Bladz. 2
„EILANDEN-NIEUWS"
Woensdag 29 October 1947
heer derPrinses, benevens de Dir. Offi
cier der Rijkspolitie 3e kl. H. van Box-
tel, Comm. v.h. district Zuid, van de Po
litie te water en de Officier der Rijks-
ipolitie Ie kl. P. C. Silver, Comm. v. d.
..afd. Vlaardingen der politie te water.
In sneï tempo ging' het daarna naar
Middelharnis, waar op de Kaai werd uit
gestapt en te voet over de Voorstraat
naar het Raadhuis werd gelopen door
een haag van inensen, die de Vorstelijke
personen enthousiast toejuichten.
Vanaf het tabrdes van het raadhuis
- .wuifden de Prinses en de Prins het pu
bliek toe, die dit weer met een enthou-:
siast „hoera"-geroep en 'armgezwaai be
antwoordden. Plechtig klonk het aloude
Wilhelmus, begeleid door „Seiripre Cres
cendo" uit duizenden kelen, en toij het
horen van dit lied en het aanschouwen
van de hooggeëerde leden van ons Oran
jehuis werd het velen te machtig.
Zij schaamden zich hun tranen niet.
Onder leiding van dhr. v. d. Heuvel
zongen plm. 1000 schoolkinderen een
Welkomstlied en „Wij willen Holland
houën". Na dhr. v. d. Heuvel gedankt te
hebben voor deze attentie begaven de
Hoge Gasten zich naar de Raadzaal.
Burgemeester Bijnders spreskt.
Toen de Prinses en de Prins met hun
gevolg gezeten waren, hield Burgemees
ter Rljnders een korte toespraak, er
allereerst op wijzende, dat deze dag een
hoogtijdag voor het Flakkeese volk zou
worden.
Het is mij, vervolgde spr., een grote
eer U hier in Middelharnis welkom te
mogen heten bij de aanvang van Uw
tocht op het eiland Goeree en Overflak-
kee. Weest U er van overtuigd dat door
Uw Hoog bezoek deze dag een ware
feestdag, een hoogtijdag voor de bevol
king zal worden.
Uw belangstelling voor de bevolking,
welke door den oorlog in nood is komen
te verkeren. Uw medeleven met de ge
zinnen, waar de bezetter rouw bracht,
verdriet of grote zorg, Uw wens U op de
hoogte te stellen van alle maatregelen
en arbeid tot herstel en wederopbouw
van deze streek verwarmen het hart van
alle eilandbewoners.
Uw aanwezigheid vandaag temidden
van de Plakkeese bevolking geeft ons
dankbaarheid en trots. Het geeft aJle
Flakfeeeërs de gelegenheid te getuigen
van hun eerlijke gehechtheid aan Hare
Majesteit onze Koningin, aan U, Konink-
Igke Hoogheden en aan onze Frinsesjeg.
Het is goed om dit U persoonlijk eens te
kunnen zeggen. Wat hebben ook wij
jarenlang onze gevoelens binnenskamers
moeten houden.
Er zijn ook van deze bewoners gebeden
opgegaan tot terugkeer van Onze Konin
gin en Haar Huis.
Verder gaf spr. een resumé over het
leed, dat Flakkee gedurende de oorlogs
dagen trof.
Toen dan ook de bevrijding kwam, zei
spr., was Oost-Flakkee één troosteloze
dode grauwe vlakte, zwaar beschadigd,
ontvolkt en zonder leven, en was er een
veel te zware overbewoning in de droog
gebleven gebieden. Er was nood, rouw,
verdriet én zorg. Maar Goddank er
- was de bevrijding en het eenvoudig ge
bed werd gerealiseerd door de terug
komst van onze Vorstin en van Uw Ko
ninklijk gezin.
En nu de trots van onze bevolking. Zij
kan vandaag U laten zien, dat zij niet
bij de pakken heeft neergezeten. Met
steun van de officiële instanties, met de
vaste wil tot herstel en onder Gods ze
gen is het wonder geschied dat er weer
gewassen op de eertijds zoute gronden
geweest zijn. Er is hard gewerkt. .Werk
gever en werknemer, mannen en vrou
wen van. Plakkees formaat hebben met
groot doorzettingsvermogen gewerkt
niet gewacht als verslagenen maar
gewerkt als verantwoordelijke Nederlan
ders, wetende dat een hersteld Flakkee
tevens een belangrijke bijdrage is tot
een herrijzend Nederland.
Dit eiland werkt mee met zijn per
jaar 280 millioen kg af te voeren land
bouwproducten om de eigen Nederlandse
bevolking te voeden en helpt mee door
uitvoer van geselecteerde producten met
vele millioenen guldens onze deviezenkas
te versterken.
Van de oorlogs-chaos naar normale be
drijven is een moeizame weg, maar met
de boeren en arbeiders gaan hand in
hand de overheidsinstanties.
Tenslotte wees spr. op de Flakkeese
verlangens: een brug, herbeplanting,
moderner verkeersapparaat, electrifica-
tie van Oost-FIakkee.
Uv/. tocht over ons eiland eindigde spr.
geve Uwe Koninklijke Hoogheden en U,
Mijnheer de Commissaris, de wetenschap,
dat op het Zuid-Hollandse eiland Goe
ree en Overflakkee een meewerkende,
meelevende, landbouwkundig goed ont-
v/ikkelde bevolking leeft, welke meer
dan voorheen zich opgenomen wil zien
en opgenomen weet in het geheel van
het economische en nationale leven.
Wij allen hier in, deze raadsza.al, ieder
vertegenwoordigende een deel van het
Flakkeese leven, spreken onze dankbaar
heid uit .voor Uw Hoog bezoek en dat
nog wel in een tijd. Koninklijke Hoog
heid-Regentes, dat zeer belangrijke en
gewichtige staatszaken Uwe aandacht
zo volledig opeisen.
Het is het gemeentebestuur van Mid
delharnis pen eer deze ontvangst te mo
gen arrangeren. Middelharnis is het cen
trale punt van het eiland, de gemeente
waar alle voor de streek werkzame over
heidsdiensten gevestigd zijn en de onder
wijsinrichtingen voor de gehele omge
ving in stand worden gehouden. Wij zijn
er zeker van dat Uwe belangstelling
voor Middelharnis voor de bevolking
onvergetelijk zal iblijven. Weest U over
tuigd van het grote respect en de hoog
achting van alle inwoners mijner ge
meente.
Behalve de gemeenteraad waren mede
in de raadzaal een grote groep personen
aanwezig, die elk een zeker deel van het
Flakkeese leven vertegenwoordigden.
Wij noemen hiervan: Ds, Vink, Ds. de
Jong, Ds. Zeilstra, Ds. Spijker, M. v. d.
Boom, Pastoor Meijnders, mevr. Kijnders
van Kempen, L. J. den Hollander, Op-
perwachtm. Grit, Ir J. B. Mijs, A. A._
Mijs, J. Mol, P. v. d. Heuvel, J. C. de
Wit, G. J. Buth, J. v. d. Slik, L. v. d.
Waal, W. J. Witvliet, Jac. Moerenhout,
J. Aartsen. Ir v. d. Meer, P. G. J. van
Leeuwen, J. C. van Loo, Dr. Bouter,
Mej. J. C. Buyze, A. A, Baardse, A. van
Eek, S. Kamstra, Dr. de Man, Zr. Brink
man, L. Bloot, Mr. Hempenius, Dr, Stoel
Mr. V. d. Velde, L. Kooman, Mej. Lang
broek, R. Rijksen, en Mej. G. Goudsmit.
Door de Burgemeester werd daarna de
gemeenteraad en bovenvermelde perso
nen aan de Koninklijke Hoogheden voor
gesteld. Zij drukten alten hartelijk de
hand. Terwijl koffie met gebak werd ge
serveerd, werd door het raadslid Booms-
ma een exemplaar „Verdrinkend land"
aan het 'Prinselijk Paar aangeboden, ter
wijl de Directeur der Ambachtsschool,
dhr. Kamstra door twee zijner leerlingen
namens deze school een schitterend mi
niatuur van het Middelharnisse Raad
huis aanbood. Voor dit prachtig stuk
werk toonden de Hoge Gasten veel be
langstelling. Waar het bouwwerk te
groot was om medegenomen te worden,
zal dit naar Soestdijk worden gezonden.
Heel gemoedelijk zat het diamanten
Bruidspaar Rosendaal-van de Sande op
hun stoelen tussen de vorstelijke perso
nen. Zowel de Prinses als de Prins on
derhielden zich geruimen tijd met de
oudjes, die de felicitatie van Hunne Ko
ninklijke Hoogheden ongetwijfeld de
voornaamste van de dag zullen hebben
gevonden.
Met de hand aan de oorschelp beantr
woordde de krasse oude baas de vragen,
die hem door de Prinses werden gesteld.
Mej. Langbroek, onderwijzeres aan de
Groen v. Prinstererschool, in vereniging
met dhr. Rijksen, onderwijzer aan ge
noemde school, die de Christelijke Jeugd
verenigingen vertegenwoordigden, bood
de iPrinses een speciaal in perkament
gebonden en van een calligrafie voor
zien exemplaar aan van het werk: „Aan
Moeders hand tot Jezus", door Prof. Wa-
terink, wat Zij dankbaar aanvaardde.
Nadat het Prinsenpaar zich nog enige
tijd met verschillende aanwezigen had
den onderhouden, waarbij de Prinses be
langstellend enkele bijzonderheden vroeg
over de gehouden razzia tijdens de be
zetting en zij van het raadslid v. d.
Brugge een en ander vernam omtrent
zijn verblijf in de concentratiekampen.
was het uur van vertrek gekomen en
ging het door de dichte drom van men
sen, via Voorstraat en Waterweg naar
Stad aan 't Haringvliet.
De Stads« poppen.
Heel Stad was uitgelopen naar de
Voorstraat. Een zee van vlaggen had de
hoofdstraat van dit zelfbewuste plaatsje
gedrapeerd en overal puilde het uit van
mensen. Burgemeester Brinkman ont
ving het Prinselijk Paar op het kleine
Raadhuisbordes, waar de gevierde gas
ten voor ieder goed zichtbaar waren. E'n
daar midden op straat, vergezeld van
Mevr. Brinkman, zaten in hun stoelen,
op hun Zondags uitgedost het diamEin-
ten echtpaar v. d. Mast-Swartz. Een
oorverdovend hoera ging op, toen de
Prinses met haar Gemaal van het bor
des op de oudjes toestapte. Opoe sprong
overeind en haalde in een minimum van
tijd vier poppen voor de dag, allen ge
kleed in Flakkees costuum, met ^kanten
keuveltjes en zwarte rokken. Met een
stralend gezicht vertelde ze de namen
dszer Flakkeese kinderen. Dirkje, Tan-
netje, Jobje en Leuntje, die voor de
Prinsesjes bestemd waren. Op een gege
ven moment stonden daar dan onze
Prinses en iPrins ieder met 2 poppen in
de arm, zo maar midden op de Stadse
Voorstraat! Dat was hèt moment voor
de fotografen. Onophoudelijk klikten de
toestellen en een der filmmensen, alle
conventie opzij zettend, riep: „iHoog-
heid! Kijkt U nog eens hierheen!" wat
onze Prinses, temidden van een aanhan
kelijk volk, dan ook maar weer. deed.
En kinderlijk blij was Opa, toen de
Prins hem een grote foto van het Prin
selijk gezin in de hand stopte.
Na een défilé van plaatselijke vereni
gingen, ging het onder luid gejuich der
bevolking naar
Den Botaimel
waar de inwoners bij de haven te hoop
gelopen waren. Burgemeester de Kruijff
verwelkomde de vorstelijke personen.
poor Giela Luijendijk en Hillie Kop
penaal werd een geschenk aangeboden
bestaande uit een van chocoladp en sui
kerwerk vervaardigd model van de
„Prinses Beatrix" veerboot, die van den
Bommel de dienst op Numansdorp on
derhoudt. De Hoge Gasten toonden zich
zeer ingenomen met dit prachtstuk, dat
door dhr. Jacobi te Middelharnis ver
vaardigd is. Uiteraard was het opont
houd in het dorp gering, want de hoofd
moot van het Bommelse bezoek lag op
de hofstede van dhr. Jacobs, Na een
korte rondrit door de gemeente ging het
langs de gepavoiseerde molen naar de
stee, die men wel eens „Zenderlust" in-
plaats van „Groenewoud" noemt. Daar
werden de Hoge Gasten voorgesteld aan
enkele leden van de illegaliteit, waarbij
de heer F,ppma in een korte toespraak
het illegale werk op Flakkee en in het
bijzonder het plaatsen van de zender op
deze historisch geworden hofstede toe
lichtte. Aanwezig waren o.m. dhr, J, W.
de Geus van Herkingen, die de overval
op het Haagse Veer te Rotterdam als
K.P.-ër heeft meegemaakt en één van de
eerste vier was, die op de vijfde verdie
ping aankwamen; de heer van Seters
van Melissant, die de ,,Westerdam" tot
zinken hielp brengen; de heren C. Voge
laar te Melissant en A. Verolme te Nieu
we Tonge, wier illegaal werk zich over
een groot terrein heeft uitgestrekt en
de heren Heeseraan en Hasen, die de
zender op^ de. hofstede van dhr. Jacobs
hadden gebracht. Verder was de heer
Van Roon, chef van de technische dienst
der P.T.T. met zijn voorganger, dhr. L.
Geluk, die speciaal voor deze ontmoe
ting uit Vlaardingen overgekomen was,
aanwezig, welke heren zich buitenge
woon verdienstelijk hebben gemaakt
met het afluisteren van Duitse telefoon^
gesprekken en door tal van andere tele
foon-technische kwesties de vijand veel
afbreuk hebben gedaan, waardoor ook
hun leven tenslotte aan een zijden draad
hing. De heer Hoogendoom, voormalig
marechaussee, die de zender bij de heer
Jacobs meestentijds bediende, was pre
sent. Na de toelichting van dhr. Fopma
onderhield de Prinses zich geruimen tijd
met de familie Jacobs, terwijl de Prins
geanimeerd met de oud-illegalen sprak,
bij wien hij ieder persoonlijk naar hun
tegenwoordige werkkring informeerde.
Verschillende voorvallen uit de illegale
strijd, waarmede de Prins bijzonder goed
op ds hoogte bleek te zijn, werden op
gehaald.
D3 witte anjer.
Op tafel bij dhr. Jacobs stond een bou
quet anjers. ,,Mag ik een anjer van U
stelen?" vroeg de Prins en tegelijkertijd
plukte hij een mooie witte af en stak
die in een knoopsgat.
Na gebruik van een consumptie wer
den de auto's weer opgezocht en ging
het in volle vaart naar Oude Tonge,
waar een jubelende menigte het Prinse
lijk Paar begroette, toen zij te voet van
de Voorstraat naar het podium dat voor
het Raadhuis gebouwd was, schreden,
bïgelsid door burgemeester van Dijk.
Te Oud;e Tonge.
Burgemeester van Dijk sprak zijn dank
uit voor de vorstelijke belangstelling.
Hij herinnerde aan het jaar 1647, toen
Oude Tonge vrijwel geheel afbrandde,
ötond stil bij de inundatie van 1944,
sprak over de toenmalige Burgemees
ters met gemis aan Vaderlandsliefde en
totale onbekwaamheid tot hun ambt en
maakte melding van het springen van
de keersluis, waardoor de haven in het
ongerede is geraakt. Spr. releveerde ook
de mechanisatie in de landbouw, waar
toe een rationalisatie der landbouwbe
drijven dwingt en voorzag daardoor een
overschot van arbeidskrachten, waarvoor
een nieuw bestaan zal moeten worden
gezocht. Verder ontvouwde hij de ver
langens der bevolking naar een brug,
electrificatie en beplanting. Deze ver
langens werden door enkele wagens sym
bolisch voorgesteld. Br was een wagen,
waarop geheel Nederland, behalve Oost-
Plakkee, verlicht voorkwam, met het
onderschrift; „Steeds ia 't donker valt
niet mee, hier op donker Oost-Flakkee!"
Een wagen waarop de brug werd voor
gesteld met het onderschrift: ,,47.000
wachturen per jaar", en een wagen
waarop dood boomgewas op de ene helft
en plantende jongens op de andere helft
voorkwamen met het onderschrift: „2!ö
is het en zó wordt het."
Belangstellend keek het Prinselijk
Paar toe. Door Johanna Maria Buijs
werden in bijzijn van mevr, van Dijk
bloemen aangeboden terwijl mevr, A,
Koert-Klem een vaatje oesters van de
voor Oude Tonge liggende oesterbank
overhandigde.
Langs de juichende schare schreed de
Prinses met de Prins weer naar de auto
en ging het
Naar Achthialaei»
[Burgemeester Hordijk ontving de Ho
ge gasten te Achthuizen. Keurig stonden
de leerlingen van de R,K, School en de
Openb, Lagere School uit de Zuidzijde
alsmede de R.K. Jeugdbeweging opge
steld en zongen het Prinselijk Paar har
telijk toe. Hier droeg het bezoek een
meer gewijd karakter want in bijzijn
van Pa,stoor Dessing en Kapelaan Ge-
raets droegen de Prinses met de Prins
samen een krans naar het gedenkteken
voor oorlogsslachtoffers der burgerbe
volking welke zij aan de voet van het
monument neerlegden.- Onder luide toe
juichingen werd ook hier in de auto ge
stapt en ving de tocht naar Ooltgens-
plaat aan, waarbij Burg. Hordijk zich
aansloot.
Te Ooltgensplaat
werd op de Voorstraat uitgestapt en
wandelden de Koninklijke Hoogheden te
voet naar het prachtige, geheel in ouden
stijl gerestaureerde Raadhuis, waarop
elke Platenaar trots is, en welk bouw
werk Zij met grote belangstelling gade
sloegen. Vóór het Raadhuis werd de ge
meenteraad voorgesteld, waarna het ho
ge bordes beklommen werd. Op de har
telijke toejuichingen van de grote men
senmenigte reageerden de Vorstelijke
gasten met een vriendelijk handwuiven,
wat telkens een nieuw hoera-geroep ont
lokte. Ondanks de scherpe, koude wind
volgden de- Prinses met de Prins met
grote belangstelling, de lange file rei
lend materiaal, gebezigd voor het ver
voer der landbouwproducten, dat de ont
wikkeling weergaf van de vooruitgang'
op dit gebied der laatste 15 jaren. Zo
wel het eenvoudige boerenwagentje moei
zaam door een paard de steile Voor-
i^oensdaf
:,;^traat oj
i;ons trai
bouwproc
daarna V
üSVos en
K' tijvan het
jniiniatuu
'Tjieden.
trots, toe
:jiand mo
Dan si
de gr
'rlk^chouw
'j&;ich aan
Tverschille
;-en verteg
.se Flakli
Burgen
-deze pau;
„Het wef
keess Gei
'kom sprl
'inundatie
'daarvan.'!
Toen
voortgezd
i.alle Plat|
►door eenj
'de mensel
'.na 2 urei^
en V/ees|
jrecta naj
In Ach
-.volking
van de
.gen en
■waar uio
moest wd
hartelijke
.:lendijk t^
..sen. De
'de voorbi
'ke passa
'men ziel;
I ...ses, die
.even te
pavoiseer
k» ven snel(^
waar de
vastgeste
'-werd uitj
meester
Taar, in I
"Wijl doori
■jhaar mo
'fcloemen
-weer te
.langs eer
Toen de
"Voorstra;
„de Gevl.
•duiven Ic
over de
Tware vrei
,Het was
leden nie
Steld, ZO'
Koninklij
stellend
ider plaat
terdef ilé
itiers vai
•was dit
■die hun
-ziekveren
■spelen v£
anoed ms
'ken der
'ten. Een
in de ge:
:gaame a:
Paleis t
.Ikjor hor
■.groet vei,
«ij de
'nd, bJ
hier het
Hun korf
terende
•diende ei
■de Princi
bezetting
"Visbank
bezetting
tPopelefl
jarige J,
orde trot
liij de Pr
•voorgeste