Cri»WEEKBIAD^GED.GR0nDSIA6 vöörH ZUID-HOairiZEEUWJCHC EHAflDEn
N.V. UitgeTersmaatscbappü „ËILANDEM-NIEUWS"
Buitenland
StiQfatelpe OTerisflking
15e Jaargang
ZATERDAG 21 NOVEMBER 1942
No, 1402
WAARIN SEDERT 1 N O V EM B ER 1
i5 OPGENOME?V HET BLAD .ONZEE?L
DEN" 18Ê. JAARG AN G
x saicaAvi VAK
Gcves%d t» mMeSÜma* FïiM Htsdijkttr. 1Z2 Q 6 Giro 167930 i Fogtbos I TtL IZ.
ByiuntoM saw ZeelU'Si Bt. BScwtenaS^ KEarfei;, 2:elet S»-
Salome's liefde beantwoord.
UIT MET
KIJKVENSTER
KI783
Aboimementaprtfs 93 cent per 8 maanden by voórultlietaiing.
Verschijnt 2 maal per week.
Altonderl^Kf jnameve 6 cent BultenlaiK! 8 gaXStia por Jasr.
.Gewone regelpr^s 7 et. per m.m. Contracten belangrgke
treductie. Prflsverliooging toegestaan door het Dept. van
I^Handel, Nijverheid en Scheepv. onder No. 16236 N.P. d.a.
124 Maart 1942.
Al wat 3(011 Hem is, is gansch
begeerlijk enz.
(HoögI.-5 16b.)
li (VERVOLG en'SLOT.)
Sulamjth sprak gaarne met Salomo haar
man en vrisnd, dus is het met Jezus bruid,
die in het verborgen een geestelijken om
gang hebben, met Christus hun tweeden
man, omdat de Heere Zijn" heilgeheimen
Zijn vrienden komt te openbare;ii. Hij is
m.ijn Vrfcnd, mijn Liefste, dus wordt hier
het eigendoms bewijs geleverd. Gods volk
weet, dat Jezus' vrienden hun vrienden,
Christus vijanden, hun vijanden zijn. Neen,
zij kunnen niet zwijgen, die weldaad hun
geschonken, dat hun ziel gewassohen is in
die Oceaan van. eeuwige liefde, vandaar
dat zij, gelijk Sulamith, met achting en
ee're spreken over Heni, Die zich in Zijn
opzoekende genadewelcjaad aan hun eertijds
zwarte ziel geopenbaard heeft.
Welk een groot voorrecht was het voor
die arme, dat zij nu als Koningin naast
Salomo haar man, haar vriend, mocht
plaats nemen, daarom moeten alle dochters
van Jeruzalem daarvan hooren, v/at zij in
dien grooten Koning heeft gevonden. Zoo
is het met allen, die eertijds daarheen to.
gen met hun ingebeelden waan, totdat de
Heere zich over zulke allerlendigsten kwam
te ontfermen. Zulkeen is mijn liefste, zulk
een, is mijn vriend, zoo spreekt zij tot die-
genen die wel in Jeruzalem geboren waren,
daarbij wijzende op Salomo. Alzoo is de
de lof der ziel, welke de Bruid van Jezus
uitroept over Hem, Die zich zoo dierbaar
aan haar geopenbaard heeft. Alles wat aan
Hem is, is gansch begeerlijk, zoo roept dé
geloovige Christus uit; want niemand is'
met dien,zielevriend te vergelijken. Aan all
ien die in Jeruzalem worden gevonden, wil
zij haar gelukkigen- staat bekend maken
opdat velen daar innerlijk jaloersch op zou
den- worden. Zoo spreekt" nu Gods duurge-
kochte kind het uit, wijzende op Hem, die
haar bezit uitmaakt, niet alleen vOor de
tijd, maar ook vo.or de eeuwigheid. O dat
wonder wordt haar dagelijks grootèr, daar
naar 'gaat haar ziele vol liefde uit, om te
verkondigen den veelyoudigen lof van- Hem,
dien zij zielevriend kan noemen. Zij presen
teert Jezus aan als haar Verlosser, opdat
de dochters van Jeruzalem, met haar dien
geestelijken Salomo mochten groot maken.
Zij wil trachten velen te overreden^, om
toch, hoe zwart men zich heeft leeren be
schouwen tot Hem te gaan. Die alleen
waarde heeft voor tijd- en eeuwigheid.
Hoort, gij die daar nog geen kennis van
hebt, .gij weet allen mijn aifkomst, dat
Ik eertijds zwart was vanwege mijn val in
Adam," doch verneem nu dat hef heilig
Kind des Vaders mijn zielevriend is gewor
den. Luistert, gij ongetroosten en door on
weder voortgedrevehien, de natuurlijke
vrienden kunnen U .bedriegen, doch deze
mijn zielevrijsnd vertroost en sterkt zijn
bruldskerk, als de vijand tartend uitroept:
„waar isIJw God?"
■Welk een iWondei; voor. die eertijds zwar
te vreemdelinge,' dat zij naast Salomo
plaats mocht nemen in de gouden koets,
door het verbaasde volk verheerlijkt. O
wonder van Gods vrije ontferming als de
ziele daarvan mag getuigen, getrokken
met koorden der eeuwige liefde en dat men
door genUde en geloof mag uitspreken:
„Hij is mijn zielevriend.".
Als waarachtige Zone- Gods heeft' Hij
zich kwijt geschonken aan ^ijn uitverkoren
Bruid, wiens eigendom Hij blijfftot in der
eeuwigheid. Begeerlijk is Jezus,-dan ook
voor Zijn verkoren kerk geworden, onmis
baar en dierbaar üi alles. Maar heeft de na
tuurlijke bruid het gemis van Salomo, dan
vraagt zij: „Hebt gij gezien, dien die Mijn
ziele liefheeft?" Dan roept zij vanuit haar
gemis. Aldus is het mét Gods beminden,
verkeerende om der zonde wil in het gemis,
ontsluiten zij hun zielesmart. Doch eenmaal
zal de dag aanbreken dat Gods gekendeti
nooit meer in het gemis zullen verkeeren,
want haar zielevrisnd blijft dan voor eeu
wig bij de Zijnen. In- Jeruzalem wa-cht de
geestelijke Salomo allen die Zijn verschij
ning hebben liefgehad en die Hij -onder
trouwd heeft ,om straks in het huis des
Vaders eeuwig het huwelijk af te sluiten.
Hier op aarde" wordt de wederliefde verno
men, hoewel vaak onderbroken door ge-
klag en geween vanwege gemis doch hier
namaals zal de Bruid van den geestelijken
Salomo, eeuwig de wederliefde ontsluiten.
En omdat Gods volk zulks weet en om
helsd door hét'geloof,-spreken zij met eer
bied en ontzag over Hem, Die hun duur ge
kocht heeft, opdat nog velen daarop ja
loersch mocbten worden. O dat veler hart
door de liefde eens mocht verbroken wor
den, als verlorenen vallen voor Gods ge-
Veraatwooideiyii Hoofdredftcteor; Tb. d« Waal
Middeibamlk
nadestoel, opdat zij wier vriend, eenS was
de wereld, mocbtsn vertellen met. de
Bruid, zwart, doch lieflijk in de oogen, des
Drieenigen Gods. De dochters van Jeruza
lem konden wel zeggen dat .zij. in Jeruza
lem geboren waren, doch niet: Salomo is
mijn vriend. Zoo zal het ook zijn met velen
die dan naam van Christus dragen, doch
nietkunnen gewagen van. de dierbaarheid
-Christi. Daarom zal alleen Jezus brulds
kerk in het eeuvifige Jeruzalem Hem groot,
maken, wiens liefde zij gesmaalct en door
wiens recht zij gedekt waren.
Lïjngstr. V
De Goosche Leeraar Budding De
lïenielsohe Balcker Een vyazwlej-
precktocht De „draai".
Budding was nu weer ,,in het land van
Ter Goes", predikte in vele dorpen van
Zuid3eveland en trok veel volk. Hét be
ginsel der afscheiding was er doorgedron
gen,; vele broeders en zusters hadden zich
bijeengevoegd. Dan in een schuur, met can
boere-nwagen als preekstoel, dan in een
smederij predikte Budding het Evangelie
des Kruises en stelde ook de anibten in. In
Goes zelf had hij echter nog niet gepreekt.
Men had er nu al 7 A 800 leden, zöodat
men omzag naar een -geschikt gebouw om
in de stad zelf te kunnsn saamkomen. Nu
was. er onder de kerkeraadsleden- een di
aken, Johs. de Jonge, die een bajckerij had
met een groote ischuur inde'Wijngaard
straat. Deze diaken;, die-den bijnaam droeg
van. ,,De hemelsche'brakker" stel'dë .zijn
schuur beschikbaar, die rappe handen in
een behoorlijk vergaderlokaal herschiei)en.
Zondag 28 Jan. 1838 preekte' Ds. H. J.
Budding er voor de eerste'maal. xoen DS.
Budding dezon dienst leidde en nog in ge
bed ^as, komt de commissaris van poli
tie met twee agenten binnen, en sta,pt, zon
der op de devotie te letten regelrecht naar
voren. Hij greep den biddenden Budding bij
,zgn jas en riep: „Budding, Budding, schei
uit.' Ik gebied het U .in'naam des Ko-
nings!"
Budding trok zich er niets 'van aan. Hij
bad kalm Voort, deed of hij niets merkte en
vroeg de sterkte des Heerei). Toen hij klaar
■was, vroeg hij de gemeente of ze heen
wilden gaan. Bleven zij, dan bleef hij ook.
En zij bleven.
De ComrniSsaris vroeg Buddings' naam,
om procesverbaal op te- maken. ,,Wat
vraagt gij daar? zei Budding. Gij hebt U
niet geschaamd om, terwijl wij tot God
riepen mijn naam herhaaldelijk te noemsn,
bijgevolg kan hij TJ niet onbekend zijn. Uw
consieritie zal eenmaal tegen U getuigen
ten jongsten dage!"
Na dit kloeke antwoord vertrokken de
politiemannen en Budding zette den ruw
onderbroken dienst voort, 's Middags was
er weer beroering, .zelfs een volksoploop
met scheldpartijen, maar Budding en ,de
zijnen gingen .voort. De processen bleven
niét ui^t, voor het preeksn van Ds. Bud
ding moest totaal f 1332.45 boete worden
betaald.
Toch liep het tenslotte verkeerd met de
zen wonderlijken 2eeuwschen dominé. Er
•was n.l. een besluit'des Konings gekomen,
dat men „vrijheid" kon aanvragen. - Daar
was Budding tegen. .Men kreeg daardoor
twee groepan, de' groep Ds. Budding en
van eenige ouderlingen die preek lazen en
elkaar zoo stichtten.
Ds. Budding trok steeds veel volk. Met
een schip kwamen ze zelfs vaii Noord-Be
veland'. Zooveel, dat zijn vergaderzaal ae
niet kon bevatten. ,,Dit was niet zoo erg,
zei Budding, buiten is ruimte genoeg. Dan
•wandelde men samen naar het Sas van
Goes (e>3n uur loopen) terwijl hij onderweg
preekte en psalmen liet zingen
De vervolging nam nog steeds toe, maar
Ds. Budding week niet. Toen de boeten tot
f 40.000' waren opgeloopen vonden'de rech
ters het welletjes en zetten hem met ,,den
hemelscbsn bakker" in het Huis van Bewa
ring.
Na etn poos gezeten-te- hebben, besloot
hij toch de „vrijheid" aan te vrag'en en
kwam weer-op vrije voe'ten. Het deed velen
smar1:elijk' aan, dat de beroemde- prediker
zoo'n draai" had'genomen, maar men-kon
Ds. 'B. nu'eenmaal niet peilen.
Budding preekte nu weer bij de Afge
scheidenen,'' maar het liep ipis. De breuk
werr' volkomen door de" kwestie der Psalm
berijming. Sommige gemeenten, o,m, te
Middelburg wildeA de nieuwe berijming
handhaven en daarover was Budding zeer
vertoQ^nd. De Kerk was volgens hem met de
Psalmen van Datheen ineen geestelijk hu
welijk verbond>3n. Het werd twist op twist,
zoodat Ds. H. 'de Cock, Ds. S. v. Veïzen en
Ds. Scholte. er zich mee gingen bemoeien.
Op een kerkelijke vergadering, 23 Oct. 1839
'te Goes gehouden werd besloten ,,de man,
,s,om zijn oprechtheid eiïzluiverheid in de
,,leer van allen hartelijk bem'ind en geliefd
„als Herder en Leeraar .der Afgescheic'on
„Gemeenten in Zeeland Sn den Naam des
Heeren, te. ontslaan."
Een nieuweperiode ontstond in Bud
dings' leven. Onverzettelijkhei.d en veran
derlijkheid wiïsselden zich bij hem' af.'Drie
jaar .later had hij weer geen bezwaar-tegen
de nieuwe Psalm.en en v^erd hij predikant
bij de Afgescheiden Gemeente van Gro
ningen. Maar het beviel hem er niet. Zijn
rusteloö'3 hart haakte telkens naar ists an
ders. Op .zekeren dag bësl'p'ot hij riaar Ame
rika, te gaan. Op 1 Aug.' 1848 vertrok hij
met een gezelschap -van "27 personen voor
wie hij de overtoclit betaalde. Dat zal'hem
een groote som gelds gekost hebben. Aan
boord preekte hij en hield lederen morgen
en avond een biduur. "Wat zal Budding op
het slingerende en dansende zeeschip ge^
tuigt hebben van de grootheid ien Maje
steit des Heeren!
In de nieuwe wereld werd hij reizend pre
dikant. Maar ook dat beviel hem niet. Hij
werd boer. Voor f 'iipOO.kocht hij
G3n boerderij ,van zijn moederlijke erfdeel,
welk bedrijf door oïikunde spaak leip.
Deze tijding werd in Holland met verbar
zing ontvangen. Het stroomde brieven, al
len met hetzelfde refrein: ,;Koi]^ terug."
Om een staal te geven uit een van dezei
brieven het volgende: „Ds, gij zijt geroepen
tot een huisbezorger Gods, dat kunt, dat
zult gij niet ontkennen. En nu zult gij een
akker, een boomgaard van kalk en steen
verzorgen? 'Wiel lieve dominee, uw roeping
is hemelsch: dus wat _.?i»t ge dan in de
aarde wroeten? Laat ditmaai;, voor .de
wormen en mollen over, maar neem gij uw
vlucht boven de starnsn en wandel met
Groenewegen in het geloof door de zaal,
waar gij eeuwig :zult - verkeeren want daar
^jt gij op verliefd."
Het verlangen naar Holland werd hem
tenslotte te sterk, Hij keerde weer.
Met enkele merkwaardige dingen uit het
leven van dezen vreemden preekheer, die
tenslotte nog tot een grove dwaling kwam,
willen -wij deze beschouwing besluiten.
•WAARNEMER.
Als herder diende Jacob voor zijn
bruid Rachel, Jezus sterft voor haar
en werd verteerd, door de hitte van
Gods toorn en door den verstijvendeh
adem van deze koude wereld.
Ds. I. Kievit.
ZONDER ONGERIEF tJITKOMEN MET
HET 'RANTSOEN.
Bezuiniging op licht en woning.
Heeft U wel eens den geheelen nacht in
een niet gebruikte kamer het licht laten
branden? Indien dit het geval is en U den-
volgenden ochtend aan Vw verzuim om bij
het naar bed gaan het licht uit 'te draaien
werd herinnerd, dan zult U zeer zeker het
gevoel hebben gehad: k'wistig met de elec-
triciteit te hebben omgesprongen. 'Wij dur
ven gerust te veronderstellen, dat V naar
den electrieiteitsmeter bent geIoop3n om ie
cónstateeren hoeveel" U noódeloos had ver
bruikt. Hetzelfde gevoel moet U thans be
kruipen, wanneer U des avonds meer licht
punten in Uw kamer ziet branden dan
strikt noodzakelijk is. Want nietwaar, zoo
goed als U vroeger het teveel verbruikte
een overbodige belasting vond, zoo goed is
het laten brahden van niet beslist noodza
kelijke lichtpunten een overbodige belasting
"van Nederlands electriciteitsverbruik.
In slaapkamers,: gangfen, portalen, kel
ders, in toiletten en op zolders, kan de licht
sterkte van de lampen sterk verminderd
-worden. Besparing kan ook verkreg-en wor
den door er op toe te zien, dat men bet
radiotoestel niet onnoodig ingeschakeld
laat. En welk een bezuiniging kan er niet
worden toegepast bij het gebruiken van
electrische apparaten, zooals- strijkijzer,
stofzuiger, warmwaterketel, geyser, enz.
Men zal deze huishoudelijke apparaten nog
meer dan gewoonlijk met overleg moéten
gebruiken. Het is in ieders belang sterk te
.bezuinigen. Men bespaart zich daardoor
het ongerief wegens overschrijding van het
rantsoen te worden afgesneden!
Bij onze vrijwilligers. Bij het landschap behooren ook de kameelen. Onze mannen
hebben zich al'spoedig vertrouwd gemaakt met dit voor hen vreemdsoortige trekdier.
(SS P.K Möbius-O-H-P.H. s)
In de toestand in
!Fransch Noorti-Afriba
is nu e>3nige helderheid gekomen.
Zoowel in Marokko als in Algiers, heb
ben er practisch geen gevechtshandelingen
meer. plaats. De Franschen hebben het ver
zet wegens overmacht en gadeeltelijk ook
^wegens sympathie met de Amerikanen, ge
staakt.
Admiraal Darlan is tot de Geallieerden
overgegaan en_ generaal. Giraud. 'ia, door
president Roosevelt benoemd tot oppei'be-
velhebber der Fransche strijdkrachten, ter
wijl ,de generaals Noguès en Juin, welke
een paar dagen geleden nog tegen Amerika
waren, nu ook aan de zijde der Geallieer
den staan.
'Wat nu nog duister ia, is de houding der
Fransche troepen in Tunis. De Duitsché ge-
nef-aal Nehring he^ft een oproep tot de
troepen en de bevolking gericht, om a.an
de zijde der Spil de wapens tegen .de Geal
lieerden op te nemen.
De havenplaatsen Tunis en -Bizerta zijn
in Duitsché handen?- Duitsché en Italiaan-
sche versterkingen zijn zoowel over zee als
do9r de lucht aangevoerd. In hoofdzaak
zijn Duitsché parachutisten neergelateh,
voor het bezetten der vliegvelden, welke in
Tunesië zijn.- Ook 'de Amerikanen werken
met valschermtroepen.
De> toestand is nu zoo, dat er een Duitsch
commando is onder veldmaarschalk Rom
mel, hetwelk nu .bij Benghazzi denkt stand
te houdisn en een meer westelijk commando
in Tunesië" onder generaal Nehring.
De troepen der spilmogendheden zitten,
al zijn de afstanden nog zeer groot, tus-
schen het achtste en het eerste Britsche
leger.
Verwacht wordt, dat veldmaarschalk
Rommel, welke zijn troepen op het Syrte-
front heeft teruggetrokken, hier 63n Engel
schen slag, zal leveren. Ree,ds twee maal
heeft Rommel van hieruit de Engelsclien
teruggedreven.
Generaal Nehring zal ti'achten -]»et eer
ste Britsche leger tegen te houden, tenein
de de troepen van veldmaarschalk Rommel
niet tuschen twee legers in -te sluiten, Daar
om''wordt er verwacht, dat er in Tunesië
verwo'Sd zal worden gevochten. Momenteel
hebben de Duitschers» en de Italianen dit
voordeel, dat de afstanden lang zijn en hen
.dus wat tijd gelaten -vv/órdt, versterkingen
te zenden. Met belangstelling wordt uit
gezien naar de verdere operaties.
Maarschalk
Pétain
a
-heeft in zijn communiqué bekend gemaakt,
dat Admiraal Darlan van alle commando's
ontheven is, en door zijn samengaan met
de Geallieerden, niet langer opvolger is van
het Fransche staatshoofd Pétaln.
In zijn plaats is nu benoemd Laval.
Laval zal bij afwezigheid van Pétain,
hem tisnvolle vervangen, doch indien Pé
tain blijvend niet in staat zou zijn, aijii
ambt uit te oe>feneh. dan moet binnen een
rAaand de ministerraad een nieuw staats
hoofd, benoemen'.
Ook wordt de vraag gedaan, of het ge
beurde nog wijziging teweeg zal brengen
in de verhouding tusschisn Duitschland en-
Frankrijk. Dat o.a. het plaatsvervangende
staatshoofd, nu achteraf bleek te sym.pa-
thiseeren met denvijand, is toch een zeer
ernstig feit. Mogelijk .dat de' persoon van
Lava! voldoeiide ^garantie /biedt, doch zoo
niet, dan zullen wij hieromtrent nader ver
nemen
Frankrijk is nU geheel bezet, met^uitzon
dering- van Toulon, waar een groot gedeel
te der Fransche vloot ligt. Het aantal sche^
pi3n hebben wij vorige week opgegeven.
Admiraal Darlan heeft een oproep tot
dezff vloot gericht om uit té. varen en zich
bij de Geallieerden te voegen. Alle officie
ren hebben echter opnieuw de eed van
trouw Pétain afgelegd en blijven dus de
huidige regeering aanhangen.
Is de toestand in Noord Afrika nu wat
opgeklaard, <Je verhouding tussehen Japan -
en Amerika rondom de,
Salomons-eiiaiiden
is nog alles behalve duidelijk
Opnieuw heeft er Zaterdag en Zondag-
weer een zeeslag gewoed, welke in hevig
heid de twee vorige overtroffen heeft.
Het Japansche communiqué zegt:
,,Nu tienduizenden Anierikaansche of-
„ificieiten en manschappen, en meer dan
";,de helft van het aantal Amerikaan-
„sche slagschepen, bijna alle vliegtuig-
-,,'moederschepen en meer .dan de helft
,,van het aantal kruisers verloren zijn -
„gegaan, kunr!,3n de Vereenigde Sta-
,,ten niet meer de hoop koesteren een
„groö't tegenoffensief tegen Japan te
„kunnen voeren."
"Wij hebbsn het al meer geschreven, dat
het met alleen gaat om de bezetting van
enkele eilandjes, maar om de groote stra
tegische positie. Japan beproeft de kracht
der Amerikaansche vloot te breken,en
geeft zijn pogingien om Australiënog niet
op. Trots echter de groote verliezen, blij.
ken de Amerikanen nog zoo hun posities
té kunnen verdedigen, dat de Japanners ze
er niet uit kunnen verdrijven.
Op NIeuw-Guinea en op Guadalcanar be
vinden zich Japanners. De Japanners krij
gen de Amerikanen en Australiërs niet weg
en omgekeerd de Amerikanen de Japanners
niet. "Wel schijnt' hetj dat niettegenstaan
de ,de ernstige verliezen d,e Amerikanen
rondom deze eilanden nog zoo sterk blij
ven, dat Japan niet deifiniteven vasten
voet aan wal krijgt. Bij verdrijving der
Anierikaansche vloot, .zouden deJapanners
zooveel troepen en materiaal aan land kun
nen zetten, dat het pleit spoedigbeslecht
zou zijn.
Na dezen derden zeeslag, kunnen wij een
vierden verwachten, tenzij Japan zijn po
gingen opgeeft, waar het in het geheel niet
naar staat.
Dat het er heet naar toe is gegaan blijkt
dat de bevelhebberder Amerikaansche vloot
schout-bij-nacht D. J. Callaghan a,lsmede
schout-bij-nacht Norman Scott en kapitein
Caessin Young, bij dezen slag om het Te
ven gekomen zijn.
Gelet op de groote belangrijkheid, wor
den deze gevechten met- groote aandacht
gevolgd.
Kunnen Amerika en Australië de agres
sie van Japan tegsnhouden of moeten zij
het onderspit delven? Al kan Amerika dan
niet offensief opereeren, is het echter noig
■in staat defensief zooveel kracht te ont
wikkeien, dat -het 'Japan tegenhoudt. Zie
.dat is een zeer belangrijke vraag voor het
verloop .3n_ den duur van den oorlog.
Generaal' Mac Arthur 'heeft persoonlijk
het commando op zich genomen over de-
Australische troepen op Nieuw Guinea. Het-
Bchijnt dat er dus een plan ontworpen is,
hetwelk hij zelf 'wil uitvoeren. De berichten
zullen ons D.V. op de' hoogte houden, hoe
het verloop van e>3n én ander is.
