CHDWEEKBIADÖpGED.GDOnDfilAG vö^^ZUID-HOairiZmJWJC^^ EHAnDEM N.V. nitgerersmaatsehappü „ËILANOEN-NIEUWS" Tusschen twee Oorlogen Verschillende berichten 14e Jaargang WOENSDAG 7 JANUARI 1942 No, 1307 WAARI N SEDERT 1 NOV EM B ER 1935 OPGENOMENMET BLAD .ONZEEILTANDEN" - 18E JAARGANG UnGAVE VAN Geves%<i te Micl«lfilb«cinl« Frins HeUdiiMr. 122 Q i Gino 167930 i Fostbos; 8 x Td. 17, Bybaatoor tooi Zeeland: St. aiaartensdip: MatM, Telet. 69. BepiaiaeH 40 cent vm. MET DUITSCHLAND VOOR EEN VRIJ NEDERLAND K1783 lAnDEIUIIEUl/S Abonnementsprfls 93 cent per 3 maanden bïj vooruitbetaling. Verschijnt lederen Woensdag en Zaterdag 2 maal per weefc. Afzonderigke nummers 5 cent Buitenland 8 guMen per Jaar. Advertenüe-pnüs 20 cent per regel. Hoofdredacteur: TH. DE WAAL MIDDEUÏARNIS C 122, 1918—1939. Het Bolsjewisme. Een ander merkwaardig staatltundig-so- ciaal verschijnsel, dat eveneens een noviteit in de wereldliistorie beteelcende, is het in deze intermezzo-periode opgetreden bolsje wisme. In de huidige oorlog heeft van de aanvang aif tot op hedan toe de bolsjevsris- tische Sovjet-Unie een belangrijlte rol ge speeld en daarom is het tot goed begrip van de huidige situatie noodig, dat we de opltomst en de beteeltenis van deze politie- Ite macht eens nader bezien. De geschiedenis van het bolsjewisme gaat terug tot in de Czarentijd. De despo tische macht, door het Huis Romanow en de adel uitgeoefend, wekte in de laatste decenniën der 19e eeuw revolutionaire re acties op, deels in anarchistische of nihilis tische geest, deels op de grortdslag van het Marxiline. Een der voornaamste aan hangers der laatste leer was Wladimir Oeljanow alias Lenin die in 1870 ge boren werd. Reeds op het gymnasium was hij een tegenstander van het Czarenregime en voerde hij revolutionaire actie. Na ge vangenneming werd hij verbannen en kwam tenslotte gedurende de Wereldoorlog in Zwitserland terecht. In het jaar 1917 kwam de Russische re volutie, eerst onder leiding van Kerenski, die geen bolsjewist was en de oorlog met Duitschland wenschte voort^te zetten, doch vanaf October van dat jaar onder Lenin an Trotzki, die uit hun ballingschap wa ren teruggekeerd. In minder dan een half jaar tijds wisten ze hun onbeteeken.3nd troep je bolsjewisten te maken tot heerscher over een wereldrijk. De communistische partij maakte zich door middel van. ai-beiders- en soldatenraden, de z.g. sovjets, van^ de macht meester en onder de leuze van de dictatuur van het proletariaat werd Lenin de dictator van Rusland. In schijn was hij de dienaar des volks, in werkelijkheid de bevelende leider. Lenin was voorstander vanbeëindiging van de oorlog met de Centralsn, omdat dit een kapitalistische oorlog was, waarbij het bolsjewisme geen belang had. Daarom werd met Duitschland op 3 Maart 1918 de vrede van Brest-Litowsk gesloten. Finland, de Baltische Staten, Polen en de Oekraïne werden tot zelfstandige staten verklaard. Toch zaten Lenin en de zijnen nog niet di rect vast in het zadel. De eerste jaren 'padden ze van alle kanten strijd te voeren. In Siberië vormde de monarchist admiraal Koltsjak een eigen regeering en rukte met troepen op. De Engelsche minister van Oor. log Winston Churchill (de tegenwoordige. Eng. premier) zond een Britsch leger naar Rusland, dat zich meester maakte van Moermansk en Archangel. Koltsjak werd echter verslagen en pogingen van Wrangel, Denikin en Yoedenitsch om de bolsjewis tische regeering omver te werpen, liepen op niets uit, zoodat ook de Engelschen de wijk moesten nemen. De bolsjewistische le gers veroverden Siberië op de monarchisten en in 1919 en 1920 namen zij bezit van de Oekraïne. Na 3 jaar waren ze dus mees ter van de toestand. Om alle revolutionaire bewegingen de kop te kunnen indrukken, werd de Tsjeka (de geheime staatspolitie) opgericht, thans de Gepeoe geheeten, die een verschrikkelijke terreur uitoefent over het Russische, volk. Het bolsjewisme is het meest radicale marxisme. Het heeft de dood gezworen aan de bourgeoise en aan de godsdienst Zijn an. ti-Christelijk karakter behoeven we thans niet nader te ontwikkelen, daar ,dit be kend genoeg is. Wat zijn economie betreft, de communistische experimenten van Lenin mislukten volkomen. De Socialiseering van de grond en de bedrijvtan bracht een dusda nige" ontreddering teweeg, dat werkloosheid en hongersnood op groote schaal er de ge- Volgen van waren. Toen Lenin zag, dat zijn theorieën strandden op de werkelijkheid, ging hij een nieuwe economische politiek voeren, de z.g. N.E.P., die weer half kapitalistisch was. Zoo was het communisme verdwenen, maar de macht der partij niet. Meer en meer ging Moskou'werken voor de. bolsjewistische wereldrevolutie. In schier alle landen werden de communistische par- tijisn gesteund en als filialen van de Comm. Internationale (de Komintern) beschouwd. Vooral financieel kregen ze steun, tenein de onrust te zaaien en de wereldrevolutie te bevorderen. Ook na de dood van Lenin in 1924; werd deze politiek door zijn opvol ger Stalin voortgezet en men kan veilig aannemen, dat dit punt op het program ,zaK blij ven staan, zoolang het bolsjewisme bestaat, zoodat het een permanent gevaar vornït niet alleen voor de wereldvrede, maar ook voor de binnenlandsche rust in de statsn. Zoo hebben de bolsjewisten in China gestookt, in Amerika en Australië en niet het minst ook in Duitschland, waar men op een communistische revolutie hoop te. In Spanje steunden de bolsjewisten de republikeinen in de burgeroorlog en in Frankrijk waren ze de promotors van het beruchte Volksfront, dat onder Léon Blum tot de ineenstorting van Frankrijk in be langrijke mate heeft bijgedragen. Wat de eigenlijke buitenlandsche politiek der Sovjet-Unie betreft, deze is van 1929 tot 1939 geleid door den Volkscommissaris Litwinov. Deze poogde de positie der Sov jet-Unie door een vriendschapspact met Turkije en na de machtsovername van Hitler in 1933, waardoor de bolsjewisten zich ten zeerste bedreigd gevoelden en zij in Duitschland hun gevaarlijksten vijand gingen zien, zochten zij toenadering tot de z.g.- democratisch-kapitalistische staten als Engeland, Frankrijk en de Vereen. Sta ten. Met de laatste .werd in 1933 een over eenkomst gesloten. In 1934 werden de Sov jets lid van de Volkenbond, louter uit over wegingen Van anti-Duitsche politiek. Als zoodanig steunden zij in sterke mate de Sanctiepolitiek tegen Italië, toen dit land de Abessynsche Oorlog begon. In 1936 kwam h.et Fransch-Russisch pact tot stand. In hetzelfde jaar werd het verdrag van Montreux gesloten, waardoor Russische oor logsschepen de vrije doorvaart verkregsn door de Dardanellen. Tegenover deze bolsjewistische ideologi sche en diplomatieke acties werd nu tus schen Duitschland, Italië en Japan het An ti-Kominternpact gesloten, waarbij later nog meerder^ landen zijn toegetreden. Het gevolg hiervan was o.a. dat de Sovjet- Unie wei'd uitgeschakeld bij de regeling van de Tsjechische kwestie in September 1938. Tevens moest zij tijdelijk de neder laag van de Volksfront-regeering in Span je aanzien. Een toan voor bijna iedereen onbegrijpe lijke zwenking in de Sovjet-politiek was de totstandkoming van het Duitsch-Russisoh non-agressie-pact in Augustus 1939 aan de vooravond van het uitbreken van deze oor log. Het was een geweldige verrassing, omdat men dit verdrag voor onmogelijk had gehouden. Men weet thans, waarom het gesloten werd. Stalin wilde zijn West grenzen uitzetten door gebruikmaking van de positie van Duitschland, dat,geen oorlog op twee fronten wilde. Dit lukte hem met Polen en de Oostzeestaten en gedeeltelijk met Finland. Stalin heeft beslist gedacht, dat Duitschland in het Westen in Frank rijk een front zou houden, zoodat hij dan op een geschikt moment een inval kon doen in de rug. Dit viel tegen. Teen Duitschland in de Balkan vocht, was het Sovjet-leger blijkbaar nog niét klaar, an ders had hij toen de gelegenheid wel waar genomen. Duitschland heeft niet gewacht, tot de Sovjet-legers klaar waren, maar be gon op 22 Juni de oorlog, die het volgend jaar zal worden uitgevochten. Zoo is ook het bolsjewisme een factor geworden, die in de achterliggende periode van groote invloed is geweest op de ge- beurtenissisn in de wereld. (Wordt vervolgd.) GELUKWENSCH VAN DEN FÜHRER AAN DEN RIJKSCOMMISSABIS. DEN HAAG,1 Jan. De Führer heeft op Oudejaarsdag aan den Rijkscommissaris voor het bezette Nederlandsche gebied het volgende telegram gericht: „Aan Rijkscommissaris Seyss-Inquart, Den Haag. -Met oprechten dank voor den tot dusver verrichten waardevollen arbeid zend ik u mijn hartelijke wenschen voor u persoon lijk en voor de voortzetting van uw suc cesvolle werkzaamheden in het komende jaar. ADOLF HITLER." DE RIJKSCOMMISSARIS OP OUDE JAARSAVOND BIJ D~E LUCHTDOEL- ARTILLERIE TE ROTTERDAM. ROTTERDAM, 1 Jan. De Rijkscom missaris heeft op den laatstsn avond van het oude jaar stellingen van de Duitsohe luchtdoelartillerie in de Maasstad bezocht. Rijksminister Seyss-Inquart werd hierbij toen hij zich onder leiding van majoor Pöttker en in gezelschap van den gemach tigde voor de stad Rotterdam, dr. Völckers, in de kwartieren en stellingen der' lucht doelbatterijen bevond,; door de soldaten overal levendig en Ijkrtelijk verwelkomd. Hij maakte van dezet gelegenheid gebruik om de officieTCU en manschappen te dan ken voor hun optreden tot bescherming van Rotterdam en' voor hun zwaren dienst, benevens om uiting te geven aan zijn vreugde,, dat hij de laatste uren van het jaar 1941, dat een jatx van groote en voor Duitschland gunstige beslissingen op het gebied der wereldpolitiek is geweest, kon cioorbrangen bij een der jongste en belang rijkste wapens van de roemrijke Duitsche weermacht. DE INZAMELING VAN WOL EN BONT JN DUITSCHLAND. Omtrent het voorloopig resultaat van de vrijwillige inzameling van wol en bont voor de soldaten aan het Oostelijke ifront ver neemt het D.N.B., dat reeds 16 millioen stuks, ten geschenke zijn gegeven. Daaron der bevinden zich vele honderdduizenden bontartikelen. In politieke kringen te Berlijn wordt dienaangaande opgemerkt, dat reeds dit ge deeltelijke resultaat een bewijs vormt Van den fanatieken wil om te overwinnenen de offervaardigheid van het Duitsche volk. UITGAVEN, DIE IN VOORBEREIDING .ZIJN. Maatregelen in verband met Id'e papierschaarschte. De secretarissen-generaal van opvoeding, wetenschap en kultuurbescherming en van volksvoorlichting en kunsten deelen mede, dat het in verband met de papierschaarsch te noodzakelflk is, dat elke uitgeverij van de bij haar op 1 October 1941 of nadien in voorbereiding zijnde uitgaven in boek- brochure- of anderen vorm (periodieke uit gaven als jaarboeken, kalenders, letterkun dige cahiers, ene.) zSowel van nieuwe uit gaven als van herdrukken (in gewijzigden of ongewijzigden vorm) de handschriiften of de drukproeven inzendt aan de af dee ling boekwezen van het departement van volksvoorlichting en kunsten, met opgave van alle gegevens: staat van voorbereiding, benoodigde hoeveelheid papier, en papier soort, zoomede of het benoodigde papier reeds in eigen bezit is ,of van den papier handel moet worden betrokken. MIJNEN ZIJN GEEN SPEELGOED! Twee rloodieii en een zwaargewonde te Uithuizen. Drie jongelui, Harm Dijkstra, Freek Wijninga en Fokke Kracht, allen te Uit- haizen, vonden dezer dag^sn bij den dijk een gedeeltelijk gedemonteerde mijn. De jongelui konden hun nieuwsgierigheid niet bedwingen en naderden-de mijn niet alleen te dicht, hetgeen reeds in strijd met de gel dende voorschriften is, doch begingen bo vendien de onvoorzichtigheid de mijn ook nog aan te pakken. De gevolgen bleven niet uit. Er ontstond een ontploffing en de beide eerstgenoemden -v/erden op- slag gedood. De laatste werd zwaar gewond en moest naar een zieken huis te Groningen worden vervoerd. MOORDAANSLAG TE BARNEVELD. Dader gearresteerd. BARNEVELD, 31 Dec. Oudejaarsavond, ongeveer acht uur, bevond de pluimveehan delaar J. Westen!3ng uit Barneveld zich in het café bij het station, t'cien.,zekere Kok uit Voorthuizen daar binnenkwam. W. schrok blijkbaar door de komst van dezen bezoeker en verliet overhaast het café, waarna ook Kok naar buiten ging en den ander naliep. K. trok toen op een gegeven oogenblik plotseling een mes en bracht den ander daarmede een steek dn' de hartstreek toe. De getrofifene zakte hierop terstond ineen en was vrijwel op hetzelfde oogenblik dood. De dader kon kort daarop door de politie worden gearresteerd. Omtrent de beweeg- ledenen tot deze misdaad tast men op het oogenblik nog in het duister doch waar- f.chijnlijk zal het verhoor daarin ophelde ring brengen. Inzake de moordaajislag, welke Woens dagavond werd gepleegd op ,d>3n pluimvee- handelaar W., te Barneveld, kunnen wij nog mededeelen, dat het slachtoffer en de dader K. den geheelen middag samen op stap zijn geweest en ten .slotte in een café bij het station aanlandden. Over een kleinigheid ontstond al spoedig een meeningsverschil tusschian de twee mannen, waarna de een den ander uitdaag de naar buiten te komen en het daar uit te vechten. Wjat daar gebeurde, kon nog niet worden gereconstrueerd, wanter waren geen getuigen aanwezig, maar de cafebezoe kers zagen enkele minuten later W. weer binnen komen, terwijl hij uitriep: Ik ben gestoken maar het is niets. Een paar secon den later zakte hij ineen. De onmiddellijk ontboden geneesheer kon slechts den dood constateeren. De ongelukkige bleek door een messteek recht in het hart getroffen te zijn. De dader K., die spoedig gepakt kon wordien, kon nog niet verhoord worden, daar hij onder den invloed van sterken drank verkeerde. Het slachtoffer W. was gehuwd en laat een vrouw en een kind ach ter. De burgemeester van Barneveld, de heer J. Westrik, die als hulpofficier van justitie met het onderzoek belast is, stelde het parket te Zutfen van' een en ander op de hoogte. ENKELE VERLAGINGEN DER VLEESCHPRIJZEN IN 1943. 's-GRAVENHAGE, 31 Dec. Met in gang van 1 Januari 1942 is de nieuwe vleeschprijzenbeschikking van kracht ge worden, daardoor het aantal vleeschsoor- ten en de prijzan waarvoor deze mogen worden verkocht, zijn gewijzigd. Over het algemeen komen deze veranderingen neer op een verlaging van de prijzen, uitgezon derd voor schapen- en varkensvleesch, ter wijl bovendien de controle op de naleving der prijsvoorschriften veel gemakkelijker is geworden. Voor wat het rundvleesch betreft is het aantal sootrten, dat mag worden verkocht, teruggebracht van elf tot vijf, n.l. biefstuk en ossenhaas, roastbeaf en lendenen, rol- lade en alle soorten lappen, gehakt en pou- let, en rauw rundvet. Het aantal soorbsn varkensvleesch, welk vleesch, zooals be kend, den laatsten tijd alleen aan zieken huizen en zieken wordt verstrekt en bij noodslachtingen beschikbaar komt, is van dertien op zevian teruggebracht. Kalfs- vleesch mag thans alleen nog maar worden verkocht als vleesch van graskalveren en van nuchtere kalveren, terwijl hiervoor voorheen negen prijsklassen golden. Het graskalverenvleesch wordt nu verkocht te- .gen rundvleeschprijs, schapenvleesch moest osn weinig in prijs worden verhoogd, om dat het tegen de oude prijzen den slage rijen verlies opleverde. Het verdient wel de aandacht, dat alle vleeschsoorten, die niet in de nieuwe vleeschprijzenbeschikking worden genoemd niet meer mogen worden gemaakt en ver kocht. Ten overvloede wordt er nogmaals op gewezen, dat het prijsaanduidingsbe- sluit voor de slagerswinkels onverminderd van kracht blijft. In een officieele publi catie, ,die dezer dagen in de bladen vel-- schijnt, vindt mea alle prijzen, inclusief omzetbelasting, opgenomen. GESTOOFD KONIJN IN BLIK EEIJ GOUDMIJN. Woekerwinst op igroote schaal. Reeds geruimen tijd werden in comesti- bleswinkels blikken gestoofd konijn te koop aangeboden, waarvan de prijs de 4.na bij kwain. Op deze blikken ontbrak ech ter elke aanduiding van de herkomst van d)3n inhoud, terwijl de prijs bovendien veel te hpog mocht worden geacht. De opspo ringsdienst van de Prijsbeheersching heeft dan ook een knap staaltje van speurders- werk gegeven, toen dezer dagen kon worden vastgesteld, dat de blikken afkom stig waren van de firma H. te Zoetermeer. P Al spoedig bleek, dat men hier met één van de typische conjunotuurbedrijfjes te doen had, die er slechts op bedacht zijn uit de tijdsomstandigheden grove winst te ma- slaan. De fabrikant had de prijzen vastge steld op f 2.50 voor zijn agenten en f 3.90 yoor de winkeliers. Een voorloopige kost prijsberekening, waarbij een behoorlijke winstmarge en afschrijving van machines waren inbegrepsn, deed echter uitkomen, dat per blik een overwinst van gemiddeld f 0.60 werd gemaakt. Volgens zijn eigen opgaven verkocht. H. gemiddeld 1000 blik ken per dag, zoodat er sprake is van een dagelij ksche overwinst van rond f 600. terwijl omstreeks 1 Juli 1941 met de fabri cage op deze schaal werd begonnen. De fabrikant huldigde daarbij het systeem van agenten, die zijn product voor eigen reke ning en risico afnamen en aan den man brachti3n, zoodat er op den producten zoo goed als geen verhaal mogelijk was. Op al de in het fabriekje aanwezige voorraden is beslag gelegd, waarbij zich bevonden 6300 blikken en 330 glazen ge stoofd konijn, ongeveer 2800 kg. geslacht konijn en ongeveer 270 bliktosn konijnenle- verpastei. Bij het onderzoek kwam bovendien aan het licht op welke onsmakelijke wijze de bereiding plaats vond. Van eenige hygiëne was in het fabriekje, dat in een paar oude schuren waS ondergebracht, geen sprake. De slachtiplaats, waar de konijnen op goed geluk in min of meer gelijke mooten wer den gehakt, diende tevens als varkenshok. Daarbij bleek, dat de inhoud van een kg.- blik, die heette bereid te zijn met „pikante jus," voor nauwelijks de helft uit vleesch en been bestond en voor de andere helft uit kooknat, waaraan eenige kruiden waren toegevoegd. Tegen beide firmanten, de kaashandelaar M. H., en zijn zoon, C. H., is procesverbaal opgemaakt. Zij .zullen zich t.z.t. voor den inspecteur voor de Prijsbeheersching te 's- Gravenhage hebben te verantwoordan. DE ROTT. TRAMWEG MIJ. Buiten den kring van obligatiehouders aandeelhouders en een kleine groep direct geïnteresseerden bij 'de Rotterdamsche Tramweg-Mij. .zullen er misschien maar weinigen zijn, die de eindelooze discussies e"n het geharrewar tusschen ,de verschil lende belangen bij deze instelling hebben gevolgd en voor zoover men dat wel heeft gedaan, werd vermoedelijk de in druk gevestigd, ,dat het hier zoo niet uit sluitend, dan toch inhoofdzaak*een fi nancieel geschilpunt betreft. Toch is dit niet het geval. Immers achter het conflict, dat tusschen enkele groote groepen van obligatiehouders en het be stuur der maatschappij is gerezen en dat na het aifstemmen der nieuwe voorstel len van het bestuur, nog altijd onopge lost is gebleven, staat het groote vefr- voersprobleem. Weliswaar vormt dit hier een streekbelang, maar de strijd die hier bij, wordt gevoerd is zoo kenmerkend voor de moeilijkheden, die zich bij de vraag: rail of wegvér^ceer kunnen voordoen, dat deze ongetwijfeld waaird is, om in bi'eedep kring belangstelling te trekken. De directeur van de R.T.M., ir. A. J. Kuiper, stelt zich op hèt standpunt, dat het vervo'ersbelang op de Zuid-HoUand- sche en Zeeuwsche eilanden de in stand houding vereischt van de stoomtram, aan gevuld op sommige trajecten door auto busdiensten. Op lijnen, waar autobussen reden, verzorgt de tram, .airaar noodig, het massa-goederenvervoer. Maar zelfs al .zou de tram niet gehandhaafd behoeven te blijven Voor het transport van go e. deren en producten (o.a. bieten), dan nog zou naar het oordeel van dr. Kuiper de tram niet gemist kunnen wor den voor het verwerken van het reizi- gersvervoer op bepaalde spitsdagen. WSe Dinsdagsochtends de reizigers aan het tramstation aan de Rosestraat ziet aanko men om de markt in Rotterdam te be zoeken, zal beseffen, dat dit vervoer slechts tegen belangrijk hoogere kosten per autobus zou kunnen geschieden. De heer Kui;per, die bereid was een onderhoud toe te staan over de finan cieel e- en vervoersproblemen van zijn maatschappij aan den beursre- dacteur van het Hbl., verwierp met na druk de beschuldiging door oppoaitioneeie belangen tegen hem ingebracht, als zou deze directeur modarniseering en In het algemeen autobusvervoer willentegen houden. Het feit, dat tot aan den tijd, toen er benzinegebrek ontstond, autobus sen op sommige trajecten werden ge bruikt, aldus de directeur, bewijst het tegendeel. Ook sprak de directeur over de proefneming met> een hypermodernen Amerikaanschen wagen, die zoowel op den weg als op de rails kan .dienst doen en waarvan de exploitatie geen al te beste resultaten had opgelevrd. Indien men het gemeenschapsbelang op den voorgrond wil plaatsen en daarnaast wil zoeken naar een toekomstige exploi tatie op commercieele bagis, dan dienen naar onze meening voor na d»3n oorlog plannen te worden ontworpen voor een gemodefniseerde tram hetzij met benzinemotor dan wel electrische tractie. Om tot een dergelijke technische reor ganisatie te geraken, is hét noodzakelijk dat hieraan esn grondige financieele reorganisate voorafgaat, waarbij de tegenwoordige obligatiehouders geheel in de rechten treden van aandeelhouders. Deze laatsten zouden dan voor hun stuk ken eventueele winstbewijzen kunnen ont vangen, waardoor zij bij een beteren gang van zaken in de toekomst, een recht zouden krijgen op' een aandeel in de overwinst.

Krantenbank Zeeland

Eilanden-nieuws. Christelijk streekblad op gereformeerde grondslag | 1942 | | pagina 1