samenwoesiiigs'
SOMMELSDIJK
WH kHjnnen het kolenhok
hartgrondig
tegen
Bladz. 2
„EOTLANDEN-NIEUWS"
Woensdag 22 Octo'ber 1947
Woensda,g 22 Octd
VEE'C:',.G SAMBNVOEGINÖ
GEMEENTEN.
zen bestaansrecht te hebben. Een dis-
trictsschap b.»ven de gemeentei'aden
achtte spr. uit den boze. Houden zoals
het is, was zijn cohclusie met 'n enkele
grenswijziging. Want die achterhoek van
Meneerse daar, die hoort bij Stad! ein
digde spr. welk gezegde grote hilariteit
verwekt.
De heef A. A. Blijs
trok een degelijke voorbereiding van het
plan in twijfel. Hij zag willekeur in de
grensbepalingen. Ook de bevolking moet
voorbereid; nu wordt 't rauw op 't lijf
gegooid! Waarom 5 gemeenten? Flakkee
was meer gediend bij één gemeente dan
waren we allen Fiaiikeeënaars. Spi stel
de voor Ged. Staten te vragen: geef meer
gelegenheid dit punt te bestuderen! Nu
is niet één Plakkeeënaar erkend. Spr.
releveerde de totstandkoming van de
Dijkring. Er was veel tegenstand, doch
men wist de consequenties na lange stu
die. Nu is de Dijkring ingeburgerd. Spr.
wilde andere mogelijkheden om uit de
impasse te geraken bezien.
Dr. Stoel
zag de voordelen van een districtsraad
niet in. Deze zou parellel lopen met de
F.6. Spr. vond stimulerend de belangen
van Plakkee aanpakken beter.
Dhr. Joosise
uit O'Plaat vroeg waar Ged. Staten de
macht vandaan halen een dergelijke be
slissing eventueel tegen de volkswil op
te leg'gen.
Dlir. van Heest
was het eens met dhr. Mijs. De zaak
moet voorbereid worden en de gemeen
ten moeten naast elkaar toegroeien. Te
gen te houden is het niet. We moeten
100 jaar verder zien. Niet echter het
mes op de keel zetten.
behandelde het eerst de
Dhr. V. d. Buuigge
meende dat het onderwerp van de prin
cipiële kant bezien moet worden. Met de
practische dingen komen we er niet uit.
Wordt de sociale zaak van boven inge
dragen of komt ze onderaf uit de bevol
king is de vraag, aan verlichting van
bovenaf moeten we niet meewerken. In-
ilien de uitdrukking der gevoelens van
de bevolking wordt misikend, wordt dan
de kundige democratie niet in de vorm
aangetast? Men wil aaxi gevoelsargu
menten weinig waarde toekennen doch
een groot gedeelte van ons leven hangt
van gevoelsargumenten aan elkaar! De
hogere instanties moeten nooit iets op-
leg'gen, wat niet in de bevolking leeft.
Ged. Staten willen viucht plukken die
niet rijp is.
Dhr. den Eierzamen
meende dat de mensen, opgevoed moeten
worden, dat Plakkee één gemeente is.
Daarna één gemeente in de toekomst,
als het gegroeid is bij de bevolking.
Nadat de Voorz. op de vraag van dhr.
Joosse een uiteenzetting had gegeven
van de procedure dezer kwestie beant
woorden de sprekers nog kort de an
dere woordvoerders. De Voorz. wilde aan
nemen dat zowel Ged. Staten als de
vóór- en tegenstanders het belang van
Flakkee op 't oog hébben. Hij sprak
de wens uit dat de gemeenteraden de
wijsheid mogen hebben hun adviezen zó
in te dienen dat de Flakkeese T^elangen
er mee gediend worden.
Daarna werd de vergadering gesloten.
WEEK BIJVüIitEN.
Bonnen voor zes mud brandstof
fen aangewezen.
De bonnen 76 en 77 van de brandstof-
fenkaart T.A. 707 en bon 76 van de
kaart T.B. 807 (kamerbewoner^) zijn
vanaf 20 Oct. geldig verkJ.aard voor elk
drie eenheden V8,ste brandstoffen.
De bonnen moeten zo spoedig mogelijk
worden ingeleverd, doch gelijke levering
van alle eenheden kan niet worden ver
langd. "Voor de komende winter zullen
wij zeker niet op meer dan 12 mud kolen
moeten rekenen, omdat een hoger rant
soen tot de onmogelijkheden behoort. De
brandstoffenkaarten dienen echter te
worden bewaard.
Een
Het voorstel van Ged. Staten inzake
de samenvoeging- der gemeenten kwam
voor het eerst gistermiddag te Sommels-
dijk in openbare behandeling bij de ge
meenteraad. Alle leden waren hierbij
present. Na opening met gebed v/erden
eerst een 16-tal agendapunten afgehan
deld, waarvan vrij a.s. Vrijdag verslag
hopen te geven. Waar wij de behandeling
van het samënvoegingsvoorstel zeer be
langrijk achten geven wij daarvan in dit
numm.er een beknopt verslag.
Be Voora. gaf als inleiding nog een
korte uiteenzetting van de bedoeling van
Ged. Staten, die wij bij onze lezers be
kend achten en herinnerde aan het ver
zoek van M'harnis om met Ged. Staten
een "bespreking te houden in bijzijn van
alle gemeenteraden, wat deze niet nood
zakelijk vonden. Op 1:7 Sept. j.l. is er wel
een vergadering geweest in Den Haag,
v/aarbij de Burgemeesters wai'en uitge
nodigd. 'Ook heeft een bespreking plaats
gehad tussen de colleges v^n B. en W.
van M'harins, S'dijk en Stad aan 't Hfi-
ringvliet.
JDe lieer Blok bestreed als eerste spre
ker de bewering van confessionele zijde,
als zouden deze voorstellen van leden der
P. V. d. A. uit Ged. Staten afkomstig
zijn. De plannen dateren reeds van vanaf
1944 en toen had de P.v.d.A. in dat col
lege nog weinig te zeggen. Spr. citeerde
uitlatingen van Mr. In 't Veld en Mr.
Dorst, die zich tegen samenvoeging heb
ben gekant, zodat men van confessionele
zijde geen politieke munt uit dit geval
moet slaan. Wat de samenvoeging be
treft, vroeg spr. zich af wat er bij Ged.
Staten vóór zat. Zij kunnen niet ver
wachten dat dit voorstel na hun sobere
argumentatie zal worden aangenomen.
Spr. meende dat Ged. Staten het door.
willen voeren als 't kan mèt en als het
niet kan zonder de medewerking der ge
meenten.
Waarom heeft men in de Flakk. Ge
meenschap deze kwestie wel besproken
en waarom is er geen prae-advies van B.
en W.? Het argtiment van Ged. Staten
als zouden grotere gemeenten een ster
kere 'bestuurskracht hebben, ook'omdat
er in kleine gemeenten geen geschoold
personeel was, vond spr. niet juist. Het
plattelandspersoneel is ook gediplomeerd.
Spr. releveerde wat een kleine gemeente
kan doen en wees op Gasfabriek, Water
leiding, gemeentearchitect, woningvraag--
stuk. uitbreidingsplan, rioleringsplan,
Vleeskeuringsdienst, Destructiebedrijf,
brandweer, schoolartsendienst enz., ter.
wijl het culturele leven niet minder is
dan in andere gemeenten. Men wil de
gemeente ruwweg tot een buurtschap de
graderen. Achten Ged. Staten grenscor
recties nodig, dan moeten zij geen bijl
hanteren als het met een snoeimes uit
gevoerd kan worden!
S>8 Voorz. merkte op, dat de F.G. zich
niet met dit geval bemoeid heeft, doch
alleen vóór- en tegenstander zich heeft
laten uitspreken. Het voorstel van Ged.
Staten moet worden beschouwd als af
komstig van het gehele college en niet
van een bepaalde groep.
De JieejT Mijs hetoogde reeds meer dan
25 jaar voorstander te zijn van samen
voeging M'harnisS'dijk. Hij had zich
het voorbereidingsproces anders voorge
steld dan het verloop dat de zaak nu
dreigt te nemen. Evenals M'harnis-S'dijk
naar elkaar gegroeid zijn is het over het
gehele eiland. Spr. noemde daarbij de
overname der v/egen door de Provincie,
Veer Brabant en oprichting Flakkeese
Gemeenschap. Sender enig voorafgaand
overleg is dit plan echter voorgelegd,
waarom hij afwijzend t.o. de plannen
stond. Dat gevoelsargumenten en het
historisch gegroeide weinig gewicht in de
schaal bij Ged. Staten zullen leggen
noem.de spr. als hoorde hij een echo uit
het voormaJige nabije Oosten. Dat het
plan economisch noodzakelijk en voor
Plakkee een levensbelang is, blijven Ged.
St. in gebreke aan te tonen.
Een diepgaande studie is daartoe ver-
De heor Mijs wilde betere
vooril>3reidimg'.
Over de motie Dijkers waren
de meningen verdeeld.
Deze werd met 6 tegen 5
stïmmen aanigfeiiomen.
eist. Op korte termijn is het onmogelijk
zicli een voorstelling te vormen van de
gevolgen in alle onderdelen. Wat zijn de
financiële gevolgen van deze wijzigin
gen? Samenvoeging tot één gemeente
zou een betere samenwerking onder de
bevolking niet tegenhouden, maar bij het
stichten van 5 gemeenten zal de na-ijver
hoogtij gaan vieren, tot" nadeel van het
eiland.
Spr. stelde voor, dat de Raad aan Gted.
Staten zou verzoeken het voorstel terug
te nemen en aan de hand van een stem
ming uit het eiland deze kwestie op
nieuw voor te bereiden,
Weth. Dijkers schetste namens deAJR.
fractie in den brede de historisch ge
groeide toestand in ons Vaderland van
de middeleeuwen af en bewees dat 'ér
tot 1795 een organisch gegroeide be
stuursvorm was, die na dien tijd echter
overboord werd gegooid. In 1798 kwam
er een verdeling der Bataafse Republiek
in 8 Departementen, v/aarmee het his
torisch gegroeide om hals werd gebracht.
Van bovenaf werd alles, naar het Fran
se stelsel, geregeld. In 1813 werd de oude
vorm hersteld, doch het beginsel bleef
doorwerken.
Spr, wilde vast houden aan het his
torisch, onder Gods bestel gegroeide. Wat
de samenvoeging betreft, niet één ge
meente heeft daarom, noch om grens
correcties gevraagd. Sterven is een har
de zaak en een sterfgeval van een kern
gezond persoon grijpt ons aan. Het leven
onzer gemeente is kerngezond en dit on
tijdig te beëindigen is ontzettend hard.
Onze dorpsgemeenschap, waarom we on
der Gods bestel zijn geboren en op
gegroeid wordt door dit voorstel met
forse hand de nek omgedraaid. We had
den er gaarne nog wat goeds voor tot
stand willen brengen. Den Haag moge
dit gevoels-argumenten noemen, we heb
ben er vrede mee, als men maar weet
dat dit gevoel ontsproten is aan ons
rostvast geloof in de Goddelijke Voor
zienigheid. Hij beschikte de plaats 'van
onze woning en legde de last op Zijn
Naam ook in de Raadzaal uit te dragen.
Wij willen als 't oude Israël in ,vrede
neer zitten ieder onder eigen wijnstok en
vijgeboom. Op principiële bezwaren weea
spr. het voorstel van de hand. Waarom
wordt de vorm van vrijwillige samen
werking volgens de gemeentewet niet
doorgevoerd? Ged. Staten geven geen
redenen op waarom ons dorp moet ver
dwijnen! Het iiS - een doorwerking van
de tijdgeest om alles vanuit het centrum
te regelen.
Tussen M'harnis-S'dijk wordt op ver
schillend gebied samengewerkt. De tijd
van rivaliteit is voorbij. Spr. betreurde
het dat die samenwerking het wapen is
om te betogen, dat we bij elkander ho
ren en zijn we de dupe van onze goede
wil.
Het winkelen in M'harnis is wederzijds
Ook gaan er nog veel meer S'dijkers in
Rotterdam winkelen. Het schommelende
behoefte-element speelt hierbij een rol.
De meeste boeren leveren hun producten
in S'dijk en Stad af; niet in M'harnis.
D_e nieuwe grensregeling noemde spr.
willekeurig. Ze lopen langs een kreekje,
dat vandaag of morgen verdwijnt en de
grens niet meer aan te wijzen is. Spr.
doelde op het oude land van S'dijk, waar
door een gedeelte van die polder onder
Dirksland en een deel onder Nieuwe of
Oude Tonge zou komen. Mensen, die op
S'dijk georiënteerd zijn komen onder
Oude Tonge, een ware handicap. We ver
liezen 408 inwoners met 350 HA land.
pat had anders gekund. De willekeur
der voorgestelde grenzen is groter dan
bij de bestaande. Goedkoper zal de sa
menvoeging niet zijn, het zal grote fi
nanciële offers vragen. lOnder de eminen
te leiding van de voorz. met een keur.
korps ambtenaren kan S'dijk zich nog
opwerken tot een eervolle positie onder
de gemeenten van het eiland en in Z.
Holland. Tekenen vaji seniele aftakeling
toont S'dijk nog niet, al is het m.eer dan
vijf eeuwen.oud. Sprekers conclusie waa
om principiële en practische redenen het
voorstel van de hand te wijzen. Moeten
we onder gaan of heeft God andere we
gen met ons voor, dan wensen we te
berusten en gorde Hij ons aan het bes
te voor S'dijk te zoeken. Spr. stelde de
volgende motie voor: „De raad der ge
meente S'dijk spreekt zich uit, dat het
plan van Ged. Staten betreffende de
nieuwe gemeentelijke indeling op Goeree
en Overflakkee, kenbaar gemaakt bij
brief d.d. 19-22 Aug. 1947 volstrekt On
aanvaardbaar is."
Dili'. Van Zielst sprak namens de S.
G.P.-fractie en stelde vast, dat elke ar
gumentatie van de zijde van Ged. Staten
ontbreekt. Er is geen verandering nodig.
Spr. sloot zich bij dhr. Dijkers aan en
wees er op, dat de gemeente historisch
gegroeid is. Dat zit diep in het hart. De
gemeentelijke autonomie is een groot
ding. Daarin wordt ingegrepen. Groen
van Prinsterer, Kuijper e.d. zijn er voor
opgekomen. ledere gemeente heeft eigen
belangen. Het plan van Ged. Staten zal
leiden tot disharmonie. Hoe zullen we
staan tegenover een burgemeester die
deze samenvoeging- in de hand heeft ge.
werkt? Flakkee moet van deze nieuwig
heden niets hebben. Spr. betreurt de tijd
en kosten die aan het ontwerp besteed
zijn. Waarom is het zo uitgestippeld, dat
mensen die bij S'dijk horen, nu bij Oude
Tonge komen De mentaliteit tussen
S'dijk en M'harnis schetste spr. als zeer
verschillend. Iii M'harnis zegt men: Ik
wordt nooit geen Sommelsdijker en om
gekeerd. Al zijn de gemeenten op elkaar
aangewezen voor verschillende dingen,
daarom behoeft men er de zelfstandige
heid niet aan op te offeren. S'dijk is ge
regeerd in vooruitstrevende geest, werd
nog laatst niet de administratie van de
gem.eente geprezen? Als waardering
daarvoor komt de samenvoeging! Men
moet rekening houden met de wil der be
volking, die overwegend voor zelfstan
digheid is. Spr. wees op de beurs, bees
tenmarkt, Kantongerecht, Huishoud
school e.d. die te S'dijk gevestigd z^jn.
Zulk een vooraanstaande plö.ats mag niet
van de kaart verdwijnen! Geen enkel ar.
gument kan men aanvaarden, overtuigd p?
dat er niet één gerechtvaardigd is. W?
gevoelen ons de laatste tijd recht Som
melsdijker, zei spr. Het verstand be
heerst het gevoel. Een gevoelloos menij
is een onding, dat Is niet weg te redene-
ren. Spr. herinnerde aan de afgelegde!
eed om de belangen van S'dijk te behar-:
tigen. Daarom pleitte hij voor de zelf.l
standigheid van S'dijk en verklaarde
zich tegen het voorstel.
De heer Knape onderschreef het door
Weth. Dijkers aangevoerde en vond het
pijnlijk, dat aan S'dijk, in .1417 ontstaan,
alg een der oudste dorpen getornd werd.
Spr. ging de geschifedenis van het dorp
na van PUippus van Bourgondië tot Van
Aerssen en Van Weel en wilde er op aan
dringen, dat Ged. Staten niet zouden
vernietigen, wat deze mensen, als hun
voorgangers in hoge colleges gezeten,
tot stand brachten, Wij willen niet on-
der gaan, zei spr. en noemde de wijze,
waarop dit zou gebeuren een Hitleriaan-
se manier. Spr. stelde voor dat B. en W.
in Den Haag deze zaak gaan bepleiten.
Dhr. v. d. Stoep bestreed de ziensmp,
van somi-nigen, dat men als niet-Flalt-
keeër koud tegenover deze kwestie zo"
staan. Als dat zo was had spr. zelf nooit
de, eed m.ogen afleggen. Het gaat oml
het zijn of niet-zijn der gemeenten.
Dwingt de noodzaak tot samenvoeginS
wegens wanbeheer? Is er onder de \>'-
volking een streven tot samenvoeging'
Is samenvoeging de enige weg als
correcties moeten plaats hebben? D'
centralisatiegedachte ligt er aan tet|
grondslag, die uitloopt op staatsabsoln-
tisme. Mag de historie zonder meer p\
negeerd Het geval M'harnis-S'dijk staat
niet los van het geheel. Een bewijs is
dat Stad er aan toegevoegd wordt.
S'dijk en M'harnis zijn geografiscli sa-|
mengegroeid. Persoonlijk vindt spr. sa
menvoeging ideaal, doch slechts door i>\
•weg van normale
ring heeft meesta
werking. Enkele fl
Ged. Staten ei- ii-f
langs de weg van|
t)aar.
Dhr. Blok zeide
uitspraa.k moet
aanvaardbaar is.
wordt aanvaard,
gelegenheid met
men.
Ds heer Dijfeers|
mig besluit zijn.
Tsaar. Dat staat
De he; r Blok ml
aannam, waarin s|
ook gelegenheid
anders te komen.
weth. Dijkers:
"Onze mening wol
vraagd. We kunnJ
gen dat we ten e«f
nen van Ged. S|
JVTen wil onze ged|
punt dat aan de
De Voorz.: ForJ
Ds heer iVïijs ml
den toch wel eenl
ten. Spy. legde dl
(de hoofdzaak: dit|
zullen zeggen:
plan. En bij een
«erst Flakkee gel
piële fout is geweT
Flakkeese belangq
«rs te horen!
De heer Blok:
ten aangevoerd,
rechtvaardigen,
van de hand. Spr.l
redactie voor eenl
neerkwam op die
De heer Mijs nf
zou zijn maar te
We horen er liev|
Kom maar niet
men!
De heer Ie Com|
de samenvoeging
handeld, de raad
achten. Spr. had
toelichting op
waarin dingen st^
de Raad van Sou
Ds Voorz. meet
zich hierover nog I
wilde de discussiel
Dhr. V. d. StoeJ
in de motie Dijke^
een dergelijk plé.i
dhr. Dijkers hield
«dit plan liep.
De heer Blok
maar achterwege
ten toch de menir
tulen kunnen nag:
He heer Mys m.
ten een uitspraak
van de leden vrag
Dlir. Blok vroej
zijn vraag, waaro
van B. en W. is.
Do Voorz. antv(
schUlend van zie
raeerderheidsrappc
3swam.
Dhr. Blok: Dar
dat de Burgemee
•de Wethouders zi
,,U kunt conclu
neer Blok", zei d«
Uiteindelijk wei
Dijkers, na een kli
ming gebracht. M
werd deze aangen
Tegen stemden
gen, Mijs, Blok,
moed.
Daarna werd dJ
BANöENBONNEI
Tot en met 30
"Van het inschrijviJ
ging van fietsbanL
buitenband verkri]
eens tot genoemd
van het inschrijvj
montage een buiti
binnen'nand verkri
Deze banden k|
de bovengenoemc»
trokken. Inwissel!
''3on bij de distribu
