I
Inundatie en
voedselposilie
HET GEMEENTEWAPEN.VAN
MIDDELHARNIS
lechizake
Wat staan hem - - -r
de streepen goed!
Na de embachfsschool
RECHTZAKEN.
Voar oHze Joa^ais en Mefejes
Spddrl
PLAATSEOJK NIEUWS
N5EUWS UIT ZEELAND.
KERKNIEUWS
eindigd. Ben verklaring zal in den loop
van deze week worden gegevett. Minis-
1 ter CKurchill. heeft reeds bij voorbaat
ge'zegd, dat een zeer groote mate van
I overeenistemming is bereikt. Lord Ha
lifax, de Engelsche ambassadeur te
Washington, heeft toen hij te Toronto
een rede hield^ er op gewezen dat het
van een zeer groote onschatbare waar
de zou z(ijn, als na den oorlog het ge-
heele 'Eimpire met één gemeenschappe
lijke buiteniandsche politiek zou kun-
men optreden. Naast Amerika, de Sov-
jet-Unie en China zou Engeland dan
veel-sterker komen te staan.
Australië en Nieuw-Zeeland voelen
hiervoor zeej- veel, doch het laat zich
verstaan, dat Canada, hetwelk rekening
'moet houden met de Vereenig'de Staten
hiertegen terecht bezwaren inbrengt,
i Minister Churchill heeft het in het La.
gerhuis afgekeurd, dat Lord Halifax in-
I zijn' kwaliteit als ambassadeur in het
openbaar zulk een belangrijke kwestie
aansneed, zonder eerst met zijn regee
ring rugg^espraak te hebben gehouden.
De buiteniandsche politiek van Enge
land is thans wel zeer moeilijk. Hoe
moet de verhouding worden na den oor
log tusschen Amerika eni Engeland?
Amerika bezit vrijwel al het goud, heeft
de sterkste zee- en luchtvloot, waar
door de vroegere machtspositie van
Engeland heel wat gewijzigd is. Niet
tegenstaande het feit, dat de legers
zich voorbereiden voor groote militaire
operaties, ten de oorlog dus nog lang
niet geëindigd is, houdt men zich in het
geallieerde kamp met dergelijke vraag
stukken druk bezig.
[Wat de berichten van de oorlogsfron-
tlen betreft, kunnen wij alleen melden
dat in Zuid-Italië weder een groot of
fensief geopend is. Luitenant-Generaal
iLeese, welke Montgomery's opvolger
is van het Britsche achtste leger schijnt
de sterke verdedigingsstelüngen ^ij
Cassino te willen voorbijgaan. Van
Duitsche zijde merkt men op, dat hij
dan entode zeer moeilijke bergpositi»s
zal moiöten- veroveren, doch wanneer
hem dit gelukt, hij; het voordeel heeft de
Duitsche stellingen in de flank aan te
kunnen vallen. De geallieerden maken
in Zuid-Italië gebruik van een geweldig
■overwicht aan materiaal. Niettegen;
staande dat, lijden zij bloedige verlie
zen. Volgens het Duitsche weermachts-
bericht hebben de Duitschers ziich en
kele kilometers teruggetrokken, ten
einde i* de bergen gunstiger verdedi
gingsposities in te nemen.
Van Duitsche zijde beschouwt Men
dit offensief als een voorspel van de
komende invasie.
De geaUieerden willen de Duitschers
binden tenfeinde op andere plaatsen,
naar zij. denken, gunstiger te kunnen
landen. De Duitschers verwachten daar
om binnenkort ook een inbewegingko-
ming van het bruggenhoofd Nettuno.
Zoo juist vernemen' wij dat Cassino
door'de Duitschers ontruimd is. Gene.
raal Leese schijnt dus deze plaats waar
zoo moedig langen tijd is stand gehou'-
defi, te hebben kunnen insluiten.
Het bruggenhoofd, dat de Duitschers
en Roemenen vorige week nog op de
Krim bezet hielden, fs thans opgeheven'.
'Gelet op de posities aan het overige
Zwarte Zee-front had een verdediging
van dit front „weinig nut ipeer. Overi
gens hebtaeni aan het Oostelijk front
plaatselijke gevechtenl plaats gehad,
"Waarbij de Duitschers meermalen suc
cessen behaalden. Verder verkeert het
geheele front in afwachting van het
komende zomeroffensief.
Minister Churchill heeft in het La
gerhuis enkele gegevens medegedeeld,
over de hulp welke Engeland aan Rus-
land verleent. In de laatste dertig
maanden heeft Engeland meer dan 5O0IO
gevechtswagens en 6000 vliegtuigen
aan de Sovjets geleverd. Deze leveran-
ties hebben voor het grootste gedeelte
.plaats gehad via het Noordelijke deel
van den Atlantischen Oceaan.
De Home-fleet heeft hierbij convooi
diensten verleerid en 'ïiijna al de verlo-
„ren gegane oorlogsschepen behoorden
tot deze vloot. De verliezen aan vracht
schepen werden hoofdzakelijk door de
Amerikaaixsche koopvaardijvloot gedra
gen. Rusland zou hiertegenover hout Ie-
veren, doch door de verkeersopstopping
in de Engelsche havens is de beloofde
hoeveelheid nog niet afgeleverd kunnen
worden.
Tojo de Japansche minister-president
heeft Zondag een rede gehouden. Hier
in preeshij de vastberad'erjheid van het
Jaipansche volk. Anïerika en Engeland
die zich beroemen de rijkste en mach
tigste landen der wereld te zijn, ge
bruiken al hun energie om Japan ten
val te brengen. Japan is vastbesloten
'hun plannen te doen mislukken door
tot het einde door te vechten. De sa-
menwerking van Japan evi het over
wonnen China wordt naet den dag be
ter. De strijd met Sjang-Kai-Sjek wordt
i krachtig voortgezet. No,g kort geleden
werden de troepenl van i'sjoengking
verpletterende slagen toegebraght.
Wat betreft Duitschland zeide Tojo,
dat dit land er oip voorbereid is iedere
toestand, die zich voordoet, het hoofd
te bieden. Duitschland wacht thans de
gelegenheid af, Amerika 'en Engeland
tot :een beslissende strijd te dwingen.
i iEJen 'milhard nïensohen van Groot-Oïist-
Aziatische volken staan in den strijd
aan de zijde van Japan. Als leidend
volk zal Japan het uiterste doen, om
geheel Groot-Oost-Azië. tot een krach
tig blok te vereenigen.
Hoe dikwijls gebeurt het niet, vooral
in dezen tijd dat huismoeders de ver
zuchting slaken: „ik wilde wel dat ik
iemand had, die op mijn kinderen kon
passerv!" Dat geschiedt, als de huis-
mjoeder het volhandig heeft en de kin
deren haar voor de voeten loopen. Ook
komt het dikwijls voor, dat een moeder
van één spruit denjit: ,,h6t is voor mijn
kleine toch niet goed, dat hij altijd zoo
alleen is; kon ik mijn kleuter maar bij
andere kleintjes brengen". Deze over
wegingen hebben deü Nederlandschen
Volksdienst die tot taak heeft onze
volwaardige volksgenooten in hun moei
lijkheden bij te staan ertoe geleid
kleuterverblijven op te richten.
In deze alleraardigst ingerichte ver
blijven worden de kleuters in kleine
groepjes toevertrouwd aan de zorgen
van speciaal opgeleide kindervergorg-
sters. Moeders, die deze kleuterverblij
ven) kennen, spreken er met warmte
over. C.N.P./fPax
'UIT DE PERS.
,,Het Volk" houdt zich bezig met de
vraag, in hoeverre de inundaties invloed
hebben op onze voedselpositie. Genoemd-
blad stipt aan dat reeds in de achter ons
liggende oorlogsjaren veel gevergd is
van het aanpassingsvermogen van de
plattelandsbevolking. In dit vérband
herinnert het o.a. aan het grootendeels
afslachten van den pluimveestapel, de
ingrijpende vermindering van het aantal
varkens en runderen (en aan den sterk
toegenomen verbouw van koolzaad, n^o-
dig geworden om de vetproductie zoo
veel mogelijk op peil te houden. Het blad
constateert dan, dat ons volk zijn boeren
dankbaar kan zijn voor het tot nu toe
gepresteerde. Wij zijn daardoor voor den
ergsten nood gespaard geblevlen, Meii
kan zeggen, dat onze voedselvoorziening
zich de laatste jaren op een bepaald
zij het niet zeer hoog niveau gestabi
liseerd heeft. Daarbij hebben verschillen
de ruiltransacties mede invloed ten goe
de gehad. Het is een geluk, dat deze
ruütransacties steeds oimvangrijker wor
den fcn dat ook het Duitsche rijk 'begrip
toont voor onze moeilijkheden en steeds
mieer het systeem van onze levering te-
gien betaling vervangt door compensatie
transacties. Zoo konden w-ij in het afge-
loopen jaar met Frankrijk en België
suiker ruilen tegen broodgraan. Op het
ooglenblik wordt weer een ruiltransactie
raet het rijk afgewikkeld, waarbij wij
aardappelen leveren voor rogge. Deze
aanvulling van onzen meelvoorraad
schept weer de mogelijkheid het brood-
rantsoien op de oude hoogte te handha-
■Ven. Zal nu intusschen, dat is de vraag,
dit bereikte wellicht verstoord worden
door de inundaties? Er is reden om aaii
te nemen, dat dit althans niet in ernsti
ge mate het geval zal zijn. Een vermin
dering van de productie zal zonder twij
fel niet geheel te vermijdjen zijn. Toch
zijn er ook nu nog allerlei uitwijkrnoge-
lijkheden. O-m een enkel voorbeeld te
noemen: er zal ongeveer een derde van
de suikerproductie'Uitvallen.' Dit zal
echter riiet van invloed behoeven te zijn
op het maande'lijksche suikerrantsoen,
daar de verminderde productie quantita-
tief verhaald kan worden op de toewij--
zing aan de jamfabrieken, die op hun
beurt als vervanging glucose krijgen van
de aardappelmeelfabrieken, dat als voe
dingsstof dezelfde waarde heeft, maar
als huishoudsuiker ongeschikt is.
Ten aanzien van de-vetvoorziening ver-
keeren wij in de gelukkige positie, dat de
'miet koolzaad beteelde oppervlakte, die
droog 'blijft, grooter is dan de oppervlak
te die het vorig jaar ter beschikking
stond, terwijl de oogst, dank zij den
zachten winter, zich voorloopig goed laat
aanzien. Bovjendien Wordt er deze perio
de circa zes procent meer melk afgele
verd dan het vorig jaar ondanks een
verdere vermlindering van den veestapel
met acht procen-t.
Het wegvallen van centra van groen-
tenproductie kan gecompenseerd wordlen
door den verbouw van groenten door de
verschillenide steden en door een verdere
uitbreiding van de eigen teelt op volks-
tuirHen en kleine tot nu toe ongebruikte
hoekjes siertuin e.d. Een vermindering
van den export die overwogen wordt, zal
hier verder verli,chting kunnen brengen.
Daarnaast zal een verhooging van de
productie op de droogblijvtende gronden
nagestreefd moeten wordjen en ook zal 'n
versnelde ctatsluiting van geschikte
gronden, o.a. van dèn N.O.-polder en èen
verdere scheuring van weiden in 't ko
mende najaar veer kunnen verhelpien.
Tenslotte verwacht het blad veel van eten
krachtige bestrijding van den zwarten
handel, die groote hoeveelheden aan het
niet 'gefortuneerde deel van ons volk
onttrekt.
Sint Joris, Sint Micaël en
Het Zwenipak.
iS.S.S. schrijft ons:
Alle gemeenten mogen zich tegenwoor
dig verheugen in het bezit van een g'e-
mefentewapen. -Verheugen is niet ironisch
bedoeld: zulk een wapen stampelt een
ambtelijk stuk mef stijl, en stijl des le
vens is niet zonder belang. Een wapen
geeft ook een traditioneelen band met
het verleden, en traditie mlag men niet
straffeloos verwaarlooijen. Tenslotte kan
een juist Wapen, goed gelezen, ook nog
historisch inzicht verschaffen.
Daarom is het inderdaad verheugend,
dat alle gëmleeüten hun wapen hebben.
Ook Middelharnis bezit er een. Het is
vastgesteld door dien Hoog"en Raad van
Adel, op 13 October 1908, en de beschrij
ving ervan luidt aldus: „Een schild van
zilver, beladen met een borsthg,rnas met
dijstukken, van azuur." De volksmond
noen;it het, 'minder deftig: het blauwe
badpak.
Niet altijd is -dit het wapen der hoofdge
meente van ons eiland geweest. Den
24en Juli 1816 verleende dezelfde Hooge
Raad Middelharnis een wapen, bestaan
de uit een schild van aiuur
blauw) met den Ridder St. Joris, den
draak doorstekende, alles van goud".
Hoe is men er nu toch -wel toe ge
komen, dit in de XIX eeuw pas ver
leende, fraaie wapen reeds in de XXe
eeuw te veranderen in het, zeker min
der 'mooie, van thans Het antwoord
moet luiden: omdat dat XlXe eeuwsche
zoo fout Was als 't maar, kan, en het
tegenwoorige historisch juist is.
Dit zit zoo in elkaar:
.Middelharnis, hetwelk wij onder el
kaar, sinds onheugelijke tijden, Mijnheer-
se of Meneerse noemen (Tirion gewaagt
daarvan reeds in 1749), was in oude
tijden één - en dan zeker: de -middelste-
van een viertal li e r n e s s e n wei
platen) -of h o r n e s s e n eigendom-
roen, erfgoederen), waa^rvan een acte
uit 1312 verklaart, dat zè ^g juist bui
ten het territoor van de Heerenj van Put
ten liggen. In 1355 bezitten de Heer en
Vrouwe van Putten de m i d d e 1 h -a r-
ni'sse echter reeds in leen; in 144.-!, op
sinte 'margrietenavond {12 Juli) ver
koopt „Jacob van Gaes'beek aan Pie-
ter Bertelmeussoon, aan Willem Jacobs
soon, aan Jacob Dircx soon en aan Jlan
'Vrancken soon ieder een recht vieren
deel van de ultgorzlen geheeten die mid-
delharnisse"
Den 30 November 1435 volgde een her
haalde verkoop, door denzelfden Heer,
onder meer,,een kwart aan den abt
en het convent van het St. M i c h i e 1 s-,
klooster te Aintwerpen"
9 Decem'ber 1463 staat Karel van
Bourgondië den eigenaars de bedijking
der gekochte grondlen toe; 1 Februari
1465 geven de Heeren van Middelharnis
de gronden ter bedijking uit, o.|m. onder
voorwaardedat de bedijkers zouden
afstaan twee gemeten vrij lands ,,tot
een Kerckhove ende plaetse van den
Dorpe"... ,,en dat het te stichtjen dorp
zoude heeten St. M i c h i e,l in P u t-
te (n)»." -
„Wat de heeren -wijzen, moeten de gek
ken prijzen", zegt het spreekwoord.
Maar dat geschiedde hier niet: de Hee
ren konden wijaen, dat het nieuwe dorp
iSt. Michiel in Putten zoude heeten, het
volk en spraakgebruik bleven hardnek
kig vasthouden aan den toen reeds
ouden naam: Middelharnis, en zoo is het
tot op den huldigen dag gebleven. Al
leen in officieele stukken vond mien,
vroeger, na!ast df^n gebruikelijken naana,
den officieelen van St. Michiel wel eens
een enkele maal vermeld.
Het tot dusverre vermelde brengt
ons echter op den v/eg naar de oplossing
van hetgemeentewapen-probleem.
In de R.-katholieke kerk van Middel
harnis, aan dfcn' Langeweg, vindt men
een s.chHderihg met een afbeelding van
een geharnasten aartsengel, met den
voet staande op een draak, dien hij met
Trotsch als een pauw stapte
hij door de straten, toen hij een
jaar geleden voor de eerste
maal het uniform aanhad. Nu
liep hij nèést zijn schoenen.
Geen wonder, met zilveren
streepen wais hij teruggekomen.
Onderofficier, straks officier...
- Wat een perspectieven ope
nen zich! Volg zijn voorbeeld.
Vul eerst onderstaande bon in,
U ontvangt dan nadere inlich
tingen. - -
NAAM
ADRES
WOONPLAATS
verzoekt toezending, eenet bjrocbure
over de Waffen <f,
Uitknippen en tnzenden aan
Efsat?-kommando Niederlsnde.
Korre -Vt! verberg 5, Deo Haag.
een lans doorsteekt, len' daaronder de
woorden:
'St. Michael Archangelus, patronus
loei de Middelharnis
hetwelk, overgezet zijnde, beduidt: de
Heiige Ajtiirtsengel Michael, schutspa
troon van Middelharnis.
In een resolutieboek der Ambaohts-
heeren van Middelharnis uit het begin
der XVIIe eeuw komt het v.«apen de'zer
heerlijkheid voor, beschreven aldus: ,,een
schild van zilver, waarop een borsthar-
nas met zijstukken van azuur" (blauw).
Uit deze twee gegevens heeft men, in
den ouc^en tijd reeds, de zegelstemipels
van Middelharnis samengesteld: het wa
pen, nl. 't blauwe borstharnasop zilve
ren veld, ter versieringe echter gedragen
dooc dpn schutspatroon van de plaats,
den gevleugelden aartsengel Michael.
ESen fraai, groot, gebeeldhouwd en ge-
polychroimjeerd voorbeeld hiervan h'angt
nog in de tegenwoordige burgemeesters
kamer.
Na het einde der Fransche overheer-
sching werden de gemeentewapens in
ons land, ten dus ook dat van Middel
harnis, door den Hoogen Raad van Adel
officieel vastgesteld. Op aanvrage dier-
zijds, stuurde het gemeentebestuur een
afdrukje.van het gebruikte zeg'elstemipel
in, en toen - aldus de oud-burgemeester
Ulbo J. Mijs in een brief aan schr. dezes
- „gaf de Hooge Raad van Adel wel het
grootst denkbare bewijs van zijn onkun
de door te bepalen, dat iièt wapjen zou
de zijn 'S t. Jo r i s, den draak doorste
kende. Men zag dusdoende immers voor
bij, d3,t St. Joris een ridder is, lals re
gel te 'paard gezeten, St. Michael
daarentegen een (Aarts)iE n ge 1 met
vleugels!"
Wij zouden iets milder willen oordee-
len, door deze,inderdaad grove, fout op
i-ekening te stellen van de massa-pro
ductie in gemeentewapens, als gevolg
van de drukke nering dier dagten.
Maar hoe dat ook zij: het wapfen van
24 Juli 1816 was een leelijke blunder
Om die, te herstellen kon men twee we
gen volgen: den ridder door den aarts
engel vervangen, |en aldus de versiering
in het eigenlijke wa-pen opnemen, óf te-
rugkeeren tot het oude wapen der heer
lij'kheid. Men» koos den laatsVen, eienig
jiiisten weg.
Helaas heeft deze verandering, in 19i0'8
bij enkele onzer R.-katholieke eilandge-
nooten den indruk gewekt, dat hier anti-
p^'pistische gevoelens mede in het spel
w;aren, als zoude mfen nl. in ejen niet
overwegend R.-K. gemeente aanstoot
neiTien aan een Sinte dit-of-dat in het
wapen. Deze_ vrees mist, gelukkig, elkjen
grond: ook thans nog wordt het wapen
mèt de versiering veel gebruikt. Zefs
op het officieele drukwerk der gemeen
te komt St. Michael als drager van het
v/lapenschild vandaag aan den dag nog
-voor. En daar heeft niemand 4ets op
tegen. Alleen: géén St. Joris! Dat.was
een historische fout, die ontoelaatbaar
is, en dus, terecht, ongedaan gemaakt
werd door het besluit van diart Hoogen
Raad van A^del van 23 October 1908.
I 'Omze ambachtschool voorziet in een
behoefte. Wie niet geheel vreerfld is in
óns onder-wijswezeq, weet dat naast da
MULO de alnbachtschool wel de hoofd
afnemer is van onze mannelijke arbei-
dersjeug-d die de lagere school gaat
verlateri.
Al brengt het Voor imienig ouderpaar
ernstige geldelijke moeilijkheden mede,
deze vrij langdurige opleiding te bekos-
tigenk toch -wijst de praotijk uit, dat in
de meeste gevallen de studie tot aan
het "diploma kan worden voortgezet.
Dan echter komt de groote -vraag
•wat nu De JM.T.S, kan dikwijls niet
bekostigd worden endus is het ant
woord gemiakkelijk gevonden: een be
trekking. Zeker, de meesten wenschen
ook niet anders. Ze hebben eigenlijk
den top van hun geestelijk prestatie'-
vermogen reeds bereikt en zien hun
toekomst klaar afgebakend voor zich
Hggen. Uit hen groeit het groote leger
van de 'kundige vaklui waarop onze ge
heele industrie is gebaseerd. Al die aft-
dereiï echter, len het zijn er telkenjarë
honderden, die wel verder ziouden wil
len studeeren| en het ook wel -kunnen,
beginnen dan den moeizamenpelgrims
tocht via zelfstudie, schriftelijke less'en,
avond-m.t.s. eniz. naar een haast onbe
reikbaar doel. Al te vaak echter is de
financieele onmacht, het gebrek aan tijd
of aan een rugtige studiegele,genheid
grooter dan hun goede wïï. Op deze
wijze zijn reeds tallooze goede krachten
geheel of gedeeltelijk voor de samenle
ving verloren gegaan en elk jaar neemt
hun aantal nog toe.
Het Langèmarck-studium biedt hier
de reddende hand. Iedere jonge kerel
tusschen 16 len 24 jaai;, 'die bewijzien
kan, dat hij boven) de middelmaat ligt,
wordt doir deze instelling voortgehol-
pen. Niet alleen <3fe m.t.s. ook de tech
nische hoogeschooi staat dan voor hem
vopen. Inlichtingenj hierover zijn te ver
krijgen bij het LaUgemarck-studium,
Lange Vijverberg 8, Den Haag.
ECONOMISOHE RECHTER
De commissionnair W. Verkerke uit
Den Bommel werd wegen(s het doen
vervoeren van geitenvleesch veroor
deeld tot 75 boete subsidiair 25 dagen
'hechtenis eni verbeurdverklaring van
-het in beslag*genomien vleesch.
Bes'te Jongens en Meisjes!
We krijgen nu het 3e Meiraadsel. Het
geheel bestaat uit 35 letters, in verband
staande met de Heimelvaart van den
Heere Jezus. 20, 21, 22-, 23, 29, 30, 26,
17, 4 betekent: Blijde Boodschap. 18, 26
27, 24 gebruikte de Heere Jezus bij een
blindgeborene. Als Ezechiël profeteerde
(hoofdst. 37). kwa-ra er een 5, 8, 34, 32,
10, 34, 17, 13, 9. Een naam voor wor
ding" of begin" (tevens Bijbelboek) is
1, 15, 16, 25, 18, 17, 18. De 2, 11, 33, 34
van Uw huis heeft mij verteerd. (Ps.
69). 3, 30, 17, 26, 17, 19 betekent: af
gezonderd. EJen Man worstelde met Ja
kob, totdat de 7, 12, 14, 20, 34, 22, 12,
35 opging. Paulus was een, uitverkoren
31, 22, 6. Letter 28 is gelijk aan 24. Dit
raadsel werd me toegezonden door
Iman .en Rinus Nijsse, 's Gravenpolder.
Eduard V. Enkhuizen. Hartelijk .ge
feliciteerd! Diiiie de G. Dirksland. Ik
ben nog steeds in mijn woning. Ds. B.
ken ik wel. iWat een droevig ongeval
met dat m'eisje! Wat eeii ernstige roep
stem Lena P. Middelharnis. Nu zal ik
je elke maand maar weer vervi'-achten
en dan de oplossingen over de hele
maand. Je mag echter zo' vaak schrij
ven als je wil. Bep S. Middtelharnis. 'k
Ben weer met alles zo'n 'beetje op de
hoogte. Dat vind ik heel aardig. Hoe
beviel de prijs? Annie S. Melissanli. Is
't hoesten al over? VUe.gen de vogeltjes
al uit? Rie van E. Melissant. Verveel
je je niet op bed? Ik hoop dat je na 4
weken weer beter bent. Komt Annie
wel eens bij je zitten? Andries de J.
's-Gravenpolder. Nog hartelijk gefelici
teerd met je verjaardag, al is 't eert
beetje laat. Ons leven is een voorpor
taal van de eeuwigheid. Vat je dat?
Br.am de S. 's-GravenpoIder. Ds. Mak
kenze heb ik wel eens horen prekeni,
maar dat is lang geleden. Nu spreekt
hij nog, nadat hij gestorven is. Leen-
dert W. van A. Amsterdann. Je bazoekt
zodoende heel wat plaatsen. Je ziet
meer dan toen, je thuis" was. Hartelijk
gefeliciteerd! Allemaal. De overige
brieven hoop ik volgende week een
beurt te geven. De hartelijke groeten
van OOM KO.
---------------O------------
SJALOTTENTEljERSy-LET OP,
„KKULBOSJES".
Kenteekenen. In het 'mieerendeel der
perceelen met sjalptten treft menj in den
loop van het groeiseizoen) in mindere of
meeredere mate afwijkende planten
aan, die zich op kenmerkende -wijze van
het overige gezonde gewas onderschei
den. Staan bij de gezonde, planten de
forsche bladeren (pijpen) fier rechtop
'en' hebben deze een diep donkergroene
kleur, bij de „krulbosjes" daarentegen
zijn zij geelachtig gestreept, gekronkeld
en gekruld. Buitendien maken de plan
ten over het algemeen een' nietigen in
druk.
Oorzaak en econonaische bete'skenis.
Er is hier sprake van een ziektebeeld,
dat teweeggepracht Wordt door een vi
rus. De economische beteekenis der
ziekte kan zéér groot zijn, mits de be
strijding systematisch ter hand geno
men wordt. Niet alleen! immers leveren
de zieke planten ^weinig op, doch de ge
vormde Bjalotten zijn buitendien zeer
weinig duurzaam. In de jaren, die ach
ter ons liggen), toen van een systema
tische bestrijding te Ouddorp (Z.-H.) en
onilgeving, waar de teelt een belangrij
ke bron van inkomsten vormt, nog geen
sprake was, zelfs was het ziekteper-
oentage soontijds zóó hoog, dat van een
misoogst moest worden) gesproken. In
dergelijke gevallen bleven belangrijke
hoeveelheden tarra op het veld achter,
daar rrien het verzameleri van de op
brengst" van heftig zieke planten zelfs
niet -de moeite waard achtte!
Intusschen behoeft m,en geen deskun
dige te zijn om het succes van de sinds
dien uitge-voerde bestrijding te Ouddorp
te kunneri constateeren; misoogsten
tengevolge van krulbosjes" komen niet
meer voor, steeds grooter wordt het
aantal velden, dat reeds bij opkomst
grootendeels ziektevrij is en door de
zorg van den teler vervolgenis geheel
wordt opgezuiverd.
Bestrijding. Het verschijnsel der ,,krul
bosjes kan namelijk volledig bestre
den worden door selectie van voor le
vering van plantgoed bestemde percee
len 'injits deze maar vroegtijdig en gron
dig wordt uitgevoerd.
jMleni bedenke hierbij, dat iedere sja-
lot van één „krulbosje", ook al heeft
de plant maar een zwakke neiging daar
toe, in de nateelt ook weer een „krul
bosje" en daarmede een minderwaardi
ge plant zal geven.
Plantgoedtelers van sjalotten, selec
teert ITw voor het leveren van plant
goed bestdinde gewassen VROEGTIJ
DIG op „krulbosjes" en herhaalt deze
bewerking eenige naialen gedurende het
groeiseizoen.
Verwijdert alle zieke planten, óók
zwak aangetaste. Laat ze nooit op het
veld liggen, doch begraaift ze diep. Legt
U toe oi) het telen van sjalotten onder
certificaat van den keuringsdienst.
Middelharnis, 9 Mei 11944.
Ir. C. W. 'C. V. BEEKOM
SOMMELSDIJK Burgelijke Stand
Geboren: Hendrik, z.v. J. Peekstok en
Jannetje Verolme; iMarinus, z.v. Jacob
van Balen en Cornelia Muye; Gerrit z.v.
C. Knappe 'en E. Boshoven); Marinus Jan
zv. Willem HoMeman enj C. Braber; Aren
zv. J. A. Jochems; Klaartje dv.. A. Ber-
kenbosch en J- Oosterling; 'Willempje
Magchleltje dv. Jan Vroegïndeweij en W.
A. Peeman; Wouter, zv. M. Vroeginde-
weij eni P. Buth; Adriana, dv. H. Visser
Gepakt als haring in .een ton
Zat ik laatst in een scheersalon.
Jan Boezeroen en 't intellect,
Heeft daar al heel wat afgebekt,
't Gesprek van toen kwami daarop
'(neer;
„Het geld heeft tóch geen waarde
(meer!"
Het was een waarheid als een| koe,
Ja, zelfs de scheerbaas gaf het toe.
Maar telkens als het scherpe mes
Gevolgd -was door de parfumflesch,
Werd van dat „waardelooze" geld,
Hem vijftien) centen toegeteld
Ik nam vandaar den indnjk mee:
Praktijk en thearie zijn twee!
Toen moest ik naar het postkantoor,
D'aar waren velen mij nog voor;
Met nadruk -werd ook d^ar verklaard;
,,Het geld is immers tóch niets
(waard!"
Maar toen/ ik naar 't loketje keek
Wat daar niet in- en uitging, bleek
Dat alles wat daar werd geteld.
Geen woorden waren!, maar wel geld,
Ik keek toen eens bij den grossier,
De groenteboer, de winkelier.
Kortom, bij eiken handelaar.
Maar overal werd ik gewaar.
Dat wat verkocht was of besteld,
Betaald geworden| Vi^as met ,geld
Werd -vroeger, eer het werd verteerd.
Een kwartje driemaal omgekeerd,
Nu lacht men) om zoo'n dwaas idee,
ïMen gooit met geld, men smijt
(er mee!
De jeugd heeft ook geen geldgebrels,
Koopt dure rookbons, dure ,,sjek",
fEn zelfs het kind van U en mij,
Is niet een gulden niet meer blij!
Reeds menig' die het had verkwist,
Was arm bedenk dat eer hij
('t wist,
Waaroim niet liever wat gespaard?
Geld is 't bev7arenj toch wel waard?
ELDEEV\^'EiE.
en W. V. d. Hoek; Pieter, zv. H. v d
Doel en C. v. Nimwegen,^ Elizabeth Sijtje
dv. L. Joppe en M. Kieviet.
Overleden: Martijntje van Loon 11 j,,
d.v. P. V Loon en C de Berg; Jan Knape
51 j., echtgenoot van L. Fabry; Clara
Kievit 78 j. (van N.-Tonge) echtgenoote
van P. V. Loon; Klaas Doornbos, 73 j,,
echtgenoot van M. C. Vis; Klaas Vis v.
Heemst 70 j.; Marinus Hantenberg 92
j., wedn. van L. van Hoften en| L. v. d,
Stolpe;Jacob Sohellius 72 j., echtgenoot
van A. Knape; Bastlana Blok 71 jaar,
echtgen. van R. Nelis; Hendrika de Boer
oud 2 iraaanden, dv. T. de Boer eni J,
Moerkerk; Adrlanüs 'Looij oud 3 jaar
zv. J. Looij en J. de :Boer; Jacob Wer
vers, 72 jaar, echtgen. van M. Sala; Jo
hannes Henidrik Koote, 5 wekert, z.v. T,
Koote en P. Westdijk; H. de Blok, 73 j.
J. C. Wlessels 46 jaar, echtgenoot van D,
Mans.
'Gehuwd: Machiel Holster 30 j. landb.
te Nieuwe Tonge en Lijntje Heemes 28
jaar, eveneens van Nieuwe Tonge; Abra
ham van Dam 25 jaar van Ooltgenspl
en Martijntje Wielhouwer 23 jaar alhier;
David Kastelein 29 jaar, transp. arbei
der en) V/illempje van Heerriist26 jaar
beiden alhier; M. J. Kalkman 28 jaar,
filiaalhouder Houtcentrale en H. L, Ha
zenberg 23 jaar alhier; Hendrik de iWit
36 jaar, slager ten Grietje de Gast 28 j,,
beiden alhier; Marinus Vroegindeweij 32
jaar, landarbeider alhier en Jannetje v.
Prooijeni 21 jaar te Dirksland.
GOEDEREEDE. A.s. -Zondag zal er in
de Ned. Herv. Kerk ,de maandelijksche
collecte worden .gehouden welke de
kerkvoogdij hartelijk aanbeveelt.
Tot ouderling in de N-ed. Hexv,
Kerk is beitoemd dhr. Jac. Tanis, die
zijn benoeming heeft aangenomen. A.s,
Zondag zal de bevesti^hg plaats heli-
\>en.
THOLEN. Tengevolge ,der inundatie
was het water ook doorgedrongen tot
de algem'&erie begraafplaats, waardoor
de eigenaardig'e situatie was ontstaan,
dat de teraardebestelling bij sterfgeval
len in deze gemeente moest plaats heb
ben' in het naburige Halsteren. De hier
aan uit den aard der zaak verbonden
bezwaren .deden uitzien naar een op
lossing van dit probleem, bestaande in
de ophooging van een gedeelte der be
graafplaats. Ment is daarmee inderdaad
aangevangen waarvan bet -practisch M
sultaat is, dat er nu -weder te dezer
plaatse kan begraven worden.
Ned. Herv. Kerk beroepen te Brakö
J. Boezer te .Eethen; te Haaften J-
Zwijnenburg te Noorden; te Maarssen
J. Terlouw te Wiezep.
Bedankt voor Dinteloord J. Poot t^
Ameide; voor Schoonhoven J. v. i-
Heuvel te Gameren.
Chr. Geref. Kerk Bedankt voor Woer
den H. V. Leeuwen te Ermelo.
Ds. Meynliout. De classis Dordrecht
van Chr. Geref. Kerken in Nederland
heeft Donderdag te Dordt vergaderd,
om te handelen over het verzoek van
ds. Meynhout om weer in de Chr. Gei-
Kerk te worden aangenomen als predi
kant. De classis heeft na ernstige be
spreking ds. M. weer beroepbaar ge
steld in de Chr. Geref. Kerk.
Ned. Herv. Kerk. Ds. Joh. Bronsgeest
te 'Velsên en ds. J. A. Peters te'Be
verwijk vertrekkeni, binnenkort n^*'
Duitschland om daar in opdracht
de Algem'eene Synode geestelijk wer -
zlaam te zijn onder de Nederlandsen
krijgsgevangenen.
Over dten si
kerk De
wonderturf
Oe slaap is dJoo!
Lscheidem wijze
rekende de Slaap
Uzen hed in een
iet donkere gord:
[ond in een grot,
toal doordrong,
Lrd. Beeld van
igt. Intusschen' b
aan ,deze stül
larbeweging toe.
•ch omleggen, om:
lan, praten, schr
.11 zelfs zijn leg'
;n' arbeid gaan!
jken.
j^der beweging
liaakt een slaper,
otoon geluid doet
ie hout zaagt. En
ischen het op en
nog zoo nu e;
jéusgeluid uitstoot
■ast in 't hout
^n middelen tegi
len mensch kan s
en houdingen: ligr
jk hangenld en sta
ttend slaapt, is e
sweging, het kn
apping der spiert
it het hoofd valt,
jar gelang de lic
jj van het hoofd
aarvan de slaper
30fd weer opricht
eer in dezelfde be
Dat knikkeboUen
erk voor; som.s s
van wakker en
nstige houding a.:
srglaasde oogen n
Isof zij zeggeiï'w
akker als wat.
jbben daar zeker
si^ om belletjes o:
kerkezakjes te I
igedom'melden te
listeren moesten e
tijd gereed te h(
jlJetjes zijn nu h
ïhaft, misschien d
■aan tijd meer We
Ergens in Noord
Middelharnis. Ne
i 's avonds Ds. H
ilijderjSis-catechisan
n. %n 's avonds
erk v.m. en 's a
eref. Gemeente v.r
Meiissant. A.s. V
jndag 3 'iruaal, h
liolen alhier voor -
'Goederèede. Ned.
1 n.m. 6.30 uur 1
ng Ouderling Jac.
iMorp. Doopsgezl:
ir Ds Thiessen,
;er Zondagsschool
St. Philipsland. I
aal Ds. Holst, 2 i
sref. Gem. 3 maa
Brk 3 maal Ds. B'
Op Donderdag
H. van de Woest
s avonds voorgaa
sente aihie?.
ÏANTONGERECH
Terecht staat, P.
Iharnis, aangeho
bestuurder van
'aar geladen wage
■K ledig was, wat
van het paard t
Eent dat het op de
'aar was. De - bar
»»Pt. Gehoord w
ffisportarb. te S'd
t gemiddeld altijd
a zit. De vrach-
'aar. Get. Frijlinl
lart w&neer de f
t het paard sJoo'i
ï'AlVnx.rEBERIf
fet groote 'blijdsc
'en wij kentós va
worte van onzen
■fOHANN-IS'KJ
J. K. Vennem
J. Venneman-l
>uddorp, 13 Mei
VERLOOFD:
v. LOOI
en
j. Km
^acuatie-adres:
""ê'dijk 20i0, Zwij
faspei c 6, Veen.
14 J
"M KRIJGSMAN
a
*^NI A. M. POIJ3
U- kennis
"^êenamen huwfi
P 25 Mei i944_
"^toharnis, 11 j
^ftr- de Vrieslaai
'^'«s Hendrikstr.
gevr. eei
ff'^T^m Of an
^«ruilen voor
Mej. M. N
^- 'Stolbergwej
