C}1RWEEKUADÖpGED.GROriD5rAGvQanolZUID-HOUB^
N.r. DitgeTersmaatscbappu „EILANDEN-NIEUWS"
Buitenland
StlGhteiyke Overdenking
15e Jaarjpiiig
ZATERDAG 17 OCTOBER 1942
No. 1387
WAARIN SEQERT 1 NOVEMBER 19 35 O P G E N O M E N H E T BLAD .O N Z E El LA ND E N" - 1 8E JAARGANG
OHGAVI VAM
Geves^ te MlddelÜaaüh FtiM Headtflsti, 122 G i Cieo 1679^ i Eog^s'l TA 17.
BpnatoM wrni ZeebraSli St. ItKurtensdffc Mtebt, TeltH, 69.
Een volk dat geen
volk was.
UIT HET
KIJKVfeNSTER
K 17^^
IIAnDEiiJ1IEUl/S
-«£«
AbonnementspTtIa 93 cent per 3 maandeil btl vooruitbetaBnjg.
Verschijnt 2 maal per week.
Afeozulariyke ^«^ririeis, 5 ceiit Buitenland 8 gulden per Jaar.
•Gewone regelpnys 7 et. per in.m. Contracten belangrgite
ïeductie. Pr|jsverlioo£ing toesestaan door het Dept. van
•Handel, Nigverheid en Scheepv. onder No. 16236 N.P. d.d.
24 Maart 1942.
En zal Iviij ontfermen over Lo-Rucha-
ma; en Ik zal zeggen tot Lo-Ammi: gSj
z4jt Mijn ivolk; en'dat zal zeggen: O,
m^jn God!
(HoSea 3 22b.l)
De profeet van Godswege g-?roep.3n om
den volke het oordeel Gods voor te houden,
laat beluisteren den verloren toestand, waar
het bondsvolk zich in bevindt. En achter
,jdat volk is geteekend de verlorenheid-van
het g'ansche menschelrjk geslacht; zoowel
Jood als Heiden. Immers de verloren toe
stand wordt voor gehouden in het Rucha-
ma, niet ontfermd .3n,"<het Lo-Ammi,, mijn
volk niet.
Zulks bepaalt ons bij onzen verloren toe-
staiid, hoe de mensch als kind van Adam
ligt In de gescheidenheid van zijn Schep
per, en alZoo in een staat van niet ont
fermend, en gelen volk te zijn.
Uit zijn oorspronkelijkisn staat viel hij
uit en stortte zich in den staat der ver
lorenheid,
Van en uit het- deugdenbeeld Gods in
kennis, gerechtigheid en heiligheid, gaf hij
zijn Maker den scheiArlef en viel satan
moed- en vrijwillig toe. Edens bewoner
werd Edens balling. Met vijgebladeren zich
dekkend om zijn Schepper en Maker te ont
vlucht3n/om nimmer zijn Formeerder meer
te zoeken O zonde, o zonde, in Adams
bondebreuk de fontein aller ongerechtighe
den. Gezonken beneden 't redelooZe beest.
De os kent zijn bezitter, de ezel de kribbe
zijns me'esters, maar, het volk, geteekend
met het uiterlijke sacrjiment, kent Mijner
niet, alzoo spreekt de. Heere, Vreeselijke
.3n ontzettende toestand. Alle menschen-
hulp schiet tekort om- den verloren zon
daar, liggende in den drievoudigen dood uit
dezen jammerpoel op te halen. De diepte
van deze ellende is nimmer onder woorden
te brengen, en,, de ellende van dezen ellen-
destaat is, dat de mensch zich hiervan to
taal onbewust is^ Hij métent zich rijk en
verrijkt en weet niet dat hij is arm; jam
merlijk, blind en naakt.
In d.1,en staat der verlorenheid heeft de
mensch dien dood lief, hetzij in de door
breking in de ongerechtigheid of in eigen-
willigen godsdienst, om aldus voortgaande
neer te storten in d''e *iepte de rampzalig
heid. Vreeselijk toch zal het zijn te vallen
in de handen van Hem, Die toornt, beide
ovlr aangeboren en werkelijke zonden en
met een rechtyaardig oordeel straf f en. zal,
met tijdelijke en eeuwige straiffen.
Is Hieraan ontkoming .rnogelijk Aan de
zijde van het gevallen creatuur, neen. Zoo
mm de moorman/zijn huid en de luipaard
zijn vlekken kan veranderen, zoo min kun
nen Vv'ij goed doen, die,geleerd zijn kwaad
te do?n. En laat ons andermaal gedenken
aan de lichten, die aan Gods kerkhemel
hebben geschitterd, waarvan de godzalige
vader Abraham Hellenbroek er één was,
die getuigt, dat er alzoo naast satan geen
ongelukkiger schepsel is dan de onweder
geboren zondaar.
Makr als dan aan de zijde des menschen
alles ligt in het onmogeliji^e, o eeuwig, on
uitsprekelijk wonder, er waren eeuwigheids
gedachten over dat gevallen dreatuur.
De profeet, wiens woord we mogen aan
halen, is genaamd Hosea. Die naam ^letee-
kent heil. Welnu, zijn naam is een pro
gram.. Er was' heil uitgedacht/ gelijk Gods
Woord in de Romeinenbrief ons laatbe
luisteren: Romeinen 9 25: „Gelijk Hij ook
in Hosea. zegt: Ik zal heïgeen Mijn volk
niet was, Mijn volk noemen, en die niet be
mind was, Mijpe beminde. En het zal zijn,
in de plaats waar tot hen gezegd was: Gij-
liedsn zijt Mijn volk niet, aldaar zullen zij
kinderen des levenden Gods genaamd wor
den."
Nu is zulks niet omdat het Goddelijk
Wezen bewogen is om iets wat aan of in
het schepsel is,' niaai- Hij is alleen bewo
gen ómZichzelfsWille, en uit
Zichzelfs' wille. Engelen waren be-
.^eerig om te zjen, hoe het mogelijk zou
kunnen zijn, dat een verloren schepsel weer
in gemeenschap zou worden gesteld.) Hier
is ook elKP gang van het verloren schepsel
buiten gesloten. Het „Ik zal,Mij ont
fermen" is de eeuwigheidsgedachte om
uit het gevallen menschelijk geslacht, som
migen te verkiezen en' de anderen te laten
liggen.
O diepte des rijkdoms, beide der wijsheid
en der kennisse Gods! hoe ondóorzoekelijk
zijn Zijne oordeelen en onnaspeurlijk Zijne
Vegen! Want wie heeft den zin de'sHeeren
getoind? Of wie is'Zijn Raadsman geweest?
Zulks niet om een voorgezien geloof of
goede werken. Hier moet elk Pelagianisme
VerantfFOiHidejiyk Hoafdreda«tear: Tb. de Waal MMgeBianA
of Arminianisme uitgebannen. ^,E n zal
Mij ontferme n." Dit zal Eijn uit het
Wezen Gods, eejj, kllergenegenst willen.
Hier zingt een dichter van^ ,,Het wqjen
mijne deugden niet, dat ik niet ging ver-
loran." O! wonder van zalig- worden: „Gij
ziet uwe roeping broeders: niet vele rijken,
riiet vele edelen, mag,r het dwaze der we
reld heeft Gpd uitverkoren, om het wijze
te beschamen. Zalige levenservaringj, als de
Heere inleidt in het vrijmachtig besluit der
eeuwige souvereiniteit,,De Heere, is mij
verschenen van verre tij.den: Ik heb u lief
gehad met ,een eeuwige liefde en daarom
getrokken met de koord-en des ontfermens.'
Hoe was Nederland eens beweldadigd,
toen deze leer van Gods souvereiniteit werd
beleden,'en verdedigd en hoe zijn mi de
padtn der vaderen verlaten en is mitsdien
het Woord dés Heen3n de rug toegekeerd.
Hoe mocht de boetbazuin wel klinken bij
de Godsverlicliting en --^^grzaking:.,,0 land,
land, land, hoor des Heeren Woord." Al is
er bij fiommigen nog erkenning hoe spaar-
zamelijk is de beleving en nog minder de
inleiding door de bediening des Heiligen
Geestes van dit eenzijdig Godsplan waar
eev. drieenig Goddelijk Wezen Zich in -wil
verklaren.
O, ontbind .de schoenzool uwer voeten,
w.ant de i^laats, wg,arop gij staat is heilig
land, klinkt het de Kerke Gods tegen, die
het leerde bij den aan-' of voortgang: Lo-
Ruchama, niet ontfermend, Lo-Ammi, Mljri
volk nieten dan o n tf e r m d en M ij n
V 0-1 k.
Ds. V. B. (Woïdt vervolgd.)
Columbus ontdekt 450 jaar gjeleden
die nieuwe' wereld Hoe men aan
iden naiam AmiBrXca kwiajn De pre
diking van het Evangelie over 0e
^heele weerld.
Door de oorlogs-gebeurtenissiah geraken
ge'denkdagen op den achtergrond: het was
12 October 450 jaren geleden dat Colum
bus de nieuwe wereld ontdekte. In 1492
stapte hij, gestoken in zijh roode admi
raals-uniform aan land, op een eiland, dat
door de inboorlingen Guanahani en door
hem San Salvador werd genoemd. Behal
ve San Salvador werd ook Cuba en- Haiti
in gebruik genomen. Haïti noemde Colum
bus Hispaniola, waar' hij een sterkte heeft
gebouw.d.
Columbus was een Wonderlijk man, weten
schap en'verbeelding mengden zich in hem
m^t elkaar. Toen hij aan koningin Isabella
verslag over zijn reis uitbracht, meendeh ij in
de nabijheid van China in West-Indië te
zijn geweest, een dwaling ,die nog drie rei
zen door den Genuées werd gehandhaafd.
Over de beteekenis van Columbus en zijn
ontdekking wordt tot op den huldigen ,dag
door geleerden nog strijd gevoerd. In- de
N.R.Crt vonden wij dezer dagen daar een
wetenschappelijk artikel over, waaruit we
eisn en ander cjteeren.
Columbus heeft eigenlijk nóóit gewlten,
dat hij een nieuw wereld,deel ontdekt haÖ.
Hij dacht het wonderland Gipangu te
hébben gevonden, waarvan Marco Polo me-
dedeeling had gedaan. Petrus^ Martyr van
Anghlera is de eerste geweest die, in 14931,
het vermoeden uitsprak dat Columbus was
een novi orbis repertor. Amerigo Vespucci
heeft de juistheid van ,dit vermoeden aan
getoond. Hij sprak het uit in een brief aan
Lorenzo di Medici,, toen hij op zijn reizen
langs de kust van Brazilië aan het land
maar geen einde zag komen. Een nieuw
werelddeel was ontdekt- Inderdaad, Co
lumbus had slechts eilanden -gevonden en
slechts een kort contact gehad met het
vasteland^ toen hij op zijn derde reis in
Augustus 14Ö8 in de monding van den
Orinoco verbleef. Een\ zoo ontzaglijke
stroom veronderstelde immers een over
eenkomstig groot achterland. Maar Colum
bus dacht toen te maken te hebben met
ebn van de rivieren van het Paradijs, dat
men ergens in Indië vermoedde; Zoo werd
Columbus opnieuw in zijn meening ver
sterkt, dat hij èen nieuwen, weg naar Azië
had gevonöen en op zijn -vierde reis nam
hij .daarom een Arablschen tolk mee; hij
zou dien noodig hebben, dacht hij, als hij er«
in slaagde Malakka te bereiken. Vespucci
evenwel heeft de geweldige uitgestrektheid
van Zuid-Amerika aangetoond, wat er mee
verzoent, (ïat zijn naam aan het ni#uwe
werelddeel vei bonden i's gebleven. Een voor
stel dyartoe is in 1507 van den T'iuitschen
ca-l'igraac' Martin - Waldseemül;<^r uitge
gaan, die in een Cosmografie uitsprak;
Daar Americus (Vespucci) deze nieuwe
'.vereld (Zuid-Amerika) heolt^ gevonden,
mag men het A-.nerige, of wat iiclzeifde is,
land van« Amerieu?; of Amenca noemen.
Het' nieuweland ontving .dus niet .den
naam„ van den ontdekker, doch var ücn
eersten beschrijver. Het is een om echt
vaardigheid, zooals ^e geschied jn-;s er
meer bef;aat. Aniierzijds '^'i*i er vel-;n ge
weest üie deze' onbillijkheid als liec ware
met ie. d\ermaif4 beschouwen. In den
tijd van de Romantiek heeft men Colum-
bua uitermate edele »i.geniicliappèn toege
schreven. Paai op 'volg^le een periode van
verguizing we;ar:n dè Genuees zeer on
gunstig - wcri-d beoordeeld. b.v. in Spanje
en Portugal. Veel in Columbus' levensloop
en karakter vei schaft daartoe materiaal,'
vooral wanneer men.'höm beschouwt, los
gemaakt uit (i■^r^ geest van zijn 1. tijd. Èen
mooi karakter had dolümbus zeker niet,
hij was hebzuchtig, een egoïst en iemand,
die het met de waarheid 'niet te nauw
nam. Ook op y.ijn daad zelve kan men
afdingen met te zeggen, dat hij vond wat
hij niet zocht en zocht wat hij toch niet
gevonden heeft. Erkent men al de koen
heid van dé gedachte,; dat A,zië gevon
den moest kunnen worden .door in Wes
telijke richting te varen en dat was de
overt,uiging van Columbus, voor '.welker
handhaving hij jaren van zijn leven heeft
opgeofferd en welke inj naar de mate
zijner .krachten en naa,r- ,de mate van de
kennis van zijn tijd poogde te schragen
^- dan kan men tes nadeele van den
Genuees weer betoogen, dat de gedachte
niet nieuw was. Maar juist door te .doen
wat anderendachten,' doch niet deden,
toonde Columbus zijn superieuren geest.
Want mei^ kan teruggaan tot de Psrthago-
raeërs, tot Erastothenes, tot Aristoteles
enz., om .de voorstelling -^pn- den kogel-
vórm van de aarde te Vinden. Een ge
lukkige dwaling, ia de consequentie
daarvan -dat Indië over een Atlanti-
scb-3n Oceaan kan worden ^bereikt in
velband rnet Columbus genoemd. Een
gelukkige dwaling wgs evenzeer, dat de
weg van Spanje naar '.Oost-Azië in Wes
telijke, rlebtins'. .on,<5-ev;^.r-..,'- .half zoo .groot
werd' geacht als .die aifstand, in Ooste
lijke richting afgelegd zou zijn. Maar
eerst Columbus heeft aan de voorstellin
gen de daad verbonden.
Het is bekend(»tat Columbus zijn eerste
reis met drie schepen ondernomen heeft.
Hij zelf voer aan boord van de Santa
Maria, eenschip van een honderd ton^
De beide andere schepen, de ISKna en de
Pinta„ warnn 'nog veel kleiner. Eén lan
ger verblijf dan van enkele weken aan
boord van zoo'n schip was naar tegen
woordige maatstaven reeds een prestatie.
Een hut was er slechts voor den kapi
tein, de n^anschappen verbleven aan dek,
ook 's n'achts: daar beschermden zij zich
zoo goed zij 'konden tegen de weersom
standigheden. Slechts voor voorname
patsagiérs was benedendeks een plaats
ingeruimd, -waar een ma1j;ras hun^ tot
slaapstee, strekte, die overdag werd op
gerold len in een zak gestopt. Overlede
nen werden in deze zakken overboord
gezet. De keuken lag open, "was niet veel
meer dan een stookplaats, di* door pla-i
tfen tegen den wind werd'' beschermd.
Kapit^n, stuurlieden en passagiers aten
aan tafel, de manschappen schaarden zich
voor de brug om een houten vat!
Van de betrekkingen tusscheji Colum
bus en zijn manschappen heeft vooral de.
legende zich meester gemaakt. Zijn nau
tische bekwaamheden 'zijn betwist en
men v,;ijst op belangrijke fouten in zijn
metingen. Niettemin staat wel vast dat
hij als zeeman boven de middelmaat uit
stak. Zijn onjuiste breedte-opgaven wa-
r.2n opzettelijk onjuislj; neemt men aan
en daarvoor pleit al, dat hij op zijn drie
latere reizen de door hem ontdekte eilan
den zonder tijdverfles wist terug te vinden.
Opmerkelijk is de wijze -waarop Colum
bus sedert voor het eerst bij'hem hét plan
opkwam in Westelijke richting naar
Indië te varen het moet in 1480 ge->
weest zijn anderen van de juistheid
van zijn opvattingen poogde te overtui
gen,. Uit de meest uiteenlodpende bron-
ni3n had hij geput voor de beroemde brief
van Tosanelli hem tot een bepaald plan
bracht, dat hij theoretisch steeds vaster
poogde te fundeeren. Naar den geest van
den tijd deed hij zulks met-hulp van klas
sieke schrijvers en van den Bijbel. -Steun
meende Columbus te vinden b.v. bij Jesaja.
In JEs. 24 VS. 15 en^ 18v las hij „paiarom
eert den Heére in de valleisn, in de eilan
den der zee den\naam des Heeren des Gods
Israels. Van het uiterste einde der aarde
hoorenwij psalmen tot verheerlijking des
ftechtvaardigenj' Columbus concludeerde,
dat God hier van het land in het Westen-
sprak verzekerende, „dat Zijn heilige naam
van Spanje uit moet worden verbreid."
Want het einde der aarde, dat was voor
De sv'ikerbietenoampagne is thans in den Haailemmermeerpolder in vollen gang.
Hoog opgetast keeren de rijk beladen boerenwagens van het land terug.
(J. A. Stevens Pax Holland s)
Columbus hét schiereiland ten Zuiden van
de Pyreneeën. In ,,de eilaïnden der zee'' lag
voor hem een taak. In Jes. 60 vs. 9 vond
hij voor deze opvatting verderen steun:
„Want de eilanden zullen Mij verwachten
en de schepen van Tarsis vooreerst, om
Uwe kinderen van verre te bn3ngen, hun
zilver en hun goed- met hen, tot den naam
des Heeren Uws Gods en tot den Heilige
Israels, dewijl hij U heerlijk gemaakt
heeft." Een sterken indruk op Columbus
beeft het woord gemaakt: \,Want zie. Ik
schep nieuwe ^emelen en een nieuwe aar
de (Jes. 65 vrs. 17.)
Een .dergelijke Bijbeluitlegging moge den
mensch van vandaag, verbazen; in den tijd
van Columbus was zij niettemin een be
langrijk deel van een pleidooi als Colum
bus onvermoeid hield om gelden te krijgen
voor e>3n zoo kostbare expeditie.
Mén mogen over het Schriftgebruik dat
Columbus er op na hield, denken zoo men
wil, zeker is, dat door het contact dat de
volkeren der - werelddeelen met elkander
kregen, het Evangelie van Jezus Christus
meer en meer is verbreid geworden. Denk
aan de zending, waardoor de eenige Naam,
die onder den hemel gege'ven is, bekend Is
geworden tot in de uiterste hoeken der
aarde. Men kan dus Columbus ook zii3n als
een instrument in Gods hand, om Zijn voor
zienig bestel te helpen vervolmaken, opdat
mogelijk zou worden, hetgei3n Christus bij
Zijn hemelvaart tot Zijn jongeren'zeide:
Gaat heen, in de geheele wereld,"^ predikt
het Evangelie allen creaturen.
WAARNEMER.
KEtlRI^a VOOR Ae WAFFEN-S-S.
EN HET LEGIOEN.
Met SS-Ersatzkonimando deelt ons me
de, dat ^-rijw;i;igert voor de Waff-SS en
het Legioen zich op onderstaande data bij
de genoemde adressen kunnen vervoegen
teneinde -g'ekeurd te worden.
-Tevens wordt de aan-tacht -^r op geves
tigd/, en wél .speciaal voor hen, die er be
zwaar tegei; hebben hun .dienst buiten Ne
derland te vervullen, dat thans de, moge
lijkheid bestaat om dienst te nemen in o3n
speciaal wachtbataillon. De opleiding vindt
in Nederland plaats, terwijl de inzet van
dit bataillon ook in Nederland blijven zal.
Tijdens do keuringen voor de Waffen-SS
en het LegioeiV kunnen zich ook diegenen
melden, die tot de Germaansche SS Ne
derland (Nederlandsche SS) -willen toetre
den.
16.10.42 11.00 uur Deventer, N.S.D.A.P,
Parkweg 2.
17.10.42 11.00 uur Arnhem, Weverstrr. 16B
18.10.42 14.00 uur Venlo, Deutsches Haus,
Emmastraa,t.
19.10.42 11.00 uur Eindhoveit Huis Maria,
i Kruisstraat.
20.10.42 11.00 uur Den BosQh, Hotel Noord
Brabant, Marlt 45.
21.10.42 10.00 uur Tilburg, Werklledenver-
eeniging, Tuinstraat 68.
21.10.42 17.00 uur Rotterdam, Deutsches
Haus.
22.10.42 10.00 uur Amsterdam, School
Iepen-weg 13.
22.10.42 17.00 uur Utrecht, -Wehrmacht-
•heim, JVTariaplejn.
23.10.42 10.00 uur Den Haag, Cafe Den
Hout, Bezuidenhoutscheweg.
24.10.42 11.00 uur Amersfoort, Dienstge
bouw Kapelwefe.
Twee van de grootste Zuid-Amerikaan-
.sche staten n.l.
Ar|;ëntinië en ClilU
dc<3n dezer .dagen van zich spreken.
Deze twee staten houden tot op heden
hun betrekkingen met de spil mogendhe
den nog aan én zijn derhalve neutraal. Dit
is voor Noord-Amertka een doorn in het
oog) wijl al de andere staten óf den oorlog
iebbéïi verklatird óf de beti'ekkliig.sn iiiet
den spil hebben verbroken.
Ja in Washington gaat 'men zelfs zoo
ver met te beweren, dat het grondgebied
ifan deze staten een vrij plaats voor agen
ten vah den vijand is welke me.dedeeling3n
doen, waardoor Amerikaansche schepen In
den grond worden geboord. Summer Wel-
ies, de zeer voorzichtige Amerikaansche
minister van buitenlandsche zaken, heeft
in een rede de hoop- uitgesproken dat deze
twee landen niet zouden toelaten dat van
hun gebied uit, hun broedera
s
ee.u dolksloot in den me
kregen.
Natuurlijkiieef t zulk een gezegde heel
wat stof opgeworpen. De pers roert zich
geducht? De Argentijnsche ambassadeur
te Washington heeft aan minister Summer
Welles verzocht, nadere gegevens te ver
strakken, omtrent zijn geuitte beweringen.
Summer Welles heeft hierop geantwoord
dat wegens militaire redenen, hij deze ge
gevens nu niet kan verstrekken.
De president van Chili Rios, zou juist
15 October zijn afgereisd naar Washings
ton omj te spreken over leveranties van
grondstoffen in verband met de ^)ewape-
ningsindustrie. Gelet nu op de ontstane
wrijving, heeft hij zijn voorgenomen reis
tot later uitgesteld. Chili vooral Is zeer ont
stemd, omdat het Noord Amerika niet
groote leveranties aan koper, ijzer, salpeter
'enz. gesteund heeft.
Zoo te zien, heeft de gewraakte uitdruk
king er niet toe bijgedragen ,dat de twee
.genoemde staten hun neutraliteit zouden
opgeven.
Momenteel vertoeft te Londen de
Afröjaansche generaal
Zuld-
Bmuta.
Dit bezoek tre'kt bijzonder de aandacht, in
verband met de positip van Afrika. Ameri
ka zet vrij sterke troe,pen'contingenten in
Afrika aan land.
In hetPransche kabinet wordt hierover
veel gesproken omreden Frankrijk zich be
zorgd maakt over haar koloniën, voorzoo
ver deze nog aan het moederland zfln
trouw gebleven.
Benoist-Méchin welke kort geleden uit
de regeering Laval getreden is., heeft hier
op reeds gewezen en mbest zelfs hebben
voorgesteld, het Fransche legioen dat nu
aan het Oostfront strijdt, terug te roepsn
en naar Afrika te z.snden, om daar de
Fransche belangen tè verdedigen. De Fran
sche pers schrijft, dat, ündien de regeering
nu talmt en wacht, het straks te Iaat kan
wezen.
Over de verandering van het commando
in het
