aiRWEEKBIADÖpCiED.GROI1DSIAG^SÖ^ EÜAitDEn N.V. UitgeversmaatsebappQ „EILANDEN-NIEUWS" Tusschen twee Oorlogen Versddkode bericbteg 14e Jaargang WOENSDACi 26 NOVEMBER 1941 No. 1297 REORGANISATIE DER KAMERS VAN KOOPHANDEL. ROTTERDAMSCHE TRAMWEG MAATSCHAPPIJ. WAARIN SEDERT 1 NOVEMBER 1935 OPGENOMEN HET BLAD ,0 N Z E E I L AN D E N" - 18E JAARGANQ UnGAVE VAU Gevestigd t« MüidelbaiaiSb i Frlns Heodijjbti!. 122 G Gka 167%» i PostbtKC 8 n XcL 17. VERDRONKEN, IN MEMORIAM. M. Knape Az. K1783 Aboimementsprtis 98 cent per 3 maanden btj vooruitbetaling. Veracltönt lederen Woensdag en Zaterdag 2 maal per week. Afzonderlijke nummers 5 cent Buitenland S gulden per JMX. l^kantoor voor 'Zeetand: Bt. B&uiteBS^k Blarkt, Xelet 69. Advertentle-jufla 20 cent per ragel. -Reelamea 40 ceni Hoofdredacteurs TH. DE WAAL MniDEa.iHAKNIS O 122, 1918—1939. Finamcieele en econamisdie debacle, f' Behalve de politieke clausules bevatte het Versailler Tractaat ook financieel-eco nomische bepalingan. Deze zijn het ge weest, die niet weinig ertoe hebben bijge dragen, de chaos in Europa nog grooter te maken. We kunnen er niet,aan denken, de langwrjlige en ingewikkelde historie van de afbetaling der Duitsche herstelschulden hier in den breede te behandelen: We zagen reeds, dat het totaalbedrag expresselijk niet werd gefixeerd. Wel werd voorgesohre. ven, dat vóór 1 Mei 1921^ dus binnen 2 jaar ongeveer, Duitschland 20 milliard mark-in goud moest betaald hebben. Er werd een commissie benoemd, die Vanaf Januari 1920 de leiding zou hebben bij '.de afwikkeling dezer zaken, de beroemde Commissie van Herstel, v^aarvan een Pranschman voorzit ter was. Deze commissie moest het bedrag der herstelbetalingen vaststellen, voor de inning zorgdragen en het ónder de ver schillende mogendheden verdeden volgens de regelen van het Vredesverdrag. Zij be moeide zich 'niet allosn met de geldelijke transacties, maar ook met alle andere eco nomische leveringen van Duitschland, zoo- als de kolenleveranties. Ondanks het instel len dezer machtige oommissies werden er nochtans voortdurend, conferenties gehou den der Entente-staatslieden, te San Remo, Boulogne, Spa, Brussel, Parus etc. Op 1 Mei 1921 had Duitschland van de 20 mll- hard er met groote moeite 4% betaald. Niettemin werden op de Conferentie te Pa-, rijs fabelachtige sommen geëischt, te beta len in opklimmi3nde annuïteiten en die; te Londen stelde vast een bedrag van 132 inil- llard goudmark. Doordat de Entente een ultimatum stelde, moest de Duitsche regee ring dit wel aanvaarden, doch d"e uitvoering bleek onmogelijk. Duitschland had een mo ratorium en een geldleèning noodig, doch, belde werden dobr den toenmaligen Pran- schi3n premier Poincaré met alle middelen tegengewerkt. Hij meende, dat Duitschland zich armer hield dan het was. De loop der zaken toonde echter aan, dat de betaHngscapaciteit van Duitschland niet bestand was tegen de Entente-eischen. De depreciatie van de mai*: zette vanaf de zomer van 1921 langzaam maar zeker door in steeds sneller tempo. De Franschen begrepen niet, dat hun methode zeker niet geschikt was om groote herstelbetalingsn te krijgsn. Zij wachtten op een gelegenheid, hun slag te slaan. Het te kort schieten in kolenleverantie werd aangegrepen als een voorwendsel om het Buhrgebied te bezet ten, hetgeen in Januari 1923 geschiedde door Pransche en Belgische troepen. Deze bezetting welke twee en een half jaar heeft geduurd, is een geweldige schande geweest voor Frankrijk, dat negers en andere ko loniale troepen ervoor gebruikte en de Duitsche gemeentebesturen in dat gebied dwong, voor bordeelen met Duitsche vrou wen te morgen ten gerieve dezer halve wil den! Er ontstond een zeer gesparmen ver houding tusschen Frankrijk en Duitschland en tengevolge .van deze verwikkelingen daalde de mark in 1923 met duizelingwek kende snelheid. De Rijksdrukkerij, waar 7800 personen werkten, kon het drukken der bankbiljetten niet meer af, zoodat er nog 140 andere drukkerijen aan het werk werden gezet en 30 papierfabrieken noodig watisn om het papier te leveren. Het pa pier, de cliché's en het arbeidsloon ver slonden een groot deel van de waarde, die men maakte. Van dag tot 'dag daalde de mark, ja vah uur tot uur. In October 1923 teeeg men voor één dollar een milliard mark! De Inflatie was volkomen. Het werd een volslagen financiëele ruine, tengevolge waarvan de staat feitelijk 'bankroet ging en duizenden burgers hun kapitalen verlo- fen. Geen wonder was het, dat oproerige bewegingen voorkwamen.. In deze tijd (No vember 1923 i viel ook de Putsch van Hitler en Ludendorffwelke echter mislukte, door ^at het nationaal-socialisme toen nog-pas '1 de kinderschoenen stond. Het was de minister van financiën, Luther, die door krachtige maatregelen eenige orde in de chaos schiep. De mark werd gestabiliseerd en de Entente toonde meer begrip voor de Werkelijkheid, hetgeen bleek uit de aan vaarding van het Dawes-,plan begin 1924. Dawes was een Amerikaansch financier. Aan Duitschland werd een leening ver strekt en de definitieve schadevergoedings- fegeling werd vastgesteld, die echter ook ^6 krachten van iiet land te bovenging. In ^e zomer van 1925 werd" het Ruhrgebied ontraimd, hetgeen voor Duitschland een groote verlichting was. Er flaoest echter eenige jaren later weer verandering in de "erstelbetaljngen gebracht- worden. Het Young-plan (zoo genoemd naar een ander Amerikaansch financier) werd in 1929 op de Conferentie van Den Haag, waar o.a. Stresemann en Briand aanwezig waren, aanvaard. De Commissie van Herstel werd opgeheven en haar werkzaamheden gingen over op de Bank voor Internationale Beta lingen, die te Bazel gevestigd werd. De Duitsche „schulden" zouden'in annuïteiten worden afgbetaald.loopend tot het jaar 1©88 en in totaal 100 milliard bedragend. De leveringen in natura zouden in 1940 eindigen. Dit plan bleek echter evneens onuiSfoerbaar en de economische crisis van 1929 stuurde alles nog verdei* in de war. De financiëel-eocnomlsche. toestand van Duitschland was ook na de stabilisatie van de mark buitengewoon slecht gebleven. Om. streeks 1931 werd hij onhoudbaar. De al- geheelè ineenstofting stond voer de deur ondanks de wanhopige pogingen van Brü- ning om dit te verhinderen. Het aantal faillissementen was ontzettend en er wa ren erbij met een' deficit van 200 millioen M. Het buitenland nam credieten terug en nieuwe leeningen slaagden niet. Door de atillhalte overeenkomst in Aug. 1931, wel ke Brüning -sloot met de elschende mogend heden en waarbij de betalingen beperkt werden, is een ineenstorting voorkomen. Hoewel lang niet alles betaald was, kreeg de Duitsche regeering toch gedaan, dat in 1930 het geheele Rijnland ojitruimd werd. Het Verdrag van .Versailles' heeft dus Duitschland financieel heelemaal en eco nomisch voor ei3n deel kapot gemaakt, tei*.-. wijl het door de leveringen in natura ook zelfs de economie der Entente-landen da- ning in de war stuurde.'Ben' symptoon van de chaotische toestanden, die door Versail les in het leven waren geroepen was ook wel het geweldig hoog getal werkloozen,, dat in 1923 ongeveer 5 6 millioen be droeg, na&,r verhouding veel meer dan in andere landen. Tengevolge van de herstel- betaUngisn. raakte Duitschland bovendien bijna al zijn goud kwijt, zoodat het tenslot te genoodzaakt was, om buitenlandsche handel te kunnen drijven, over te gaan tot een systeem van ruilhandel, waarbij de z.g. clearing werd toegepast. Merkwaardig is, te constateeren, dat de Wereldoorlog met zijn gevolgen het goud naar Amerika heb ben doen stroomen. Toen In 1939 de nieuwe oorlog uitbrak lag in fort Knox in de Vereen. Staten Z7. miiUiard aan goud op. geslagen, terwijl alle landen vaii Europa samen 16 nülliard hadden, waarvan Enge land 6 milliard, Frankrijk 4% milliard, Zwitserland en Nederland ieder i%-milli ard, België 1 milUard, Duitschland 180 millioen en Italië 140 millioen handden (in guldens.) Sedert dien is de stroom onafge broken doorgegaan, zoodat op het eind van deze oorlog vermoedelijk de Vereen. Staten het monopolie van het goudbezit zullen hebben, hetgeen tot eigenaardige proble men zal leiden. De oorzaak van deze goud. stroom zit niet in het Vredestractaat, maar in'' de schuldenkwestie. Alle Europeesche EntentëJanden hadden schuld bij Engeland en bij ,de Vereen.^Staten. Engeland had on geveer evenveel bij de V.S. geleend als het zelf had geleend aan Frankrijk, Italië, Rusland etc. Dit was een bedrag van ruim 4 milliard dollar. Frankrijk en- Italië, hoe wel overwinnaars, waren zelfs niet in staat de rente van hun-schulden te betalen. Dit zou een volledig waardeverlies van franc en lire hebban veroorzaakt. Maar. dit feit kan ons doen begrijpen, hoe ongerijmd het was van de overwinnende- landen om van Duitschland groote schadeloosstellingen te eischen, waar ze zelf in'gebreke bleven. De slechte betalers waren hg.rde schuldeijcners En het gevolg is geweest, dat ze door in Duitschland een maatschappelijke chaos te veroorzaken, ongewild een politieke reactie hebben in het leven geroepen, die ze uit hiin overwil^naarspositie verdreaf. A'trdt vervolgd.) In verband met de toekomstige plaats van de Kamers van Koophandel in het nieuw opgebouwde bedrijfsleven kan de N. Rott. Crt. mededeeleh, dat de nieuwe taak der K./V. K. naast de opdrachten, welke zij van overheidswege zal ontvanggen, als b.v. haar taak t.o.v. {iet Handelsregister, zal zijn: Ie. van adviseerenden aa:?&; 2e. de bevordering, in nauwe samen werking en overleg met andere.!organen van de zelfstandige organisatie ter ont-wikke)- Ung van het bedrijfsleven, van alle gemeen, schappelijke belangen en economisclien aard in haar gebied, in den ruimsten zin des woords, welke niet door organen van het algemeen bestuur aan andere iiïstanties zijn of worden -voorbehouden. Voor zoover de hoofdgroepen industrie, handel enz., of bedrijfsgroepen hiervan, plaatselijke of gewestelijke afdeelingen zul len hebben, zullen deze afdeelingen dan ook worden verbonden met de K. v. K., aange- .zien ook de secretarissen der K. v. K. zul len worden belast met de plaatselijke of gewestelijke behartiging der belangen van deze afdeelingen. In verband hiermede ligt het voor de hand, dat de hoofdgroepen invloed zullen moeten kunnen uitoefenen op de benoemin: gen bij de K. v. K., De opbouw der K. v. K. zal, wat haar orgaan betreft, zooveel mo gelijk worden gemaakt aan dien van de organisatie van het bedrijfsleven. Zoo zul len de Kamers komen te staan onder lei- iding van een voorzitter; bijgestaan in de uitoefening van zijn functie door twee plaatsvervangende voorzitters, die te za- men het dagelijksch bestuur vormen. "Verder zal er &3n Raad van Bijstand komen. De K. v. K. zullen in de toekomst samenvallen met de grenzen der provincies, terwijl waar noodig, nog bijkantoren der Kamers kunnen worden gevestigd. Voorzit, tei-s van bedrijfsgroepen, wier ondernemin gen in een bepaalde"provincie haar hoofd zetel hebben, zullen automatisch lid van den Raad van Bijstand der in die provincie gevestigde Kamer zijn. Een ameniatement op de Voorstellen. Naar wij vernemen, zal namens het co mité tot behartiging van de belangen van obligatiehoudérs der Rotterdxmsche Tranv weg Jttlj in ,de obligatiehoud ;rsvergadering van 27 Nov. a.s. een amenüement op het voorstel van de Rotterdamsohe Tramweg Mij worden voorgesteld van den volgenden linho.ud. 1. De duur van de door de debitrice voorgestelde regeling wordt beperkt tot 6 jaai* .zoodat de regeling betrek king zal hebben op de periode van 1 November 1941 tot en met 31 October 1947. 2. In elk der eerste twee jaren van deze periode zal de maatschappij drie onbetaald gebleven coupons harer obli- gatieleeningen en in elk der volgende vier jaren van deze periode twee on betaald gebleven coupons harer obliga- tieleeningen betaalbaar stellen met 25 pet. Vïin de nominale waarde dezer coupons. 3. De sub b. en c. vermelde bepalingen vaUjhet voorstel van de Rotterdamsohe Traniweg Mij komen te vervallen. Bij aanneming van dit amendement zal bereikt zijn, dat op 31 October 1947 alle thans achterstallige coupons en bovendien alle coupons, welke in dé periode Van he den tot en me't 31 Petober 1947 zullen ver vallen, met 25 pet. harer nominale waarde zullen zijn betaald. Vóór 1 November 1947' zal dan, met inachtneining van de dan be staande omstandigheden, een regeling moe. ten worden getroffen ten aanzien van de rentebetaling van 1 November 1947 af en ten aanzien van de amortisatie ,der obli- gatiën. Te Klazinaveen (Dr.) werd sedert Woens dagavond de 18-jarige inejT K. Rotmans vermist. Haar lijk is voor de ^ouderlijke woning uit het kanaal opgevischt. Ze is vermoede»- lijk tengevolge van de duisternis te water geraakt en toen verdronten. Te Annen (Dr.)- is de 24-jarige J. Tanis tengevolge van de duisternis met zijn fiets in de Motenwijk gereden. Het lijk is eenigen tijd later opgehaald. -^ Te Gorinchem is tengevolge van de duisternis de 60-jarige A. K. te water ge raakt en verdronken. Te Lange Ruigeweide is de onge huwde veertigjarige mej. G. de Hoog, ten gevolge van de duisternis in de voor haar woning gelegen Dubbele Wierecke geloo- pen ep. verdronken. tlQUIDATIEBESLTJIT 1941. Gelijk bekend is, heeft de Eerste Uitvoe ringsbeschikking van het Liquidatiebeslmt 1941 den termijn, gedurende welken N.V.'s van deze regeling gebruik kunnen maken, verlengd tot 16 Dec. 1941, Ineen adres'-aan den waarnemend Secretaris-Generaal van Financiën heeft de Kamer van Koophandel en Fabrieken voor Amsterdam aangedron gen op verdere verlenging van dezen ter mijn. Zij heeft er .daarbij op gewezen, dat volgens persberichten een wijziging van liet vermootschapsrecht wordt voorbereid, door welke hetzij in den vorm van eisn gei- wijzigde, regeling van de commanditaire vennootscha,pi, hetzij langs .anderen weg een opzet zal worden verkregen, die meer mo gelijkheden biedt dan thans het geval is. De Kamer juicht dit voornemen van wijzi ging van het vennoot9chaps»#cht toe, maar acht het ongerijmd, dat N.V.'s voor een beslissing omtrent al of niet ontbinding op grond van het Liquidatiebesluit 1942 wor den gesteld, zonder dat zij gebruik kunnen maken van 03n eventueelen nieuwen ven nootschapsvorm en zelfs zonder dat zij we. ten, welken inhoud het vennootschapsrecht op dit stuk zal hebben. DE WINKELDEUR EEN JAAR GESLOTEN. Ingrypende vonnissen der PrSjsbeMeeirschinig Een Tilburgsche handelaar kocht begin October 6000 kg. aardappelen zonder toe wijzingen of bonnen en tegen den veel te hoogen prijs van/11 cent per kg. Deze aardappelen verhandelde hij weer, eveneens zonder bonnen, voor 12 en het meerendeel voor 15 cent per kg. Wegens deze prijs- en distributieovertredingen voor den Inspecteur voor de Prijsbeheer- sching te 's-Hertogenbosch 1;ereehtstaande, erkende de koopman, dat zijn verkoopprijs veel te hoog was. Hij deed deze zaak ech ter zoo zeide hij om geld te verkrij gen voor het betalen van een boete, hem door denzelfden Inspecteur opgelegd. Drie maal was de man nl. al in conflict ge weest met de prijsvo'oi-schriften- en had in Mei en Juli daarvoor enkele kleinere boe ten gekregen. De Insipecteur voor de Prijsbeheersching rekende hem deze herhaling na de vooraf gaande waarschuwingen zeer zwaar aan en veroordeelde den koopman tot f 2000. boete. Tevens werd de sluiting van zijn zaak voor de periode van één jaar bevolen en den veroordeelde verboden gedurende dien tijd het beroep van koopman uit te oefenen. Een fruit, en aardappelhandelaar te Elburg verkocht einde Augustus pruimen, druiven en tomaten ver boven dên officieel vastgestelden prijs. Hij was niet tevreden met het hem al» grossier toegestane -winst- perceiitage en meende als hét zijn moest „Den Haag" wel te kunnen dwingen. Zijn koopers bracht hij intusschen tot wan hoop, want deze immers moesten zich op hun beurt wél aan de 'voor ben bepaalde verkoopprijzen houden. De Inspecteur voor .de Prijsbeheersching te Arnhem greep hier krachtig in en legde een boete van if 1000.- op. Een Amsterdamsche handelaar verkocht in de periode der aardappelsohaarschte 230 mud aarda,ppelen voor 10 en 1114 cent per kg. De prijs franco huis was.echter voor de betrokken- soorten slechts 8% en 9 et. per kg. - Wegens overtreding dèr prijsvoorschrif- ten werd hij tot f 1000.boete veroordeeld en tevens sluitingzijner zaak gedurende 14 dagen gelast. Deze in .den laatsten tijd gewezen vonnis sen bewijzen wel, dat de Gemachtigde voor de Prijzen zijn strijd tegen te liooge prijzen voor groenten en fruit m^et krachtige mid delen voortzet. SNEL RECHT. GROENTENGROSSIERS GESTRAFT. Sluiting dier bedrijven. Onder leiding van den Districts-Comman. dant voor de Prijsbeheersching en in sa menwerking met den C.C.C.D. is Vrijdag morgen te Amsterdam tegen prijsopdrij vende groentengrossiers opgetreden op een wijze, waardoor de schrik erin is gekomen. Omstrekes 9 uur verscheenen enkele con. troleurs en politieagenten op de oantrale markt. Snel werden de niets vermoedende grossiers, S. te Graaf, W. van Smeerdijk en C. Bras, die op grond van een kort voor afgaand, onderzoek verdacht werden van, het berekenen van te hooge prijzen, gear resteerd. Enkele oogenblikken later ver scheen reeds ean politieauto op het markt terrein en werden ,de verdachten overge bracht naar het gebouw van de Inspectie voor de Prijsbeheersching, waar onmiddel lijk met het verhoor van verdachten en getuigen een aanvang werd gemaakt. 13 grossiers werden Zaterdagmorgen ver Het was Zondagmorgen een droeve tij ding, die door het dorp de ronde deed, dat in dien nacht te 1 uur in het ziekenhuis te Dirksland op 38-jarigen leeftijd was over leden de heer M. Knape Azn;, in leven ambtenaar ter gemeente-secretarie van Sommelsdijk. Na een aanvankelijk gelukkig geslaagde operatie hadden zich des Zaterdags ver schijnselen voorgedaan, die' er op wezien, dat dit werkzame leven spoedig zou wor den afgesneden. Velen, die het hoorden, konden nauwe lijks gelooven, dat het droeve bericht waar. held was. Een ziekte van enkele dagen had dit osns zoo sterke lichaam gesloopt! Reeds op dertienjarigen leeftijd (op 1 September 1917) kwam de heer Knajpe als volontair op de gemeente secretarie. In 1923 werd hij benoemd tot 2e ambtenaar ter^ secretarie. Tot op heden heeft hij deze functie Vervuld, steeds met ijver en plichts. betrachting. Hij maakte zich bijzonder verdienstelijk als Secretaris van het Vrijwilhge Brand weerkorps en als Secretaris van den Lucht- bêschermingsdienst. Als zoodanig kwam hij met veel rhenschen in aanraking -wier ge negenheid hij won door zijn vlotten, na tuurlijken omgang. Ook op Sociaal gebied was de overledene werkzaam, en wel als Boekhouder vaifhet Burgerlijk Armbestuur en Weeshuis. Wie gezien heeft hoe hij ornging met de armen kan beseffen welk een ledige plaats hij bij die mensclièn zal achterlaten. HiJ~wa3 voor-velen o3n vraagbaak. Door zijn werk op het gemeentehuis v^as hij met veel zaken op de hoogte. Gaarne stelde hij zijij verkregen kennis ter beschikking van een ieder. Vanaf de oprichting' van ons Blad was hij plaatselijk correspondent, welke taak hij met nauwgezetheid vervulde. Het overlijden van den heer Kna,pe brengt een gemis, ,dat nog langen tijd in de ge meente zal wor&n gevoeld. Zijn nagedach tenis zal bij degenen, die hem gekend heb ben en die met hem gewerkt hebben, altijd in eere blijven. Hij ruste in vrede. oordeeld door den Inspecteucvoor de Prijs beheersching tot boetsn, varieerende vafl de if 500.tot f 1000.publicatie van de vonnissen in de dagbladen en sluiting van hun bedrijven gedurende 6 tot 8 maan den, gepaard gaande met het verbod tot uitoefening van het beroep van grossier in groenten en fruit. In één geval werd zelfs de sluiting van het bedrijf voor goed bevolen. Enkele dagen geleden heeft de Inspec teur voor de Prijsbeheersching de grossiers lin groenten en fruit van Schalk en de N.V. Keizer's Fruithandel, die zich eveneens op ernstige wijze aan prijsopdrijving hadden schuldig gemaakt, veroordeeld tot boeten ten bedrage van f 2000.en sluiting der bedrijven voor den tijd van 4 maanden, eveneens met het verbod tot uitoeferiing van het beroep Van grossier voor denzelf- den tijd. Van .de N.V. Keizer werd boven dien een voorraad ifruit ter waarde van f 13.000.— tot f 14.000.verbeurd verklaard ROSTOyV AAN DEN DON GEVALLEN. Het opperbevel van de Duitsche Weer- macht deelde in een extra bericht mede: Snelle troepen vafi. het leger en forma ties van de 'Wlaffen-.S.S. onder opperbevel Van den kolonel-igeneraal Von Kleist heb ben na felle gevechten de stad Rostow aan den,benedenloop van den Don ingenomen. Daarmede is osn handels- én verkeersoen- trum in onze- handen gevallen, datvoor het voortzetten van den- oorlog van bijzondere beteekenis is. Aan de tot dit succes leidende operaties hebben de formaties van het luchtwapen on der leiding van generaal ridder von Grein» een schitterend aandeel gehad; JAPANSCHE MARINE-A'iCPAOHé TE LONDEN TERUGGEROEPEN. De Japansche marine-attaché te Londen is, naar officieel wordt medegedeeld^ van zijn post teruggeroepen. JAPANNERS UIT INDIë IN MOKI Naar het D.N.B, uit Tokio meldt, is het Japansche stooinschip Takasjio Maru gis teren in de haven van Moki aangekomian. Het schip had, 864 Japansche geëvacueer- den uit Nederlandsch Indië aan boord.

Krantenbank Zeeland

Eilanden-nieuws. Christelijk streekblad op gereformeerde grondslag | 1941 | | pagina 1