SETS OVER DE VISSER IJ
19) VAN
MIDDELHARNIS
door H. DE KO RTE Johsz.
KINDERHOEKJE
Bladz. 2
„EHlANDEN-NIEUWa"
Zaterdag 25 October 1947
e Wie bestuurt de EMGO?
Voordat in de Maandag gehouden ge
meenteraad het samenvoegingsplan werd
behandeld, werden er eerst een aantal
andere agenda-punten afgehandeld,
Waarvan wij nog een kort verslag zullen
geven. Van dhr. v. Driel was bericht in-
gekomen, dat hij zijn benoeming als lid
•der Woonruimte-Commissie fliet aan
nam, terwijl dhr. v. Lente gemeld had
zijn benoeming te aanvaarden. In de va
cature V. Driel werd benoemd dhr. M.
"V. d. Veer. Op een verzoek van de mu
ziekvereniging „Excelsior" om subsidie
werd besloten eerst de voorgenomen re
organisatie dezer vereen, af te wachten.
Tot Regent van het Burg. Armbestuur
werd het raadslid Hoogmoed benoemd,
'die deze benoeming accepteerde. Naar
aanleiding van een voorstel van B. en
W. om de nieuwe vroedvrouw een vesti.
igingstoelage te verstrekken van f 350.
per jaar, te berekenen naar een plafond
van 120 gevallen per jaar, voelde dhr.
Blok er meer voor het oude systeem te
handhaven en de sociale taak der Over
heid consequent door te voeren, waarte-
gen de Voorz. argumenteerde, dat er de
■laatste tijd geheel geen armenpractijk
meer is, zodat tegenover een dienstver
band geen prestatie zou staan. Dhr. Blok
betwijfelde het of de Juffrouw er een
bestaan in zou vinden, doch hij gaf zich
gewonnen, toen de Voorz. zeide, dat zij
zelf het voorgesteld bedrag had ge
vraagd. De Raad besloot daarop de toe
lage te verstrekken, onder voorbehoud
van dhr. Mijs, dat het slechts voor één
jaar zou zijn. Verder vroegen B. en W.
een crediet van f 2500,voor aanschaf-
:ïing schoolmeubelen Bewaarschool, wat
de Raad toestond. Hierbij drong dhr.
V. d. Stoep aan op levering via de Mid
denstand, wat getracht zal worden, ter
wijl dhr. V. d. Boogert er zijn ontevre
denheid over uitsprak, dat 4-jarige kin
deren nog niet naar school mogen. Hij
was er ook niet over te spreken, dat er
11 kinderen uit M'hamis op school gaan
terwijl de S'dijkse op straat lopen. De
Voorz. zeide daarop, dat aan verbetering
wordt gewerkt. Met de stem van dhr.
^Knape tegen werd besloten tot toetre
ding als lid der Historische Vereen,
voor Zuid-Holland. Het raadsbesluit in
zake verhuur van het aangekochte huis
.a.d. Westdijk aan dhr. Saers werd inge-
.trokken, omdat deze er vanaf zag. Dhr.
Blok zag hierin een aanwijzing om niet
te veel op afspraken met particulieren
•aan te gaan, terwijl dhr. van Zielst slo
ping van het perceeltje voorstelde.
Nader zal bezien worden wat er met
öeze villa, die de gemeente 50 gulden
heeft gekost, zsll worden gedaan. Voor
aanschaffing benodigdheden voor het
gymnastieklokaal werd door de Raad
«en crediet verleend van f 2500.
In verband met de vaststelling der be
groting Emgo deelde de Voorz. mede,
Spleten is het want in nette ronde
Ibochten opschieten, en de hoeken op een
gespleten stukje hout, een „spleet" den
één boven den ander schuiven. Op een
spleet kunnen 50 hoeken geplaatst wor
den, des zomers de hoeken van twee lij
nen „want" en des winters van één lijn.
Het want werd dan te drogen gelegd,
om het stel voor verrotting te vrijwaren.
Onverwacht roept een der ,,halers"
„Hillebot aan." „Haele de fok in volle
de mande" roept de baes. ,,'t Is een gro
ten", zeit de man, die het want in zijn
handen heeft. Allen kijken in gespannen
verwachting overboord, en zien de reuzen
vis langzaam naderen. Het ophalen >moet
nu zo voorzichtig mogelijk gebeuren,
want als hij gaat „slaen" houdt het dun
ne „stel", dat is het touwtje waaraan
de hoek hangt, het niet. „Langt het
tweede haekje mar", roept de baes, en
twee man ieder gewapend met een onge
veer drie meter lange „haek" staan
dat een correspondentie is gevoerd over
de samenstelling van de Raad van Com
missarissen. Hierin is van de 8 samen
werkende gemeenten geen enkel gemeen
tebestuur vertegenwoordigd. Men wenst
thans statutenwijziging in dien zin, dat
de Raad gehoord zal worden bij nieuwe
of herbenoemingen van dat College.
Over dat punt ontspon zich een langdu
rige discussie, waarbij dhr. Blok op
merkte, dat de bedoeling bij de oprich
ting der Emgo niet voorgezeten heeft,
dat de Raad buiten dit bedrijf zou
staan. Er is niet voorzien in de omstan
digheid, dat de afgevaardigden bij be
ëindiging van hun Raadslidmaatschap
ook bij de Elmgo moesten aftreden. De
heren schijnen erg vast te zitten! Dhr.
Ie Comte releveerde de totstandkoming
der Emgo en voelde ook het bezwaar,
dat de gemeenten niet rechtstreeks ver
tegenwoordigd zijn in de Raad van Com
missarissen. I
De Voorz. wees er op dat de af
gevaardigden uit de Raad wel zelfstan
dig hun stem kunnen uitbrengen, doch
niet in opdracht van de Raad en dat is
het bezwaar. Is men niet bereid hierin
tegemoet te komen dan zullen B. en W.
met de overige gemeenteraden andere
maatregelen moeten nemen. Dhr. Mijs
zag niet in dat de Commissarissen uit
de Raad benoemd moeten worden. Er zijn
burgers, die niet in de Raad willen zit
ten, maar wel in de Emgo en die daar
ook capabel voor zijn. Precies gezegd is
het zo, dat bij doorvoering van het voor
gestelde, de Raad van Commissarissen
alleen uit Burgemeesters zal bestaan.
Daar is niets tegen, maar zij verdwijnen
soms weer na nog niet eens goed inge
werkt te zgn. Nu zijn het mensen die er
in zitten. Spr. achtte het geen bezwaar
als de raad zijn gevoelens kenbaar maak
te, doch wüde de keuze aan de afge
vaardigden laten.
Dhr. Dijkers vond het ook bezwaarlijk
dat de Statuten er niet in voorzien. De
gemeenten zijn garant voor het geld en
dragen practisch geen verantwoording.
De Voorz. nam. stelling tegen het ge
zegde van dhr. Mijs, dat het te doen zou
zijn om burgemeesters in de Raad van
Commissarissen te krijgen. Zoals het nu
is kunnen de Commissarissen toch niet
tot hun dood aanblijven! Het is onmo
gelijk, zonder contact met de gemeente
besturen het bedrijf te besturen. Niet de
Elmgo, maar de gemeenten zullen uit
maken, wat het beleid der Emgo zal zijn!
Het is er niet om te doen het bestaande
college te wippen. E^ir. Blok meende, dat
het gevraagde door B. en W. zeer soe
pel is. Binnen afzienbare tijd moet er
verandering komen, maar hoe?
Dhr. Mijs meende dat de waardigheid
der afgevaardigden zou worden uitge
schakeld. Een bindend mandaat achtte
hg overbodig.
klaar op de „bot" te „haeken." De
„bakker" die pas leert „haelen" en bij
het „haekje" staat, geeft dat graag over
aan een ervaren oudere matroos, die
precies weet hoe een „hillebot" gehackt
moet worden. Hij moet hem „pikken"
achter de broekgraat, want anders „krie-
gen z'n nie scheeps." De vis houdt zich
doodstille en laat zich zonder enige te-
genweer naar boven halen. Als dat niet
zo was, kon men aan een beug nooit
geen heilbot vangen, want deze vissen
zijn „onnoemelik" sterk. Als zijn kop
bijna boven w^ater is, wordt hij in zijn zij
en in zijn kop gehaakt, en door twee
man, onder gejuich van de hele beman
ning aan boord gehaald, waar hij ge
weldig begint te slaan, maar nu is het
voor hem; te laat. De stagfok wordt we
der gevierd en de mand gelicht en de
Meeuw vervolgt zijn vaart. De bot wordt
nu de kieuwen afgesneden, en hij ver
huisd nu naar aan lij bij de andere vis.
Des winters wordt de heilbot zo veel mo
gelijk levend aangebracht, dan wordt hij
aan zijn staart in het bun opgehangen.
Levend aangevoerde heilbot bracht veel
geld op, en was dus een goede vangst.
Des zomers werd deze vis gedroogd of
gezouten. Als vier bakken want zijn in-
Besloten werd de voorgestelde Statu
tenwijziging aan de Emgo te verzoeken.
Dhr. Blok vond de begroting niet ove-
zichtelijk, waarop de Voorz. zei te zullen
verzoeken de toelichting iets breder op
te zetten. Dhr. Van Zielst was bij het
nazien een post van f 1000.presentie
geld tegengekomen, waarover hij inlich
tingen vroeg. Dhr. Ie Comte zette uit
een, dat het hier maar een begrotings
post betrof. Het hoogste wat spr. ooit
uitgekeerd gekregen had als afgevaar
digde bedroeg f 20.per jaar.
De begroting jverd daarna aangeno
men. Tenslotte werd f 1700.gevoteerd
voor het maken van een Nortonpomp
aan de Molenlaan, met een capacitiet
van 60 kub. M. per uur. Daarna kwam
de samenvoeginskwestie aan de orde,
waarvan wij reeds Dinsdag verslag
gaven.
Beste jongens en meisjes!
Het raadsel, dat thans aan de beurt
is, bestaat uit enkele vragen, die we te
beantwoorden hébben met vermelding
van plaats, waar het beschreven is.
OPGAVE 4.
1. Wie heeft het prachtigste en langdu
rigste gastmaal aangericht?
2. Wie heeft het langst gestaan van alle
mensen (maar dan niet meer als mens
maar als zoutpilaar?).
3. In welke zee (meer) werd een vis ge-
vangen die geld in zijn bek had?
(Matth. 17).
(Dit antwoord mag zijn: meer of zee
in de buurt van
Deze vragen werden ingezonen door
Adrie van Wezel, Stellendam.
Nu zal ik eerst de brieven afmaken.
Clara B. N. Tonge. Je werk is goed.
Vind je de brief zó kort? 't Gaat best
zo, hoor! Ja, petroleum was toen kost
baar goed. Daar denken we nu niet
meer zo aan. Nu wordt het weer een
vanzelfsheid.
Hanny de W. Mididelhamis. Jg zal wel
maken dat je zusje heel bijdehand wordt.
Wat gaat het alles vlug, hè? Nog en
kele maatnden en daji kan ze al stappen,
ala aUes goed gaat. Sierkalebassen ken
ik wel. Die kunnen heel prachtig zijn.
Leni de G. Middelhamjs. Ja, 't was
maar een kort briefje. Het kan niet al
tijd even lang zijn. Is de foto goed ge
lukt? Nu gaat het niet meer om lang
buiten te spelen, want het wordt al vroeg
donker.
Jan V. Enkhuizen. „Als iemand verre
reizen doet, daji kan hij wat verhalen."
Zo'n soort versje zongen wij vroeger op
school. Zo is het nu bi} jou ook. Werken
de hoogovens weer al zo druk als vroe
ger? En hoe ging het in de N.O.P.?
Liggen daar nog grote stukken woest?
Eduard V. Enkhuizen. Is die papier
fabriek in E.? Het is een grote verande
ring voor je, maar je houdt nogal van
gehaald, worden haalders en baes een
half uur vervangen opi even uit te bla.-
zen. Na het vervangen, gaat de „snie-
jer" beginnen.
Op de „sniemand", wordt het „snie-
bord" gelegd om de kabeljauw, leng en
koolvis, plat te snijden. Vissnijder was
een kundig werk, en sommigen konden
het zeer vlug.
Eerst wordt op de kant van een ton,
de kabeljauw „gekopt" dat is de kop af
gezet, en te gelijk de keel er uitgehaald.
Lippen en kelen, werden bij elkaar ge
zouten, en golden als een lekkernij en
werden duur betaald. Uit de afgezette
kop werden nog de zijkanten de „kib-
bels" gesneden, die niet zo veel opbrach
ten als de lippen en kelen. Nu verhuis
de de romp van de kabeljauw naar de
„sniejer" die hem met een paar handige
sneden „plat'' snijdt, en het voorste stuk
der ruggegraat uit de romp haalt. Uit
dit stuk graat wordt nog de „zwerribalk"
dat is de zwemblaas gehaald. Deze wordt
gedroogd en ten bate der bemanning ver
kocht. Aan de wal wordt er vislijm van
gemaakt. De snijder snijdt de lever uit,
die door een gat in het snijbord in de
snijmande valt. Van een kabeljauw kwam
machines en motoren, hè? Ik ben niet
naar die vergadering geweest. Ik weet
het alleen uit een verslag in de krant.
De heer M. heb ik wel eens gehoord.
Groet je ouders en Klasien.
Sletje Z. Middelliamis. Is je broer al
te oud om met ons mee te doen? Hoe
gaat het met de nieuwe meester? Je
buurman heeft zeker voor het zetseltje
onder aan je brief en op de enveloppe
gezorgd.
Wim A. Oud-Vossemeer. Ja, dat is
een groot verschil: school en hard wer
ken op 't land. Toch zou je niet meer
willen omwisselen, hè Er is overal een
tijd van. Ce peen z^jn er ook al ver uit,
niet? Het werk zal gauw zijn afgelopen
buiten. Maar dan is er nog wel wat te
sjouwen voor je, nietwaar?
Allemaal inzenden! De tijd is weer
daar, om het 'Octoberwerk voorzoveel we
het hebben, in te zenden aan het beken
de adres. Volgende week als de .krant
verschijnt is het November. In die maand
zullen we dan 5 raadsels moeten maken,
maar zover zijn we nog niet. Nu ver
wacht ik jullie brieven dus met de op
lossingen en heel gaarne jullie adres en
leeftijd op brief en enveloppe.
Nu nog enkele opmerkingen.
(Een praatje onder vier ogen). Adrie,
je eerste vra.ag heb ik niet geplaatst zo
als je gezien hebt. Die namen als ant
woord stonden toch niet in 1 Kron. 4?
Er wordt wel gesproken over potten
bakkers maar er staan andere namen.
Zie 't nog eens na.
ffaiuile V. d. V. Ik zie je in lange tijd
niet meer. 't Gaat toch wel goed. Of heb
je het te druk? Keetje v. d. W. Van jou
zie ik ook geen brief meer. Hoe maakt
je broer in Indië het? Heeft hij al iets
geschreven voor de krant?
Mag ik in 't vervolg ook eens iets ho.
ren van de kinderen uit Smerdiek, Scher-
penisse, Poortvliet, St. Annaland en Sta-
venisse? Tholen en Ond'Vossemeer zijn
steeds vertegenwoordigd. Misschien
spreek ik wel voor mijn beurt en heb
ben er al neefjes en nichtjes de raadsels
van October opgelost en gaan ze diê
nu inzenden. Zoveel te beter.
Leest het neefje uit Maastricht de
krant niet meer. HaUo, jongen, laat
eens iets horen. En het meisje uit (Putten
denkt tooh ook nog wel om me?
Het zou me groot genoegen doen te
vernemen hoe de vriendjes en vriendin
netjes in Scheveningen het maken. En
fin, ik blijf in sifwachting.
Allemaal de hartelijke groeten van
OOM KO.
------O------
De rondree en varkensstapel in Ne
derland is in vergelijking met Sept. '46
niet onbelangrijk teruggelopen. Het to
tale aantal runderen daalde met 68.500
(van 2.30 op 2.23 mUl.) dat van de var
kens met 125.000 (van 1.16 op 1.04 miU)
In 1939 bedroeg het aantal rundvee 2.8
mill, en varkens 1.55 mill, stuks, een
achterstand thans dus van 570.000 run
deren en 510.000 varkens.
dus, lip, keel, kibbels, zwemblaas, lever
en de beroemde Hollandse zoute vis.
De „sniejer" gooit de gesneden vis in
de spoelbalie, waar deze door de ouwen-
man grondig wordt schoongemaakt en
met een bezemtje wordt nagezien. Het
laatste beetje bloed moet er af, en uit de
graat gewrongen. Hij weet de baes kijkt
nauw en als de vis niet schoon genoeg
naar zijn zin is, gooit hij ze weer terug.
Eindelijk komt de kabeljauw, na goed te
zijn „uitgeleekt" terecht bij de baes, die
zelf de vis in het zout legt. De ouwen-
nian vervangt hem daarvoor aan het
roer. Daar de vangst dezen da^g ruim is,
is er veel te doen en allen zijn druk in
de weer. Eensklaps roept één der halers
„Twee in de baren" en daar er nog een
derde kabeljauw aan komt „Dreun" en
zo waar er verschijnt wat weinig ge
beurd, in de diepte nog een vierde kabel
jauw. „Zoeten dreun", roept nu de man
die het want in haalt, en.de hele sloep
„dreunt" nu van het gejuich van de ge
hele bemanning, daar nu zelfs de baes
mede juicht.
(Wordt vervolgd.)
