben deze ook andere tijden tot hun die
pe schaamte achter zich. Wegen waar
in zij de ongimste Gods wegens het af-
vrtjken van de paden des rechts moes
ten ondergaan. Door opzoekende liefde
Gods in Christus hebben zij zich bij
vernieuwing als dwazen voor Hem le
ren kennen en onder diep schuldbesef
leren buigen voor Hem. Maar toen
heeft de Heere hen ook weer verlost,
hun pad recht gemaakt en de Zalige
verbondsgemeenschap met God in
Christus geschonken, en de zalige gimst
bewijzen zowel in de natuur als in de
genade gegeven. Deze z^jn het, die ver
waardigd worden verstandelijk te letten
op de goedertierenheden des Heeren.
Zij gaan gelijk als David gedurig en be
daard hunne wegen na en letten ook
steeds verstandelijk op 'tWoord onder
allerlei ontmoetingen hun toegezegd. Zg
weten dat zij dat slechts aan de goe
dertierenheden des Heeren te danken
hebben. Zij zyn bekl,eed met ootmoed en
kinderlijke vreze. Zij haten en vlieden
van nu aan de paden der zonde in eiken
vorm. Zij weten dat genade geen waar
borg geeft tegen de zonde, maar wel de
vreze Gods. En, die vreze Gods is weer
het beginsel der wijsheid. Die nu door
Gods genade op aarde zulk een blijmoe
dig leven heeft, die is daar niet hoog
moedig op. Want die weten het, dat het
vrije ontferming is..Die gaan niet prat
op de vorige wandel, maar dragen nog
gedurig smart daarover, dat men de
Heere arbeid gaf met zijne zonde. De
scheiding daardoor gevoeld en beweend
WQ.rdt telkens met weemoed herdacht.
Maar de hedendaagse goedertierenheden
des Heeren gesmaakt en ondervonden
op heel het levenspad, dat nu bewan
deld wordt, geven stof te over, om met
vreugde in de ziel te roemen in vrijes
gunst alleen.
Wijlen Ds. Groen.
een variant op het bekende gedicht
Vondel:
Waar werd, oprechter trouw
Dan tussen Beel en Koos
Ter wereld ooit gevonden.
Men gaat dan in het brede na, hoe
de samenwerking tussen de P.v.d.A. en
de K.V.P. is tot stand gekomen en ook,
hoe men nu reeds, voor de verkiezin
gen aan het werk is het ministerie-
Beel te continueren.
Wij laten hieronder een stukje uit
het artikel volgen.
In de „Maas en Roerbode" van 27
Dec. 1947 stond het volgende te lezen:
Overeenkomstig de houding van dr.
Beel en (de houding) van de K.V.P.-
resolutie van 22 Dec. 1945, heeft het
partijbestuur van de K.V.P. contact ge
zocht met de verschillende partijen (met
uitzondering van C.P.N.) om zo moge
lijk vóór de verkiezingen te komen tot
een gemeenschappelijk urgentie-^pro-
gram. Er is naar brede samenwerking
gestreefd, doch zonder practisch ge
volg." En het blad „Actie" vervolgd
hierop: Toen is het Kabinet Beel gebo
ren. Wat is er ditmaal gebeurd Dr. Beel
deed thans hetzelfde. Hij ontving ant
woord van K.V.P. en P.v.d.A.; met deze
partijen trad hij in overleg, wat tot het
gewenste resultaat schijnt te hebben
geleid. Ook de beide Protestantse par
tijen van de rechterzijde zonden ant
woord. Zij mochten echter geen nader
bericht ontvangen. Dat was niet bijzon
der beleefd, maar dat moest dr. Beel
zelf weten. Doch dan moet men ach
teraf niet zeggen: dr. Beel was wel ge
dwongen om alleen bij katholieken en
Partij v. 4. A. zijn heil te zoeken. Als
men ten minste prijs stelt op het ver
tellen van de gehele waarheid.
Het is toch van waarde, dat de kie
zers Weten: tussen dr. Beel en de beide
partijen, die hem tot dusver steunden,
is reeds thans, vóór de verkiezingen,
overeenstemming bereikt omtrent een
regeringsprogram, dat zal worden ge
volgd na de verkiezingen door een Ka-
binedt-Beel. Dit Kabinet met dat pro
gram zal de uitvoerder zijn met steun
van dezelfde beide partijen.
Dit is een verkeerd 'beleid. Maar als
men het viril volgen, dienen zij, die moe
ten stemmen, te weten, wat de gevol
gen zullen zijn van het bepalen hunner
keuze.
Welnu, die gevolgen zijn klaar als de
dag: de K.V.P. met haar tegenwoordige
leiding wil de politieke structuur, zoals
die thans is, bestendigen. In geheel de
gedachtenwisseling met de K.V.P. volgt
deze dit beleid: welke bezwaren er ook
zijn gerezen tegen het bange beleid-
Beel-Roname-Vorrink, - dit is niettemin
het bes'te, of het minst verwerpelijke,
dat bereikbaar is. Men maakt nu reeds,
een half jaar vóór de verkiezingen, in
overleg met deze beide heren, de poli
tiek voor de volgende vierjaarijkse pe
riode gereed. Inzet van deze verkiezin
gen is de continuering van Beel.
Is dan tot dusver zijn beleid zo voor
treffelijk geweest, dat dit bovenal in
's lands belang was?
Men zal ons zeggen: Beel heeft dan
toch maar zonder bloedvergieten in In-
dië de zaak in het goede spoor gebracht
en Soekarno uit zijn machtpositie ge-
vi^erkt. Maar is dit wel de waarheid?
Een jaar lang heeft Beel niet anders
gedaan dan doortasten ontgaan. HQ'
heeft van de gang van zaken ons voUs
zo weinig mogelijk meegedeeld. Dat
doet hij nog, voorzover het hem maar'
enigszins mogelijk blijft. In Amerika en
Canada en in Indië heeft hij de voor
lichting van ons volk zo veel hij kon
onderdrukt. Zijn voorlichtingsdienst,
zeer kostbaar en uitgebreid, diende niet
om voorlichting te geven, doch om
voorlichting te voorkomen. Een ambte
naar in de nieuwe wereld, die daar wèl
voor het,publiek de waarheid liet uit
schijnen, werd ontslagpen alsof,, hij een
misdrijf had gepleegd. De waarheid
moesten wij vernemen uit particuliere
brieven. De Hoge Commissarissen, die
Beel naar Indië uitzond, bleken voor'
hun taak absoluut ongeschikt. De En
gelse uitverkorene, aan wiens leiding
Beel zich onderwierp, bleek geheel an
dere doel^nden te beogen dan het be--
lang van Nederland. Soekarno werd in'.
(Vervolg pag. 2,- 1ste kolom' onderaan)