CIIQWEEK&IADS^GEaGfKmitSIAe^SSRDlZtJID-HOaEnZEE^^
N.T. DltiereriNaaatSËhapiJi „EILASOËÜ-NIEOWS"
Buitenland
15e Jaargang
ZATERDAi^ 7 NOVEMBER 1942
No. 1893
Stlgbteiyke Oferdenking
WAARIN SEDERT 1 NOVBMBER1935 O P G E N O M IM HET B LA D ,0 N Z E E ÏL A N N" - 1^ JAARGANG
quoavi var
GeTes%d tt MfddtOimifi FïjEm H«i^ij}artr, 122 Q Clto 1^930 i Fsttbot t n WA Uk
BVkuitow Mwr aeelMiSi St. SlawteiisdQk MarU. TéM. 69.
Het kenteeken der
sehapen.
UIT HET
KIJKVENSTER
Controleer nw gas^ en
slectrieiteitSTerlirQili: gerigeld.
geb0«ld« «^«ktt.
KI783
iiAno
"illEIJIIrjl
Abonnementsprtls 93 cent per 3 maanden bQ vooruitbetaiin^r.
Verschuilt 2 maal per we^.
AjCeoaderiykc cua r^efn 6 cent BidtenUuul 8 guldsQ per J/êju.
gewone regelpiags 7 et', per m.m. Contracten belangw^fee
reductie. Prijsvepheoging toegestaan ji««r het Dept. van
ïandel, Ngverheid en Scheepv. onder No. 16236 N.P, d.a.
B4 Maart 1942.
Mijne schapen hooi'en mijne stem,
en ik ken ze, en zij volgen mij.
(Johannis 1|F 27.)
f
II (VERVOLG EN SLOTÏ'
Het zijn Zijne schapen; de gegevenen des
Vaders, als loon op Zijnen arbeid. Hij kent
ze van eeuwigheid. Hij beminde ze van
eeuwigheid VDor hem kwarii Hij op deze
vervloekte aarde om hen té verlossen en
borgtochtelijk voor hen detf toorn Gods en
den eeuwigen vloek te dijigen en te door-
dragen, f
Deze schapen lagen gven diep gevallen
als alle andere Adams zonen en dochteren,
maar dezen Herder heeft Zichzelven voor
hen willen vernedervBn,:! hoewel Hij God was
en God bleef; al de i^agen die hen hadden
moeten treffen, heefit Hij opgevangen zoo.
dat Hij met recht l|ön zeggen: dat Hij zijn
leven stelde voor ?ijne schapen. Als de
leeuw uit Juda's -Stam heeft hij overwon
nen en' voor deze, schapen getriumfeerd
over dood hel eil graf.
Hoort het en' ?iet het o wereldling, Gods
kerk is op recht gegrond! Want recht en
gerechtigheid ^ijn de vastighedén van Gods
troon! Alle stormen en alle verdrukkingen
?al zij trotseéren. Niet in haarzelven, 'o
neen! mg.ar in haar gezegend Hoofd, in de
zen Herder. fWelnu de schapen van dezen
Herder hooren zijne stem, dat is het k3n-
merkend eijgensohap, dat zij bezitten. Van
al de duizenden stemmen die er uitgaan,
onderscheiden zij de .stem van hun herder.
Dit is die zeer naifwe vereenlglng die er
tusschén hsn beiden bestaat. Want zoodra
zij Christus' stem hooren, roepen zij het uit
dit is de stem mijns lief sten, ziet Hem,
hij komt, springende op de bergen, hup
pelende op de heuvelen.
Verlossende Uefde is de eerste oorzaak
dat zij Zijn stem leeren kennsn, Christus
is gezeten aan de rechterhand Gods om de
zaligheid voor zijne schapen verworven, toe
te passen. Zij dwaalden allen als schapen
een ieder keerde zich naar zijnen weg,
maar de Heére heeft ons aller ongerechtig-
hedsii op Hem doen aanloopen.
Hij heeft zijn schapen gezocht toen zij
in hun natuurstaat daarhenen dwaalden.
Hij heeft .ze gevonden in hunne verloren
heid toen ze door de ontdekkende en ont-
blootende werking van Christus verwor-
V3U Geest geen ontkomen meer zagen;
toen alle hoop hen gansch ontviel. Toen
aan hun kant alles te kort schoot en alle
verwachting ophield. Toen jJezen Herder
zich voor het eerts aan hun openbaarde,
als het Lam -Gods dat de zonde der wereld
wegneemt.
Dat Bethel wordt nooit vergeten, daar
ontsloot zich het groote geheim der za
ligheid voor hen. Vleesch en bloed zeide
de Heere Jezus tot Petrus hebbsA U
dat niet geopenbaard maar Mijn Vader die
in de hemelen is.
Een andere wereld ging voor hen open;
daar hoorden zij voor het eerst zijn stem
in het lieflijk geklank van het Evangelie
Dit is de w;eg wandel in dezelve! I
Nu volgen zij Hem om dat zij zijne stem
hooren. Hij gaat hen voor als dien overstan
leidsman en volejnder des geloofs.
Hij leert door ^ijne stem; hen meer en
meer ontdekkende, dat Hij dè verdienende
oorzaak van hunne zaligheid is. Vanaf hun
diepe bondsbreuk in het Paradijs leidt Hij
hen, door diepe ravijnan, oyer steile hellin
gen naar Golgotha, opdat zij de zonden
sterven en de kracht Zijner gezegende op
standing tot een nieuw leVen, met bewust
heid zouden leensn kennen.
Mijn lezer of lezeres, een ernstige vraag;
kent gij de stem van Christus? Het is niet
de vraag, of gij de stemme Gods kent, die
op zoo verscheidene wijze tot Uw hart en
•Uw geweten spreekt. Ook niet of gij uit
wendig het Evangelie hoort, misschien
daar wel eens ontroert onder geworden zijt.
Ook niet of gij het hoort en dadelijk daar
op zegt: ja. Ik geloof.en ik neena het aan,
want dan zijt ge niet'meer als een ellen-
.digen mondchristen' en huichelaar, want
die Christus stem hooren volgen Hem, dit
is er onafscheidelijk aan verbonden, door
den dood tot het loven, door de hel tot de
zaligheid.
Christus stem wordt daar gehoord, waar
de geestelijke zintuigen der ziele als een
weltoebereide aarde, bekwaam gemaakt
zijn om het geklank te kennen. In het vqf-
loren zondaar worden voor God.
Kent gij Christus stem njet, dan behoort
gij nog niet tot Zijne schapen. Wij oordee-
len U niet, maar de Schrift, dien grooten
Zieleherder zelf oordeelt U.
Voff des- Heeren, gij kent de §tèm van
Uwen Herder. Hij is U voorgegaan en op
Zijn stem hebt gij Zijne voetst^pen maar
te volg.3n. Al moest ge dan. ^iéoor het. dal
der schaduw des doods, gp' behoeft geen
kwaad te vreezen. Wat eiW)ok gebeure, de
Heere zal U veilig leidenen eenmaal bin
nen brengen in de gejë'èsfen der eeuwige
gelukzaligheid.
Een 'eigenaardig Zeeuwlsch preiflikiant -
Gezangen en zware ^eeken - D© do-
m2né in dje leesteeiik De overgang tot
die Afscheiding.
Verleden jaar, toeiï'ik in deze rubriek
over de Kruisgezinden en- Separatisten
schreef, beloofde ik:,''een korte biographic
te zullen geven pfifer eon zeer bijzondere
prediker in ZeelaAd ten tijde der Afschei
ding, n.l. Ds. H,'- J. Budding. In vertel
trant zullen wij^>"ln een paar artikeltjes de
ze belofte inlopen «sn de aandacht op het
leven en het ■«rerk van. dezen merkwaardi-
gen man vestigisn.
Dat het een zeer bijzonder mensch moet
geweest zijn, blijkt wel uit het feit, dat
zijn leven en arbeid is geboelistaafd in ver
schillende geschrjiften, o.m. door Dr. J. H,
Gunning, Ds. S. Nahuys, door dhr. van
Nas, de Rijcke, bovendien in stukken van
het Stedelijk en Kerkelijk Archief te boes
en aanhalingen in het keurige boek van
Dr. J. C. Rulleman „De Afscheiding,"
Men weet, dat er in 1834 veel rumoer
was op de kerkelijke erve in Nederland.
Door de schorsing en afzetting van Ds.
Hendrik de Cock te Ulrum kwam het tot
de Afscheiding, waarbij men het Synodale
juk van zich afschudde en de kerkelijke
reglementen van zich wierp. AUerwege
werden .zelfstandige gemeenten gesticht, en
vele eenvoudigen, die reeds lang met een
boekje in een hoekje treurden over de „ver-
brekinge Jozefs" sloten zich bij de Afge
scheidenen aan.
Het was in dien tijd, dat oandidaat Hui-
bert Budding, predikant werd te Biggeker.
ke in Zeeland, in de vacatiire van Ds. Jo
hannes van Rhee, bekend;'als ,^,een gewel
dig prediker" die" een beroep' naar Veen
had aangenomen. Zekere J. H. den Ouden,
een Amsterdamsch uitgever, die heel wat
lectuur ten voordeele der vervolgde Afge
scheidenen had uitgegeven, had Budding,
„aas» wien hij band^ gevoelde in den
Heere" bij den kerk^raad van Biggekerke
aanbevolen. Na te ;^bb3n geïnformeerd en
beste getuigenissen." over hem ontvangen
te hebben, kwam Öudding in deze Walcher-
sche gemeente ond proef te prediken. Bud
ding, 19 Jan. 1^10 te Rhenen geboren, was-
toen 24 jaar oud. Vrijmoedig en tot genoe
gen van Kerkeraad en Gemeente sprak hij
over Johs. V 24. Toen hij van den kansel
af kwam zei de president-ouderling W!y-
nand: ,,Nou, nou, dat was best hoor! je
wordt hier wel beroepen!"
„Durft ge dat wel aan, om af- te gaan
op een enkele preek? vroeg Budding. Mijn
preek van dezen avond kon wel eens ge
stolen zijn!"
,,Nee, nee ,dat kan niet," ,zei Wynand.
Uw spraak maakt U openbaar.
Kort en goed. Budding kWam naar Big
gekerke. Den 14en December 1834 deed hij
zijn intrede over den tekst uit Openbarin
gen: „Ik ben de Alpha en.de Omega."
Zoo had Budding de wensch van zjjn
hart: een eigen Gemeente. De jonge domi
nee zette zijn taak met ernst op. Een ,,ge-
zangetje" was voor Ds. Budding geen
struikelblok, kij gaf ze vaak op en zong
zelf dapper mee. Niet aldus echter zijn
gemeente, gfcwend als ze was aan de
strenge prediking van Ds. v. Rhee, Zij hiel
den den mond gesloten; zoodat ten slotte
Ds. Budding en de voorzanger alleen zong.
't Was de gemeente een raadsel. Hoe
kon dat nu, oen ,,wa^lijk bekeerd" mensch
en dan gezangen laïen zingen?" Wynand
vroeg aan dominé: r,,Hoe zit dat nu eigenr
lijk, zijt gij een onzer of onzer vijanden?"
Ds Budding stoorde zich er niet aan.
Hij bleef met zijii voorganger onverstoord
doorzingen. (Dat zou later wel weer ver
anderen.) Ondanks zijn gezangen kwamen
van heinde en Verre „heilbegeerige zielen"
hem beluisteren.
Dominee Budding zorgde met ernst voor
zijn kudde te Bjggeljerke. Hij zocht zijn
schaapjes op. Waren er boerenjongens, die.
Zondags liever in de „bakkeet' zaten te
vrijen dan naar de kerk te gaan, hij ging
ze ofzoeken om ze te vermanen.
Ook de straatjeugd had respect voor
hem. Gebeurde het, dat ej Zondags een
groep jongens, die één keer naar de kerk
voldoende vonden, des middags bij het
„aanplakbord" verzamelden, om gezamen
lijk onder den' middagdienst een groote
wandeling te. doen Ds. Budding ging er
op af. „Wel jongens zei hij, dat is aardig
van jullie, om hier met eikaar de morgen-
preek te bespjeken." Intusschen ging de
klok luicj3n, waarop hij zei: „Kom jongens,
't is tijd, nu gaan we allemaal weer naar
de kerk. Van .schaamte durfde niemand
V7Gigeren mee te. gaan.
Toch mochtési de jongens den leé'raar
graag. Zoo kOint een van die jongens op
zekeren aag n'.et een mooie haas fian de
pastorie. De ■H'iendelijke huishoudlter
Ds. Budding- was ongehuwd en .j^Ieef dit
tot zijn dood - - liet den jong3n tóinnen en
riep de .dominsi, op dat deze .persoonlijk
- voor het geschenk zou kunnen: bedanken.
Ds. Budding komt in de kanjer en neemt
de situatie scherp op. J
Asjeblieft domenie, die haas is voor U,
dat U hem in gezondheid mpogt opeten:!"
Ds. Budding'j gezicht betrok. ,,Daar kom
je niet eerlijk aan, mannetje, jij hebt dien
haas gestroopt, derhalve gestolen! Je hebt
nog geen jacht acte" zei Budding strengi
,,Ja maar domenie, zei de jongen, U
moest e.3ns weten wat voor last vader in 't
land heeft vari die hazen! Ze vreten alle
witten boenen öp!
't Kan best, zei de leeraar. Geen gestolen
goed in mijn huis. Neem je haas mee te
rug. Denk er steeds aan: ,,Geef des kei
zers wat des keizers, en Gode wat Gods is.
De jongen v/eg. Toch stopte Ds. Bud
ding hem gauw een gulden in de hand om
zijn ondervondisn teleurstelling goed te ma
ken.
Zco trad Ds. Budding op. Hij was prac-
tisch en ordelijk. Zijn ouderlingen ^ver
maande hij evengoed als de gewone lidma.-
ten. De tucht werd streng door hem toe
gepast. Menschenvrees kende hij- niet.
Toch zou dé gemeente Biggekerke, die
197 leden telde.fhaar leeraar geen reeks van
jaren bezitten. Zij zouden ook de weerslag
van de AfschéSïiiig ondervinden. Ds. Bad-
ding, die omgang had met de Middlburg-
sche Afgescheidenen, de zware boeten en
kerkerstraf die werden opgelegd vernam,
geraakte in een benarde positie. Hij voel
de zich zeer tot de vervolgden aangetrokken
maar wist niet wat te doen. Het werd zoo
erg, dat hij niet meer kon preeken. Hij
deelde zijn kerkeraad mee, dat hij leed aan
geestelijke verlatingenen zich geestelijk
dood" voelde en niet meer kon voorgaan.
In verslagenheid zat hij ijeer in .de leeskerk
en luisterde naar predifeaties van Comrie
en Smytegelt. In- geeii' zes weken betrad
hij den kansel.
Op zekeren njidda^ in de week wordt de
kiok geluid. Dat wjas al zeer ongewoon, 't
Was e^en teeken, &t het kerk zou zijn en
al .spoedig ging het gerucht door 't dorp,
dat de dominé .jWeer den Geest ontvangen
had" en 's-avohds om 5 uur' zou preeken.
Groote vreugde onder de parochianen. Al
was het mididen in de week, de kerk
stroomde vol;. Met veel vuur sprak Ds.
Budding ovér^ de geschiedenis uit Daniël,
de drie jongelingen in den brandenden
oven. i[
Intusschen kwamen steeds meer berich
ten binnen over de vervolging der Afgei-
scheiderien, dje alom werden beboet en ge
vangen genomen. Ds. Budding had nu een
keuze' gedaan en koos openlijk de zijde
van Ds. Scholte en de zijnen.
Hoe het hem verder ging, bezien we een
volgende maal.
WAARNEMER.
Hoewel schijnbaar zonder ;^eel verande
ring, toch spreken de feitent' aan de drie
oorlogsfronten meer, tian enftele weken te
rug, i'
In den .Kaukasus leggejl de Duitschers
het er o^ toe, de twee toegangswegen te
bezetten en in bezit te nemen. Hierin vor-
denen zij gestadig, al is-het slechts lang
zaam. De Duitsclfers zijn in het gebergte
zeer in het nadeel. De Sovjets hebben aan
gelegde verdedigingswerken, doch de,Duit
schers moeten al hun-^materiaal over zeer
groote afstanden, aanvoeren. Gelet op deze
moeilijkheden en het voordeel dat de Sov
jets hebben, dat de Duitschers in den aan
val zijn, is men van Duitsche zijde over de
vorderingen tevredön.
De strijd om
Stalingrad
duurt nog steeds voort. Hevige regens
hebben de vliegvelden in modderpoelen her
schapen, y.oodat de luchtmacht -in haar ac
tie beperkt wordt.
Veeanttvooisdel^ Hoofdiedact^r: Tb. a» Weial SfiOdelbaxnlk
De ptilp vormt een waardevol veevoeder tijdens de wintermaanden en overal in ons
land zijn de boergji thans druk in de weer, om een voorraad hiervan op te slaan.
jf J. C. Stevens Pax Holland.)
Wat de strijd in
Afrika
■betreft, ,<;preken de berichj;en dat deze in
een tweede phase gekomejf is.
Hieruit blijkt, gelijk jfe berichten zelf
melden, dat de Engelsc^ln en Amerikanen
de mijnenvelden en v^perringen onscha
delijk hebben kunnen fhaken, en tot voor
de, eigen tlijke vijand^ijke stellingen gena
derd zijn.
Het ItaiJaansch^ bericht spreekt ervan
dat de aanvallen ep een hoogtepunt zijn ge
komen.
De Engelschen vallen met superieure
troepen, veel materiaal aan kanonnen en
tanks aan, terwijl zij ook wat betreft de
.luchtmacht, ,in Egypte in de meerderheid
zijn. Zij zetten dus alles op alles om een
doorbraak te forceeren, en te trachten het
verloren prestige te herwinnen.
Generaal veldmaarschalk Rommel is we
der aan het front, en leidt zelf de opera
ties, hem is volledige vrijheid gelaten, te
handelen naar eigen inzicht.
Zoolang maarschalk Rommel de aanval
lende Engelschen tegen kan houden, gaat
dit voor den aanvaller gepaard met groo
te verliezen, en zal hij geen pantserstrijd
verkiezen. Zouden e.v. de aanvallen te
zwaar worden, dan .zal hij er zeer zeker
toe overgaan, de stellingen t^ vertaten, om
de bewegelijke oorlog met ^.pantserwagens
weder op te nemen. Omtrent de verwach
tingen van het verloop., .^eeft noch het
Duitsche noch het Itstïiaahsche weer-
macht bericht eenige ,T|porspelling. Beide
berichten zeggen, dat dê' strijd der kom'en-
de .dagen dient te worcfen afgewacht.
Wel kan men afleiden uit de verschil
lende berichten omtrent Afrika, dat de ge
allieerden er veel belang bij hebben, een
overwinning te forcfeenen. Niet alleen het
bezetten, der kust. van de Middellandsche
Zee, maar meer noch de prestige kwestie
in Afrika zelf. Admiraal Darlan, is niet
vbor ri-iets naar. ?de Frai-ische koloniën ge
gaan. Engelsch#' berichten gewagen dat er
hier en daar -onlusten uitbreiden, en al
moet men nu zulke mededeelingeh niet al
te hoog aans&an, toch dient ook niet uit
het oog te worden verloren, dat in oorlogs
tijd er allerM dingen kunnen gebeuren. De
oprichter van de Fransche Volkspartij Do-
riot, heeft op het vierde congres nog ver
klaard, dat Frankrijk met Duitschland tot
overeenstemming moet komen, om Pransch
West-.Aifrika en Marokko te verdedigen.
Dit is zeker, Engeland zal alles beproe
ven Afrika in bezit te nemen en een ge
vaar voor afsnijding van het Suezkanaal
en hulp aan de Sovjets via Palestina, te
beletten. De generale staven van beide
partijen hebben hun plannen uitgewerkt, en
als leeken kunnen wij alleen uit de feiten
nagaan, wat hun bedoelingen zijn.
Volgens de berichten heeft de
Japassche vloot
zich bij do Salomons-eilanden opnieuw te
rug getrokken.^-snDe Amerikaansche bladen
hebben hieruj# gelijk te verstaan is, een
gunstige coivClusie getrokken.
De Ameïïkaansche minister van Marine
,Knor^ he.^t tegen deze optimistische be
richten .sterk gewaarschuwd. Hij .zeide dat
het hoogst gevaarlijk zou zijn zich thans te
verbpe!d.3n, dat de slag om, de Salomons
eilanden, of om de heerschappij in het Z.O.
van den Stillen Oceaan reeds gewonnen
was, en hij wilde .in geen geval verwach-
(Citaten uit boek en blatdj.^).
Al is de Wet heilig daarom heiligt
ze nog niemand.
De Kerk is aan Chriiftus ontworpen,
zij is onderworpen aan de burgerlijke
overheid, waaronder zij wonen, en zij
zijn elkander ondei-worpen, maar ze
zijn niet onder-wrbrpen aan Mozes.
Niemand kan.Sinaï en Sion aan el
kaar koppelen, want die een vreem
deling is van het vonnis den toorn
des een-en ,is ook een vreemdeling om
^de feesten en blijdschap des ande-
- ren.
Dit weet ik, dat ik twijfelmoedig
was, toen ik ,de vervaarnissen droeg
van Sinaï en toen ik tot Sion ge
bracht was, -was ik gekleed en wel
bij mijn verstand.
HUNTINGTON.
tingt?n wekken, die niet in vervulling zul
len gaan.
Wat is de conclusie, welke uit het te
rugtrekken der Japansche vloot getrokken
wordt? Deze, dat de Japanners, nog niet
hebben willen doorzetten, doch binnenkort
versterkt terug komen, om dan hun slag
definitief te slaan. Het komt precies uit
zooals in het begin bij den, eersten zeeslag
werd bericht, na den eersten slag .zou een
tweeden volgen, en na den tweeden een
derden, ja zelifs mogelijk een vierden.
De vraag is nu, of de Amerikanen in
staat zullen blijken te zijn, aan den grooten
aanval het hoofd te bieden. Verliezen zij
het, dan zijn gefe'k wij meermalen ge
schreven hebben, zij de beheersching der
Austi-alische wateren kwijt,-is het lot van
Australië, bezworen, terwijl Japan baas is,
in den Stillen;; Oceaan, Vandaar dat de
Amerikaansche vlootleiders regelmatig over
leg plegen, gm in de ernstige situatie waar
in zij verkeeren, toch de grootst mogelijke
overeensteiSiming te hebben, en verzekerd
te zijn v^n elkanders steun.
De fronten, waarop thans gestreden
woidt, zijn werkelijk van beslissende be.
teekenis, vandaar is het, dat wij zien, dat
beide partijen zich inspannen, en met veel
beleid en tactiek te werk gaan.
OP BON 58 RÜNDVET
Op de bonnen „58" van de boterkaart,
welke geldig zulJen zijn gedurende het tijd
vak van Dinsdag 24 Noyémber 1942 tot en
■.net Zaterdag 5 December 1.942, zal desge-
wenscht rundvêt verkrijgbaar zijn. Per
tweetal bonnen zal .ftien 200 gram rundvet
kunnen betrekken.if'
Zij, die rundvejf'wenschen te ontvangen,
dienen de genoemde bonnien bij hun slager
in te leveren,jJ" desgewenscht tegen ont-
vangstbewijsffin het tijdvak van Woensdag
4 tot en met"Zaterdag 7 November 1942.
Zij, die gedurende bovengenoemd tijdvak
bon 5S niét bij hun slager hebben ingele
verd, k|#inen daarop geen rundvet betrek
ken, doèh uitsluitend de artikelen, ter ver
krijging waarvan deze bon nader zal wor
den aangewezen.