m-'k^ém JID-HOLLANDSCHE EN ZEEUWSCHE EILANDEN Onze verantwoording Ude M'ont Hoofdiedatileiif: Th. DE WAAL - MIDBELHARHIS !f^_-^ 10,96 (AAL Iagd Soli-Deo-Gloria @ode alloen de eer. m^ l'tJ op met het staken of het voortzet ten der uitgave? wattiieer de door ons beleden beginselen in het gedrang zouden komen, of het blad of zijn re- dactem* gedwongen partij te kie zen ten gunste van de N. S. B., dan zou de uitgifte onmiddellijk vrgwillig worden gestaakt. Viermaal is ons blad verboden geworden. /*-" I otn. Iden. Ituk- jader zijn een aatts j fPPel pdea la is liken IVol- Ule- Inden jibe- lland, lokiu tn de her en |t hart |oord< I hevig 1 doen (lege- doch landc' kland Heder- foord. ont lagers, gengfr I in de j5eke& Islotet Id. Bi; Iyer de [leLü. I bezet gcr, od der aanvoaring van generaal HodgeSj-is doorgestooten tot aan Bernburg en Bitterfeld en heeft Dessau bereikt, om weike plaats thans gevochten wordt. Ook tracht Hodges de rivier de Mulde over te steken. De plaats Halle aan de Saaie is omsingeld en wordt nog krach tig verdedigd, Leipzig is van het Wes ten, Zuiden en Oosten uit omsingeld, in de straten vyordt gevochten, tarvyijl de aativalspitsen Leipzig reeds voorbij zijn. Het derde Amerikaansche leger, on der aanvoering van generaal Patton, heeft in het begin der week de linie aan de Saaie doorbroken en rukt op ten Zuiden van Leipzig in de richting nasr de bekende plaats Dresden. De Amerikanen hebben hier Ciiemnitz bereikt, doch nog niet kunnen bezetten. Het front loopt van hieraf naar het Zuiden langs Zwickau-Piauer.-Hof- Müüchberg-Bayreuth. Men ziet hieruit, hoe het negende, eerste en derde Amerikaansche leger zich beijveren de machtige Duitsche rivier de Elbe te bezetten. Het Noor den van Duitschland is dan op de kust na begrensd tusschen de rivieren de Elbe en de Oder. Ruhrgebled. In de Ruhr is de afgeloopen week eveneens zeer hevig gevochten. De Geallieerden hebben volgens het Duit sche weermachtsbericht kans gezien de daar strijdende Duitschers in tweeën te splitsen en zeer sterk opeen te dringen, waardoor de weerstand gebroken wordt. Hoe dichter in dezen oorlog de troepen zich bijeen moeten groepeeren, hoe meer zij het mikpunt gijn van aanval len uit de lucht en concentrisch artil lerievuur. De Geallieerden hebben de overgave van Düsseldorf geëischt. De bezetting heeft geweigerd hieraan te voldoen en thans wordt in de stiaten der stad gevochten. Door de scheiding welke de Amerikanen in de verdediging hebben kunnen brengen is de tegen stand zoo verzwakt dat ook het Ruhr- gebied binnen korten tijd zijn verdedi ging zal moeten opgeven. Zuidelijk front. Meer naar het Zuiden is in het Noorden van Beieren de plaats Ham berg bereikt, waarom fel gestreden wordt, terwijl pantserspitsen van het zevende Amerikaansche leger genaderd zijn tot aan de bekende stad Neuren berg. In de straten wordt gevochten. Eveneens wordt de stad Stuttgard door de Fransohen bedreigd. Hier loopt het front Rastadt-Lauffen-EUwangen. Zuidelijker zijn zij eveneens de Rijn overgegaan en hebben de plaatsen Offenburg, Lahr en Freudenstadt beZet. Wanneer wij de frontlijn van vorige week vergelijken met de lijn van deze week, zullen wij zien, dat de Gealli eerden aanzienlijke terreinwinsten heb ben gemaakt, en er in de opmarsch nog geen stilstand gekomen is. Oostfront. Na de val van Koningsbergen wordt er nog verwoed gevochten inSamland. Hier trachten de Sovjets met 20 divi sies de laatste verdedigmg der Duit schers te breken en is er vooral erastig gestreden bij Fischhausen en Pillau aan het Frisches Haf. Verder aan de kuststrook geen gevechtshandelingen van beteekenis. t Het groote langverwachte ofiensiei tegen Berlijn is Zondagmorgen door Zeer sterke infanterie, tanks en lucht strijdkrachten aan het Oderfront inge zet, 'Op vijf plaatsen moeten de Sov jets hun aanval zijn begonnen. Het Duitsche weermachtsbericht spreekt, dat de Sovjets ten Noorden van Küstrin over, de Oder Wriezen hebben bezet en even ten Zuiden Seelow en Müncheberg, Aan de rivier de Neisse zijn zij aangevallen tusschen Muskau en Rothenburg. Cottbus most bereikt zijn en thans strijden dè Sovjets op de lijn Cottbus-Görliiz. Vooral m deZen laatstea sector doen zij Zeer krachtige pogingen om door het Duitsche front heea te komen. Het doel is duidelijk. Zou het gelukken h3t front te door breken, dan wordt Dresden direct be dreigd, terwijl gelijk wijhierboven schreven, generaal Patton van uit het Westen naar. Dresden oprukt. Hier zouden dan de Amerikanen en Sovjets verbinding met elkander krijgen. Het laat zich verstaan, dat de ver dediging ten Oosten van Berlijn zeer heftig is. Jaren reeds hebben de Duit schers Berlijn naar de Oostzijde ver sterkt en vooral sedert het laatste jaar is aan de verdere verdediging hard ge werkt, zoodat de Sovjets heusch geen gemakkelijke taak hebben door deze ring van staal en beton heen te breken. Het Duitsche weermachtsbericht spreekt van bloedige verliezen. Daarom ver wachten wij eerder een doorbraak Zuidelijker van Bsrlijn. Ook ten Wes- tea van Breslau en bij Ratibor pogen de Sovjets door de Duitsche stellingen heen te breken. Oostenrijk. Om Weenen is zeer hevig gevochten. De heldhaftige verdedigers hebben zich op de Oostelijke oever van de Donau moeten terugtrekken en zullen voor de enorme druk moeten wijken. Wegens plaatsgebrek kunnen wij over dit front geen breedere uiteen zetting geven. De lijn loopt vanaf Für- stenfeld langs GraZ naar Mürzzuschlag Wien-Neustadt - Weenen, Mistelbach, Austerlitz bij Brüun en sluit zoo aan naar Horavisch-Ostrau. Italië. Tusschen Imola, welke plaats ge vallen is, en het Comacchiomeer hebben de Duitschers zich op nieuwe stellingen teruggetrokken. Aan de andere zijde van Italië, in de Golf van Genua, hebben de Gd- allieerdea de bekende havenplaats La Spezzia bereikt. Hoiwei er een kleine beweging in het front gekomen is. wordt van beide zijden erkend, dat de verdediging der Duitschers hier nog Zeer krachtig is. De Geallieerden zet ten ook op dit front zeer veel mate riaal in, beschermd door een sterke luchtmacht. FS O PlaalsTerv. Hoofdrsdacleur J. H. Koppelaar, Vcqrstr. Somineladijk Büktjtilooi vooi Zsoland: St. Maadsnsdiit, Maikt, Teloioon 59 Verschijnt 1 m. p. w. Vrödagavond. Regelpr. 6 et. per m,m. Vroegtfldige inzeHding van copy en advert, gewenscht wegena beperkte plaatsruimte. 17e Jaargang No. 1592 70 Mïvt s*tt Ksa% taial time» t. fMl £<oiga tmaaagat vgc oeot me»teB, om In befe Vi^dag:nuznna«r ta kunnen ^TorOeit «p- genomen, TroegtQ- dlg worden latg»- zonden. jroen een topei' luffet jcroepcu vour ue .jicnerneiTspan- 2ei, voor het feit, dat hij van den kansel bad voor onze geëerbiedigde Koningin, zefde„Wanneer God de band met Nederland en Oranje ver- brsd^t, is er geen macht wftike die schakels weer aan elkander kan sme den, doch omgekeerd, als God de Heere Zijn verbond met Nederland en Oranje niet te niet doet, is er geen macht ter wereld, welke dit drievoudige snoer verbreken kan. Zoolang God Zijn verbond handhaaft, zal er ook een volk in Nederland zijn, dat bidt otn de bewaring en het herstel van het doorluchtige Oranjehuis, Bij de overdenking van den aange- kondigden vrede het herstel van het Hiiis van Oranje, past ons in de eer«tc plaats het - Hij gcve,^door de werking van Zijn Heiligen Geest dat ons volk, door Zijne tuchtiging geleerd; Gods ordi- nantiën moge eerbiedigen, dan zullen wij in alle eerbaarheid, een stil en een gerust leven leiden en zal het ons wel te staatsman ïrkt? op^ I od, was Nederland, htig in de wereld. erkenning en dank- ingelsche en Ameri- p en hare legers, fegeering heeft onze pstin Koningin Wil- frinses Juliana, Z.K.H. Ie Prinsesjes Beatrix, (t, alsmede onze uit» hg zeer welwillend fcnd. Zij heeft, later 1 met Amerika, met ieraadslaagd ovei' de |den oorlog, waarbij gmaking van ons land. Werikaansche solda- i, hebben' hun land t in regen en wind, fs land vrij te Vechten ;!dat op 10 Mei 1940 iklaring ons gebied ïers, dan wij ons ge le bevrijding van ons ilk een bespiegelingen |6ór de invasie? Wat n na de invasie? Welk Én verwachtingen in ;Geallieerden Brabant - ---------- ndrongen? De gewel dige luchtraid naar Arnhem heugt ons nog goed, en hoe is het alles geheel anders uitgekomen. Ziende op dit alles, wat heeft God ons beproefd, maar niet ter dood ovèj- gegeven. Wat had er van onze groote steden terecht gekomen als de Duit schers hier tot het bittere einde hadden doorgevochten Totale verwoesting, maar ook uitgestorven vanwege den honger. In tijden van voorspoed keerden wij God den nek toe, maar ten tijde van onze benauwdheid, riep een ieder„Sta op en verlos ons." (Jeir. 227b) Wat een goedertierenheid en lank moedigheid dat niettegenstaande zulk een miskenning. God de Heere toch nog heeft willen hooren. „Waak op o God en wil van verder lijden. Ons klein getal, door Uwe kracht bevrijden," Op waarlijk grootsche wijze, hébben Engeland en Amerika, onze in nood verk-eerende bevolking geholpen, waar voor een woord van oprechten dank past. I Bij alle blijdschap, welke ons vervult, gaan onze gedachten uit naar de vele gezinnen, welke wel mede verblijd zijn, maar met een gewond hart. Wie zal het juiste aantal opgeven van de man nen, vaders, zonen, verloofden, welke hun leven hebben gelaten op het slag veld, en nu niet meer naar hun haard steden terugkeeren. Wat een oorlogsslachtoffers, gevallen als een gevolg ven het geweld van den oorlog. Tewerkgestelden, welke in het buitenland gestorven zijn en nimmermeer door hun betrekkingen zullen worden aanschouwd. Wat een overledenen, gefusilleerd of bezweken aan de martelingen in gevangenissen of concentratiekampen V^ie zal al het leed beschrijven, ook in ons eigen land? God de Heere gedenke aan de achter gebleven familiebetrekkingen en Hij sterke hen, in het zware krui^ dat zij te dragen hebben. Laat geen wraakgevoelens in onze harten vernachten. Hoe groot de smart, de ellende of het leed is, dat ons dik werf smadelijk en onrechtvaardig is aangedaan, weet, dat God zegt„Mij komt de wrake tce. Ik zal het ver gelden." Ziende op de vergelding Gods, mogen wij gerust zeggen: arm, arm Duitschland. Onder de Duitschers wa ren enkele personen, met karakter, spelden in den gronten hooiberg. Wij kunnen het verstaan, hoe hun edele hart bloedt, bij het leed dat hun ge troffen heeft en de smaad, welke nu hun laïïd^e'»^-^^!''-^*^"^^''^" nnrlergaan. Cen moeilijke en misschien bange tijd staat ons te wachten. Er is vrede, maar geen wederkeeren tot God, noch herstel van Gods Kerk, de plaats van waar het oordeel begint. Ver is ons volk afgeweken op elk gebied en zwaar zal de weg van terugkeer zijn. Geen uitbundig fcestgejoef. vervulle ons hart. De wereldoorlog is nOg niet aan een einde. Ook Nederland zal zeer waarschijnlijk met de Geallieerden haar aandeel moeten leveren aan de bevrijding van ons Nedeirlandsch-Indië. Als Japan doorvecht is dit onze djire plicht. Daarom vinde onze blijdschap en erkenning hare vervulling in de na volging van de Kerk Ps. 48 10; „O God wij gedenken Uwer wel dadigheid in het midden Uws tempels." eo.fe- |aB#2.' ïg^Ofl" Nu wij vrij zijn van de.Duitsche be zetting en daardoor niet meer onder ■Duitsche censuur, voelen wij ons geroe pen onze houding vanaf Mei I94Ö voor het publiek uiteen te zetten. Tot goed begrip moeten wij kort terug gaan tot, vöör 1940. Wij bezaten toen vrijheid van druk pers. Zeker, er waren grenzen; Vorstin en Regeering moesten worden geëerbie digd, de godsdienstige gevoelens van an deren mochten niet worden gekrenkt; de goede naam en eer van onze naas ten moehten niet worden aangetast, doch deze grenzen waren zeer rekbaar en met recht was het op persgebied, redactio neel, zeer droevig gesteld. Ook wij droegen in „Eilandennieuws" onze beginselen uit en verdedigden deze naar beste weten. Bracht deze uitdra ging van onze beginselen ons vx)ordeel Ieder, die meï het perswezen ten plat- telande op de hoogte is, weet beter. Al was Mn 1940 de toestand zeer veel ver'- beterd, toch de jaren welke achter la gen, hadden meermalen de vraag naar voren gebracht, óf de groote financieele verliezen en persoonlijke opofferingen wel gerechtvaardigd waren. Bovendien waren er begin 1940 eeii groot aantal bladen in ons land, het was een ware- chaos. Zoowel de VereenigingDagbladpers' als ,Periodieke Pers" overwoog stappen, om tot reor ganisatie te komen, doch zonder steun van de overheid, waren zij innerlijk te zwak, verbeteringen tot stand te bren gen. Zoo was de toestand, toen de oorlog uitbrak. Na de capitulatie, stond ieder een versuft en ontsteld te kijken. Niet alleen dat wij geen wettige regeering hadden welke ons voorging en den weg aanwees, maar ook onze volksleiders onverschiUig van welke partij, schenen ineens van het toneel verdwenen te zijn. Nergens was er eenige voorlichting, niemand gaf advies ook de vereenigin- gen niet waarbij de pers georganiseerd was, en dat terwijl de oorlog voort schreed, en de Duitsche legers, de eene overwinning na de andere behaalden. Welke couranten, hebbén toen hun arbeid vrijwillig gestaakt Voor zoover ons bekend, geen enkele. Wel staakten een paar kleine tijdschriften hun uitgave wijl hun voorlichting welke zuiver met onze regeeringsvorm verband hield, geen zin /^eer had. Ook verdwenen na het opheffen der politieke partijen, de ver- eenigingsorganen, die alleen bestemd waren, voor voorlichting aan de leden der betreffende' partij, doch .de dag- en weekbladen bleven in stand. Door de vakvereeniging ^e periodie ke Pers" werd erop gewezen, dat het ook bij de couranten tot reorganisatie moest komen en werd door de firma Gebrs. de Waal een voorstel gedaan tot reorganisatie van de pers op het eiland Goeree en Overflakkee Door de vak groep is dit voorstel strikt en recht vaardig genoemd, omdat het beoogde onder toezicht der organisatie of een accountant ieders rechten en baten, zoo veel de omstandigheden toelieten, billijk te regelen. Het werd zeer geschikt ge acht, als grondslag voor te h®uden .be sprekingen en het jhaken van een over eenkomst. - Zoover is het echter ninjmer gekomen. De vraag welke regeering voor ons land tijdens de/bezettingsperiode zou optreden, werd niet tot oplossing ge bracht. Een poging om een regeering te vormen samengesteld uit de ontbon den politieke partijen mislukte, eveneens een poging der Nationale Unie. Hoe een en ander precies is toegegaan, zul len wij binnenkort wel nader vernemen. Toch moest het land worden geregeerd en de N.S.B.-partij onder bescherming der Duitschers trad naar voren en nam de leidende functies over. De pers kwam te staan, onder het toezicht van het departement „Volksaufklarung und Pro paganda". Een persconferentie tevoren te Gouda gehouden .onder leiding van Dr. A. Scbwebel, gaf werkelijk verwachting, dat er vooral voor de plattelandspers, nog een gtoote mate van vrijheid zou over blijven. Helaas, al heel spoedig lag genoemd Departement klle vrijfeeid aart baïiden. Critiek op de N.S.B.-partij en leiding werd verboden, terwijl de reorganisatie der pers, niet plaats had via het bestuur der Vakpers, noch door onderling overleg, maar uitsluitend rechtstreeks door het departement. De genomen maatregelen zijn altijd zeer onbillijk geweest en gespeend aan elk rechtva^ar- digheidsgevoel. De dagbladen, voor zoover niet be- hoorehde tot de N.S.B., werden YerpÜcht een N.S.B.-er tn de hoofdredactie op te nemen. Voor de weekbladen kon dit niet, omdat de finantien 'dit niet toelieten.' Deze kwamen onder directe controle van den Haag. Later- v/erden zijeen Haagsche redacteur toegewezen, welke hen op- de Persconferentie vertegen woordigde. Op de eerste Aigemeene Vergadering der N.V. Eilandennieuws na Mei 1940, is de positie van het blad besproken en door den Voorzltser de vraag voorgelegd; „Wat moet er gedaan worden, het „blad vrijwillig opheffen, of doorgaan ,.,zoolang dit mogelijk en toegestaan is?"' Om deze vraag tot oplossing té bren gen, ging een andere vraag hieraan vooraf. Het uitdragen van onze beginselen moest op de voorgrond blijven staan, inaar ook het_ belang van het land. Wagrmede dienden wij nu deze bei de belangen en mitsdien het Flakkeesche publiek het meest: De vergadering k,wam tot het besluit: ,,VOOrtzettea", echter onder de vol gende voorwaarde Dat wij met voortzetting het pubhek het meest 'dienden, werd gegrond op de volgende overwegingen: a. Ons land was bezet, en hoewel toen gering, de hoop werd niet geheel opgegeven, dat wij weder nog eens bevrijd zouden worden. b. Gedurende de tijd der bezetting moeten de menschen een krant lezendistributienieuws, land bouw- en andere mededeelingen dwingen hen daartoe. c. De menschen willen een blad lezen, teneinde te weten hoe het met de oorlog gaat - wnt er in hun omgeving voorvalt - welke familie- en andere, advertenties er in de courant staan. d. Omdat het grootste deel van het publiek een courant moet, maar' ook wil lezen, onthouden wij als streekpers met onze uitgave hen een positieve N.S.B.-voorlichting. e. Wijl een juiste voorlichting van het oorlogsnieuws zooveel waard is om de moed niet te verliezen, steunen wij het lezend publiek. S.tonden dan tegenover de voordee- len, genoemd in de punten d. en e. geen bezwaren, zooals advertenties voor de S.S., opgelegde artikïflen, enz.?, Zeer zeker, doch het publiek rea geerde hierop in negatieven zin. Het voelde duidelijk het onderscheid aan tusschen hetgeen was opgelegd en het geen door ons geschreven werd. Het Buitenlandsch Overzicht won aan be langstelling £n sympathie, vooral nadat de radio's waren ingeleverd. Geen enkele, maar honderden sym pathiebetuigingen sterkten en overtuig den ons in de meening,.dat de nadee- len niet de minste invloed haddenmen lette er niet op of wilde ze niet lezen, terwijl daarentegen de reactie op de vóordeelen vaak zoo sterk v/as, dat het ons met vrees vervulde en ons dwong, ons te matigen. Hoe werden dan deze .artikelen sa mengesteld? Heel gewo©n, Ze werden geschreven voor de gewone eenvoudige man én moesten derhalve zoo begrij pelijk mogelijk zijn, Duitsche weesmachtsberichten, uit zendingen B.N.O., weekoverzichten'uk' Duitsche couranten dienden als grond slag. Nauwkeurig werden de bewegin gen aan de fronten nagegaan. De be richten werden samengevat tot een overzichtelijk geheel en getracht -werd, de plaats gehad hebbende feiten té ver duidelijken. De Duitsche propaganda eigende zich niet aan het nuchtere karakter der Hollanders, omdat wij missen dat ön- noozele, van onkunde bljjk gevende geloof -van vele Duitschers, Daarom spraken de Duitsche successen niet tot ons, de menschen geloofden ze niet. Ze kwamen met de werkelijkheid niet ov'ereen, terwijl de toegegeven 'yeriié- zen niet werden begrepen, ornaat de ernst en de vverkelijke beteekenis -ver zwegen werd! Slecht enkele voorbeelden. Toen de Duitschers zulke enorme successen behaalden op de Bolsjewisten en het front liep vanaf Leniagrad—- Moskou—Stalingrad naar den Kauka- sus, zeide ,de Föhrer in egn van^ zijn redevoeringen dat een legei dat zulke enorme verliezen geleden had, zich on mogelijk meer kon hersteilen. De pers ontving een officieele instruc tie, er mocht niet meer over het Soyjeï- leger geschreven wordener bestonden slechts nog horden en benden, -vrelkfe vernietigd moesten worden. Was het land hiervan gezuiverd, dan vfas de,oor log in\ Rusland gedaan. Hoe sterk en goed georganiseerd biekien echter deze overgebleven benden nog te zijn, "Want ze hebben de Duitschers van af Stalingrad en de Kaukasus verslagen tot buitgfa de poorten van Berlijn. De duikbootoorlog bracht onge" dachte successen. De strijd kon doos Engeland onmogelijk gewonflea worden. De torpedeeringen ovestrofFen 3c aan maak, terwijl de bestaande vloot ver nietigd was. Nieüiand ontkende de ernst van de toestand, maar dat deze niet zoo was als de propganda wilde doen gelooven, is gebleken uit het feit dat Amerika zeer veel materiaal en manschappen heeft overgebracht, zelfs in zoo'n hoeveelheid dat hun legers zijn -opgerukt tot aan de Duitsche ri^ vieren Elbe, Donau, Oder. Bij den aanvang van de bombarde menten op Duitschland, miste iédefe bom zijn doel. Lukraak uitgeworpen bommen troffen slechts wat schapen en koeien of enkele schuurtjes. Thans moet iedere Duitscher zelf zeggen; „Ganz Deutschland alles kaput". Het V 1 wapen, hoe ernstig ook, voor de menschen welke er éoös ge* troffen zijn, het was in het stadium van den oorlog, toch niet meer instaat, pra maar zelfs de geringste wending in den strijd te brengen. Door nu de berichten te ontdoen van hun propagandistische franje en de verliezen in hun ware gedaante liiede te deelen, en hieraan vast te knoopen, welke gevolgen deze konden hebben, voor het verloop van den strijd en het einde van <len oorlog, spraken^de overzichten tot het publiek. Ze werden begrepen, maar, en hier school een gtoot gevaar, ze benaderden of kwamen daardoor overeen, met dé uitzendingen van GeaUieerde zijde. Bij de eerste opheffing bestond de Vereeniging „De Periodieke Pers" nï»g. Een onzer heercn is toen bij den secre* taris geweest om inlichtingen. Deze zeide openhartig geen invloed te kunnen uitoefenen, in de hangende reorganisa tie, doch adviseerde naar ,Den Haag te gaan en daar bij.de heereü, die de beslissing namen, persoonlijk onze be langen te bespreken. Dit hebben ■«rij steeds gedaan en daar gewezen op de door ons beleden beginselen, op hiel hoogste aantal abonné's, de oudste jaar gang en bet groote geldelijke offer,-dat door ons was gebracht. Wat er ook is verteld of nog verteld zal worden, moet ieder voor zich weten, wij hebben on» aan het bovenstaande steeds gehouden. Zijn er andere motieven genoemd, dan zijn deze door ons niet naar troreti gebracht. bri OBsl tet het! ïuimte/il Wten.

Krantenbank Zeeland

Eilanden-nieuws. Christelijk streekblad op gereformeerde grondslag | 1945 | | pagina 3