e
Weflioiideir
2:
FATSOEN
en nieuwe
te He-flcisigesi
*i].i
IIAtlDEn-niEUll/S
Bureau: Prins Hendriksstraat 122 c
Middelhamis, Telef. 17, Giro 167930
postbox 8. Telefoon DruWterg 19
CHR. WEEKBLAD OP GEREFORMEERDEN GRONDSLAG
voor de ZUID-HOLLANDSCHE en ZEEUWSCHE EILANDEN
WOENSDAG 7 JANUARI 1948 20e JAARGANG N». 1684
Abonnementsprijs 1.50 p. kwartaal
Advertentieprijs 12 et. p. milUmeter
Bij contract speciaal tarief.
Fatsoen is het plechtanker voor velen.
Fatsoen is een bepaalde levensvorm.
Die levensvorm is tegenwoord^ sterk
aangetast.
Zonder fatsoen, zonder traditie, zon,-
der gtjede gewoonten (kunnen wg het niet
stellen. Dan staat alles op losse schroe
ven. Als we niet aan kunnen op de hou
ding, die onze naaste aan zal nemen in
bepaalde gevallen, vallen wg terug tot
een wanhopige gedachte, tot een secti-
cisme. Als dat ontbreekt dan lopen wij
niet meer éénrichting uit,, dan lopen wij
door elkaar en tegen elkaar in, dan ont
staat er een verwarring, waardoor alles
wordt stuk gfemsiakt.
Denk u in een mensenstroom, welke
zich in een zekere richting beweegt.
Enigen van hen wijken temidden van
die stroom af, gaaji vlak tegen de stroom
in. Dat remt de stroom; dat geeft ver
warring.
Fatsoen is, dat men zich aan regelen
gebonden acht. Dat zijn ongeschreven
regelen. Maar regelen van niet geringe
betekenis. Het is een bepaald rechtsbe-
sef dat aanwezig moet zijn, zal men de
geschreven regelen, de wetten, aanvaar
den an betrachten.
Nu is de algetaene klacht, dat dat fat
soen in zo grOte mate ontbreekt. Eln nu
kan men wetten maken, regelen vast
stellen, strafbepalingen maken en die
zelfs toepassen zonder de steun van
het fatsoen, van het zedelijk besef, is al
les vruchteloos.
Is ons land in de bezettingstijd niet
ge'i!3k:-n? Men meende het zondei- <Jezc
zedelijke normen wel te kunnen stellen.
In plaats van het moreel besef, van het
fatsoen, kwam de naakte strafbedreiging
M6.ar deze devalueerde steeds meer, zo
dat bij de dag de noodzaak toenam, om
de strafmaat op te voeren. Het gaat er
precies mee als met de devaluatie van
de munt. De waarde daalt, dus de hoe
veelheid moet toenemen om evenveel te
kunnen kopen. Zo werden ook in de tijd
van de Duitsers de strafbedreigingen
steeds hoger, zodat men voor overtre
dingen, waarvoor men in vroeger jaren
•een geldboete zou hebben opgelegd, ten
slotte de doodstraf eiste.
Bn nu zijn de Duitsers weg. Die vre
selijke strafbedreigingen bestaan niet
meer, maar de moreel heeft zioh niet her
steld, of herstelde zich maar zeer ten
dele. En daarom neemt de verwarring
in de wereld niet af. Geven wij ons er
wel rekenschap van, dat het Gtods we-
yerhoudende goedheid is, dat er een ze
kere mate van zulk een algemeen zede
lijk besef is Het is de algemene genade,
welke God aan het mensdom verleent.
Zonder deze, was er na 's mensen val
geen sanaenleving mogelijk. Gods raad
wordt zo vervuld in de geschiedenis der
volkeren. Hierdoor voltrekt zich de
komst van Gods koninkrijk. Uit deze
volkeren roept God zijn kerk. In de ze
geningen daarvam delen alle mensen.
Deze algemene genade draagt haar
rijkste vrucht, waar Christus zrjn kerk
vergadert. De verkondiging des Evange
lies draagt ook vrucht in het verwek-
uen van dit algemeen zedelijk besef. Zo
is Gods Woord instrument niet alleen
van de bijzondere genade, maar tevens
van de algemene genade.
De christenvolken delen daarom het
gieest in de vruchten dezer algemeene
genade.
iZij die 's mensen val loochenen, schre
ven de eer van dit fatsoen toe aan de
mens en erkennen er niet Gods' goedheid
^n weldadigheid in.
ook zij, die vflandig en afwijzend
staan tegenover de godsdienst, delen
ecMer nog in de vruchten daarvan. Zo
ver deze zedelijke nonnen nog aanw^ig
zijn, is het de nawerking van het chris
tendom. Sommigen, die in het geheel
niet godsdienstig zijn en het ook niet
zouden willen zijn, moeten, bij het zien
van de morele crisis, waarin de wereld
verkeert, tot de erkentenis komen, dat
de achteruitgang van de christelijke be
schaving de oorzaak van de grote we-
reldnood is.
Gods kerk wordt het zout der wereld
genoemd. En dit is wat zo benauwt, na.-
melijk dat het belijdend christendom zo
wietnig vrucht draagrt. In de kring' der
belijders neemt het zedelijk besef af.
Wrj worden teruggeroepen tot de pa
den van Gods Woord. Niet in een hoge
belijdenis, waarmee wij ons menen te
kunnen verheffen boven onze naaste,
maar in een waarachtige en ootmoedige
levenspractgk. „Daarin, zegt Christus,
wordt Mijn Vader verheerlqkt, dat gij
veel vrucht draagt."
Indien nu het zout smakeloos is, waar
mede zal het gezouten worden? Hier
ligt de gix)te nood der tijden. Dit iis de
oorzaak dat brede lagen der bevolking
geen goede levensvonm weet te vinden,
geen fatsoen meer heeft. Dat fatsoen,
die levensvorm, is niet de grondslag,
maar de vrucht.
ook Nederland worde teruggeroepen tot
ook Nederland worden teruggeroepen tot
de paden van Gods Woord. Tot de wet
en de getuigenis. Indien zij daarnaar niet
luisteren, zij zullen geen dageraad heb
ben.
NIEtJWE BONNEN VOOB BANMEN
Tot en met 29 Februari 1948 is op
D 46 van het inschrijvingsbewijs voor
vervanging van fietsbanden BI 701 een
toerbinnenband veito-jjgbaar.
Verder is eveneens tot en met deze
datum op de bonnen A '04, A 19 en A 23
van de inBohrijvingsbewtjzen voor eer
ste montage een buitenband en op de
bonnen B 04, B' 19 en E 23 van deze
inschrijvingsbewijzen een binnenband
verkrijgbaar.
---------O--------
TWINTIG NIEUWE TEXTIELPÜNTEN
Er zijn weer 20 punten op de textiel-
kaarten VA 705 aangewezen. Met in
gang van 1 Januari 1948 zijn geldig ver
klaard de bonnen gemerkt: Textiel G
één punt. Textiel G vtjf punten, Textiel
H één punt en Textiel H vijf punten.
De bonnen Textiel G reserve en Tex
tiel H reserve zijn derhalve niet aange
wezen voor de aankoop van textiögoe-
deren.
ruwe huid: Purol 3 0 et.
PUROLIN (verfijnd product
voor de vrouw). Doos 40 et.
Een mooi Verenigings
lokaal.
8 nieuwe woningen.
De bewaarschool
begint weer.
Het Stoofpad wordt
verbeterd.
Een dag voor de jaarwisseling kwam
de,raad van Herkingen onder presidium
van Burgemeester van Heijst bijeen. De
zitting werd met gebed geopend en daar
na drukte de Burgemeester nogmaals de
erkentelijkheid uit van zijn vrouw en
hem, voor de installatie die hun te Her
kingen te beurt was gevallen. Burgem.
verklaarde, dat de gemeente op zijn volle
werkkracht zou mogen rekenen. Hij
vroeg voorts de raad medewerking bij
het behartigen van de belangen der ge
meente en heopte op Gods zegen voor
dit omvangrijke werk.
Van Ged. Staten was een verzoek in
gekomen om het bedrag voor het wet-
houderswedde te bepalen.
B. en W. achten het wenselijk het hui
dige wedde van 115 gld. tot op 150 gid.
per jaar te brengen. De raad ging hier
mee accoord.
Het Yenenitgingslokaal.
B. en W. stelde voor in dit lokaal een
keukentje, een toilet en een badgelegen-
heid aan te brengen. Voor de goede
staat van de bewaarschool is het niet
wenselijk dat dat lokaal een blijvende
bestemming houdt voor culturele doel
einden. De nodig:e herstellingen zajn na
gegaan en de kosten worden geraamd op
een bedrag van 2100.
Dhr. V. d. Wende zei een sterk voor
stander te zgn van een gerieflgk lokaal
voor de verenigingen. Maar... is bij dit
bedrag een zitgelegenheid inbegrepen.
De Voorz. beantwoordde dit ontken-
niend, doch zei anderzijds, dat hij daai--
voor op het oog had de uitkering van
het fonds noodgebieden, groot 1000.
Het gebouw moet zodanig worden dat er
ook een bruiloft in Jcan worden gevierd.
Dhr. V. d. Wiende vroeg ook naar het
onderhoud.
!De Voorz. zei dat !B. en W. da^arvoor
een vergoeding siullen vragen, of degene
die het gebruikt, het lokaal weer schoon
af te laten leveren.
Dhr. Tuinstra zou het lokaal in elk
geval op redelijke wijze wiUen laten ge
bruiken, zelfs daar controle op'houden,
den.
Daar stemde de Voorz. mee in. De he
ren gingen accoord (mits toestemming
Werd verkregen) met onderhandse aan
besteding van deze ombouw.
De commissie had dé rekening burgerl.
armbestuur 1946 en de begroting '48 na-
gezien en in orde bevonden. Beiden wer
den door de raad vastgesteld. Voor slui
tend maken van deze begroting zal de
gemeente 2500.toevoegen, d.i. 700
rnindet dan vorig- jaar, ter oorzake van
de noodwet ouderdomsvooriaiening.
Ook gem. rekening 1946 was door de
commissie in orde bevonden.
In 1945 was de G.D. aangevangen met
een nadelig saldo van 4505.02. Het na
delig slot van de Gew. dienst was:
4595,96, dat van de Kap. dienst
3154.94.
(Benoemingen.
Tot ambtenaar van de burgerl. stand
werd de burgemeester met algemene st.
benoemd.
Naast de tourgemeesteir zijn als 2e en
3e ambtenaar van de burgerl. stand de
heren Witvliet en v. d. Ster. De nieuwe
verordening voor deze materie werd z.h.s
aang-enomen.
De heer W. Kakebeeke werd in de va
cature, ontstaan door het ontslag van de
heer Munters controleur der overbrug
gingsregeling benoemd, tegen een belo
ning van 1.per uut.
Dhr. 'Uiinstra vroeg wat hier voorheen
voor werd uitgekeerd, waaarop de Secr.
zei dat dit een bedrag van plm. IW.
per jaar was.
Woningbouw.
In 1943 werd besloten om na de bevrij
ding te komen tot de bouw van 4 wonin
gen. Hieraan bleek na de bevrijding een
moeilijkheid, omdat er geen bouwgrond
was. Thans zijn B. en W. echtei' zo ver,
dat in 1948 waarschijnlijk 8 woningen
kunnen worden gebouwd.
Na ov6;rleg met de heer Snijder is het
college er ook in geslaagd, om ©en stuk
bouwgrond te kuimen kopen teglen 1.50
per M2, waarop de 8 woningen kunnen
worden gebouwd. De heer Snigder ver'-
bindt hieraan de voorwaarde, öat zolang
geen weg is geprojecteerd, de hiuurdera
het recht van overpad behouden.
Dhr. Logmans zei dat de gemeentewei
grond had achter het Tuindorp. De meet
derheid van de raad was echter van me
nu^ dat men het kerkhof niet in de be
bouwde kom moest trekken. Dit ligt ooft
buiten het ultbreidingsplaii.
De 8 woningen zuUen arb.-woningKn
zijn en worden gebouwd aan de Nieuw-
etraat in het open vaJc (twee blokjes
van 4.)
Dhï. V. d. Wende informeerde naar de
huur van deze woningen, vra,arop de
Voorz. zei dat deze niet laag zou zgn.
Dhr. Straijk informeerde naar de aan
besteding, waarop de Voorz. zei veel
moeite te zullen doen voor onderhandse
aanbesteding.
2!owel het bouwplan als de aankoop
van grond werden door de raad toege
juicht.
De heer H. de Geus verzocht, door het
bereiken van de pensioengerechtigde leef
tijd, ontslag als reiniger/nachtwaker.
Onder dankbetuiging werd hem dit ,eer-
vol" verleend.
Hoofd Bewaarschool.
Voorzien moest worden in een hoofd
voor de openbare bewaarschool. Hier
voor hadden zich 7 sollicitanten aange
meld. B. en W. plaatsten na rijp beraad
op de voordracht:
1. Mej. G. Spek, oud 49 jaar.
2. Mej. C. Hokke, oud 20 jaar.
In dit verband deed de Voorz. mede
deling, dat men de school per 1 A'pril
wil openen. Mej. G. Spek werd dan met
algemene stemmen benoemd. Mej. Spek
woont te Dirksland en is genegen heen
en weer te reizen. Nu het hoofd is be
noemd, dient een commissie te worden
saamgesteld uit de burgerij, die haar met
eventuele adyiezen kan bijstaan, zei de
Voorz.
B. en W. wilden aan de raad de vol
gende namen voorleggen: Mevr. Kloot
wijk; Mevr. Paase; Mevr. v. Vulpen;
Mevr. v. Heijst.
De raad ging hierover in geheime zit<
ting. Na heropening werden bovenstaan
de dames benoemd, terwijl hieraan nog
werd toegevoegd: Mej. G. Vermeulen.
Begroting 1948.
De commissie die de begroting 1948
had nagezien had daartegen geen bezwa^-
ren. Er werden tekorten maar deze wa
ren ontstaan door beslist noodzakelijke
uitgaven. De gewone inkomsten en uit
gaven zijn geraamd op 49.460.87 met
een totaal van 25.209.60 in batige en
nadelige sloten. De inkomsten van de
kapitaaldienst zijn begroot op 49.994.15
en de uitgaven op 48.981.73, zodat deze
dienst een nadelig slot van f 2.987.58
oplevert.
De begroting vertoont een .tekort van
2.957.34, terwijl begonnen is met een
nadelig slot van 4.505.96 van de dienst
1946, zodat het eigenlijke tekort 1.548.62
bedraagt. Het tekort, ad 2.957.34 ia
weggewerkt door een bedrag van 4000
uit de reserve te nemen, waardoor
1.042.66 voor onvoorlziene uitgaven
wordt bestemd.
Verbetering Stoofpad.
Bij het vorig c6llege waren reeds plan
nen tot verbetering van de Stoofpad; de
heer Huizer heeft daar een onooglijk Ie-
Irjke schuur staan en nnx willen B. en
W. deze grond bestemmen voor een
plantsoentje.
Ook wordt wenselijk geacht om het
Stoofjyad te verbreden.
Met de heer Huizer isi contact opge
nomen en het speet hem erg, maar hg
toonde voldoende inzicht en was bereid
deze gijond over te dragen aan de ge-
(Zie vervolg pag. 2, Ie kokwn)
