Stelhndam protesteert
[egen samenvoeging
Distributie -nieuws
Bladz. 2
i.ÈILANDEN-NIEUWS"
Woensdag 15 October 1947
VERVOLG KANTONGERECHT
ging er niet mee accoord. „Ik kwam van
rechts en sta In m'n recht" meende hij.
'De Kantonrechter sprak yerd. vrij.
t J. Lengkeek, uit Poortugaal, niet ver
schenen, werd ten laste gelegd dat hij
een kalf op kwellende en pijnlijke wijze
naar de Centr. Slachtplaats te S'dijkzou
hebben vervoerd.
Get. H. Maan verklaarde gezien te
hebben, dat een kalfje-uit een auto ge
laden werd bij de Centr. Slachtplaats,
waarvan een der voorpoten gebroken
was, wat volgens get. vóór het vervoer
gebeurd moest zijn.
Get. R. V. d. Hoek, veearts te fBaren-
drecht gaf een deskundige verklaring
over het kalf, dat een geboorte-gebrek
had en dat hij had geopereerd aan de
rechter voorpoot wat uiteindelijk is mis
lukt en tot afslachting werd geadviseerd.
Het vervoer naar iS'dijk achtte de vee
arts voor het dier niet kwellend of pijn
lijk geweest te zijn.
Get. A. J. V. Hemert, rustend veearts
verklaarde ook het gebrek aan het kalf
geconstateerd te hebben. De ondervoet
was geheel dood.
Get. zou het beest liever ter plaatse
afgemaakt hebben. Het vervoer kan niet
geheel pijnloos geweest zijn.
Get. Frijlink, veearts te M'harnis had
ook het kalf gezien toen het geslacht
was. Toen bleek, dat het onderpijpbeen
was afgesleten en de ondervoet dood was
geweest. Get. was ook van mening dat
het dier ter plaatse had moeten worden
geslacht. De eigenaar zal echter meer
voordeel gezien hebben in een levering
aan de Centrale, dan in een noodslach-
ting. Bij levering van vee wordt er ech
ter nog al met de beesten gesold, wat
voor dit kalf niet wenselijk was. Get.
meende dat het dier onderweg pijn ge
leden zou hebben, in elk geval door het
gesol van de ene plaats naar het ander.
Get. was van mening, dat er een voor
beeld gesteld moet worden; om de minder
zachtzinnige slagers ter plaatse te over
tuigen dat zoiets niet toelaatbaar is. An
ders is het hek van de dam.
De ambtenaar van hetO.M. meende
dat het vervoer op nodeloos pijnlijke en
kwellende wflze had plaats gehad, hoe
wel hij niet geloofde dat dit opzettelijk
was gebeurd. Voor dé algemene preven
tie requireerde hij daarop f 15.of 10
d.h.
De Kantonrechter zei dat twee per
sonen gedagvaard zijn, die het beest ver
voerd zouden hebben, terwijl er van het
vervoer niets is gebleken. De verd. Leng
keek wil hij eerst horen vandaar dat de
zaak werd aangehouden.
Dan kwam de eerste overtreder van.
de coloradokeverbespuitingsvoorschriften
de heer Keur van Melissant voor de
groene tafel.
Get. Wachtm. de Vos verklaarde dat
Kéur in elk geval het land bewerkte, al
was dit eigendom van het kroondomein.
Verd. zei dat het land van zijn zoon
was, hij was enkel een soort compagnon,
gaf de paarden en betaalde het perso
neel, enz. Voor de ambtenaar van het
O.M. stond het wel vast dat Keur ver
bruiker was; als de zoon toevallig ge
dagvaard was, zou die zeker de vader
als gebruiker aanwijzen. Hij wenste voor
B.1 deze overtreders eenzelfde requisitor
te houden en hoopte daardoor behoed te
worden voor het verwijt, dat hij dit op
aanstotelijke scherpe wijze deed. Hij kon
thans verklaringen overleggen van de
PI. Dienst dat er, zo de verdachten van
goede wil waren geweest overal sproei-
machines te krijgen waren. Ook was er
een brief ingekomen, dat er' bij de smid
van Dam te Ouddorp een hele zomer
twee sproeimachines te koop stonden.
Dat de loonsproeier van Melissant stuk
ken had, zat in de constructie. Dit was
een oorspronkelijke boomsproeier die van
horizontaal in verticaal werkend werd
omgewerkt. Daarom zou hij persisteren
bij zijn vorige eisen, met enkele uitzon
deringen voor de „kleine luijden."
r Kantonrechter: Ja Keur, dat is een
sneu geval, 't is jammer, maar ik zal je
moeten straffen zonder dat je schuld
hebt. Wie zal zeggen of de lOuddorpse
machines bruikbaar waren.
Wat te doen? 't Ja60 gld. of 2
mnd. hechtenis.
Dan ga ik misschien wel in hoger be
roep, zei verd.
Doe dat zei de ambtenaar, je hebt
goed gezelschap, want heel BrieUe is in
beroep gegaan.
Volgend jaar eisen we 500 gld. voeg
de hij er nog aan toe. Je bent nog een
witte raaf met 60 gld. zei de kanton
rechter omdat wachtm. Vos verklaard
heeft, -dat je overigens goed bekend
staat.
P. Korteweg, M'harnis zou in Febr.
met sneeuwballen op de Westdijk hebben
gegooid, wat deze ontkende.
Van get. Verhage was een schriftelijke
verklaring, dat ze m.et hun vijven had
den gegooid. Het O.M. persisteerde bij de
vorige eis, doch de Kantonrechter sprak
verd. vrij wegens gebrek aan bewijs.
,,Maar ik geloof, dat je óók gegooid hebt
hoor voegde hij er aan toe.
H. Peeraan, vrachtrijder te M'harnis
had pp de NoUendijk te Melissant met
zijn auto een aanrijding veroorzaakt.
Verd. zei aan de uiterst rechtse kant van
de dijk gereden te hebben. „Ik voelde
maar een klein tikje", zei hij. Het O.M.
persisteerde in deze aangehouden zaak
bij de vorige eis. De kantonrechter
sprak verd. wegens gebrek aan bewijs
vrij..
Daarna kwam de aangehouden zaak
van iloh. Kardux, landb. te Herkingen,
die niet verschenen was, waartegen de
ambtenaar ter vorige zitting f 100.of
40 d.h. ge)ëist had wegens het te laat
besproeien van zijn aardappelgewas.
Ook hier persisteerde de Ambtenaar bij
zijn vorige eis, op grond dat er drie
sproeimachines van 8 M. sproeibreedte
bij van Dam te koop gestaan hetiben,
waarnaar niemand gevraagd heeft.
Get. Bakker te Abbenbroek, in dienst
bij de Plantenziektenkundige Dienst
wist mee te delen dat over het algemeen
nog niet voldoende sproeimateriaal wordt
aangeschaft door de boeren, hoewel dit
te krijgen is. De loonsproeiers kunnen
wegens versleten materiaal niet alle
klanten helpen en toch nemen ze maar
aan. Get. verklaarde dat er dit jaar
sproeimachines te koop waren bij het
Centraal Bureau. De boeren zouden in
combinatie -een machine moeten aan
schaffen, doch daar gaan ze slechts
schoorvoetend toe over. De prijzen vari
ëren van f 3000.tot f 5000.dus in
dividueel is aanschaffing niet te doen.
De Ambtenaar wees in deze zaak nog^
op het voorkomen van 50.000 colorado-
kevertjes in het veld van Kardux.
De Kantonrechter hield rekening met
het feit, dat verd. wegens zfln doofheid
eigenlijk buiten het leven staat en ver
oordeelde hem tot f 60;boete of 60
dagen hechtenis.
J. Stassen te Oude Tonge, stond voor
hetzelfde feit terecht. Hij had 12 roeden
niet tijdig en met een ondeugdelijk mid
del bespoten.
De Ambtenaar reduceerde hier zijn
eis, die hij de vorige keer „in de boos
heid zijns harten" genomen had en vr'oeg
f 25.— of 10 d.h.
„Ik weet het niet te betalen", klaagde
verd. De Kantonrechter veroordeelde
hem tot f 10.of 10 d.h. „Maar 't is
eigenlijk te weinig voor jou!" voegde hij
verd. toe, die vriendelijk dankend ver
trok.
Corn. Los, Oude Tonge had 2 Are
niet besproeid. Eis f 20 of 10 d.h. Uit
spraak f 15 of 10 d.h.
C. de Roolj, Melissant stond voor 14
bunder terecht. Hij hield het er bij, dat
Human elk ogenblik kon komen. De amb
tenaar bleef bij zijn vorige eis: f 100.
of 40 d.h. Verd. vond het veel, maar was
overtuigd van zijn schuld. De uitspraak
luidde f 60.of 60 d.h.
Leunis Padmos, Ouddorp had 6 Are
niet voor de 2e keer besproeid. Hij be-
v/eerde dat het maar 3 Are was. Get.
Tiggehnan verklaarde, dat er duizenden
colorado-kevers in dat stuk zaten. Daar
mee rekening houdende was de leis van
het O.M. f 100.— of 40 d.h.
„Dat is veel," zei verd. „Ik ben ook
ook. maar een werkman! Nog nooit ben
ik voor de rechtbank geweest!"
,,U was op dat ogenblik een gevaar
voor de samenleving", meende de Amb
tenaar. Uitspr. f 60.of 60 d.h.
„Met scha en schande moet je leren",
zei verd. tot slot.
(Slot in ons Vrijdagnummer)
Donderdagavond werd in de openbare
school te Stellendam een protestverga
dering gehouden, die belegd was door
het comité van actie inzake de samen
voeging van gemsenten. De voorzitter
daarvan, de heer A. van Bek, leidde de
ze bijzondere en druk bezochte bijeen
komst. Mede aanwezig waren burge
meester Van Knobelsdorff, secretaris v.
d. Broek len de gehele gemeenteraad.
In zijn inleidend woord zei de heer
Van Eek, dat bij velen de mening heeft
post gevat als zou alles inzake de sa^
menvoeging reeds in-kannen en kruiken
reeds besloten zijn. Dat kan echter niet
het geval zijn, want er is zeer veel no
dig voordat een samenvoeging een feit
is. iSpr. vertelde daartoe een en ander
omtrent de procedure. Het is een zeer
lange weg. Samenvoeging kan niet licht
vaardig geschieden. Maar als men niets
„doet" zal het wel doorgaan. Er is echter
het verschijnsel, dat er nu onder alle po
litieke richtingen een grote eenheid is.
Zich bepalende tot Stellendam noemde
hij de argumenten, die het standpunt be
palen om tegen de samenvoeging te zijn
Samenvoeging zou voor Stellendam de
gemeentelijke dood zijn.
Spr. besprak dan de vraag: centralisa
tie of decentralisatie. De Republiek der
Zeven Verenigde Provinciën was zeer ge
decentraliseerd, zozeer, dat zij er aan
ten onder ging. De Franse revolutie
bracht volledige centralisatie tot in het
andere uiterste. Srp. noemde het teke
nend dat alle revolutionaire richtingen
centralisatie willen.
Tussen deze twee systemen gaat de
strijd. Koning Willem I verdubbelde het
aantal gemeenten. Volgens Thorbecke
was het doel van de gemeente, vrijheid
en zelfstandigheid. De gemeenten moeten
dan ook zelfbeschikkingsrecht hebben.
Dat past ook bij onze volksaard. Centra
lisatie maakt het historisch gegroeide
kapot.
Gehechtheid aan de geboorteplaats, ze
den, gewoonten, geestelijk milieu, dient
door de overheden te worden gerespec
teerd. De gemeentelijke zelfstandigheid
is een moment, dat behouden moet blij
ven.
De drie gemeenten zijn zeer verschiL
lend. Samenvoeging in één verband wa
re onnatuurlijk. Ouddorp is steed^-steg
geïsoleerd geweest en het is dat heden
nog. Goedereede" heeft een geheel eigen
geschiedenis en eigen geestelijke instel
ling. Het scheelt met Ouddorp veel en
met Stellendam ook niet weinig. Stellen
dam dateert eerst van 1780. In naenta-
liteit lopen deze gemeenten dan ook zeer
uiteen.
In een democratisch stelsel houdt men
niet van d*ang. Met opgelegde samen
voeging vermoordt men de democratie.
Hoe ^eer centralisatie, hoe minder de
mocratie!
Gedep. Staten hebben bezwaar tegen
te kleine gemeenten. Het criterium zou
5000 zielen zijn. Er zijn in Nederland 700
gemeenten met minder dan 5000 inwo
ners! Moeten die alle weg? De vraag
is: „welke gemeenten vornaen nu de
zwakke plek?" Spr. gaf in overweging
die vraag aan minister Lieftinck te stel
len. Die heeft wel slapeloze nachten van
Rotterdam en Amsterdam, maar niet van
Stellendam. De grotere gemeenten wa
ren eerder en sterker noodlijdend. Daar
vergen de overheidsbemoeiingen schat
ten. Men voert er alles door, ten koste
van enorme tekorten. Bezuiniging zit er
niet in samenvoeging, wel zal verhoging
der lasten het gevolg zijn.
Men zegt: „kleine gemeenten kunnen
geen goede ambtenaren betalen." Maar
heeft men voor de gemeentesecretarie
nu wel zulke theoretici nodig? tSpr. was
ei- trouwens van overtuigd, dat het Stel-
lendamse secretarie bij is!
Br zijn dingen, die de kleinere gemeen
ten niet zelfstandig kunnen regelen.
Daarvoor is in de wet echter de moge
lijkheid gelaten van gemeenschappelijke
regelingen. Ook dat maakt samenvoe
ging overbodig.
Het aantal inwoners van de drie ge
meenten is: Ouddorp 3800, Goedereede
1100, Stellendam 1925. in de nieuwe raad
van 13 zetels zou Ouddorp er 'T innemen.
Gelukkig vinden de Ouddorpers dat ook
niet juist! Maar Ouddorpers zouden be
slissen over Stellendamse visserij-aange-
legenheden en iStellendammers zouden
moeten spreken over strandproblemen
van Ouddorp.
Het belang der visserij.
In de grote steden gaat men nu al
wijkraden aanstellen. Daar heeft centra
lisatie tot verwaarlozing geleid.
De Stellendamse vissers hebben groot
belang bij deze zaak. In Ouddorp heeft
rmen ook visserij, maar slechts 4% van
de bevolking. In Goedereede is dat 25%,
maar daar heeft men overwegend zee
visserij. En in Stellendam is 35% der be
volking bij de garnalen-visserij betrolcken.
In een rapport, opgevraagd'-door de mi
nister van landbouw, handel en visserij
en door deskundigen opgesteld, staat:
de vloot van Stellendam is niets meer
waard! De visserij ter plaatse moet ge
saneerd worden. Er moet hier iets ge
beuren. Plaatselijk komt men voor grote
vraagstukken te staan. Die moeten door
Stellendam zelfstandig worden opgelost.
Spr. behandelde voorts de grenswijzi
ging, die Stellendam op 410 H.A. en 22%
van zijn grondgebied zou komen te staan
Alleen als plaatsen geheel aaneenge-
groeid zijn, als de bevolking het wenst,
als de bebouwing het motiveert en als
ook niet door samenwerking een oplos
sing te krijgen is, is sEimenvoeging op
zijn plaats! Maar ook dan alleen.
Na deze rede van de heer Van Eek
volgde een algemene bespreking. De heer
L. U. Vogelaar zei nog altijd niet ontdekt
te hebben wie de adviseurs van Gedep.
Staten zijn. Dg burgemeesters kunnen
het niet zijn, want die zijn nog veel te
kort op het eiland. Dezelfde spreker wees
er op, dat Ouddorp ook zozeer op land
bouwgebied afwijkt, dat er een speciale
commissie van de landbouworganisaties
voor gevormd is. Hij was van mening,
dat de Flakkeese Gemeenschap zich nu
in dienst der bevolking moet stellen en
de mening van meerderheid der bevol
king moet weergeven. Met zoveel woor
den gaf spr. te kennen, dat hij echter
een geheel andere houding bij de Flak
keese Gemeenschap meent te kunnen be
speuren.
De vergadering besloot met algemene
stemmen en met grote bijval tot indie
ning van' de navolgende motie bij Gedep.
Staten en de gemeenteraad:
MOTIE.
De Stellendamse burgerij, in al haar
politieke, kerkelijke en sociale groeperin
gen in vergadering bijeen ter bespreking
van de plannen ven Gedep. Staten tot
samenvoeging der gemeenten Stellendam,
Goedereede en Ouddorp,
gehoord de uiteenzetting van de voor
zitter van het Comité van Actie en de
daarop gevolgde discussie,
spreekt eenparig het volgende als haar
OOLTGENSPLAAT.
De Leider van de Distributiedienst
Ooltgensplaat maakt bekend, dat per
sonen wier TD nummer eindigt op het
cijfer 1, alsmede aan kinderen geboren in
de maanden October en November van
één der jaren 1932 tot en met 1945 en
aan kinderen geboren in de maanden
December 1946 en Januari 1947, in aan
merking komen, voor een schoenenbon.
De uitreiking van deze schoenenbon
nen zal plaats hebben als volgt:
OOLTGENSPLAAT op Vrijdag 17 Oc
tober a.s. van 910 uur;
DEN BOMMEL op Vrijdag 17 Octo
ber a.s. van 23 uur;
OUDE TONGE op Woensdag 22 Oc
tober k.s. van 910 uur.
Voor deze uitreiking moet de stam
kaart met inlegvel worden mede ge
bracht.