CHPWEEKBLADopliE0.6noriD5IA6 vSo^
s
N.V. üitgeversmaatscliappii JILANDEN-NIEÜWS"
Buitenland
Losïating van gevangenen
14e Jaargang
ZATERDAG 14 MAART 1942
No. 1326
STtCHTELIJKE
OVERDENKING
Uit het
Kijkvenster
Installatie niéuwe Burgemeester te Oude Tonge
n
J
WAARIN SEDERT 1 NOVEMBER 19 35 OPGENOMEN «ET BLAD .O N Z E E i l^ A M D E N" - 1 8® JA AR a AN G
OnGAVE VAN
orr yPMMEB bestaat urr 2 bladen,
-
Gouden appelen op zilver
geheelde schalen.
KI783
Abonnementspms 93 cent per 3 maanden btj vooruitbetaling.
VMschflnt lederen Woensdag en Zaterdag 2 maal per week.
Alzonderlöke nummers 6 cent Buitenland 8 gulden per Jaar.
Gevestigd te MiddelharaJ* Frlns Hendrikstt. 122 C Gbo 167930 i Fostbox 8 Xcl. 17.
BP»ntoor voor ZeeUnd: St UaarteosdSb MarlrtTTelef. 59.
Advertentle-prfls 20 cent per regel. Reclame»-40 cent
Hoofdredacteur:
TH. de: waal MHHJBZJIAItNIS C 122.
(SLOT.)
De omzwevende gevangene zal
haast^'k losgelaten worden.
(Jes. 51 14a.)
Evenwel verstond dat volk dikwijls in
die heugelijke tijden niet dat zij nog bleven
in het land hunner vreemdelingsohappen.
Dat alg de leeuw en de beer verslagen
was de Filistijn in aantocht was om te
hoonen en te vloeken. Zij verstonden veel
al ook niet 'dat ze bleyen wonen m het
lichaam der zonde en hunne yerdorvsn-
heden wel voor een tijd aan banden lagen,
maar straks met meer woede zouden ont
waken om hun parten te spelen. Voorname
heiligen hebben gekermd onder verlating
en bange worsteling.3n, nadat zij de kenms
van onzen Heere en Zaligmaker verkregen
hadden, .zoodat Job en Jeremia hun dag
vervloekten en David-en Asaf bromden
gelijk beren in dorre plaatsen. En nu komt
de Groote Loslater dikwijls, Zijn volk op
aarde in hope los te lat^n. Als Hij ze een
blik geeft in de eeuwige trouw van een
onveranderlijk God.Als Hij het geloof
sterkt, dejio^pe verlevendigd. Als Hij op de
irezegende overwinningen zegepraal wijst
van dien sterken' Held, Die machtig is te
".verlossen, Jes^63 1. Hij houdt de lamp
van binnen brandende in de hevige stor
men; ï-Ej bidt voor hen aan .'s Vaders
rechterhand dat hun geloof niet ophoude.
Maar ééns zullen deze ge'/angen.Dn los
gelaten worden uit de gevangenis der
wereld en de gevangenen van het lichaam
der zonde, om nooit in het land hunner
vreemdelingschappen terug te keei-en. Ze
zullen dan verlost worden van de vijanden
die op hunne ziel loerden; verlost worden
van de macht van het ongeloof, "vertwijfe
lingen en vreeze. Ze zullen verlost worden.
Van de - booze aanvallen van den aarts
vijand, den duivel, in wiens strikken zij zoo
dikwijls waren verward. Ze zullen verlost
wordisn van alle zielsduisternissen, waar
door zij in verzoeking kwamen om het lieve
Wezen te verdenken' en harde gedachten
,van Hem te koesteren. O,' wie zal die
verlossing met mond of pen schetsen, als
hef logge en wellustige vleesch die groote
hinderpaal voor het geestelijke léven daar
roerloos liggen zal, om nooit meer te ont-,
waksn. Als de verduistering van het ver
stand, de bekrompenheid van den geest
niet meer gevoeld .zal worden. Als heC
- smartelijke lichaam, met zwakheden en
pijnen, niet meer bestaan zal. O, dan zal
a de aardsche - tabernakel verbroken worden
en de ziele uit dit oud en vervallenhuis
in de woonstede 'Gods worden overge
bracht, gezet m het volle licht en de
eeuwige glorie van die stad, die door de
heerlijkheid Gods verlicht wordt "en het
Lam is hunne kaars.
En óm nu de bedriikte Sionieten van de
aarde te vertroosten, zegt Hij- hun aan dat
hunne verlossing .zieer nabij is. De. tekst
zegt: De omzwevende gevangene zal,,h a a s:
telijk losgelaten worden. O volk, het
zullen geen eeuwen aanloopen, wie weet
geen jaren, dat deze verlossing werkelijk
heid voor u worden zaj. Het zal haastelijk
geschieden: De Heere zal IZelif haasten als
de koornschoof rrj,p is om hem binnen te
halen. Zie hoe de nijvere landman zich
haast als de tijd daar is om ,de garven in
zijne schuur te verzamelen. Hoeveel meer
Hij Die Zelf verlangt Zijn Bruid te mogen
omhelzen en haar de volle blijken van
Zijne liefde te. doen gewaar worden. Hij
roept haar toe vanafden Mirreberg: Zie
Ik kom haastelijk en Mijn loon is met Mij.
Volk, wees dan niet ongeduldig. Moet ge
Zijn Raad uitdienen op liet ziekbed, in ar
moede, in banden en tegtanhedeh. Hij legt
uwe tranen in Zijne flesch en teltuw om-
zwerven. Hij wacht Zelf met verlangen op
den tijd ,dat ge gebracht wordt waar Kij is.
Vraagt m.aar veel met David: Ik ten, o
Heer', een vreemdeling hier beneen. Laat
- Uw geboon op reis mij niet ontbreken.
Wacht op die losmaking en zoek u hier
los te maken van alles wat u aftrekt van
Dien groeten Heere, Die alleen uw harte
waatdig is. Dan zal de losmaking van de
aarde en de uwen maltkelijk vallen, want
die dienstknechten zijn zalig die op hunnen
Heere wachten,opdat, als Hij komt en
klopt, zij Hem terstond mogen opendoen.
M.
Lente Boerenstand -r- Wasuloim
Smijtegelt en Biddagen Opstan
ding ten leven.
Lente!
Verandering, vernieuwing!
De barre winter lijkt ten einde. De lie
felijke zonnestralen zij het dan nog
sporadisch 7— worden over de aarde
gegoten en doen sneeuw en ijs versmelten,
't Is een winter ,die ons heugt! We werpen
er geen terugblik meer op, we strekken ons
tiit naar hetgeen ons vóór ligt. Alleen dit,
van een menschenhand werd het ons niet
aangedaan, het was Gods vinger! Hij be
waart de sneeuw, .de hagel, het ijs, de slag
regen in Zijn schatkamer tot den dag des
oorlogs. -
Maar nu: Lente!
Gij- vernieuwt het gelaat des aardryks,
'zingt .de Psalmdichter. De natuur ontwa,akt
uit haar doodslaap. De sappen in boomen
en heesters werken door, .de knoppen zijn
al te zien, om straks zich in bloem en blad
en in vrucht te ontplooien.
Lente! Beeld van het Verlossingswerk
Christi! Wte leven nu in de-lijdensweken
en herdenken Zijn Borgtochtelijk werk in
den .donkeren nacht van Gethsemané. Ma^r
daarop volgt de Paaschmorgen, de lente
tijd breekt aan, de dood wordt verslonden
tot-overwinning. Is'Hij niet de Opstanding
en hèt Leven?
De landman hunkert om het zaad aan
de aarde toe te vertrouwen. Om te zaaien
in hope en alzoo de kostelijke vrucht des
lands te verwachten. Ieder hoekske grond
zal benut worden om de productie op te
voeren. In, de kleine tuinen, waar anders
gazons of bloem.perken te vinden zijn, zul
len nu boontjes, kropsla en aardappelen
worden geteeld. Er zijn in onze groote ste
den bureaux, opgericht, v/aar de stedeling
tuinier o,p bepaalde unen onderricht kan
krijgsn, op welke wijze hij van zijn stukske
grond het meeste profijt kan trekken. Er
is zooveel noodig.
De boerenstand staat thans in het mid
delpunt der belangstelling. De kranten
staan er vol van. Van hen wordt veel ver
wacht. En inderdaad, het. is der boeren
aard hun uiterste best te doen de opbreng
sten zoo "groot mogelijk 'te maken. Hun
werk is echter maar middeirjk. Ge weet,
wat de Bijbel leert, dat er een Is die plant,
een ander nat maakt, maar Go.d, die den
wasdom geeft! Van Hem is alles aifhan-
kelijk.
Hoe noodzakelijk is het dan ook dat er
tot dit einde Biddagen in onze kerken ge
houden worden. Wij kunnen het niet laten
groeien. Misgewassen, een mislukte oogst,
bij zulk een voedselschaarschte, zou een
oordeel in het oordeel zijn. In den toorn
gedenke Hij des ontfermens.
Smytegejt, anno 1700,.'hield ook van d:e
biddagen. 't Was een eenvoudige preeker,
hij bracht.de bevindelijke leer, kort, krach
tig, maar scherp. Hij preekte op allerlei ge
legenheden, op de groote droogte in 1719,
op de zieke menschen, ,de pest onder het
vee, hij tastte 's-lands zonden aan. „Gij
zult ..vinden, zegt hij als een volk .ron-
dig is en vóór God niet in valt, dat Go.d
nietzal rusten voor hij 't verdorven heeft.
Amos V. Het zal wezen gelijk een mensch,
die den leeuw ontgaan is, en hem ontmoet
een beer die hem verscheurt. Waarom doet
God-dit al? Opdat zij haar, zeit Godt, tot
Mij zouden bekeeren. Als gij Mij verlaat
loopt gij in den vloek, maar als gij Mij ge
trouw zijt, gaat gij in den zegen. Loopt
toch den, Heere aan, of ^ij zal U .zoo bitter
klemmen. Als gij 't niet doet, wij vree
zen, gij zult de slag krijgen vanwaar gij
't niet verwacht hebt. Bidt elk in uw huis^
gezin en zegt: wij zijn zondig. Dat wij dan
eenparige herten en handen tot den Heere
opheffen. Ik denke dat ons nu de noot op-
gelegt'iB."
't Zijn zoo maar een paar passages uit
een preek van Vader Smytegelt.. V/aar
hoort men nog zulke taal Ik wenschte dat
ze m.eer gelezen werden. De -toestanden uit
.dien tijd mogen anders .zijn, de nood is
even groot. „Zegt niet, aldus m-diezelfde
preek, God doet geen mirakelen meer.
Hij doet evenveel wonderen.' Immers een
krachtig gebed des rechtvaardigen vermag
ve'el.
Ik geef voor zulk biddian meer dan voor
de uniform samengestelde gebeden als
U dat nog een gebed noerften wil van
de Engelschen en Amerikanen, ,dat God de
wapens ,der god-looze bolsjewisten zegenen
Ds. H. wil.
Wg zullen ui de schuld moeten. Allen.
Dan is er hope op verwachting.
We leven in een. geweldige tijd, we be
seffen er den ernst'niet van. Een tijd van
revolutie, van omwenteling, Nederland is
bezet gebied Indië is Verloren. God
spreekt tot ons in het wereldgebeuren
vloeken wij-er niet tegen in. Dat de schrik
des Heeren ons bekeeren moch^ ten ger
Ibove!
De lente is «Jaar! Vernieuwing en veran.
dering allerwége. Ook ons zalwat moe
ten gebeuren. In ons hardverhar.de hart zal
de lente moeten geboren. Verandering is
niet genoeg. Vernieuwing is noodig.
Opstanding, een ontwaken uit onzen dood-'
slaap, waarin we allen van nature liggen.
Nog woi-dt het ons toegeroepen: Ontwaakt,
gij die slaapt, en staat op uit de dö6n, en
Christus zal over U lichten!
WAARNEMER.
In negen dagen tijds hebben de Japan
ners de
N-iderlandscJi-Indische
regeering gedwongen, het laatste verzet op
te geven. -
De gouverneur generaal Jhr. Tjarda van
Starkenborgh Stachouwer heeft de eischr
van de Japanners,
«nvoorwaiardelpfe ovejrtgave
ingewilligd, waarmedehet pleit werd be.
slecht.
In''totaal zijn er 93=000 gevangenen ge
maakt onder wie 2000 officieren. Verder
werden buit gemaakt
24 bommenwej'pers
45 jachtvli&.-'"4:g.3n
83 ylieigtulgen van ander tjrpe
367tanks en pantserwagen^'.
732 kanonnen
1567 machine geweren
97.384 geweren.
benevens de hiervoor benoodigde minutle.
Waar Japan beschuit over een groote
luchtvloot is het te verstaan, dat verder
doorvechten voor Nederl.-Indië geen nut
had. De Ned.-Indische luchtmacht heeft
reeds bij den strijd op Malakka ernstige
verliezen geleden, welke verliezen .door hulp
uit Amerika niet zijn aangevuld.
- Hoe het nu verder met ons land gaan zal,
valt moeilijk te voors,pellen.
Nederland is bezet door Duitschland
Nederlandsch-Indië door Japan
Curacao en Suriname door 'Amerika.
Het is dus voor ons een afwachten van
de dingen die komen zullen.
Wie zal zich hetgeen in .zoo'n korten tijd
heeft plaats geha^ werkelijk kunnen reali-
seeren?
WijLsn Ds. V. d.,Groe riep uit in zijn bid-
da,gspredlkatie: O' land, land, land hoort des
Heeren Heeren Woord.
i
Japan zet zijn aanvallen onvermoeid ver.
der voort. Groote .Japansch'e landingen zijn
gedaan op
Nieuw-Guineia.
met het oog om vandaar naar Australië te
worden ovei'gezet.
Volgens de couranten 'berichten zouden
er thans transportschepen met vliegtuigen
en manschappen vanuit Amerika ife.ar Au
stralië onderweg zijn.
Het beste is maar om hierop niet' voortiit
te loopen,waiit -het is tot nog toe geble
ken, dat dergelijke berichten van .zeer wei
nig waarde zijn. Komt er werkelijk hulp
dan .zullen wij D.V. hiervan wel meer ver
nemen en zal het blijken bij de verdediging.
Een groote vraag zal nog zijn, of ,de hulp
nog intgds komt.
In Chineesche kringen hebben de verlie
zen der Geallieerden zeer diepen indruk ge
maakt. Tslang Kai Sjek heeft met het oog
op de politieke toestand in' Europa, destijds
het verzet niet opgegeven. De groote oor
log is gekomen ja wat meer zegt, China
hééft er groote bondgenooten bijgekregen,
Amerika, Engeland, Nederl. Indië.
Doch welk ëen teleurstellingen. Inplaats
van hulp, ziet het zich de groote Birma-
weg ontnomen. In Britsch-Indië gaan de
Japanners eveneens nog steeds voorwaarts.
Tsiang Kai-Sjek heeft .den iuitenant.ge-
neraal van het Amerikaansche leger Still-
well, tot chef'-van disn géneralen staf be
noemd. Een Amerikaan is daarmede opper,
bevelhebber van het Chineesche leger.
Momenteel staat-
Turkije
weer in het middelpunt van belangstelling.
Volgens geruchten zou er te Sofia binnen
kort een ontmoeting plaats hebben tusschen
vooraanstaande Duitsche en Turksche per
sonen. Hierbij zou ook minister von Rlb-
tentrop tegenwoordig zijn.
Verwachtingen worden uitgesproken dat
het Turksche kabinet zal worden g-eorgani-
seerd, ja zelfs gaat men zoover dat Turkije-
zich bij het i^
driemogendliedenpact zal aansluiten.
Vanuit Stockholm wordt daartegenover
geseind, dat de Engelsche minister van bui.
tenlandsche zaken E.de4 .zich zeer binnen
kort naar de Turksche hoofdstad zal be
geven.
Uit deze politieke agtiviteit blijkt dat er
weder besprekingen gaande zijn, waarvan
wij ons mos s&&a. idee kuimen vorm.en, doch
die soms met 'een paar dagen, ineens hun
beslag krijgen.
Ejin beslissing van Turkije zou direct een
gevs!^eldige verandering brengen. Wij zullen
hierop thans nog niet vooruitloopen.
H* "t" •i'
Een ander punt dat ernstig ,de aandacht
vraagrt is de
Frainsche vloot.
Van iFransche zijde wordt gezegd), dat
communisten hebben rondgestrooid, dat tus
schén Frankrijk en Duitschland onderhah-
deld is of wordt, over de uitlevei'ing van
40 schepen, welke bij .de wapenstilstand in
aanbouw wan3n.
Ook is men in Amerikaansche kringen
nog niet geheel tevreden, over het Fransohe
antwoord wat betreft e.v. hulp aan Generaal
Rommel.
Uit dien hoofde zijn vorige maand 'geen
levensmiddelen naar Noord-Aifrika gezon
den. Zoolang er geen opheldering omtrent
de gestelde vragen gekomen is, .zullen deze
levensmiddelen Verschepingen, stil staan.
Met belangstelling ziet men uit, naar .de
.definitieve antwoorden der Fransche re
geering.'
Van Duitsche zijde zijn enkele gegeven
bekend gemaakt omtrent de geleden verlle.
zen.
Tot 1 December 1941 bedroegen deze
958.0S5 Duitsclie gedocden, gewonden
of vennlsten.
(Citaten uit boeik en blad.)
- Ik geloof dat onze gebeden buitan-
gewoon kort zouden zijn als zij alleen
bestonden uit hetgeen wij met ons
- hart bidden.
- Christus bindt ons met een koord van
liefde, wa,arvan het eene einde in den
hemel in Zijne hand en het andere
eind aan ons hart vastgemaakt is.
GRAY.
- Óud Israël is uit de vruchten zalig
geworden.
De Vader had crediet op het werk
yan dsn Zoon in de volheid des tijds
naar Zijn van eeuwigheid gemaakt
bestek.
- Ge moet nopit met vleeschelijke
oogen op Jezus zien, want dan ver
ziet ge u aan Hem.
Ds. I. KIEVIT.
De verliezen aan het Oostfront bedragen
gemiddeld- per ,dag aan
dooden 1000'njan
gewonden 3600 'man
verftiisten 200 man
Naar dezie cijfers gerekend zou het to
tale verlies op 1 Maart ongeveer bedragen
hebben 1% milliaen man.
Hiervan waren op 1 December 720.000
man gewond, waarvan een groot percenta-
'ge reeds weer is hersteld, en naar hun
regimenten terug gekeerd.
In Duitsche militaire kringen wordt erop
gewezen dat bij het komende voorjaarsof
fensief, Duitschland zich van een numme-
rieke superioriteit 'wil verzekeren, en ,dat
er verscheidene miilloenen mannen in den'
strijd zullen worden geworpen.
In Duitschland is het goed waarneeh.a-*
baar dat diegenen welke voor den krijg be.
schikbaar zijn, zijn gemobiliaeerd, en een
.korte maar krachtige opleiding hebben ont.
vangen.
De laatste hand aan hun africhting wordt
gelegd, om ze daarna naar het ifront te
z'enden.
Gewis wij staan voor groote beslissingen.
Eer vrtj twee hoogstens drie maanden ver
der zijn, zullen belangrijke krijgsoperaties
hebben plaats gehad, die op het verloop
van den oorlog waarschijnlijk grooten in
vloed 2Ml!en hebben.
Van de zijde der Sovjet Unie wordt
sterke druk uitgeoefend op Engeland en
Amerika, om niet alleen met materiaal,
doch ook met een inval op het vaste land
té steunen.
0e eerste Nat. Soc. Burgemeester
pp dit eiland.
Donderdag 12 Maart j.l. 's nam. 2.30 u.
vond in de raadzaal van het gemeentehuis
te Oude Tonge de plechtige installatie
plaats van den nieuwen burgemeester dier
gemeiante.
Onder de aanwezigen merkten wij op al
le burgemeesters van dit eiland met uit-
'-zondering van burgemeester Sterk van
Nieuwe Tonge en Hermans van Ouddorp,
welke door ziekte verhinderd was. Voorts
waren aanwezig de Heer Ortscommandant-
OberleUtnant, de districtsleider der N.S.B.
J. G. v. Houten, de Groepsleiders .de liee
rren Ravens en Gibbels, de Kringleider de
heer K. A. van Beek en meerdere leden
der N.S.B., oud-Burgemeester Vooys en
vrijwel het geheele ambtenansncorps der
gemeente Oude Tonge.'
Esnige' fraaie- bloemstukken tooiden de
raadzaal.
Nadat burgemeester Dekker, die verge
zeld was van zijn echtgenoote, zoontje en
dochtertje door weth. Beijer de zaal was
binnengeleid, vond een .korte begroeting
plaats met de aanwezi,ge autoriteiten.
Door de heer Verweij werd dan voorlezing
gedaan van het benoemingsbesluit van den
Rijkscommissaris.
Bede vaji den Heer ide Wit.
AI3 wethouder, tevens locoburgemeester
van Oude Tonge rust op nüj de taak de
heer P. J. E. Dekker tot burgemeester de
zer gemeente te installeensn.
Om een goed burgemeester te kunnen
zijn Is voor alles yereischt bekend te zijn
met het land waarin de gemeente is gele
gen en het volk waaruit de gemeente is
samengesteld! Ik meen daarom goed te
doen met U nopens het eiland dat U be
treden hebt eenigszins in te lichten en langs
dezen weg voor de genaeente Oude Tonge
Uw beïangstelling te wekken.
De heer de 'Wit schetste dan de gesohie._
denis van 'Goeree en Overflakkee, zoowel
voor wat betreft de geografische vorming
als inzake .de geestesgesteldheid der bevol
king. „De bevolking is Zeèuwsch" aldus
spr. ,Ofschoon in het Oosten een sterke
vermenging met Brabanters is waar te ne
men. De dorpen op het eiland zijn gebouwd
rond de kerk als het centrale punt. De
prachtige oude kerken, die al eeuwen hier
staan, getuigen van de go.dsdienstigheid, de
kunstzin en de vrijgevigheid ,der oude
Christenen. De bevolking is Christelijk, een
tiende .deel is Katholiek. In Oude Tonge js
een derde deel Katholiek. Allen houden de
tien geboden nog hoog, eeren Hun geweten
als een konifig en stellen de richtlijnen van--
hun Godsdienst boven alles. X)e aard der
bevolking is goed Zeeüwsch, goed rond."
Maar men moet het volk weten te leiden,
begrijpen, niet kwetsen in zijn heiligste ge
voelens, niet raken in zijn geestelijke goe-
deren. Ieder, ,die hiertoe in staat en bereid
is, zal op Göeree en Overflakkee een goe.
de reede hebben gevonden. Mijnheer de bur
gemeester, wat ik zeide over Goeree ..en
Overflakkee in het algemeen geldt tot in
bizonderheden ook van Oude Tonge en haar
bevolking. Zij heeft alle goede eigenschap-
peti van het voorgeslacht, dat in staat ge
bleken is'van Flakkee iets nioois te maken
en wanneer U in staat en bereid zult zijn
om deze te ontdekken, te waardeeren sa t&»
respecteeren, zult U zonder twijfel een pret
tige werkkring vinden.
Uw arbeid, aldus vervolgde de heer de
■Wiit, schijnt mij overigens niet gemakeklijk.
Tal van vraagstukken toch wachten op
voorziening. Een der meest dringende is
wel de haven. De kom begint .namelijk in
ernstige mate ondiep te worden en zijkan
ten geraken in verval en de toegang wordt
steeds meer verhinderd door verzanding.
Een reeks van jaren .is verbetering van
een en ander in voorbereiding. In het be
lang van landbouw en.scheepvaart hoop ik,,
dat U er in slagen zal een afdoende oplos-
