am^vsm)^Gtü.ciaa^ BtAnoEn
N.V. UitgeTeFsmaatseliapiiü „EILANDEN-NIEUWS"
Buitenland
STICHTELIJKE
OVERDENKING
Jaargang
ZATERDAG 21 FEBRUARI 1942
No. 1320
De wind tegen!
Uit het
Kijkvenster
VA/AARIN SEDERT 1 NOVEMBER 1935 OPGENOMEN MET BLAD .O^N Z E E LTVN D E N" - 18= JAARGANG
WAMrtii^ ÜHGAVIVAN
K1783
niEuws
Al»nnementsprti3 83 cent per ,3 maanden bfl voorulttoeteHnff.
Verschflnt lederen Woensdag en Zaterdag 2 maal per week.
AfzondwWke nummers 6 centBultenland 8 gulden per Jaar.
GevwM te MÜdelbitnli Frini Heod^kstr. 122 C Giro 167^ V<)t^% 8 i TA 17.
BgkBBtoor yowc Zeeland: MaarteaaOfii Slarkt, Telet 69.
Advertenae-prüla 20 cent jgffl TggSli- R^pteiO»^ JM c^t
HoefdreéAfiteuri
TH. DB WAAIi TkQDBEIUIAKNIS O 122.
PM NTJMMEB BESTAAT PTT 2 BLADEN
En het schip nu was noididen in de
zee, zjünde in noom wam de baren;
want de wincl was hun tegen.
Matth. 14:24—21.
Veel wederwaardigheen, véél rampsnzijn
aer vromen lot, maar uit die alle redt hen
God, Ht) is hun hulp alleen. Voorwaar, dit
ia de levenservaring der Kerke Gods. Dit
woord kerk dan opgevat in de ware ver
klaring: „dat des Heeren lis", want de op
pervlakkige belijder krijgt de geestelijke
uitwerking van die lief desgangen niet te er-
vaten. Wel is het ook voor hem geschreven
dat het aardrijk om ztJnentwM vervloekt is
en de vruchten der zonden in alle bitterheid
gesmaakt worden, maar q,ls het niet aan^
het hart geheiligd wordt, zfln de gevolgen
verschrikkelijk, hetzfl in doode lijdelijkheid
of in de uitbraking der ontzettende vij
andschap.
De dasciipelen echter krög*3n de bijzondere
Itjnen der Goddelijke Voorzienigheid te be
leven. Gode tot heerlijkheid en hun zielen
ter zialigheid. Want deze gangen moeten be
leeifd worden, waarmede de Heere aan Z\)n
e«r komt, o,pdat ztj zullen mogen zingsn:
Heilig zijn, o God, Uw wegen.
Niemand spreek' Uw hoogheid tegen;
Wie, wie is een God als Gaj,
Groot van macht en heerschappij?
Dez« wegen en gangen zijn niet van eigen
'maaksel, neen verre van dien. Van achter
bezii3n wo'rdt de Heere er In en door ver
heerlijkt.
De contrasten worden er echter in be
leefd. Zooeyen is het wonder der spyziging
der 5000 mannen, zonder de vrouwen en
kinderen, geschied. Maar daarna worden
2Ö met krachtige stem bevolen zich in het
schip te begeven. Hij blijft achter om zich
in afzondering te begeven op den berg om
te bidden. Om zich in gemeenschapsoefe
ning met den Vader te begeven en als de
ware Hoogepriester van Zfln volk, hun
Voorbidder te zijn; hier als de Itjdende Ver
losser en straks als d« eischende BiddeiS'
en dankende Priester.
De jpngeren hebben aan het bevel vol
daan en zijn aan boorö op de kabbelende
baren. Wjelk een weldaad, dat zij de be
lofte uit den mond van hun Zander hebben
beluisterd, dat zij aan de" overzijde ziuUen
komen.
Hier ligt de geestelijke beweldadiging
voor de geroepen Kerk In 't uur deV minne
dat zy,,aan de overzijde zal komen. De ge-
nadeglfte Gods en de roeping zfln toch on-
berouwelijk. pit echter aan Gods zijde waar
BrChtige, moet door hen beleefd worden en
langs welke wegen, als ervaren wordt: Ik
schatte mij geheel verleren en ik mocht
van geen vertroosting hooren.
Maar zij zijn aan boord en het liefde
bevel des Konings is: naar de overzgde.
Dat er onderzoek zij in het hart'of we
alleen in uiterlijke beweldadiging zijn in
het scheepske 4er Kerk, of dat we er za-
ligmakisnde ervaring van hebben mogen be
leven. Hoe ontzettend zou het ziJn de over
zijde te bereiken en te staan voor gesloten
deuren, om te moeten beluisteren: „Ik heb
u nooit gekendJ'
Maar andeteijds, de eeuwige meevaller:
Komt in, in de vreugde uws Heeren.
En toch van tweën één; een middelweg
zal niet worden gevonden.
We bepalen dan onae aandacht op dat
soheepke, dat de boeg heeft naar de over
zijde, en ,Wi.iaj'van de ingenomenpi. de toe
zegging hebban de overz^de te zullen be
reiken en op die reis niet te zullen om
komen.
Nilet bij het begin, maar midden in de
zee begint het te spannen. Eerwaarde ver
klaarders stemmen overeen, dat het satan
toegelaten werd om de orkanen te gebruii-
ken om zijn helsche macht te opsnbaren
gelijk de Heere dit den vorst der duister
nis btj Job toeliet. Hoe waarschuwend
spreekt dan de noodzakelijkheid van het
allervolmaaktste gebed: „Leid ons niet in
verzoekingimaar verlos ons van den booze".
Niet om ^ulks als een formuliergebed na te
bidden, maar om de zaken bevindelijk te
mogen beleven. Heeft lAither in ztjn tö'd
het „Onze Vader" de grootste martelaar ge
noemd, hoeveel te meer moeten wjj er dit
van zeggen in onze dagan. De Heere schen-
ke licht om die duisternis te mogen bezien,
om ons aan geen geestelijken diefstal schul.
dig te maken. Stel u nu vóór, ervaren zee-
lied«n sn in nood van da baren, in da vier
de wake, den tö<l voor zonsopgang, als de
duisternis het donkerst is.
Hoe zien we hierin de geestelijke Kerk
geteekend met licht van huis gegaan.
Donkere wolken ,pakken zich saa,m en
steeds donkerder doet de vraag beluistei-
ren: zullen vro de overzijde nu bereiken?
Deze vraag houdt de openbaring des onge-
loofs in, want immers Gods beloften falen
niet en nu heetft het Gode behaagd, door
die orkanen, ook des ongeloofs, die kerk
door te leiden, waar de toestand steeds
hopeloozer wordt, „want de wind was hun
tegen."
Ds. ,v. Br.
Wordt vervolgd.
m
G^nd TwOfelachtlge waarde
Amerlk», het graf ivan het goud
Goud, beeltd |van den Eeuwige, de
Onveranderlijke Het geloofsgoud.
Goud!
Het blinkt, het lokt met stralend geel.
Sinds het begin der eeuwen is het aanlok
kelijk geweest en heeft het een romanti
sche, maar ook een bloedige geschiedenis.
Het geloof aan het goud is groot. Het
houdt de menscheiyke gedachtenwereld om
vat, over de beteekenis van het goud is
men het over heel ^e wereld eens. Wonder
lijk tot de eenheid van het menschdom
heeft nietfi( kunnen leiden, de oude volken
wisselAan telkens van goden, men w;erd
het niet eens over den godsdienst, de
mensch strijd met zijns gelijke om de po
litieke ontwikkeling der gemeenschap en
vindt geen formule om allen te vereenlgen.
Maar over een stuk metaal, óver goud> be
staat overal dezelfde opvatting. Niet, om
dat het den mensch de een of andere
waarde beteekenen kan, zooals voedsel,
drank en kleeding, maar men acht het
goud daarom hoog, omdat een ander het
er voor houdt Het is het ruilmiddel, dat de
onverwoestbaarheid in zich draagt. Het
heeft esn onvernietigbaar karakter en
blijft bij iedere vormverandering bestaan.
Het is het èinnebeeld der onvergankelijk
heid.
En toch heeft het een twijfelachtige waarde
vastheid. De waardeering van het goud
is zoo verschillend, als het leven zelf is.
Het IS er eigenlijk mee, om het plat te zeg-
gan, wat een gek er voor geven wil. Toen
in de 17e eeuw In Brazilië de groote goud
koorts uitbrak en de avonturiers bij hon
derden in de wildernis waren, betaalden zij
voor .een pond vleesch goud, tot een waar
de van 15 gulden. Een schotel zout kostte
30' gulden. Een koe, bijna 1000. Om de rat
ten en muizsn te beatrijden, betaalde men
voor een paar katten een goudklomp ter
waarde van een paar duizend gulden.
Goud blijft goud, maar de levensomstan
digheden van een ,volk ziJn niet altijd in
een gelijk blijvend rhytme. Vandaar de -ms-
selingen. Alles draalt om het goud, de
mensch weegt de waarde der dingen er aan
af. We zeggen niet dat het goud duurder
is gewordfsn. We zeggen het brood wordt
duurder.
Ik heb een ,pas uitgegeven boek voor mij
liggen, dat laich met het goud beüig
houdt.'*) In dezen tijd uiterst actueel. Het
goud immers is een der belangrijkste poli
tieke i3n economische wereldproblemen,
waarvan de oplossing binnen korten of
langen tijd komen moet. Het toekomstige
lot van het goud hangt af van de verdere
politieke ontvirjkkeling van de wereld. Zul
len de verschillende Staten der wereld het
goud als waardemeter niet meer erkennen?
Op deze en meer andere vragen wil dit,
boek een licht werpen. Het geeft een his
torisch overzicht van het goud vanaf het
begin der menschheid, aan de hand waar
van het goudprobleem van dezen tfld wordt
bezien. Interessant om al die wisselwerkin.
gen, geschiedkundig bijeenverzameld na te
gaan.
Zoo ligt nu in Fort Knox in Amerika
het grootste gedeelte van de wereldvoor
raad van het goud. De eene boot na de an
dere heeft het uit alle wereiddeelen naar New
York aangevoerd. Pantserwagens zijn Ito-
m-sn aanrijden, omgeven door zwaar bewa
pende Manschappen, die machinegeweren,
handgranaten en traangasbommen gereed-
houden, bij lederen mogelijken aanval. De
bestuurders der pantserwagens wórden
niet eens Vertrouwd; in gesloten briefjes
wordt hen de route om te rijden aangege
ven. Het fort waar het goud heen gebracht
Wordt, bezit aan troepenkam,p, dia het be
waakt. Diepe gewelven! zijn in de rotsen
gemaakt, de muren der rotsvertrekken
zijn door staal versterkt. Een geweldige
deur van staal en koper beschermt de toe
gang, die slechts door nooge officieren be
treden magt worden. Die deur kan in enkele
minuten dichtgesmolten worden, wanneer
oriverwachts een'stormloop op de kelders
zou plaats vinden. Door zes man tegelijk
kan de deur slechts geopend worden, die
ieder op de sloten een getal moeten zetfcsn,
voordat de sleutels passen, lichtsignalen
op verborgen plaatsen nieldden het binnen
dringen van lederen onbevoegde en door
esn spiegelsysteem kan men in alle hoeken
van het fort >n de schatkamers kijken.
Toch is deze schatkamer geen sprookjes-
paleis. Eentoonig ligt al dat metaal daar,
gegoten in kleine .vierkante baren. Dood
goud!' Het ISgt er als in een graf. Daar
hebben duizenden bij duizenden nu voor in
de aarde gezwoegd, in de eisnzaamheid van
gloeiend heete woestijnen of in ijskoude
steppen geleefd, of hun leven er voor gela
ten. Nu ligt het daar in het graf van Fort
Knox, en wie zal zeggen wat 'het straks
waard i^! -
Dwaze mensQh!
Lymineus verhaalt in een mythe dat
de goden uit de londerwereld toch zoo
nieuwsgierig waren om te weten wat de
menschen op aarde deden. Ze waagden zich
van lieverlede Tïp het aardoppervlak en
toen ze zagen wat de menschen zooal uit
voerden ziJn ze verschrikt naar hun goden
rijk teruggevaren.
Misschien om «j deze sage te blijven
hebben ze de menschen zien wroeten in
de aarde om eenige korrels goud te be
machtigen, óf, elkander om het goud zien
vermoorden. Verschrikt om de geweldige
oorlogen, die om het gond worden gevoerd,-,
zijn ze naar hun onderjardsche verblijven
teruggevlucftt.
Wat zal er nu van het goud geworden?
Vier vijfde van den monetainsn goudvoor
raad der wereld is in de Vereenigde Sta
ten Verzameld. Zal er in de toekomst een
nieuwe samenklank worden gehoord van
werelddeel tot werelddeel zonder de kle
pelslag van het goud?
BOTER, VET EN MARGARINE OP
BON 09.
Verlenging van eenige bonnen.
Gedurende het tijdvak van Donderdag
19 Februari tot en met Vrijdag 27 Febru
ari 1942 geeft elk der met 09 genummerde
bonnsn van de boterkaart recht op het
koopen van 125 gram boter of lOp gram
rundvet. Dit laatste kan uitsluitend worden
betrokken doo~r hen, die in de periode van
2 tot en met 5 Februari j.l. bon 09 bij hun
slager hebben ingeleverd, gedurende het
tijdvak van 19 tot en met 27 Februari a.s.
geeft voorts elk der met 09 genummerde
bonnen van de vetkaart recht op het koo-
psn van 125 gram boter zonder reduc
tie of margarine.
Voorts .wordt de geldigheidsduur van de
met 07 en 08 genummerde bonnen van de
boterkaart en de vetkaart verlengd tot en
met Vrijdag 27 Februari 1942.
De geldigheidsduur van de met 204 tot
en met 208 genummerde bonnen van .de
bonkaart algemeen, welke tot en met 21
Februari, a.s. elk recht geven op het
Itoopen van 100 gram kaas, wordt ver
lengd tot én met Zaterdag 28 Februari.
Ten slotte wordt er de aandacht op ge
vestigd, dat de bon van de bonkaart alge
meen, welke gewoonlijk wordt aangewezen
voor het koopen naar keuze van havermout
of peulvruchten, gedurende het vierweke-,
lijksche tijdvak, hetwelk op Zondag 22 Fe
bruari a.s. begiiit, uitsluitend recht
zial geven op het koopen van peul
vruchten.
GoudT beproefd, komende uit het vuur!
Daardoor kan men allosn rijk worden.
Le(3s Openbaringen 3 18. Daar wordt het
goud in figuurlijken zin gebruikt als de
schat die mot noch roest verderft, duur
zaam tot in het eeuwige leven.
De Bijbel spreejct veel over goud.
In Genesis w«rdt er al van goud gespro
ken: „het land van Havilla, waar het goud
is. De Egyptenaars hadden veel goud
de heiligdommen Gods waren van zuiver
goud. Salomo haalde het uit Ofir en veri-
sierde «r den heerlijksn tempel mee. Men
zwoer Zelfs bij het goud des tem,pels.
Matth. 23 :vl6. De profeten, Job, de Psal
men, de Spreukendichter, zij alle spreken
letterlijk en figuurlijk over goud, Ezechiël
heeft het over de goudhandelaars. Het
Christuskind in Bethlehem wordt uit het
Oosten goud gebracht.
Zelden we hierboven niet, dat het goud
de onverwoestbaarheid in zich draagt en
een onvernietigbaar karakter heeft? Beeld
van dsn Eeuwige, de Onveranderlijke.
Goud is er in menigte ook klatergoud!
Sic transit gloria mimdi! Zoo vergaat alle
wereldschoon!
Job was schatrijk, maar zette er zijn
hope niet op. Er is een beter ding, n.l. „de
beproeving des geloofs, die veel iiostelijker
is dan goud" zegt de Apostel. Die zal be
vonden worden te zijn tot lof en eer en
heerlijkheid in de Openbaring van Jezus
Christus.
Ai, miJn lezler, wat wordt er weinig van
dat echte geloofsgoud gevonden! 't Is nu
een tijd om met den klaagdichter uit te
roepen: Hoe is het goud zoo verdonkerd!
het goede fijne goud zSo veranderd!
WAARNEMER.
A. Oesterheid, „Het Goud,'
kam, Amsterdam.
Uitg. Ros-
KANTOOR DER DIRECTE BELAS- -
TINGEN EN ACCIJNZEN TE
MIDDELHARNIS.
In verband met de stremming van de
gasverwarming is bovengenoemd kantoor
tot nader order na des namiddags 3' uur
voor het publiek gesloten. v
De overige uren van openstelling blljvsn
ongewijzigd.
De belangstelling voor de militaire ope
raties hebben zich deze week in hoofdzaak
bepaald tot drie belangrijke feiten
a. de val van Singapore.
b. de vaart door het kanaal van de
sohepsn Scharnhorst, Gneisenau en
Prinz Eugen.
o. de verschijning van oan Duitsche
duikboot voor New York.
De feiten als zoodanig zijn ons bekend,
het gaat dus alleen om de gevolgtrekkin
gen.
Minister Churchill heeft in zijn radiorede
over de overgave van Singapore, hiervan
zelf iets gezegd.
„Ik spreek tot u allen in de scha-
,,duw van een zware militaire neder-
„laag van groote beteekenis. Het is
„een nederlaag voor Engeland en voor
„het Britsche Rijk.' Singapore is ge-
„vallen. Het geheele schiereiland Ma-
„lakka is onder den voet geloopen.
„Andere gevaren omringsn ons. Een
„zeer ongunstigen en moeilijken tijd,
„ligt voor ons."
Churchill erkent dus zelf den ernst van
den toestand en zi^t in de komende weken
en maanden nog meerdere rampspoeden
zich over Engeland voltrekken.
Want door den val van Singajpore is Ja
pan in een waardevol bezit gekomen voor
zijn Verdere operaties. Een belangrijke ha'-
venplaats, ja een marine zeevesting waar
uit Japan niet zoo licht weer zal verdreven
worden.
Direct na Singapore, is
Paleimbtog
op Sumatra gevallen, «sn heeft Japan bezit
genomen van belangrijke petroleumvelden.
Borneo, Sumatra, Celebes en Ambon zijn
reeds in Japansche handen en een aanval
op Java, kan lederen dag worden verwacht.
Nederlandsch-Indië heeft daarbij zichzelf
vrijwel geheel alleen te verdedigen en is
teg.sn Japan niet opgewassen. Het zijn dus
sombere perspectieven welke zich aifteeke-
nen.
Ook Australië ziet met groote zorg de
toekomst tegemoet.
Japan ziet haast en spoed achter de ver
schillende aanvallen.
De Amerikaansche vloot, hoewel thans
sterk gehavend is voor Japan altijd nog
een ifactor ,van beteekenis.
Vier nieuwe slagschepen komen
dit voorjaar gereed, zeven staan
er op stapel van 35'tot 55.000 ton
twee vliegtuignloederschepen staan
op stape, alsmede verschillende
lichte kruisers, torpedobooten en
onderzeeërs.
Bovendien is de bouw van verschillende
schCipen toegestaan, waaraan spoedig be
gonnen zal worden.
Alvorens nu Amerika eenige actie op
groote schaal durft ondernemen, wil Japan
trachten het vóór te zijn, door de voornaam
ste eilandi3n en steunpunten in bezit te heb.
ben. Amerika kan dan de netelige taak on,
dernemen, deze eilanden aan te vallen, en
te trachten ze op Japan te Tleroveren.
Verder biedt de bezetting van
lUtalaldsa
zulk een buitengewone gunstige gelegen
heid, voor operaties in Britsch-Indië, waar
op wij al een en andermaal geweaan heb-
'hen.
Ht
Wat schrijft nu echter de Engelsche
pers
Dat Churchill de netelige toestand er
kent, is aan de eene kant te prijzen, maar
zegt ze, laten wij nu toch niet denken
daarmede klaar te zijn.
Heel, heel ernstige nederlagen heeft En
geland geleden.
Andajsness in Noorwegen; Duinkerksn,
Griekenland^ Kreta, Libye, Singapore. En
bij dit alles, nog de vlucht van de drie
Duitsche kruisers.
Wat een bommen zijn daar al niet op ge
worpen. Drie en veertig vliegtuigen en 247
man heeft dit Engeland gekost.
Maar wat het ergste is, men vraagt zich
af, hoe kunnen nu in het Kanaal, drie
Duitsche oorlogschepen
dtle en een half uur
varen, zonder ontdekt te worden.
Wat een ernstige leemte in da verken
hing en verdediging.
Wanneer zal er nu eens een keerpunt
komen? Waar zijn de mannen, met orga
nisatietalent, en bekwaamheden om zich
werkelijk met dsn vijand te meten? Want
deZe drie schepen worden nu met spoed
klaar gemaakt, en wie zal zeggen, welke
schade zij straks de Engelsche vloot zullen
toebrengen.
Engeland heeft heusch zooveel niet te
verliezen om te denken, het komt er op
een schip niet opaan. Ieder scheepje is een
kostbaar bezit en kan noode worden ge
mist.
Dat nu de drie Duitsche kruisers straks
weer hun werk zullen gaan doen, daar be
hoeft Engeand niet aan te tvrtjfelen. En als
nu zulke ernstige dingen kunnen plaats
hebben, wie zal .Zeggen, wat er nog meer
boven het hooifd hangt„ De vloot mi de
luchtmacj?t, zijn op het belangrijkste vaar
water, niet op hun hoede geweest.
Daarom vraagt het volk en de pers aich
af, of deze gang van Zaken nu zoo moet
doorgaan, want dan staan er nog Veel ern
stiger dingen te gebeuren.
Bedreigen de teekenen niet, da* zal
Churchill weer de Lagerhuis leden paaien,
en al is het met tegenzin, eie ertoe krij
gen, dat geéjn veranderingen wordMi aan
gebracht.
Niet alleen zijn de Engelscbtsn vtrrast,,..
maar evenZoo de Amerikanen.
Een
Diiit«clM diUbbe*t
he^ft een bezoek gebracht, aan Nevr Toirk
en daar in het gezicht van da havrai aes
schqpen in den grond geboord, terwijl er
nog vier onderweg werden vernield.
Een schok Is de Amerikanen door het lijf
gegaan. Eigan kusten en havens moeten nu
beter verdedigd worden, doch hoe? Door
terugroeping van die schepen, welke op an
dere plaatsen zoo brood noodig zijn? Zoo
ja, dan ziet het er voor Indlë en Voor
Engeland nog ongunstiger uit. En toeh,
ook hier moet iets gebeuren.
Duitschland zal voorloopig met duik-
booten en vliegtuigen geen aanVaUöa;-
ger naar Amerika overbrengen, maar welk
een vernietiging heeft Amerika van
Duitschland niet te wachtan? Wie had dit
durVen denken? s
Wat zal Japan in samenwerking met
Duitschland nog doen?
Zie zulke vragen rijzen op, en stellen
aan de Amerikaansche ,verdedigingei»eheB.
welke momenteel allerminst welgevallig
zijn.
«He
Zoo zien wij dat actie weder reactie op.
roept. Het initiatief is en blijft nog aan
de zijie der -
As-iuogen^ed'eH
en dat deze de reactie heuseh niet onder,
schatten, trots al de succesöen, bewtj«rai da
maatregelen, welke genomen worden.
Tegenover de productie van Amerika
plaatst ook Duitschland zijn producten,
stelt nog hoogere eischen dan voorheen. Al
les wordt daarheen gericht, dat niata ver
loren gaat, teneinde op alle» roorbarald ta
zijn.
Zoo is ook de hulp die Duitschland ont
vangt, groot. Generaal Franco heeft in het
Alcazar, een toespraak gehouden tot de
generaals! en hóogerer oflflcleren ren de
Andalusische garnizoenen. Hij wee» op den
strijd die Duitschland voerde tegen da Bols-
jefvvisten, alsmede de strijd die Spanje g«-
stredan had.
